Historisch Archief 1877-1940
No.437
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
15
Door do Begeering is thans een afzonderlijk wetsontwerp ingediend tot wijziging
van Hoofdstak X der Grondwet, om de tweede en derde zinsneden van art. 104 to
vervangen door deze bepalingen :| ,
? Po inrichting van het openbaar onderwijs wordt door .de Wet geregeld. De open
bare scholen z\jn toegankelijk voor leerlingen, zonder onderscheid van godsdienstige
gezindheid. '
In of voor elke gemeente wordt lager onderwijs gegeven, voldoende aan de be«
? hoefto der bevolking. Het .wordt, voor zooveel daarin niet op and«ro wijze ia voor
zien, van overheidswege verstrekt in openbare scholen ; aldaar wordt het aan onver
mogenden kosteloos gegeven."
De Begeering zegt bij dit voorstel te zijn uitgegaan van twee stellingen: Ie dat
de Orondwet nooit een partijwot mag zijn, maar alleen zooveel mogelijk waarborgen
moet stellen, dat geene minderheid door de meerderheid opzettelijk ot ondoordacht
worde verdrukt; 2e dat de Grondwet niet in vele bijzonderheden moet afdalen, die
den gewonen wetgever zonden belemmeren.
Op grond, dat in '8 Lande kas somtijds een aantal inillioenen ongebruikt en ren
teloos liggen, heeft de .Minister van Financiën aan de Tweede Kamer voorgesteld,
die sommen productief te maken door het ter leen verstrekken van gelden tegen
2akelpe zekerheid, uitgezonderd koopmanswaren en roerende goederen, alzoo ver
handelbare fondsen. .
Tot l April 1889 verwacht de Begeering van dat middel een inkomsten-versterking
met enkele tonnen gouds,
Aan Het Departement van Bnitonlanasehe Zaken hoeft de onderteokening plaata
gehad eener overeenkomst houdende wijziging, voor zooveel het Belgisch grondge
bied betreft, «au het interqationtal^olitio- en scbeepvatirtreglemont op de Maas,
den SOsten Mei 1843 tussohen NederUnd en Belgiëvastgesteld, ter uitvoering van
art. 5 van tot traotaat van 19 AjSril 1839 en van hoofdstuk H, Sectie IV, van dat
van 5 November 1812. :'
B$ de snppletoire Indische begrooting voor 1É85 is 6 ton moor- aangevraagd voor
den spoorweg Djokjokarta Tjiiatjap, die in liot begin van 1887 voor exploitatie
gereed zal zy'n dus l'l, jaar vroeger dan verwacht werd on die 2 millioen
minder zal kusten dan geraamd is.
Voorts is ?60,000 aangevraagd voor de voltooiing der lijn Soerabaya?Oedjong.
' ' ' _
; ?
Kiar de men mededeelt gaat bij de poldorbeatnren van Dolflsnd een
adres rond aan de vereenigde vergadering van Dolfland, om terug te komon op bet
* beslnit, genomen omtrent het voorstel, indertijd gedaan door den dijkgraaf van
Delfland, om aan de gemeente 's-Gravenhage eene bijdrage van f 100,003 te varleeneo
tot -het maken van een sluis aan zee, met het oog daarop, dat zoowel do belangen
van 's-Gravonhïgo als van bat hooghoemraaadschap zouden zijn gediend, tevens
ook in hot financieel belang van 's-Gravenhage. Mon woot, dat indertyu genoemd
voorstel is verworpen.
Door Gedep. Staten van Noord-Brabant is aan het gemeentebestuur van Eindho
ven vergnnning verleend om voor don tijd van drie jaroa w.ederom banaal rechteu te
heffen tot een bedrag van 25 e,ts per ton.
.FAILLISSEMENTEN.,
Arrend. Amsterdam. Failliet verklaard fop eigen aangifte) M. C. G. G. van den
Andel, koopman in bouwmaterialen, Jacob van Lennepstraat 17, recht.-comm. mr.
Van leesTvijk, cur. mr. Th. v. E ijk Bijloveld; D. Montizinos, koopman in diamanten,
Gerard Doustraat, reohti-comm. mr. A. M. Pareau, cur. inr. Z. v. d. Uorg; (op
verEoek van crediteuren) Meijer en Witkamp, eommissionnairs ia effecten, kantoor
Baguüorsbroestraat, recht.-eomm. mr. Van Sleeawijk, our. mr. Arn. Leesburg. Eigen
aangifte A. O. de Greef, koopman in ijxerwareu, rec'at.-oomm. mr. H. N. Teding van
Berkhout, curator mr. Mïurits B. Oohcii. (Op eigen aangifte) W. H. van Eek & Zonen,
rijtnlgfabrikan^en, Stadhouderskade, racht.-conim. mr. Todiug van BerkUout, cur,
mr. L. H Euhn Jr., adv. en procureur.
Insolvent verklaard: T. Valdhnijsen, winkelier in brood enz.
Arrond. Arnhem. H. Ellgring, koopman in hoeden, recht.-comm. mr. L. U. de Sitter,
enr. mr. E. G. C. Scheidius; P. Sanders, wed. van A. W. Fugers, touwaiaagster en
winkelierster, Weerdjesstraat, reclit.-comm. mr. L. U. de Bitter, cur. mr. A. \V. O,
Wen l holt.
Anond. Dordrecht. G. van Heek & Zn., kooplieden en J. Monster Jz., aannemer
te ratter»hook. : .' . ; ?
Arrond. 's Gravenhago. H. H. Blokspool, winkelier en koopman, reeht.-comm. mr.
J. W. van Oostoizee, cur. mr. H. Gaado, Anna-Paulownastraat 15.
Arrond. Haarlem. B. H. van Velsen, hotalhonder en restaurateur te Zand voort,
recht.-comm. mr. M. G. P. del Court van Krimpen, cnr. mr. A. Th Prins, Florapark, 11.
Arrond. 's Hertogeubosch. L. de Laue, sigarenfabrikant te Eindhoven, recht.-commj
«r,. Kolfschoten, cur. mr. W. Dittlinger.
Airönd. Leeuwarden. J. B. van der Schuit, timmerman en logementhouder te
Bolsward, recht.-comm. mr. H. D. van Ketwich Verschuur, cur. mr. H.H. Hiddinga,
Willemskade (Zuidzijde) W. 43.
Arrond. Middelburg. C. F- Jansen, wed. van J. Thewes, kleermaakstèr, recht.-comm.
mr. E. P. Schorer, cur. A. C. A. Jacobae Boudewijnae.
Arrond. Utrecht. 8. Idema Greidanus, boekverköoper en winkelier, recht.-comm.
jlir. mr. B. Molvil baron van Lijnden, cur. mr. W. van Binsborgen.
OVERZICHT VAN DE EFFECT ENMARKT.
. 81 Octb.-6 Novb.
De Europeesche afdeeling bleef nog steeds onder den invloed van de ge
schillen in' Turkye, hoofdzakelijk wat Turksche Oostenrijksche en Russi
sche waarlen betrof. Het bijeenkomen der Conferentie bleef geheel zonder
invloed, er werd waarschjjniyk in de schaduw gesteld door herhaalde
berichten van het overschreden der Bulgaarscho grens door Servische
, troepen. Ofschoon die geruchten telkens worden tegengesproken, schijnt
het waar dat zoowel aan de Servische als Bulgaarsche grenzen aanzien
lijke troepenmachten zjjn opgesteld, waaruit blaken kan dat men van
Deiden zoden sterk geneigd schijnt tot dadeiykhadon over te gaan.
De Amerikaansche markt bleef in dezelfde willige stemming waarin
«|ch reejia geruimen tUd bewoog. Een bericht dat# 5 millioen Unionsha-,
res tegelijkertijd naar Europa werden afgezonden achten wij sterk over
dreven, toch kan men aannemen dat groote hooveelhodon Ameri
kaansche Spoorwegaandeelen in den laatsten tp zoowel hier als, te
Londen werden gekocht, terwijl Amerika niet dan tegen steeds ver
hoogde koersen in die vraag voorziet. Ook in den laag genoteerd zijnde
aandeelensoorten was de handol zeer uitgebreid. Alles deelde in do
rijzing, en menigeen vond in de laatste dagen gelegenheid papieren dia
wellicht in werkelijkheid geheel waardeloos zijn, tot redelijke koersen
van de hand te doen. Wat de Amerikaansche Spoorwegen in het alge
meen betreft, zijn de ontvangsten in de laatste weken bevredigend,
vooral wat het Noordwestelijk gedeelte der Unie betreft.
Van NederJandscha Staatsfondsen konden Integralen zich op don koers
van 69% handhaven, drieën zich %% verbeteren, terwijl de 4% soorten
allen in cene iets flauwere stemming sluiten, dio waarschijnlijk in verband
stond mot de uitgifte der nieuwe 4% leening der Duinwater-Maatschappij.
Zooals wij verwachtten waren do inschrijvingen zoer aanzienlijk, zoodafc
slochts ruim 80% der geteekende bijdragen kan worden toegewezen.
Men schijnt echter over het algemeen op eene aanzienlijke korting te
hebben gerekend, althans na de toewijzing was de vraag niet zeer groot, en
werd slechts Yt% agio besteed.
Hongaarsche fondsen daalden *A% voor de papierrenteen J£%'voor
de 4% goudleening. Italianen ongeveer onveranderd Oostenrijkers MJ£
lager. Portugeezen kwamen 'A% op. De meeste soorten Russisch»
staatsfondsen verminderden *A% in prijs.
Aan de ongesteldheid van den koning van Spanje werd meer geloof
gehecht. Het fonds liep % % terug.
Van Turken daulde de gepriviligieerde Schuld 2 %, de groepen O
en D *ó %.
Mexicanen verbeterden door eenige vraag naar men zegt voot
Amerikaanscho rekening die veroorzaakt werd door geruchten omtrent
den verbeterenden flnanciëelen toestand van dat rn'k. Oude stegen
VA %, nieuwe -/a %.
Brazilianen 18üSsó % lager, 1875 K % beter, Columbia daalde 3fi %.
Peruanen kwamen eene kleine fractie op. Zijn wij juist ingelicht,, dan
zoude de Vereeniging voor den Effectenhandel eerlang de stukken waarop
de onlangs aangekondigde uitkeering werd afgestempeld, en die waarop
die betaling nog niet heeft plaats gehad, dooreen leverbaar veïklaren,
daar het zoer geringe bedrag der uitkeering menigeen met het oog op
de daarop vallende kosten van het innen daarvan terughoudt.
Venezuelanen stegen woder 1A %, en bereikten weder don k.oers
van 30%.
Van stedelijke leeningen daalden oude 4 % Amsterdam X 96, terwijl
de 4 % 1885 % %, de 3 % Kanaalleening l % verbeterden. 4 % 's-Gra
venhage steeg *A %, Rotterdam 1885 \i %.
Van industriöele en financiëele ondernemingen stegen Aandeelen Nieuwe
Afr. H. V. l %, Intern. Crediot en H. V. % %, Aand N.-I. Handelsbank
l %, 5 % Oblig. VA %, Samarangsche Handels-Co. 2 %, Aandeelen
wentsche Bk.-V. JA %, en liepen Aandeelen Handels-Ver. Amsterdam"
2 % terug.
Amerikaansche landmaatschappijen deelden in de rijzing der
Spoorwegwaarden. Colorado's sluiteu l % hooger, terwijl de koersverbetering bjj
Maxwellaandeelon \*ï%, en bij de Incomebonds l % bedraagt.
Van Nederlandsche Spoorwegwaarden daalden Aandeelen
HaarlemZandvoort 2 %, Aand. Exploitatie-Maatschappij l %, Gestempelde Oblig.
Centraal Spw. 14 %, Uitgestelde Schuld l %, Aand. N.-I.Spw. l %,4*i 'A
Boxtel-Wesel 5i %, gestempelde Obligatien VA %, dit echter moet worden
verminderd mat de op l NOÏ. uitgekeerde ? 6 en de waarde der resteerande
? 24 scrip.
Aandeelen Hollandsche Spoorweg verbeterden l %, Hhijnshares VA %.
Van ItaliaaiidchöSpoor weg waarden stegen Victor Emanuel 7£ %,terwül
"Wcst-Sicilianen % % daalden, en Zuid-Italianen onveranderd sluiten.
Aandeelen Warschau Weenen % % lager. Ditmaal hielden de koers
veranderingen der Russische Spoorweg waarden geen gelijken tred met
die b\j de Staatsfondsen, Terwijl slechts enkele soorten in prijs ver
minderden, sluiteu de meeste soorten tot hoogere koersen.
Het bespreken van de mogelijkheid dat men spoedig een superdividend
zoude ontvangen op de aandeolen Zuid-'Wester Spw., veroorzaakte eenige
vraa» naar dat fonds, dat daardoor iets in prijs verbeterde, om ten
slotte echter slechts %% boven de vorige week te sluiten.
Op de Amerikaansche Spoorwegmarkt zijn de koersverbeteringen weder,
wat de meeste soorten betreft, zér aanzienlijk. De rijzing bedraagt
V$*A% van Atchison Topekashares, 5% voor Allantic Pacific, 1% voor
Common Buft'alo. '2?ó voorPreferred, 2M% voor Centralshares, lJ^?4Toor
Canada Southern en Canadian Pacific, % % van 5% Canadian, l}4 % van
Chesapeake Ohio incl. Coupon, 2M% voor Chicago Atlantic. Blijken»
aankoudiging van het Comitéis de behandeling der procedure tusschoo
de C. & Atl. Spw. on den Ny Lake Erie W. tot 7 December verdaagd.
Vorder verbeterden preferred Northwestern 3%%, Akronshares 7#%.
Do aanzienlijke rijzing in laatsgenoemd fonds werd veroorzaakt dobr d«
mededeeling dat het Supreme Court eene beslissing heeft genomen in
zake het proces tusschen de Clev. Akron Col. en de Pennsylvariia Spw.
Mij. die gunstig voor de C. A. & C Spw. wordt geacht.
Van Donver Pvio Grande-waarden stegen de Sbares VA '4, de 1ste
hypotheek V/s %, de geconsolideerde Schuld % %, terwijl de 5 % onver
anderd sluiten.
Ceit. Florida Transit daalden 2 %. Florida Centralshares kwamen
VA %, 5 % Oblig. l % % op. Illinoishares stegen VA %,Caïro Income
bonds 6 %, Sharos ruim 3 ?«. De rijzing in de Incomebonds bleef niet
zonder uitwerking op de Shares. Het feit echter dat het administratie
kantoor der heeren Wertheim & Gompertz c.s. naar don verkoopprijs -.
iets beneden 11 % te oordeelen, in de laatste helft van October de
aandoölen St. Louis en Caïro Spvvm. voor rekening der houders van
Certificaten vereenigd bezit van Amerik. hyp. Spw. Oblig. aan do markt
deed brengen, doet vermoeden dat die heeren, die zeker beter dan anderen
op de hoogte van de zaken der St. Louis en Caïro Spw. znn, dien bedon
gen koers voor de aandeelen voldoende achtten.
Waarschijnlijk oefenden geruchten dat de Louisville Nashville Spwm.
door concurrentie zoude worden bedreigd, een nadeeligen invloed op den
koers dor aandeelen uit. Die toch konden zich slechts ongeveer l %
verbeteren.
Nog stegen 1ste preferente Francisco IK %, preferente 3J£ %, alg.
hypotheek l Y* %, Michigan VA %, Missouri Kansas en Texasshares
VA %, 5 % Oblig. 2 %, EriesharoslJi %,0ntarioshares2% %, Common
Oregon l %, preferente 2 %, Pennsylvaniashares VA %.
Pittsburgh Ft. Wayne 4 %, Unionshares, waarin zeer aanzienlijke
aankoopen werden uitgevoerd, 5 %, preferente Wabash VA %.
De geldmarkt werd wedor zér ruim. Prolongatie daalde tot 3 '% en
blijft tot dien koers goed verkrijgbaar. Plaatselijk disconto 2% %, echter
weinig voorhanden.
De verkorte balans dor NederlanJsehe Bank, afgesloten 31 Oetober,
wijst eene vermeerdering der discontorekening met circa 4 millioen aan
terwijl de Beleeningrekening met 34 millioen vermeerderde. De overig»
\vijsiginggn zijn van gering belang. g.