Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VO OR N E DE RL A N D.
No. 437
noodig ncht. De oprichting van een bijzonder gendarmerie-corps,
waarvoor het koninklijk besluit reeds is verschenen, heeft inzon
derheid ten doel, om aan de burgerlijke autoriteiten hulp te
verleenen tot het behoud der openbare orde, rust en veiligheid en
tot handhaving der bestaande wetten. Het corps staat onmiddellijk
onder den minister van oorlog.
Tegelijkertijd is de voorloopige wet van 24 October in werking
getreden, die aanvullingen van het strafwetboek bevat in zake
vrijheid vaa drukpers en vrijheid van spreken.
*
* *
De conferentie te Constantinopel is eindelijk bijeengekomen;
jl. Donderdag hield zij hare eerste zitting, die echter geheel aan
formaliteiten (uitwisseling der volmachten en samenstelling van
het bureau) was gewijd.
Van hare resultaten stelt men zich over het algemeen weinig
voor. liet is als zeker aan te nemen, dat tusschen Rusland, Oos
tenrijk en Duitschland overeenstemming bestaat omtrent de
Oostersche quaestie, en -wel in de richting van herstel van den status
quo ante; de mededeelingen van graat Kalnoky in de vergadering
der Hongaarsche delegatie hebben deze opvattin"; nader bevestigd.
Italiëschijnt niet ongenegen, zich hierbij aan te sluiten; Frankrijk
wil niet verder gaan dan het toestaan van eenige concessiën aau
Bulgarije, terwijl aangaande de vermoedelijke houding van Enge
land op de conferentie weinig met zekerheid valt te zeggen.
Aan den eenen kant zou Lord Salisbury gaarne medewerken
tot eene erkenning der Bulgaarsche Unie, eensdeels omdat hij
daar^mede de Russische politiek zou tegenwerken en tevens omdat hij,
'door steun te verleenen aan het vrijheidlievend streven der kleine
Balkan-staten, aan de liberalen een gevaarlijk wapen tegen het
conservatieve kabinet uit de hand zou nemen.
Aan den anderen kant werkt zoowel de wensch om eene toe
nadering tot Duitschland te bewerken en aan Engelands geïsoleerde
positie een einde te maken, als het besef der noodzakelijkheid
om den Sultan te vriend te houden, er toe mede om Lord
Salisbury te doen overloopen naar het kamp van de tegenstan
ders der Bulgaarsche Unie. Het is dus uiterst gewaagd, om eene
voorspelling te doen aangaande de vermoedelijke houding van den
Engelschen gevolmachtigde op de conferentie. Wellicht zullen de
eerstvolgende dagen dienaangaande eenig licht verspreiden.
B I N N K X L A
Het heeft verbazing verwekt dat de heer Van der Does de Willebois
ij agn aftreden Minister van Staat is geworden.
Waarom toch?
Licht dat hij n souvenir kreeg, waar hij er zoovele aan zijn opvolger
Of was de benoeming op zich zelf minder geschikt?
- Wat als verjaarsgescheuk dienst kan doen, is ook als afscheidscadeau
niet to verwerpen.
En evenmin als Sinterklaas-verrassing! De overige collega's van den
beer Heemskerk hebben dus nog kans.
Heemskerk heeft de fameuse redactie voor art. 194 gevonden!
De eerbiediging van ieders godsdienstige begrippen is geschrapt.
Wel treedt daarvoor de verplichte toelating voor leerlingen van alle
religiën in de plaats, maar eerbied voor de begrippen der toegelatenen
wordt niet meer gevorderd.
Overal" openbaar onderwijs is ook niet meer noodig. De eese gemeente
mag 't voor de andere geven en men kan de verplichting der gemeente
ook aan de christelijke of frater-schooltjens aanbesteden. Alleen waar dat
niet gaat, geeft de overheid openbaar onderwijs maar tegen betaling,
behalve voor de armsten.
Kan het beter?
Het Handelsblad is al klaar om mee te gaan...; naar de begrafenis
van liet liberaal beginsel!
WAKME KADETJES.
Een Zaterdagavond-Praatje,
SCIX.
Menheer de Eedacteurf
Dezer dagen ben ik eens naar Meerlust geloopen. want Aquarius was
in geen velden of wegen te zien en ik begon al bang te worden dat liet
tochtje naar België, bij welke gelegenheid hij nog al veel van zijn oude
corpus gevorderd had, hem niet best was bekomen.
Hoe verschrikte ik, toen ik, in de nabijheid van de villa van mijn vriend
gekomen, alle toegangswegen dik met zancl belegd vond; zenuwachtig en
ontsteld schelde ik aan; Mina, de meid-huishoudster deed mij open.
Is mijnheer ziek?" vroeg ik.
Ziek niet, maar meneer doet in cle laatste dagen zoo raar."
Wat doet hij dan ?"
Hij zit van 's morgens vroeg tot 's avonds laat in zijn studeerkamer
te sullen, praat in zich zelf en eohrijft groote vellea papier vol."
Dan zal hij medewerker aan de Nieuwe Gids zijn geworden", zeide
ik gerustgesteld.
Ik weet er niets van, maar ben heel blijde dat u eens komt kijken'
gaat u maar eens bij meneer. De jongeheer Jan is ook zoo weg, weet
u dat al ?"
Weg?" sprak ik verbaasd.
Ja, hij is door zijne oud-tante van de kostschool gestolen!"
Als die oud-tante maar geen nichtje is", dacht ik, maar zeide niets en
stapte het studeervertrek van raijn vriend binnen.
Hij zat KOO druk te pennen, dat hij mijn binnenkomst niet eens bemerkte.
Hoewel het helder dag was, waren alle gordijnen nedergelatén en was
het gas opgestoken. Het was verschrikkelijk warm in het vertrek, maar
toch had Aquarius zijn onvermijdelijke pels aan, een kalotje op den
gryzen bol, pantoffels aan de voeten, terwijl hij omringd was door een
stapel folianten en in een boekje bladerde dat ik dadelyk herkende, om
dat ik. het ook wel eens gebruik, wanneer ik op een bruiloftspartijtje ben
genoodigd; het was het rijmwoordenboek van Witsen Geysbeek.
En dan eere-burger van Amsterdam worden," mompelde mijn vriend.
Wie moet dat worden ?" riep ik.
O, beu jij daar Sagittarius ?" zeide Aquarius, .je komt als geroepen,
je moet mij een dienst bewijzen."
Gaarne als het mij mogelijk is, maar vertel mij eens eerst waar al
deze geheimzinnigheid voor dient; je doet mij aan den Amsterdamschen
Gemeenteraad denken."
Sst," sprak de professor, ik mag je nog niets vertellen, dat zal je
wel later hooren. Doe me het plezier en schrijf deze week hot Warme
Kadetje voor mij.
Maar Aquarius."
Kom doe me dat plezier; als jij het doet is het net zoo goed alsof ik
het zelf had gedaan. Jan kan me ook niet helpen..."
Dat is waar ook; wat is er met den jongen aan de hand?"
Hij is opgelicht door zijne oud-tante."
Maar Aquarius, daar moet je werk van maken".
Danlrje schrikkelijk, ik ben veel te blijde dat ik eens voor een poosje
met schik van den kwajongen af ben''.
Maar die tante moet vervolgd worden; die behoort in de gevangenis
te huis."
Voor zulke zaken zet men in Nederland ds tantes niet in de gevan
genis," meende Aquarius, die zaak loopt wel los. Zeg, schrijf je mijn
Kadetje?"
't Is goed, ik zal hot doen, waarover moet het loopen?"
Ik laat het geheel vrij, steek alleen wat complimenten aan 'èadreavan
Pasquino af, die zoo heusch ovor mij heeft gesproken; zeg dat ik zijna
bevallige gemalin, die mij in den Haag zag rondwandelen, in gedachte de
hand kus en dat zijne dochters bepaald engeltjes moeten zijn, enz., enz.
Je zult er wel wat moois van maken, hé? Zie je, de eene beleefdheid is
de andere waard en ik zou nu ook wel wat aardigs willen zeggen.
Maar ga nu heen, je stoort me in mijne overpeinzingen: apropos, weetje
ook een rijmwoord op mummie?"
Geen enkel!"
Beroerd, dan moet ik een ander woord nemen."
Maar wat voer ie toch uit?"
't Raakt je niet, ga heen, zeg ik je."
Ik ging boos heen en wees, toen Mina mij uitliet, naar mijn voorhoofd.
Zou uwee toch denken?" sprak de meid, jongens, jongens, 't is wat
te zeggen; ja sedert de prefester prefester is geworden, ia het niet
heelemaal pluis bij hem. As ie gevaarlijk wordt, mot ie naar 't buitenhuis,
meneer."
Het zal zoo'n vaart niet loopen," zeide ik kalmeerend en kuierde
toen verder.
Ik bedacht me dat het Zondag l November was en men druk bezig
zou zijn met het afsnijden der gaspijpen van de Hollandsohe Gasfabriek
en natuurlijk ging ik een kijkje nemen.
Is men al ver gevorderd?" vroeg ik, op het terrein gekomen, aan
een onbekend heer."
Een heel eiud, maar ik begrijp er nu niets meer van."
Waarvan niet?"
Daar hebben me nu die heeren de Bruijn de geheele stad Amsterdam
maacden lang in onrust gebracht en in rep en roer gehouden en nu het
op stuk van zaken komt, blijkt het dat zij de afsnijding stilletjes laten
geschieden en zelfs komen vertellen, dat zij er voor gezorgd hebben dat
geen ongelukken kunnen geschieden. Dat heeft iets geweldig kinderachtigs."
Weet u wat ik onbegrijpelijk vind", zeide ik, ik meende dat wüin
ons land een Zondagswet hadden."
Nu ja, die Zondagswet," sprak de man op minachtenden toon.
Maar die is nu eenmaal nog van kracht en mag vaak genoeg over
treden worden, maar ik vind het toch minstens zonderling dat een burge
meester, hoofd der politie, een slecht voorbeeld geeft door op den
sabbathdag te laten werken."
Misschien interpelleert het gemeenteraads-lid Hovy er hem wel over,
en dan zult ge wel hooren hoe zijn Edel Achtbare zich er uitredt. Maar
vertelt u mij eens wat er gebeuren moet, als het tot een proces komt en
de stad dat verliest?"
Pan most de stad betalen."
Maar meneer, dat gaat maar zoo niet! Als het proces wordt verloren,
wordt dit veroorzaakt doordien Burgemeester en Wethouders, in gemeen
schap mét den stads-advocaat, bokken hebben geschoten "
Zoo iets zegt men niet mijnheer, dat mag men op zijn hoogst denken."
Mij een zorg! Betaalt de burgerij niet al schandalig veel? En zou
die nu ook nog voor de geschoten bokken moeten opdraaien?"
Mijnheer!"
Naar den duivel met je mijnheer! Laten zij die ons het proces op den
hals haalden, er de kosten van betalen; zij kuuuea het trouwens beat
missen. Wat dea heer Bergsma betreft ?...",