De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1885 22 november pagina 1

22 november 1885 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

JSF°.. 439. A°. 1885. DB AMSTERDAMMER i«M WEEKBLAD VOOK NEDERLAND. Verschijnt 'eiken Zaterdagavond. ?EIiLBBMAN, HABMS 4 O o. Kantoor: Singel 211. Hoofd-Agenten: téBatavia, G. KOLFP ft Co. Zondag 22 November. Abonnement per Sjm. . f 1.?. tr. p. p. f 1.15. Afzonderlijke Nummers a»n de Kiosken verkrijgbaar & . 0.10. Advertentisn van 5 regels f 1.10, elke regel meer . , 0.20, , tnsschen den tekst per regel ...... o.-to INHOVDs BOTTBBLASn». BINNENLAND. Warme Kadetjes, Een ZaterdagavondPraatje, O, door Aquarius. Uit het Haagje LVI, door Paaquino. Kunst: Xevrottv 8ophk» de Vries. 'Het tooneel te Kot ter dam, door M. H. Harmonie «n Melodie, door B. D. P. Ten-toon-stelling Internationale Kunstoereeniging, I, door Alb. Th. Vu fmifa XL V, door A. B, Letterkunde: Moderne Problaine, van Edoard von Hartmann, I, (alol), door F. 3. v. U. Peraephone en andere gedichten, door Albert Tervrey, beoordeeld door Scaramouche, XXXVII. H»latensoh»p van Ann» Maria, dochter van den Admiraal Maarten Harpeïtz. Tromp. Eene Camee, door Louis Conp'erns. Faraoo's dochter, door Louis Coaperas. Berichten en Hededeelingen. Inhoud van Tijdschriften. Militaire Zaken: Overplanting van besmettelijke ziekten door gedragen kleeding, door Y. Z. Wetenschappelijke bijeenkomsten voor % onderofficieren, I, door B. Schaakspel. Feuilleton: Vader en Zoon. naar het Zweedsch van Ernst Ahlgren, I. Porns, door A. v. P. NIEUWS VAN DE "WEEK. Faillissementen. Overzicht van de Effectennwkt, ??Te huur. Advertenties. BUITENLAND. De heer Gladstone heeft in de afgeloopen week zijn politieken .veldtocht voortgezet, *H. Dinsdag sprak hij te West-Galder voor eene vergadering van ruim tweeduizend personen, die hem met groote geestdrift ontvingen. Hij sprak de hoop uit, dat de uit breiding van het ? kiesrecht, die bij de aanstaande verkiezingen \oor de eerste maal in toepassing zal worden gebracht, het Par lement zou versterken, en verklaarde, dat het doel van zijn bezoek aan Schotland was, de politieke eensgezindheid in alle deelen des rijks te bevorderen. Hij was dankbaar voor de welwillende wijze, waaróp men zijne opmerking over de scheiding van Kerk en Staat bad ontvangen, en betoogde opnieuw, dat het overtollig watt zo» wezen, indien men het programma voor hel. aanstaande Parlement overlaadde met onderwerpen, die toch niet aan de orde zouden kunnen komen. Over den kwijnenden toestand van handel eu nijverheid sprekende, waarschuwde hij met eene duidelijke toespeling op de commissie van enquête, die door het tegenwoor dige Knbinet was ingesteld voor geneesmiddelen op economisch gebied, die nog erger waren dan de kwaal, en besloot zijne rede met eene welsprekende verdediging van het vrijhandelssteisel. Wat .de beer Gladstone met zijne reeks van redevoeringen, door hem in de jongste dagen gehouden, nog ten gunste der liberale party zal kunnen uitwerken, valt moeielijk te beoordeelen. Zeker is het, dat het vraagstuk der scheiding van kerk en staat, door de Tories op zoo behendige wijze in den verkiezingsstrijd gebracht, aan de liberale zaak veel afbreuk kan doen. Da verklaringen en raadge vingen van den heer Gladstoue, voor zoo ver zij niet reeds door hare onduidelijkheid en algemeenheid elke waanie missen, zullen in de meeste kiesdistricten te laat komen om de eenheid in de gelederen der liberalen nog op het laatste óogejnblik, als het ware aan den vooravond van den beslissenden slag, te kunnen herstel len, Vooral de Schotsche liberalen hebben zich reeds al te dik wijls en, wat meer zegt, in al te beslisten zin over de genoemde scheiding uitgesproken, om nu nog daarop terug te kunnen komen en dezen eisch te laten varen. Ook do heer Parnell, de leider der lersche partij, wantrouwt de algemeenheid en onduidelijkheid van deze toezeggingen. »De heer Gladstone", merkt hij zeer terecht op, »is nog steeds in ge breke, gebleven,, voor de kiezers van het koninkrijk eene duide lijke verklaring af te leggen ten opzichte van de lersche aange legenheden. Ik noodig hem derhalve in allen ernst uit, zijn groot talent dienstbaar te maken aan eene poging tot oplossing van het lersche vraagstuk langs constitutioneelen weg, en zijne denkbeel den aangaande de lersche autonomie met de beperkende voor waarden die hij voor de suprematie der kroon en de eenheid van het Rijk noodig acht voor de kiezers van het Vereenigde Ko ninkrijk bloot te leggen, opdat deze bij de aanstaande verkiezin gen in beslisten zin zich daarover kunnen uitspreken.'' De vijandelijkheden tegen Birma hebben een aanvang genomen; de Engelsche troepen zijn de Birmaansche grens overgetrokken en hebben, nadat een vijandelijk oorlogsschip in hunne handen was gevallen, de Birmaansche grensvesting Minhla met geringe moeite genomen. De weg naar de hoofdstad Mandalay is thans geheel vrij, zoodat men weldra de onderwerping van Birma en het einde van koning Thebau's heerschappij kan tegemoet zien. * « * In de Fransche Kamer werd eindelijk jl. Maandag door den minister-president Brisson de lang verwachte ver-klaring van de Itoeerhag voorgelezen. Veel goeds voor de naaste toekomst betoalt zij liet. Ei1 wordt nl. niet onduidelijk ia te kennen gegeven dat de regeering, tot behoud van het financieel evenwicht, waar schijnlijk hare toevlucht zal moeten nemen tot verhooging van belastingen, en dat zij zich, wat Tonkin en Madagascar betreft, niet met de ontruimingspolitiek kan vereenigen. In het volgende voorjaar echter zou wellicht eene vermindering der getalsterkte van het bezettingsleger mogelijk zijn. Zooals te verwachten was, heeft de heer Brisson met deze verklaring niemand tevreden kunnen stellen. Zelfs van de zijde zijner geestverwanten heeft zij eene scherpe kritiek uitgelokt, zoodat deze poging, om velen onder n hoed te vangen, als vol komen mislukt kan worden beschouwd. Nog dagelijks is zij een dankbaar onderwerp voor den spotlust der tegenstanders, die in de conservatieve organen op de meest onbarmhartige wijze met de onbeduidende verklaring van het ministerie den draak steken. Generaal de Gourcy zal waarschijnlijk uit Tonkin worden terugge roepen; in het begin van Februari kan hij in Frankrijk verwacht worden. Gemis aan overeenstemming met -het Kabinet Brisson, welk gemis in den laatsten tijd meer en meer op den voorgrond was getreden, schijnt de hoofdoorzaak te zijn van dezen maat regel. Alleen generaal Campenon, de minister van oorlog, hield hem tot dusver nog staande; doch ook deze heeft, nadat het bleek dat de Gourcy den opstand in Annarn niet heeft kunnen verhin deren, en dat aan zijn gebrek aan tact de coup cfétat te Huétoe te schrijven was, den generaal niet langer willen verdedigen. Algemeen neemt men aan, dat de politiek tegenover Tonkin mei de benoeming van zijn opvolger geheel gewijzigd/zal worden. De Duitsche, regeering is weinig ingenomen met den loop, dien de Carolinen-quaestie neemt, en vooral niet met de eenigszins aanmatigende houding, tot welke de uitspraak van den Paus (waarbij de historische rechten van Spanje worden erkend) de Spaansch diplomatie heeft aangemoedigd. Men heeft te Berlijn de resulta ten, tot welke de overwegingen van het Vaticaan leidden, wel niet afgewezen, maar men beweert, dal de bemiddeling van Leo Xfl! met de historische rechten van Spanje niets te maken had en alleen was ingeroepen om eene beslissing te verkrijgei betreffende de prioriteit der bezetting van het eiland Yap, en over de vraag of, indien deze laatste quaestie ten gunste van Spanje werd be slist, ook de vroeger reeds door Duitschland in bezit genomen eilanden weder als Spaansch grondgebied moeten worden beschouwd. Men verzekert intusschen, dat de Duitsche regeering zich in deze zaak conciliant wil toonen, wanneer Spanje zich bereid ver klaart, om het in 1887 eindigende handelstractaat te verlengen. Want het lijdt, bij de tegenwoordige stemming in Spanje geen twijfel, dat Duitschland thans vrij wat minder voordeelige voor waarden zou kunnen bedingen dan vroeger. De zittingen van den Duitschen Rijksdag zijn j.l. Donderdag geo pend. Behalve de rijksbegrooting voor 1886, met welker behan deling onmiddellijk kan worden aangevangen, wacht den leden, gelijk de troonrede in breede trekken uiteenzette, een veelomvat tende en in menig opzicht belangrijke arbeid. Voorstellen tot hervorming van de suikerbelasting, tot uitbreiding vande»Unfallversicherung" op de arbeiders bij den landbouw, tot aanleg van een Noord-Oostzeekanaal, tot minnelijke schikking van het conflict met Spanje, langs den weg der pauselijke bemiddeling, zijn het eerst aan de beurt en zullen weldra worden ingediend. Ook zal, naar alle waarschijnlijkheid, de fmancieele politiek der regeering wederom aanleiding geven tot uitvoerige debatten, die met groote belangstelling worden tegemoet gezien. Het Oostersche vraagstuk is sedert het laatst der vorige week eene geheel nieuwe phase ingetreden. Zooals te voorzien was, heeft het de te Constantinopel vergaderde gezanten niet mogen gelukken den storm te bezweren, die reeds weken achtereen op het Balkan-schiereiland dreigde los te barsten. De Servische regee ring heeft aan Bulgarije den oorlog verklaard. Of zij eene be hoorlijke aanleiding had, om het zwaard uit de scheede te trek ken, kan moeielijk met zekerheid worden gezegd; in elk geval heeft het aan weerszijden niet aan provocatie ontbroken. De oor zaak echter van den vredebreuk is te zoeken in het eindeloos talmen, de besluiteloosheid en de zwakheid der conferentie, terwijl deze op hare beurt slechts de echo is geweest van den onderlingen naijver der groote mogendheden, die op dit punt de kleine Balkanstaten niets te verwijten hebben. Be Smiers, die onmiddellijk na de oorlogsverklaring op verschil* tot

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl