Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
. Alles laster! En het beste bewijs is dit, dat de vreemdeling nog altijd
even als Y$n oud», of hij wil of .niet, hulde moet doen aan ons initiatief.
Nog altijd komt hij zich bij ons voorzien van allerlei nieuwigheden, de
hautes nouvsautés. Alleen verandert met den tijd ook de soort en de
'aard dfer nieuwigheden.
Eér'tip* voorzagen wij de gebeele Wereld van meesterwerken en
kunstfitokken. Tegenwoordig aijn wij de gfoote leveranciers van den internatio
nalen cancan. Wat Europa ons benijdt het moét ons nu eenmaal het
een of'ander benijden?dat ix het beenenspel van eene Grille d'Egout
en eene La Goidue.
Het schijnt werkelijk waar te wazen, dat deze jonge dames de geschen
ken van Artaxerxes hebben afgeslagen. Wie had kunne» denken, dat
zij tot deze Hippocratische lelangelooslielA in staat zouden wezen, zij, die
nog niefc zqq lang geleden op bet bal Bullier mat zooveel gretigheid de
dubbeltjes opraapten, haar door een bewonderend publiek toegeworpen?
.Toch hebben' zij, hoe vreemd het klieken moge, aan de bekoring van het
geld weerstand geboden. . .. ^ ,??..;?,.'
Een ondopsgrondelijk geheim! Zij, dia de levendigste sympathie
tetoonden vóór de Fransche< dubbeltjes, openbaren tegenover de Russische
.roebels een beslisten afkeer. Een merkwaardig verschijnsel, dat op de
,ee*ste _de, beste munt-conferentie verdiende, besproken te worden.
M»ar laat ons de zuivere bedoelingen, 4en adel en het heroïsme dezer
luohtpprong-artisten »iet over 'fc hoofd zien noch miskennen. Ze zijncïets
minder, dan echte patriotten, die dames Grille d'Egout en La Goulue.
Ru»l»nd heeft ae willen omkoopen, maar zij hebben met geestdrift
ge... antwoord: ??.,..? ....-.,
Wjj behaoren ons vaderland toe, alles voor. Frankrijk \
Een aandoenlijk voorbeeld, een, opmerkelijke daad van vaderlandsliefde t
Daareven maakte ik een toespeling op de belangeloosheid van genoem
den Hippocrates. Beeldhouwkunst, schilderkunst, gravure en
cbromolithografie hebbenvbeurteiicgs dezen man afgebeeld. Waarom zonden
chromolithografie, gravure, schilder- en beeldhouwkunst niet eens dezelfde
beleefdheid kunnen bewijzen aan de illustre vertegenwoordigsters der
naturalistische danskunst. ?
Dit onderwerp zon zich uitmuntend- leenen voor esnige nieuwe
combi?naties. Houding en stand van Hippocrates ware» steeds rustig en kalm,
,om niet te zeggen passief. By onze beide heldinnen behoefde dat volstrekt
niet bet geval te zijn, zouder dat men nog voor een proces had te vreezen.
. Man zou b.v. Grille d'Egout aldus kunnen voorstellen: met
derechterlisnd oen portefeuille vol vreemde bankooten afwerende, die haar door
een dagblad van Petersburg weru aangeboden, terwijl zij mefc haar
linikerbeen.het geweer schoudert. Hot volkomen nieuwe en oorspronkelijke
van deze dubbele beweging- zou uitnemend geschikt zijn om onze kunste
naars te iuspireeren, en daaraan zouden wij wellicht een voortreffelijke
schilderij, of een sensatiowekkend beeld te danken hebben.
Ia ieder geval Iqvei'.t deze stichtelijke geschiedenis het bewijs, dat wij
Franschen, niet de eenigon zijn, die aan den rol zijn en dat de.smaak
van het pubüekj overal gelijk, steeds meer tot tyet triviale begint over
: te .hellen. ? 4
Dit is ten minste een kleine troost! Men moet zich met een kleintje
Weten te vredeu te stellen', :
Maar men komt 'aan ons belle France niet alleen cascaiïaises
vragen, men klopt ook- bij haar aan om watuHnvonderen...
Geinige de advertentie in de dagbladen pstenonien, waarbij zeer
voordeölige aanbiedingen aan een'dikke dame, die' zich beschikbaar wil stellen,
'wórden gedaan. De eafó-concerts zouden, dunkt my, een vrij raime keuze
?van dames kunnen, leveren,-die aan dit' ideaal zér goed beantwoorden.
Misschien zou evenwel de onhebbelijke gewoonte dat zij zingen, een zeer
bezwarende voorwaarde uitnmkeü". ' '' '
Die advertentie brengt intnsschen een pijnlijke omstandigheid aan bet
,/cht, dat er namelijk groot gebrek schijnt te wezen aan natuurwonderen.
Het menschelijk geslacht wordt boltchelyk banaal ea welgeschapen. Er
bestond langen tijd te Parijs een'agentschap voor de levering van levende
geraamten, dikke dames en andere zonderlinge spelingen der natuur. Het
' Leeft zijn 'magazijn moeten sluiten. '
Bar D urn zelfs, die zijn makelaars in wanstaltigheid de geheele wereld
'door laat reizen, ziet ze allen platzak terugkeeren. Zou het niet tijd
' worden om een congres bijeen te roepen, ten einde deze zaak te behan
delen?
Men beeft: dat wel voor dingen van minder belang gedaan.
Waut daargelaten nog dat bet het een aangename variatie zon geven
op het door en door eentonige thema oneer tegenwoordige kermissen,
die de verveling zelve zijn, zou zulk een tentoonstelling van phenomenen
zeer heilzaam kunnen werken op het moreel der bevolking.
Aan zwaarlijvigheid lijdende* personen zouden bij het zien van een
nienscb, die een paar honderd kilo's woog, een gevoel van verlichting
krijgen en niet zonder een schijntje van ijdelheid uitroepen: nu zóó dik
zijii wij toch nog lang niet! '
Zjj, die zich over hun toenemende 'magerheid ongerust begonnen te
maken, konden worden gerüst; gesteld door het zien van een levend
', geraamte, dat het geëerd gezelsckap zou uitnoodigên zijn ribben te tellen.
En zoo verder.
: Weer wat nieuws. De opera wordt verrijkt met een scbermzaal, waar
bet geheele kimstenaarspersoneel van dien schouwburg zich zal oefenen
Op floret en degen.
Reeds is men met de inrichting dier zaal zoover gevorderd, dat
verggtetdese dames van 'het koor en h«t ballet de degens hebben kunnen
kruisen. Laten de habitués der Opera nu maar oppassen! Geen scherts
langer meer op het punt'der galanterie, of zij loopen gevaar zich allerlei
onaangename zaken op/don hals te halen.
, Ik zie al in mijn verbeelding, onder het Gemengd Nieuws van later een
bericht van dezen inhoud:
Dezen morgen had te Vésinet een ontmoeting plaats, die in de
kunstwereld re§djs drie dagen lang het onderwerp der gesprekken was geweest.
De heer de Z.. ., een onzer bekende cltibmen, heeft geduelleerd
mejuffrouw Sérapliina van bet corps de ballet.
De heer de Z,. , bad zich op zekeren avond tegenover m
eenige vrijheden veroorloofd, die de ergernis dezer dame terecht hadden
opgewekt, zoodafc zjj hem had toegevoegd: mijnheer de graaf, % zal «
morgen vroeg mijne secondanten zenden." ;
Den volgenden morden hadden zich wérkelijk twee bekoorlijke
kuast. zusters van de beleedigde vrouw, mej. Papillon I en Cardjfial II, ate
secondantes aangemeld en .met den baron do Yaleupois en den:vjcomte
de La Brocliötte de noodige afspraken en bepalingen voor het:duel ge
maakt, daar de vier getuigen het.eens waren, dat, nu bet tweegevecht
door mej. Seraphioa bepaald geeiBcht werd, alle verdere potüfparlers
noodeloos zouden zijn. : - .
Bijgevolg ontmoetten partijen elkander dezen morgen om 10 uur
achter de tribunes van de wedrennen. i .
B(j den tweedon uitval ontving de heer de Z.... een degfinStoot tit
.<Un rechterarm, die dezen doorboorde.' -J'' ??
Beide partyen waren het eens, dat die ernstige wond een voortzetting
van den strijd onmogelijk maakte. Beide tegenstanders bobben eikander,
eer zij het terrein verlieten, de hand gereikt. >.' s
Voegen wij er bü, dat mej. Seraphina een onzer beste schermsters is.
Haar manier van den degen, te hanteeren doet baar leermeester d»
heer ***, alle eer aau." . - : . ? '"
. Na de vrouw met den degen, die met den telescoop. ? " '" ? ?'?>"<
? Het schijnt dat eea aantal dames de mode der sterrekandöbebben
aangenomen. En die h'efhebbeiMJ moet vrg aanstekelijk werken; w«ld»
zal ieder beerenhuis, dat er prijs op stelt op de hoogte va»» zijn tijd te
blijven, zijn klciu observatorium er op na houden. - , "
Onderaan de uitnoodigtugen voor de soirees van dezen winter zal het
traditioneele: on dansera vervangen worden door het: on obserwta lts
astres, inen zal naar de sterren kijken! ,
Het komt mij toch voor, dat de vrouwelijke werkzaamheid wel wat .al
te veel hooi op de vork neemt. Een nieuw onderwerp voor de liefhebbers
Van parodiëeren. Molière zou het zeker niet ongebruikt hebben galaten.
Les Femmes astronomes zouden een pendant hebben gevormd-met. te
.Femmes savanfes. ?
Als die liefhebberij toeneemt, moeten de mannen wel bet minst op
hun geraak zijn.
Ma<ïa»ne sa tou rmonte
Mironton, mironton, mirontaine!..,
En dat z'(jn zeer hooge, zeer eenzame dingen, zulke torens! En daarbij
een of andere mooie galant, die het in zijn hoofd krijgt om de
nevelvlekken te gaan bestudeeren. Trouwens, dat is de zaak der belangheb
benden, niet de mijne. A. B;
LETTERKUNDE.
Moderne Probleme, von Eduard von Hartmann,
Leipzig. Verlag von Wilhelm Friedriott. 1886<
II. (Slot).
Onder de sociale rampen van den tegenwoordigen tijd, die levensvra
gen mogen hesten voor onze beschaving, telt Eduard von Hartmann dei
korteren levensduur van. familiën en geslachten uit de hoogere standen
door het hoogere procent-gehalte aan ongehuwden, door den gemiddeld
lateren leeftijd, waarop het huwelijk wordt gesloten, en dóór bet gering
aantal kinderen. Die drie omstandigheden komen bet meest bij de hoo
gere klassen voor en door dit feit profiteert 4e maatschappij, minder dan
wenscbelijk is van de overgeërfde en in den loop der geslachten toegeno
men geschiktheid voor de eischen van het hoogere standpunt van bescha
ving, dat wij bij die klassen mogen veronderstellen. Nu is het, belaas,
waar, dat juist die cultunrdragende minderheden, om op dftt standpunt
te blijven, van bun zenuw- en geestesleven zeer veel moeten verlangen,
terwijl dat intensieve leven, dat zelfs met een vergeestelijkt genot samen
hangt, sloopend werkt. Geen kruid is voor deze maatschappelijke kwaal
gewassen; zij legt echter natuurlijk juist den hooperen standen den plicht
op, om door slaap en goed gekozen voedsel het organisme tegen de zware
eischen bestand te doen blijven. ' ' :
De woorden, die von Hartmann spreekt naar aanleidingvan de late
huwelijken, zijn niet vleiend voor de beschaafde vrouwen en meisjes;
veeleiscbendheid en pronkzucht, knorrigheid en ongeduld passeeren d«
revue als ? huiselijke kwelgeesten en het veel grooter deel, dat de vrouw
nit het volk draagt van den last des levens, doet hem deze >n zedelijk*
waarde even hoog boven den man van haren stand stellen als da vrouw
vit andere kringen daarin bij haren echtgenoot achterstaat en voor hem
moet onderdoen in beminnelijkheid en innerlijke beschaving. Het is 'nog
maar gelukkig, zegt de schrijver, dat er mannen zijn, die den strijd tegen
de zelfzucht eener vrouw opnemen, en die wenschen die vers&nnite
Ersi&kung dersdien nachzuholen!" Of het nu misschien ook; raadzaam
kon zijn, die opvoeding eens niet te verzuimen, daarover laat' onze pessi
mistische vrouwen-beschouwer zich niet uit.
De oude-jongejuffrouwen hebben het niet minder zwaar te verant
woorden dan de in hymens bootje aangelande. Misschien kunnen zij bet
zelf niet helpen, hun SitsenUeiben, docb daar de wetgeving niet kan
individualiseeren, moeten zij maar boeten voor de ontaarding, waarvan
zij door hun bestaan de bewijzen zijn en dus stelt von Hartman voor, bg
erfenissen de ongetrouwden half zooveel te geven als de getrouwden
en aan directe belasting hen veel meer te laten opbrengen dan de huis
vader, die van zijn inkomen zijn vrouw en kroost onderhoudt. Om niet
onrechtvaardig te zijn, kan men dan rog bepalen, dat de
oude-jongejuff rouw vrij van de verhooging harer belasting zou wezen, indien zij onder
eede verzekerde, nooit een huwelijksaanzoek te hebben gehad. \Yie de
vrouwen kent, zal wal niet bang zijn, dat op dien grond velen vrijstel
ling zullen vragen. De staadsTerhefÜDg en de weelde van de familiën, met
?*?