Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ko. 441;.
Moravië, Hongarije en de Süermarksche Alpen treffend wordt weder
gegeven.
* , Het schilderij is 5 op 3 meters groot. De voorgrond, uit een deel van
: bet Weenerboscb bestaande, is in donkeren toon gehouden, welke echter
? volkomen doorzichtig is. H\j is met enkele figuren, einen Boclclceller,
een achoolhuis, het station Kussdorf, enz. gestoffeerd.
i ' Op (het tweede plan ontdekken wij een aantal fabrieken, dorpshuizen,
: rechts de wegen naar Stiermarken, links die naar Hongarije, en den
- pracht!f?en Donan met zijne bruggen.
Op het derde plan beginnen eindelijk de huizen en boomeurijen van
. bet eigenlijke "Weenen op te doemen.
Daar de toeschouwer op eenen berg verbeeldt te staan, onderscheidt
, ? bij overal de beweging van kanalen en straten tussclien de huizen door.
Zg is met meesterlijk penseel teruggegeven.
,, Eindelijk, geheel aan den horizon verschijnt de Stephaasdam met zijne
. Welbekende torens. De bergen der Leitha teekenen zich ten laatste nog
^ lichtelijk af tegen de lucht.
\f De aöhtergrond, de stad zolve, straalt in helderen zonneschijn, die
ech; tejr met den liehtbowolkten hemel in sprekende harmonie is. Het koloriet
, v»n het geheele beeld is levendig zonder jacht op efiêct, en de groote
uitgestrektheid, die aich hier voor ons oog uitbreidt, is zoo kunstrijk
op"' gevat, dat wij, ondanks de verschillende plannen eau enkelen groot en
indruk van een samenhangend geheel ontvangen.
Wanneer wij de voorstelling ainnebeeldig moesten opvatten ea die bij
i den "Stal .Die Kaiserstadt an der Donau" zouden vergelijken, denken wy
toch onwillekeurig wel niet aan eeae Götierdammerung, maar aan eene
Kuiser dammer ung. Noch de grootschheid van het oude, noch de pracht
?an befe nieuwe Weeaen is hier te zien. De toeschouwer heeft geen
:.. reden hier eene keizers- of koningsstad te herkennen. Zoo doet, de titel
. Kaiser»tadt »n der Donan", onwillekeurig denken aan eene tweede
KaiSèrstadtt namelijk de Kaiserstadt an der Spree," Ziet men nu die
TCaiser&tad$ an der Donau" zich in den horizon verliezen..,, zoo ligt daarin
..i.eejje soort van Ahnung, als of de toekomst eene andere Kaiserstadt zal
yër,héierl yken.
. Bedoelde de kunstenaar niets van dien aard, zoo hadde hij zyn werk
., liever eenvoudig Die Uragebungen der Stadt Wion" moot betitelen. De
' . Amsterdanyiche kunstlief hebbers zullen binnen korten tyd daarover
zel;ven kuuaou oordeelen. Mejuf vrouw Berliia Kohn, die belast is tnet de
tenfjocinstelling van de schilderij, heeft het plan haar in de nieuwe
doorleppende tentoonstelling, onder bestuur van Mej. Catharina
'.'''Albsrditnfik Thijm, te doen opnemen.
, pazer dagen zün de werken van beeldhouwkunst tentoongesteld, waar
mede jonge kunstenaars naar den zoogenaaraden prix de Rome hebben
.gedongen, 't Zijn kaut-reliefs, van ca. l m. op 60 cent. grootte. Het
onderwerp is de moord van Caesar, op 't oogcnbük dat Brutus door hem
wcrdt herkend. Zeven inzenders zijn tot verwerving van den prijs in
aan., merking gekomen. De jury bestond uit zeven heeren van Antwerpen,
drie uit Brussel. Een leerling der Antwerpsche Academie heeft deu
eer,,? sten prijs verworven. Er waren echter ook stemmen welke dien aan
een aoderea inzender wilden toekennen.
, Be bekroonde heet Jol. Anthone, geboortig uit Brugge. Godfried de
: Vreese, uit Kortrijk, verwierf den tweeden prijs, en Karel Samuel uit
?Brussel eene eervoile vermelding. De voortreffelijkheid van No. l is vooral
in «J<a uitdrukking der koppen gelegen. On de beweging der opgeheven
dolken is wel eenige aanmerking te maken, en de houding van Brutus is
?..dia, vap een dronkaard. Overigens heerscht er veel afwisseling en be
weging in de voorstelling.
Töcb moet de rijkdom der drapeering van No. 3 zeer geprezen worden
«tt.is de compositie zoo rijk, dat men eene betere plaats voor dezeu jongen
fcünfitenaar zou hebben verwacht.
v .No, ,2 héft zyne. voorstelling zonder omhaal van onnocdige
onderdeelen, in «es figuren bewerkt, waarin voorzeker meer beweging heerscht
dan. in de meeste andere proeven.
>... Qj* de rangorde welke aan de drie ongenotmden gegeven is, valt,
dunkt nijg, ook nog wel wat aan te merken. De laatstgestelde schijnt
, ,BJeC do ininstbegaafde kunstenaar te wezen.
.Eene 'beschrijving van Caesars verschillende houdingen en omgeving
medo *ft deelen, mocht wellicht vervelend zijn. Alleen ma?re ik nog.de
opmerking dat de algemeene font daarin bestaat, dat de beweging van
den ge wapenden arm der samenzweerders in den regel onnatuurlijk,
ge. jo.eht e» zonder afwisseling is.
Men (stelle zich met dit weinige tevreden. Het oordeel van de jury
zou het m^jne niet zijn geweest.
Brussel, 18 NOT. *85. M. A.
UIT~PARIJS.
''- -V. XLVII.
Parijs heeft in de afgeloopen week een plaats van amusement (?) ver
loren en een ster gewonnen. De Folies-Berger e zijn bezweken en onder
geleide van een curator] verzameld in de reeds vrij gevulde groeve der
, gefailleefden; en een jong meisje, Madlie Weber, heeft bij haar dehut
met den stormpas de gunst van het publiek gewonnen en een kolossaal
mccés behaald. Over deze verschoning zoo aanstonds meer; eerst iets
over eene verdwijning en wél van een zonderling, die, ofschoon een
Maeceen in inilde vrijgevigheid, zijn anonymiteit wensoht te bewaren en daartoe
op de volgende wijze te werk gaat.
HO vervoegt zich bij dea portier van het Museum Cluny, stelt dezen
( eene kostbare verzameling manuscripten ter hand, met de boodschap, dat
bij die "collectie cadeau doet aan den directeur van dat museum en snelt
4an onmiddellijk been, even hard alsof hij gestolen had.
Had de man een hoop drama's of vaudovilles in handschrift, die hjj
overal elders te vergeefs had zoeken te plaatsen, bij vergissing aan een
in plaats van aan een schouwburg afgegeven, en was hij, ver
schrikt door het gekke gezicht van den conciërge bij het nazien van zoo
veel beschreven papieren, aan den loop gegaan, bij bad werkeliik niet
aaders kunnen doen. . , ,
Maar neen, hier is alleen sprake van een waarlijk vorstelijk geschenk,
waarmede deze al te bescheiden gever ons nationaal museum heeft ver
rijkt. De handschriften zijn onbetwistbaar echt, zeer oud, en bovendien
versierd met medaillons, die naar men zegt buitengewoon, merkwaardig
moeten wezen. :
Waarom die geheimzinnigheid? zoo vraagt men onwillekeurig. Waar
om die anonymiteit?
W^j zijn zoo gewoon alles te doen met epn bepaald opzet en doel, dat
men onmiddellijk en unaniem gezegd heeft:
Dat is heel onnatuurlijk. De eerste, de beste, die aan den Jardin dei
Plantcs al is het maar een wilde kat cadeau doet, stelt daarbij de voor
waarde, dat de naam van den schenker op een bordje geschilderd en zoo
aan bet publiek bekend gemaakt zal worden, En een man, die zulk een
rijke schenking maakt, zonder daarop in het minst zich te verheffen, of
daarvan zelfs gewag te willen maken, neen, zoo'n man behoort in onzen
tijd niet tehuis. Daar schuilt zeker wel iets achter! Die zonderling ia
misschien wel een schelm, wiens geweten is beginnen te spreken!
Dergelijke ouderstellingen zijn juist niet aanmoedigend voor.dezulken,
die het plan mochten hebben aan Frankrijk eenig geschenk te vereeren!
Van anonymiteit tot algemeene bekendheid, il n'y a qu'un pas!. Dit
is met het oog op Madile Weber wezenlijk niet te vee) gezegd. I?en
eenen dag kende niemand haar en den anderen dag was nybyna beroemd.
In. het nieuwe meesterstuk van Franjois Coppée Les Jacobiies heeft deze
jeugdige dienares der kunst in de rol van Marie een talent aan den dag
geiegd, dat haar in staat kan stellen eene der grootste tragédiennes ter
wereld te worden. Er is maar n roep over baar uitnemend spel.
Natuurlijk blijft de overdrijving niet achter. Zoo zijn er kunstcritici, di«
Weber reeds aanstonds een Kachel de Tweede hebben gedoopt. Tegen
zulk een overdreven lofspraak. ook al een gebrek van onzen tijd, die
even vaardig is om toe te juichen als af te keuren op den eersten indruk
en het eerste gezicht af is dezer dagen iemand opgekomen met den
volgenden zeer verstandigen maar wel wat zonderling ingakleeden raad:
Wachten wij ons voor dat onbesuisde en dwaze wegloopen met iemand,
voor die overdreven toejuichingen en loftnitingen. Door ze onder bloemen
te begraven verhindert men de sterren om op te gaan."
Deze sterrekundige theorie moet, dunkt mij, zeer verrassend zijn voor
het Observatoire, waar men zeker nooit vermoed heeft, dat or zulk een
nau\v verband bestond tusgchen de bloemen en den opgang der sterren.
Tccli was de bedoeling dezer raadgeving uitnemend goed. En Madile
Weber zal zeker verstandig handelen met niet al te zeer naar die over
dreven iofredeaaars te luisteren, dan is er kans dat zy nog eenmaal het
zoover b.engt, dat deze gelijk krijgen.
Het schijnt vvaot de reporters hebben reeds de gebeele familie geïn
terviewd dat dit jonge xneipje een vry moeilijke jeugd achter den, rug
heeft en tot op zekere hoogte zich zelve gevormd heeft met behulp van
een even kavaktevistieke werk- als verbeeldingskracht. Ook heeft zy
den voorldiivendcn tegenzin en alkeer vaifeen liefhebbende moeder moeten
overwinnen, die niet zonder grootea angst hare dochter zulk een gevaar
lijke loopbaan zag kiezen.
Dit alles getuigt buiten twijfel van een bijzondere energie en een buiten
gewoon ooi-deal. Na zes maanden op het Conservatoire te zya geweest,
behaalde zij baar esrslen prijs. Iets wat nog nooit gebeurd was. B
haar eerste optreden vervult zij een rol, waaraan de .ervaring van een
volleerde artiste zich misschien niet gewaagd zou hebben!
Deze verschijning zou waarlijk een weldaad mogen heeten in dezen
tijd van dramatische onvi-uclitbnsrbeid. ? :
Het koningschap vau Riehal II men heeft nu eecmaal die uitdruk
king gebezigd zou zelfs iu een Republiek zeer welkom zijn. Hot publiek
heeft getoond er hartelijk belaag in te stellen. Als het nu'maar'niet
overdrijft. Het is gewaarschuwd, gelijk wij zagen, voor het gevaar, dat
de sterren door de bloemen kunnen loopen.
Men annonceert een rentree, die vroeger heel Parijs in opschudding
zou hebben gebracht ea die het nu met een regel of drie publiciteit voor
lief moet tomen.
Ja, drie regels en meer niet hebben de verschillende Gemengde
Nïeuwsen" er aan gewijd. Drie regels, waarin wordt medegedeeld, dat
op den 9en December de beer Caro zijn cursus aan de Sorbonne weder
zal openen", 't Kan verkeeren !
Maar Parijs houdt er: tegenwoordig weer andere speelpopjes op na en
denkt niet meer aan al da beroering en strijd, die eens door den Bellac
van Ie Monde oüV on s''ennuie werden in het leven' geroepen.
De heer Caro zoekt zijn troost in bet schrijven van artikelen over
Droomen in de Revue Bleue. Niet over zijn eigen droomen, het geheim
daarvan houdt hij voor zichzelven, maar over de droomen van jan en
alleman en oter het deel verantwoordelijkheid dat wij aan die afdwalingen
der gedachte van anderen kuunen hebben. ?
Het onderwerp is vrij zonderling. In ieder geval ware hét niét kwaad
geweest, als men eerst eens vrij nauwkeurig had aangetoond, tot hoe
ver de verantwoordelijkheid zich uitstrekt van den mensch, die helder
wakker is.
Maar dat zijn van die kwesties, die ons veel te ver van do wijs zouden
voeren.
Onder de dingen, die verdwijnen, niet alleen te Parijs maar in alle
hoofdsteden van Europa, behoort ook de Italiaansche opera.
Die te Londen, welka het nog 't langst heeft volgehouden, geeft bet
ten langen leste ook op. ;
't Is reeds in den breede aangetoond, waarom zulk een theater zonder
artisten, componisten en publiek overal wel gedoemd is te ver
dwijnen. Alleen een Patti kan in zoo'n lijk voor een korten tjjd nog eenig
leven brengen. '
Straks gaat zij naar Honganje» naar Oostenrijk.... Reeds hebben d.»