DE.AMSTEBDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. sporighéden oTer8eff8Ten5... Men ziet hoe fle heersehzucht en gierigheid via : den Fransohen koning Philips den choonen van dien bedorven ipeitand der orde gebruik maakt om haar... te. vernietigen. "Jlen^ziet'hóe 's Konings hartstocht als hét wafa door het Noodlot ge?dwongen woïctt en tot onvermijdelijk gevolg heeft dat paus Clémehs V d»; opKetfing der orde onderteekent : eensdeels tot wering van verdere * cHfMid4lën, anders-deels tot bevrediging van Frankrijk en van den wensen .«lej kpnings, zonder 'aan eigen waardigheid te kort te doen. " ''Men ziet....... O, neen! van dat alles ^iet men en hoort men niet;s! ' '' ' ''"' ... . . , :_ .,-,,. .Hoer zou het mogelijk zijn de treffende tinten der fclimming van zulke hartstochten in muziek te zetten ? De versphillende en met elkander stnij.dendft.géinoed|be wegingen te schetsen die in eene en dezelfde bor-t ont waken en "veder op ander gemoed komen t j. stopten. Men heeft wel geproefd do sl&gen des noodlots te beluisteren en ia tonen weer te geven die'kv. flamfet aanzetten tot den moord. JSjjns tweeden vaders. "'? tjPat ii ervan geworden?.... Een , watei-en-njelk-held, die liefelijke melodieën zingt; en daarmede uit. Water-en-melk gelijk ia den regel alle groote historische figuren dit door de muziek moeten worde i. Vindt-de. lezer njot dat ref.. heden ze.er jna-terieel en laag gestemd is?... "?Is de muziek niet de ideaalste der kuiten?" r cjept hij u^?. . Daarom juist. '.De muziek ia vóór alies eene lyrische kunst'; eene ijinst" der on tboezeming. Op feijn best eene kunst ter bege leiding van het episch verhaal, Omdat Beethoven een groote lyrische dipliter waar, moest Fidelio fiasco maken. ,;* De.^jgenlüite #pera'tyt'iqite vdiloek a'priori het bast aan de eischen Men kan in een standbeeld eene samenvatting, er,a resumégevan der ..grootheid van de Ruyter,,Rembrandt, ja_zelfs van. Willem van Oranje en ^apóleon F.' "Eene daad uit het léven eens hëlds op het tooneel te Ye,rt;opnen kan gelukken. Maar de diplomatie, van den prins, zijnen ." d ageiijkschen strijd tegen de miskenning van zijn .streven van links en ,vau recht» de ontwikkeling der , harstochten ' van Vondels Lucifer, "-fobfts Wtirèriar, Hngo's Angelo, Göthe's Faust en«. enz. in het korte .uéstak 'eèner ppera te brengen, moet als eene mislukte proefneming Vorden bsBcb'ouwd. ; .Wanneer* wij Les Templiers aan de geschiedenis toetsen, en er de oudheidkunde als rechter over aanstellen, zoo gaan wij onbevredigd naar htii'e." JvV de uitvoerige studiën die in de laatste jaren over dit onderwerp zijn in het 'licht gegeven, is het volkomen zeker, lo. dat vele Tempelheere» «iet ten onrechte van groote euveldaden beschuldigd zijn; 2o. dat Philips de Sclioone de beschuldigingen, als voorwendsel heeft gebezigd om zich 'van! hét goed' der Tempelhceren meester te maken; 3r. dat het aandeel "lietvelk de Paus aan .de opheffing der orde heeft gehad, eene vrijwillige Bande/ing is 'gefeest, die met de maatregelen overeenstemmen, welke in J -Eiïgeland, jjjp.3pj'e en audeie landen tegen de Tempelheeren zijn genomen. ' ""Wat maken^ 'de tekstschrijvers, de heeren Adeüis» Bynnemère ea Silvestre nu- uit '.déze. zeer ingewikkelde toestanden? -.','. ^ij laten het volk op de mavkt luisteren naar eenen omroeper, die in .naam des konings verkondigt, dat de geslagen munt voortaan slechts de .helft, der ' waarde zal hebben; eene belachelijke verdraaiing van het feit, iflt Philips de waarde van het geld heeft verminderd. Als de koning en zijne dochter nu op de markt verschijnen, worden zij ;beidén door het opgeruide volk met den dood bedreigd. Doch Philips wornt gered door d« tusachenkomst der Tempelhceren en de prinses door Xlén' id&ér Eene de Martigny, die natuurlijk onmiddellijk verliefd op ".JÈa'ar wórdt "(zooals in de 'Buguenols Raoul op Valentine). : De koning wil den Tempeliers tot aan zijnen doo$ dankbaar zijn. voor .z$n0 redding ., . . . , . ? :?..?. ; Ondertusscben zit hij nog in geldnood, en bidt den abt Molay hemeeue sonv voor te .schieten. .Deze weigert, djewjjl, zegt bij, over het geld der rcle niet persoonlijk door hem beschikt kan worden. 's Konings raadsman, Enguerrand, een vijand der, Tempelorde, omdat hij (N.B. !) twee zonen strijdende in de rijen , der. Tempelieren heeft verlo ren, spoort den koning aan, Molay. en zijne^ broeders tot landverraders te versjacen^ ea, eenvoudig te laten. ..verbranden! ''On??ertusBcTben is yo^r," prinses' Isabellfr.een huwelijk met den Engelscheii . voorbereid en moet zij Renévaarwel zeggen. J,|)e£SKtreeat nu in de :ïempelorde en sterft «et de overige Tempeliers pp~ den. brandstapel.. Vergelijkt men nu dezen tekst met de geschiedenis, dan blijven niet teel ?njéBr-dsn de historische nam au en. de brandstapel over. die uittBimtend voorgesteld, eenen diepen indeuk maakt, Vooral door de.tegen$eÜing met. het prachtige verlovingsfeest, wat daaraan onmiddellijk voor' " ... . TDe geschiedenis is dus volkomen tot een spektakelstuk gemaakt. Van . schuld of -onschuld der Tempelieren is geene sprake;: integöudeel. Molay is, een, edel doch. onverstandig man, die zelfs tegeu goeden waarborg met den koning geene geldzaken wil afhandelen. Philips maakt eeae even belachelijke figuur, daar hij herhaaldelijk zij»e dankbaarheid aan Molay betuigt en zich laat , om praten door ee^n «nkd .woord van redeloozs wraakzucht van zijnen intendant der financiën, ngijerrand deChavjfny. Om de zaak nu nog eenigszins pikanter te maken/ wordt Enguerrand vporgeateld als. René's vadev en is deze dus de oorïisk van den gruwgl'jken dood zijns eigenen zoons. Ziedaar den korten inhoud van de opera?seria.-. ..... ? . .'....-, Men verlangt natuurlijk dat kleeding en deeoratié'a, dat wapenen en versierselen volkomen de veertiende eeuw. Kallen teruggeven; maar ver geet hoezeer hier aan de waarheid der geschiedeni» is te kort gedaan, en hoe de personen van vasten wil, van .karakter, van mannelijke groot heid, gelijk, ondanks ??<! ondeugden, de moesten waren, welke aan genoemde gebeurtenissen deelnamen, hier voor ons verschijnen als schim men, zonder karakter, zonder kracht, met weifelachtige plannen en ver«Uadelooze handelingen. Kortom : Water- en melkheldeu l In een volgend artikel ontleden wij de muziek en de nityqering. Wig slaan dan ook eenen blik op Gounods nieuwe Oratorio Mors :'.ét Vitd te Brussel en te Antwerpen onlangs, onder zijne leiding uitgevoerd. Verder ben ik den goedwilligen lezer nog een woordje schjjldig oVeide tentoonstelling van den Essor of de Essoristèn, en over die van den Cercle 'des XX, dien men 'Les VingKstes pleegt te noemen en. verledett Zaterdag is geopend. i : " '. '"".".' : : Dan heb ik nog geen woord van het Conservatoriumseoncèrt gerept, waarop ik' hierboven alleen heb gezinspeeld en eindelijk staat Alceste van Glück voor de deur en Berlioz Enfance du Cltrïst wotdt in twee steden te gelijk aangekondig'd, Ik zeide dus hierboven niet zonder grond wij zwemmen in kunstgenot," zonder dat ik nog van de tooneelstukken in den nieuwen vaitdevilleschouwburg, Dans Ie mlSe ea Les brigands par amour, van L'acteur omnibus, een zangspel in drie bedrijven uit het lf«sèe du Nor d, van het nienwe stuk van Abraham Dreyfus, La Rupture, en honderd andere vreemde dingen heb gesproken, die den lezer wellichtlmeer belangstelling iaboezemen dan de heerlijkste symphonieSh en de opera's met dftschoonste brandstapels, hetzij van Sardanapalus, Molay, Huss .of ,de' Maagd van Orïeans. '"? ? ' V'!.'" .' .'?'?.'',-. ..?'., ' De Mangfl van Orïeans voert mij '..tot Gpiinod Eenen volgenden (keër het, waarom. .,., '.' Brffssel, 10 Febr. 1885. '.'"',',.-".:' *i Om deze toespelling van onzen referent wel te verstAStv moet men . .dat -fdcvpx di Saa Juan eene kleiae Spaaoscbe stad in-KustiliëU, waav zioh e»n« koninklijke buakruitiabriek bedndt Aan 't aloude Mooreche paleis, I».TJ t& Tóledo kan de schrijver niet Uebben gedacht. > Red. UIT PARIJS. , ', ' ? ? LVI, ? -??-. '?" -. De serie van de jaarlijksche terugkeerende tentoonstellingen is weder geopend. Als het slechte weder Parijs weerhoudt om zijn gewone wan deling te doen in het geliefkoosde Bois, heeft het nu weder gelegenheid om zijnen tijd zoek te brengen in de zalen dier exposities, .een heerlijke gelegenheid voor de nietsdoeners en leegloppers om onder den schijn van liefde en bewondering voor de kunst, den tijd klein te kragen. Ouder gewoonte openen de Mirlitons de rij. In ruime, goed verlichte zalen vindt men eene keurige collectie bijeen en de catalogus bevat menig klinkenden naam. De opening op gepasseerden Maandag werd door een talrijk publiek bijgewoond. Allerlei soort van tentoonstellingen heeft men tegenwoordig. Ook de edele kookkunst heeft de hare gehad. In de Champs-Elysées kan rnen het werk van de hedendaagsche Vatels bewonderen en aan bezoek ont brak het niet. . Bij dat*culinaire feest v/as het niet alleen geoorloofd maar zelfs noodig dat het oog grooter was dan de maag." Verbeeld u eens, dat gij van al de heerlijkheden daar uitgesteld, ook maar een klein proefje hadt moeten nemen! Straks is het gemeste vee aan de beuvt ; dan krijgen wij een paardententoonstelling en zoo biedt iedere dag aan het groote kind, dat Pargs heet, weder een ander speelpopje. O die zucht naar wat nieuws en wat anders ! Men geeft zich bij .lange na niet genoeg rekenschap van de onmetelijke groote en .overwegende rol, die zij in het mcnschelijk bestaan speelt. Misschien geeft zij, nog veel meer dan de hoop, ons kracht- om Jiêt leven te dragen. Zy is in ieder geval de groote beweegkraoht van bjst gansehe Parijsche leven. . Voo» die nieuwigheid- zoekers is er een boek uitgekomen,. dat voor- hen een buitenkansje mag heeten. Het eerste gedeelte vnn Legouvé's -M moires is verschenen. Mémoires, och men heeft ze van allerlei soort, wij zijn er mede over laden, zelfs mede overstelpt geworden. Maar Legouvc behoort niet tot die mejiscueB, die onder voorwendsel van over. anderen .wat te vertellen, een boekdeel vullen met bijzonderlieden over hun eigen belangwekkende persoonlijkheid. . ,. ? Reeds uit dat eerste deel kan men opmaken, dat hij de geschiedenis van zijn tijd voor zijn lezers zal ontvouwen, vooral de geschiedenis van de kunst en de letteren. . Want en dit is niet een der minste '?ven eflsten en aantrekkelijkheden van dit werk aan de politiek eal alecht een hoogst bescheiden plaatsje gegund worden. Een echt Parijsche figuur die Legouvé, die ons zijn zestig jaren :leven» op den boulevard komt vertellen. Wie kent hem niet, dien slanken nog vluggen grijsaard, die zoo prettig kan causeeren. Zoo prettig en gemak kelijk,, dat hij de conversatie bijna tot een kunst heeft verheven, een kunst, die hij zelfs heeft onderwezen. " ; Naar zijn gelaat te oordeelen zou men meenen met een indolent man te doen te hebben ea toch heeft niemand met meer ijver alle 'dingeil onderzocht en nagospeurd dan hij. Soms heeft men met hem den spot gedreven, want hij behoorde tot die school van het gezond verstand, waartegen de furia francese altijd heel gaarne heeft mogen schermen. Maar hij heeft ze laten praten .en is dood bedaard zijn eigsn weg gegaan en heeft alle deuren voor zicli weten te openen, zelfs die van het huis van Molière en van de Académie Die zestig jaren van herinneringen, waarvan hij thans het eerste deel gegeven heeft, beginnen natuurlijk met, het begin, d. w. z. met zijn jeugd. En dat is me een tijd geleden ! ? In 1829 kende de Académie hem den prijs voor dichtkunst toe n hy verhaalt naar aanleiding van die geschiedenis de volgende aardige bij zonderheid. Vijftig jaar later las Legouvéin een openbare vergadering -van het Instituut als vertegenwoordiger van de Académie francaise een studie voor ovev ^sépomucène Lemercier, de a thans vergeten schrijver van Agamemnon. Nu was het juist diezelfde Lemercier, die vijftigjaar vree