Historisch Archief 1877-1940
No. 491.
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
den van Die Gerichtsseitung, en schreef achtereen
volgens in samenwerking met Hugo ; Muller of
Moser de kluchten: Papa hat's erlauht (Papa gaf
Permissie) en Der Registrator auf Reisen. In
1873 beweegt hij zich alleen op hreeder terrein en
doet Mijn Leopold ten tooneele brengen.
Dit voorbeeldig volksstuk, waar ernst en humor
elkander afwisselen, vestigde voor goed zijn naam.
Het tooneel waar de oude Wiegelt zoo ver ge
daald is, dat hij als schoenlapper bij zijn eigen
welgestelden zoon de maat komt nemen, won aller
harten.
De kring zijner werkzaamheden breidde zich
na dien tijd aanmerkelijk uit, de leiding van het
Lpbe-theater te Breslau was van 1874?1878 in
zijn handen. Het eerste jaar van zijn directeur
schap verleende hij glans door het scheppen van
een nieuw blijspel: Hasemaris Töchter. Vier
jaren later heersehte hij onbepaald op alle
Duitsche en vele buitenlandsche Tooneelen met zijn
Dokter Klaus.
Dit blijspel heeft hem een populariteit bezorgd,
die nog tegen vele jaren bestand is. Sints volgden
de blijspelen elkander op: Wohlthatige Frauen
1879, Ham Lomi 1880, Der Compagnon 1881,
D ie Sorgelosen 1882. Het goede verstand en het
gezonde oordeel hielden toen zijn pen in, want
de laatste werken stonden beneden de eerste; het
verval van het Duitsche tooneel hield zijn ge
dachten bezig en hij voelde zich verplicht, waar
hy de passie preekte, zelf te moeten voorgaan of zich
te onthouden. De zelfkritiek, die hij zich oplegde,
werkte weldadig, want het tweede werk. dat hij
na 1882 schreef, gaf blijk van een streven naar
het hoogste. Die Lorelei is een degelijk in ver
zen geschreven tooneelwerk, door het Deutsche»
Theater gespeeld, en dat ondanks leemten en ge
breken, hem een plaats heeft verzekerd onder
de ernstige tooneelschrijvers.
Wat l'Arronge nog geven kan en nog geven
zal, moet de tijd leeren; de ware tijd tot scheppen
is voor hem eerst aangebroken. De onbekrompen
omstandigheden, waarin hij leeft, de schoone en
lieflijke natuur te Babelsberg, waar hij even als
Blumenthal en de acteur Friedmann een fraaie
villa bewoont, verzekeren hem de weelde en wel
lust, die tot scheppen dringt. Bovendien gaat hij
thans eerst zijn tweede jeugd, de jeugd zonder
dwaasheden te gemoet. Zijn leeftijd wordt nauw
door een halve eeuw bepaald.
Hij is niet ouder dan 48 jaar. Zijn vaderstad
Hamburg, waar hij den 8sten Maart 1838 het
levenslicht zag, zal in den persoon van Maurice,
den bekwamen Directeur van het Thaliatheater,
waar zoovele beginners tot talenten zijn gerijpt,
niet achterblijven om hem deze week, bij de
herdenking zijner 25jarige Bühncnthatigkeit",
den lof toe te zwaaien, die hem toekomt. En
deze is niet gering.
Daaraan zal het den 25sten November a.s.,den
dag waarop hij herdenkt dat zijn eersteling: Das
Gespenst ten tooneele kwam. niet ontbreken. Vele
tooneeldirecties zullen aan den bescheiden wonsch,
om op dien datum eenig tooneelwerk van hem
op te voeren, zeker voldoen, te meer daar hij het
goede doel heeft, het geheele bedrag der schrij
versrechten, waarop hij aanspraak heeft, en dat
eenige duizenden kan boloopen, te bestemmen ten
bate van eon fonds voor hulpbehoevende
tooiieelspelers.
Zijn tooneelwerken zijn allen uit het leven
gegrepen, uit het leven der gegoede burgerij,
met al haar lief, met al haar leed.
Zorgehjke verschijnselen in het familieleven. uit
huizigheid, overdrijving van gewoonten, zucht naar
uiterlijk vertoon, overdreven liefde of te groote
strengheid van ouders voor hun kinderen en de
gevolgen van dien, verkeerd opgevatte liefdadigheid
en averechts aangebrachte geleerdheid, (Lubowski!
Lubowski!) vooroordeelen tegen beroepen, als
tooneelspeler, enz. Tegenover al die ongezonde
verschijnselen, staan gezonde en verkwikkelijke;
uit de botsing dezer beiden ontstaat de verwikke
ling en handeling, die nu eens komisch, dan
hoogst ernstig is en aanleiding geeft tot tooneeltjes,
die even keurig als diep gevoeld zijn, of tot oen
gullen lach stemmen.
Zoo in het ernstige : het verhaal van Dokter
Klaus aan zijn dochter Ernma, in het stuk van
dien naam; de scène tusschon Vosz en vrouw Vink,
zittende op een verhuiskist, het verkoopen aan
familieleden van een borduurwerkje, als de nood
dringt, beiden in Der Compagnon; het insluimeren
van vader en kind, wanneer de moeder als altijd
afwezig is om op vergaderingen te schitteren;
Körner en zijn vrouw met het kind in de aan
grenzende kamer, in Hasemann's Töchter, enz.,
enz. ... en in het komische: de beroemde
Lubowski tegenover den boer Colmar, zijn dansen
met Emma (Doctor Klaus), de schilder van:
Simson de Filistijnen met een ezelskop en niet
met een ezelskakebeen verslaande, tegenover zijn
Mckeltjc, die nooit genoeg heeft van zijn ezelskop,
zijn zwager achtereenvolgende met zijn eeuwig
Henki, (Der Compagnon) \ Hazcman, die alle spoor
boekjes uit zijn hoofd kent en ondanks allo kennis
van treinen een nacht doorbrengt in con trein,
die gerangeerd is, enz.
L'Arronge heeft in al deze werken zich getoond
een schilder van hot huislijk leven en wol met
groot talent. Sommige gedeelten zijner werken
bewegen zich tusschen een lach en een traan, do
humor fonkelt. Ondanks het huiselijke zijner
scheppingen is hij zelden de grens overschreden
en in het huisbakkcno vervallen.
De personen uit zijn stukken hebben allen een
goedmoedige natuur. Het doet pleizier hen te
ontmoeten, zo hebben fouten on gebreken, maar
ze zijn niet zoo vervelend als men ze in do wer
kelijkheid aantreft. Hun kleine onaangenaamheden
worden met het grootste genoegen bijgelegd. Als
gelukkige menschen neemt men afscheid van hen.
En dan die lieve meisjes, allen even onschuldig en
trouwlustig, de grappige knechts en meiden ! Een
Pauopticum kan er zijn zalen mee vullen.
L'Arrongo weet te vermaken en den zwartgalligste
in een aangename stemming te brengen.
Op den bouw, de verdeeling der stof. do een
heid en de spaarzaamheid zijner tooneelwerken
valt af te dingen; de laatste bedrijven dienen om
het stuk af te maken, terwijl een logische oplossing
verwacht werd.
Ondanks deze en meerdere gebreken mag
l'Arrongc op den dag zijner 25 jarige
tooneelwerkzaamheid met trots op zijn leven en
streven terugzien. Hij is niet alleen sedert tal
van jaren de lust en liefde geweest van het
D uitsche volk, maar ook van het Nederlandsche. 1)
Nederland zal den 25sten November L'Arronge
met waardeering gedenken en gelukwenschen, als
de schepper van zoovele gezonde en frissche too
neelwerken, die het hebben doen lachen en schreien.
Als niet te versmaden lof kan hem nagegeven
worden, dat hij zich over niet n werk behoeft te
schamen en die lof is niet gering.
J. H. RÖSSING.
1) De stukken van l'Arronge in Nederland go- i
speeld zijn in hoofdzaak do volgende: l
Directies van den Stadsschouwburg te A m- i
sterdam
Directie: ALIÏJÏEUT en VAN OLLEFEN. Mijn l
Leopold (vert. W. N. Peypers). De dochters nai j
Huzemait, 9 maal. Eerste opv. 7 Mei 1881. !
KON. VEKEEN. HET NEDEHL. TOONEEL". Mij H, j
Leopold. 8 maal. (Vort. W. X. Peypers.)
Eerste voorstelling 23 Januari 1878.
Dokter Klaus 84 maal. (Vort. J. 11. Rossing).
Eerste voorstelling (i Augustus 187!).
Liefdadige .Dames 25 maal. (Vert. J. H. Rössing).
Eerste voorstelling 2."> Juli 1880. i
De familie Lonei 7 maal. (Vert. J. II. Rossing).
Eerste voorstelling 27 Juni 1881. |
De Compagnon 15 maal. (Vert. Jacq. de Vos).
Eerste voorstelling 11 Juli 1885. i
In het Grand-Théatre A. van Lier werden door j
Duitsche gezelschappen gespeeld: Hasemann's
Töchter, Docter Klaus; Wohlt/tat/ge Frauen. j
De directie Bamberg, De la Mar en Charlier
Dolcter Klaus. l
De Nieuwe Schouwburg, directie Do la Mar, j
vertoonde van 15?10 November 1886 Dokter
Klaus. j
Dokter Klaus is en wordt door tal van Rede- i
rijkcrskamers gespeeld. Van de Hollandsche ver- 'i
taling, die bij de Erven Van Munster het licht j
zag, was spoedig na de eerste uitgave een tweede
druk noodzakelijk.
Rotterdam.
Directie LE GKAS, VAN ZUYLEN en HASPELS.
Gebroeders Uock (Vertaler R. Faassen) 1ste opv. '
11 Juli 1875. 20 maal. i
Dokter Klaus (Vertaler Soranus), 1ste opv. 10 ;
Sept. 1879. 42 maal.
Liefdadige Dames (Vertaler J. H. Rossing), 1ste
opv. 14 Sept. 1880. 2;i maal. j
Mijn Leopold (Vertaler Jacq. do Vos), Istc
opv. 8 Maart 1881. 12 maal.
De Compagnon (Vertaler Jacq. de Vos) Istc
opv. 30 April'1881. 4 maal.
Der Registrator au f Reine (Vert. W. N. Peypers)
1ste opv. 17 Aug. 1881. 30 maal.
De dochters run llazcman (Vort. J. II. Rossing) i
1ste opv. 8 Juli 1882. 14 maal. j
Druideqom en twee bniidjes (Vert. W. N. Pey
pers), 1ste opv. 13 Aug, 1882. 1<> maal.
Directie WILLKM VAX ZVYI.EN.
Dokter Klaus. Mijn Leopold. De O una- \
denkenden. j
Directie ALEX. FAASSEN. :
Hoe soms de liefde hecrscht (Der Weg zum !
Horzen). (Vert. D. v. der Linde), lu opvoering :
7 Doe. 1885. 12 maal.
Kunst en Letteren.
HET TOONEEL TE AMSTERDAM.
Kleine Jacf[ues.
In twee schouwburgen speelt men het drama
van William Busnach on, naar do getuigenis van
den lieer van Lier, maakt het stuk in Frankrijk
en Belgiën grooten opgang. Nochtans moet men
er niet aan donken bij dit (melo)?drama" den
maatstaf der ivsthetika aan te leggen. Op den
thermometer der zedelijkheid zal het een veel
hoogcr graad aanduiden dan op dien der schoon
heid. Het stuk zit bizonder slecht in elkaar.
De makelij vergoedt dus ook niet, wat het aan
frissche oorspronkelijkheid ontbeert.
Zekere de la Roseraie heeft den moord op zijn
geweten van de Lurerduc. liet bewijs, dat hij
hieraan schuldig is, draagt Geurges, een der zonen
van den ter dood gebrachte, steeds bij zich. De
la Rosernie heeft besloten zich van dat papier
meester te maken, en vermoordt daarom Georges.
Pierre Girard, een werktuigkundige, en Polybc
Lonclton, een leêgloopcr, zijn getuige geweest van
de wandaad. De la Roseraie belooft aan Girard
eene groote geldsom, mi ds hij, dio door oen mis
verstand voor don schuldige word aangezien, be
kent, dat door hem de moord gedaan is. Girard
heeft een zoontjon Jacquet, dat hij graêg rijk
wil maken en, met dit kind de ergste nooddruft
gekend hebbende, gaat hij den zotten koop aan,
bekent de misdaad en wordt naar de valbijl
gej bracht.Intusschen had ook7>j/rc7(0»zijnconthouding
j aan de la Roseraie. zoo als hij't noemt verhuurd".
Dezo namelijk stelt hem tot zijn Intendant aan:
j niids hij zwijgc. Zoo verzekert, zoo lang hij
j zwijgt, onze loègloopcr zich pen mooi inkomen.
| Maar toevallig waakt LOIIC/IOH, bij kleinen Jiicqucs.
i als doze ziek is. Hot kind droomt, staat op on
j beschrijft, in zijn slaap, do tocbereidselcn voor
| 's vaders schavotteering. Dat roert Lonchoii on in
j 't laatste oogcnblik maakt hij den waren schul
dige bekend; zijne betichting stavende niet een
brief van zekeren Dr. Kdxards, die, inon weet
niet door wolk belang gedreven, zich de mede
plichtige van de In 7{oseraie gemaakt heeft. Pierre
Girard, die met zijn vrouw gebrouilleerd was, om
eon betrekkelijk nietige roden, komt vrij, verzoent
! zich met zijn vroinv en do kleine .fncques is op nieuw
' beider geluk. Daar komen enkele aardige trokken in
het stuk voor: hot tooneel, waarin hot jongentjen dat
l vizioen hoeft,is bepaald treffend, en, zooals men ziet.
j op de moraal is niets aan te merken. De leemten in
het stuk zoudon nog meer in liet oog vallen, zoo
j wij de personen noemden, dio maar in eon /eer
[ verwijderd verband met do gebeurtenissen staan.
l Welke vatbaarheden men bij do toeschouwers
heeft willen prikkelen, blijkt wel uit do bena
ming der il tateieclcn: I. \'crl«le>i; II, De
\'ul| strik: III. De C!i/ni>ps-J''hjscs (!).? IV. De moor
denaar; V. De Kratikniiniycn: VI. Hel Cal/iiict
van den Rechter van Instructie; VII, De cel van
den ter dood veroordeelde; VIII, De droomver
schijning; IX, Het schavot.
Voor Pierre Girard heeft de Heer Bigot ge
speeld (hij is een man van gevoel, maar hier niet
in zijn kracht); voor zijne vrouw, Mevr. Ellen
berger (die maar jong blijft,); voor De la
Roseraie de Heer Veltman (die weer een uitnemende
grime, zonder eenige overdrijving, heeft geleverd);
voor Laverdac de Heer Farber (wij zwijgen en
van de rol, on van den uitvoerder). De Heer
Potharst was zijn broer, een tamelijk overtollig
personaadje; even als Dr. Edwards (Hessclink)
on zekere Graaf Maximieux (Ruys). Mevr.
Albregt trad voor een oude burger vrouw op. Kon
Jufvr. Grader (de vrouw van De la Roseraie)
van onze doyenne hollandsch leeren spreken! Zij,
zoowel als de zeer goede Louchon (Jurgens) ver
warren altijd de klankverwante medeklinkers. Jufvr.
Kapper, die de overtollige rol ecner Gravin ver
vulde, speelde met opgewektheid; Jut'vr. Grader
met groote rusteloosheid. Kleine Jacques, voor
wien 0011 jongentjen van den Hoer de la Mar
optrad, verdient oen bonnetjen. Aan do trouw,
waarmee hij zijn rol geleerd had, kunnen de Hoeren
on Dames over 't geheel nog een voorbeeld ne
men ; en het tooneeltjon in het 8e tafereel hoeft
het knaapjen waarlijk heel aardig gespeeld.
't Is vreemd, dat er niet eenigo zorg besteed
wordt aan de keus der muziekstukken, welke in
de eittr'uctes worden uitgevoerd. Tusschen twee
taferoelen, die de bestemming hadden zeer tref
fend te zijn, speelde men een vrolijk trantolend
stuk. En zulke dingen zijn geen uitzondering,
Laatst werd, in den Stadsschouwburg, een der
bedrijven van Judith" ingeleid door een fantaizie
uit do Huguonots".
17 Nov. '8G. A. Th.
LES FEMMES COLLANTES.
Labiche, Meilhac, Halévy en Ilenncquin heb
ben een opvolger gekregen in hot vermaken van
het Parijsche public. Léon Gandillot heet de
gelukkige, reeds door eenige kleine comediën be
kend, wiens Femmes Collantes al de
ohroiiirjtieurn der bladen heeft doen uitroepen: La
vieille gaitéFranchise u'est pas morte''. Het stuk
wordt in het théatre Déjazet gegeven en is
allergrappigst geschreven, maar tevens uitmuntend
in elkander gezet, zoodat de belangstelling mot
ieder bedrijf gaande gehouden wordt en de ont
wikkeling van den schijnbaar onontwarbaren bun
del knoopen als van zelf gaat. Sarcey wijdt er
het geheele feuilleton van den Tcmps aan. Jules
Lemaitre citeert in de Déutds lange stukken dia
loog: de zaal is nu reeds iodcren avond vol.
Het eerste bedrijf vertoont twee kantoorlokalen
naast elkaar: in het eene zitten do klerken van
den notaris Badinois, in het andere zal deze hoer
zelf verschijnen. Hij is er echter nog niet; eeno
menigte monschon, dio hom willen spreken, maken
beweging in hot klerkenlokaal en worden
afgosnauwd, een teekoniiig naar hot leven. Badinois,
verschijnt eindelijk, eon man van veertig jaar,
vermoeid on oulekkcr. Hij heeft don nacht vroolijk
doorgebracht en leest zich zelt do les: o, die
vrouwi-n, die vrouwen; dat kan zoo niet doorgaan !"
Hij wil on moet trouwen. F^n toch, zo zijn zoo
lief en hij is zoo zwak! De eerste die straks in
het kantoor treedt, gaat allicht weder met zijn
hart op do loop! Op deze wijze heeft hij ook met
eene zekere Irma keunis gemaakt, eene collante,
die hem niet loslaat. Hij wil juist de papieren
gaan inkijken, daar is Irma. Hij heeft geen tijd;
zij komt over zaken" spreken. Zij komt dus bin
nen; de actrice Mme Lunevüle, heeft in voorkomen
on toilet al het overdrcvene on provocanto van
Irma's modellen. Irma heeft 2000 francs te beleggen.
Hoc kom je daaraan?" Van een rente."
Van een rente," bromt hij knorrig en over
handigt haar hot bewijs. Zal ik jo eens wat
zoggen, boste," besluit Irma, ik heb geen sou
op zak. leen me 500 francs!" Badinois buigt het
hoofd, leent haar het verlangde en ontvangt daar
voor verlof, Irma 's avonds naar het bal de
l'opéra te mogen geleiden. Als zij weg is, roept
hij wanhopig: waarom trouw ik toch niet!"
Daar komt do gelegenheid. Mijnheer Mourillon
komt, om hot huwclijkscontraet tusschen zijn
dochter en haar aanstaande to laten opmaken.
Eigenlijk zijn zij het nog niet eens over do som;
Mourillon wil 50,000 francs geven, de jonge man
hoeft de belofte dat liet 150,ooo francs zou zijn
on wil deze ook hebben. Nu volgt een uiterst
grappige scène. De behendige notaris ziet hierin
een goede gelegenheid voor zich zelf; hij weet de
partijen tegen elkaar in 't harnas te jagen, zoodat
de toekomstige schoonzoon woedend liet kantoor
verlaat; hij biedt nu zich zelf als schoonzoon aan,
saus dot. i:c;gt hij. Mourillon is hierdoor aange
lokt, en nu onderhandelt hij verder, en met waar
lijk meesterlijke overredingsknnst weot hij de
hnwciijksgift op 20O.OOO francs te brengen, 's Avonds
zal de plechtige verloving plaats hebben: aan
Irma denkt hij niet meer. Maar naanwelijks is
de schoonvader weg, of er komt eene interessante
jonge weduwe, ook voor zaken", dio met een
liefdesavontuur eindigen, on dan oen jonge; huis
houdster, die een betrokking zoekt, en
ailcrvcrleidelijkst is. C'esl trop lièle, is zijn uitroei», on
als de gordijn valt is hij verloofd en heeft drieerlei
amouretten bovendien.
Do vier andere bedrijven ontwikkelen langzaam
en goregeld al wat er van deze dolk- gegevens
te maken is. Vooreerst ziet men bet einde nog
niet, want noch Irma. noch de interessante we
duwe, noch de huishoudster zijn er do menschen
naar om zich met een kluitje in 't riet te laten
sturen, co/liin/cs allo drie, en zoodra hij een van
drieën ziet, wordt liet hart van den
huwolijkscandidaat weer zwak. Gandillot hoeft nu voor oen
uitmuntenden 'lens tv //i^;'/<; f'gezorgd, een zekeren
('ampluchard. een arm. half uitgedroogd
pennelikker uit de provincie, dio van den notaris een
brief beeft ontvangen over eene erfenis wier be
drag hij niet kent. Hij kan den notaris echter
niet te spreken krijgen, Badinois hooft wol wat
anders to doen! Maar ('ampluchard laat bom
niet los : hij volgt hom overal, bij de verloving.
bij Irma. bemoeit zich met alles en brengt
alles nog meer in de war. Do tweede acte
speelt bij Mourillon. men viert er de verlo
ving ; Madame Mourillon moet den nieuwen
schoonzoon aan hare dochter voorstellen en trekt
haar man bij de mouw: Hoe heet hij dan toch?
Ik heb zijn naam niet goed verstaan V" Madame
Mourillon houdt Campluchard voor den bediende,
die voor de partij gehuurd is, laat hem de livrei
aantrekken, kommandeert en beknort hem. De
notaris intusschen heeft, door den nood gedron
gen, zijn toekomstigen schoonvader in het geheim
genomen, en deze zal hem er uit helpen, met de
stille hoop, dat hij aan zulk een avontuurtje zelf
eenig pleizier beleven zal. Madame Mourillon
ruikt lont, en zorgt ook op het psychologisch
oogenblik bij Inna te komen. De notaris merkt
dan eerst, uit een verloren papier, dat
Canipluchards erfenis drie millioen bedraagt; hij zorgt,
dat Irma dit te weten komt, die nu zonder
gew etenswroeging den notaris laat trekken.
Het vierde bedrijf speelt bij de weduwe. De
notaris is er op den morgen na de verloving
voor zaken" geweest; on wat ontspint zich daaruit '!
De weduwe is een geroutineerde coquette. Een
zonderling iets toch, de liefde!" zegt zij; ..ik heb
je toch een beetje op goed geluk genomen! Je
bent niet jong!"?Ja wel, dat noemt men: nog
jong."?Je bent niet mooi!" Maar gedistin
geerd!" Geestig? hm hm!" Ik weet toch
niet dat ik als een imltécile bekend sta ... ."
Juist, dat alles heeft mij doen besluiten." Zij
heeft na den dood van haar man van alle aardsche
vreugde afstand gedaan, maar zij gevoelt, dat zij
toch oenige vertroosting noodig heeft. Zij zal dus
een notaris trouwen, ttn notaire, c'est deuil."
De notaris is echter tegen haar opgewassen: hij
houdt haar een tijdlang voor don gek en eindigt:
Wij beiden moeten trouwen .. . .," zij ziet hem
dankbaar in het brave gelaat.... maar niet
samen!" Hij doet haar ook over aan Campluchard,
dio ten slotte nog do huishoudster op den koop
toe krijgt. "
Met verbazend veel talent is de laatste acte
geschreven, die zeer moest tegenvallen, omdat
men alles reeds vooruit weet en voorziet; zij is
een meesterstuk van tooneelschrijf kunst, men lacht
tot het ciude. Hot stuk is een succes dat zich
staande zal houden; of Mlle Mourillon reden heeft
om zich over den notaris, dio zij dan eindelijk
tot man krijgt, te verheugen, is eon andere vraag,
want het. laat zich aanzien dat de hoer Badinois
niet zoo collant zal zijn als zijne dames-kennissen.
MUZIEK IN DE HOOFDSTAD.
Wij hebben nog het een en ander te vermelden
omtrent eene uitvoering, dio in den laatsten tijd
onze aandacht trok en die wij tot op heden on
besproken lieten, wijl hot Nilsson-concert de be
schikbare ruimte innam. Amstels Mannenkoor
gaf onder de leiding van den lieer Jiernard Zweers,
met medewerking van de Orkcstvereemgiiig on
de hoeren Spoel uit 's Hago, Rogiiiniin uit Am
sterdam en moj. liertha Post uit Purmerond een
weigeslaagd Concert, dat door een talrijk leden
tal eu een groot aantal genoodigden werd bijge
woond, liet programma was zoodanig samenge
steld dat do leuze onzer Zuidelijke stamgenooten
In Vlaanderen Vluwnsch" met een kleine vari
ant van toepassing werd. Ons Jlollandsch.
eene compositie van don lieer Zweers en wij
voegen er bij een Hink gebouwd on ook in den
goeden zin populair koor op woorden van
mr. Cosman, zou gorustclijk met enkele regelen
op het titelblad van een album kunnen prijken,
dat het streven dezer veroeniging vermeldt, welke
eene goode plaats inneemt onder do liedertafels
in de hoofdstad. Dr. Agldna- uit Hoorn heeft den
Duitschen tekst van do Scènen uit do Frithjofssago
dio hot hoofdnummer van het programma uit
maakten, op verdienstelijke wijze in het
Noderlandsch overgezet en in het algemeen met. de
wetten der accentuatie goede rekening gehouden.
Hem worde daarvoor een woord van lof toegebracht,
dat zich mag aansluiten bij do waardeering waarvan
de toejuiching op den avond van het concert hem blijk
heeft gegeven. De zangvcrceniging kon dan ook
het belangrijke werk van Max Jirnclt, dat onzon
lezers voldoende bekend is, op yedcrlandschen
tekst ten gehooro brengen en ook weder het be
wijs leveren dat onze moedertaal bij haar rijkdom
van vokalen voor don zang uitnemend geschikt
is meer geschikt zelfs, dan menig idioom, dat
in zoo hoogo oere wordt gehouden.
Wij hebben in de eerste plaats den heer
Xireern voor zijne rustige leiding der verschillende
nummers van bet programma een woord van waar
deering te brengen. Van buiten ijs, van binnen
gloed" mag wel eene aanbeveling voor Orkest- en
Koordirccteurcn heeten, indien althans door hot
eerste substantief niet de koelheid wordt bedoeld.
die de geestdrift bij de uitvoerende!) doet ver
stijven, maar do rust. dio zekerheid en vertrouwen
wekt. En in dien zin dient het althans hier op
gevat. Dat liet klankvolume der verschillende
stommen in vrij goede evenredigheid was, komt
ook op hot actief van den dirigent, wiens taak
het is do zangers in te deeleii". Met
schakeci'iug werd er meestal gezongen: niet opgewekt
heid in elk koornummor. Knkele malen zouden
wij den wensch hebben geuit om eens de
vaste overtuiging te krijgen, dal do koorletlen
in de teere passages even verdienstelijk op
traden als in die gedeelten, waar het alleen
op Hinkbeid in do attaques, goede intonaties, ge
paste kleur dor vokalen. juiste ademhaling en
phrasoering om dit oude woord te bezigen
aankwam, doch het programma gat er niet zoo
veel aanleiding (oe als wij gewcnsclit hadden.
Met de Milisten was do vereeniging zeer gelukkig
geweest, wanneer men althans rekening houdt
niet de moeilijkheid om de solopartijen in
vereenigingen als Amstels Mannenkoor op voldoende
wijze te doen vervullen. Mej. JSerihn l'nst beeft
in den laatsten tijil groote vorderingen gemaakt.
Hare persoonlijkheid begint zich langzamerhand
in do voordracht te doen gelden. Hare stemmiddeleu
ontwikkelen zich op gelukkige wijze: baar zang
begint moor zekerheid en overtuiging te krijgen.
Voor groote zalen is het orgaan nog bezwaarlijk
geschikt: voor de uitdrukking van heftige passie
heeft do stem nog te weinig volume en mist
de dictie ook de gewensclite warmte. Maar
waar het geldt gevoelens uit te drukken, die deze
irrens niet naderen, is deze coiiccrtzaiigoress'j
vol