Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.491
Het ? origineele van dit denkbeeld trof mij.
«Hoeveel tost dat stuk?" vroeg ik, want ik dacht
dat het wel voor mijn doel passen zou.
Het is eene copie van een betrekkelijk weinig
bekend stuk van den grooten Gaspar Poussin,"
ftntwoordde de kunsthandelaar, en daar ik aan
wre klandisie waarde hecht, zal ik de .prijs op
«ier en een halven doilar stellen."
Ik -had gerekend op veertig of vijftig dollars;
?<la*r ik echter als handelsman verstand heb van
«?fcen doen «eide ik: voor twee en een halven
e41«r eal ik het nemen!"
Top!" zeide hij, waar moet hèt thuisbezorgd
worden ?"
Ik noemde mijn adres en hij geleidde nqj tot de
deur. Als u een dozijn van die stukken wenscht,"
xriep hij mij nog na, zal ik ze u voor achttien
djollars geven, en den ganschen voorraad, die juist
Inreed gekomen is, honderd stuks dan laat ik
ook geen verdere exemplaren maken laat ik
lx voor honderd dollars!" Ik antwoordde dat ik
er maar een noodig had en ging verder.
*
Zal ik vertellen hoe het verder met mijn
Dubbellandschap" afliep? De leden vonden mijn
idee niet schitterend; de loten waren a 2 dollar
geplaatst, maar men besloot den winner van het
stak er om uit te lachen, dat bemerkte ik wel.
Toen nam ik een heldhaftig besluit; ik bestelde
^>jj den kunstkooper de negenennegentig
resteejende en betaalde hem nog zevenennegentig en
een halven dollar. Toen nu een der leden, juist
«en schroomvallig man, die er niet tegen kon,
*«or den gek gehouden te worden, het stuk, dat
iedereen thans afschuwelijk vond, trok, en het
.** avonds thuisgebracht zou worden, liet ik mijn
knecht met een grooten goederenwagon voorko
men en de honderd schilderijen opladen. Bij ieder
eer leden werd een exemplaar bezorgd met de
hoodschap, dat er geen nieten in de loterij waren
«n ieder dus een prijs kreeg.
?Eerst 's avonds kwamen de mannen van het
feantoor en werden door hun vrouwen met het
schilderij ontvangen. De een snelde naar den
ander om elkanders gezicht te zien en er werd
over den president heel wat gepraat. Toen ik in
de volgende zitting echter honderd dollars uitbe
taalde en in de kas van de club stortte, was men
een weinig bevredigd
Wat echter met de schilderijen te doen?" vroeg
Hien.want niemand ?wilde ze houden. Een kwam
toen op het denkbeeld om ze alle honderd naar
het vergaderlokaal te doen brengen, en zo daar
langs den zolderrand te doen spijkeren, zoodat
ons dit een massa metselwerk uithaalde en do
honderd dollars inderdaad niet slecht besteed
waren. Wij hingen ze om don ander, zoodat
telkens een morgenlandschap op eon avondland
schap volgde, hetgeen de schilderachtige werking
zeer verhoogde, en van tocht was geen sprake
meer, daar wij juist voor de ventilatie-openingen
overal schilderijen hadden geplaatst.
Toen ik echter weinige weken later 's avonds
t' huis kwam, ontving mijn vrouw mij met het
-? bericht, dat er een cadeau voor mij gekomen was.
Nieuwsgierig, wat dit zeer ongewoon voorval te
beduiden had, ijlde ik naar de eetkamer, waar ik
een groot plat pakket vond, in bruin papier, p
een kaartje, eraan gehecht, stond mijn naam, met
deze opdracht:
De leden van den club veroorloven zich, als
bewijs van hunne dankbaarheid voor zijn voor
treffelijke diensten, den uitvinder en uitvoerder
van het loterij-denkbeeld nevensgaand kunstvoor
werp te vereeren!
Als sieraad van zijn huis moge het een besten
dige herinnering aan zijn welgelukton arbeid zijn !"
Zoo vindt men toch somstijds erkenning van
zijn belanglooze moeite," zeide ik tot mijn vrouw;
ik vind het lief en waarlijk verrassend."
Ik opende het pakket en vond een exemplaar
van h'et dubbellandschap!
*
* *
Wat mij het meest ergerde, was niet de grap,
wüvoerden er onder de leden wel eens ergere
uit, maar het denkbeeld dat de koopman mij
had bedrogen. Dit stuk toch was, geheel onge
schonden, blijkbaar niet eon van ilio welke wij
aan de zoldering gespijkerd hadden. Men moest
het dus nieuw gekocht hebben, en inderdaad toen
ik naar den winkel ging om mij te beklagen, zag
ik reeds in de verte de menschen staan kijken
naar een groot bord in de winkelkast. Het
dubbellandschap, nieuwste vinding der kunst!"
Terwijl ik keek, werd het stuk door oen ver
nuftige machine het onderste boven gedraaid en
het morgenlandschap maakte voor het avondland
schap plaats.
Ik deed mijn beklag. Hetzelfde, hoe? Geen
quaestio van, waarde heer!" riep de eigenaar.
zouden wij zoo een goeden klant behandelen?
Gelieve op te merken, dat in de vorige stukken
de morgenster Venus was, hier is het Jupiter!
Wat denkt u van ons? Kunst on soliditeit. dat
is ons devies! Hoe kon het ons anders zoo goed
gaan en men onze schilderijen bij honderd stuks
tegelijk koopen?"
Militaire Zaken.
ONZE MOBILISATIE EN DE DUITSCIIE
CAVALERIE. i
(Ingezonden.)
In het nummer van 7 November jl. kwam een
opstel voor van Z., waarin werd gewezen op de .'
noodzakelijkheid om de miliciens zoodanig over ;
de korpsen te verdeden, dat bij mobilisatie zoo ;
min mogelijk vervoer per spoor moest plaats hebben.
Tegen de bestaande regeling heeft de schr. de \
grief, dat o. a. miliciens uit onze noordelijke pro
vinciën en uit Limburg moeten opkomen op plaat
sen, die dikwijls op aanzienlijken afstand van
hunne woonplaatsen zijn gelegen. Wanneer men j
het opstel zoo leest, moet menigeen den indruk !
verkrijgen, alsof bij voorkeur de miliciens zijn in- :
gedeeld bij korpsen, op grooten afstand van hunne <
haardsteden gelegen en toch is juist het omge- <
keerde hot geval. De troepen in Leeuwarden,
Groningen en Assen ontvangen in de eerste plaats
de miliciens uit de noordelijke provinciën, maar
daarna blijven er nog zoovele over, dat deze
vanzelve bij andere troepen moeten worden inge
deeld. De troepen in Holland ontvangen hunne
miliciens in de eerste plaats uit de streek waar
zij garnizoen houden en worden daarna aangevuld
met die, welke in andere provinciën overblijven.
Dit zou alleen te veranderen zijn door de gar
nizoenen gelijkmatig over het geheele rijk te
verdeelen, maar dit middel zou erger zijn dan de
kwaal. In hoeverre afscheiding van veld- en be
zettingstroepen bevorderlijk zou kunnen zijn aan
zoo weinig mogelijk vervoer per spoorweg" is
ons niet duidelijk.
Toorts wordt door Z. gewezen op de richting
van den spoorweg Delfzijl?Meppel?Arnhem
Yenloo?Maastricht, waaruit men licht zou opma
ken dat vervoer van miliciens over deze geheele
lijn moest plaats hebben. De mobilisatie zelve kan
niet in het openbaar besproken worden, maar
wanneer door onjuiste voorstellingen als die van
Z. het bij ons te lande tocli al niet te groote ver
trouwen in do mogelijkheid voor ons om bijtijds
gereed te zijn, nog wordt geschokt, ware wellicht
eene medecleeling in groote trekken van do wijze
waarop onze mobilisatie thans geregeld is, wel aan
te bevelen.
Uit eene zoodanige mededeeling zou blijken,
dat de vrees voor eene storing onzer mobilisatie
door Duitsche cavalerie zeer overdreven is, dat
hiertegen reeds in vredestijd uitgebreide maatre
gelen zijn genomen en dat op de meest blootge
stelde spoorwegen slechts weinig treinen behoeven
te loopen, welk vervoer zeer spoedig zal afgeloopen
wezen. Ons grondgebied heeft geen bijzonder
gunstigen vorm uit een defensief oogpunt en opper
vlakkig beschouwd schijnt hot alsof uit sommige
gedeelten de opkomst der militie zeer onzeker
geacht moet worden.
Wij herhalen echter, dit alles is aan de aan
dacht van ons legerbestuur volstrekt niet ontgaan,
en de genomen maatregelen beloven uitkomsten
zoo goed als zij redelijkerwijze maar te verlan
gen zijn.
Wij wenschen den geachten schrijver niet van
oppervlakkigheid te beschuldigen, zijne degelijk
uitgewerkte stukken bewijzen het tegendeel. Maar
bij de blijkbare onbekendheid van Z. mot de wijze
waarop de mobilisatie zal plaats hebben, ware het
o. i. beter geweest dit onderwerp niet te bespre
ken, dan dit te doen op eene wijze, die slechts
ongemotiveerde ongerustheid in don lande teweeg
kan brengen.
U dankzeggende voor de opname dezer regelen,
Mijnheer de Redacteur, heb ik hoogachtend de
eer te zijn
Uw Dicnsttc.
A.
Schaakspel.
No. 47.
Van H. W. SHERRARD, Engeland. Bekroond met
den Isten prijs in 't tornooi vau de Bhoftield.
Independent.
ZWAKT.
f
h
d
WIT.
Wit speelt voor en geeft in twee zetten mat.
(Wit 7 en Zwart 7 stukken met K. e4).
Oplossing van Sohaak probleem fo. 45
van II. W. SHK1UURD.
2 (17 nt tST. Zw. IC. cG.
2 c!7 e8 R
2 d7 (18 Pd. ..
2 d7 d.S I).
2 c3 c4 ..
V e r l e i d i n g.
2 cli c7 ., ef> c4.
2 b5 c7 f K. nt dii.
,. l
l
., l
l
Als boven.
Wit l c(J nt d7 ! zw. K. nt dG.
K. fG.
es gG.
R. f7 of hr>.
08 nt d7.
K. eG.
K. onv.
onv.
onv.
08 0(5 mat.
h7 liG mat.
e.'i c4 of tv! (15 mat.
(18 c7 mat.
h7 e7 mat.
l c.'i e4
l c3 bf>
cH f7.
e8 17.
een mat.
een mat.
Wit l e4 c4! Zw. K. nt c4.
Oplossing van No. 45bis, van do Redacteur van de 'lijd.
l Als boven.
l
c4.
e5.
2 f2 c5 f
2 f2 fi! t
2 f2 có t
Zw. K. d,'!.
g4 nt f.",.
K. cG.
Bij ander spel iu twee zetten mat.
Oplossing Loos Alarm.
wit l Zw. a2 afi f- 2 bf> nt aG j. K.ntaG
c4 A(> a7 af! of' (a 4 do b7. a(i a7.
cG (17. b8 a7 7 d7 c7. a7 a8.
b4 b5 ., 1ÏJ 1'2 10 c~> Al. f2 fl f).
e:> d4 mat.
h") nt f:> mat.
cöe5 mat.
8
11
h4 f;i!
b7 c5.
f;s dG.
(17 bG
aG a7.
a7 1)8!
f4 f:i.
mat.
a) Bij den oden zet kan zwart anders spelen, doch dit maakt met wijziging der zotten geen
verschil in het resultaat. Wij bepalen ons dus tot het beste tegenspel, om ruimte te besparen.
Allerlei,
HONDENGEBLAF.
De bekende russischo blijspeldichtcr Ostrowsky
verhaalt in zijn Dagboek" : Een collega van mij
schreef een stuk, getiteld : Homlengeblitfvoor het
nationaal theater te Moskou. In tooneelkringoii
werd reeds vooruit met ophef over het stuk ge
sproken ; men wist dat vooral de hoofdrol be
langrijk was. maar het beste of eigenlijk het meest
buitengewone er van was. dat er hondengeblaf
in voorkwam.
Op een mistigen dag, juist terwijl de schrijver
met bet laatste tooneel van hot eerste bedrijf
bezig was, trad een oud, gebogen man bij hem
binnen en plaatste zich voor de schrijftafel aan
welke de dichter zat. Deze kook ven-ast op on
wierp een vragenden blik op don man.
Wat wilt ge? Wie zijt ge V
Vergeet' me,... daar ik..." dracht hij met
zachte stem uit .... oen onbekende oen geheel
onbekende ben. ..."
Welnu, als go oen onbekende zijt. wat wilt
ge dan'.'"'
Vergeef me, ik boa de man. die men in hot
nationaal theater voor het blaffen gebruikt."
Wel zoo. go zijt dus dï' hond?"
Ja wol. ia dat bon ik . . ." kwam er schroom
vallig uit, terwijl hij mot zijn vuile hand hot
grijze haar naar achteren streek.
Nu. on wat dan verder?"
.Ia. ziet u, ik kan namelijk 1)1 aften ais een
echte hond . . . ik bob hot geleerd toen ik nog
handwerksgezcl was. ik plaag ook de echte bon
don er mee. Ze vallen als dol op mij aan in de
Knitiszkajastraat.
Vertel maar verder."
Ik heb gehoord, dat mijnheer ecu stuk schrijft,
waarin hondengeblaf voorkomt."
Ja, in het begin van hot twccdo bedrijf."
Daarom bon ik jnist gekomen. ik heb oon
verzoek, want ik bob gehoord dat mijnheer zoo
goed is en ik zou zoo graag vragen. . . . mijn arme
Ingezonden oplossingen.
No. 45 en 45bis, alsmede hot Loos alarm, zijn
juist opgelost door W. v. H. te Delft, Mei" en
C. T. v. H. -te Amsterdam. Voorts te laat vorige
week ontvangen juiste oplossingen van no. 45 van
Mr. A. L. E. to Zutphon en Flenügafed te Kaats
heuvel; van Henri te Amsterdam no. 44 en 44bis
benovens 45 met 45bis. A. v. II. t. H. te II. no. 45
(uw probleem komt sub 4,0). Voorts A. B. te
Arnhem no. 44 en 45. N. O. I', to W. no. 45.
Eon liefhebber te Tiel no. 44 mot de oindstolling.
II. v. R. te Amsterdam het Loos Alarm.
No. 4G is juist on volledig opgelost door C. T.
v. II. te Amsterdam, die tevens oon analyse van
't Eindspol Makcuzie gaf. alsmede goed"oploste
bet probl. 'Shiiikman en do Eindstelling v, d.
Oud red. v. Lissa. No, 45 on 4<! met 'alle' do
Ictter-prublcmen door C. T. v. II on S (vrooger
ook 4:! bis met 45 on 44 bis), beiden te Am
sterdam. Insgelijks W. v. II. to Delft.
Briefwisseling.
S. te Amsterdam. Van uw adres is nota genomen.
No. 47bis. Probleem van L. A. K. te Deventer.
Wit K. a2, D. hl. Pd. f4, R. g5. P. C5, c2. f:!
on g4 (8.
Zwart K. e5, Pd. f7, R. c7 en g8. P. dl, o.'!,
eG on gG (8 mot K. e5.
Wit geeft in drie zetten mat.
Ken leerzaam eindspel van Kling te Londen.
Wit K. a7, Pd, aG, P. 1)7. (,'i stuks.
_Zwart K. dG. Pd, d7. (2 stuks. Wit begint en
wint. Wij houden onze oplossing drie weken terug.
vrouw ligt thuis ziek on wo ziju zoo arm..... ik i
i bon juist gekomen om te vragen, of hot niet !
; mogelijk was, dat in ieder bedrijf geblaft moest
i worden."
j Dat past niet in mijn stuk, vriendje."
j Ach ik bad gemeend, ik had gedacht." zcidc
i de oude man treurig, dat mijnheer medelijden
i zou bobben on ons in onzon nood holpen."
Maar welk voordcel zoudt ge daarvan hebben,
als er driemaal geblaft werd."
J Dan zou ik lederen avond drie roebels
krij) gen, men betaalt voor ieder bedrijf afzonderlijk."
i De schrijver bedacht zich een oogenblik.
j Wat zoudt go er van zeggen, vriend, als in
het stuk twee honden voorkwamen, do eene links,
do andere rechts ?"
Dat zou uitmuntend zijn...." riep de oude
man vol blijdschap, want mijn zoon is ook oen
even goed gedresseerde hond als ik. Dat zou eon
j echt meesterstuk worden ....
Goed dan. dan zullen we er zulk een
meester' stuk van maken: ga mot God on doo je best
maar!"
Onder veel dankbetuigingen verliet do oude
ui! kamer dos dichters, waar een goudmijn zich
, voor bom geopend bad.
; " A, M. s.
EXCKl^CIlE BLADEN OVER XKDEI1LAND.
j l ie J'/i'/t J/»(7 hooft weer iets merkwaardigs
over Nederland ontdekt. Vau do twaalf maan
den dos jaars wordt November in zokoro
Ilollandsclio dorpen als de belangrijkste beschouwd.
Di' vier Zondagen van die maand worden door
do bevolking respectievelijk aangeduid mot do
namen kijkzondag. \ rijzondag. koopzonda,g on
krijgzoudag. naar do wijzo waarop de jongelieden
deze dagen besteden. Op den eersten Donder
dag in November komen al de dorpelingen in
hun bcsio plunje naar buiten om de dorpsker- i
mis bij te wonen on do jonge paren den
boorendaiis, tot opening van bet feest, to zien uit
voeren. Op den kijkzondag wandelen de jonge
lieden on de jonge boerinnen na de morgcnkerk
op en neer om elkaar naar hartelust te bekijken.
Den volgenden Zondag is de keus gedaan, de
jongelieden begroeten met de beleefdste buigingen
hun schoonen en oordeelen naar de wijze waarop
hun groet beantwoord wordt, of hun aanzoek gunstig
zal worden opgenomen of niet. De derde Zon
dag wordt gewijd aan de minder romantische
taak om de toestemming der ouders te verkrijgen,
op zeer zakelijke wijze worden dan de schikkin
gen omtrent het vermogen gemaakt.
Wanneer dan alles in orde is, zijn de predi
kanten de geheele volgende week bezig met huwe
lijken in te zegenen, maar eerst op krijgzondag"
krijgt de gelukkige bruidegom iets meer dan een
hartelijken blik of een teederen handdruk."
Te Parijs overleed op l G November de heer
Paul Jean Baptiste Marie Tin-Tlon-Ling.
('hincesch geleerde; de noodiging tor begrafenis, mot
do bijvoeging dat de overledene van de II. Sacra
menten der stervenden voorzien was, ging uit van
de familiöii Dumas, Paul de Cassagnac on de
Chincosche ambassade.
Do bedoelde was de zoogenaamde ^Ckhwis t/e
(rimticr'', in vroeger tijd in Parijs welbekend.
Toen Tbéophile Gautier eens over oen brug van
de .Seine ging, zag bij daar eon man, half dood
van honger on koude en nam hem mede naar
huis. Het was Tin-tun-ling, een Chinees, die
zich in zijn vaderland had laten doopen en oin
aan de daaruit gevolgde onaangenaamheden te
ontkomen, mot oen Franscb reiziger als secretaris
on leeraar in hot Chinccsch naar Europa was
gekomen. Zijn beschermer stierf eu de Chinees
werd bodelaar. Théophile Gantier nam hem
liefderijk op; en uit dankbaarheid wijdde hij
Gauthiers dochter, de schoone, talentvolle Juditb.
in de geheimen van liet Cliinoescli in. Zij ver
taalde verzen en romans in en uit bet Cbineesch.
Na Gautier's dood voelde, de Chinees zich een
zaam on trouwde; later voor het gerecht gedaagd.
wegens bigamie, verdedigde hij zich zeer komisch
on bewees dat hij in China zooveel vrouwen
mocht hebben als bij wilde. Het proces had de
aandacht op hom gevestigd, hij ging conférence*
houden, die echter niet opnamen, zoodat hij blijde
was nu eindelijk een gastvrij liuis te vinden,
hotgcon bij Paul de Cassagnac bet geval schijnt ge
weest te zijn.
Do Belgische vrouwen nemen levendig dool aai:
do sociale beweging. De propaganda-club der
Gcntschc vrouwen" beeft eene petitie tot do
socialisten-vcrccniging Vooruit" gericht, waarin zij
ernstig verzoeken, dat de mannen van die vrou
wen, ivolkc mooielijk van huis kunnen, ns in de
maand zullen t'huis blijven, om gedurende de
aanwezigheid dor vrouwen in bare
olnbvergaderingen, thuis het toezicht over de kinderen te
kunnen houden.
De Lincoln Jf-ree TVcs.s vertelt hoe te
Indianopolis eon jong paar in oen winkelkast getrouwd
word. Do ondernemers van een kleorcniuagaziji;
hadden het aanbod gedaan, het jonge paar dat
zich in eon hunner reusachtige winkelkasten wilde
laten trouwen, oon elegant slaapkamer-ameuble
ment cadeau te doen. Hot geschenk lokte velen
aan, maar do voorwaarde schrikte allen af. Eerst
dezer dagen bood zich oen jonge bakker, Otto
Meier aan, om mot Miss Eva Johnson aldus to
kijk to staan. Lang voor het begin dor ceremonie
was de volksmenigte reeds bij duizenden te tel
len. De winkel binnen was gevuld met
genoodigdo boeren eu dames. Na bet voltrekken dor
ceremonie trad de predikant, Rcv. Htuiter, mot
do jonge lieden tot vlak voor het raam en maakte
een diepe buiging, die door liet buiten wachtend
publiek met luid gejuich beantwoord word. Dr
ondernemer kende zijn landslieden wol.
Een Weenor millionnaïr bad in een oogenblik
van goed humeur het plan opgevat, den eersten
bedelaar, dien hij op de Ringstrasse zou tegen
komen, een groote aalmoes to geven. Hij ontmoette
een vagebond in lompen gehuld, en drukte hom
een biljet van 50 florijnen in do band. Iu plaats
van. zooa!s hij verwachtte, verrukt on opgetogen
to zijn. wees de bodelaar liet rijke geschenk at',
en zoido: God loone het u duizendmaal, edele
boor, maar mij was bot wol zoo lief, als ge
mieen tionkrcuzerstnk wondt geven; daar bobt u do
banknoot terug." Ben je krankzinnig, kerel!"
riep de geldbaron verbaasd on geërgerd uit; Dat
is me nog nooit voorgekomen, dat een arme drom
mel tien krcuzcrs liever bad dan vijftig gulden !
Geef daar cen.s oen verstandige roden voor!
Bedelaarstrots is bet toch niet?"?Trots kon
ik niet, edele hoer, maar de zaak staat zóó. Als
iemand van ons slag vijftig gulden zon willen
wisselen, dan wordt hij dadelijk opgepakt; geen
monscli toch wil gelooven. dat liet eerlijk verkre
gen geld is. Daarom hoeft een tionkrenzorstuk
wol waarde voor mij, on bot papiertje niet; bet
wordt me toch afgenomen, ik word in do doos
gestopt voor wie weot hoe lang. on als ik er uit
kom, heb ik niets."
Do baron machtigde toon don kerel, om zich in
geval van nood op hem to beroepen, en gaf hem
naam on adres. Den volgenden dag reeds kwam er
oen politieagent bij don baron, om te vernomen
of hij inderdaad eon bedelaar vijftig florijnen ge
geven had. Do voorspelling van don man was
letterlijk uitgekomen: don zelfden avond nog had
hij beproefd het bankbiljet te wisselen en dei!
zelfden nacht had hij in do gevangenis doorgebracht
Handel,
Do goederenhandel was in de afgeloopen week
vrij levendig en vorkoorden enkele hoofdartikel^!'.
zelfs in zeer willige stemming.
hinikiT bleef dobberend, dan iets beter, dan
iets flauwer, de markt sluit echter iu betere stem
ming, vooral voor ruw, waarvan merkbaar min
der wei'd aangeboden, geraffineerd bleef vrij wei
onveranderd in prijs on mot weinig zaken.
Koffie was do geheele week iu willige stemming.
on mot lovondigcn omzet in coelon. goed ordinair
en andere groene soorten tot verhoogde prijzen;
opvallend is hot, dat blank en geel niet
noemeiiswaard dooien in do algemceno beterschap en de