De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1887 16 januari pagina 6

16 januari 1887 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

I f* D,B WEEKBLAD VOI0R een dikte vpie* dWzend dat ttttr «en tgd een asrfig döitje B* -ffaff IMtQ C^Sttfff* YfinBl ififftflïgtfiiraU) Tffffl#tf , gedeeltelijk in dte pscfetertj. j Imposten gepacht, nutor nooit MtMhtfer afkomen ds» toett zijn com~ kei genaamd, Ttucbtte en Hem voor ; Bef ritten. Ook zp schoonzoon, de hètnv dtiur te staan gekomen, fit al hatf laj zich niet behoeven te «H d*' iflvemr yan binnen vttttwaaF-eHVerett lepels UeMoeven tb , «ttdd»», v*n weelde getuigende, die in *esseh«il werden betonden. Blijkbaar in de settoenm«kerfj niet genoeg zin, om wffls in gifoot te totargen. eïbrand niet fcad hij een kunstenaars loopbaan toege, ook zjjn zoon Heter had mj bg een schil:de leer gedaan, zoodat deze zich op twintig k eeftjjdfler schilder" durfde noemen. Over 1 talenten kannen wjj echter niet oordeelen en -zun naam bleef in de kunsthistorie onbeu'. Maar dit kan bjjna evengoed van Gerbrand '" worden, en volstrekt is daarmede niet be,-dafe n Gerbrand n Pieter geen verdiensi kunstschilders waren. In 't Rijks-Museum voortreffelijke schilderstukken, waarvan de l n jaar geleden nog Mjna geheel onbekend waren, terwijl door onze kunsthistorici nog dagelijks namen worden aangebracht van knnsten*ars van wier werken wellicht te eenigert^jd proeven zullen worden aangewezen. W}j behoeven alzoo den moed niet op te geven, dat het onze eeuw zal geluk ken, om van de beide broeders een of meer doe ken op te sporen. Het moge van gering belang z\jn voor Pieter, een schilderij van Gerbrand zou niet weinigen interesseeren. Het was tot dus verre niet bekend welk genre onze dichter ge kozen had, ja zelfs wist men niet eens, of hij het wel tot een schilderij had kunnen brengen, daar het eenige waaruit zijn hanteering van 'tpenceel bhrek een opdracht' was aan den schilder Badens, dien hij zijn meester noemt. De oude Brederode had echter nog in 't jaar van zijn overlijden (1646) vier schilderijen gemaeckt by Gerbrand Adriaense Brederode, syn overleden soon" die hij bij testa ment aan zijn tweede vrouw vermaakte. Het waren een stuck van Davidt en(Bathseba?),een dito van Davidt en Abigel, een dito van Piramus en Thisbe, en een dito synde een Fortuyn." Hiermede is het uitgemaakt, dat Gerbrand het niet bij studiën en schetsen heeft gelaten, en dat hij de voetstappen van zijn meester heelt gedrukt. Hij schilderde dus ongetwijfeld in de Italiaansche manier, die van Mander zoozeer in Badens prijst. Schaakspel. No. 55. ' hfct tornooi van Mirror of American Sports; gewijd aan den held van Khartoem: CHARLES G. GORDON. 26 Jan. f 1885. :? ZWABT. EEN MERKWAARDIGE SCHAAKPARTIJ. Uit ene autograpble van den Franschen dichter de Méry, voorkomende in Le Figaro Samedi 4 Decembre 1886 Une partie D'Echecs" blijkt dat Labourdonnais indertijd twee partijen schaak te gelijk blindelings gespeeld heeft met de Jouy en Jay, die door M<;ry in dichtmaat be schreven en voor het nageslacht bewaard zijn. Een dezer partijen en wel die met de Jouy, heb ben wij. naar wij meenen, getrouw uit het dichtstuk gedestilleerd en laten deze hier volgen: Wit (Labourdonnais) g » b c d e WIT. Wit speelt voor en geeft in twee zetten mat. (Wit 8 en Zwart 3 stukken met K. d4). geblindoekt, geeft n voorzet aan zwart. e2 e4 2 e4 X ft 3 g2 g4 4 g4 g5 5 dl hó f 6 föf6! 7 bl c3 8 f l g2 9 gl fö- 10 d2 d4 11 f3 - e5!! 12 g5 - g6 13 f6 X g7 t 14 cl h6 f 1-5 c3 X df> 16 h5 X e5 17 l Zwart, Jouy: e7 e5 f7 - f5, Gambiet g8 - f6 f8 c.5 f6 e4 K. 08 f8 e4 X f d7 d5 c7 c6 hl d4 e8 c5 do? K- X g7 K. - g8 e8 X e5 d6 X e5 föX o5 X d8 d5 :?e7 mat. 't Is nu een hopeloos geval, maar in een vroeger tijdperk schijnt redding mogelijk, hoewel de vèrziendheid van den blindspeler bewon dering moet opwekken. OPLOSSING VAN SCHAAKPROBLEEM No. 53. Van J. G. Campbell. l h5 g6ü, f7 X g6 of f7 (a; 2 K. c2ü, onv.; 3 R. Pd. T. of D. zet mat. (a) l Als boven, g5 e6; 2 T. c3, onv.; 3 g6 of d8 zet mat. B8 ander tegenspel volgt mat in twee zetten. No. 53bis van C. Plank. l c6 c7!, K d4 (a; 2 c7 c4, K. onv. (a) Als boven, e6 X d5 (b; 2 c7 e7 f, K. on v. >) l , h7 h6; 2 14 X e6ü, K. onv.; 3 D. e4 of f5 mat, surig! Het laatste mat in twee zetten valt zoo weinig in 't oog, dat menige goede oplosser er struikelt en de stelling, die zich dan voordoet, zeer goed als een probleem in twee zetten zou sn gegeven worden. Schaakzuil. l D. b3!, c4 X b3 (1; 2 c3 c4 mat. (1) l Als voren, R. b5 of a4; D. X b5 of X c4 mat, l Als boven, R. c6; 2 D. X c4 mat, A. Driezettig probleem van J. A. Moses, Amerika, een dertien-jarigen auteur. ^fjt K. a3, D. b2, R. d5 en e3, Pd. e6 (5. Zwart K. b5, Pd. c5 en d7, P. b3, a4, a5 on a7. (7. B. Tweezet van A. Kauders te Weenen, ingezonden door S. te Arasterdam. Wit K. b6, D. h8, T. a7, Pd. a2 en el, P. f6 (6. Zwart K. c4, P. c5 en d5. (3 mot K. c4. "Wit begint in alle problemen. 3 D. b4 of e4 mat. 3 f4 X d5 of D. b4 mat. |*?TOOeO PIANO, tusschen de heeren Blackburne * ' van Londen en Steinkühler van Triest. Steinkuhler, wit. e2 e4 gl f 11 - c4 c2 c3 d2 d4 c3 X d* cl d2 föX d2? o o d2 b3 dl X b3 fl el e4 e5 e5 X d6 c4 X f? t! g2 g3 bl c3 gl g3 £7 d5 Zwart geeft in 4 l 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 ' 18 19 zetten mat. Blackburne, zwart. e7 e5 b8 c6 f8 c5 X X X X f6 d4 b4 f d2 d4 d6 b3 o e c5 b4 c6 d7 d4 o f6 h5 d8 g5 h5 f4 g8 h8 c7 X d6 f4 h3 go f6 t INGEZONDEN OPLOSSINGEN. Juist is opgelost (vorige week te laat ontvan gen) : No. 52 door W. v. H. te Delft; Do Schaak zuil en No. 52 mei bis door J. J. V. en Henri, beiden te Amsterdam. De laatste No. 53 on 54 met bisnommers. Ook is juist opgelost door Flenügafed te Kaats heuvel No. 54; door Mei" te Amsterdam No. 53 met bis, de Schaakzuil en de Voorgaafpartij met No. 54 en bis. BRIEFWISSELING. Henri. In de Muziogambiet is Paard Bl vóór gegeven, moet dus van 't bord. J. J. V. Veel dank voor uwe aangename letteren. Zoodra mogelijk volgt schriftelijk antwoord. A. v. H. T. H. te Haarlem. Is reeds ter perse. Allerlei, SCHINDERHANNES. Te Mainz is deze week eene tentoonstelling * YMI geheel lokalen aard geopend, en die toch al- ' gemeen de aandacht zal trekken. Zij bestaat uit eht portretten, die onder de nalatenschap van , * een eerzaam burger van Mainz jaren lang vorj geten en bestoven gelegen hebben en den beruchten y pooverhoofdman Schinderhannes, van zijn eigen naam Johannes Bückler voorstellen, met zijn ge*% TBellin en zes zijner makkers. Schinderhannes is eene Mainzer beroemdheid; & 1803 werd hij met negentien zijner gezellen "b^j hot toenmalig keurvorstelijk lustslot Favorite", ?f' "thans in dB Neue Anlage", terechtgesteld. Een "i» 4jwote kastanjeboom, met een bank er onder, wijst w1 'nog dépek aan; in den ouden houten toren laat ,?, men de cel zien waar Schinderhannes den nacht * TÓór zyn dood doorbracht. Dat er van Schinderi, iwnaeg en zijne lotgenooten inderdaad portretten gemaakt zijn, en wel gedurende den loop van het proces, is uit stukken -bewezen. De thans gevon dene zijn keurig in waterverf uitgevoerd, on do glad geschoren gezichten en kort geknipte haren doen zien, dat het maken der portretten gedu rende de gevangenis geschied is. Schinderhannes heeft niet zulk een romaneske, ridderlijke reputatie als indertijd Cartouche, toch bewaart de herinnering en ook het archief te Mainz nog menige anecdoto van hem. Oischooa hem talrijke moorden ten laste gelegd werden. kon hem geen enkele persoonlijk bewezen worden, zoodat dan ook tot het laatste oogenblik de roovcrhoofdman nog op eene vrijspraak hoopte. Dat het vonnis anders uitviel, zal den tecrhartigeu lezer, die het verhaal van zijn afpersingen en de pijnigingen, welke hij zijne slachtofi'ers deed onder gaan, leest, niet onrechtvaardig voorkomen. Schinderhannes was een knappe, flinke man, steeds goed gekleed en die zich aangenaam wist voor te doen. Hij noemde zich, in plaats van vilderhans'', liever Johannes door het Woud", en onderteekeiide ook met dien naam de vrijbrie ven en vrijgeleiden, die hij tegen hooge schatting en soms ook uit goedgunstige gril uitreikte ; zijne jachttasch draagt nog de initialen J. H. D. D. W. Hy had de kennis van de landstreek, die hem zot) goed te pas kwam, aan de zijde van zijn vaeer, paardenkoopman en vilder, opgedaan. Vijftien jaar oud, liep hij van zijn ouders weg en ging by een landman dienst zoeken. Niet lang duurde het echter, of dit leven verveelde hem; hij begon te stelen en vond weldra gezellen, die hem wegens zijn onverschrokkenheid en lichaams kracht tot hun hoofdman benoemden. Hij wist orde te houden onder Schele Frans, HuzarenPhilipp, Krop-Anton, zwarte Peter," en hoe de andere ruwe gezellen heeten mochten. Jammer genoeg heeft de schilder de portretten niet van namen voorzien, en de acten bevaten wol namen maar geen signalementen. Toen do roovers geluk hadden, sloot zich al wat in de streek misdadig of zwervend was, bij hen aan ; de bende werd een leger en werkte op groote schaal. Zij had verkenningsposten on hin derlagen, overviel reizigers, belegerde eenzame woningen, rende de poort van kasteelen in en plunderde ze uit, legden de bewoners met do voeten in het vuur om hen tot het uitleveren hunner schatten te dwingen, en kocht desnoods de politie om. Het portret van Schinderhannes' vrouw, althans levensgezellin, Julie Blasius, stelt eene zeer schoone vrouw voor. Zij was geboortig uit Weierbseh, destijds spitsboeven-Weierbach" geheeten, en danste op de kermissen. Haar vader was mu zikant, en zij zoowel als hare zuster, speelde uitmuntend viool. Schinderhannes had haar onder zijn eigen naam, Johannes Bückler, gevraagd en zij volgde hem getroost in alle avonturen en zwerf tochten, ofschoon de kerk hunnen echt niet inge zegend had. Schinderhannes behandelde haar steeds met liefde en voorkomendheid; zij schonk hem twee kinderen, een meisje dat spoedig na de ge boorte stierf, en een jongen, die bleef leven, later in het Oostenrijksche leger trad, het tot onder officier bracht en in een veldslag omkwam. Julie Blasius had eene groote voorliefde voor fraaie kleederen en sieraden, en Schin derhannes bevredigde haren zin daarvoor zoo veel mogelijk. Zoolang zij als zijne gemalin optrad, droeg zij zijden sleepgcwaden en schit terde van juweelen. Bückler liet zich gaarne met haar zien, presideerde met haar de feesten der roovers, onder anderen, na een buitenge woon voordoeligcn slag, toen men het huis van een schatrijken Jood leeg geplunderd had, een galabal, waarvan de gansche streek gewaagde. Julie nam daar in het prachtigst costuum de honneurs waar en Schinderhannes leidde met haar den menuet, Julie nam echter ook deel aan de gevaarlijke expedities, hield wacht voor het huis, dat men leeg stal. en zat ook, naar het getuigenis van den Jood Isaak Herz, aan de zijde van haren man, toen men hem binnen sleepte om hem louis d'or af te persen. Dit zeer brutale feit geschiedde in een dorp, waar eene brigade gendarmerie was ingekwartierd . Voor de eer, mij en mijne vrouw heden gezien te hebbon," zoide Schinderhannes, zult gij zes kronenthalers betalen." De jood was blijde, dat men hem niet meer vroeg, betaalde voor de eer en werd losgelaten. In 1802 zond Napoleon een Fransch commis saris, Janbon St. André, om aan de rooverijen in die streken een eind te maken, en Schinderhan nes begreep dat hij niet langer veilig was. Hij trachtte naar Frankfort te komen om met eenige zijner gezellen in het Ooatenryksche leger dienst te nemen, maar viel een Fransch detachement in handen, werd in arrest genomen en de eerste consul belastte eene speciale commissie met het onderzoek, waarvan men den afloop weet. Op 24 October 1803 begon de openbare behandeling der zaak, 68 beschuldigden en honderden getuigen verschenen voor de balie. Bückler legde vrij open hartig zijne bekentenis af, en trachtte Julie en zijn vader van alle schuld vrij te pleiten. Het vonnis veroordeelde Bückler met 19 gezellen tot den doorl, Julie en twintig andere personen tot tuchthnisstraf en twee anderen tot verbanning. De doodvonnissen werden door de guillotine vol trokken, die in 26 minuten met de twintig mis dadigers gedaan maakte. Julie keerde na haar twee jaren tuchthuisstraf naar hare geboorteplaats Weiorbach terug, trouwde er met een armen herder en werd moeder van verscheiden kinderen. Zij werd zeer oud; nog in de jaren tusschen 1850 en 1860 zwierf zij als bedelaarster in den omtrek van Mainz rond. DE LOTGEVALLEN VAN EEN KEIZERINNENKROON. Do kroon van de ex-keizerin Eugénie", zeide een juwelier in Broadway dezer dagen tot een reporter van een Amerikaansch blad, en hij ver toonde hem een kroon met diamanten overdekt. Dit belangwekkend en kostbaar souvenir der Napoleons-dynastie," verhaalt de reporter, heeft eene merkwaardige geschiedenis. Kort vóór Sedan kwam de keizerin tot de beschouwing, dat de verschillende kronen die zij bij gelegenheden droeg, niet in den stijl der eeuw waren. Zij gaf een juwelier, Duriquet, de opdracht, eene kroon te laten teekenen en bestelde deze, welke nu in Broadway ligt. De keizerin droeg de kroon, nam haar mede naar Engeland en behield haar, tot de keizerlijke prins tegen de Zoeloe's gevallen was. Toen begreep de weduwe en beroofde moeder dat haar nooit eene kroon meer te pas zou komen; zij zond haar aan Duriquet terug en ontving er den oorspronkclijken prijs, 250.000 francs, voor teru'4. Duriquet was eeu ijverig imperialist en behield de kroon ongeschonden; toen een Ameri kaan echter aanbood, haar geheel over te nemen, en er zelfs nog meer voor te geven, weerstond hij niet. Do Amerikaan nam de kroon mede over zee, en bood hom te New-York aan een veel bewonderde prima-donna aan. De dame liet den brief aan haar echtgenoot lezen, die den aanbidder den raad gaf een meer sympathieken grond voor het planten zijner verouderde liefde te zoeken. Het bericht dat de prima-donna getrouwd was, trof den be wonderaar zoo, dat hij ziek werd, on na zijn herstel do kroon aan eeu juwelier aanbood. De rand is van. 2000 fraai geslepen oude diamanten in zilver gezet, naar ouden stjjl, inet goud gfivoerd; de steenen wegen van een kwart karaat tot acht karaten. De steen in het midden voor het voor hoofd weegt vijftien karaten. De kroon is 50 cen timeter in omtrek, de teekening stelt een krans. van violen bladeren voor met een krans vaa viooltjes als middenornament, waarvan de steen van 15 karaten het middelpunt vormt." Er wordt beweerd dat Adeline Patti onder handelt over het aankoopen van de kroon. Naar het bezit van zulk een voorwerp te streven, waar mede zij zou bedoelen in de Bngelsche groote wereld, dus onder vele van Eugénies vrienden te verschijnen, zou niet voor haar goeden smaak getuigen. Reclames 40 cents per regel. Speciale inrichting voor Schoenen naar maat, in gips afdruksel voor gevoelige, pijn lijke, gebrekkige voeten, knobbels, etc. etc, ANTON HU F J r., Kaherstraat 200. HandelDe Goederenhandel was deze week over het algemeen kalm gestemd, alle artikelen sluiten echter vast. In Koffie zoowel als in Tabak was de omzet vrij belangrijk. Suiker onze markt bleef deze week voor Biet vast gestemd, sedert do laatste dagen ontstond er meer leven doordien men meer geneigd was, de groote partijen Januari-suiker die aangeboden werden te verkoopen dan op te slaan. Geraf fineerd vast. R iffinadcurs zijn niet gene gen lager dan de thans bestaande prijzen af te geven en dientengevolge worden belangrijke par tijen in Entrepot opgeslagen. Koffie vast gestemd. De omzet in do Ie en 2e hand was vrij belangrijk. De notecring is thans 41K et. voor Java goed ordinair. Tabak. Bij inschrijving werden deze week uit de Ie hand verkocht onder levendige concurren tie tot boven taxatieprijs 4289 pn. Java en 52 pn. Batjan. Niet gegund werden 3i!l pn. Japan. Tin, Onze markt bleef vast gestemd met ge ringen omzet, door weinig aanbod. Banka gevraagd tot ? 61M voor loco en Januari-veiling tot ? 61%, werd echter / % hooger gehouden. Billiton ging f % in prijs vooruit en wordt thans op f 6llA gehouden. Specerijen waren even als de vorige week zeer vast. 18 dezer komen bij inschrijving 94 kn. noot en 19 kn. Foelie. Peper kalm. Nagelen, do verkoop word deze week bekend bij inschrijving van 84 bn. en 33 kn. zwarte Amboina. Tarwe. Was in de afgeloopen week iets ttauwer gestemd. Door Engeland werd weinig gekocht en de vastere stemming te New-York, nu en dan moet aan de Europeesche politieke toestand toe geschreven worden. Een partij aangekomen bpringtarwe van afwijkende kwaliteit werd liicr a t 217 cif verkocht. In loco-iw/v/e ging weinig of niets om. Levering in aansluiting met de buitenlandsche markten lager. Koolzaad ondervond iets meer attentie. Op. levering van Oct. tot f255. Lijnzaad door gemis aan koopers tot vorige prijzen aangeboden. Oliën. Raapolie dadelijk met meer vraag. Op levering van Mei waren de zaken vrij bedui dend en verbeterde de prijs ruim f 1A Lijnolie met lovendigen handel iets vaster geopend sloot wederom traag en nagenoeg als vorige week. Petroleum. Onze markt herstelde zich deze week weder en liep loco op f 8.20 met geregelden handel. In April/Juni levering vonden eenige verkoopen plaats. Beursoverzieht. Van 7 tot 14 Jan. 1887. Eer der meest werkelooze beursweken die wij, sedert langen tijd beleefd hebban, ziedaar zoowat alles wat men van de verloopen acht dagen zeggen kan. Twee oorzaken werkten samen om de zaken nagenoeg geheel te doen stilstaan: eensdeels de naweeën der laatste ultimo-rescontre te Londen, die voor do zwakkere speculanten groote moeielijkheden opleverde, tengevolge waarvan het her vatten der rijzonde beweging werd belemmerd en velen tot afwachten werden gedwongen. Ander deels was het de spanning, waarin de Europeesche beurzen verkeerden nopens den afloop der ge wichtige debatten in den Duitschen Rijksdag. Do medio-liquidatie te Londen was niet zoo moeilijk als de vorige, en hot was duidelijk merk baar dat de positiën aanmerkelijk verminderd waren. In de laatste dagen was do stemming dan ook tamelijk vast, en in de speculatieve fondsen begon zich bereids een betere toon te openbaren, die nog maar eene geringe impulsie behoefde om in eene bepaald willige stemming over te gaan, toen heden laatbeurs het zeer onwelkome bericht kwam, dat de Duitsche Rijks dag geweigerd had de leger-ontwerpen goed te keuren, en dientengevolge onmiddellijk was ont bonden. Hoewel deze uitslag niet geheel onver wacht was, hadden velen zich toch gevleid met de hoop dat tusschen Regeering en oppositie een compromis zou zijn tot stand gekomen. Nu dit niet gebeurd is, en er een toestand geboren is, die tot de meest onverwachte complicatiën kan aanleiding geven, is het niet te verwonderen dat de beurzen, met de Duitsche te beginnen, eene beslist flauwe richting inslaan. Van meldenswaarcligo koersvariatiën kan dit maal geene sprake zijn. Russische fondsen, hoe wel de omzet zich binnen zeer bescheiden perken bewoog en eer aan een winkel" dan aan groot handel deed denken, bleven vast gestemd, en wa ren eer iets beter tengevolge van geldbeleggingsaankoopon voor binnenlandsche rekening. Metallieken waren meer aangeboden en minder ge vraagd ; Zilver-en Papierrente liepen ruim l pCt. terug. Spanje, Portugal en Turkije waren gehee! onveranderd.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl