De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1887 17 juli pagina 5

17 juli 1887 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

-*?DE AMSTEEDAMMEB, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ?dit m 50,000 pd. st. heeft geboden, maar dat is afgewezen. De directie van het Koninklijk Nederlandsch Handels-Museum wyst er, bij het uitschreven van baar nieuwen wedstrijd op, dat thans aan de deel nemers door eene Commissie uit hun midden een meer directe invloed op de behartiging hunner belangen wordt aangeboden, dan zulks in den regel b\j tentoonstellingen het geval is. De directie heeft gemeend, nu in twee vakken haar programma bij herhaling is kunnen uitge voerd worden, zich op een nieuw gebied te mogen wagen. . Na rijp beraad hebben overwegingen van ver schillenden aard hare keuze voor ditmaal ge vestigd op: Toilet-artikelen voor heeren en dames; Took-, bureau- en zakartikelen. Enkele dezer gronden meent zij» nader te moe ten ontvouwen: lo. Het- zeer talrijk publiek, dat hare andere tentoonstellingen bezocht, gaf herhaaldelijk den wenselï'te kennen, om ook in deze artikelen aan Nederlandsch fabrikaat zoo veel mogelijk de voor keur- te geven, mits het behoorlijk ingelicht worde, wat van dien aard hier te lande vervaar digd wordt., 2ö. -ï>e hier boven genoemde artikelen kunnen voor -mt .meerendeel in etablissementen vaa heperkfèlpolBayang vóortgebracht||ordea| zonder (ut daardoor de concurrentie mét bultenlanllsche groote fabrieken onmogelijk wordt, zooals zulks met;!tal van andere nyverheidsvoortbrengselen het geval is; hunne fabricage biedt daarom voor ons vaderland, waar juist de groote industrie op «igenaardige moeilijkheden stuit, vele voordeelen Aan. 3o; Bij: den prijs van het meerendeel der hier bedoelde artikelen en voorwerpen is de verhou ding^ tusschen de verbruikte grondstof en den besteden arbeid, zeer gunstig voor den laatstge noemden factor en de directie vermeent dat zulks in de tegenwoordige tyden van werkeloosheid en stilstand in zaken, mede van overwegend belang is. 4o. Het buitenland overstroomt ons juist in de hier- bedeelde vakken met tal van artikelen, die, langs een omweg, door de handen van een onnoodig aantal tusschenpersonen, betrekkelijk duur en détail verkocht worden. Deze tentoonstelling, te houden van 15 No vember tot 31 December 1887, in het gebouw Keizersgracht 133, zal de volgende groepen en «n klassen omvatten: Groep I. Toiletartikelen voor Dam e s en He ere n. Klasse A. Voorwerpen welke bij de Meeding behooren. 1. Corsetten, Tournures, Sous-bras, Kousen banden, enz., enz. 2. Kragen, Boorden, Ruches, Plissés, Dassen, Strikken, Manchetten, Lint, enz., ^nz. 3. Kunstbloemen, Veeren, Handschoenen, enz. 4. Waaiers, Parapluies, Parasols, enz. Klasse B. Parfumeriën en aanverwante artikelen. 5. Scheer- en Toiletzeep, Eau'de Cologne, Cosmetiek, Pommade, Extracten en Reukwateren, Poudre de Riz, welriekende Sachets, Toilet en Mondwateren, Tandpoeder enz., enz. Klasse C. ^Hulpmiddelen en gereedschappen voor het toilet, 6. Kammen, Haar-, Nagel- en Tandenborstels, Kaarspelden, Haarwerken en verder kapgereedschap, Sponzen, Poederkwasten, enz. Scheermes sen nagelscharen en vijlen, enz. 7. Toilet-, Kap en Waschtafels, Kap- an Scheerspiegels, Kapdoozen, Nécessaires, enz.; Waschstellen, gfazen, porseleinen, metalen en andere voorwerpen voor Wasch- en Toilettafel, enz., enz. Klasse. D. Lylsieraden. 8. Broches, Oorringen, Kettingen, Braceletten, Das- en Kaarspelden, enz., van edele en onedele metalen, van ivoor, git, porcelein en andere grond stoffen. Groep K. Rook-, Bureau- en Zak artikelen. Klasse E. 9. Kokers, kistjes, kastjes, Doozen, enz., voor sigaren, cigaretten en tabak. Tabak-, sigaren- en cigarettenpijpen. Lucifersdoozen, sigarenafsnijders, Rooktafeltjes en garnituren, aschbakjes, enz. enz. Klasse F. 10. Inkt, inktkokers, potlooden, pennehouders, brievenwegers, lak, schrijfportefeuilles, photographie- en andere albums, pennen, post- en schrijfpapier, linialen, presse-papiers, pennewisschers, enz, enz. Klasse G. 11. Zakmessen en scharen, sleutelringen, zakpotlooden on pennehouders, portemonnaies, portefeuilles, visiteboekjes, zaknécessaires, zakflacons, enz. enz. Aan deze Tentoonstelling kunnen deelnemen Nederlandsche Fabrikanten, hetzij alleen, in vereeniging met of door bemiddeling van Magazijn houders of Agenten. Bij niet voldoende deelneming, zullen in Groep K ook inzendingen vau buitenlandsch fabrikaat door bemiddeling van Nederlandsche Magazijnhouders of Agenten worden aangenomen; deze komen echter niet in aanmerking voor bekroningen en worden voorzien van een billet, waarop vernield staat: Buiten mededinging, buitenlandsch fabrikaat. Alle in te zenden voorwerpen moeten geprijsd zijn en voor die aangehechte prijzen en détail ter Tentoonstelling verkrijgbaar zijn. Omtrent den engros-verkoop op de Tentoonstelling moeten de inzenders zich met de Directie verstaan. Het Koninklijk Nederlandsch Handels-Museum stelt voor deze Tentoonstelling beschikbaar, bij voldoende deelneming: twee JBere-Diploma's, met gouden medaille, ter waarde van f 50.?in ieder der Groepen I en II; twee Diplomas met zilveren medaille, in ieder dor klassen A tot G, benevens een door de Jury te bepalen aantal Diploma's eerste, tweede en derde graad; in ieder der onderafdeelingen l tot 11. De beoordeeling zal geschieden: voor Groep I, door 5 Dames-Juryleden; voor Groep II, door 3 Heeren-Juryleden, welke door de deelnemers in iedere groep geko zen worden. Verdere inlichting en uitvoerig programma zijn bij de Directeuren van het Koninklijk Neder landsch Handels-Museum to Amsterdam verkrijg baar. De Fransche philosoof professor Caro is over leden. Sij was in 1826 te Poitiers uit eene Bretonsche familie geboren. Reeds vroeg verwierf hy zich met prijsvragen en verhandelingen over theo logische onderwerpen een grooten naam als den ker, wijsgeer en stylist. Hy werd leeraar te Al giers, te Douai, en werd langzamerhand ook om het heldere, bezielde en aantrekkelijke zijner voordracht bekend. Eene reeks van artikelen in de Bevue Européenne deed hem benoemen aan de Ecole normale, waar hij collega werd van Nisard en Sainte-Beuve. Sedert bleven zijne colleges ook aan de Sorbonne een talrijk publiek, waarónder ook een groot aan tal aanzienlyke dames, trekken; Caro is de pro totype van den Bellac in Le monde oüV on s'ennuie. Caro's voornaamste werken zyn: Saint Dominique et les Dominicains; Vie de Pie IX; Du Mysticisme au XVIIIme siècle; Etudes mor dies sur Ie temps présent; L'Idee de Dieu et les nouveaux critigues; Le materialisme et la science; Problèmes de morale sociale; Le pessimisme au XXtrik siècle, Les jours d'épreuvea, enz. Eene nieuwe groote mis van Gounod, ter eere van de maagd van Orléans, zal den 24sten dezer in de kathedraal van Rennes worden opgevoerd, Het stedelijk bestuur te Bergamo heeft besloten een gedenkteeken opterichten voor Donizetti. De componist van Lucia di Lammermoor, Luerezia Borgia en La fitte du regiment werd in 1797 in het stadje van Arlekijn geboren. Schaakspel. No. 81. Van M. W. J. 's GRAVESANDE GUICHERIT te Rotterdam. ZWABT. abodefg h WIT. Wit speelt voor en geeft in vier zetten mat. (Wit 8 en Zwart 4 stukken met K. d5.) Oplossing der stand eenor partij gespeeld 20 April 11. te Rotterdam. Wit 4. ..f5 f4ü5 g2 f2', b8 a7; 45 d4 X a7, f4 X e4 en moet met qualiteit en pion meer winnen. Op 5 f3 d2 volgt 08 g4 f, 6 g2 h2, g4 h4 f, 7 h2 g2, h4 g5 f, 8 g2 -h3, f4 <?h4 f en wint de koningin. Op 5 fS h2 wint zwart den T. door c8 c6! Op 5 d4 d5 gaat ook de T. verloren door 08 g4 f. Op 6 g2 h2! g4 höf, 7 h2 g3, h5 X g6 X en g6 X e4. Op 5 f3 X eövolgt f4 X e4, 6 d4 X e4, b8 X e5 met winst van een stuk en dreigende 08 c6. Bij 5 dée3, volgt c8 g4 f en f4 X e4. Driezet no. 81 bis van dezelfden. Wit K. d8, R. b2, Pd. a8, P. a4, d3, d7 en f4 (7 Zwart K. d6, R. h2, P. d4. do en fö(5 met K. d6. No. 81 ter. tweezettig probleem van de Schaak club Utrecht" te Utrecht. U. D. Wit K. h6, D. h8, T. d7, Pd. b2 en e2, R. gl, P. b4, c4 en f3 (9. Zwart K. e5, Pd. f6 en d5, P. e3 en f5 (5 met K. e5. No. 81 quater. Vierzettig eindspel van den oud redacteur van Sissa. Wit K. f2, Pd. e3 en do, R. të, P. a4 (5. Zwart K. e4, P. aö. (2 met K. e4. Wit begint in alle deze problemen. OPLOSSING VAN SCHAAKPROBLEEM No. 79 No. 79. Zelfmat van wit, die begint in 7 zetten. Van den oud-redacteur van Sissa. b3 a3!, zw. al bl; 2 e7 el f, bl c2; 3 T. cl t, c2 d2; 4 D. c3 f, d2 e2; 3 h7 h8 Pd. of hl c6 f mat. 3 b7 hl of X g? mat. cl al!, e2 fö; 6 al X a2, f2 fl; 7 a2 g2, h3 X g2 t No. 79bis van H. von Gottschall. l h5 hol, h7 X g6; a) 2 h6 h7, onversch. a) l Als boven, f7 X g6; b) 2 hl b7, idem; b) Idem, g7 -f h6 c) 2 hl X höf mat. c) Idem, Anders 2 g6 X g7 en volgende zet f mat. De verleiding hl g2 enz. faalt door zwart K. g8 enz, No. 79ter vim G. J. D. Jr. te Amsterdam. l D. c8!, h8 g7; 2 D. c8 _ g8 f, a2 bl; 3 g8 X g7, bl c2; 4g7 d4, c2 bl; 5 D. d4 geeft f mat. Bij l zw. h8 e5 volgt wit 2 c8 e6 f, K. speelt bl; 3 e6 X e5, K. c2; 4 e5 d4, K. bl; 5 mat. Speelt zwart l h8 f6, volgt wit 2 go X f6, K. sp. onv.; 3 D. cl f en volgenden zet 4 f mat. Speelt l zw. anders, volgt insgelijks in hoogstens vier zetten mat. -^ ^ No. 79 quatër van den oud-redacteur vansSissa.' l e4 e5 K. g4; 2 T. d4 t, K. X b5;(d; 3 e5 e6, go g4; 4 T. d5 mat. d) Als boven; 2 ..., K. h3; 3 T. h4 f, g5 X b4; 4 R. f5 f mat Gaat zw. 2 g4 f3, volgt 3 R. dl f mat. h5 g5, c6 X d6, enz.), b8 X c6, 22. b2 X c3, c6 X e7, 23. do X e7, g6 X e7, met drie stukken tegen de D. en goed spel. 9) Hier had Wit een mat in 5 zetten in han den: 20. c4 X f 7 f, g8 h8 'tb. 21. c3 X g? t, h8 X g7,22. h5 - eöf, g7 h6,23. eöf4 f en volg. zet mat. 10) Op 23... f8 - g8 volgt 24 d5 X g8, e8 X g«, 25. d6 X e7, c8 eö, 26. h6 X g7 t, g8 X g7, 27. e7 e8 D. f, e6 g8, 28. e8 e5 en volg. zet mat. 11) Op 24... f 8 g8, volgt 25. d5 X g8, e8 el f (als 25... e8 X g8. 26. h6 X g7 t en 27. fö- f8 f mat) 26. hl?g2, el e2 t, 27. f5 f2 en wint. 12) De Heer Steinitz, redacteur van I. C. M., noemt dit een der fraaiste partijen met Paardvoorgaaf. De zege van Wit is slechts weinig in de hand gewerkt door minder goed berekend tegenAan International Ohess Magazine ontleenen wy de volgende fraaie partij, met Paard-voorgaaf, tusschen de HH. Tschigorin wit (zonder bl), en Otto, zwart, te St. Petersburg: Muzio-Gambiet. T. wit. e2 e4 f2 f4 gl - f3 fl O dl d2 cl c4 O f3 d3 d2 X l 2 3 4 5 6 7 O. zwart. e7 e5 e5 X f4 g7 g5 g5 g4 g4 X f3 d8 f f8 h6 d2 c3 gl bl g2 g3 (2 e4 e7 b6 f 0(1 d5 e3 (3 f3 9 f6 ? 10 O 11 d7 X do 12 b f3 hö13 , f4 d5 d6 (4 14 e7 g6 (5 dl el 15 e3 g6 höX f3 16 go fö(6 _ e2 17 föd7 hö18 h6 g7 e7 (7 19 g6 X e7 (8 - - 20 d7 cöf 21 g8 h8 22 c6 e8 23 e7 fö(10 24 08 X el f (11 25 g7 X h6 26 f8 f 27 h8 g7 28 g7 g6 d5 f7 f 29 gG g5 c'3 f6 f 30 mat. (12 het vijandelijke vuur o'8 was beter. f3 e2 el fl f7 c4 h5 f3 c3 el f5 f6 f7 (9 f3 f do h6 f5 el c3 f6 -14 t X X X - c3 t X 1) Gevaarlijk tegenover der beide R ; 10 ... h8 _ 2) Zeer goed, dreigende de g-lijn open te maken. 3) Juist de soort zet die voor overmoedige tegenstanders aantrekkelijk is. Zwart moest spelen 12... e7 go of f5. 4) Zeer fljn gespeeld. 5) Op 14... c7 X d6, volgt 15. f l X f3, e3 g5, 16. f3 X f? en wint; bij 16 ... g5 X h5, door 17. f7 X g? tt en 18. g7 g8 ft mat. 6) Op 16... c8 c6, volgt cl X 06 en op , hu g7 een mooi mat in 4 zetten: 17. f3 X f7 t, f 8 X f7, 18. el - e8 f- go f8, 19. c4 X f7 t, g8 h.8, 20. 08 X f8 f mat. 7) Meesterlijk in den hoogsten graad. 8) Op 19... d7 h3, volgt 20. f l X f7, f8 X f7, 21. e7 X f7, g7 X c3 (als 21... h3 X h'r>: 22. f7 g7 f en volg. zet mat), 22. f7 X h7 f, gS f8, 23. h7 f7 f, f8 08, 24. h5 X g6 en wint- T°ch was er een middel voor Zwart om uit de mocielijkkoden te komen, t. w. 19 ... d7 c6 f, 20. c4 - d5, g7 X c3, 21. d5 X c6 (of 21. b2 X c3, c8 - g4. 22. spel van Zwart. Schaak per briefwisseling tusschen St. Petersburg en Londen. Wit St. P. I. Zwart Lond. Wit Lond. II. Zwart St. P. l e2 e4, e7 _ e5. l gl f 3, d7 d5. 2 gl f3, b8 c6. 2 d2 d4, c8 g4. 3 f l c4, f8 c5. 3 f3 e5, g4 hö. 4 b2 b4, cöX b4. 4 g2 g4, hög6. 5 c2 c3, b4 c5. 5 h.2 h4, e7 e6. 6 O O, d7 d6 6 cl f4, f7 16. 7 d2 d4, e5 X d4. 7 ef> X g6, h7 X g6. 8 c3 X d4, c5 b6. 8 dl d3, g6 g5. 9 bl c3, c8 g4. 9 f4 g3, b8 c6. 10 c4 b5, e8 f8. 10 d3 X g6f, e8 d7. 11 cl e3, g8 e7. 11 c2 c3, d8 e8. 12 a2 a4, a7 a5. 12 g6 d3, g6 e7. 13 b5 c4, (18 c8. 13 f l g2, go X h4 14 al cl,- cöb4. 14 hl X h4, h8 X h4. 15 d4 d5, c8 d8. 15 g3 X h4, e8 go. 16 e3 X bö, c7 bö. 16 d3 X go, e7 X g6. 17 h2 h3, g4 X f3- 17 h4 g3, f8 do. 18 dl X *3, a8 c8. 18 g3 X do, d7 X do. 19 c3 b5, c8?c5. 19 c2 e3, a8 1>8. 20 e4 e5. e7 c8. 20 el f l, eG e5. 21 f l?el,' h7?h5. 21 bl d2, h8 h4. 22 e5 X d6, c8 X d6. 22 f2 f3, eöX d4. 23 böX do, d8 X dG. 23 c3 X <14, c6 b4. 24 el e6. do d7. 24 f l f2, b7 bö. 25 do d6. cöX' c4. 25 b2 b3, h4 h8. 26 cl X c4, d7 X eG. 26 a2 a3, b4 d3.f 27 f3 X b7, , Volgens de D. Schz-g voor Juni 1887, heeft de Telegraaf uit Rusland eenige onjuiste zotten overgeseind, die na de ontdekking teruggenomen en verbeterd zijn, in voege als nu hier van beide partijen volledig aangeduid is. BRIEFWISSELING. Henri en ter perse. H. J. d. H. Beiden bijdragen gaan INGEZONDEN OPLOSSINGEN. Juist is opgelost door C. C. W. M. No. 79 en 80 met bis ter en quatër; H. J. d. H. en Henri dezelfde nommers, allen te Amsterdam. Flen gate Kaatsheuvel no. 80. In no. 80 bis is een witte Raadsheer op b7 uitgevallen. OUD-AMSTERDAMSCHE VERSCHEIDENHEDEN. Een bezoek aan het Doolhof op de Eozengracht m de tweede helft der zeventiende eeuw. (Vervolg). Nadat de Jufvrouw ons heeft laten kijken wat er door de herberg van de beschikbare ruimte was ingenomen, wil zij ons overtuigen, dat er nog gelegenheid genoeg overblijft, om bij de matige eischen, die de eenvoudige burgerij gewoonlijk stelt, gemakkelijk in de huizingo te wonen. Fluks opent zij de deur van een ruim benedenvertrek, haar huiskamer, of gelijk zij het noemde, de binnenkeuken. Een groot bed, waarop in pronkslopen gestoken kussens liggen, overtuigt ons, dat deze kamer, naar voorvaderlijk gebruik, huis-, eet- en slaapkamer te gelijk is. Tegen den wand, die hel der gewit was, kwamen een aantal schilderyen en schilderijtjes vroolijk uit. Niet op de eereplaats, maar toch op in het oog vallende plaatsen waren opgehangen de portretten van Philips en zijn eerste gade, benevens die van hunne twee oudste kinderen Frederik en Agniet, die nauwelijks vol wassen, aan het ouderhart ontvallen waren. Toen hadden Hester en Philips zich laten troosten door gindschen bijbel, want ofschoon lieden, die er eene publieke vermakelijkheid op na hielden, waren zij kerksch en godsdienstig, het laatste bewees de by'bel, het eerste spreekt uit de prenten van Luthersche predikanten, die in lijstjes gezet tot de wandversiering bijdragen. Aan die versiering hebben zeker geen gering aan deel twee copietjes naar schilderijen van den overbuurman Rembrandt en een feston van schelpwerk, kunstig samengesteld uit de overblijfsels van een gesloopt waterwerk. Op een plankje lagen behalve de bijbel, een Flavius Josephus, de Historiën van Baudartius en de Historiën van Sebastian Franken, een lectuur die de konstmeester te baat nam als hij zich een weinig wilde ontspannen. Een atlas lag daarbij. leta verder in de kamer stond een stevige sakerdaanhouten kast, gedeeltelijk tot berging van linnen goed, gedeeltelijk tot bewaring van het zilver bestemd. De Juffrouw wil ons eens even laten zien, dat zij ook is ingericht om deftig gezelschap te bedienen. Twee en dertig zilveren lepels en zes zilveren vorken liggen daar wel ingepakt. Uit deze laatsten zien wij dat zij weet wat een deftige disch vereischt. Met zekeren trots wijst zij ons haren grooten verguld zilveren molenbeker, hare zware zilveren bekerschroef, hare groote zil veren schaal: een hansje in den kelder, die een pillegift was van den Eerw. Hans Schrijver aan Liugelbachs dochtertje Catharina. Eigenaardig niet waar, dat een eerwaarde zulk een geschenkje aan een pas geboren meisje gaf. De juffrouw doet de kast reeds dicht, ofschoon wij er nog eenige zilveren stukken in zagen staan, en noodigt ons uit haar even naar de pronkkamer te volgen, die wij gevoeglijk de blauwe kamer zouden kunnen noemen, aangezien de venster- en bed gordijnen zoowel als de stoelkussens en het schoorsteenvalletje die kleur hadden. Dat er «en bed in de pronkkamer is, behoeft ons niet te verwonderen; dat vond men overal. Evenmin dat er in gindschen hoek een eikenhouten met sakerdaanhout ingelegde pers staat. Dat was een hui selijk sieraad te meer, en stond wat dat aangaat bijna gelijk met de clavecimbel op voet, die bij het venster geplaatst was. De wand was hier met nog fraaier schilderijen dan in de huiskamer behan gen. Wij merken er o. a. een landschap van van der Kappen, een van des Ruelles, twee van Fris, twee vogelstukjes van Vonk, een bataille van Johannes Lingelbach en weder het portret van Philips Lingelbach op, buiten en behalve een spiegel in ebbenhouten lijst. Een schoone kast met drie kinkhoorns er op, mag ook wel bezien worden. Wij krijgen niet onduidelijk te verstaan, dat dit vertrek ook voor deftig gezelschap werd ontsloten. De zilveren bediening moest echter goed worden betaald. Wij hebben thans de inrichting van het huis bezichtigd. Het huis er naast behoort wel aan den boedel, maar is aan een wollewever verhuurd. Met onze leidsvrouw stappen wij de plaats op, waarvan het midden door de bekende fontein wordt ingenomen en ter zijde de prieeltjes zijn aangebracht, waar de bezoekers hun kanne biers in de open lucht kunnen gebruiken. Aan de muren van de huizen zijn de kroon, die water in plaats van licht en de schutter, die water in plaats van vuur geeft, bevestigd. Het zijn dezelfde stukken, die reeds in 1648, toen Chrispyn de Pas zijne verklaring van het Doolhof voor den ouden Lingelbach opstelde, de aandacht trokken. Er staat thans nog een ander beeld bij, een dansende Orpheus, die Philips weer van den zolder had gehaald, eu die zeker een tijdlang gestaan heeft in gezelschap van de geluidgevende dieren, welke thans zijn opgeborgen, om plaats te maken voor heele nieuwe kunstige vertooningen, welke naast de van ouds bekende stukken van de koningin Esther, van koning David, van de zeven wijven om den mansbroek vechtende, van den neusslijper en van het niet minder kunstige astrolabium, hun plaats in het speelhuis steeds waardig gebleven, thans te kijk staan. Die nieuwe vertooningen zijn: eene van de profeet Daniöl, eene van de geboorte des Heilands, eene van de historie van Herodes, beide laatsten met orgelwerk, en de historie van don Verloren Zoon, het jongste stuk, dat er in 16G3 nog niet was. Het grappige instrument van de helden van Weert, die een rog als een monster aanvielen, had het voor die ernstiger aan de gewijde geschiedenis ontleende voorstellingen moeten afleggen. Boven dien was er nog een liereman, en, waarschijnlijk omdat Mr. Jochem de doedelzakspeler in 't oude Doolhof heel wat volk trok, had l'liilips hier zijn alter ego neergezet. Dit alles was in het speelhuis te zien, en door gordijnen afgesloten, wanneer de voorstelling niet aan den gang was. En in dea doolhof was ook nog heel wat to kijk, een Sater

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl