DE AMSTERDAMMER; WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No.534. !. Hen een niet al te langen tijd iets te ver krijgen, dat op een hervorming van hoog en laag gelijkt. . ? < Op bet letterkundig congres heeft de heer jruy^ het gelaat tot dea heer Quack gewead, piet onaardig te kennen gegeven, dat de boosheid, waarvan zijn pen soms getuigde, niet uit het hart voortkomt, maar uit den inktkoker. Waarschijnlijk handelen wij in den geest van den overigens terecht hooggeWaardeerden professor, door aan deze roededeeling' toe te voegen, dat de Rede niet uit het Jupiterhoofd van den heer Spruyt, maar met de boosheid uit zijn inktkoker is te voor schijn getreden. In elk geval, het was in de vacantie-dagen, en dan zij zelfs een hoogleeraar een grapje veroorloofd. Vanforer de Grenzen. de behandeling der Oostersche quaestie de heer Van Bismarck zich in de laatste jaren stelselmatig op den achtergrond gehouSea. Hij heeft zooals de Neus Freie Presse feet onlangs uitdrukte dienst gedaan als souffleur, en nu en dan ook als regisseur, maar hij heeft het altijd vermeden, zich op Jiet .tooneel te vertoonen. Thans is hij daar voor het eerst opgetreden, en wel op verzoek van de Porte, die zich in hare bange verle genheid tot hem gewend heeft. De sultan zit Beerlijk in, de klem, meer nog dan de Cofcorger. Aan de eene zijde staat Rusland, dat geen. lust heeft om ter wille van Bulgarije oorlog te voeren, maar dat Turkije wil geJaruiken, om de kastanjes uit het vuur te halen. Aan de andere zijde staan het meerendeel der overige mogendheden, die, hetzij zij werkelijk voor de Bulgaren en hun streven sympathie gevoelen, hetzij zij door overwegin gen van meer zelfzuchtigen aard worden ge leid, elke concessie van de Porte aan het ka binet van St. Petersburg hoogelijk kwalijk zouden nemen. . In zulke omstandigheden zegt men teConStantinopel evenmin ya" als »neen". Men 'verklaarde, in,beginsel Rusland's voorstel betreffende de zending van generaal Ernroth goed te keuren, maar daarin feitelij k slechts te kunnen toestemmen, wanneer het voorstel ook door de overige groote mogendheden werd aangenomen. Tevens riep men de bemidde ling in van den Duitschen rijkskanselier, om die eendracht onder de mogendheden tot stand te brengen. Aan de zaak werd een glimp van redelijkheid gegeven, door de vermelding van ?het feit, dat de heer Von Bismarck, die de voorzitter was geweest van het Congres te Berlijn, dat zich in 1878 met de regeling van Buigarije's internationale positie had oezig gehouden, de aangewezen man was, om als bemiddelaar op te treden en Engeland, Oos tenrijk en Italiëvoor Kuslands voorstellen te winnen. Intusschen heeft de heer Von Bismarck, zooals te verwachten was, zich niet zoo ge makkelijk laten vangen. Het is hem in den laatsten _lijd gebleken, dat de bewijzen van toenadering, aan Rusland gegeven, olie in het vuur zijn geweest; dat de pers in het land '-?Van. den Czar meer dan ooit klaagt over de )uitsehe ondankbaarheid, dat het wantrouTpen bij het Russische volk eer toe dan afneemt, en dat de regeering te St. Petersburg wel aanspraak maakt op ccwte blanch-e in de Oos tersche quaestie, maar dat zij er niet over ? denkt, om daarvoor iets in de plaats te geven, 'den wij het sarrend geroffel hunner trommen. Die voorposten maakten het ons spoedig lastig. Zelden ging er een nacht voorbij zon der dat zij op onze schildwachten vuurden tot zoover zonder noodlottige gevolgen; maar -het duurde niet lang of het kreeg een ernsti ger aanzien. Op handen en voeten kropen de rebellen uit het bosch in een veld met dicht struikgewas en lagen daar uren achtereen in het donker te loeren op de kans van een schot te lossen. Daarom verscholen onze man schappen zich in kuilen van tien of twaalf voeten lang bij vier of vijf diep, waaromheen. de uitgegraven aarde aan den meestebedreigden kant eenige duimen hoog werd opgewor pen. Al die kuilen kregen min of meer ge lukkige namen, waaronder zij bij hunne op volgende bezitters bekend stonden. Een heette »De peperbus," een ander »De kelder van oom Sam," een derde werd aangeduid met de be naming van »De rebellen-knip" en n tot mijn leedwezen moet ik het zeggen, heette naar een zekere typische lokaliteit, waarvan . ik den naam maar niet noemen zal. Ofschoon deze soort van namen verreweg de meerder heid vormde, was er toch ook geen gebrek aan zachter titels, zooals »Fort Matnilde," «Mariahof," en n had zelfs, hoewel zonder bedoeling, een letterkundige klank: »Blair's graf" hoewel dit nu juist geen aangename gedachte moet zijn voor 's dichters naamge noot, een zekere Nat Blair, die toevallig deze kuil mee had helpen gravenEenigen van ons regiment hadden een veld met winterkoren in onze nabijheid ontdekt --en waren gewoon eiken dag zoolang de voor raad strekte eenige aren te koken voor 'hun kameraden die de nachtposten moesten be trekken. De halmen werden altijd zuinig bewaard en bijeen gebonden, om over de borstwering der kuüen te worden gelegd. Wanneer dan de kogel van een Rebel zulk een strookanpn weg maaide, ?vyerd er onge zouten gekruide taal gebruikt in de betrok ken kuil. Strong. die zulke ongelukken zeer ter harte nam, beklaagde zich op zekeren morgen "bitter omdat hij den vorigen avond drie «stukken" verloren had. »Daar heb je nu Ja juist," zei Strong, «wanneer zoo'n rebellenkogel ping! komt en een van zijn kanonnen in splinters schiet, allerminst om zich van Frankrijk af te wen den op eene zóó besliste wijze, dat den Franschen chauvinisten alle hoop op Rusland's hulp bij een revancheoorlog werd ontnomen. De officieuse pers in Duitschland heeft klaar blijkelijk den wenk gekregen, om tegenover Rusland, dat niet lang geleden op allervrien delijkste wijze werd behandeld, weder koel te worden, Kühl bis ans Hen hinan, en die wenk is getrouwelijk, hier en daar niet zonder over drijving, opgevolgd. Heeft nu Duitschland zijne tusschenkomst geweigerd? Dat niet. Het wil alleen geeiierlei verantwoordelijkheid op zich nemen. De heer Von Bismarck zegt, dat hij de bedoelingen van Rusland kent en begrijpt, doch dat deze mogendheid zijne tusschenkomst niet heeft ingeroepen; Turkije heeft dit laatste wel ge daan, maar het heeft niet gezegd, wat het als de wenschelijke oplossing der zaak be schouwde; het heeft Rusland's voorstel mede gedeeld aan den Duitschen rijkskanselier, zonder daarbij te vermelden, of het dit aan nemelijk achtte. Maakt de Porte Rusland's voorstel tot het hare, dan zal de heer Von Bismarck zien, wat hij voor haar kan doen. Derhalve, de oude diplomaat te Berlijn wil de Porte noodzaken om kleur te bekennen, en hij weet-ongetwijfeld zeer goed, dat zij hiertoe niet durft over te gaan. Het moet erkend worden, dat deze houding van den heer Von Bismarck, welk dan ook de overwegingen mogen zijn, die hem daar toe hebben geleid, meer instemming ver dient dan zijne voorgewende overschilligheid omtrent alles, wat de Balkanquaestie betreft. Die onverschilligheid was des te on waarschijnlijker, omdat de bedoelde quaestie niet slechts het punctum saliens is geworden in het Europeesch organisme, maar omdat zij ook, tegenwoordig meer dan ooit met den Franschen revanchelust in verband gebracht moet worden. ledere Europeesche staat past de leer toe, dat het hemd nader is dan de rok, en dat beginselen aan belangen behooren te worden opgeofferd. Alleen Italiëis eerlijk genoeg om te erkennen, dat een staat, die zelfs zijne nationale eenheid heeft te dan ken aan methoden, welke door de oude, con servatieve monarchieën, als revolutionnair gebrandmerkt worden, de laatste moet zijn om zich te verzetten tegen de pogingen der Bulgaren, die op kleinere schaal naar hetzelfd e doel streven. Den Bulgaren komt de laatste wending in de Europeesche politiek ten goede. Naar het schijnt, is hun een korte periode gegund, waarin zij kunnen trachten, aan de regeering van den nieuwen vorst de noodige vastheid bij te zetten. Het is te hopen, dat zij daarvan met kalmte en vastberadenheid zullen gebruik maken, al zijn de vooruitzichten niet zeer gunstig, daar de oppositie van de opheffing van den staat van beleg, die aan de verkie zingen moest voorafgaan, gebruik heeft ge maakt om de bestaande orde van zaken op even heftige als onvaderlandslievende wijze te bestrijden. * ' * Wij hebben vroeger meermalen opgemerkt, dat de eigenlijke moeielijkhedeii voor het Torykabinet in Engeland eerst zouden aanvangen, ?wanneer dit genoodzaakt werd, de ujtzonderingswet in al haar gestrengheid toe te passen. De ondervinding, door vroegere kabinetten opgedaan, maakte de vervulling van deze voorspelling niet slechts waarschijnlijk, maar zeker. Inderdaad zijn in de laatste dagen tusschen de lersche nationalisten en de po litie bloedige botsingen voorgekomen, die de liberale unionisten meer nog dan vroesrer dan lacht hij en schijnt zich om de schande van het ongwal volstrekt niet te bekreunen !" Arme Bladbuni! als ik hem dagelijks zijn plichten zag vervullen, op zijn bedaarde, op geruimde manier, met een glimlach voor ieder een en voor niemand een woord meer dan strikt noodig was, kan ik mij moeilijk voor stellen, dat hij dezelfde man was, die op den avond voordat ons kampement aan de Potomac werd opgetrokcn in ij zijn liefde en leed had toevertrouwd in woorden die diep in mijn geheugen waren gegrift. Terwijl Strong nog sprak, lichtte Blakely het voorhangsel der tent op en keek naar binnen. ^Jongens" zeide hij heesch, met bleeke, trillende lippen »Ja juist is van morgen ge wond." »Wat!? »Op wacht getroffen ..." »En hij lag in den kuil naast de mijne!" riep Strong. »Zwaar?" vroeg ik. , «Hopeloos." Ik wist het vooruit; ik had het niet behoe ven te vragen. Het was beschikt dat hij nooit naar Nieuw Engeland terug zou keeren! Bladburn lag op een krib in de hospitaal tent. De dokter knielde naast hem neder en knipte voorzichtig zijn kiel open. De Latijnsche spraakkunst, bemorsten gehavend, gleed er uit en viel op den grond. Bladburn wierp mij een snellen blik toe. Ik raapte het boekje op en terwijl ik het in zijn hand drukte, sloten zijn verstijvende vingers zich over de mijne. Zijn levensgeesten vervlogen snel. In weinige oogenblikken had de dokter zijn onderzoek geëindigd en toen hij opstond big gelden dikke tranen langs zijn verweerd ge zicht. Hij had een ruw uiterlijk, maar daar achter schuilde een medelijdend hart. »Mijn arme jongen," zeide hij aangedaan, »ik kan je niet helpen. Wanneer je nog iets te zeggen hebt, zeg het dan nu, want je hebt bijna afgerekend met deze wereld." Toen hief' Bladburn zijn oogen langzaam tot den dokter op en de oude glimlach ver helderde zijn gelaat, toen hij schier onver staanbaar fluisterde: »Ja Juist." afkeerig maken van het zitting nemen in een kabinet, dat zij tot nu toe steeds hebben gesteund. De Tories wijzen er op, dat hunne praktijken in geen enkel opzicht verschillen van die, welke door het liberale kabinetGladstone zes of zeven jaren zijn toegepast. Het valt niet te loochenen, dat dit inderdaad het geval is. Maar de tijden zijn veranderd. De heer Gladstone kqji in 1881 met een schijn van recht beweren, dat de lersche nationalisten eene kleine, oproerige minder heid uitmaakten, en slechts sterk waren door het terrorisme, dat zij uitoefenden. Thans is voor Ierland zoowel als voor Engeland een zeer uitgebreid stemrecht ingevoerd, en de naar dit stelsel verkozen vertegenwoordiging bestaat voor zeven achtsten uit nationalisten. De beweging ten gunste van Home-Rtile is dus ontegenzeggelijk eene nationale geworden, maar de Tories schijnen dit nog steeds niet te willen erkennen. De Parlementszittingen zullen weldra wor den gesloten. Tot het laatste toe, heeft de regeering in het rijksparlement eene aanzien lijke meerderheid behouden. Wij zouden haar echter daarom nog geen lang leven durven voorspellen. Concessiën, die Ierland zullen bevredigen, zijn van haar niet te verwachten, en het ministerie, dat daartoe niet in staat is, draagt reeds bij zijn optreden de kiemen der ontbinding in zich. De plannen van den heer Gladstone zijn gebleken ten eenenmale onuitvoerbaar te zijn, en men mag het bebetwijfelen, of de oude en beproefde, maar tevens koppige en ietwat phantastische leider der Engelsche liberalen met een nieuw en beter plan gereed is. Doch al ware dit het geval, zijne buitenlandsche politiek heeft in het Vereenigd Koninkrijk en op het Euro peesch vasteland zooveel wantrouwen inge boezemd, dat in deze dagen van internationale spanning elk ministerie in Engeland meer levensvatbaarheid zou hebben dan het zijne. E. D. PLTZEL. Kunst en Letteren. MUZIEK IN DE HOOFDSTAD. Nu de talrijke leden van het twintigste taai en letterkundig Congres in de hoofdstad de be langen der Nederlandsche taal en letteren bespre ken, en de koren van Vondels Lucifer in de zaal van den Stadsschouwburg gaan weerklinken, zou het kwalijk passen te dezer plaatse de heropening van den Parkschouwburg voorbij te gaan, en onzen lezers elke mededooling, omtrent de eerste op voering ??in Nederlandsen gewaad van Verdi's Troubadour te onthouden. De oprichting van het Hollandsche operagezel schap gaf blijk van zooveel kloeken zin, dat de steun van hen, die de nationale kunst ceren en liefhebben, niet mag achterblijven. Bij de keuze der stukken, dio op het repertoire komen, hooft de directie tot op heden de klip der eenzijdigheid vrij wel weten te vermijden. Er schijnt plaats voor werken uit elke school, mits ze vallen binnen het bereik der beschikbare krach ten en in staat zijn een voldoend publiek naar den schouwburg te lokken. Dit standpunt door de directie ingenomen, lijkt ons het ware. Met de bezetting der vrouwenrollen in de Trou badour" is het niet gemakkelijk gegaan. Eene goede alt ontbreekt in het Hollandsche gezelschap en de eigenlijke forte chanteuse is eveneens ver te zoeken. Wel wordt het emplooi van mevrouw Ophemert -Schwencke telkenmale uitgebreid, maar het is niet mogelijk tezelfdertijd aan deze artiste stemmiddelen van meer omvang te geven l Wij zullen de laatsten zijn, die aan mevrouw Van Ophemert kunstgaven en artistieke ontwikkeling ontzeggen, maar qen hopeloos pogen noemen wij het, dat zij, in ver uiteenloopende rollen moet trachten succes te behalen. Over haar spel als Leonorc kon men te vreden wezen, al ware hot geraden de uiting der passie wat binnen do perken der kunst te houden. Doch op den zang viel heel wat af te dingen. In het hooge register klinken de tonen met zoo veel scherpte, dat van muzikaal genot geen sprake is en in het lage register wordt de stem te veel uitgezet. liet is voor oen orkcstilircctenr geen lichte taak de artisten tot zelfbcheersching op te leiden, maar een plicht blijft het waarvoor de heer de la Fuente, we hopen het, niet zal terugdeinzen. Bij de eerste voorstellingen had mevrouw CulpKiehl misbruik gemaakt van het recht om de teekening der Zigeunerin" ook op de trekken van het gelaat te doen waarnemen. Hier was 't gelaat nog zwarter dan de ziel! Spel en zang gaven blijk van ijverige studie; do stem is echter voor de rol slechts in enkele gedeelten geschikt. In het benedenregister heeft ze te weinig volume en vastheid. Met het engageeren van den Heer Pauwcis. wien de rol van Manrico was opgedragen, is de directie bijzonder gelukkig geweest. Wij hebben reeds de gelegenheid gehad, op zijne fraaie stem middelen de aandacht te vestigen. De stem is die van een flinken tenor, mettertijd misschien voldoende aan de eischen, die men den fort-tenor stelt. Het timbre is zeer aangenaam; omvang en volumo naar wensch. Als zanger staat de heer Pauwels heel wat hooger dan als acteur. Op do planken gevoelt hij zich nog volstrekt niet t'hnis. Hij zingt zijne rol, maar speelt ze niet. Daardoor ontbreekt aan de voordracht nog de schakoering, die hot verband tusschen woord en toon doet uitkomen. Het publiek riep hem met vele toe juichingen het welkom toe, en bij ijverige studie twijfelen wij er niet aan, of deze artist zal een der beste leden van het Hollandsche opera-gezel schap worden. Over de hoeren Orelio en Schmicr, die de rollen van Graaf van Luna en Fernand vervulden, valt weinig te zeggen. Beiden hadden hunne partijen met zorg ingestudeerd. De heer Orelio. die vor deringen maakt als toonoelspcler, heeft er zich nog altijd op toe te leggen zijne individualiteit op den achtergrond te dringen. Hij heett nog die kunst aan te leeren. welke de Franschen op karakteristieke wijze aanduiden met de uitdruk king: entrer dans la peau de son róle". Het is met den heer Orelio, acteur, ongeveer gesteld als met Voltaire, dramatisch dichter. De laatste treedt altijd van achter de schouders der tooneelpersonnagiën te voorschijn; de heer Orelio is zonder inspanning in uitspraak, accentuatie en gebaar bjj elke rol te herkennen. De mannenkoren klon ken flink ; de vrouwenstemmen voldeden heel wat minder. De Amsterdmnsche Orkest-Vereeniging had tot opening der concerten in het winterseizoen een werk gekozen, dat den 2$sten October 1886 op het programma van het derde Gewandhausconcert te Leipzig als hoofdnummer voorkwam en aan het Gewandhaus" zelf door Rubinstein was opgedragen. De uitvoering eischt eigenlijk een sterker bfezet orkest, dan waarover de Orkestvereeniging te beschikken heeft; vooral het strijk kwartet dient in staat te wezen heel wat meer kracht te ontwikkelen, zal oen werk van de beteekenis van Rubinstein's Amoll Symphonie volkomen tot zijn recht komen. Voor de houten en koperen blaasinstrumenten hebben wij in het algemeen slechts lof over; doch wij her halen het, contrebassen, cello's en violen leveren niet wat geleverd dient te worden. De eerste auditie van het bovengenoemde werk heeft op ons een gunstigen indruk gemaakt. Zoo wel uit het oogpunt der inventie, als uit dat der samenstelling hebben ongetwijfeld de besten onder de talrijke toehoorders veel voortreffelijks aan te wijzen gehad. Sommige klankeffecten zijn van ver rassende schoonheid en trekken onmiddellijk de aandacht. De bewerking van enkele motieven verraadt de hand van den meester; het geheel draagt onzes inziens den stempel van een oorspronkelijken geest. Voor enkelen onzer lezers kan het interessant wezen kennis te nemen van het oordeel, in een paar vakbladen over deze symphonie uitgesproken. men duide het ons niet ten kwade, dat de heeren critici in hunne beschouwingen zoover uiteenloopen. In het Musikalisches Wochenblatt", Organ für Musiker und Musikfreunde, te Leipzig uitgegeven, staat te lezen: Es hat uns selten eine Symphonie so unsympathisch, ja abstossend berührt, als diese neueste Viersatzige von Rubinstein, in welcher krampfhaftes, aber fast durchweg resultatloses Suchen nach symphonischen Themen, geschwatzige Breite der für Jene gebotenen hohlen Phrasen, die oft in das reine musikalische Chaos ausartet, Mangel an Logik, und eine stcllenweize ganz verschwommeiie oder rohe Instrumentation dafür zeugen, das Hr. Rubinstein ohnc alle Begeisterung und Selbstkritik an das Werk gegangen ist, dem die vereinzelten Lichtblicke im 3 und 4 Satz können ? den traurigen Gesammteindruck nicht im Geringsten alteriren. In de bekende Signale für die musikalische Welt schrijft Bernsdorf: Rubinstein's neue Symphonie is ein Prachtstück; voll Feuer, adliger Gedanken und interes santer Verarbeitung derselben im ersten Satze, feinsinnigen und oft zu Herzen genenden Inhalts im zweiten, frappirender Eigenthümlichkeit und Pikanterie im Scherzo und hochgenialer, die ppigste Mannigfaltigkeit enthaltender Behandlung der national russischen Themen im Finale. Der hinreiszenden Wirkung, welche die hrigens auch im reichsten und blühendsten orchestralcn Colorit prangende Symphonie ausübt, kommt auszerdem noch zu Gute, dass sie der Construction nach von einer Schlanckheit und Geschlossenheit, sowie der innern Textur nach von einer Durchsichtigkeit und Klarheit ist, wie sie kaum ein Andere von Rubinstein's gröszeren Orchestersachen zeigt." Wij raden ieder belangstellende, het boven staande aan eigen indruk te toetsen. De Orkestvereeniging heeft in ieder geval door de instudeering van het waarlijk niet gemakkelijke werk, een verdienstelijke taak vervuld, die met waardccring dient vermeld te worden. II. C. P. D. MUZIKAAL OVERZICHT. ROTTERDAM, 16 September 1887. De voor Rotterdam zoo gewichtige gebeurtenis do opening van den nieuw gebouwden Schouw burg heett gisteren plaats gehad, en wel met de "meeste plechtigheid; reeds weken van te vo ren was tot bijwoning daarvan ieder die zich in het vroegere gebouw in nig opzicht onderschei den had (schrijvers van hollandsche tooneelwerken, dichters van opera-texten, componisten, etc., alles van daar uitgevoerde werken,) met sierlijk gedrukte biljetten uitgenoodigd, met de bijvoeging dat het een gala-voorstelling zou zijn. Eveneens waren geïnviteerd allen, die zich op Administra tief of financieel gebied jegens den bouw verdien stelijk hadden gemaakt. Ontelbaar waren de po gingen van hen, die niet tot de uitverkorenen belworden, om toch een plaatsje te veroveren, hetzij door list of door geweld, en ik beklaag het Bestuur van de Schouwburgvereeniging van harte dat al die verzoeken heeft moeten aanhooren zonder bij machte te zijn er gehoor aan te geven. Evenwel, het heeft zich er dapper doorheengeslagen en over de reusachtige moeielijkheden, die van den aanvang der onderneming tot aan den avond van gisteren te overwinnen geweest zijn, als kloeke mannen gezegevierd. Eere dus in de eerste plaats aan het bestuur der SchouwburgVcreeniging; de namen der leden (reeds in het nummer van 4 dezer gemeld) zullen steeds in her innering blijven bij hen, die moed, energie en taaie volharding op prijs stellen! Het inwendige van den schouwburg werd in het nummer van 4 dezer door den heer Rössing uitvoerig en uitmuntend beschreven, ik heb daar niets bij te voegen, dan alleen, dat de indruk van het geheel, nu het verlicht was met de ontelbare gasvlammen uit sierlijke lustres en kronen, een ovcrweldigenden indruk maakt, terwijl men er toch tevens zoo recht gezellig gestemd wordt, als had men er reeds jaren zijn vaste plaats gehad. Ten 7% ure verscheen de Burgemeester van Rotterdam in een balcon d'avant-scène, en de bouwmeester J. Verheul in het frontbalcon, waar hij zijn zetel met een lauwerkrans versierd vond, het orkest hief onmiddelijk het Volkslied aan, hetwelk door alle aanwezigen, dames zoowel als