Historisch Archief 1877-1940
'.:- ^ <
DE AM&TIRÖAMMBB, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
over de lichtzinnige
", zooals een bliksem*
haar noemde, eit luisterde
Piceini was wanhopig.
hlphigénie kwam er niet
onof. 'bevel des konings werd zy
getéFbrt-1'Eyêque, en daaruit
. tater set gewapend geleide naar
gebraoht, ora er hare party te
was aij geestig genoeg om in
el zij -uit bare rol kon trekken.
i> «oorden wares:
fatal, que je voulais en vain
c«spteïpanni ceux de ma vie !
declameerde deze woorden met zulk
s uitdrukking van boetvaardig berouw,
publiek, de toespeling begrijpend,
en losbarstte. La Guerre was weder
aangenomen. Aan het eind van de
bracht men haar het bevelschrift,
g We iavr^jheidtrtelling bevolen werd. Zij
een engel, en Pïccini's opera maakte
waar Schopenhaaer te Frankfort
beeft, zal, naar aanleiding van den
aanjkOBderdsten verjaardag zijner geboorte,
jpSstaen aangebracht worden in het huis,
fcjfcfiB«ehtlT. waar hg gewoond heeft. Op
" Sbteen zal vermeld staan, dat hij in dat
. het jaar 1831 tot 21 September 1860,
heelt gewoond, maar dit schijnt
on, zijn ; Schopenhauer heeft in drie
verhflizen te Frankfort gewoond. Er is
, bijeengebracht voor een
Schupenhaueramtf maar daar komt nog niets van.
r Tiet monument van Von Scheffel te
Sakeen groote bedrage ontvangen van
d" fabrikant aldaar, dat het terstond
» mtgevoerd. De modellen en
teekereeds gereed; de uitvoering zal
woraan een jong kunstenaar uit
Sakte Rome vertoeft.
r dan haogsten berg der aarde zijn het
ge,_» we«t, de geographen lang niet eens
gel VU JMI zij h*» ongeveer gevonden hebben,
«g over den naam dien hij dragen zal.
.^densche Gteographical society heeft er nu
- verscheidene zittingen aan besteed,
zondebat tot eene oplossing te brengen. De
erg, die als de hoogste der aarde he
rwordt,- 29000 voet hoog, ligt, gelijk men
1 «et ia den eigenleken Himalaya, maar
^ea hoogste» top eener bergmassa in Nepal
s fcronnangebied van den Kozi, dicht bij de
.«B Sikkim. De hoege toppen werden van
l JEsgelsch gebied gezien en gemeten, en het
~ da* No 15 ongeveer duizend meter hooger
zijne gezellen. Een inheemsche naam
dm reozenberg was niet te vinden,
BTfeyor-general Waugh maakte dus van
fccht «te ontdekker gebruik en doopte den
Mr zyn voorganger Mont Everest".
Nau\O& hij -dezen naam bekend gemaakt in
t» Britsche resident in Nepal,
Hodgju ik, dat de berg hem sinds lang
be*»a, «a altoos de Devadungha", woning
' "aa, teette. Vier jaren later gaven de
geSchlagintweit het tweede deel van hun
rk utt, en gaven voor den hoogsten berg
den naam Gaurisankar", schitterende
Sankar of Siva, aan, ook hadden zij
verdat de Thibetanen, den berg
Chingopa.
_ kawten hebben Everest en Gaarisankar
:T5rerhand behouden; en eigenlijk komt nu de
hier op neer, of de piek, dien de
geSeÜaginiweit gemeten, Gaarisankar
geH 29,150 voet hoog bevonden hebben,
i» als No. 15, de Mont Everest van
Hst is . gebleken, dat de geheele groep
oor Hodgson aan den berg gegeven,
draagt, en dat de hoogste top van
MAttadg aurigftnkar heet.
«dgende top in hoogte, is de
Kantschanp, 28,156 voet hoog; hij behoort tot een
_» poep, die door den diepen doorgang van
Aroen van het Devadungha-gebergte
ge"" t i*» D« bewering, door reizigers
overgedat achter de grens van Thibet nog
bergen, van 30,000 en meer voeten
zouwnden zijn, is tot heden nog niet
be"«tor de geestdrift die Jenny Lind bij haar
optreden in Engeland verwekte, bestaat
verhaal fan den beroemden sprookjesdichter
Cbristiaan Andersen, die haar veertigjaren
t «Idaar leerde kennen. De kunstenares was
^ ket toppunt van haren roem en het, onderwerp
*""' »öe gesprekken b\j de Londensche
aristote. Om zich van de talrijke, lastige bezoekers
(Twtslaan, had de zangeres zich in een
afge"~ der stad in Old-Brompton metterwoon
en al haar vrienden en bekenden
verterblijfplaats geheim te houden.
Te^^ begaf ik mij naar den kassier en portier
?fuTden schouwburg; niemand wist mij haar adres
ipte geven," klaagt Andersen. Ik besloot dus haar
i^fchrijven, dat ik mij in Londen bevond en ontving
?Entend een vriendelijk antwoord. Jenny Lind vond
jfc gehuisvest in een aardige, kleine woning, die aan
«te' «traatzijde door een hek was afgesloten. In de
ItóOp de gevierde kunstenares te zien, omringde
ipnt iMnigte menschen het huis. Toen ik voor
bet hek "stüMeld, troffen hare bewonderaars het
Initongewoon goed, 'want zoodra Jenny Lind m\
iït haar venster zag, opende zij zelve de
huisgnelde naar het rijtuig en drukte mij har
de band, mij haar vreugde over onze
ontbetuigend. Haar woning was fraai er
gemeubeld en zeer gezellig. In het klein
tuintje bevond zich een dikharige poedel di'
<w»r «(jn meesteres rondsprong en door haar ge
«treeM en gekust werd. Op een tafel in haa
??Ion lag een karikatuur van haar zelve een
gsteekende nachtegaal met Jenny Lind's trekken
lm* impresario staat er achter en strooit
goudatokk«n op den staart van het dier, om het tot
gingen uit te lokken." Lachend toonde Jenny
JjaA dwe teekening aan Andersen, en verzocht
? al haar voorstellingen te willen bijwonen.
Natuurlek moogt go geen entreekaarten koopen,
rant dat zou veel te duur uitkomen", zeide zy,
t zal in de opera vo<jr u zingen dan kunt
;Ümij daarvoor een uwer sprookjes voorlezen ...
oo zyn wij quitte, niet waar?" En op deze wijze
geschiedde het.
Uit Rome schrijft men, dat de bekende
oudleidkundige, de senator Fiorelli, die zich door
zijn bemoeiingen b\j de opgraving van Pompe
erdienstelijk heeft gemaakt, door de Italiaan sche
regeering belast is met de opgraving van het
oude Sybaris. De gevoelens over den uitslag
an deze onderneming zy'n zeer verschillend.
Het nummer van 23 November van het Vade
mecum der Bouwvakken bevat eene allersierlijkste
;eekening, voorstellende een Ontwerp voor een
'jspaleis te Amsterdam. Het is het werk van den
leer J. F. van Hamersveld. In de beschrijving wordt
iet volgende omtrent het plan gezegd:
,Twee half-cirkelvormige galerijen wijzen den
weg die ingeslagen moet worden om het inwen
dige te bereiken. Als de Askegels in verschillende
jrillige vormen van de zoldering der galerijen
afhangen, dan zullen die, vooral bij fantastisch
ivondlicht, het effect niet weinig verhoogen Wij
;reden het paleis binnen. Wanneer gij
eenemeujileering verwacht, zooals koningen zulks gewoon
z\jn, dan ziet ge in dit opzicht u teleurgesteld,
want onze wintervorst, gedachtig aan zijne ver
gankelijke natuur, is tevreden met de naakte
wanden, overtuigd dat zijn verblijf daardoor in
belangrijkheid wint. De geheele rnimte bevat een
binnenhof, rondom ingesloten door galerijen. Als
eenmaal die ruimte gevuld is met al de eigen
aardigheden, die ons ysvermaak van oudsher zoo
bont en afwisselend tooien, en die ook hier zyn
opgesteld, als een muziekcorps, kunstrijders, en
zoo al meer, er uitvoeringen geven, dan biedt
ongetwijfeld de inrichting van dit paleis gelegen
heid tot een werkelijk schoon winjerfeest aan."
De bedoeling is, bet paleis door een aantal van
degenen die tengevolge van het winterweer zonder
werk zijn, uit platen of blokken ijs te laten bou
wen, en zoo doende kunst en liefdadigheid tegelijk
te oefenen.
In het Théatre de l'Ambigu werd onlangs een
nieuw sensatiedrama opgevoerd, dat Busnach uit
den avontuurlijken roman van Jules Verne, Mathias
Sandorf heeft getrokken. Het onderwerp is een
in Hongarije verplaatste graaf van Monte Christo.
Sandorf wordt onrechtvaardig veroordeeld, weet
te ontvluchten en komt na 15 jaren terug om
zich te wreken en vervolgt zijn vijanden tot in
Sicilië, waar de Etna juist in werking is en zelfs
tot in Marokko. Verne was zoo slim om alle be
schuldigingen van plagiaat te voorkomen, door
zijn werk op te dragen aan den zoon van den
schrijver van Monte Christo en in de opdracht
aan -te geven, waaruit hij het hoofdmotief had
ontleend.
Busnach heeft zijn stuk handig in elkander ge
zet. De vlucht van Sandorf, die zich langs een
bliksemafleider in een maalstroom laat afzakken,
en de uitbarsting van de Etna maken veel effect.
Nieuw was het eveneens, dat Dumaine de veteraan
van het melodrama, in een comische rol optrad,
en daardoor veel tot het slagen van het stuk
bijbracht.
Schaakspel.
No. 102.
Van E. Blümel te Schlegel. (Sonntagsblatt).
ZWAKT.
INGEZONDEN OPLOSSINGEN.
Juist is opgelost door Henri te Amsterdam no.
99 met b en c en Schustersprobleem. H. J. den H.
no. 100 vroeger no. 99 met bis, ter en quater,
beiden te Amsterdam. A. W. te Arnhem, no. 101,
D. te Rotterdam, insgelijks; W. v. H te Delft,
no. 99, met bis, ter en quater Door Mei" juist
opgelost no. 100 met bis, 101 alsmede99 bis, 103
en 4 en 5 en 6 met eenige afwijking van de onze,
voorts 100 ter, quater en quater bis : Hadieno. 100
bis met ter en quater bis, met 103, 4, 5 en
Schüsters probleem, beiden te Amsterdam.
o d o
WIT.
g
Wit speelt voor en geoft in drie zetten mat.
(Wit 7 en Zwart 8 stukken met K. a5).
OPLOSSING VAN SCHAAKPROBLEEM No. 100 (mooi!
van Henri Mendes da Costa.
-l g2 b7! f6 X e5; 2 h7 d3 f, c5 X 03;
l als boven, d4 X e5; 2 cl b2f, eüdB;
l , d4 c3; 2 h7 d3 f, c3 b4;
l ,b3ofb6sp;2 dito, onverschillig;
l , c5 b7; 2 d4 e5;
l anders; 2 b.7 e4 f, onv.;
No. 100 bis van Winterwood te Croydon.
3 c9 c3 f mat.
3 h7 c7 f mat.
3 e5 c6 t mat.
3 e5 f3 of el
3 cl b2 f mat.
3 e5 £3 of e4
b2 f mat.
c4 f mat.
l h2 d6! K. - c6
l als boven, d5 e6:
d5 c4
f3 f2;
2 gl g8, c6 d7; 3 c2 a4 f mat.
2 als boven; c6 b5; 3 g8 d5
2 als boven, anders; 3 c2 a4
2 gl _g4 f, e6 f6; 3 g4 f5
2 als boven, eG d5; 3 g4 e4
2 gl c5 f mat,
2 gl _ g5 f, d5 c6; 3 c2 a4
2 als boven, d5 e6; 3 g5 f5
2 d5 cofd4;3 g5 c5
2 gl c5 f, d5 e6;3 gf> f5
l als boven, hl g2
No. 100 ter van H. J. den Hertog.
l h2 gl! bl d3; 2 f2 f3 f mat.
l als boven, bl elders; 2 b3 c2 f mat.
l b4 speelt; 2 a4 c5 of c3 f mat.
l f4 f3; 2 h3 X föt
m»*PROBLEMEN.
No. 102 bis. Driezet van Mr. Joh. Berger te Graz, Wit K. g7, D. f3, T. hl, pions b5,d2, e2,
f2 (7. Zwart K. c4, pions c5, b6, e6 en e7 (5 met K. c4.
No. 102 ter driezet van Geo J. Slater te Boldon. 2do prijs in het tornooi van Sheffield Inde
pendant. Wit K. a6, D. h8, Pd. d3, T. e2, R. fl, pions a2 en b4 (7. Zwart K. c3, T. d4, pions do,
d7 en f2. (5 met K. c3.
Letter A. Tweezet van J. A. Conroy te Listowel, bekroond met den 1ste prijs in 't tornooi der
Dublinmail. Wit l K. g3, R. h4 en f5, T. c3 en dB, Pd. b7, pion e4 (7. Zwart K. e5, Pd. d5, pions
c6 en c7 met K. e5.
Letter B. Tweezet van K. Obert te Klausenburg. Wit K. h6. T. dl en 12. D a5, Pd. c4 en g4,
R. b3 f7. Zwart K. e4, R. d3, T. al, Pd. c7 en d7, pions e7 en f4 (7 met K. e4.
Letter C. Tweezet van G. Chocholoüs te Bodenbach. Wit K. a4, D. e8, Pd. b2 en g7, R. gl,
pion e3. (6. Zwart K. d5, pions c6, d6 en e5. (4 met K. d4. Wit speelt voor in deze problemen.
Stand eencr partij, onlangs gespeeld in de St. George's club te Londen, door J. H. Zukertort,
(wit) die de dame tegen T. a8 had voorgegeven. Wit K. al, T. fl, R. f3 en g3, Pd. d6, pions
a2, b2, h2 en c6. )9. Zwart K. a7, Pd eö, D. gG, T. g8, pions h6, f7, c5 (7 met K. a7.
Het spel liep aldus ten einde: l g3 e5, g6 gl!? 2 d6 c8 f! a7 -?a6 (l 3 f3
e2 f, 16 a5 (2. 4 eó c3 f, a5 a4. 5 c8 b6 f mat.
1) Het is duidelijk dat zwart de D. verliest, als de T. het paard neemt; op 2... a7 a8 volgt
3 c6 c7 f mat.
2) 3 . . . c5 c4 zou het mat slechts een zet vertraagd hebben.
VOOR DAMES.
Byouteriedoos. Hoeden in den
schouwburg. Wetenschappelijke
Jinipmethode.
Men kent het verhaal van de pelgrims, die in
een boerenhut aangekomen, den landlieden ver
zochten, twee keisteenen, welke zij meegebracht
hadden, te koken. Worden zo nog niet zacht ?
Haal dan even een ui uit den moestuin, goede boerin,
en doe die in den ketel." Nog niet ? dan een
stukje vet". Vervolgens een blaadje gioente,
een korstje brood, enz., totdat rondom de twee
wonderlijke keisteenen een ketel vol goede soep
voor de reizigers borrelde.
Aan dit verhaaltje doen de voorschriften om
eenvoudige on goedkoope handwerkjes voor de
feestdagen te maken, die men deze dagen in de
buitenlandsche bladen ziet, wel eens denken;
toch schijnt het volgende ofschoon ook een weinig
in dit euvel vervallend, een bruikbaar en niet al
te overdreven voorschrift.
Van een oud sigarenkistje" een bijouteriedoos
te maken. Men nemen het kistje geheel uit elkander
en knippe vijf stukken péluche en zeven stukken
satijn, liefst bij elkaar oehoorend in kleur,
bordeaux, rose, lichtblauw, violet, me.il or. De
stukken moeten een lj->. centimeter breeder en
langer zijn dan de vijf plankjes. Men legt nu
telkens een lapje péluche en een lapje satijn op
elkander, met de rechte zijde naar binnen, naait
drie kanten ervan met de machine op elkaar,
keert het aldus gevormde zakje om. en schnifter
het plankje van de sigarenHst in. De vierde
Menaait men nu met zeer kleine steekje» v^t S
verdwenen in de peluche. Zoo maakt men de
vierzijwanden en het deksel, den bodem overtrekt men
aan beide kanten met satijn, of plakt dit op de
onderznde vast met een glacépapier er overheen.
Men naait nu de vier wanden van bet doosje met
dubbee naaizijde aan elkaar en aan den bod«m. _
de steken verdwijnen in de péluche het deksel
wordt met een paar steken aan de kanten vast
maakt, en van een lusje voorzien. In het kistje
legt men een matrasje van satijn, met watten
gevuld; als men het een weinig te groot maakt,
houdt het van zelf.
Dan wordt op het deksel met gouden filigrane
een takje in een der hoeken geborduurd, of een
monogram in het midden, en onder den bodem
spijkert of schroeft men een viertal vergulde
leeuwenpootjes of andere knopjes.
* *
*
Francisque Sarcey heeft het stoute stuk bestaan,
een veldtocht te openen tegen de dameshoeden
in den schouwburg. Hij noemt de monumentale
hoogte der vrouwen-hoofddeksels een misbruik, dat
onmogelijk langer kan toegelaten worden. De
helft der heeren toch kunnen het tooneel niet
zien, wegens de hoeden der voor hen zittende
schoonen. Galant zijn is plicht, maar men vergt
te veel van de galanterie, als men de heeren .
veel geld voor hun plaats laat betalen en hun
belet iets van de vertooning te zien. Sarcey
stelt nu voor, een verzoekschrift op te stellen, \
en de dames te trachten over te halen tot lagere
hoeden of, nog beter, tot geen hoeden.
In Weenen heeft men de zaak krasser en een
voudiger aangepakt; de dames zijn er verplicht,
haar hoeden in den vestiaire te laten.
* *
*
Eenigen tijd geleden werd er te Londen eene
Vereeniging van dames kleermaaksters opgericht,
wier doel was, de kunst van het japonnen ett
mantels maken onder de dames van stand te
verspreiden. Thans is een tweede vereeniging
opgericht, de Wefenschappelijke Knipvereeniging.
Zij heeft haar kantoor Regentstreet 272, en is
de concurrent van de Amerikaansche Wetenschap
pelijke Knipvereeniging, die ook in Regentstreet
een kantoor bezit, waaromtrent wij onlangs het
een en ander mededeelden, en die de firma
Stegeihoek alhier als asrenten heeft. De twee oudste
dochters van den prins van Wales hebben er, met
honderd andere jonge dames, onderricht genoten.
Evenals bij de onlangs vermelde methode, zit het
geheim in het maatnemen ; eene kunst, die op
wetenschappelijke wijze vroeger alleen door eenige
Fransche autoriteiten beoefend werd. Hun smaak
en het onbeschrijfelijk elegante van de premières
faixeunes, artisten in haar vak, kan men de pu
pillen natuurlijk niet leeren, maar men kan haar
leeren, het kleed onberispelijk passend te maken,
en geen stol te verknoeien met proefnemingen
in het wilde.
Het onderricht is in verschillende klassen in
gedeeld; de lokalen zijn g-eopend van tien tot
zes uur, en de meisjes kunnen komen zoo dik
wijls en 700 lang zij willen; niet langer dan een
jaar echter, maar deze gelegenheid is ruim ge
noeg, want langer dan zes maanden doet bijna
geen der leerlingen er over. Do geboren"
modiates hebben in weinige maanden alle vijf de
klassen doorloopen; er zijn er die nu 1200 a
2400 gulden 'sjaars verdienen; op eene der leer
lingen, die nu première is in een groot Londensch
modemagazijn en een salaris van 7000 gulden
geniet, is de inrichting terecht trotsch. maar deze
zou er zeker ook zonder haar onderricht wel
gekomen zijn.
Da inrichting geeft vijf certificaten, voor welke
men verschillende prijzen betaalt, en die ejn flink
leerling in een jaar tijds alle vijf kan verkregen
hebben. I. leerling-diploma: 3 weken, maatnemen
en kni-ppen, ?25.20. II. naaister: 5 weken,
maatnomen, knippen en passen, ?50.40. Hl. onder
wijzeres: zes weken, knippen in alle bijzonderhe
den, en onderwijzen, ?50,40. IV. Eerste klasse,
drie maanden, knippen n japonnen opmaken,
? 75,60. V. Groot diploma, zes maanden,
allebijzonderheden, ? 151.20. Rehalve deze is er in
den laatsten tijd een cursus voor hoeden en modes''
bijgekomen, die ? 37.60 kost en in eene maand
genoten kan worden. De meisjes moeten ook haar
naaigeroedschap en de te bewerken stoffen mee
brengen: 'daarentegen behouden zij de door haar
vervaardigde voorwerpen in eigendom, en vele
van doze kunnen zij later als modellen of patro
nen gebruiken.
Het bestunr der inrichting denkt er over, oolS.
kostmeisjes te nemen, daar er vele aanvragen uit
de provincie komen met verzoeken om inlichtin
gen betreffende geschikte kost en inwoning. Ove
rigens bestaat het personeel der leerlingen uit
zeer verschillende elementen. Een vierde zijn
kameniers, linnenmeiden, gezelschapsjufvrouwen,
een vierde dames, de helft naaisters. Onder de
dames zijn vele vrouwen van dokters en predi
kanten, die buiten gaan wonen, en van plan zijn
haar eigen Weeren te maken en de arme lieden
in baar bunrt te leeren knippen. Wat de naaisters
betreft, had de inrichting, die er ook een regis
ter vpor werkzoekenden en werkgevers op na
houdt, in het laatste jaar aan 1043 van de 1100
die werk gevraagd hadden, eene plaatsing kunnen
bezorgen. E?e.
Allerlei.
Den vorigen Dinsdag was het honderd jaren
geleden, dat koning Friedricli Wilhelm I het door
Frederik den Groote uitgevaardigde porselein
edict" ophief. De laatstgenoemde vorst, die een
porselein! abriek voor een kwart milliocn thaler
van den eigenaar Gotzkoffsky had gekocht, be
paalde dat de Joden te Berlijn bij verschillende
gelegenheden, zooals bij hunne vestiging in de
stad, bij de opening eener nieuwe zaak, bij het
sluiten \an een huwelijk, enz. porselein uit de
koninklijke fabriek moesten koopen voor een
bedrag van 300 tot 1000 thaler en dat zij dit
slechts in het buitenland mochten verkoopen.
In dien tijd was Weimar ook nog buitenland.