Historisch Archief 1877-1940
N'. 556
DE AMSTEKDAMMEK
A°. 1888
WEEKBLAD VOOE NEDEELAND
Ieder nommer bevat een Plaat.
Onder Redactie van J. DE KOO en JÜSTÜS VAN MAÜRIK Jr.
Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad JVo. 124.)
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
Uitgever: Tj. VAN H O LEEM A, te Amsterdam,
Keizersgracht 436.
Zondag 9 Februari.
Abonnement per 3 maanden f 1.?. fr. p. p. f 1.1&
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar . , . 0.10.
Advertentiën van 1?5 regels f 1.10, elke regel meer . . 0.20.
Reclames per regel 0.40.
I N B O 1T Dl
VAN VERRE EN VAN NABIJ. FEUILLE
TON: Geoffrey's vrouwtje, naar het Engelsch,
(Slot), door E. F. By de plaat. UIT PA
RIJS, door A. B. KUNST EN LETTEREN:
Het tooneel te Amsterdam, door Alb. Th.
Het Théatre Libre te Parijs. Muziek in de
hoofdstad, door H. C. P. D. Lodewyk XVIII,
door Kiersch. De lotgevallen der Amst. beur
zen, door Alard van Amsterdam, beoordeeld door
Alb. Th. VARIA. SCHAAKSPEL. Man
neke en Menneke, naar het Duitsch, van E. Budde.
Voor Dames, door E-e. en A. R. ALLER
LEI. RECLAMES. BEURSOVERZICHT.
ADVERTENTIËN.
Van verre en van nabij.
De .Russische gezant te Parijs, baron de
Mohrenheim, heen, Maandag bij den heer
Floquet gedineerd, in tegenwoordigheid van
den president der republiek, de ministers en
het gansche corps diplomatique. De Parijsche
bladen gaven uitvoerige mededeelingen over
het feest; het menu werd in al zijn rijkdom
medegedeeld; de toiletten der dames, te be
ginnen met dat van Mevrouw Carnot, die
steeds met een diadeem in de zwarte haren
verschijnt, werden in al haar pracht beschre
ven ; de beminnelijkheid van den heer de
Mohrenheim en de fijne tact van den gast
heer werden om strijd geroemd, en de slotsom
is, volgens den Fiyaro: »M. Floquet n'a pas
perdu sa journêe".
Zeker niet. Op het gewichtig oogenblik,
dat de vertegenwoordiger van den keizer al
ler Russen zijne verzoening met den ouden
Polen-vriend en den minister-president en
herbe door een spijs- en drankoffer zou beze
gelen, kon men het ministerie-Tirard niet laten
vallen. Daarom werd heïkabinet na eerst
bij staking van stemmen in de Kamer een
ernstig cliec te hebben geleden, door den
ijver van acht patriotten voor een nederlaag
behoed op dien gedenkwaardigen
carnevalsayond. Maar uitstel is geen afstel. Het mi
nisterie Tirard kan het niet lang meer ma
ken, en dan komt Floquet aan de beurt,
wiens Vive la Eussie zijn vive la Pologne heeft
doen vergeten. Mogelijk mag de heer
Flourens wel minister van buitenlBndsche zaken
blijven, vooral nu hij tegenover Italiëeen
eenigszins agressieven toon beeft aangeslagen
en dus het vermoeiend eenerlei zijner wijsheid en
Feuilleton.
GEOFFREY's VROUWTJE.
3 naar het Engelsch.
(Slot).
«Wel, hoe gaat het ?" vroeg hij, met een
pijnlijken angst, die zich, hoezeer hij er ook
voor trachtte te waken, maar al te duidelijk
in zijne stem openbaarde.
=»O, goed, heel goed, maar zouden we er
nog niet spoedig uit kunnen ?"
Opnieuw blikte Geoffrey radeloos in het
rond. Zou het misschien aangaan zich een
weinig naar links, naar rechts, of waarheen
ook te verplaaisen ? Hij probeerde het, maar
vruchteloos. Een onbestemd gevoel van angst
begon zich onwillekeurig van hem meester te
maken.
»We moeten nog geduld hebben, lieveling"
zeide hij. «Leun maar flink op mij en houd
goeden moed."
Zijn stem klonk onbezorgd, terwijl hij zijn
hart plotseling van ontzetting voelde ineen
krimpen. Hoe zou hij haar ooit veilig uit deze
woelende, opgezweepte menschenmassa ge
leiden, eer zij geheel en al uitgeput was ? Hoe
had hij het in net hoofd kunnen halen, haar
toe te staan naar huis te loopen ? Hij had
moeten begrijpen dat zij het onmogelijk uit
houden kon. Anderen ja, die oude mrs.
Sinclair, zij was flink en sterk, maar Eva
en onze arme GeofFrey vergat geheel en al
dat er met geen mogelijkheid een rijtuig te
krijgen was geweest, en dat zelfs zijn schoon
moeder het nooit aan hem kon wijten dat de
burgers ruzie met de soldaten hadden ge
kregen.
Zoo gaan nog een minuut of tien voorbij.
Geoffrey verwenschte in stilte de illuminatie
en de soldaten, en de burgers, en zijn eigen
dwaasheid, maar veoral de ruwe mannen en
nog ruwer vrouwen, die, wat hij ook deed om
haar te beschermen, van alle zijden zijn
vrouwtje aandrongen en het haar benauwd
maakten.
bezadigdheid door eene kleine vertooning van
chauvinisme heeft afgewisseld. Dan kan de
heer de Freycinet, de trait d'union tusschen
radicalen en opportunisten, minister van oor
log worden, onder voorwaarde, dat hij den
onmisbaren generaal Boulanger tot chef van
den generalen staf benoemt. Dan kunnen de
overige plaatsen worden ingevuld met repu
blikeinen van allerlei kleur en geur en
Camelinot en Basly zich verbroederen met Ribot
en Jules Simon. Dan zal het groote ministe
rie der republikeinsche concentratie tot stand
komen.
»En het bondgenootschap met Rusland wor
den gesloten?" Wie weet! Er_^ijn zaken,
waaraan men, volgens Gambetta, steeds moet
denken, maar waarover men nooit moet spre
ken. Hiertoe behooren tegenwoordig in de
eerste plaats de herovering van
Elzas-Lotharingen en in de tweede plaats de
FranschRussische alliantie. De Parijsche bladen be
wijzen dan ook zonneklaar, dat het diner van
den vorigen Maandag geen politieke
beteekenis kan hebben. Immers de heer Von Moh
renheim heeft aan tafel gezeten naast de ge
malin van den Oostenrijkschen gezant, gravin
Hoyos, en zich met haar »levendig en min
zaam" onderhouden. Hoe zouden dus Rusland
en Frankrijk iets tegen de triple-alliantie in
het schild kunnen voeren?
Wat al deze teekenen des tijds een weinig
bedenkelijk maakt, is de gespannen verhou
ding tusschen Frankrijk en Italië. Ook zon
der dat de bindende bepalingen der traktaten
tusschen Duitschland, Oostenrijk en Itali
waren bekend gemaakt, zou het onverschillig
zijn, op welk punt van den hemel zich de
donderwolken het eerst ontladen. Voor het
oogenblik zijn die wolken het dichtst aan de
Fransch-Italiaansche grens. De teleurstelling
over Italië's aansluiting bij de triple-alliantie
is in Frankrijk grooter geweest, dan men wel
wil erkennen, en den heer Crispi wordt door
de Fransche pers van allerlei kleur d&geiyks
verweten, dat hij niets meer is dan de ge
hoorzame dienaar van den heer Von
Bismarck en dat hij zijn vaderland eene verne
derende rol laat spelen. Daarbij wordt aan de
Parijsche beurs eene campagne geyperd tegen de
Italiaansche rente, die in korten tijd van boven
pari tot 92 is gedaald; in de bladen komen
daarbij allerlei niet geheel ongegronde
ongunstige beschouwingen voor over den
alg<jmeénen toestand der Italiaansche finantiën.
De onderhandelingen over het hand
Istractaat tusschen de oeide landen zijn afgebro
ken. Italiaansche arbeiders worden overal
Zij had een geruimen tijd stil, zonder iets
te zeggen, zich aan hem vastgehouden. Op
eens voelde hij hoe haar handen zich kramp
achtig om zijn armen knelden, en een ge
zichtje wit tot in de lippen toe, werd naar
hem opgeheven.
«Geoffrey, och, 't spijt me zoo", half
snikkend «maar ik voel dat ik flauw zal
worden "
De woorden troffen hem als een donderslag
en deden al het bloed uit zijn gelaat wijken.
De onbestemde angst was plotseling tot een
afgrijselijke werkelijkheid geworden. Het
gelukte hem meester te blijven van zijn stem,
terwijl hij op ernstigen, bijna bevelenden toon
zeide:
«Luister nu goed, Eva. Tracht vooral ^mij
goed te begrijpen en doe wat ik je zeg. Zoo
op het oogenblik zal er beweging in de me
nigte komen, heel vooraan zie ik ze al voort
gaan. Zoodra we hier die beweging bespeuren
zal er een kort oogenblik eenige ruimte ont
staan. Ik zal dan plotseling voor je gaan
staan en mij bukken, zoodat je de armen om
mijn hals kunt leggen en op mijn rug komen.
Ik wil het zoo. Ik zal mijn best doen je weg
te dragen, maar dit is de eenig mogelijke
manier. De flauwte zal wel overgaan, zoodra
ie in de hoogte komt en wat meer lucht kunt
krijgen. Goed begrepen?"
Zij antwoordde niet, maar knikte slechts
van ja.
Nog een kort oogenblik en men bespeurde
inderdaad beweging. Geoffrey wierp zijn stok
?weg, schoof zijn vrouw «tiet kracht achter
zich, en eensklaps met alle macht de voor
hem staanden weg duwende, maakte hij ruimte
om te kunnen bukken. Hij voelde twee be
vende handen op zijn schouders. Goede God,
zij aarzelde! Nog een oogwenk, en de oploop
van achteren zou hem ter aarde werpen, en
zij zouden beide verloren zijn, «Gauw! Gamy!"
schreeuwde hij, maar nog eer die woorden zijn
lippen verlaten hadden, voelde hij hoe de aar
zelende handen zich krampachtig om zijn
hals knelden, en met bijna bovenmenschelnke
inspanning slaagde hij er in overeind te ko
men, trillend als een blad door de zielsangst
van dit korte oogenblik van spanning.
Maar de druk van die handjes om zijn
hals, die last op zijn sterke schouders,
schondoor Fraiifche werkgevers ontslagen. In
Frankrijk vraagt men, tegen wien de Italiaan
sche oorlogstoerustingen en kustwapeningen
gericht zijn, toch niet tegen de negers
van Abyssinië? In Italiëdaarentegen beschul
digt men de Franschen van heimelijke
samenwerkinar met de Abyssiniërs. En de heer
Flourens, die gewoonlijk de
vredestichter bij uitnemendheid is, heeft thans goed
gevonden op zijn verkiezingsreis in de
onmiddellijke nabijheid van de Italiaansche
grens uitdrukkingen te bezigen, waarover
hem waarschijnlijk door generaal Menabrea,
ramens de regeering van koning Umberto,
ophelderingen zullen worden gevraagd. In
gewone tijden zou men dit alles als eene
voorbijgaande storing rier goede betrekkingen
kunnen beschouwen; thans wordt het kleinste
incident gevaarlijk.
Het Engelsche Parlement heeft zijn arbeid
weder opgevat. De troonrede was kleurloos en
dor; de belangrijkste onderwerpen werden
nauwelijks aangeroerd of' met enkele niets
zeggende phrasen herdacht. Wat men van de
zijde der regeering niet wil erkennen, blijft
desniettemin onloochenbaar: Ireland blocks the
way. Niet in dien zin, dat men van de
lersche nationalisten weder de bekende
obstructionnistische taktiek heeft te verwachten; in
tegendeel, de heer Parnell heeft, met eigen
aardig leedvermaak, verklaard, dat de Ieren
gaarne zouden medewerken, om de bepalingen
van het reglement van. orde, waardoor de
vrijheid van spreken Ban banden wordt ge
legd, nog meer te verscherpen; zij voorzagen,
dat binnenkort de coalitie, die thans de meer
derheid uitmaakt, minderheid zou zijn gewor
den, en wanneer dan een ontwerp werd
ingediend om aan Ierland Rome Rule te
verzekeren, zouden zij de scherpe resolutie,
door de Tories ingevoerd, meêdoogenloos op
allen toepassen, die door obstructie de aan
neming van zulk een ontwerp trachten te
verhinderen. Natuurlijk is dit besluit ten deele
frootspraak, ten deeje de uitdrukking van
walijk verholen spijtigheid. Er zijn nog geene
teekenen, die op eene kentering van het getij
wijzen. De eigenlijke bedoeling der Ieren is,
het ministerie-Salisbury te laten vallen op
een onderwerp van Engelsche wetgeving,
waarbij het conflict tusschen de thans
vereenigde fractiën onvermijdelijk wordt. En de
regeering hoopt die kwade kans te ontgaan.
De betrekkingen van Engeland tot de
triple-alliantie zijn door de mededeelingen van
Lord Salisbury in het Hoogerhuis en van
ken hem nieuwen moed. Hij voelde al zijn
kracht en vastheid van wil tienvoudig
terugkeeren. Jong en sterk als hij was, voelde hij
zich uu in staat alles uittehouden en te
trotseeren, nu alleen hij te lijden had, en die
angstige bezorgheid voor haar van hem weg
genomen was. Hij wist niet meer waar hij
zich bevond of in. welke richting hij liep;
geheel voorovergebogen had hij al zijn op
lettendheid noodig om op de been te blijven.
Nu en dan moest hij een geruimen tijd ge.
duldig blijven staan omdat het gedrang te
groot ^yas. Zou de menigte zich dan nooit
verspreiden ? Ah! Daar komt ruimte, vooruit,
even wachten, een stroom van twee kanten,
iets achteruit, weer wachten. Een lang op
onthoud, dat hem toescheen eindeloos te
zijn. Wat was dat, drong men weer
terug? En hij had geen ruimte om zich
omtekeeren. Neen, Goddank, 't gaat goed!
Een vreugdekreet, die allerwege herhaald
wordt, en een algemeen gevlieg. Geoffrey
ontvangt een duw in den rug. Hij struikelt,
valt op een knie. Groote Gou! Iemand stoot
hem met den elleboog in het gelaat. Met de
kracht der wanhoop tracht hij op nieuw over
eind te komen; een tweede duw, maar
toch hij is weer op de been en zwoegt verder.
Dikke zweetdruppelen parelen hem op het
gelaat en hij haalt afgelbroken en moeilijk
adem. Hij kan bijna niet verder. De last,
dien hij te torschen heeft, en de gevolgen
van zijn val beginnen zich te doen gevoelen.
Maar naarmate zijn krachten hem begeven,
treedt er een hall werktuigelijke vaste wil
om doortezetten voor in de plaats, die zijn
zenuwen staalt en hem bijna tot het
onmofelijke in staat doet zijn. Het is maar een
westie van tijd, hij moet en zal volhouden.
Zijn geheele ziel heeft zich vereenigd op n
gedachte, het besef', dat hij zich staande
moet houden, valt hij, dan neen, hij wil
er niet aan denken!
Onder het vallen heeft hij zich gekneusd
en zijn geheele lichaam is pijnlijk door de
langdurige inspanning in zulk een moeilijke
houding. Zijn slapen bonzen en er vertoont
zich bloed aan zijn mond. Het is of hij een
nevel van bloed en stof voor de oogen heeft.
Maar toch hij houdt vol met al de taaie wils
kracht, die slechts de wanhoop kan schenken.
Sir James Fergusson in het Huis der Ge
meenten niet duidelijker geworden. Dat En
geland niet tot die alliantie was toegetreden
en dat het, in overeenstemming niet zijne
traditioneele politiek, een slag om den arm
houdt, begreep men ook zonder eenige
officieele inlichting. Toch schijnen er zekere
afspraken met Italiëte bestaan, welke deze
laatste mogendheid in staat stellen, om zoo
noodig de oppositie van Oostenrijk tegen
Rusland's plannen op het Balkanschiereiland
krachtdadig te steunen.
In Rusland's houding is weinig of geen ver
andering gekomen. De pers daar te lande heeft
blijkbaar een vermaning gekregen, om uiterst
voorzichtig te zijn. Nu en dan noort men iets
van een plan om eene conferentie bijeen te roe
pen tot regeling der Bulgaarsche quaestie,
maar als men dan tegelijkertijd verneemt, dat
de militaire bezetting van Bulgarije door Rus
sische troepen de basis der onderhandelingen
zou moeten zijn, begrijpt men, dat de gevol
machtigden der verschillende regeeringen nog
wel niet zoo spoedig bijeen zullen komen.
De onderhandelingen over eene mogelijke
conferentie kunnen intusschen dienen om tijd
te winnen. En Rusland zal dien tijd niet
ongebruikt laten voorbijgaan. Vandeneenen
kant tracht het weer pressie uit te oefenen
op de Porte, van den anderen kant steunt
het de Bulgaarsche ontevredenen, die niets
liever verlangen, dau de tegenwoordige re
geering te verjagen en zich in hare plaats ;te
stellen.
Klaarblijkelijk deinst iedere mogendheid
terug voor een maatregel, die een
Europeeschen oorlog onvermijdelijk zou maken. Maar
het wantrouwen en de spanning zijn zoo groot,
dat deze eigenaardige soort van vredelievend
heid bitter weinig waarborgen geeft voor de
toekomst, zelfs voor de naaste toekomst.
AMSTERDAMSCHE BELEEFDHEID.
Wie telkens in den spiegel ziet
En zich met schoonheid vleit.
Beseft de ware schoonheid niet,
Maar kent slechts ijdelheid.
Dat hebben we in onze jeugd opgedreund
en we leerden daarmede eene waarheid kenr.eu
zoo groot als een locomotief', eene waarheid,
die we als tal van andere waarheden, welke 01 s
op dergelijke manier werden ingeprent, een
voudig voor kennisgeving aannamen, om
daarna over te gaan tot de orde van den dag.
Weer wordt de menigte door de eene of
andere oorzaak van achteren opgestuwd;
Geoff'rey kan niet zoo spoedig mede, verliest
het evenwicht en valt voorover op de handen.
Hij ziet niets meer. De armen, die nog steeds
zijn hals omklemd houden, trillen en sluiten
zich pijnlijk vast; een gil van angst doet hem
het hart ineenkrimpen. Van uit het duister
worden hem een paar handen toegestoken,
die hem omhoog helpen. «Courage, Monsieur!"
wordt er gezegd, terwijl de handen de zijnen
weer los laten. Hij tracht zijn lippen te be
wegen tot een woord van dank, maar tiij kan
geen geluid voortbrengen, ten minste hij
hoort er zelf niets van. Hij kan bijna niet
meer; zijn krachten zijn uitgeput. Maar de
drukte begint merkbaar aftenemen. Als hij
zich nu nog maar een paar minuten op de
been kan houden! Werkelijk, het wordt min
der vol; een eind weegs verderop kan hij reeds
een open plek onderscheiden, maar het is
alsof zij voor zijn oogen op en neer golft als
de baren der zee ... ?. Nog een oogenblik
slechts en hij heeft ruimte om zich heen.
Geen drukte en geen gedrang meer. Hij is
gelukkig uit de volte geKomen. Half
werktuigelijk is hij zich bewust dat het gegons
van honderden stemmen hem niet langer
volgt, maar nu langs hem heen gaat. Eens«
klaps is het als of hij de grond onder zich
voelt wegzinken; hij wankelt, stort ter aarde
en is onmachtig om op te staan. Maar wat
nood, het komt er nu niet meer op aan. Het
gevaar is voorbij; de strijd is gewonnen; zij
is veilig. Hij tracht zijn loodzware hand op
te heffen om de knellende vingers, die hem
de keel schier toeknijpen, lostemaken, en nu
hij ze aanraakt, ontsluiten ze zich bevend en
aarzelend van zelf. Zij is dus niet bewuste
loos, zooals hij gedacht had. Hij richt zich
halverwege omhoog, en op zijn elleboog ge
leund tracht hij den bloedrooden nevel, die
zijn blik verduistert, weg te wrijven, ten einde
hij haar des te beter zou kunnen zien. Zij
is ter aarde gegleden; hij poogt haar met
zijn krachtelooze armen tot zich te trekken,
en bij het licht der straatlantaarns, dat dof
en geelachtig schijnt in de eerste tinten van
den aanbrekenden dag, staart hij met ont
zetting in het gelaat van een andere vrouw!
Een andere vrouw! Een arme verworpene