De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1888 23 september pagina 2

23 september 1888 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No.587 den dat hun zonderling votum zou kunnen leiden tot het ontnemen van _ het ridderkruis aan den heer De Rochemont, dan hebben zij zich schromelyk vergist. De heeren hebben zich trouwens allervreemdst aangesteld. Niet over de vraag, of de beschuldigingen, die de heer Verstege in zijne brochure heeft neer geschreven, ernstig genoeg en voldoende bewezen zijn, om den heer De llochemont tot een onmoge lijk man te maken, hebben zij uitspraak gedaan. Over die vraag geraadpleegd, zouden zij wellicht, evengoed als schrijver dezes, man voor man hebben moeten antwoorden : dat zij, alvorens den beschul digde gehoord te hebben, zich geen oordeel zonden duwen aanmatigen. Hun oordeel betrof eene andere vraag en had de volgende strekking: een oud-militair als de heer De Rochemont, die door eenen vroegeren wapenbroeder ten overstaan van anderen van veel leelijks beschuldigd en grovelijk beleedigd wordt, die dan niet dadelijk door een paar secondanten den beleodiger laat uitdagen, die integendeel bij de justitie eene klacht wegens laster indient, vol doet niet aan de wetten der eer." Daaraan voegden zij dan met komiek-naïeven ernst toe: dat de beleediger nu in geen geval een mogelijke, nu nog volgende, uitdaging van den beleedigde zal mogen aannemen." Men heeft moeite om te gelooven, dat die onzin door 50 verdienstelijke mannen, grootendeels van gevorderden leeftijd, allen gedecoreerd voor bewjjzen van moed, beleid en trouw, ten jare 1888 in Nederland is kunnen onderschreven worden. Men vraagt zich zelf af, of die heeren nu heusch de belachelijke pretentie hebben, door een zoo danige uitspraak op de openbare meening indruk te maken. Indien ja, dan zullen zij deerlijk ontgoocheld worden. In dit opzicht zijn wij Nederlanders geavanceerder dan de meeste onzer naburen: dat ?wij de schouders ophalen over al de onzinnigheden, die in het ongeschreven wetboek van het point A'honneur met zijn fijnuitgesponnen casuïstiek voorkomen. Ieder onzer loopt de kans, te eenigor tijd gehoond of beleedigd te worden. Zijn wij opvliegend, wellicht dat we, onbekommerd om de gevolgen, den beleediger dadelijk afstraffen. Achten wij het in ons belang of zijn wij vindicatief, dan zoeken wij eerherstel of voldoening, desnoods ook schadevergoeding, voor den rechter. Leiden de omstandigheden er toe, dan recht vaardigen wij ons en stellen wij den beleediger op de kaak voor eene jury uit onze omgeving. In verreweg de meeste gevallen, zoo wij al de tegenwoordigheid van geest missen, om het zoo schoon als Guizot te zeggen, denken wij althans: vous aurcz beau iaire, vous n'élèverez pas vos injures a la hauteur de mes dédains." Zóó en niet anders behoort het in eeno maat schappij van redelijke menschen. Aldus moet steeds meer gehuldigd worden de waarheid, dat alleen door onze eigen woorden en daden wij eerloos kun nen blijken, dat niemand ter wereld door zijne woorden of daden onze eer kan aantasten, dat de onverdiende hoon of beleodiging op den belee diger als blaam terugvalt en alleen hem zelf kan deren. De pruikerige fratson van bot point d'honiieur hebben met de werkelijke eer van den man, met zijne burgerlijke en moreele waarde, niets to maken. De Nederlandsche wetgever, die in artt. 15'2 15(5 van het Wetboek van Strafrecht het tweege vecht en de medewerking ertoe in alle gevallen strafbaar stelde, heeft blijk gegeven van gezond verstand. Al had hij dit niet gedaan al had hij het tweegevecht in minder of meerdere mate gesanclionneerd ? dan nog zou ton onzent de publieke opinie het duel veroordcelen. Men is bier gelukkig te nuchter, om den eerlijken man to be grijpen, die hetzij eenen schelm ontmaskerd heeft hetzij opzettelijk gehoond oi onnadenkend beleedigd is, en die zich dan verplicht zou rekenen, als uit gedaagde of uitdager zijn leven te vragen tegen hem, dien hij moreel zijnen gelijke niet kan achten. Met Schopenhauer, wiens geestige diep in 't vlceseh snijdende persifflages vau lint tweegevecht (Paren/a und Pitralipomena, I p. 391?415) onovertroffen dewerksfabrikant inwonen. »Waar zou je ook heengaan?" had tante zijdelings te kennen gegeven. >het past niet dat een meisje van jou leeftijd op zich zelf' woont; zelfs met je gebrekkigheid zou je nog in opspraak komen; en buitendien, wie zou je verzorgen als je eens_ ziek werd? Hier ben je ten minste als kind in huis, hier wordt je beschermd en getroeteld, hier heb je het goed. Noem mij meer weezen in jou positie, die zoo veel vóór hebben als jij!" Het is waar, dat zij deze gastvrijheid be taalde met een massa huishoudelijke dien sten, die de familie knaphandig van haar wist gedaan te krijgen. Zij hield het huishoudboek bij, rekende met keukenmeid, bak ker en. slager af, deed als zij voor genoe gen in Parijs waren, de boodschappen voor haar oom en tante, om kort te gaan, zij speelde ongeveer de rol van een huishoudster, ge paard met die van gezelschapsdame. Als er een of ander karweitje viel op te knappen, werd zij er altijd voorgespanncn. »Laat dat maar aan_ Agatha over," zeide de oom, »zij zal er dol blij mee zijn, want ze heeft toch niets te doen !" Als een harer nichten heenging om de baden te gebruiken of' een reisje in Zwitserland te maken, deed zij zoo lang afstand van haar kroost ten behoeve van Agatha. »Ach! melieve," riep zij, tervyijlzvj der weeze 'hare laatste instructiën gaf', »je bent wel ge lukkig, dat je geen kinderen hebt!... Als je eens wist hoe 'n last en moeite dat kleine grut geeft l..." En zoo gingen de jaren voorbij snel, hoe wel drukkend, en de oom riep maar steeds over het geluk, waarin zijn nichtje zich, dank zij hem, verheugde. >Ze leidt een leventje als een vischje in het water," vertelde hij aan alle kennissen, «ieder een vliegt op haar wenken, en overlaadt haar met cadeautjes!" (Slot volgt-) zijn, acht men hier het middeleeuwsche beginsel der ridderlijke" eer, dezer Afterart der Ehre," die aan. de tong van den eerste den beste hangt, die een kind is van den hoogmoed en de zotheid, das sichere Asylum, wie im Grossen der Unredlichkeit und Schlechtigkeit, so im Kleinen der Ungezogenheit, Rücksichtslosigkeit und Flegelei." In en om het leger schijnen de oude vooroordeelen op dit stuk nog gehuldigd te worden. Het besluit der 50 gedecoreerden bewijst dit. En het bedanken van alle militaire of oud-militaire leden (let wel: wetenseJuippelijke mannen, die de berriberri zouden gaan bestrijden!) der staatscommissie, waarvan de heer De Rochemont deel uitmaakt, schijnt aan dezelfde oorzaak te moeten worden toegeschreven. Des te erger voor het leger, welks wezenlijke kracht en welks prestige door het voort leven van zulke mallighedcn zeker niet winnen. Reeds vernam men, dat cenigcn van de Ilaagsche ridders" op grond van art. 153 Strf. Wetb. zullen vervolgd worden wegens hunne in 't open baar gedane verwijten aan den heer De Koelie mout, die niet heeft willen uitdagen. Zoo'n te rechtertijd en mot verstand door het Openbaar Ministerie toegediende douche zal de verhitte hoofden onzer dapperen wel wat afkoelen. Waar de gegevens ons ten ecncnmalc ont breken, onthouden wij ons van ieder oordeel over het verleden van den heer De Rochemont, over de brochure en het verder optreden van dou heer Verstego, en over de vraag, of de benoeming van den heer De Rochemont in eene staatscommissie eene uiting is van dezelfde beminnelijke maar onstaatkundige sentimentaliteit des heeren Kcuchenius, die hom den hoer Sol in de Ned. Ind. rekenkamer deed benoemen. Maar wij kunnen niet nalaten, met .aandrang den wensen uit te spreken, dat do Minister van Koloniën, indien bij de beschuldigingen uit de brochure van den heer Verstege niet van dien ernst en niet zoodanig bewezen acht, dat hij op grond daarvan den heer De Rochemont zijne achting en zijn vertrouwen meent to moeten ont zeggen, tegenover hot drijven van militaire zijde pal zal staan. Aan de hoeren, die in den heer De Rochemont den niet-duëllist veroordeclen, mag geeno voldoening geschonken worden. Willen dezulken met hem niet ten alge.ïuM'iien nutte samenwerken, dan zoeke de Minister andere leden voor zijne commissie. Dit schijnt ons een eisch van het gezond verstand, een eisch ook van het Staatsbelang. Do. quaestie tusschon de heeren Verstego en De Rochemont zal verder waarschijnlijk door den strafrechter worden uitgemaakt. Vindt het Open baar Ministerie in het geschrift van don lieer Verstege zoodanige tola.stlegging va.n bepaalde feiten, dat oene vervolging wegens smaadschrift mogelijk wordt, on heeft deze plaats, dan wordt de heer Verstege in elk geval volgens art. f>.'! sub. no. 2 Strf. Wetb. tot het bewijs der waar heid van zijne telastleggingcn toegelaten. Wie zich dan nog voor de geschiedenis van de twee belangwekkende hoeren interesseert, mag aan de verhooren en pleidooien zijn hart ophalen. Daarbij echter zal het algemeen belang slechts niatigjes betrokken zijn. Het algemeen belang eischt allén dit: dat iiier geen Pruisische zo;!on ingevoerd, tn dat er gecnerloi nadeden verbonden worden aan do veelal van conig karakter getuigende weigering, om met eenen beleediger de degens te kruisen of een paar revolverkogels te wisselen. Daar zorgo de Regeering voor. Voor baar is dat eene cerezaak! Als mot de la fin ocne anecdote. In zekere Duitschc garnizoensplaats neemt een luitenant plaats aan de leestafel van een Wiener café. Tegenover hem zitten twee jongelui in een druk en vroolijk gesprek. Plotseling meent hij te bemerken, dat een hunner hem fixeert. Ja, daar is geen twijfel meer mogelijk: al lachende en pra tende houdt die onhebbelijke vlegel zijn oog op hem gericht. Dat is eene beleodiging, die niet geduld kan worden! Onze jonge llriudeycn vliegt op: ,,Mcin Horrr, ich fordrc sic ; sic haben midi fixirt!" Het kalme, van verwondering getuigende antwoord luidt: Sic irrcn sich ; os ist nicht meine Schuld. ich kan nicht dafiir,?ichsc/w'cZe !''; met heel de onverbiddelijke logika der kitteloorigbeid klinkt de repliek: So fovdrc ich ihren Vator !" Ik ben er niet zeker van, dat onze Nedcrlandsche duëlvriendcn den sirammen Germaan potsierlijk zullen oordeelen. II. J. B. UIT DE RESIDENTIE. DEX HAAG, '21 Sopt, '88. Op dezen laatstea dag van een zomer waarin zonneschijn en warmte meer werden gcwriischt dan gevoeld, hebben alle- teleurgcstoldcu lij het Schcveuiugschc badseizoen ten minste den : roost dat het overal in Europa, met de weersgesteldheid niet anders vas. Het aantal vreemdelingen dat ditmaal in den Haag vertoefde was veel geringer dan gewoonlijk; in Schcveuiiigcn werd menige kamer niet iii ge bruik genomen, en verscheidene villa's en optrek jes bleven onbewoond. J!ij een terugblik op het seizoen valt echter te vermelden dat ondanks weer en wind het Groote Badhuis zich voortdurend in een druk bezoek van Hagenaars en iu den Haas: vertoevendcn mocht verheugen. Vau de Wieler baan bij Nieuw-Sehevciiingcu in de duinen inge richt, was .spoedig het nieuwtje af. De Russische glijbaan (Montagnc Russc) iu de nabijheid van het station van den Rijnspoortram opgeslagen, ver wierf al bijzonder weinig de gunst vau het puplick, al poogde men dit zelfs ecu enkele maal door wat toeterende muzikanten te lokken. In het groote Café-cliantant Seiupost werden ook dit jaar in meer dan een opzicht buitengewone loeren gedaan om in het leven te blijven. Het beschaafde publiek liet echter op zich wachten; het ongun stige jaargetij zal er wel de schuld vau krijgen, en niet de onderneming zelve, zooals zij is. Maar het Kurhaus" behield zijn toeloop, en schijnt zelfs op regenachtige en gure dagen bij voorkeur het toevluchtsoord der residentie-bewoner.s die wil len uitgaan, te zijn. Dit is eenig eu alleen te danken aan de voor treffelijke muziek, die in onze muzieklievende stad eene geduchte concurreute is voor alle concerten en vereenigingcn waar men heen gaat om den tijd aangenaam door te brengen. De dierentuin (Kon. Zool. Botan. Genootschap) b. v. ontving in de twee laatste jaren menig bedankje voor het lidmaatschap. De keuze tusscheu het hooren der kapel van Manstiidt nu Kogel en de concerten in den Dierentuin kan ook niet twijfelachtig zijn, en de mcuste menschen willen en kunnen ook niet van alles lid wezen. Alleen wanneer de grenadiers en jagers in het Bosch" spelen, is het niet zoo vol op het Kurhaus als gewoonlijk. Eu dit, is ook het ecnigc dat men zeggen kan, want leeg is het nooit. Hieraan is het dan ook toe te schrijven dat, 011dauks het zeer ongunstige badscizocn van dit jaar, de onderneming geen deficit zal opleveren, maar voor de aandeelhouders zelfs ecnigc procenten zal kunnen afwerpen. Het wcliugerichte, ordelijke be heer, dat zoo gunstig afsteekt bij den gang van zaken eertijds, is echter oorzaak vau ernc wel ver klaarbare, maar daarom nog niet redelijke ontevre denheid, waaraan sommige personen soms onverholen lucht geven. De mau die het dau ontgelden moet is de directeur-generaal, die niet ten onrechte cu ik voeg er bij: het strekt in velerlei opzicht, te zijner eere als de ziel der Maatschappij /Cecbad Sclieveniugen, moet worden beschouwd. Daar de nieuwsbladen in de laatste weken meer dau een bericht, voortvloeiende uit dezen stand van zaken, ouder de oogcn hunner lezers brachten, acht ik het weiischelijk mijne woorden eciiigszins toe to lichten. Ouder het vroeger beheer werd geenc voldoende controle uitgeoefend. Dit was bekend en velen maak ten van die kennis gebruik.. De rekening van keuken en kelder oudervond daarvan nadeel; het getal uitgegeven dagkaartcn was minder dau het aantal der personen die met eene dagkaari zich toegang verschaften; abonnementskaarten deden dikwijls dienst voor andere personen, dan de gerechtigden. Aan dat alles kwam een einde. Eene scherpe, maar daarom nog niet onredelijke of overdreven lastige controle werd ingevoerd. Tviet aangenaam natuur lijk voor degenen die in vroeger tijd op de eene oi' andere wijze zich onrechtmatig wisten te bevoordeclen. Ik zal slechts ecu enkel voorbeeld noemen van de wijze waarop dit geschiedde. Ook gedurende dit par kwam het nog veelvuldig voor. Kinderen vau geabonneerde!! die nog geen 10 jaren oud zijn, hebben iu gezelschap van hunne ouders vrijen toegang. ]\Tu was het merkwaardig hoe vele flinke jongens en meisjes in deu deftigcu stand cu zelfs ouder de voornaamste familie», maar niet ouder waren dan 10 jaren. Nog geen tien of bijna tien, heette het dau op do vragen der controleurs. De kinderen werden dau toegelaten, maar wat de ouders niet lia'ldcn vermoed in de registers van deu burgerlijken stand wen! naar de uog gcru tienjarig? onderzoek gedaan. Dan bleek de ver gissing (?) van ouders cu kinderen, cu do nog geen tienjarigen bleken reeds lang elf of twaalf jaren te zijn. Dan volgde eciie aanschrijving aan de ouders met kennisgeving dat bijbcfaald moest worden, op grond vau hetgeen iu de registers was gebleken. Bijbetaling volgde, bijna altijd zonder ]:c.t minste verzet of conigc aanmerking. Mii'ir dat ouders, die gedacht hadden gemakkelijk ecu f O uit te sparen, teleurgesteld werden, c.i'. op die teleurstel ling wrevel volgde, ligt voor de hand. Hoe is het echter mogelijk, vraagt men onwillekeurig, dat aehtenswaardigc eu meestal genoeg gefortuueerdc menschen ecu lengen opdisschen en hunne kinderen voorzeggen, met het doel om zich een voordeeltje te verschaffen? Ja, dat behoort, tot die merkwaar dige rekbaarheid van het geweten, waartegen godsdienst, cu zcdcleer te vergeefs sedert eeuwen kampen. He heb meusehcn gekend die iu alles zoo eerlijk waren als goud, maar die als zij de grenzen passeerden, nooit zouden nalaten zooveel mogelijk de invoerrechten te ontduiken, cu zelfs angstig waren dat het hun niet zou gelukken voor een bedrag van soms slechts ecnigc stuivers te smok kelen. Alle geabonneerde!! moeten de abonncmentsvoorwaardcn ondertcckencn. '/ij weten dus waartoe zij zich verbinden. Daaronder bchooren ook de maatregelen van controle waaraan zij zich moeten onderwerpen. Dat dit als hot, druk is, wachtende personen, die wat ongeduldig zijn uitgevallen, maar volstrekt geen plan hadden op eeuigerlei wijze bedrog te plegen, onaangenaam stemt, is uu eenmaal niet te verhelpen. Het geval vau Dr. Bctz, door hcmzclvc wereldkundig gemaakt, is daar een staaltje van. Het (-enige dat mij daarin heeft getroffen, is dat een man van zooveel wijsgcerigcu aanleg, zoo weinig zijne driften meester is eu iu vloeken en ruwe taal kon losbreken, /ou Spiuoza zoo ongeduldig zijn geworden cu zich aldus hebben aangesteld? Wat nut onze alle wijsbegeerte, als er ook voor het maatschappelijke leven geen wel dadige invloed van haar uitgaat? Hot audere geval dat opspraak heeft verwekt, zal eerlang voor de rechtbank nog een staartje hebben. Eene dame die men niet kende wildo met hare twee dochtertjes binnentreden. De kaart was echter van geen uaamteekciiing voorzien, zooals ter voorkoming vau gebruik door anderen is voorgeschre ven. Daarop werd zij opmerkzaam gemaakt en niet toegelaten. Haar werd echter te kennen gegeven, dat dit op het bureau (in de onmiddelijkc nabijheid) wol kou worden verholpen. Aldus geschiedde. Haar echtgenoot met ecu en ander in kennis gesteld, was daarover zoo ontsticht, dat hij later den directeur in 't publiek ecu standje begon te maken. Ook dit was in woorden eu verwciischingeii die niet tot het domein der beschaving behooren. Dit alles werd bekroond door eene aantijging, waar mede de oflicier van justitie in kennis werd ge steld, /iedaar de nuchtere feiten. Maar als men alles iu aanmerking neemt, en bedenkt dat iu de laatste (i jaren ongeveer 1.SOO.OOO "personen toe gang tot het Kurhaus verkregen, dan vind ik het nog al wel dat iu al dien tijd cu onder dat aantal slechts twee personen of juister twee familicn, de toegang wegens wangedrag werd ontzegd. Het aantal abonnementskaarten, die werden ingetrokken om reden dat andere personen dau degenen ten wiens naam zij waren, er gebruik vau hadden gemaakt of poogden te maken, moet echter nogal aanzienlijk zijn. Of dan alles op het Kurhaus volmaakt is? Neen volstrekt niet, maar de billijkheid vordert dat men eene vergelijking maakt tusscheu hetgeen vroeger was eu nu is, en ook tusscheu dergelijke buitenlandsche inrichtingen en deze. Eu dan geloof ik dat een woord van waardeering niet mag uitblijven. * * * De tentoonstelling van landbouw, die gedurende ecnige dagen op liet grootste gedeelte van het Malieveld werd gehouden, en Maandagnamiddag werd gesloten, kan in alle opzichten eu alles x aaumerkiug genomen, als welgeslaagd beschouwd worden. Het nut voor stadsbewoners ook bij ecu enkel bezoek, acht ik daarbij onbetwistbaar. Hoe weinig kennis meiiigceu van granen eu veldvruchteu eu van de eenvoudigste laudb'ouwwerktuigeii heeft, is inderdaad verbazend. Paarden euruuderèu wekken geen belangstelling daii voor de kenners, maar onder hetgeen er verder tu zien is komt veel voor dat de aandacht trekt eu tet kennis prikkelt. Vmd-je er nu iets aan om die koeien te zien", hoorde ik cciie dame tegen eeuc audere zeggen, terwijl zij langs de rundereu liepen. Xccii", zei de aangesprokene, ik vind, daar heb-je nu niets aan.'' Maar toen zij later voor de hoenderhokken ston den werden de spierwitte cu de pikzwarte eu an dere toornen fraaiklcurige kippen bewonderd. Vooral de Asscndelftsche kippen trokken de aandacht. Wel, wel, is dat uu ouze nationale kip':" Dat heb ik nooit geweten, wat een aardig klein kipje. Wat verstandig om daar circulaires tot in lichting bij te leggen. Ecu zuiver ras iu drie ver schillende klcureu : witte, gcelgespikkelde cu cierciigele", las de eene dame, cu ik had ze nog nooit gezien en zou zeker gedacht hebben dat het Oost-Indische waren . .." De machinale boter- en kaasbereidiug volgens de nieuwste methode, en iu volle werking, vo'iid ook veel belangstelling. Maar menig werktuig waar de landbouw in onzen tijd zich vau bciiieut/of althans zou kuuucii bedienen, had bij gebrek aan alle toe lichting, veel vau ecu raadsel. -£ -:!'Dc tentoonstelling van Kunstnijverheid werd in de laatste weken drukker bezocht dan vroeger. De commissie koestert, zelfs de hoop dat, het gevreesde deficit /al uitblijven, eu (ie deelnemers iu liet waarborgfonds dus niet, zullen behoeven te worden aangesproken om meer dan de f'20, waarvoor zij met hunne gezinnen toegang hadden. Giste ren werd de lijst, der bekroomngeüopenbaar gemaakt dio zeker velu inzenders wel /al teleurstellen, omdat nijverheid eu kunstnijverheid twee ver schillende 011 dikwijls zeer verschillende zaken zijn, waaraan zij blijkbaar niet hadden gedacht. * * Dc optocht der Ministers van het, Iccgc paleis des Kouings naar het Binnenhof, tot opening der zitting onzer Slatcu-Gcueraal, had betrekkelijk weinig bekijks. De Ministers waren poutsmooi, maar deu muestcii slaat de ambtsrok juist niet alsof hij aan liet lijf geschilderd was. ik maak echter eene uitzondering voor Jhr. Harlseu, wieu deze kleediiig heel passend staat, eu zelfs ceu jeugdig voorkomen geeft. WïTEXUAGEN. BRIEVEN UIT GROOT MOCIIUM. Amice! TA- iva.-rt iu deze dagen een blceke .sdiiiu rond, in du hooid*tad, de gei .-t der afgestorven Ker mis. De pleinen zijn met zooals vroeger gevuld met spellen eu kramen lilanus zou zijn stand plaats, sinds lang in plantsoen herschapen, niet herkennen en de coinvig Jonge Hagenaar'' cu de Vierkrooneir'-' evenmin maar de aard der Amsterdammers is dezelfde gebleven, /oodra Sep tember zijn intrede doet, brengt hij ecu stroom van kermis-bacciilen mee, die weldra ganschc huis gezinnen aantasten, echter zonder ze te doen uit sterven. .,Artis" zet zijn hekken tegen betaling vau een kwartje de persoon, gastvrij open; en ecu menigte bezoekers trekt ,.hct beloofde land'' binnen, ver siert uit dankbaarheid de grasperken met vette boterham- eu koekpapicreu eu de paden met doppen vau eieren eu nciitc", ti.rwijl het de apen heimelijk, int geheimzinnige zwarte ileschjes, trakteert op rood met suiker" en de magen vau bijna alle (lieren overlaadt met kursausics"!) cu pickfreanuctjes''. Hot Paiioptieum heeft, vriendelijk den toegangsprijs aan 't tourniquet tot 25 els verlaagd voor werk lieden eu dienstboden", maar nu en dan glipt er ook wel eens iets door, dat geen pet of tullen. mutsje draagt. Do centskomcdic'1 alias poppenkast vertoont zich meer dan anders op verschillende plaatsen eu heeft veel toeloop. Do groote komedies, waar van ze het nederig beeld vertoont, niet minder. In alle schouwburgen worden natuurlijk prach tige kermisstukkeii"' gegeven, waarover men lacht of niet, al naar mate men gestemd is. ''t Scpt.cmbcrstuk vau deu Stadsschouwburg spant boven alle de kroon door zeldzame afwisseling vau inhoud eu uitstekend schoone decoratiën, diu alleen reeds de moeite waard zijn om het te gaan zien. ..MathiasSandorf" is ecu melodrama getrokken uit een roman vau Jules Vcrne, die, zooals je weet, de onmogelijkste toestanden als mogelijk durft voorstellen cu even tamiliaar is met, alle natuur* krachten als de oude tooiieelschrijvers het met duivels eu engelen waren. Spoor, die het stuk be werkte, heeft er van gemaakt wat er vau t c maken viel cu de opgewektheid vau bijna alle spelers, de prachtige decoraties, machinerieën en schilderachtige cosUunes, doen de onwaarschijnlijkheden van 't stuk verireten. Ik ben niet vau plan om je een kriliek erover te leveren of het stuk iu al zijn détails 1c bespre ken hiernevens gaat de uit 't lldiulrlxblatl ge knipte inhoud, waarin je alles haarlijn verteld wordt maar ik zal probecreii om in niet veel woorden, je deu indruk weer te geven dien zulk een stuk op do lagere of eigenlijk hoogere" ran gen maakt. Ik had ,,de première'' gezien, maar ging er nog eens hccu om Jonas gezelschap te houden en tevens om hier en duar het oordeel van het publiek op te vangen eu te notceren. Wc namcu even plaats iu de stalles om lang zamerhand te acclimatisecren, want 't was stikvol cu dus verbazend heet in den Schouwburg. Vóór ons zat een dame en naast haar een heer. met ecu

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl