No. 589 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Mei zingt Marcella in de Italiaansche Opera te Parijs. Het sehijnt haast ongelooflijk, dat dit al les door een en dezelfde kunstenares zal worden ?volbracht. ? De stad Milaan heeft het overladen te betreu ren van een harer meest populaire burgers, die tevens een der grootste muziek-uitgevers van Europa is geweest. Tito Ricordi, geboren te Milaan in het jaar 1811, stond in zijn jeugd onder de leiding zijns vaders, die reeds een belangrijken jnuziekhandel bezat. Nadat hij een studiereis ?door ??Europa had gemaakt, stichtte hij verscheidene filialen van het huis Ricordi te Milaan, onder anderen te Rome, Napels, Palermo, Parijs en Londen. In het jaar 1853 nam hij de zaak zijns vaders over en ontelbaar is het aantal uitgaven, sedert hij hem verschenen. Hij was de uitgever van Verdi, en de hartelijkste vriendschap verbond hem met den meester, die meermalen te Milaan zijn gast is geweest. En evenals Verdi's melo dieën weerklinken in alle deelen der wereld, even.zoo zijn ook Eicordi's uitgaven van 's meesters werken over de gansche aarde verspreid. Ricordi heeft de kunst verstaan om door den meester zich zelf, maar ook den meester, te verrijken. Intusschen was Ricordi niet alleen muzikuitgever maar ook muziekkenner, virtuoos Zijn intieme vriend, de componist Thalberg, placht hem den .?koning der dilettanten" te noemen, en bij menig concert in huiselijken kring heeft men Ricordi met Liszt quatre-mains zien spelen. Hij maakte goede transcripties van verscheidene opera's voor piano en componeerde zelfs fantasieën en symphonieën'voor orkest. Bovendien was hij een zeer goed teekenaar, en toen het huis Ricordi een lithographische inrich ting opende een inrichting waaruit ook de ?eerste illustraties bij Manzoni's Promessi Sposi" voortkwamen, maakte ook Tito Ricordi teeke?ningen er bij, die later herhaaldelijk zijn gerepro duceerd. Een menigte belangrijke geschrift en, levens beschrijvingen van musici, enz. zijn door hem uitgegeven. Thans heeft Giulio Ricordi de leiding der zaken op zich genomen. De overledene heeft de kwaal waaraan hij vele jaren leed en waaraan zich nog een hevig zenuwlijden paarde, met geduld gedragen, en smaakte meer dan eens de voldoening zijn vriend Verdi aan zijn ziekbed te zien, evenals deze nooit verzuimde zich van uit zijn landgoed te Busseto per telegraaf van alle phasen der ziekte te doen onderrechten. LETTEREN EN WETENSCHAP. Do voorwerpen, behoorende tot de hoogst belang wekkend Ethnoyraphische Verzameling, die de heer E. Hernsheira, Dnitsch consul op Matoepi (Bismarck-Archipel) der stad Mainz ten geschenke heeft gegeven, zijn thans zoo goed mogelijk in het Museum gerangschikt en voor het publiek ter bezichtiging gesteld. Zes groote kasten zijn thans met de verzameling gevuld en deze bevat bijna niets dan voorwerpen, afkomstig van de bewoners der Zuidzee-eilanden, die voor het meerendeel nog menscheneters zijn. Daaraan herinneren vóór alles eenige schedels der verzameling, wier gelaat men door middel van klei heeft trachten te herstellen. Overijpns maken de verschillende soorten van wapenen dezer eilandbewoners een belangrijk deel der gezamenlijke bezienswaardig heden uit, waaronder curieuse bijzonderheden, zooals bijv. houten sabels, met haaientanden be zet, origineele. jacht- en vischsperen met weer haken, strijdbijlen met schelpvormige kling, dolken uit stekels van den rog vervaardigd enz., terwijl pijl en boog slechts bij weinige der aanverwante stammen in gebruik zijn. In elk geval zijn de wapens veel beter ge vormd dan de werktuigen, waaronder de schelpof steenbijl, die voor alle mogelijke dingen, ook bij den maaltijd, wordt gebruikt, een voorname plaats inneemt. Ein weeftoestel, met een begin van bastweefsel, trekt in bet bijzonder de aan dacht evenals de muziekinstrumenten, zooals mondtrommels versierd met schelpen en vederen, pansluiten etc. Ook afgodsbeelden ontbreken niet. Het eet- en keukengerei is van een zeer kunsteloos maaksel en bijna alles van hout, maar van verschillende soorten, van af het eenvoudige palmhout, tot ijzer- en ebbcnhout toe. Onder de kleedingstukken vallen in het bijzonder de pant serhemden en pantserbeenbekleedingen in het oog, die in hun soort even goed zijn gemaakt als de uit vezels vervaardigde mannenrokken en de uit boomschors of bast vervaardigde voorschoten der vrouwen. De Duck-Duck-hoed, waarmede de toovenaars der Zuidzee-eilanden hun hoofd versieren, is ook een origineel stuk. Eindelijk komen wij aan de voor werpen die tot versiering dienen, en bij alle wilden zulk een belangrijke rol spelen, Daarvan is hier ?een rijke collectie; er zijn manchetten, gemaakt van de huizen van zeeslakken, Dingo-honden«n menscbentanden, in plaats van kralen; voor werpen uit schildpad gesneden enz. De verzame ling, die dank zij nauwkeurige etiketten, zeer .gemakkelijk is te overzien, vindt grooten bijval van de zijde aan het publiek. Warendorf's Geïllustreerde Familiekalender'-". die het vorige jaar veel opgang heeft gemaakt, handhaaft ook nu zijn goeden naam. Behalve do gewone ingrediënten van zulk een jaarboekje vin den do lezers een viertal zeer onderhoudende novellen of schetsen van Johan Gram, Gerard Keiler, Justus van Maurik Jr en Jan C. de Vos, verscheiden kleinere bijdragen, tal van goede illus traties, oen praktischen portefeuille-almanak en een in chromodruk uitgevoerd gezelschapsspel. Alles voor veertig cents. Aan koopers zal het zeker niet ontbreken. Bij den uitgever Beschoor te 's-Hage verschijnt De Bode der Heidring-Gestichten, een blad, dat tweemaal 's maands zal uitkomen en over Steen beek, het Magdalenahuis, Talitha Kftmi, Bethel, enz. zal spreken. Schaakspel. No. 147. KONRAD ERLIN te Weenen. ZWART. INGEZONDEN OPLOSSINGEN. Goede oplossingen ontvingen wij van J. J. V. te Amsterdam van no. 143. A. B. Kzn. te Am sterdam van no 143, die van no 143 bis is niet goed. Na l .. d4 c4 maakt wit door 2 b2 b3 f gevolgd door 3 c2 b2 remise. Mei'' te Amsterdam van nos. 142 143 en 143 bis, hoewel in het laatste niet de sterkste verdediging gegeven is. J. A. W. te Gouda van no 143 en no 143 bis, die nu zeer goed is. Pion'' te Rotterdam van no 143 en 143 bis (de laatste niet al te duide lijk; daarentegen is de opmerking dat het eindspel zeer leerzaam is, volkomen juist). W. v. H. te Delft van no 144 145 on 146; die van no. 143 bis faalt bij Wit's antwoord b2 b4. B. te Nieuwer-Amstel van no 143 on 144. f g a b c d e WIT. Wit speelt voor en geeft in drie zetten mat. (Wit 7 en Zwart 14 stukken met K. e4). OPLOSSING VAN SCHAAKPROBLEEM No. 143 i6 e5 f4 2 b2 h2 t i4 e3 3 D d2 1)8 ~ No 148 K Obert te Klausenhurg. Wit K a7 D d7 T b4 R h4 Pd c6 P a4 d2. (7 Zwart K c5 T a3 bl R al a2 P aöd3 d4 e6 f6 (10 Mat in twee zetten. No 149. B W La Mothe, Engeland. Wit K h6 D b3 T a3 R b8 Pd a2 e8 P d4 e6. (8 Zwart K c6 D a6 Pd a4. (3 Mat in twee zetten. l e8 e5 X 06 e5 X f6 a7 a b5 c5 2 b2 b8 f K onv. 3 D b4 d8 fo 2 b2 b5 Wat ook 3 D go fo 2 b2 cl id. 3 D fo Oplossing der eindstelling no. 143 bis : l ... d4 d5! 2 c2 c3 (als 2 b2 b4: al a3 3 c2 c3 d", - c(5 4 c3 d4 c6 5 d4 c3 b5 a4; of 3 bl b5: d5 c5 enz. als 2 b2 b3: a4 a3 3 c2 c3 d5 4 c3 d3 a2 X b3 4 d3 c3 b3 a2; of 4 b3 1>4 f: c5 b5; of 4 c3 c2: c5 b4 enz), a2 b3 3 c3 d3 (als 3. c3 b4: do (14 4 bl a3 d4 d3 5 a3 b4 (13 c2 6 b4 a3 c2 bl 7 a3 b4 bl X b2 en wint; als 3 c3 (12 (15 c4 4 d2 cl b3 a2 5 b2 b3 f c4 X b3: of 5 b2 b4: a4 a3; of 5 cl c2: c4 b4 enz.), d5 c5 4 d3 c3 c5 -- b5 5 c3 d3 (als 5 c3 d2: b5 cl enz.), b5 b4 6 (13 (12 1)4 c4 7 (12 cl (als 7 d2 e2: b3 c2 enz.), b3 _ a2 8 cl c2 (als 8 b2 b3f: c4 X b3; als 8 b2 b4: a4 a3 enz.), c4 bl 9 c2 d2 (als 9 c2 cl: bl b3 en 10 ... b3 X b2 w ), a2 bl 10 d2 cl bl d3 11 cl d2 b4 b3 12 d2 cl d3 c2 13 cl d2 b3 X b2 en wint. Had Wit in doze eindstelling eerst moeten spelen, dan zou Zwart gemakkelijk terstond gewon nen hebben! Tot ons leedwezen hebben wij de treurmare te brengen, dat de Heer Dr. W. J. L. Verbeek, te Wijk-bij-Duurstede, die zich van do redactie der Schaakrubriek in dit blad. sedert jaren, met ijver en bekwaamheid kweet, na een korte ziekte overled(n is. Als practicus behoorde hij tot de oude garde", was ook een goodproblecmdichter, getuigen velen zijner problemen die voor en na in deze rubriek verschenen was eerelid van verschillende scbaakgenootschappen en had zich vcor het schaakspel bijzonder verdienstelijk ge maakt, door de oprichting, jaren geleden, van hot tijdschrift Sissa, dat hij, in weerwil eener drukke j praktijk. 28 jaar lang redigeerde, mot groote kunde ' en cnverflauwbaro toewijding. Ook buitenslands werden zijne verdiensten algemeen erkend, niet alleen, toon hij Sixsa's twintigsten jaargang vol tooide, bleek de algemeene deelneming, tot zelfs uit onze Oost-Indische bezittingen in een hem aangeboden Souvenir, maar ook bij verschillende andere gelegenheden ondervond hij waardeering. Zoo verscheen van hem een levensschets met por tret in T/te Dubuque Chess Journal, Gentleman?s Journal e. a. en stond hij met de meeste reclactiën der vreemde bladen in vriendschappelijke betrekking. Eene in stilte voortwoekerende kwaal, die zich plf'^seling openbaarde, ontrukte hem in weinige dagen, op (iöjarïgen leeftijd, aan zijn hem zoo dierbaar gezin, zijne betrekkingen en talrijke vrienden. Militaire Zaken. In no. 587 (23 September 1888) van dit week blad werd de in ons vaderland opzien barende j zaak Verstege -de Rochemont met betrekking tot de eer en het duel behandeld. Alhoewel wij hier over niet eveneens denken als schrijver en meer overhellen tot de beschouwingen van Sprokkelaar in zijn brief daaromtrent in het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Grarenhof/e van SOctoberj.l. waarbij hij ook wijst op hefc wenschelijke van Eeregericltten. willen wij die punten als reeds vol- | doende toegelicht, nu niet opnieuw bespreken. i Omtrent het geschrift van den heer Verstcgo, waarvan wij den inhoud en de strekking natuur lijk geheel voor rekening van den schrijver laten, hebben wij eene andere opmerking. Zij betreft de j wettige verantwoordelijkheid omtrent handelingen, gegeven bevelen, gewonnen besluiten, geschreven mreningen, enz. Om te doen uitkomen wat wij bedoelen, worden hieronder enkele zinsneden uit die brochure aan gehaald. Op bladz. 14 regel 1(5 tot 20 v. b. wordt om trent den Atjeh-oorlog gezegd die onder genoem den opperlandvoogd (Mr. J. Loudon)'1 en onder den heilloozen invloed van zijn toenmaligen chef der adjudanten in een onzalig oogenblik en zoo te kwader ure werd aangevangen" Op bladz. 32 regel 16 tot 20 v. b.: Intusschen erlangde ik de zekerheid, dat als zoodanig" (nl.. als beschuldiger tegen den schrijver) was opge treden de Gouverneur-Generaal, die, onder den invloed van zijn gunsteling en adjudant, en hem ter wille, zich zelfs het vervullen dezer rol voor hem liet welgevallen." En op blz 35 regel 10 tot 12 v.b,: Detoenj malige majoor de Kochemovt, de kwade genius j van den gouverneur-generaal Loudon, bleek opper! machtig te zijn." : Naar onze meening moet de vcrantwoordelijkheid altijd rusten op hem, riie krachtens de macht j van zijn ambt handelt, een bevel uitvaardigt, een besluit neemt of een brief' geteekend heeft. ! Het is toch van algemeene bekendheid en tot ! zekere grenzen ook natuurlijk, dat bijvoorbeeld hier te lande de hoofden der afdcciingen of an dere ondergeschikte ambtenaren aan de departe menten van algemeen bestuur invloed uitoefenen op de door het hoofd van hun departement te nemen besluiten. Toen bijv. ten vorigen jare door 'den Minister van Oorlog eene wijziging in de organisatie der artillerie-inrichtingen werd inge diend, die, naar wij gelooven. volstrekt niet noodig en ook duurder was dan de toen bestaande, werd alhen aan den Minister opheldering dien aangaande gevraagd, al ware het ook dat andere personen, om welke redenen dan ook, op dat besluit een overwegenden invloed uitgeoefend of wellicht daartoe zelfs aanleiding zouden gegeven hebbes. Als in een door den Gouverneur-Generaal of Minister geteekenden brief ongemotiveerde en grievende aanmerkingen op iemand worden ge maakt, dan is de Gouverneur-Generaal of de Mi nister en niemand anders de persoon, die dit tegenover zich zelf en den gegriefden moet ver antwoorden; want vóór dat hij een zoodanig schrijven onderteekent, moet hij naar gelang van den aard der zaak zich voldoende en juist en bij eenig geschil door beide partijen doen in lichten. Verzuimt hij dit, welnu dan schiet hij te kort in de vaak zoo mooiolijke en kiesche taak die op hem rust. Geschiedt daardoor onrecht dan wordt dit ge pleegd door hem die den brief met zijne handteekening bekrachtigde; zoo althans begrijpen wij de verantwoordelijkheid eencr handteekening. Door officieel te verkondigen, openlijk te schrij ven dat een ander dan hij, die eene daad door do macht van zijn ambt verrichtte of eenig be sluit met zijne handteekening bekrachtigde, dit deed, begaat men onzes inziens niet alleen een fout tegen de hiërarchie en tegen de natuurlijke verantwoordelijkheid voor iemands daden, maar ook tegen bet recht, daar dit eischt. dat alles wat aangevoerd wordt ook wettig bewezen worde. C. AMEIÏIKAANSC M K KERKEN EN KANSELREDENAAltó. Do Unie is en blijft nu. eenmaal het klassieke land der tegenstellingen en der meest vreemde verrassingen. Het in Europa schier ongelooflijke is in de Voroonigdo Staten dikwijls alledaagsch en gebruikelijk. Niets echter wekt meer de ver bazing op van hem die voor het eerst dit land bezoekt, ja zelfs van hom die veel gereisd heeft, dan het kerkelijke leven, dat aan de overzijde van den Atlantischen Oceaan zich ontwikkeld beeft op een \vijzc en zich beweegt langs banen, die in do oude wereld bepaald onbegrijpelijk moeten schijnen. Zooals bekend is, is de Yankee vóór alles materialist. Verdien geld, zoo gij kunt op eerlijke wij/.c wanneer gij dit niet kunt, nnverschillig op welke maar verdien geld!" Dit parool hoort men icderen dag. ziet men ieder uur opvolgen. Maar ondanks dat, worden in geen deel der wereld de Godshuizen talrijker en ge regelder bezocht, dan juist in de Ycreenigdo Staten, worden nergens grooter sommen voor godsdienstige doeleinden, voor traktementen van geestelijken, voor kerkmuziek, voor do versiering van kerkhoven enz. uitgegeven, dan in de repu bliek der sterrcnvlag. Het is niets bijzonders, wanneer in steden van slechts 15000 inwoners acht kerken en vijftien geestelijken zijn; het ver wondert niemand wanneer bij voorbeeld predi kanten een vaste jaarwedde van 20000 dollars ontvangen en nog bovendien het privilegie bezit ten, gedurende vier maanden vacantie te mogen nemen, om druk bezochte lezingen in de verschil lende staten en territoria te kunnen houden. Daarentegen is in Amerika het ambt van gees telijke lang niet zoo vast als in de landen van Europa, daar hun betrekking hun overal met-een half jaar, soms met een oi twee jaar opgeaegd kan worden. Wanneer zij vervelend of' niet geestig» preeken, wanneer hun de gave der satire ontbreekt nu, dan zegt de kerkeraad hun doodeenvoudig hun betrekking op en ziet naar iemand andera uit. En zelden kost het hem veel moeite,, den. gewenschten plaatsvervanger te vinden, daar de Amerikaansche geestelijken zich zelf wel weten aan te prijzen en geenszins de reclame door middel, van couranten versmaden. In groote advertentiën en ook wel in het redactioneele gedeelte der nummers, die Zaterdags uitkomen, kondigen zij ge woonlijk aan dat en waarover zij preeken. De laatste regel dezer advertentie luidt gewoonlijk: Toegang vrij." Ook in de Duitsch-Amcrikaansche conranten komen deze aankondigingen hoe langer hoe meer voor. Men leest er b. v. in: Pastor Franz J. Schneider, geordend geestelijke no 91, 2 Avenue, tusschen de 5de en 6de straat, belast zich met het voltrekken van huwelijken, en doopt binnensen buitenshuis" of Goedkoop, goedkoop, goedkoop verricht Pastor Walter alle kerkelijke plechtig heden. Men vervoege zich, om zich van de waar heid hiervan te overtuigen: Delancystreet enz enz." Bijna alle Amerikaansche kerken zijn mooi en in smaakvollen stijl opgetrokken. De kosten voor den bouw van nieuwe kerken worden door de gemeenteleden bestreden uit belastingen, die zij zich en dikwijls tot een zeer aanzienlijk bedrag opleggen. Wanneer de kerken eenmaal voltooid zijn, worden hooge inkomsten verkregen door het verhuren van plaatsen. In de Plymouthkerk te Brooklyn bracht dit b.v. in 1884 48000, in 1885 42000 en in 1886 40000 dollars op. De verhuring is natuurlijk publiek en bij die gelegenheid wordt er kosteloos een concert gegeven. In de Trinitykerk te New-York werd in 1882 de eerste stoel voor 2000 dollar verkocht. Wanneer in The f ar West een nieuwe stad gebouwd wordt, bouwen dikwijls timmerlieden of metselaars voor eigen rekening een kerk. Zoo kwam ik drie jaar geleden te Flint in. Montana, welke plaats eerst sedert zes maanden bestond. De redacteur van de plaatselijke courant aldaar, waarvan reeds zeven nummers verschenen waren, deelde mij in vertrouwen mede, dat Flint voor bestemd was eens de Koningin van hot Westen'' te worden. Reeds nu hebben wij", vervolgde hij vol geestdrift en met verheffing van stem, een prachtig geredigeerde courant, een stationsge bouw, twee jonge dameskostscholen, een galg, negen piano's, een gevangenis, elf' bierhuizen, een oudsten inwoner van 46 jaar en dit alles na een bestaan van nauwelijks zes maanden; alleen ont breken ons nog kerken." Maar die kwamen er ook, ton minste de eerste en wel op de volgende wijze: Er vestigde zich te Flint een architect de zen titel had de man zich zolt gegeven. Zonder daarmede door eenige godsdienstige secte belast te zijn, bouwde hij een werkelijk mooi godshuis. liet op zijn kosten een jongen, bekwamen predi kant en een geoefend organist komen, en plotse ling vernam men des Zondags, klokgelui en orgel muziek en kreeg men een bepaald uitstekende preek te hooren. De bouwmeester der kerk had een aanzienlijk kapitaal op het spel gezet, maar zijn berekeningen bleken juist geweest te zijn. De jonge geestelijke wist in de eerste plaats zijn. toehoorders te boeien, vormde toen uit den kring zijner aanhangers een gemeente, die snel in zielontal toenam, zich spoedig officieel constitueerde, en de kerk van den architect kocht. Deze liet zich natuurlijk voor het gebouw, zoowel als voor de inwendige inrichting daarvan goed betalen, om het daarna waarschijnlijk in een ander weste lijk territorium nog eens op dezelfde wijzo te beproeven. Maar ook in het meer beschaafde Oosten, be dienen de geestelijken zich soms van de zonder lingste middelen, om zich van een grooten aan hang en volle kerken te verzekeren. In Februari 1884 voerde mijn weg mij naar Syracuse, de groote zoutstad in de nabijheid van liet meer Uutario. In de hoofdstraat vindt men daar drie godshuizen vlak naast elkaar. Elk der gemeenten, aan welke deze drie kerken toebchooren, tracht er naar het grootste aantal leden te winnen. Om dit doel te. bereiken, is men niet zeer kieskeurig in de mid delen. Een der drie geestelijken behaalde daar door de overwinning op zijn collega's, doordat hij op zekeren dag don rabbijn van Syracuso wist over te balen, in een christelijke kerk een preek over den persoon van Jezus te houden, terwijl de geestelijke in do synagoge datzelfde onderwerp. van een christelijk oogpunt uit beschouwd, be handelde. Zoo iets is slechts in Amerika moge lijk; maar door het origineele er van verwekte het geval groot opzien, zelfs verre buiten Syracuse en ailenvogo in den lande werd de naam van den geestelijken Barnum genoemd. Bijna nog meer dan zangers en kunstenaars. zijn de Amerikaansche geestelijken van de pers afhankelijk. Neemt men 's Maandags te New-York. den Hcr'ahl of' te l'hiladelphia den Public Ledyer ter hand, dan ziet men dat geheele kolommen van doze, tot do voornaamste behoorende cou ranten, gevuld zijn met recensiën van den vorigen Zondag gehouden preekcn, en deze gewoonte, is over geheel Amerika verspreid. In Amerika is het ambt van predikant een betrekking, zooals elke andere, en een zoogenaamde geestelijke stand zooals bij ons, is reeds wegens het overgroote aantal secten, geheel onbekend. Vandaag onder wijzer of' redacteur, het volgende jaar koopman. vijf jaar later geestelijke, ecu dergelijke carrièro wordt door velen gemaakt. Daarom is ook de op leiding der Amerikaansche protcstantsche geeste lijken zoo geheel verschillend. De eene studeerde misschien vroeger in zijn geboorteland, in Enge land of Dnitschland of elders in de theologie, de andere genoot misschien in een Amerikaansch collen-e" en priester-seminarium een wetenschap pelijke opvoeding, maar vele geestelijken, vooral die in het Westen, genoten nooit do minste aca demische opleiding. Dat sluit natuurlijk niet uit, dat er aan de andere kant ook vele geestelijken aangesteld zijn, die als philosophen, geschiedkundigen en taalge. leerden een uitstekenden naam hebben. Vooral twee namen zijn daardoor over de geheele wereld