De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1888 21 oktober pagina 1

21 oktober 1888 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

V591 DE AMSTERDAMMEK 1888 WEEKBLAD VOOB NEDEKLAND. Onder Redactie van J. DE KOO en JUSTUS VAN MAÜRIK Jr. Ieder nommer bevat een Plaat. Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124.) Verschijnt eiken Zaterdagavond. uitgever: Tj. V A N H O L K E M A, te Amsterdam, Keizersgracht 436. Zondag 21 October. Abonnement per 3 maanden ? 1.?. fr. p. p. f 1.15. Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar . . . 0.10. Advertentiën van l?5 regels f 1.10, elke regel meer . . . 0.20L Reclames per regel 0.4(X I K B O V D: VAN VERRE EN VAN NABIJ. - FEUILLE TON: Een zak in den Bosporus, (Slot), naar Mary Slimmer. UIT HET HAAGJE, door Z. Brieven uit Groot Mokum, door Dandoly. KUNST EN LETTEREN: P. Aug». Morin. Het tooneel te Amsterdam, door A. Th. Het nieuwe Burgtheatre te Weenen. Antieke por tretten. Florence Marryat, Naar veilige rede, beoordeeld door V. H. Ouida. VARIA. SCHAAKSPEL. Londensche avonturen, beleefd en beschreven door Jack T. Grein. Voor Da mes, door E-e. ALLERLEI. INGEZONDEN. RECLAMES. BEURSOVERZICHT. ADVERTENTIEN. Van verre en van nabij. _ De Fransche Kamer heeft, zoodra zij hare zitting had begonnen, kennis kunnen maken met de herzieningsplannen van het ministerieJFloquet, ofschoon die plannen nog niet zijn ingediend. Het regeeringsvoorstel beperkt zich tot de eenvoudige formule, dat het wenschelijk is, de constitutie te herzien. Dit voorstel is naar de commissie van rapporteurs verzon den, en het besluit hiertoe, dat de beteekenis verkreeg van een votum van vertrouwen in het ministerie, is genomen met 299 tegen 169 stemmen. Tegen stemden biina alle leden der rechterzijden, vier republikeinen van het cmlre gauche.VD. vier boulangisten, terwijl de fine fleur der opportunisten zich van stem ming onthield. Ofschoon de regeering geen ontwerp had ingediend, en dus schijnbaar aan een later bijeen te roepen congres de meest mogelijke vrijheid liet, droeg zij toch zorg, de hoofdtrekken vaii, de door haar gewenschte wijzi gingen aan de Kamer kenbaar te maken, al was het dan ook in een vorm, die voor haar zelve niet bindend was De heer Floquet deed uitkomen, dat op het punt der grond wetsherziening het ^zooveel hoofden, zooveel zinnen" gold, en dat de drang daartoe bij sommigen van niet al te zuivere motieven uitging. Toch mocht het ministerie zich niet tegen den door zoovelen uitgesproken wensch verzetten, en achtte het zich daarenboven ge bonden door de belofte, die het zes maanden geleden had afgelegd. De schets, door den heer Floquet gegeven, komt in hoofdzaak op het volgende neer. Het presidentschap der Republiek en de beide Kamers worden behouden. ledere twee jaren treedt een derde deel der leden zoowel van den Senaat als van de Kamer af. De verkiezingen voor beide lichamen hebben geFeuilleton. Een zak in den Bosporus. (Naar MAKY SUMMER). (Slot.) Algernon haalde weder adem. Goddank! zij was dus nog geen sultane. Er werd be sloten dat het jonge meisje te Scutari zoude blijven onder de hoede van de oude Griekin, haar landgenoote. Drie maanden verliepen, drie maanden van rein genot en gelukzaligheid. Gelukkig wie zulke in zijn leven mag kennen! Al den tijd dien Algernon aan zijn bezigheden kon ontwoekeren, bracht hij te Scutari door en zijn liefde werd steeds gropter en inniger. Lydia zou wel degelijk deTcuische echtgenoote zijn des Engelschen haard waardig ? hij koes terde slechts n wensch: zijn brieven van terugroeping te ontvangen en naar Engeland terug te keeren om zijn uitverkorene als zijn vrouw aan lord Cleveland te presenteeren. Alles scheen naar Algernon's wensch te zullen gaan. Een neef van hem, een predi kant, die tijdelijk te Constantinopel verblijf hield, zou sir Davis en Lydia in de kleine kapel van het gezantschap in den echt ver binden en zooara de brieven van terugroe ping ontvangen waren, zouden zij samen naar Engeland op reis gaan. De zon die den Gouden Hoorn met haar heerliik licht bescheen, straalde niet zoo hel der als Algernon's gelaat, toen hij zijn bruid kwam halen om haar naar het echtaltaar te geleiden. Met onbedekt gelaat en naar de Parijsche mode gekleed liep Lydia voor den eersten keer door de straten van Constanti nopel en gevoelde zich zoo fier aan den arm van haren bruidegom, toen een optocht den ?weg der minneneten versperde. De Beheerscher der geloovigen verliet zijn paleis van Shéragon om zyn gebeden te gaan verrichten lyktijdig plaats. De Kamer wordt rechtstreeks door het algemeen stemrecht gekozen, de Se naat door een kieskollege, welks leden door het algemeen stemrecht rechtstreeks worden aangewezen. Het organisme wordt verder aan gevuld door een Staatsraad met zeer uitge breide bevoegdheidDe leden van dezen Staatsraad worden ge kozen door de beide Kamers op voordracht der regeering. Eene bijzondere afdeeling van dezen Staatsraad wordt eveneens door de Kamers gekozen, doch op voordracht van zekere aangewezen lichamen, als kamers van koophandel, nijverheidssyndicatei) en derge lijke. Het zou eene met bijzonderen arbeid belaste afdeeling zijn «section technique" zegt de Temps eene schepping van geheel nieuwe vinding. Deze zijn dus de organen. Hoe moeten ze nu werken ? De wetsontwerpen worden voorbereid door den Staatsraad, op aanvrage van de regeering. Zij worden eerst behandeld in de Kamer op de gewone wijze. Commissarissen door den Staatsraad aangewezen, verdedigen ze in de Kamer. Is een ontwerp aangenomen, dan wordt het naar den Senaat verzonden, die op zijne beurs beraadslaagt en stemt. Maar het gevolg eener verwerping door den Senaat is slechts dat de invoering der wet twee jaren wordt uitgesteld. Blijft na die twee jaren, binnen welke altijd eene verkiezing plaats heeft, de Kamer bij haar oordeel volharden, dan wordt het ontwerp wet, ook zonder medewerking van den Senaat. Ten opzichte der begrootingswetten is het recht van den Senaat nog meer beperkt. Het bepaalt zich tot een recht van vermaan; de Senaat kan door zijn votum eene tweede be raadslaging in de Kamer voorschrijven, maar na die beraadslaging is de beslissing der Ka mer wet. Het recht van ontbinding der Kamers, thans den president toegekend, wordt hem ontnomen. De heer Floquet acht dit, bij de invoering der twee-jaarlijksche verkiezing, overbodig. Ten slotte wil de regeering de duurzaam heid der ministeriën bevorderen door de be paling, ontleend aan de constitutie van 1791, dat de ministers eerst dan zijn gehouden af te treden, wanneer de Kamer formeel verklaart, »dat zij hebben opgehouden het vertrouwen des volks te genieten." Men zou zich grootelijks vergissen, als men uit de stemming in de Kamer wilde afleiden, dat het congres zich met een ontwerp in den geest van het bovengeschetste zou vereenigen. De opportunisten hebben het niet gewaagd, thans eene crisis uit te lokken, door den heer Floquet zijn votum van vertrouwen te ont houden. Verreweg de meeste bladen spreken in de moskee van Sophia, omstuwd van een talrijk gevolg Het was de moeite waard onder zulk een schitterend zonlicht die Nubische slaven te zien, die de met fluweelen en zijden schabrakken getooide paarden bij den toom leidden en verder al die rijk uitge doste viziers, pacha's en janitzaren met hvm goudgestikte uniformen en met fijne parelen versierde tarboucha's; deimans met hun lange baarden, de derwichen met hunne sneeuw witte mousselinen tulbanden en de bruingekleurde soldaten, die onbewegelijk als bron zen standbeelden langs de muren geschaard stonden en eindelijk al dat volk in diep ont zag neergebogen voor zijn woesten afgod, dien men aanbidt of worgt al naar dat de paleis-oproeren dat aangeven. Daar Lydia in de voorste rijen der me nigte stond, kon zij zich niet bedwingen ter sluiks een blik te werpen op den man, in wiens macht zij bijna zou gekomen zijn. Wat was de hemel toch goed op haar geweest, dat hij haar die schande had bespaard en haar dien dierbaren dichter, die haar zoo innig liefhad, tot echtgenoot had gegeven. Eensklaps schrikte zij een paar schreden terug, bleek en bevende; in het midden van den stoet had zij den groot-vizier Ibrahim bespeurd. En hij had haar ook gezien; zijn trotsch gelaat be trok; hij kreeg een trek van afgrijzen en hij' bedekte zijn gezicht met de hand alsof hij een lastig vizioen wilde afweren. Spoedig evenwel wist hij zich te herstellen en zich naar den slaaf, die den teugel van zijn paard vasthield, overbuigende, fluisterde hij dezen iets in het oor. Deze verdween onmiddellijk en verloor zich onder de menigte. Algernon, die van deze gansche scène niets gemerkt had, schreef de plotselinge ontsteltenis van Lydia aan een zeer verklaarbare schaamte toe. Toen de huwelijksplechtigheid was afgeloopen, sloot hij zijne vrouw hartstochtelijk in de armen. Mijn liefste, zeide hij, vergeef mij, dat ik niet dadelijk met u mede kan gaan, maar ik heb nog eenige spoedeischende zaken af te doen; van avond na zonsondergang kom over de door den minister-president ontwik kelde beginselen een scherp afkeurend oor deel uit. Alleen enkele radicale bladen maken een uitzondering op dezen regel, doch ook zij blijken dankbaar, maar niet voldaan te zijn. Komt het congres werkelijk bijeen, hetgeen nog lang niet zeker is, dan zullen de drie honderd leden van den Senaat ongetwijfeld stemmen tegen een ontwerp, dat de be voegdheid van het staatslichaam, waartoe zij behooren, zoo aanmerkelijk besnoeit, en dat, onder den schijn van een geheel nieuw lichaam, een Staatsraad, in te stellen, eigen lijk _slechts eene nieuwe parlementaire com missie in het leven roept. De pogingen om aan de ministeriën meerdere stabiliteit bij te zetten, zijn geheel in strijd met de in Frank rijk heerschende parlementaire zeden en ge woonten. En dit zijn slechts enkele van de talrijke bezwaren en bedenkingen Gelukkig is nu eerst de begrooting aan de orde. De leden der commissie van rappor teurs hebben hunne taak geheel afgewerkt; zoowel over de verschillende onderdeelen als over de begrooting in haar geheel, liggen de rapporten gereed, en de behandeling kan dus dadelijk beginnen. De ontvangst van keizer Wilhelm te Rome is hartelijker geweest, dan men had verwacht. Enkele demonstratiën, door de tegenstanders der triple alliantie op het touw gezet, zijn volkomen mislukt, en de clericaleii hebben zich bijzonder rustig gehouden. Op het Vatikaan schijnt men over het bezoek van den keizer slechts matig voldaan te zijn. De heer Von Bismarck heeft zijn heer en meester waarschijnlijk duidelijk gemaakt, dat de op somming der grieven van den paus het best op ontwijkende wijze kon worden beantwoord, en toen het onderhoud wat lang duurde, en het zich liet aanzien, dat Leo XIII, die een volleerd diplomaat is, zijn jeugdigen bezoeker het vuur wat al te na aan de schenen legde, maakte de jonge Bismarck een einde aan de eenigszins pijnlijke positie van den keizer, door de deur te openen, en prins Heinrich van Pruisen zonder eenige ceremoniën naar binnen te schuiven, waarbij hij de zenuwach tige verwijten van den dienstdoenden pauselijken kamerheer beantwoordde'met de trotsche woorden: »De broeder van den keizer anti chambreert niet!" Men is het vrij wel eens, dat het bezoek van den Duitschen monarch aan Weenen en Oostenrijk _ de triple alliantie heeft ver sterkt. Toch is opnieuw het bewijs geleverd dat bij dit verbond meer eene tijdelijke ge meenschap van belangen, dan eene warme sympathie in het spel is. Toen de Duitsche Keizer bij de uitdeeling van ridderorden den ik weder bij u en verlaat u dan nimmermeer. Lydia was op het punt hem mede te deelen wat haar zoo ernstig verontrustte, maar overmaat van bedeesdheid hield haar tong geboeid. Mocht dat nog zoo jeugdige gelaat nu reeds door een wolkje verduisterd worden ? Bovendien Ibrahim had onmogelijk haar spoor kunnen volgen. Voortaan zou zij als Engelsch onderdaan aan de wraakzucht van dien voornamen Turk kunnen ontsnappen. Zij nam _dus afscheid van haar echtgenoot en begaf zich in de boot die haar naar den se cretaris zou brengen. Geheel verzonken in zoete droomen bespeurde zij niet, dat een kalk de hare voortdurend achtervolgde, noch den zich daarin bevindenden grijnslachendeii zwarte, die haar geen oogenblili uit het oog verloor. _ Sir Davis had met den spoed van een ver liefd hart zijn bezigheden aan het gezantschap afgemaakt en kon nog een poos voor het val len van den avond te Scutari aan wal stap pen. Hij vloog van het strand naar de bui tenwijk vol blijdschap, dat hij zijn Lydia zou verrassen en reeds van verre rekte hij zich uit, of hij ook achter de moucharabiés een paar koolzwarte oogen kon ontdekken, die zooals gewoonlijk, vol verlangen naar zijn komst uitzagen. Hij stormde het huis binnen. Geen Lydia vertoonde zich, wél de weduwe, die er onthutst en wanhopig uitzag. Waar is mijn vrouw, waar is lady Davis? riep hij. Helaas! heer, zij is weg! roovers hebben haar ontvoerd! Algernon wierp zich woedend op de Griekin. En gij hebt haar niet verdedigd, ellen dige? Gij hebt niet om hulp geroepen? Dat kon ik niet, heer! Terwijl ik uit was, is men hier binnengedrongen; toen ik terug kwam, nu zoo wat twee uur geleden, zag flc heel in de verte de kaïk, waarin lady Davis zich bevond, zich in de richting der zee ver wijderen, Algernon viel vernietigd op een rustbank neder; daareven nog had hij den hemel in het hart gehad en nu.... de hei. Onverwachts Oosten rijkschen minister-president, graaf Taaffe, op zeer in het oog loopende wijzehad overgeslagen., waren de officieuse pluimstrijkers in Duitschland dadelijk gereed met de bewering, dat dit eene welverdiende strafwas voor de zoogenoemde nationaliteiten-politiek, die de Czechen en de Polen aanmoedigde, maar de Duitschers verdrukte. Men beweerde zelfs, dat keizer Franz Joseph, zijne oude vriendschap voor graaf Taaffe opofferende aan de belangen van zijn rijk, zijn minister-pre sident, na den wenk van den Duitschen bondgenoot, wel zou moeten ontslaan. Had zich niet keizerin Elisabeth genoodzaakt ge zien om, onder de pressie van den vorstelijken bondgenoot van haren gemaal, de toezegging eener waarlijk vorstelijke bijdrage voor het Heine-monument te Düsseldorf weder in te trekken ? De uitkomst heeft geleerd, dat de poging tot inmenging in Oostenrijk's binnenlandsche staatkunde is mislukt, en zelfs het tegendeel heeft bewerkt van hetgeen zij bedoelde. Want enkele dagen na het vertrek van keizer Wil helm heeft keizer Franz Joseph de laatste zoogenoemde Duitsche elementen uit zijn ministerie verwijderd, en den Czechischen clericaal, graaf Schönborn, met de portefeuille van justitie belast. Al doende leert men. Keizer Wilhelm heeft den Italiaanschen premier Crispi, den ouden vriend van samen zweerders en carbonari, den medestander van Mazzini en Garibaldi, met de meeste onder scheiding behandeld, hem de orde van den Zwarten Adelaar vereerd, met hem gedronken en geklonken en hem ten slotte zijn portret met eigenhandig- onderschrift aangeboden. Maar Crispi neeft reeds twee reizen naar Friedrichsruhe gemaakt, en graaf Taaffe laat die taak over aan zijn collega Kalnoky. De eerste gewone zitting der Kamer van Honderd leden heeft nog ,veinig belangrijks opgeleverd. De vergaderingen aan de her ziening van het reglement van orde gewijd, wekten geen belangstelling bij het publiek, en waren ook meer vervelend dan belangrijk. De uitslag der herziening deed mij denken aan eene handeling van August den Domme in het circus van Oscar Carré. Als voor het een of ander nummer der voorstelling een vloerkleed zal worden gelegd, geeft August u den indruk dat er heel wat zal gebeuren. Met verbazend veel drukte komt hij aanloopen om die zaak eens in orde te brengen, trekt even aan een der hoeken van het kleed dat al is uitgespreid, en laat het daar mede precies liggen zooals het al ligt Ook de ministers toonden niet de minste belangstelling, waar de heeren de Savornin tastte zijn hand op een zacht en glanzend voorwerp; het was een haarvlecht,welke haar zeker bij de worsteling was afgerukt. Arm duifje, dat aan het nest ontvoerd was, zij be minde, zij had zich ditmaal wel verdedigd! Sir Davis barstte iii tranen los, kuste de dier bare relequie, het eenige souvenir, dat hem van zijne geliefde overbleef. Toen de weduwe zag dat hij wat kalmer was geworden, vertelde zij hem het verhaal, dat Lydia bij haar terugkeer haar had gedaan van dien Oosterling met Ibrahim op straat en van den angst, dien zij niet aan Algeroa had durven mededeelen. En zeg eens, viel lady Esther Stanhope den verhaler in de rede; is men nooit te weten gekomen, waar die lady gebleven is? Onze gezant bewoog hemel en aarde ora Ibrahim's sïachtofler op het spoor te komen, maar heb eens te doen met een hooggeplaatste-, wien alle slimheid en macht ten dienste staan! Algernon heeft taal noch teeken meer ver nomen van zijn veelgeliefde vrouw; maar hij was en bleef diep overtuigd, dat zij, om haren echtgenoot van nen dag getrouw te blijven, haar toevlucht heeft gezocht in den dood en hij heeft voor haar achter in het park van. Cleveland-palace een mausoleum doen oprich ten, waar hij eiken dag eenige uren in gebed doorbrengt. De schoone hoorderessen van lord Brougham hadden de oogen vol tranen. Welk een droevig slot heeft uwe geschie denis! merkte eene jeugdige bloedverwante van Byron op. Is het niet geoorloofd te den ken, dat men dezen wanhopigen weduwnaar nog eenmaal zal kunnen troosten? Neen, dames, rekent daar niet op; al zijt gij ook nog zoo lief en bekoorlijk, gij zoudt inderdaad vergeefsche moeite doen. want al de blonde ladies van" het vereenigd koningrijk zouden niet in staat zijn mijn vriend Algernon zijn beeldschoon, bruinoogig Grieksch vrouwtje te doen vergeten, dat hij slechts nen dag de zijne heeft mogen noemen. C.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl