No. 596 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. te lang. eer bij de groote menigte de oude ?energie Was teruggekeerd, en diezelfde groote hoop, welke er twintig jaar geleden zoo fier op was geweest, zich het »nakroost der Batavieren" te Juinnen noemen, scheen nu geheel en al vergeten, -hoe stoer en stug, hoe taai en weerbarstig de voorvaderen zich hadden getoond, die geen vreemde legioenen binnen de grenspalen duldden en die van geen dwang wilden weten. Reeds don 13en November had het Fransche .garnizoen Amsterdam verlaten, den 17eu Novem ber had Van Hogeudorp voor het eerst zich met "de oranjekleuren getooid en was in den Haag het oraujevaaudel van den toren gestoken, den volgenden dag trok de generaal Bouvier des Eclats af, eu aau het talmen en weifelen van het zoogenaamd Provinciaal Bestuur hadden Ho geudorp eu Van der Duyn vau Maasdam den .2üen eeu einde gemaakt. Maar wat kostte het een .moeite en overleg, om de zaak der vrijheid tot ?een goed einde te brengen! Wareu de Fransche bevelhebbers slechts even krachtig opgetreden, Hogeudorp en de zijnen zouden reddeloos verloren zijn geweest Vele dagen lang hing het lot van Nederland Jian een zijden draad, aan een nuk vau het toe val, en dat toeval besliste gelukkig in het voor deel der stoere mannen, die alles voor de vrij heid ter offer brachten. Was 's Graveuhage door een kloeke daad voor goed gewonnen, Amsterdam wilde zich niet ver klaren: de vreeze voor Molitor, die zich in Utrecht had teruggetrokken en voor baron Guétard -de la Porte, die met eeu tamelijk sterke macht te Naarden lag en deze vesting reeds den 17e in .staat van beleg had verklaard, deed de blooden sidderen eu de verstandigen afwachten. Kemper en Schollen als vertegenwoordigers van het Algemeen Bestuur binnen de hoofdstad toegelaten, vermochten slechts in alle stilte te werken, eu waarschijnlijk zou hun streven nog niet veel hebben gebaat, had de heer Van deiHoeven niet het geluk gehad, eeu bende van twee honderd kozakken, onder aanvoering van ?den Majoor Marklay, te bewegen vande Veluwe xechtstreeks naar Amsterdam te trekken. Bij het aanschouwen van die vreemde hulp troepen ontwaakte de moed; het stedelijk bestuur verklaarde zich openlijk voor het algemeen be wind eu zoo werd uu juist vijf en zeventig jaar geleden, op deu 4.en November 1813, te Amster dam weer de Hollandsche vlag geheschen. Die kozakken, hoe vuil en vies onze grootvaders ze ons ook hebben afgeschilderd, had het toeval ons op het juiste oogenblik gebracht, want op deuzelfdeu dag dat de Amsterdammers zich door ?de tegenwoordigheid vau deze Russische cohorte zoo sierk gevoelden, had te Woerden het afgrij selijk tooueel plaats, hetwelk de groote meuigte opnieuw niet schrik en angst vervulde eu de taak van de leiders der goede zaak bitter ver zwaard e. Dien moord van Woerden hebben wij met den mantel der liefde te bedekken; we doen hel ver standigst door niet te vragen, wie de soldaten zijn geweest, die het bloedbad hebbeu aangericht eu later binnen Naarden de tuchtroede van den baron Guétard de la Porto hebben gevoeld, trouwens de zorgeloosheid te Woerden door de onzen aau deu dag gelegd, past volkomen bij de laffe vrees der vele kieiumoedigen van die dagen. Gelukkig was op het oogenbiik, toen de mare van de moord en plundering zich verspreidde, het grootste deel van Holland reeds aan do zijde van het Algemeen Bestuur. De generaal tiweerts de Landas met zijn legertje, ijlings bijeengetrommeld, had .Rotterdam,waar Hogeudorp reeds sinds langin het geheim had gewerkt, voor de goede zaak ge wonnen; de luitenant Ampt had aldaar eeu kleine flotille gevormd, eu daardoor volgde ook spoedig Dordrecüt het voorbeeld vau de liottestad; Leiden, Haarlem eu Gouda kozen insgelijks de zijde van het Algemeen Bestuur eu daarmede scheen voor eeu goud deel de zaak beslist, toen dnu het treurige tooueel te Woerden werd afgespeeld, nadat uie stad den dag te voveu door het legertje vuu den generaal de Jonge was opgeëischt eu overgegeven. » Woerden uitgemoord en geplunderd!" Die droeve tijding kou eeusklaps alles doen keeren, en niet ten onrechte vreesden Van Hogeudorp eu de zijnen dat het vertrouwen vau het volk .zou worden geschokt, de vrees op uieuu- aaugewakkerd, de veerkracht voor gued verlamd. De Kussen, die naar men meende te weten, aan gene zijde van den IJsel de Franschcn had den verjaagd, gaven nauwelijks teekeu van leven; <le Piius vau Oranje uit Engeland intbode»,waartoe Fagel en de Pechoncher reeds deu l'Jeu November uit 's Hage waren, vertrokken, liet op zich wachten. Het Algemeen Bestuur nochtans eu desih'ttereude verdieusteu van Hogeudorp e;i de zijnen blinken daardoor nog te meer verloor te mid den vau al die neerslachtigheid, vau al dat vreezen eu beven, deu moed uiet. Eeu toeval bracht weer hulp. p Vrijdag deu 2Ce November landde te Scheveuiugen een eenvoudig Engelsen koopman, Char les Gvant, die slechts voor handelszaken de Noord zee was overgestoken, docli die door de menigte ' voor eeu gezant der Eugelsche regeeriug werd aangezien Van die vergissiug maakte het Alge meen Bestuur een nuttig gebruik : Charles Graut werd gestoken in eeu Engelsen, uniform, eu met de goede berichten over de synipatnie, welke de volksbeweging aan geue zijde vuu het Kanaal ondervond, ging uu als eeu loopend vuurtje de blijde tijding, dat de Eugelschen te Sehevcniugen waren geland of zouden lauden. Men liet het daarbij niet, want allerlei opbeurende nieuwtjes werden roudgestrooid; eeu gevaarvol hulpmiddel voorzeker, dat wrange vruchten zou hebben doen oogsten, hadden niet ten slotte de liussische en Pruisische troepen gevolg gegeven aau den drang van het Algemeen Bestuur. De kozakken trokken westwaarts, den 2Seu had Molitor Utrecht verlaten en deu Süen November des uamidags te 4 ure landde de Prius van Oranje te Bcheveuingeu. »De reis van Scheveuingeu naar den Haag was «eu zegetocht", meldt 'Vau der Palm, »door 't fraaiste weder begunstigd en onderde toejuichin gen van duizenden volbracht. Nooit openbaarde zich de vreugde tot dronkenschap gestegen, op EOO verschillende wijze. Hier stond men wezen loos, als geworteld in den grond, even alsof men niet geloofde wat men zag. Dezen gloeide het gelaat, gene verbleekte, de een barstte los iu gejuich, de oogen van den anderen werden door deu dauw der natuur beneveld. Den ouden van j dagen was het, als hadden zij een kind uit deu dood weder gekregen, den mannen een broeder, den jongelingen een vader!" (Slot volgt). Schaakspel. No. l SCHAAKSTDDIE. ZWART a b c d e f g WIT \\it speelt en wint. PROBLEEM No. 3 van den heer H. Kling. ZWART D cl abcdef gh WIT Wit begint en geeft in 2 zetten mat. Oplossing van Probleem No. 1. 1ste zet h3 c8 onverschillig. 2de zot c7 of d2 geeft mat met variatie. Oplossing van Eindstelling No. 3 1ste zet hl f2 b4 Ii5 2 12 g4 h!> h4 3 f'5 g(i h4 g3 4 gügo g3 g2 5 g5 _ f4 g2 - gl 6 f4 g3 gl _ hl 7 h2 - t3 1,3 ha 8 g4 )2 mat. Oplossing van Partij Amlersscn Kieseritzky l zet f'5 X g"<t 08 do 2 13 tuf g8 X ^ 't beste. 3 do geeft mat Goede oplossingen ontvingen wij van de heeren W v. H. te Delft C. T. v. II. te Gorredijk, J. L. v. E. fe Driebergen. A. li. M. en II. M. d. C. alhier de overige waren niet goed. CORRESPONDENTIE. De heer A. IJ. te Purmerende: Aan uw ver zoek zal op tijd worden voldaan X. te Kaatsheuvel: niet goed. zoek nog maar. VOOR MINDER GEOEFENDEN. Liefhebbers, die niet genoegzaam geoefend zijn, met de partijen, door de groote meesters gespeeld te volgen en te hegrijpen, kunnen in deze rubriek, als ze lust hebben daarvan iets meer te weten, ruimschoots gelegenheid vinden zich te bekwamen Wij stellen ons voor de verschillende spelopneming te behandelen, en eiken zot te bespreken, zoodat de minder geoefende er juist in zal vinden, hetgeen hij verlangt om zijn kennis van hot schaakspel uit te breiden. Wij nemen aan dat het overbodig mag geacht worden, daarop te wijzen, dat het schaakbord zoo danig moet zijn geplaatst dat ieder speler een wit vehl ter rechterhand heeft, en dat het algemeen aangenomen is, dat wit" den voorzet heeft. Bij het begin beslist het lot wien die kleur /al toe vallen, daarna wisselt men bij elke partij om. Den voorzet te hebben is op zich zelf reeds een voorrecht. Stellen wij ons voor twee legers die tegen elkander optrekken. Op een gegeven plek wacbt de eerstaankomende veldheer zijn tegenpartij op, en het spreekt wel van zelf dat hij zoo spoedig mogelijk zijn. troepen zoodanig zal opstellen, dat de later aankomende zich zal moeten tevreden stellen met hetgeen overblijft. Zoo ook moet de naspelende in zeker oj zicht dansen naar de pijpen van wit". Natuurlijk hangt van de juiste doorvoering van aanval alles a'. Hij, die aanvallend speelt, mag geen tempo" verliezen om zijn tegenparij te d vingen, anders dan verdedigend te spelen. Van eiken zet dien men voornemens is te doen, moet vooraf berekend worden, welke de gevolgen kunnen zijn, wat de tegenpartij het bost daarop zou moeten doen, om goed te spelen, wat d in weer op dien zet zal moeten worden gedaan, zoodat ceuige zetten vooraf berekend moeten zijn, waarbij men zich dan ook een juiste voorstelling zal moeten maken, hoe de stand der partij na die zetten zal zijn. Doet de tegenpartij de als de beste tegenzet geachte niet dan is hot natuurlijk een zwakkere zet die hij doet. en daarvan moet dadelijk partij getrokken worden. Hieruit ziet men, dat men niet alleen zijn eigen partij, maar ook die van zijn tegenpartij moet bestuiloeren. Zoodoende wordt niets aan het toeval overgelaten, alles moet vooraf berekend en voorzien zijn. De verschillende spelopeningen worden verdeeld in gewone openingen en Gambiets. Op deze laatsteu komen wij later terug, en zullen beginnen met eene Gewone opening. Ie Partij. Wit Zwart Ie zes K 2 E 4 (a) E 7 E 5 2e ., F l C 4 (b) F 8 C 5 3e '?G l F 3 (c) Welke zet zou voor zwart hierop wel het best zijn? (e.) Deze zet hooit een drieledige bedoeling, ten eerste een sluk uit te brerven waardoor de ruimte tassehen ko ning en kanteel vrij k jiiit. en de rocjuade kan worden ycdaan, teu t\veede om piuu E 5 aat\ U: vallen, ot' op G 5 te spelen, waardoor dan de zet Xu. li met den looper eenijje kans van welslagen zou verkrijgen, als het niet hij tijds verijdeld wovdt. /.wart moet duo een zet, kie/.eii die aan l de/.e be/w;iren het Hoofd biedt. De redaetie zoa gaarne van de liefhebbers vernemen \velke ?.et /ij voor zwart wel liet best ai-bien. Xatuurlijk ycldt dit alleen voor de minder Beoefenden. Deze partij zal in het vu'gende nummer worden voort gezet. TWEE HUWELIJKEN TE VELDE. Nooit heb ik zoo iets gezien en nooit want ik zal er niet meer naar kijken, al trouwen er nog honderd eu nooit /.al ik zoo iets meer zien. { Al heel wat huwelijksinzegeningen heb ik bij- j gewoond: als bMangstellendo. als officieel getuige, { ja, ns zelfs als argeloos hoofdpersoon; ik heb vrienden en vriendinnen die protestantsch ziju j getrouwd protestantsch met alle nuances, vuu ; remonstrautsch af tot doleereud toe ; ik heb j ze ook die het huwelijkssacrament van de een j en ondeelbare katholieke kerk ontvingen; ge- i trouwde joden en jodinnen tel ik ouder mijne | kennissen en nu heb ik ook nog het genoegen, j voortaan mijn hoed te mogen a flemen voor vier j getrouwde lieilkapiteins. Nu kan het wel, dunkt i me, voor mij, e u voor Europa. Zoolanger althans j geen menscheui'ters samen tiouwen, wil ik »vau j 'c huwelijk niets meer weten." i Die twee laatste huwelijken hebben de deur toe gedaan. Die heeren en dames vau het Legerdes ^Heils zijn hard bezig ons geheel en al bet binnenste buiten te keeren. Eeu Hollaudsche kerkganger uit mijn tijd trok een behoorlijk ernstig gezicht, in overeenstemming met de plaats en het "doel, maar de Hfilssoldauui zoo zei j de Eiiffplsche voorganger trekken geen gezicht j zoolang nis een pilaar. Neen, waarachtig, dat deden ze met. 't U as of men iu eeu paardenspel kwam, zoo'u vroolijke levendigheid heerschte er in de Hcilskerk op Rapenburg. Men riep elkander vuu (ie eene zijde j naar de andere wat toe, men floot, uien drong , om eene plaats te maken, eu uien deed dat alles lachende eu ieder neuriede op eigene wijze eeu vroolijk melodietje. Eindelijk warcu toen alleu gezeten in de met vlaggen en eemg groen ver sierde zaal en op een wenk van eeu der aanvoer ders, die met zijn pet zwaaiende de maat sloeg viuo- de gansche gemeente aan het Halleluja te zingen Halleluja op de wijze vau : 11 allee, hallo, hallee, ballo, Bij ons gaat alles zóó. ja zoo. Bij dat gezang waaien dan al de heeren met de armen eu knikken elkander zoo vroolijk eu lachend toe. dat een oningewijde niet anders den keu kun of hij is op een vroolijk partijtje. Als men zich daarbij voorstelt dat eeuige soldaten wegens de hitte hun jas hadden uitgetrokken en dus in hun rooile vost door de menigte zich be wogen, dun z;il men begrijpen hoe lovendig bet tafereel was dat de zaal aanbood, niettegenstaande van alle kanten de woorden vuur en bloed u tejïougrijnsden. Eindelijk, na veel gebed eu gezang, verschenen de hoofdf'ictoren voor de plechtigheid oji de tri bune; ten ivc.htey/.ijde du twee bruitien eenvoudig in hot zwart gekleed met breede, witte sjerpen over den schouder en het haar in deu bekenden soldatenknoop achter tegen het hoofd; ter linker zijde do twee bruigoms in uniform. Verder was de tribune gevuld met mannelijke en vrouwelijke kameraden en een paar kindertjes. MIMI bad on men zong. en men deed dat alles /oo blijmoedig, zco zonder vertoon van il'melarij, dat ik zeer spoedig al mijne gomoodsbozwaren bad ter zijde gesteld, en Die Wacht am Rhein mede brulde alsof ik ook ouder de banier van vuur en bloed ten strijde trok. Ue, eeuige aanstellen], die ik opmerkte, was het bidden en spreken in het Kngelsch. dat volzin na volzin door den heer Schoen werd vertaald. Voor wie Kngelseh verstonden was het verve lend tweemaal hetzelfde te hoorcu, on voor wie het nii.-t verstonden, wa.s dat Engelseh nog ver velender. Maar overigens ging het er echt vroolijk cu joviaal naar toe. >l)e bruiden on bruidegoms worden verzocht op hunne voeten te gaan staan," werd er lachende gezegd cu i'le geaeele gemeente, bruiden en bruidego ris incluis, lachte mede en en laatstgeuvu stonden op huuue voeten. fa) Gewoonlili wordt deze pion twee velden vooruitfb) Deze looper wordt uit^ebraeht met een tweeledi u mte te maken voor den k en orn het veld. F 7 te bestrijken, welk punt vóór dt Daarna werden de »huwelijksartikelen" voor gelezen en die voorlezing geschiedde onder zoo veel onschuldige grappen, dat telkens een luid: gelach de plechtigheid afbrak. De verplichte gehoorzaamheid en trouw werd o. a. vergezeld van een terechtwijzing aan het adres van de mannen die dat we! graag hooren maar aan hunne eigene verplichtingen niet denken. »De mannen die over hunne vrouwen pruttelen hebben juist vrouwen zooals zij verdienen." Eu dan: »God brengt altijd den rechten man en de rechte vrouw bijeen; Hij kiest ook het juiste oogenblik om ze bijeen te brengen. Slechte huwe lijken ziju die welke zonder God gesloten worden." De Eugelsche Majoor spiegelde ons voor dak het sluiten van zoo'n huwelijk a l'instar der Salvalion Army nog zoo gemakkelijk niet ging, vooral omdat dit het eerste huwelijk in Holland was, en. zelfs het eerste dubbel huwelijk dat nog in het Leger des Heils voorkwam. Daardoor wekte hij verwachtingen bij ons op, die bitter teleurgesteld werden. Want eenvoudiger manier van trouwen hebben ze zelfs op het stadhuis niet. Aan de betrokkenen wordt alleen gevraagd, te verklaren: dat hun geen wettige bezwaren bekend zijn, die hun huwelijk zouden kunnen iu deu weg staau (een der bruigoms zei: ja, eu zijne bruid zei: neen, maar beide antwoorden scheuen\vokloeude geacht te worden), slechts elkander te zullen liefhebben, en alles te zullen doen iu het belang van het Leger des Heils. Daarna steekt de bruigom een ring aan den vinger der bruid, eu zegt, dat die ring ter blijvende herinnering is aan de plechtigheid van lieden en de daarbij gedane beloften, en ... man eu vrouw zijn ze wat ze trouwens des morgens volgens de wet reeds op het stadhuis geworden waren. Een gejubel was er van belang! Amen! bul derde de ganscbe gemeente. Amen! Halleluja! Men lachte en klapte in de handen eu stampte met de voeten, alsof men iu de komedie zat. Geeu spoor van erust! Eeu kleine vergissiug bij het geven van dea ring aan de bruid gedurende de plechtigheid, werd door den voorganger zelfs lachende veront schuldigd met de woorden: »Het is pas voor het eerst dat ze trouwen." We werden beleefd verzocht om weg te gaan, want de zaal moest opgeruimd wordeu voor het bruiloftsmaal dat te half zeven /.ou plaats hebben. Als ze in de Port van Cleve voor zestig cents zoo'n inaal durfden voorzetteu, zou het standje heel gauw vcrloopeu zijn. Thee met suiker of zonder naar verkiezing. Later kwam er zelfs zoogenaamde thee met witte puntjes. Dunne sueedjes wittebrood en dunne sneedjes krentenbrood eu brood met vleesch, maar heel fatsoenlijk belegd eu niet opengeslagen". Aan de thee heb ik me te goed gedaan. Aan onze tafel bediende een meisje niet zulke vromg, mooie oogen en heclemaal zoo'n vroom, mooi gezicht; zij jubelde en danste en klapte iu de handen zoo geheel overeenkomstig mijne eigen gemoedsgesteldheid; eu zij vertelde mij daarbij zoo berustend, dat hare heele familie haar verstooten had, omdat zij bij het leger des Heils zich had aangesloten; en zij deed alles zoo lief eu legde zoo vertrouwelijk hare hand op mijn schouder als ze mij verzekerde dat ik ook nog te redden was, net zoo goed als vader Toon van de Bloemgracht, dieu ze vroeger dronken Toon noemden dat ik iederen keer maar weer om eeu nieuw kopje thee vroeg. Zij zal voor mij bidden, hot lieve kind. Eu als ik nog eens iu die gemoedelijke, zachte oogen wil staren, dan zal ik boe! naar de Gerard Doustraat moeten, wnnt daar is ze »op de kerk". Overigens was er aan den feestdis.cn uiet veel zaaks. Men zong weer on bad, en verschillende personen legden getuigenis af vau het geluk dat hun door de bekeering was ten deel gevallen. Daaronder was, behalve de straks genoemde Vader Toon on meer andere heeren, die het Leger des Heils vanden drank afgeholpen bad, ook nog een soldaat (ik bedoel een vau Willeni III) wien het geluk uit do oogen straalde, toen hij vertelde hoe wonderbaarlijk pleizierig hij zich gevoelde. Ik nam nog oen kop thee eu vroeg aun het vrome mooie meisje, hoe dat toch zoo in eens bij een menscli kon komen opzetten, alleen door dat Leger des Heils, maar daar kreeg ik geen ant woord op. Zij zei alleen maar, dat ze den heelen dag wel juichen kou eu waarachtig, daar sprong zij al weer hoen : Hallee en halloo, liallee eu halloo Bij ons gaat alles zoo, ja zoo. Ik geloof dat liet geheim van den invloed dien het Leger des Heils beeft, juist schuilt in de blij moedige manier waarop zij vroom zijn. Van de eeuwige verdoemenis hoort ge er geou woord. Alleen vuu hot eeuwige geluk spreekt men. Ea men eert er den Heer op vroolijken toon, men zingt te zijner eere lofliederen op opgewekte wijzen, uien wuift met de zakdoeken alsof men op een bal masquéwas eu de voorgangers sporen hunne volgelingen aan toch blijde te zijn on te lachea en niet te denken: wat zou mijn domino daar wel van zoggen. Het Leger des Heils is eeu vroolijke godsdienst, ecu die gelukkig maakt de andere zijn goed voor oude mannen en vrouwen. De bruiden spraken en de bruigoms. Een der laatste zong vroolijke coupletten met het refrein : »En ik wou en ik mocht en ik mocht en ik koa niet uit de zaal (v. h. L. d. II.) blijven." En allen juichten made en herhaalden het refrein. En blij vuu zin gingen alleu opgewekt huis waarts. Ik vroeg nog om eeu kop thee, maar er was niet meer. 'k Had, geloof ik, dan ook wel dertien kopjes gedronken. v. R. VOOR DAMES. Vroitu'ctiklecilinfl. De c/oeile oude tijd. Ifiiip Gnrclon-BaiLie. Specii/ecrcnde kuiarrouven. Lederwerk. Amerikuaiische dranken. Weder wordt een voordracht over vrouwelijk costuum door de pers besproken. Mevrouw Fischer