De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1889 7 april pagina 5

7 april 1889 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 615 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 'den, is volstrekt niet mooi, de ruggen der stoe len vooral zijn leelijk. Voor het blad van. de ta fel is een fraai geteekend stuk notenhout gebruikt. De HH. Vos en Legrand, Amsterdam, hebben met hun zwart gepolitoerd salon-ameublement, No.17, blijkbaar zeer den smaak van het publiek getroffen; een half dozijn kaarten van nabestelling zijn er aan gehecht. Het salonmeubcl, zwart met vergulde orna menten, maakt met de verdeeling van zijn hekjes, hoekjes en hokjes, zijn fraaie spiegeltjes met de ?geslepen randen, zijn kastjes en verdiepingen, den indruk van iets zeer elegants; ook de crapauds en «toelen zijn fraai. In het zwarte ameublement van J. A. van Weeren, te Amsterdam, No. 18, trekt ook het mooie slanke salonmeubel de aandacht; hierbij vindt men een van de weinige speeltafels. Eene afzonderlijke afdeeling, omdat het duurder is, vormt het ameublement van J. van Hulzen te Zwolle. No. 19. Het kost f 770, en is inderdaad fraai. De stijl toont, met zijn inlegsels van gladde koperen lijntjes, een neiging voor het Empire; bij zonder fraai zijn de stoelen, waar het zware boven stuk van den rug, met terra-cotta fluweel bekleed, rust op den rand van gesneden hout met koper. Thans de huiskamer-ameublementen. Zij zijn .meest zeer eenvoudig; C. M. Eckhart te Rotter dam, W. C. van Eest te 's Hage, J. van Hulzen te Zwolle en te Kampen, Gebr. Monsieur te Steen wijk, E. E. Prins en Co. te Amsterdam en Randoe te Haarlem zonden allen flinke, soliede eetkamer ameublementen in, met een gemakkelijk buffet en flink dressoir en uittrektafel met eenige bladen. Bij de firma Engelen van Kampen schenen ons buffet en dressoir vooral flink opgevat en sierlijk .afgewerkt; het bekroonde van de firma J. A. van Weeren te Amsterdam is zeker alleszins de ver melding waard, alleen lijken de twee fauteuils wel wat reusachtig voor aan tafel. Het eetkamer-ameublement van D. J. Bomhof te Zwolle, is 200 gulden duurder dan de anderen; ?maar het is ook artistieker bewerkt; in dat van Haak en Hesselink te Amsterdam, is vooral aan het buffet veel zorg besteed, alleen, dunkt ons de zware overkapping der buffetkastjes wat verplette rend voor de slanke zuiltjes waarop deze rusten. De mode der handvatten boven aan de stoelen, die wij hier en bij enkele andere ameublementen vin den, schijnt niet aanbevelenswaardig; het is onge past en ongezellig, en in strijd met het rustig karakter van een stoel, het wegschuiven ervan op ?eeue zoo in 't oogvallende plaats, boven aan den rug, door een blinkend handvat in herinnering te brengen. Ook het volgende ameublement, zeer fraai met bont Perzisch velours bekleed, van Prins en C!o. te Amsterdam, heeft deze handvatten. Het eet kamer-ameublement No. 32, van Vos en Le Grand te Amsterdam, 520 gulden, onderscheidt zich door forschen, solieden stijl. De gebeeldhouwde leeuwen koppen staan goed bij het dik opgewerkt, geperst leerdoek van stoelen en crapauds. Nu de slaapkamer-ameublementen: P. van Bergen te Gennep, Broesterhuizen te Leiden, G. A. vam Campen te Amsterdam, W. C. van Eest te 's Hage, de een wat duurder, de ander wat goedkooper, zonden degelijk goed. Minder beviel «us het eikenhouten ameublement van E. W. Pretleriks te Zutphen; het akelig leiblauwe marmer van de nachttafel doet eer aan een gootsteen dan aan een toilet denken; ook de stoelen zijn onbe hagelijk. Men zou meenen dat er geen mahonie hout meer was; alleen de ameublementen van Gerritsen te Zwolle en van Hulzen te Kampen vertoonen het nog; vooral in het tweede, met wit marmer gecombineerd, voldoet het zeer goed. Ook in deze afdeeling verwierf de firma E. E. Prins, te Amsterdam, het eerediploma en de gouden medaille. De geschilderde meubelen komen met iedere tentoonstelling in grooter getal opzetten; en er zijn er in alle prijzen; de H.H. C. Verwcy Jr. en T. Holst bieden een ameublement voor 350 aan, dat men voor echt zou verslijten en dat dan ook verkocht en nabesteld is; maar ook die van 177 gulden van P. van Bergen te Gennep, van 185 van Van der Meulen te 's Bosch, van 235, 225, 200,190, 115, en zeis 110 gulden, alle vau dezelfde firma Verwey en Holst, zijn zeer behagelijk. Het heeft uit een oogpunt van kunst wel iets voor, wanneer de schilder geen houtkleuren nabootst, maar franchement er voor uitkomt, dat het verf is; in dit opzicht heeft het ameublement van 215 gulden, porceleinwit met een rose tintje en saumon filets, in een kamer met hemelsblauw gedrapeerd, wel raison tTêtre. * * * De afzonderlijke meubelen, schrijftafels, stoelen en stoeltjes, buffets en boekenkasten, in het Paleis tentoongesteld, bespreken wij niet, en gaan nu tot Felix over. Het aantal ameublementen is hier slechts zevenen-twintig; maar opmerkelijk is het, hoe eenvormig, alle smaakvol-alledaagsch en oorrect-banaal, ae zijn. Toch is er het een en ander bijzonders. De heer E. M. Schmidt uit de Galerij exposeert een. fraai eetkamer-ameublement, voor GOO gulden, waarvan de fauteuil, in den vorm der sella curulis, artistiek en ongemeen is. In de eetkamer der heeren Bleesiug (Kalverstraat) heeft de uittrek tafel een aardig mecanisme. Joh. H. Pfersich (Kal verstraat) H. F. Jansen en Zonen (Kalverstraat) hebben meer aan de draperie dan aan het hout werk hun talent gewijd, de canapévan No. 5 is fraai. De firma J. A. Holst (Korte Nieuwendijk) exposeert een geschilderd slaapkamer-ameublement, wit met blauw, mooi maar duur, 388 gulden; J. B. Hillen (Damrak), J. A. Hoog (Nieuwe Spie gelstraat) en J. B. Bleesing en Zonen (Kalverstraat) stellen vaak in hun winkels artistieker ameuble menten ten toon, dan zij hier in Felix vereenigd hebben. Ook het koperen lijstwerk is hier vertegenwoor digd, in een ameublement van Gebr. Van Houtum, (Reguliersbreedstraat), waaraan het een sierlijk en, ondanks den lagen prijs, zelfs coasu uitzien geeft. De HH. Voogel (üamrak), Lazauce (Singel) en de reeds bovengenoemde Pfersich, Jansen, Haag, Bleesiug, schijnen elkander niet de loef te willen afsteken; al hun zendingen zijn fraai, bescheiden, behagelijk, aangenaam, gezellig, prettig, beminnelijk, ge woon. Een heeft willen uitsteken; de heer Schmidt van de Galerij heeft een stijl willen uit vinden, style Wilhelm II. Het ameublement is duur, 830 gulden, en prachtig; er zijn stoelen bij met bloemenborduursel in goud en kleuren op bordeaux satiju en andere met gewerkt pluche, canapétafel en tagère hebben een fluwcelen blad, er is een mooie pouff en een gemakkelijke canapé, maar de stoelen zijn Louis XVI, het salonmeubel heeft iets van Queen Anne en iets van Henri II; de tafels hebben geen karakter; iets oorspronkelijks, iets dat aan een stijl doet denken die zich zelf bewust zou zijn en zich zou willen opdringen, daar is geen sprake van. Dezer dagen maakte een Duitsch schrijver de opmerking, dat in vroeger tijd, toen kunstenaars mooie meubels maakten, zulk een kunstenaar er ook maar n maakte in langen tijd, en ook maar n persoon het kon bezitten. Ziet men uu in tachtig ameublementen nauwelijks n nieuw, oor spronkelijk, friseh denkbeeld, dan moeten we ons maar troosten met de gedachte, dat we van de stoelen en tafels zooals ze daar zijn, er ieder voor een prikje een of meer kunnen hebben, en dus op niemand behoeven jaloersch te zijn. DUITSCH NEDERLANDSCH OF HOE MEN TE BERLIJN ONZE MOEDERTAAL SCHRIJFT. Te Berlijn is onder de benaming bibliographisch bureau" en onder leiding van Julius Steinschneider, een soort van informatiebureau op wetenschappelijk en letterkundig gebied opgericht. Uit een alom verspreide circulaire blijkt, dat dit bureau de volgende doeleinden beoogt : l8, als tusschenpersoon op te treden tusschen de geleerden van verschillende landen, teneinde hun het verkeer en de wisseling van denkbeelden gemakkelijker te maken; behulpzaam te zijn in het opsporen van bronnen, die men voor een of ander wetenschappelijk of historisch werk noodig heeft, en meer in 't algemeen het verstrekken van alle mogelijke inlichtingen op wetenschappelijk gebied. 2°. Een handje te helpen bij of desverlangd zich geheel te belasten met het verrichten van bibliographische werkzaamheden (het opmaken van wetenschappelijke catalogi enz.) 3°. Ten dienste van den handel, den geleerde, den kunstenaar, enz., het vertalen van allerlei geschriften, zooals brieven, contracten, geheele boeken, enz. in en uit alle mogelijke talen op zich te nemen. De taak, die genoemd bureau zich gesteld heeft, is dus nog al tamelijk veel omvattend en wanneer werkelijk bleek, dat het in alle opzichten voldeed aan matig gestelde eischen, zou het zeer zeker in een bepaalde behoefte voorzien en een ruimen werkkring vinden. Maar voldoet het ook sleclits aan zeer matig gestelde eischen? Opdat de lezer zich daarom trent zelf een oordeel zal kunnen vormen, deelen wij als proefje van de taalkennis der geleerde en hooggeleerde heeren, die aan het bibliografisch bureau verbonden zijn (het aan te halen fraaie stuk is door niet minder dan twee professoren en vijf doctoren onderteekend), de volgende zinsne den uit eene door hen verspreide, in het Nederlandsch??? gestelde of vertaalde circulaire let terlijk mede: Door deze heb ik de eer, Uw Ed. mede te deelen, dat zich den lde Nov. j. g. te Berlijn een BIBLIOGRAPHISCH BUREAU heeft gevestigd. Hetzelfde beoogt: I. Verstrekking wetenschappelijker informaties, b.v. inlichtingen, aangaande de literatur van be paalde vakken en hare toeganglikheid aan ver schillende plaatsen. II. Leverantie van samengestelde werken in bibliogr. geest voor bestuwen enz. III. Eene doelmatige tuschenkomst omtrent den antiqitarischen handel naar wetenschappelijke be ginselen. Het bibliographisch Bureau is gereed op wensch vakkundige taxateurs voor de enkelen wetenschappelijken disciplines te benoemen. IV. Spoedige opmaking gewenschter katalogen enz. V. Vertaling wetenschappelijker en belletristischer werken. Genoemde doeleinden tracht het bibliogr. Bu reau door volgende wijze te bereiken: 1. Middels vakkundige leden, belast met de directie over de verschillewe disciplinen. Zelfde zullen ter bepaalder uure in de localiteiten van het institut ter konferentie en tot elk gewenscht uitkomst aanwezig zijn. 2. Door plaatsing van correspondenten bij alle bibliotheken in Lniversiteitssteeden van het bin nen- en buitenland, insgelijks door middel van referaten van antiquariats-vakkundigen eene mogelvjkst spoedige uitvoering van alle gegevenen opdragen te verzekeren. De rijkelijk ter disposi tie staande medeiverkers van het bureau geven de sekerheid eener spoedigen bewerking en uitvoering aller orders. Opvolgend genoemde vakken heeft het bibliogr. Bureau vorerst in den kring zijner bezigheden geplaatst: Theologie (evangel. en katholik.) enz. Kulturgeschiedenis enz. Geschiedenis der middeleemo en nieuwtyd. Enz. enz." Dit staaltje van de naïeve onbeschaamdheid van een bureau voor translaten, dat zoo iets voor Neder landsen houdt (de vertaler heeft misschien wel eens een enkele maal in zijn leven Vlaomsch hooren klap pen, maar blijkbaar van onze moedertaal geen flauw besef) of denkt, dat het door anderen daar voor zal gehouden worden, behoeft, dunkt mij, geen verderen commentaar. Maar wanneer men nu nog weet, dat voor een vertaling in of uit het Nederlandsch, Fransch, Engelsch of Italiaansch slechts l Mark per 100 woorden en daarentegen voor een in eenige an dere Europeesche taal, diezelfde prijs per 75 of 50 woorden berekend wordt, (schrijfkosten moeten nog afzonderlijk betaald worden), dan kan men nagaan welk werk zal geleverd worden, daar hieruit toch m. i. blijkt, dat men onze taal beter meent te ken nen, deze gemakkelijker vindt dan b.v. de Deensche of Spaansche. Zijn evenwel de vertalers in die, volgens de zienswijze van het bureau, zooveel moeilijker talen evenzeer op de hoogte van hun taak als hij, die vorenstaande cacographie voor Nederlandsch uitgaf, dan zijn de slachtofi'ers dezer naar het schijnt, op grooten voet op touw gezette speculatie, met recht te beklagen. F. Z. M. VARIA. .HERTOG ADOLF VAN NASSAU lste Jaargang. Schaakspel. 7 April 1889. Een interessante partij gespeeld in de Match tusschen de La Bonrdonnais en Mac Donnell. La Bourdonnais. Mac Donnel. WIT. ZWART. Dame Gambiet. l d2 d4 2 c2 c4 3 e2 e4 4 d4 d5 5 bl c3 6 fl c4 gl f3 8 cl g5&) 9 el fl 10 dl e2 11 al dl Zie diagram. 12 d5 d6 d) 13 c3 d5 14 go X e7 15 fl el 16 e2 d3 17 dl 18 b2 b3 19 a2 20 hl d7 d5 d5 X c4 e7 e5 f7 f5 g8 f6 f8 c5 d8 e7a) c5 f2 f f2 b6 e) f5 f4 c8 g4 c7 X d6 f6 X doe) d5 X e3f e8 X e7 h8 A8f) 1)8 c6 1)6 a5 a8 c8 b7 b5 21 c4 X b5 g4 X f 22 g2 X f3 c6 d4 23 b5 c4 d4 X föf 24 el - f2 fii X d2 Stand der partij na den Uden zet van zwart. ZWART abcde fgh 25 gl g7f e7 f6 26 g7 17 f f6 g6 27 f7 1>7 d2 X c4 28 b3 X c4 c8 X c4 Stand der partij na den 29sten zet van zwart. ZWART /'//'/ ^~s i-j 12& r& Y"r^ t4 t-i j / '}t 14 / //^ 'M t ±. JL ? ,.~ Tegen Maandag is de Luxemburgsche Kamer bijeengeroepen om de boodschap van hertog Adolf van Nassau te vernemen, die het regentschap zal aanvaarden. Wij bieden den lezer zijn portret aan. Adolph Wilhelm August Karl Friedrich, hertog van Nassau, »Pi'alzgraf bei Rhein," b c d e f WIT is 24 Juli 1817 geboren, en volgde in 1835^ zijn vader als hertog van Nassau op In z\jne politiek liet hij zich in den beginne meest door hetreactionnaireOostenrijksche hof leiden, maar voerde toch in den oorlog tegen Dene marken in 1849 eene brigade Duitsche troe pen aan. Na de annexatie van zijn land door Pruisen in 18G6 begonnen langdurige onderhandelingen omtrent het bezit der kroondomeinen; eindelijk nam de hertog' met 8^ millioen thaler en het behoud van. eenige kasteelen genoegen. Bij het uitbreken van den Fransch-Duitschen oorlog sloeg hy de Fransche aanbiedingen af; hij woonde den laatsten tijd te Weenen.Verleden jaar ver zoende hij zich met den keizer van Duitsehland; de grondslag tot deze verzoening was reeds gelegd door het huwelijk zijner dochter Hilda met Friedrich Wilhelm, erfgrpothertog van Baden, een kleinzoon van keizer Wil helm I j De hertog is de eerste maal gehuwd geI weest met eene Russische grootvorstin, nu l sedert 1851 met eene prinses van Anhalt Zijne stiefzuster Helena is de moeder onzer koningin, eene andere stiefzuster is koningin van Zweden en Noorwegen. PLASTISCHE KUNST. Ieder weet hoeveel doeltreffender men han delen kan wanneer men allén, dan wanneer wen samen met anderen iets tot stand moet brengen. Een zaak van onderzoek op te dragen aan een commissie, en haar in de doos te doen zijn spreekwoordelijk bijna synoniem. Intusschen kan in sommige zaken van beleid het opdragen aan meer dan een persoon zijn goede reden heb ben. Maar wat heeft het in 's Hemels naam toch voor zin, voor de behartiging van belangen zoo als die van de aanstaande driejaarlijksclie Ten toonstelling der stad Amsterdam een twintigtal menschen bij elkaar te brengen. Dat kunnen er drie of hoogstens vijf veel beter af. Niet alleen dat in zoo'n geval de artiest die wat zou willen, door de heeren die voor spek en boonen mee doen, in zijn doortasten gehinderd wordt, maar het ergste van groote commissies is dat niemand voor de handelingen der verzamelden aansprake lijk is. Meemt men dat er dom, onbillijk, of on rechtvaardig gehandeld is dan kan men niemand daarover aanspreken, want A, B. en C gooien elk voor zich en terecht de schuld op 't geheele alfabet. Men heeft bij zoo iets noodig een paar mannen van karakter, die, overtuigd van hun competentie, naar hun beste weten handelend, zich aansprake lijk kunnen stellen voor wat geschiedt. Kunnen in zoo'n geval die drie of vijf het niet eens worden, dan is ket billijk dat stemming beslisse, doch dan moest men desverkiezende inzicht kunnen krijgen van een lijst, waarop de uitspraak van elk der commissie-leden aangeschreven stond. Dit zou een dubbel voordeel hebben. Ten eerste zouden de jabroers en karakterloozen die nu veilig stemmen, omdat zij toch niet voor hun stem per soonlijk aansprakelijk zijn, dan nooit in commis sies zitting kunnen nemen. En ten tweede zou een artiest die geweigerd was door meerderheid van stemming, doch die de stem van artiesten welke hy hoogschat, voor zich bad, blijmoedig in zijn lot kunnen berusten. De heer C. J. Leembrugge heeft aan het kurieuze en te weinig bekende stedelijke schilderyen museum in de Lakenhal te Leiden een belangrijke schilderij van Jan Steen ten geschenke gegeven, voorstellende Rachel op hare vlucht na den roof der afgodsbeeldjes door haar vader Laban ver volgd, en door hem van den kunstkooper Ch. Sedelmeijer aangekocht. De verkooping der schilderijencollectie, toebe hoord hebbende aan wijlen den heer Vincent van Gogh te Princenhage heeft f 86,620 opgebracht. Voor eenige dagen meldde de N. R. Ct., dat de heer Charles Rochussen zijn ontslag had ge nomen als lid der commissie voor het Museum Boymans te Rotterdam, en dat hij voor alle der gelijke waardigheden bedankte, omdat de ziekte van zijn broeder, met wien hij samenwoonde, hem tijd noch rust liet. Spoedig daarop, den Sisten Maart, is de heer Rochussen in den ouderdom. van 76 jaren overleden. Nog onlangs spraken wy hier van een der schaarsche, maar buitengewone teekeningen van den bejaarden artist, die zijn bekenden broeder in de kunst was voorgegaan, O l aan wien deze zoozeer gehecht scheen. De Art moderne" heeft wel eens voor de aardigheid een rubriek gehad waarin ze de ergste bêtises verzamelde, die over de tentoonstel lingen van den Cercle des Vingt gedebiteerd werden, en bij elkaar zette. Als het artistieke Brussel Hollandsche kranten las, hadden de goedlachsche heeren van het levenslustige blad hun hart nog eens kunnen ophalen aan de volgende boutade, van een zeker zeer verlicht journalist, uit Brussel dezer dagen aan den Nieuwen Rotterdammer gezonden. Verleden jaar reeds had ik er van afgezien, do reclamozucht der leden van den Cercie des Vingt, zij het ook zelfs door een afkeurende kritiok, te dienen. Intusschen had hunne carnevalistiesche uitstalling van verleden jaar nog een ernstig voorkomen, vergeleken bij die, waarmede zij dit maal den draak met het publiek geliefden te steken." Wij voor ons weten van de beste kunstenaars, binnen- en buitenlandsche, die den titel invite van den Cercle des Vingt" meer dan medailles of lintjes voor een artistieke onderscheiding houden. Maar dat zijn er dan zeker ook wel, die louter begeeren den draak met het publiek te steken. In de galerij van Durand-Ruel te Parijs, is nu een tentoonstelling van werken van den Engelschen modernist William Stott. Het werk van dezen schilder wordt in Frankrijk als echc En gelsch gekarakteriseerd, terwijl het in zijn vader land gewoonlijk echt-on-Engelsch genoemd wordt. Zoo iemand neemt dus wel een speciale plaats in!

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl