Historisch Archief 1877-1940
No. 625.
DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD VOOR NEDERLAND.
Ingezonden.
Vervolg op de bijdrage van den lieer J. van Eennes.
VOOR DEN ETEN WEER THUIS.
Muiderberg.
Zie Amsterdammer 9 Juni jl.
Eenige jaren (1875/1885), van Zaterdagmiddag
tot Maandagmorgen, gedurende do zomermaanden,
wegens het verblijf mijner vrouw voor hare gezond
heid, allergenoegelijkst in het nederige
Muiderberg hebbende doorgebracht, werd ik aldaar burger.
Ik kan dus veel mededeelen en den heer van
Rennes in zijne onderzoekingen of nasporingen
te gemoet komen.
De aldaar zich verpoozende deurwaarder, waar
van in zijne bijdrage, wordt gesproken, is mij in
allen deele bekend.
HU vervaardigde in Juni 1879, op dringend ver
langen van den hoogbejaarden baas Appel (zooals
men hom iu Muiderberg noemde), die als tuinman
van den heer Crommelin op de plaats Rustwijk
gedurende tal van jaren, als declamator, bij de
echo optrad, twee verzen.
Het vervolg van het eerste vers, door den heer
van Rennes gedeeltelijk uit den mond van den
tegenwoordigen jeugdigen declamator opgevangen
«n medegedeeld, luidde:
Gij zoudt dan menig stem doen klinken,
Door u op deze plek gehoord,
In wier nabijheid 't zwaard moest blinken,
Graaf Floris eenmaal werd vermoord. 1)
Maar.... gij blijft stom van al 't verleden,
Van al wat reeds verzonk in 't graf,
Gij paart, als steeds, uw stem aan 't heden,
Aan elke stem die stof u gaf!
Ga voort dan hier ons na te spreken,
Waar nu de wakk're landman zwoegt,
Waar hij wil zaaien onbezweken,
En voor zijn brood den akker ploegt.
Waar pracht en rijkdom eens geboden,
Maar thans dat land'lijk schoon ons beidt,
Dat, aan het stadsgewoel ontvloden,
Den stillen burger vreugd bereidt!
Waar, n de zee n 't groen hem trekken
En 't lied van 't vog'lenkoor hem streelt,
Ja, hem tot nieuwen ijver wekken
Bij d1 arbeid, hem door ' t lot bedeeld!
Schenk hun die daaglijks gaan, die komen,
Dan, echo, onverpoosd genot,
In 't land'lijk schoon, waar zoete droomcn
Doen juichen, steedsch gewoel ten spot!
De oude baas Appel verloor kort daarna zijne
vrouw, werd daardoor lusteloos en gedrukt en
stelde als declamatrice aan, zijne bejaarde huis
houdster Lijsje, die zich, naar hare krachten! van
baar taak kweet. Later, toen de heer Geselsehap
plaats en echo had gehuurd of gepacht, traden
andere declamateurs voor.
Het tweede vers bleef, door die omstandighe
den, bij den ouden Appel in portefeuille.
Het luidde:
'k Mocht nimmer met dcez echo kijven,
Daar zij mij nimmer tegenspreekt,
Zd<r 'k Ja!" zij laat bij ja het blijven,
Zeg 'k Neen!" dat ook wordt nagepreekt!
Mocht altijd, in het huw'lijksleven
Het vrouwtje manliefs echo zijn,
Of omgekeerd, nooit werd gekeven,
't Bleef rozengeur en maneschijn!
Mocht, op de school, een vadzige ezel
Des wakk'ron meesters echo zijn.
Hij bleef, zijn leven door. geen kwezel,
Die toon zich eenmaal geeft, .,.. door schijn !
Maar toch: is de echo k'dmte stichtend,....
Moest heel de wereld echo zijn,
Waar bleef do geest, die de aard verlichtend,
De waarheid scheiden wil van schijn?
Alleen door wrijving van gedachten
En niet door eeuwig nagepraat,
Kon ooit de wereld heil verwachten.
Wordt boer en burger rijk gebaat!
Blijv' dan, gij echo lang nog spreken,
Steeds spreken wat een ander spreekt,
Maar blijk' elke echo daar geweken:
Waar 't licht ons noodt dat duister breekt!
Moog nagepraat, meest zonder donken,
Dat domheid steunt, onze aard' tot schand,
Eens vlieden, om dat licht te schonken
Dat dwaze vrees van de aarde bant!
Wordt wel, bij wrijving, rust benomen,
Treedt dan de mensen, zelfs twistend voor,.,.,
Om in Luilekkerland te komen,
Moet men den rijstebrijberg door!
Hier zou ik mijne taak als geëindigd kunnen
beschouwen, maar wil nog 't oen en ander van
de echo en van Muiderberg modedeelen.
Baas Appel had de gewoonte als hij zijne woor- ?
den bij de echo gesproken had, tot do bezoekers
te vragen: Wil een van do Hoeren ook nog
spieken V"
Op zekeren tijd bevond zich, als meermalen, de
zich verpoozende deurwaarder onder de bezoekers.
Hij antwoordde ja!" en verzocht baas Appel
onder de bezoekers to gaan staan.
De deurwaarder sprak:
Wanneer men do echo goed wilt hooren,
Op Muiderberg, geen u'inrli/cdrtiisclt,
Mag dan de stilte daar verstoren,
Want ruischt do wind,.... blijft dan maar thuis!
Baas Appel, die sinds tal van jaren,
Hier de echo voor u spreken doet,
Deed de ondervinding dit ervaren,
Hij zegt dit elk, uit gul gemoed!
Hoor' elk dan dio 't aloude wonder,
Hier, vol verwachting, hooreu komt:
Het steeds oniJtoorj, op zij, van onder,
Daar, bij zijn komst, de wind verstomt!
Blijv' 't lang Baas Appel voordeel geven !
Dit wenscht gij allen wis met mij;
En blijve', tot aan het graf, zijn leven,
Steeds van alle aardsche stormen vrij!
De goede oude man keek op of hij het in
Keulen hoorde donderen en vroeg: Of hy dat
versie mocht hebben." Hij bekwam het en gaf
het den heer Crommelin, zijn patroon, ter lezing,
of in eigendom, dat weet. ik niet.
In den zomer van 1885 vooral, was een tal van
logeergasten te Muiderberg bijeen. Zij gaven er
kinderfeesten aan de dorpsjeugd en onderling
allergezelligste bijeenkomsten des avonds, waarin
muziek, voordracht en dans zich afwisselden.
De verpoozende deurwaarder sprak op den
laatsten avond van zijne tegenwoordigheid:
Als de gele blaad'ren vallen
en de zomer is gedaan,
Ja reeds eerlang, zal men velen
wis uit Muiderberg zien gaan ;
Maar de ruste daar genoten,
zoo aan zee, als in het groen,
Zal in stad, bij 's levenszorgen,
lang nog 't hart genoegen doen!
Ook 't gezellig zamenkomen,
zoo in 't groen als aan het strand,
Zal nog vaak dat hart doen juichen:
Heil den nijv'ren middenstand l
Hij toch, wars van hoofsche vormen,
hij beklaagt d'aristocraat,
Wien, in 't schoone van natuur zelfs,
nimmer hooge trots verlaat!
AVerken we allen voor den broode,
daar, waar hem verpoozing wacht,
Wordt, uit vriendschap, door den burger
vaak den burger vreugd gebracht!
Achttien honderd vijf en tachtig
heeft het, meer dan ooit, getoond ;
Muiderberg is 't somerplekje,
waar, het liefst, de burger troont!
Blijv' dit plekje dan ons dierbaar !
Vinde weer, het volgend jaar,
Velen onzer, kan het, allen,
daar ons, hart'lijk bij elkaar!
Moog dan snarenspel weer streelen,
poëzie en zang en dans,
Vlechte, voor natuur en kunst, dan
weer ons hart, een schoonen krans!
Dus, Tot weerziens!" roep ik allen,
in dit uur, U, jub'lend, toe,
Maken nimmer levenszorgen
ons, o Vrienden, levensmoe!
Dat: Tot weerziens!" helaas! zou echter niet
geschieden, maar de zorgen zouden hem weldra
levensmoede maken. Eensklaps werd den
65-jarigen deurwaarder en vele zijner
ambtgcnooten door het geheele rijk, (onder het
MinisteiicDu Tour), een groot deel van hun bestaan ont
nomen, door het bezigen van ryksveldwachtcrs.
Alle ontspanningen moesten voortaan worden ver
meden, en steeds denkt hij, bij het klimmen zijner
jaren met weemoed, aan do zomerdagen in Mui
derberg eenmaal doorgebracht.
Morg_en Maandag, 17 Juni, heeft hij den negen
en-zestig jarigen leeftijd bereikt, en vooral op
dien dag, welken hij meermalen te Muiderberg
met familie, vrienden en bekenden doorbracht,
zal hij wellicht uitroepen:
Keen, needrig Muiderberg, neen ik vergeet u
nooit!" Maar toch zal ik er eenmaal, wellicht
spoedig, VOO-K ALTIJD, rusten. Mijn graf wacht
er mij, naast de aanstaande rustplaats van den
verdienstelijken Heinze en Mevrouw Heinze-Berg!
P. A. VAN OvEKBEJI.
1) Zie Kabinet van Nederlandsche en Kleefsche
Oudheden, deel 7.
DE SOPHIA STICHTING TE
SCHEVENIXGEN.
Wat is het warm in de stad en wat voelt
men zich opgefrischt aan het zeestrand; wat
wijken daar vermoeidheid en loomhcid spoedig,
eu hoe voelt rnen zich na enkele uren verblijf
in de nabijheid der zee en van den u
verkoelenden zeewind op nieuw krachtig voor verderen
arbeid. Door de gezonde, zenuwversterkeiide
zeelucht vinden daar duizende landgenooten en
vreemdelingen genezing of verbetering van ver
schillende kwalen.
Het is soms of de kleine wereld uit den om
trek leeg loopt naar het strand en iedereen daar
bevrijding hoopt te vinden van hetgeen hem
drukt, of versterking en veerkracht komt zoekeu
tegen de stormen des
levens.Zie giuds die kinderen, die jubelend op het
duin verschijnen en een en al verbazing eii
opgetogeuheid zijn over de meer dun honderd
pinken sterke visschorsvloot, die zeilree ligt eu
binnen weinige dagen zee zal kiezen. Meest alle
vaartuigen voeren een vaderlandsehen wimpel en
van een der schepen van het centrum wappert
Neêrlands duudoek, als om den vreemdeling dui
delijk aan te geven waar hij is.
Maar ook zij, die kinderen, ze zijn niet alleen
voor hun genoegen duur, om te genieten van die
heerlijke zeelucht en van dien machtigen iudruk,
dien alles te zamen teweeg brengt. Eeu groot
aantal van hen hebben ziekteverschijnselen, waar
tegen de zeelucht eu de zeehuden heilzame ge
neesmiddelen zijn. Velen hunner behooren tot de
tijdelijke inwoners van de S<iii!<iu-SIii-liiiinj
eene schoone inrichting door een dankbaar volk
opgericht cu gewijd aan do nagedachtenis onzer
voormalige geëerbiedigde Koningin, alwaar in
den zomer (gewoonlijk van l r Juni tol in
Soptembcr) eene uitmuntende gelegenheid bestaat
lot opname en verpleging van kinderen, die :ian
zenuw- en kliorzie!;ten, bloedarmoede, lichaams
zwakte enz. lijden.
Wie iu cenig .Nederlandsen blad liet vor<!ag
der algemeen o jaar!n!:-che vergadering op 25 Mei
j!, van die stichting gelezen hebben, /.uilen zeker
met ons betreuren, dat daaruit blijkt, dat die in
richting nog niet gvnoeg, nog niet in alle opzich
ten voldoet aan 'net edele doe', dat men bij haar
tol stand komen op het ong had.
Xog steeds hebben llegenten, wegens gebrek
aan de noodige fondsen, er niet toe kunnen over
gaan, om kinderen van minvermogende ouders
voor verminderd plecggeld of voor nicte op te
nemen, en dat was toch ook het doel der stich
ting. Schatten zeiden de regenten worden
gegeven voor scholen met den bijbel, voor zen
ding ouder de heidenen, onder de menscheneters,
en eene nuttige stichting als de onze, die op
godsdienstig gebied neutraal moet blijven en al
leen door liefde tot het ziekelijke, beklagenswaar
dige kind ontstaan is, wordt vergeten. In het
algemeen vinden wij deze conclusie niet juist,
alhoewel wij erkennen moeten, dat het edele doel
dezer menschlievcnde stichting nog geeue genoeg
zame deelneming en ondersteuning ondervindt.
En toch, hoeveel goeds is door haar gedurende
een h'en-jarig bestaan niet reeds uitgewerkt l
Hoeveel jeugdige lijders en lijderessen (in 1888
bijv, 45 jongens en 93 meisjes) werden daar niet
verpleegd en keerden geheel genezen (in 1888
bijv. 25) of in verbeterden toestand (in 1888 bijv.
103) huiswaarts, om later gezonde en daardoor
nuttige burgers der maatschappij te kunnen
worden. En is dit niet een groote zegen ?
Daarom bevelen wij de Sopliia-Sticht ing te
Scheveningen aan in de belangstelling en den
steun van allen die daartoe ruimschoots in staat
zijn, en wie het voorzeker een weldadig gevoel
zal wezen bij te dragen om de tegenwoordige
en toekomstige ellende van hulpbehoevende jeug
dige nntimrgenooten te lenigen of weg te nemen.
Aan hen, die minder bekend mochten zijn met
het doel der Sopliia-Sticlitiny, waarvan het be
stuur te 's Hage zetelt, gelooven wij geen ondienst
te doen door mede te doelen, dat de gcwenschte
inlichtingen, in het algemeen wel bij elk lid van
van het bestuur en meer iu liet bijzonder bij
Mr. F. A. H. von Weckherliu, loco-secretaris
van Regenten te 's Hage, te verkrijgen zullen zijn.
's Gravenhage, 't Juni 1889.
X.
Correspondentie.
AAN DEN VItlESDELIJKES TKBEC1ITWIJZEB
uit Haarlem.
Ge hebt gelijk, in mijn stukje Paling-Jan is
't woord eeeiianket een groote domheid want
paling is rieicrvisch ik zal dus bij een uitgave
der schetsen eenvoudig waar" of paling" in de
plaats zetten. Veel dank voor de genomen moeite.
J. v. M. Jr.
Reclames
40 cents per regel.
Speciale inrichting voor Schoenen naar
maat, in gips afdruksel voor gevoelige, pijn
lijke, gebrekkige voeten, knobbels,
etc. etc. ANTON HU F J r.,
Kakerxtraat 200.
MïfïT
nULJj.
88 Acht-erburgwal, Amsterdam, 9
verkoopt exquise HAVANA-ÖIGAHEN van f 50
tot ?100 p. 1000; levert haar restanten uitmun
tende HAVANA-&IGA.REN voor f 5.15 per HM),
franco. Qualiteit onverbeterlijk.
BeursoverziehtVan 8 tot 14 Juni '89.
Hoewel de week slechts vier beursdagen op
leverde, was haar verloop van zeer voldoende
beteekeuis, wegens de grootere verhouding, die
de reactie der prijzen van de meeste Europeesche
fondsen aannam. iJehalve de ongunstige omstan
digheden, waarop wij in ons vorig overzicht wezen,
eu waarin uog niet de minste verbetering kwam,
j was het thans voornamelijk de politiek die tot
| den verderen teruggang aanleiding gaf. Na den
[ uiterst kalme toestand, waariu men gedurende
i langen tijd op dit gebied verkeerd heeft,
schijnt het, dat men eindelijk door de zich
-j opvolgende gebeurtenissen tot werkelijk ern
stiger beschouwingen is gekoiucn. Het is niet
mogelijk uit de zeer verschillende
beoordeolüigeu, die vooral door de buitenlandsche bladen
worden verstrekt, eene positieve opinie te krijgen,
j doch een feit is liet, dat o. a. de loop der zaken
iu Serviëetc. bewees, dat ilushinds invloed in
de Balkan Staten nog onverzwakt i.-. Voor allen
die daarin, voorheen de directe oorzaak van eene
j iiigemeeue wijziging iu de vredelievende verhou
dingen zagen, om niet te spreken van een oorlog
tusschen óo grootste mogendheden van Europa,
kon de vrees voor het oprakelen der oude kwes
ties dan ook niet anders dan verontrustend
worden.
Uit den aard der zaak waren het van
15erlijnsche zijde hoo inzake! i j k weer de .Russische
iondsen en vooral de roebelsoorten, die werden
aangevallen, j n dergelijke lijden van ongerust
heid, komt het aanbod steeds van alle kanten
te gelijk Onder dieoii:standigbeden was het natuur
lijk dat de koersen aanzienlijk moesten terugloopc-n
en daar nu in den laaUteu lijd, overal de bij de va
luta betrokken soorten en dito Spoorwêghmdseii
door <io speculatie a la hausse waren opgenomen,
moesten uie .soorten het ook iixoüdorheid ont
gelden. i>e i'oebelno'a'Li o. a. noteerden II. Maan
dag nog 2L1>.4' M. en vielen gUteren tot ca. _').'!.
l'arijs dal aanvankelijk goed veerstand bleef
bieden, moest ook daarna we! voor de-overmacht
zwichten en verviel een oogeiibiik in nog iiar.ner
stemming; hei kon zieh echter spoedig herstel
len en nam daarna eene z. g. afwachtende hou
ding aan.
enkele soorten als Russen en Hongaren deed zich
het ongewone verschijnsel voor, dat door den
overvloed van stukken en van geld, voor het
overbrengen der posities, zelfs geen prol.-rento
werd betaald.
Daarentegen deelde Weenen, vooral in het
laatst der week, de flauwe stemming van Berlijn
en ging ook de Oostenr. valuta gevoelig terug.
Onze noteeringen luiden nu:
Kussen 1880 ... 87 M 86
Ie Serie. . 86% 85%
2e . . 86% 853/4
1889 ... 87% 86%
Ge Serie. . 91 Ji 90M
2e Oriënt . 60% 59 Vs
5e Serie. . 63% 61X
Oostenr. M./N. . . 71M 69%
I./I.. . . 71% 69%
Goud Hongaren . , 86 % 85 %
Gep. Turken . . . 86^5 85
Gec 1ÖX 16 J£
Douane . . 71% 69%
Omtrent den afloop der Hong. Conversieleening
werd men hier nog niet ingelicht; het schijnt
intusschen volgens buitenl. berichten, dat ca.
80 pet. is aangeboden en het restant door ver
koop zal worden ondergebracht.
In onze Nationale fondsen was de handel uiterst
beperkt. Ook op de Industrieele nfdeeling ging
weinig om en kwamen nagenoeg geene verande
ringen voor. Vermelding verdienen Aand. Afrik.
Hand. Vp., die 5 pCt. verbeterden, en Oertif.
Twentsche Bank, die van 132J^ op 135 stegen.
Van Spoorwegwaarden maakten Aand. en Uit
gestelde Schuld Centraal eene verheffing van ca.
l pCt. en vonden Aand. en Oblig. Deli, Oblig.
Kbijn- en Staatsspoor, alsmede 3 en 3% pCt.
Holl. Sp. geregeld koopers.
De Indische markt was willig; het verslag der
N.I,Landbouw-M.,hoewel erkennende dat de
Serehziekte groote voorzorgen noodig maakt, geeft
opnieuw blijk van de vooruitgaande toestanden
op Java; liet dividend wat zij op hare aandeelen
uitkeert (waarvan de N. I. Handelsbank bijna
alleen eigenaar is) bedraagt 32:V«Jo pBttegen2%
in 1888.
Aand. Handel-Mij. verbeterden van 125% tot
121 ^. op groote kooporders, doch winstnemers
en eenig nieuw aanbod voor coutramine deden den
koers tot 120% teruglaopen.
Gew. Culturen iioteereii 5B%?50%?58%; een
dividend van 8 pCt. op de preferente eu van
3 pCt. op de gewone aaiideelcn, moet, na ruime
afschrijvingen te verwachten zijn.
Voor Tabak-Aamleeleu werd eeue verbetering
van 3 tot 20 pCt. verkregen. Van de 1.1. ge
annonceerde emissies werd alleen de voltcckcning
der Asahan-Tabak-Maatschappij bekend gemaakt.
Met betrekking tot de z. g. Speculatiefondseu
valt weinig mede te deeleii; Zweedsche Sporen
verloren circa l pCt. ondanks een bericht dat de
aanvraag tot faillietverklaring was ingetrokken;
Goudshares aanvankelijk meer geanimeerd, ver
vielen daarna weer tot lusteloosheid.
Maxwells konden zich vrij goed herstellen en
traden daarin ook weer de oude koopers op;
een vrij geforceerde verkoop van lieden, deed het
behaalde avans echter geheel verloren gaan.
Op de Kussisclie spoorwegmarkt was de handel
zeer geanimeerd; de daling der roebelwaarde
hielp hier natuurlijk, iu vereenigiug met de vrees
voor mindere export-vrachten, de reactie zeer
bevorderen. Voor Warschau-Weenen kwam daarbij
nog het bericht dat de regeering wellicht tot
verlaging der tarieven zoude order geven; zij
verlaten de week na vele schommelingen met
een verlies van (i pCt.; actious dito/'180 na/'200.
Voorts verloren : Zuidwest 2 M, Weichsel 2%,
Fastowis 1% en Gr. sporen 2 pCt. Wiasmas eu
iSysraus verflauwden slechts % ; de voorgestelde
regeling moet thans reeds door den Kuss.
Kijksraad zijn goedgekeurd eu uu alleen nog de
sanctie van den Ozsir noodig hebben.
Onder de obligatiëu waren de nieuwere soorten,
door binnen- en buiteul. aanbod het zwakst ge
stemd; vooral 4 put. Wladikawkas, Zuid-West
en ook de Dombrowo oblig.; zij reageerden l
'2 pCt. In DuUschlaml Hctieneu maatregelen te
worden beraamd, om tegen vervroegde aflossing
of conversie van spoorweg-prioriteiten te protes
teeren.
Van de Znid-Amcrik. soorten bleven zich de
Venez. ppoorw. obl. ((Jarenere en Meiïda) door
eeue ferme bonding onderscheiden; de overige
verliepen stil eu Venezuela staatsschuld zelfs mét
eene verlaging van 2 p(Jt. l'eru maakte eerst
eene kleine beweging, doch sluit zouder ver
betering.
De Anierikaansdie markt behield haar ferm
aanzien, doch slechts in enkele soorten kwam nu
en dan eenigc handel van beteekeuis voor ; daartoe
behooren de Nashville Bhares, die % avanceer
den, Missouris met binnenl. aanvoer uit vrees
voor de storting en Ontarios met
nitheemschevraag. Voor Kio Grande was de stemming to
Londen willig, op geede verwachtingen van divi
dend op de preferredj doch hier ging daarin niets
om. Oblig. Aliss-iurf Kansas Texas en Chicago
AUaiuie verbeterden l \1A en 5 p(Jt., door aan
houdende buitenl. vraag, hetgeen voor laatstge
noemde op eene naderende schikking niet de
oppositie'schijnt te duiden.
DU Neder!. Bank ve.ilaagdc dczo week de
beleening rente voor binnen <.MI tiultenl. KtUjcto.u
met % p(.'t. l laar laatste va-ekstaat wijst op
eene venuindc'ring van bijna /' l ; .-, mi'lhiea in
de wissel portefeuille, van ruim / 1% millioen
in beh'cnlngcu en van bijna /' 4% miliioe.n in
de billetren circulatie.
Daarentegen nam de goudvoorraad met eivea
/?!00 mü'i' toe en werd hel bedrag der rekening
saldo s bi.i'ia /'2.'j millioen groo:-.:;'.
De- n-.v-ilie iler Kii'.roKehe Kink verbeterde v:iu
-ï''')i ti>t ?-"?? pel. : de verbetering van circa
£. 250.11'.-! j aan -.f. ui.-l -materiaal toont rechts een
klein deel der aanvoeren van Amerika etc., welke
zendingen -,:TI.''jleii-leels door i'arljs betrokken
werden.
Vomt zieh daar na de feestdagen voor de modi o
verrekening, die bij de gemakkelijke geldmarkt,
bij eene renie van l tol J'/i' l'Cc. en de weinige
zaken die loopeude waren, zeer stil verliep. Bij