De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1889 28 juli pagina 6

28 juli 1889 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

e DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD VOOR NEDERLAND. No.631 is nog altoos een acquired taste; de Bourgondische slakken met peterselie en de kikkerboutjes der Parijscke keuken vervullen nog menigeen met fcfschuw. De schrijver van het artikel over vreemd ?voedsel" in Cornhill wil met het conventioneele breken. Hij heeft als kind een gebraden eekhoorn gegeten, en later een kerkkraai laten braden, en beweert dat beiden goed smaken. Hij vertelt ook van een pastoor, die met smaak had meenen haas te eten, maar ziek werd toen men hem mede deelde fiat het kaHeripeper" geweest was. De schrijver vertelt dan welke volken met goed gevolg honden eten, of nijlpaarden, muilezels, olifanten, paarden, ratten (dat een heel eetbaar vleesch moet zijn, en in sommige Londensche keukens reeds als pastei bereid wordt) wezels, stekelvar kens, veldmuizen, leeuwen, beren, wolven, neus horens, zeehonden, bruinvisschen (vooral de lever), inktvisschen, (die men zoowel te Napels als in Japan eet), walrussen, walvisschen, haaien, zee eenhoorns, zaagvisschen, rendieren, kameelen, enz, Van het kleinere goed, hagedissen, kikvorschen, padden, adders, muizen, worden de meesten door de volken die ze eenmaal eten, als delicatessen be schouwd; sprinkanen golden daarvoor reeds bij de oude Israëlieten en nu nog in het Oosten. Bijna al Wat vliegt, loopt of zwemt," zegt hij, is op het een of ander deel van den aardbol eene lekkernij, zooals voor ons patrijzen, fazanten of speenvarkentjes." Tot besluit geeft hij eenige afschuwelijke verhalen van vraatzucht, waarvan het sterkste mis schien is omtrent drie Yakoets, (in Siberië) die voor hun ontb\jt een heel rendier opaten, of dat van een interessanten jongen wildeman, een Es kimo, die vijf kilo raauw zeepaardenvleesch, even veel gekookt, anderhalt pond brood, \^A pint dikke soep, een bokaal sterken grog, drie wijnglazen spiritus en negen pint water gebruikte. In Engeland had de vader van Charles Darwin den naam van een goed eter te zijn; hij vond een ge braden gans een lastigen schotel: te veel voor n persoon en te weinig voor twee." Een artikel in een Fransen tijdschrift wijst er op, hoe gemakkelijk de prinsessen, die in de laatste jaren met buitenlandsche vorsten getrouwd zijn, eich de taal van haar nieuwe vaderland hebben eigengemaakt. De hertogin van Edinburg heeft heel spoedig Engelsch geleerd. De Grieksche prin ses, die nu met grootvorst Paul van Eusland ge trouwd is, vond het Russisch eerst zeer moeielijk, maar is het toch meester geworden. Prinses Sophia van Pruisen, zuster des keizers, heeft zeer goede vorderingen gemaakt in het nieuw-Grieksch en zal, wanneer zij in Griekenland komt, de adressen der ministers in het nieuw-Griek?ch beantwoorden. Prinses Maria, de dochter van den hertog van Chartres, de vrouw van prins Waldemar, spreekt Deensch als een geboren Deensche; de koningin regentes van Spanje kent evengoed Spaansch als Duitsch. Toen koningin Emma van Nederland onlangs door een al te beleefd hoveling in het Duitsch werd aangesproken, was haar antwoord, naar het artikel meldt: Spreek Hollandsch tot mij, mijnheer; ik ben nu eene Hollandsche en heb het Duitsch vergeten." De Guardian, een blad te Bombay uitkomend, tfestigt de aandacht op een boek, dat op de meisj^Bseholen in de residentie Bombay veel als prijs gegeven wordt. Een aanhaling is voldoende om het te kenschetsen: Hetzij de man eener deugdzame vrouw leelijk is, of boosaardig, ziekelijk, knorrig, plaagziek, driftig, een dronkaard, een domkop, oud, suf, doof, stom, blind, ruw, arm, gierig, een lafaard, een lasteraar, valsch, onzedelijk, in elk geval, behoort zij hem als een god te vereeren met gedachte, woord en persoon. De vrouw die haren man een knorrig antwoord geeft, zal een zwervende dorpshond worden; zij kan ook wel een jakhals worden en in een woestijn komen te wonen. De vrouw die lekkernijen eet zonder ze eerst haren man aan te bie den, zal een wijfjesuil worden en in een hollen boom Jeven. De vrouw, die zonder haren man uitgaat, zal een dorpszwijn worden en in het vuil wroeten. De vrouw, die oneerbiedig tot haren man spreekt, zal in haar volgende incarnatie stom zijn. De vrouw die haar mans bloedverwanten niet lief heeft, zal van geboorte tot geboorte een muskus rat worden, die in modder leeft. Zij diejaloersch is op het b\jwijf van haren echtgenoot, zal in de volgende incarnatie kinderloos zijn.'' Dit fraaie boek heeft zegenrijke gevolgen voor de Hindoesche heeren der schepping. Zij weten er het respect in te houden. De Bombay Guardian vertelde van een vrouw van een kwaadaardigen, ziekelijken, slechten Brahmien, die haren man als een slavin diende en hem op het laatst op haar schouders naar het huis van zijn liefje droeg. Het Woman Journal te Boston neemt het verhaal over en zegt: De Britsche regeering heeft zich verplicht den godsdienst der inboorlingen niet te kwetsen, maar zij behoefde zeker niet op gouvernementsscholen de ergste leeringen van een onmenschelijk heidendom in te prenten." Hoe diep moet de buiging van eene dochter voor hare ouders zijn'! Deze moeielijke vraag had onlangs een Russisch rechter op te lossen. Mijn heer Kryshanowsky, grondbezitter te Bogajinka, een voorstad van Odossa, vorderde van den vre derechter Dian een vonnis, ten einde aan zijne dochter het huis te ontzeggen, daar zij bij het groeten niet diep genoeg voor hare ouders verkoos te buigen. Op aanmaning van den vrederechter verklaarde de vader zich bereid om den eisch terug te nemen, wanneer zijne Darja hier voor den rechter hem en hare moeder excuus wilde vragen en de gewone buiging maken. De dochter gaf ge hoor aan het verlangen van haren vader; toen zij echter de gewone buiging maakte, riep baar vader uit: Lager! Nog verder omlaag met het hoofd! Tot aan den gordel!" Neen", zeide de dochter, zoo diep buig ik niet, al moest ik er voor uit het ouderlijk huis!" De rechter beval daarop de dochter het huis harer ouders binnen zeven dagen te verlaten. In dien tusschentijd kwam echter Darja tot inkeer en vertoonde de gewenschte bui ging tot aan den gordel. Er is beweerd, dat er geen boom in Europa was, waarvan geen thee, geen tabak en geen ka neel gemaakt werd. Wat de thee betreft, zijn in den laatsten tijd al zeer verontrustende bijzonder heden aan het licht gekomen. Men drinkt echter niet enkel Europeesche planten als thee, maar China zelf voert onder dien naam millioenen pon den espen-, sleedoorn, wilgen- en zoethoutbladeren uit. Zelfs wordt beweerd, dat Europeesche bladen, machinaal op de verlangde grootte van theebladen geknipt, in China worden ingevoerd en van daar, geverfd, in echte kisten, weer aan de barbaren van het Westen worden geleverd. Ook gebruikte thee bladen worden opnieuw geverfd; men gebruikt daartoe in China gips, kiezelaarde, Berlijnsch blauw, ijzerhoudende klei en lampenroet: ook werd onlangs een fijn merk kysow, bevonden uit oude bladen te bestaan, vermengd met rijsthulzen, stroo, wilgenbladeren en uitwerpsels van zijwormen. In een monster dure gunpowder" thee, een merk dat in Engeland veel gebruikt wordt, ontdekte dr. Letheby 40 percent ijzervijlsol en 19 percent kiezelaarde. Ook met lood wordt veel vervalscht; het ergste is, dat men juist de verf drinkt. Op dit oogenblik is nog eene zaak onderhanden van twee kruideniers te Duinkerken, die wegens het verkoopen van vergiftigde thee vervolgd zijn. Zij beroepen zich op den grossier te Parijs, die hun de thee leverde, en deze heeft bewezen dat hij ze direct u't Canton ontvangen heeft. E?e. Allerlei. De maclit van den sang. De leden der zangvereeniging Brullerie," uit het stadje N., waren, aldus meldt de D. R. Z.." eenige maanden gele den in de nieuwe vergaderzaal bijeengekomen, om daar een Halleluja-koor" in te studeereii. Het was een koele avond en een flink vuur was in do kachel aangelegd; helaas scheen het met den trek daarvan slecht gesteld te zijn, want zij rookte nog harder dan een sedert tien jaar gehuwd man. De directeur met zijn gouden bril op den neus en den dirigeerstaf in de hand stond achter de piano, de stemmen waren rondgegeven en daar begon het: Een?twee?drie?Halleluja, Halleluja de tweede tenoren alsjeblieft iets krachtiger! luja, luja, luja, luja, de tweede bas is een halven toon te laag! luja, luja, luja, luja. Wat rookt die ka chel verschrikkelijk, zet dat raam als het u belieft open lujaa, luluja . Beneden op straat schoolden allengs een menigte inenschen samen, die opzagen naar de ramen der verdieping, waaruit nu dichte rookwolken naar buiten drongen. Daar boven is de boel aan 't branden, en er zijn daar menschen die geen uitweg kunnen vinden hoort, hoe zij om hulp roepen! Haalt de brandweer, om Godswil spoedig! Hoor die arme menschen eens kermen!" En boven ging men inmiddels door Halleluja, halleluja" halelulnlululululujaluja!" O, hoe vreeselijk, zoo levend te moeten verbran den," hoorde men beneden zeggen, hoort, hoe zij om hulp roepen, zij stikken, zij verbranden, komt die spuit dan nog al niet? Goddank, daar is zij. Nu spoedig water! Hier met de ladders! Legt de slangen uit !" Halleluja, halleluja, halleluja. Binnen hoort men iets kraken, een paar ruiten worden stukgeslagen, verscheiden brandspuitgasten verschijnen aan het raam met de straalpijp van een slang in de hand. Water", brulden zij naar beneden en het water kwam een stroom, een meer, een zee ontlastte zich op de arme zangers. De gouden bril vloog den directeur van den neus, den tweeden tenor liep het water langs den rug, zoodat het reeds uit zijn broekspijpen stroomde. De tweede bas, die sedert vijftien jaar geen druppel water gedronken had, en in wiens mond de straal juist terecht kwam. op hetzelfde oogenblik dat hij hem zoo wijd mo gelijk opende, om de laatste greep van Halleluja uit te galmen, stikte daar bijna aan en spuwde, hoeste, nieste en blies als een in het water ge vallen kat. En ondanks zijn tegenspartelen droeg een stevige brandspuitgast den eersten bas de ladder af naar boneden; het water stond drie voet hoog in de zaal, zoodat de directeur en zijn arme zangers, om niet te verdrinken, op de piano moesten klauteren, waar zij tandenklappercnd bij elkaar zaten, doornat, druipend als een poedel, die in het water gelegen heeft, evenals matrozen, h7 h5 t mat in 2 zetten. Op 26 f4 K «2 X (='3 t 27 g4 X S3 d5 t'3 t 28 «3 lii e2 ei t 2» W b g7 g6 enz. e Op 28 h4 b» volgt 28 g7 g6 t 29 g3 X Sr' W X g<5 t. 30 Partij gespeeld op het New-Yorker schaaktournooi door de hoeren Weisz en Pollock. Voor deze interessante partij ontving de heer Pollock $ 50 als prijs voor de schoonste partij op dit concours gespeeld. Stand der partij na den 12den zet van zwart. ZWAET die schipbreuk geleden en een toevlucht gevonden hebben op een woest en onbewoond eiland. En zoo zagen de menschen hen, die nu ook langs de trap de zaal binnendrongen; terstond deelt de directeur hun nu mede, wat het geval is: Geen brand, maar een repetitie der nieuwe vereeniging, het Halleluja-koor en een rookende kachel." De Sliali in Schotland. De Shah heeft Engeland verlaten en vertoeft op het oogenblik in Schot land, waar de piepende toon van den doedelzak hem meer behaagt dan de prachtige orchestuitvoeringen in Engeland's hoofdstad. Hoe verder hij komt op zijne reis, hoe meer belangstelling hij betoont in de schoone vrouwen, die hij ontmoet. Op het stadhuis in Livcrpool bracht hij twee dames door de onafgebroken oplettendheid waar mee bij ze aankeek, in een niot geringe verlegen heid. Over de schoonheid der vrouwen in Bh mingham, liet hij zich in zeer vleiende bewoordingen uit, terwijl het hem omgekeerd in Sheifield on aangenaam aandeed zoo weinig knappe dames en lieve gezichtjes te ontmoeten." Wanneer hem dus zijn oogen lief zijn, zal hij weldoen op de terug reis de stad Shelh'eld te vermijden, daar hij anders wel eens op onaangename wijze zou kunnen ken nismaken met de nagels der gebelgde bewoonsters. De redevoering over de nieuwe handelsbetrekkingen tusschen Perzici en Engeland, waarmede hij op de aanspraken te zijnor eere pleegt te antwoor den, kent hij thans zoo goed, dat hij haar achter elkaar afratelt. In Schotland was hij eerst Woensdag en Don derdag de gast van den hertog en de hertogin van Montrose op het kasteel Buchanan in de Hooglanden. De hertog liet des avonds bij fakkel verlichting, Schotsche dansen met accornpagnement van doedelzak voor hem uitvoeren en den volgenden morgen deden zij een zeiitochtje op het naburige Loch Lhomond. Op dit tochtje genoot de Shah zoodanig, dat hij gaarne langer zou geble ven zijn, wanneer niet het programma van dn reis hem gedwongen had om te vertrekken. Des na middags bezocht hij Glasgow, waar de burgemee ster hem met een aanspraak begroette, die door Nasreddin terstond werd beantwoord, overnachtte weer op slot Buchanan en vervolgde daarop zijn reis over Perth en Aberdecn naar Ballates, waar Prins Albcrt Victor hom in het costuum der Bergsehotten ontving en naar de woning van een der vele Mackenzie's bracht. Denzelfden avond nog moest hij een bal van Hooglanders bezoeken on den volgenden morgen in de vroegte vertrok hij met zes zijner volgelingen om in de koninklijke bosschen te jagen, 's Nammiddags reed hij naar Invercaula, het buiten van Sir Algcrnon Borthwick, den eigenaar van den Morniug Post, waar hij tot Maandag vertoefde. Men zegt, dat Sir Algcrnon het geheim heeft gevonden, om het den Shah echt lekker temaken; het geheim bestaat in slappe thee. In Buckingham Palace was die altijd te sterk en dit was de eenige duistere stip aan den hemel vol genoegens, die j voor hem in Londen geopend was. Nasreddiu zal dus wol bij Sïr Algcrnon hot toppunt van tevre denheid bereikt hebben. Het gerucht loopt, dat zich onder zijn gevolg een Circassïsehe slavin in mannenklcoding bevindt. Voor zijn vertrek naar Schotland beeft de Shah aan verscheiden leden van de hofhouding der koningin kostbare geschen ken doen overhandigen, bv. aan den hertog van Portland een kleine, met diamanten bezette doos, aan Sir G. Maude een ring mot diamanten, aan Sir John Cowell een snuifdoos en aan den opzichter der stallen, Norton, een ring met jnweelcn. Deze laatste ontving dit geschenk waarschijnlijk uit dankbaarheid over hot terugvinden van de tasch met kostbaarheden, die op de reis van Londen naar Hatfield was zoek geraakt. Bij de aankomst te Hatfield werd zij gemist on daar zij wel voor een millioen pond sterling aan juweeleu bevatte, werden de vier bedienden van den Shah terstond per extra-trein naar Buckingham Palace terugge zonden. Men kan zich de wanhoop dier menschen voorstellen, toen men te vergeefs in alle vertrok ken naar die tasch gezocht had. Eindelijk begaf men zich naar de stallen en vond daar de tasch in den bagagewagen, waarmee de kofl'ers van den Shah naar den trein waren gebracht. Hot is echter de vraag of de bedienden na den terugkeer in Perziëvrij van straf zullen blijven. Mon verhaalt, dat in het volgend jaar do Sultan van Turkije een bezoek aan Engeland zal brengen. Te Temesvar in Oostenrijk-IIongarije is een belangrijk proces aan den gang. Ecu Hongaar, Farkas, heeft bij het klein Lotto", terwijl er Weisz. Wit. Ruy Lopez. i ij J. IJ. abcde fgh WIT l 2 a 4 5 G 7 8 9 10 11 ia ia 14 15 1G 17 18 l!) 20 21 '22 2.'5 24 25 26 27 fl bf> _ d2 c2 a4 _ e4 X dl e2 fa x e4 X e4 f3 b5 a4 d;i ca ba a d5 c2 e-i b e5 e5 Zio diagram. Pollock. Zwart. c T c t) b8 cG a7 aG 18 c5 b7 bf> d7 d5 füX d5 o o c8 eG c cG X c5 d5 X b4 d o hf> o c5 a'2 X 'J;5 bl d2 e ba 1)4 gl - hl h2 ha fl X cl hl h2 h2 - ga ga - g4 d2 fl h5 - do S* - S~> f l x ca 1)4 X (ia X w 08 f8 (18 e7 c5 X * 2 f c7 da c8 f2 el cl g? h7 el cl el , - h5 f - g? Zie diagram. slechts vijf prijzen waren en hij vijf nummers had, juist deze vijf nummers uit de bus zien komen en dus de geheele winst 480,000 florijnen opge streken. Dit heeft de aandacht getrokken en een onderzoek is ingesteld. De wijze waarop de loterij te Temesvar ge trokken wordt, is de volgende. Er zijn DO num mers; ieder nummer zit in een houten balletje verborgen, en deze balletjes zijn in een trommel met glazen zijden geplaatst. De trommel wordt rondgedraaid en na iedere ronddraaiing wordt er een balletje uitgehaald door een knaapje, ge woonlijk een weesjongen, die een paar tiorijnen voor zijn moeite krijgt. Er worden slechts' vijf ballen uitgenomen, dat zijn de vijf winnende num mers. De ballen worden met zekere plechtigheid geopend en in tegenwoordigheid van het publiek de nummers voorgelezen. De nummers en ballen werden daarna zorgvuldig bekeken en de overige 85 nummers geteld. Bij de trekking nu, waarin Farkas zoo gelukkig was, kwam een bijzonder geval voor. Toen deweesjongen aankwam, zeide de hoer Puespocky, bestuurder van het kleine Lotto", hem, dat zijn diensten niet noodig waren, maar gai' hem toch zijn twee florijnen. Een tweede knaap werd ook weggezonden en ontving ook twee florijnen, toenplotseling een vreemde dame met een knaapje op de estrade stormde en vroeg of dit do nummers mocht trekken. Zij had er geld op gezet en was overtuigd, dat het knaapje haar geluk zou aan brengen. Het verzoek werd toegestaan; een tweede ambtenaar, de heer Szubovitz, trok den jongen het ofh'cieele pakje aan, dat de trekker p.ltoos draagt, en de jongen haalde de nummers er uit. Mijnheer Farkas won 480,000 florijnen. * * * Het onderzoek deed ontdekken, dat Farkas den vorigon dag en vroegere dagen geconfereerd had met de juffrouw en met de twee employé's. De juffrouw gaf te Temesvar oen valschen naam eu adres op en men had veel moeite om haar te ont dekken. Zij bleek een mevrouw 'eikczy uit Weenon te zijn. Farkas beeft te Weeuen bij drie ver schillende kantoren der loterij van Temesvar de nummers genomen. Hij beweert een speciaal stelsel te hebbon uitgevonden en geeft ook op, als bewijs voor zijn bewering, dat bij sedert de maand Maart niet minder clan vier grooto sommen ge wonnen heeft. Eerst 14,000. toen 18.000, daarna 36,000 eu nu 480,000. Driemaal trouwens was Temesvar het tooncel van zijn geluk. Farkas was vroeger advokaat, maar hoeft daarna te Wertschetz, in Hongarije, een loterijkantoor geopend, waar schijnlijk om zijn systeem te oefenen. Hij woont in een fraai huis te Pesth en siert zich en dit huis op mot kostbaarheden. Mevrouw Telkezy heeft, zoodra men haar ge vonden heeft, toegegeven, dat ha.ar kind, een dochtertje, als jongen verkleed. de nummers bad getrokken. Farkas, haar weldoener, had haar dat als liefdedienst gevraagd. Tweede verhoor: Farkas had er baar OO gulden voor gegeven. Derde verhoor : Farkas had haar naar Tornesvar laten komen, haar de kleine Margarctha laten vcrklecden en haar '20,000 florijnen gegeven om die in cenc bank te Szegedin te deponeeren, op haar naam. In een volgend verhoor legde zij vol ledige bekentenis af. Zij kende Farkas sedert jaren en bad hem toegestaan, haar dochtertje als medeplichtige te onderrichten, maar hoe het bedrog eigenlijk in zijn werk ging, wist zij niet. Tegen Farkas kwam nu als volgende aanwijzing het feit, dat hij eenigen tijd geleden een schrijn werker, beambte bij de Hongaarsche landswerkplaatson, heeft opgedragen een trommel te vervaardigen, zooals men die bij de loterijen ge bruikt, maar met ceiiig onderscheid. liet blikken rad zou van binnen met groen laken gevoerd zijn, zoodat de houten balletjes er niet tegen kletter den, en de wanden zouden niet uit glas, maar uit zeer doorschijnend ijzergaas bestaan. Farkas was over den trommel zeer tevreden en vertrok er mede. Men meent nu. dat deze nagemaakte trom mel, die niet weergevonden is, bij bet lotto te Temesvar gebruikt is. Waarschijnlijk had Far kas hern later zoo ingericht, dat do valsche nummers niet buiten den trommel geruild behoefden te worden.maar. volgens een bij de roulette vaak toege past middel, in den trommel bevestigd waroji, onder het deksel, zoodat ze van buiten niet gezien kouden worden. Zij draaiden dus niet mee. Het kind. dat vooruit geoefend was, behoefde dus slechts telkens na de omdraaiing, als het de hand in den trommel moest steken, een der vastzittende nummers er uit te nemen, hetgeen zonder eenige moeite ging. liet bedrog zou wellicht ontdekt zijn als men na a Tl" looper is op c2 beter geplaatst. b Deze y.et komt ons voor u's tempoverlies. c Schijnbaar verliest zwart nu een pion, maar de scboone combinatie daardoor ontstmin is meesterlijk. (/ Door dezen meesterlijken zet maakt zwart zijn spel vrij en wint ten slotte de pion ternf^ met betere stelbny, lleze zet Leeft de winst der partij ten ^evolje. e Wij gelooven dat liet paard op a:.i beter was ou< 011 e'j in bet spel te komen eu de looper, bet veld d2 vrij te laten. /' Neemt uu de toren den looper dan neemt liet paard den toren. Koning neemt turug e7 ei f -' i-i en ver liest do dame. Stand der partij na den 27stcn zet van wit. ZWART i %?5>'; b c d e f g WIT Zwart geeft in 3 zetten mat.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl