Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.632
jood. En men heeft wer eens beweerd dat joden
arreen maar geschiktheid bezitten voor den
kreinhander. Maar deze jood zar u reeren wat ook
Mendersolm Barthordy en Meijerbeer en de
Kothsehirden aan de wererd gereerd hebben, dat de
jood een veer hoogere roeping hier op aarde te
: vervurren heeft dan arreen de kreinhander. Ik
heb gezegd."
??* De president van de schildersvereeniging begon
met luide duidelijk verstaanbare stern te zeggen,
." dat hij door zijne vereeniging was uitgenoodigd
om bij dit graf het woord te voeren. Maar toea
was hij plotseling zijne stem kwijt; men hoorde
slechts losse klanken. Verdienste talent
genie vriendschap, enz. Maar niemand kon
Terstaan of hij zei dat de overledene geen talent
had of wel, of hij vriendschap voor hem gevoeld
had of niet. 't Was wel eerlijk van dien president,
dat hij niet tegen zijn gemoed wou spreken.
Zeer rondborstig was ook het vroolijke
krokodilletje. Hoestend en keelschrapend,
metdenwit~' ten zakdoek telkens aan den mond, kwam hij de
verzekering afleggen dat hij, voor zijn persoon,
nooit de gezellige uren zou vergeten, die hij met
Sam had doorgebracht in de sociëteit, het vroolijke
krokodilletje, waarvan Sam een der hechtste
steunpilaren was geweest, en ware hij niet door
den dood uit de sociëteit weggerukt, ongetwijfeld
"nog zou zijn. Als het overeenkomstig den
. Israëlietischen ritus was wat hij niet wist
dat Sam nu nog dacht aan de aarde en wat
daarop en daarin is, dan hoopte hij en geloofde
hij cok stellig, dat Sam dan ook het vroolijke
krokodilletje niet zou vergeten. Het krokodilletje,
dat mocht hij zeggen namens alle heeren met
wie hij gisteren avond nog lang over den hun
heden wachtenden treurigen plicht, had zitten
praten het vroolijke krokodilletje zou Sam
nooit vergeten."
De doctor in de letteren trad vooruit, haalde
de rechterhand uit zijn vest, stak die met den
rug naar boven plat omhoog en begon:
«Somber is de lucht "
Maar tegelijk vielen de bassen van de
lieclertafel in met: An die Künstler! An die Künstler!
bulderden zij en de doctor trad schaamrood even
achterwaarts. Toen de bassen zoo eenige malen
die Künstler over het kerkhof hadden gedonderd,
namen de tenoren het over en met hunne pieperige
Stemmen klonk het An die Künstler, cm die Künstler!
Rètetètetedera l klonk in de nabij gelegen ka
zerne eensklaps het signaal havervoeren! De
doctor in de letteren grinnikte van pleizier, de
zangers lachten, dat ze zoo valsch zongen als tij
gers en dat de directeur met een kolo?salen zwaai
van zijn dirigeerstok maar op eens een eind aan
den treurzang maakte. De broer keek rond naar
den doctor, maar deze had het beter gevonden
om in de tegenwoordige stemming van het pu
bliek maar niet te speechen en had zich uit de
voeten gemaakt.
De broer wenkte daarop den president der
rederijkerskamer en deze schoot met deftig gebaar
uit de rij zijner volgelingen. Hij had het genoegen
?wel niet gehad, zoo verzekerde hij, den overledene
van zeer nabij te kennen, omdat deze geen lid
* was geweest van zijne rederijkerskamer, die hij
zoo vrij was bij zijne staclgenooten aan te be
velen, daar de contributie binnen het bereik van
ieder fatsoenlijk burger lag en men niet
voor déballotage behoefde te vreezen! Maar
van geloofwaardige zijde, van iemand die
hem wel van nabij en nog wel van zeer nabij
kende, van des overledenen eigen broeder, die
een der meest geachte leden der rederijkerskamer
is, had hij gehoord dat de overledene een braaf,
een edel mensch was, die zonder onderscheid van
godsdienstige gezindheid aan iedereen zijn schil
derijen verkocht. Daarom dorst hij hier op ge
zag van dien broeder, dien hij hij wilde van
deze gelegenheid gebruik maken om het te
herX halen dien hij voor een der meest geachte
leden der rederijkerskamer houdt op
gezagvan dien broeder dorst hij hier gerust verklaren
dat de overledene ongetwijfeld een even geacht
lid der kamer zou geweest zijn, want brave en
edele menscheu zijn het juist, die de kiem der
rederijkerij in hun hart dragen. Deze kiem was
dan ook de oorzaak, dat hij niet had geaarzeld
deze korte hulde hier op den rand van het graf
uit te spreken.
In gelijken geest spraken de scherpschutters,
de roeiers en al de anderen en ten slotte ook
het paudoerclubje waar de broer ook lid van
was, doch dat hij haast vergeten had omdat dit
alleen 's winters vergaderde.
Toen alles uit was kregen we den broer nog,
die gelukkig te ontroerd was, zoo zei hij, om veel
te zeggen.
Als waardig besluit van de plechtigheid wierpen
we allen een schop zand op de kist en kregen
een doffen plomp als een dankbetuiging van Sam
terug. Daarna ging de broer vlak op den rand
van den kuil staan om nog voor het laatst naar de
kist van zijnen diep betreurden en hoog begaafden
broeder te kijken. Toen zakte het zand plotseling
onder zijne voeten weg en hij viel in den put. Ik
heb nog nooit zoo'n lawaai gehoord als die broer
maakte, toen hij daar vergeefsche pogingen deed
om uit den kuil te springen en ik heb nog nooit
zoo'n vroolijke begrafenis bijgewoond.
1 . «- . CKAMBAMBOLI.
VOOR DAMES.
Eet huwelijk van prinses Louise.
Nauw rijgen. Het corset. Zijde
uit collodion. Vrouwelijke dokters
in jLngeland.
Het huwelijk van prinses Lonise van Wales
met graaf Fife, is in Engeland het onderwerp
van den dag. De trousseau der bruid is voor
een groot deel bij de voornaamste Londensche
firma's besteld. Over 't geheel is alles uiterst
eenvoudig; prinses Louise houdt van stille kleu
ren, van vormen zonder overdrijving, zelfs al wat
zeer versierd is, staat haar tegen. De
berichtgeefsters waarschuwen zelfs dat hetgeen in de
beschrijving vrij weelderig schijnt, toch op het
gezicht zeer eenvoudig is. Bij de firma White,
in Itegentstreet, is het volgende te zien geweest:
Een dinercostuum, geelachtig groen peau-de-soie,
zich openend op een front van wit satijn, gebor
duurd met zacht getinte kleine roosjes en bronzen
brillantine; demi-tralne; twee corsages, het eene
voor groot costuum, met point d'Alenyon versierd
en puntig uitgesneden; het andere, demi-toilette,
met gevouwen crêpe-de-suie opgemaakt.
Een wit costuum, Empire, geheel van cr
pe-deChine, in afwisselende strepen, glad en
gebouillonneerd, charpe en garueoring alles van wit
crêpe.
Een manteltje, van een Indischen chale gemaakt,
een geschenk van de Koningin. Het patroon is
zacht terra-cotta op een grond van zeeblauw, met
franjes van pauwblauw chenille.
Een wandeltoilet Directoire, celadongroen laken,
met twee tinten celadon zijde geborduurd, en met
loutre gevoerd; een schaatsenrijderscostuum van
blauw laken met astrakan; een blauw foulard
costuum met een patroon van witte distels, en
blauw en wit lint. Een stel Russisch sabelbont
en een stel gouden bever bestaan uit muts, kraag
en mof; een stel Alaska seaïskin uit jacqtiette en
mof. Een drietal jersey's, een stuk kant dat nog
voor een japon dienen moet, een kleedje van
crème popelinette, en andere eenvoudige stukken
voltooien de collectie der firma Whito. Over het
geheel is de order geweest: eenvoud, en men
heeft zich er aan gehouden.
De huwelijksplechtigheid zolf was in zeker op
zicht ook eenvoudig, in zooverre, dat de kapel
van Buckingham-palaee slechts 200 menseden op
zijn hoogst kan bevatten. Het is een leelijke ka
pel, in 1703 met het paleis gebouwd, met sma
keloos verguldsel overladen; om niet uit den toon
te vallen heeft men nu de banken voor de gasten
met seharlakenrood fluweel bekleed, langs de wanden
paneelen van perzikkleur met lilas geplaatst. Ook do
troonhemel is scharlaken, maar over de
communietafel hangt een prachtige gobelin, den doop van Jezus
door Johannes voorstellend, rnet levensgroote
figuren. Men heeft, om niet te veel personen
uit te sluiten, in de kamers die naar de kapel
leiden, rijen stoelen geplaatst, zoodat een paar
honderd geïnviteerden althans het bruidspaar kon
den zien voorbijtrekken. Onder de genoodigden
in de kapel behoorden, behalve de prinsen, prin
sessen en gezanten, ook de ministers en oud
ministers Salisbury, Gladstone, Grauville en
Ilosebery met hunne echtgenooten. Van vreemde gaston
waren er de koning van Griekenland, de kroon
prins van Denemarken, de groothertog van Hessen.
Opmerkelijk in de beschrijving der huwelijksplech
tigheid, die toch niet lang duurde, is het aantal
muzieknummers dat werd afgespeeld. Toen de
aartsbisschop van Canterbury en de bisschop van
Londen binnen kwamen, werd eon marsck van
den heer Jekyll gespeeld; bij het binnenkomen
der vorstelijke personen een marsen van Handel,
bij het binnenkomen van den bruidegom de marsch
uit Tannhauser, bij dat van de bruid met haar
vader de marsch van Lohengrin, vóór de preek
een lofzang van den heer Buniby, bij het heen
gaan Mendelssohus Hochzeitsmarsch.
De damestoiletten bij de huwelijksplechtigheid
werden in kleur overschaduwd door die der hoeren.
e vader en de broeders der bruid toch waren in
scharlaken uniform, de stoet word geopend door
de blinkende kurassen en het schelle rood en
wit der Horse-guards; de geestelijkheid, de hofbe
ambten, allen straalden in bonte en kostbare
kleurenpracht.
De bruid was in wit satijn, met een sleep van
drie Eng. ellen, zonder versiering, behalve een
rand van gevouwen satijn. Over de voorbaan lag
een stuk Brusselsche kant, en een chatelaine van
oranje-bloesems viel ter zijde af. Sluier vau de
zelfde Brusselsche kant, met oranjeblocsems en
diamanten; collier van diamanten, puutvormig d
colletéen hoogo kraag; mouwen vau kant, onge
voerd omdat de prinses mooie armen heeft;
bouquet vau witte mosrozen en fijne varens.
De acht bruidsmeisjes waren in het rose roze
mousseuse, zijde en crépe de Cliine gemengd, van
voren en van achteren gedecolleteerd; charpes van
rose moiré, van achteren tot op don rand van
den rok vallend; demi-traines; kleine loujfes vau
mosrozen in het haar; bouquetten van mosrozen;
rose kousen.
De koningin droeg niet het sombere eft'en zwart
van gewoonlijk. Haar kleed was zwart met wit
gebrocheerd,witte bloemen en relief op den zwar
ten grond. Lange sleep; lange sluier van witte
tulle, met eene kroon van brillanten vastgehecht.
Corsage gedecolleteerd, maar met witte tulle ge
vuld; ordelint vau den Kouseband; mouwen tot
den elleboog, met zeer kostbare kant gevuld.
De prinses van Wales was in brocaat, witgrijs
met zilver; het front droeg hetzelfde patroon van
zilver op grijze tulle met satijn transparant; dia
manten tiara en overvloed vau diamanten.
Do meeste dames-costumes waren in stille
kleuren: prinses Christiaan grijs, prinses Louise
(mark. of Lorne) in chinébrocaat, prins Beatrice
iii heliotrope, zij rouwt over hare schoonmoe
der. Prinses Frederica vau Hanover droeg bleek
rose met rose azalea's; de hertogin van Teek
droeg (als roirwcostuuui ovur hare moeder) purper
fluweel met roode tulle.
De bruidegom droeg een uniform der Schotsche
vrijwilligers, donkergroen mot zilver.
De acht bruidsmeisjes waren: de twee zusters
der bruid, prinsessen Victoria en Maud van Wales,
prinsessen Victoria en Louise van
Sleeswijk-Holstein, de mooie prinses Victoria Maria van Teek,
en drie gravinnen Gleichen.
De huwclijksgeschenkon, aan prinses Louise en
haren man vereerd, vormen een bazaar zooals
zelden gezien word. De gehcelo hoogo adel heeft dia
manten gezonden, naar den wensen der prinses,
die vroeger niet van juweelon hield en er nu voor
1,800,000 gulden ontvangen heeft, en de
bankiers hebben zich niet onbetuigd gelaten. Het
geschenk der Rothschilds is een armband van
brillaiiten. waarvan het midden gevormd wordt
door een oeil-de-chat, de grootste steen van deze
soort die bekend ia; als men op een veer drukt,
springt de steen omhoog er. ecu klein horloge,
daaronder verborgen, komt te zien.
Do groote eetzaal, ruim veertig voet lang en
twintig voet breed, was voor hut tentoonstellen
der cadeaux ingericht; alleen met de diamanten
sieraden waren verscheidene ellen der middentat'cl
bedekt, het overige en do zijtafels waren vol
kostbaar porcelein, schilderwerk, borduurwerk,
snijwerk in ivoor, kant, email, cameeën, goud eu
zilver, enz. Graaf Fit'e had aan zijn bruid een
diamanten tiara gegeven, uit verscheidene hon
derden steenen bestaande, waarvan de grootste
als brioletle* zijn gezet, dat wil zeggen aan bcido
zijden geslepen en op spillen draaiend, zoodat zij
met iedere beweging van het hoofd duizenden
vonken werpen, en een diamanten rivière. Ook
de prins van Wales gaf' aan zijn dochter eene
tiara, met andere geschenken. Dan volgen do
reeksen van diamanten broches, armbanden, krui
sen, oorringen, vlinders, ringen, aigrettos, pijlen,
van verschillende personen. Keizerin Eugénie gaf
een vaas van gouden filigraanwerk; de graaf en
gravin van Parijs een armband van goud en dia
manten, keizerin Fredcrik van Duitschland een
bronzon pendule, de prinses van Wales een door
haar zelf geschilderd miniatuiu'portrct van do
bruid, in een lijstje van volkomen gelijke paarien.
Het geschenk van de bruid aau haren bruidegom
is een tooneelkijker, met zilver gemonteerd; zij
verbiedt hem dus niet, naar de actrices te zien.
Ofschoon graaf' Fife den aangeboden
hertogstitcl nog niet heeft aanvaard, hebben al do gevers
diühun geschenken met monogrammen of kroon
tjes deden voorzien, daarop hertügskroncn on
aardbeziënbladon doen aanbrengen; de benoeming
zal dus wel niet uitblijven. Het is opmerkelijk,
dat bij do honderde geschenken, de waaiers, kus
sens, kamerschuttcn, inktkokers, handschocndoozen,
serviezen, spiegels, schilderijen, likenrstellcn, n
cessaires, vlouiboekeu. coupes, zoutvaten, bustes,
lampen, lepels en vorken, kandelaars, slabakken,
wijukoclers, vazen, boeken, albums, enz. slechts
n kerkboek is, een geschenk van Lady
Kandolph Churchill, in wit leder gebonden met den
naam der prinses in diamauljes en de drie ko
ninklijke struisveeren in maansteenen. De heer
Gladstone zond zeven deelen van zijn,, Gieanings'',
netjes ingebonden.
Een der artikelen van het damestoilet die het
meest op den voorgrond treden op de Parijscuo
expositie, is hot corset, De Franscho fabrieken
geven daarin kostbare wonderwerken, duur, ver
nuftig en elegant, eu ook goedkoopere. Wat de
dure betreft, concurreeren de Belgische en
Amorikaanschc fabrieken met hen, wat de goedkoope
betreft, levert Zwitserland massa's eenvoudig en
sterk werk, zonder pretentie.
In Behjiii is het corset een waar studievoorwerp
geworden ; zijn tallooze baleinen, zijn kracht, buig
zaamheid en vastheid, tarten iedere omschrijving.
Men verklaart dit uit de behoefte om den vormen
rijkdom der Vlaamscho en Waalsche schoenen
(a la llubons, a la Jordaens) te doen saTnengaan
met Parijsche elegance. Wat dan niet breken wil
moet buigen, en men wil een harmonisch geheel
behouden.
De Amerikaansche corsetten zijn even onver
biddelijk gemachineerd, maar de vorm is minder
sierlijk. Men houdt in Amerika van lange tailles,
van niet to weeldorigen busc, van smalle heupen;
een Amerikaansch corset is eene afschrikkende
vesting met steile muren, om vooral niet op een
bekoorlijken bazaar te gelijken.
Dezer dagen maakte het nauw rijgen weer een
slachtoffer, en wel gerechtelijk geconstateerd. Te
Birmiugharn luidde de uitspraak: Overleden ten
gevolge van drukking om het middel.1' Het
slachtoffer was oen arm dienstmeisje; zij stierf
van schrik; de geneeshecren verklaarden dat haar
corset haar ongeschikt maakte om eenige plotse
linge aandoening te doorstaan. Zij droeg niet ?
alleen dat corset, maar daaronder een strak
diehtgegespten gordel, die den bloedsomloop feitelijk
belemmerde: eon hooge nauwe half kraag voltooide
dit marteltoestel.
De Fransche académie des sciences ontving van
haar lid de Ghardonnet verslag omtrent een
uitvinding, het maken van zijde zonder zijdewormen.
Volgens do Chardoimet kunnen de eigenschappen
der zijde, de gelijkmatige zamenstelling van den
der draad, zijne doorscbijnendheid en glans, allén
daar vandaan komen, dat hij uit het verspinnen
eener vloeistof ontstaat. De Chardoimet beproefde
nu collodion te spinnen en verkreeg een product,
dat op natuurlijke zijde vrijwel geleek. Cellulose
zelf kan niet gemakkelijk opgelost worden, de
Chardonnet gebruikte dus octonitro-cellulose (uit
katoen door salpeterzuur verkregen), waarvan 6 '/j
deel in 100 deelen van een mengsel van 38 dee
len aether en 42 deelen alcohol oplossen. Deze
collodionoplossing werd in een koperen vat ge
bracht en daarin geruimen tijd onder den druk
van een aantal atmosferen gehouden. liet be
nedenste deel van het vat loopt in glazen buizen
uit, die zich tot haarbuisjes vormen, zoodat de
collodionoplossing in fijne draadjes er uit kan
vloeien. De glazen buisjes ziju door water om
geven ; zoodra nu het collodion in het water
komt, stolt het tot zeer fijne draden, die men
dan uit hot water neemt eu op rollen draait.
Door verwarmen met salpeterzuur en weer af
koelen verliest do nitrocellulose voor een groot
deel haar salpeterzuur weer eu daarmede ook de
ontplof baarheid,
Chardoimet deelt mede dat zijne zijde ongeveer
alle eigenschappen der natuurlijke heeft; zij laat
zich evengoed verven als deze, neemt vloeistof
fen, zouten en kleuren even gemakkelijk aan;
haar glans is sterker dan die der natuurlijke.
Hare draagkracht is van 5 ii o;~> kilo per
kwa,draafmillimeter, terwijl die van natuurlijke zijdu
uit de cocons i>0 a 45, die der gekookte zijde
15 a 20 is.
Uit Londen wordt gemold, dat thans niet min
der dan 7.'! dames reeds in Engeland bevoegdheid
hebben om als practiseerend dokter op te treden.
Van deze wonen er in Londen 22, >n andere
steden van het Vcrcenigil Koningrijk 11», do overige
in andere landen, meest in Indié. Do Londensche
correspondent der G«;eltc RKdica-le, Dr. Kefer,
bericht hieromtrent het volsjende: .Vis voorbeeld
kan vooral dienen Madame Schatiieh, eeno vrouw
van 40 jaar, die in 188:5 in Indiëhet
KoyalVictoria-llospitaal voor vrouwcr./ieken vestigde,
toen naar Londen terug keerde en sedert dien
tijd in het nieuwe vrouwenhospitaal den leerstoel
voor gerechtelijke geneeskunde bekleedt. Zij ver
heugt zich in eene uitgebreide praktijk. Xevens
haar kan men Mevr. Garrett-Anderson noemen,
die te Parijs het doctoraat in de medicijnen ver
kreeg eu zich te Londen met het vestigen vau
het nieuwe vrouwen-hospitaal verdienstelijk maakte.
In dit hospitaal werken enkel dames; alleen eenigo
specialiteiten worden in consult geroepen. De
apotheek is ook onder leiding van een meisje. In
Hiiudel-street is eeno medische schoo! voor vrou
wen, met 18 professoren, onder welke 4 vrouwen.
Mrs. Garret-Anderton is presidente en geeft interne
geneeskunde. De leerlingen moeten haar 18de le
vensjaar bereikt hebben. In 1888 waren 01 dames
ingeschreven; de examens moeten aau de Lon
densche Universiteit worden afgelegd en lie
pen meest uiterst gunstig af. De dames
toonen meest een buitengewone volharding om in
het door haar zelve gekozen beroep allo bezwaren
te overwinnen. Dr. Kefer schrijft tot slot: On
der allo landen ter wereld is misschien Engeland
dat, waar de vrouwelijke dokter het meest reden
van bestaan heelt. De vrouwelijke dokters kun
nen niet enkel in Engeland, maar ook in Indic
uitstekende diensten bewijzen: daar toch vinden
zij eeno bevolking van 40 millioeu vrouwen, aau
welke het absoluut verboden is, van de hulp van
een mannelijk arts gebruik te maken.''
E?e.
36 d4 X eG
37 e3 g5
38 g3 e3
3!) c3 X e;"j
40 g5 f4
41 e3 c3
42 f'4 e.'!
Kemise. e
e7 X c(J
g8 - f7
eG e5
e8 X e5
e5 e8
e4 cG
Kindstelling cener partij gespeeld door den
grooten meester Paul Morphy.
Morphy zwatt. *)
ZWART
8
0} Deze behandeling van een afgeslagen
IvmininnnOLrambiet dour z\vart i.s niet aan te bevelen, daar wit hierduur
tijd wint.
b] Wit zuil beter gedaan hebben zijn beide torene op de
c-lljn to laten staan.
c) Zwart ma;,' de piun h-1 niet nemen, want ilan zou
volgen 23e zet t1':i X hi c 7 X hl. liio c5 X "G b7 X cli'
250 a4 X u(i uu wint.
</) Hier hebben de beide spelers overzien; het oRV-r
van een kasteel te maken up g7, wat vuur wit zeker
besLUsend zou zijn geweest. j
e) Zwart zun nog door 42e 7.ci g(ïg5 op den pion h<> j
kunnen speleu; maar door de looper.s van ver-seLillende
kleuren zuu het toch tut remise gekomen zijn.
EINDSPEL.
Wit pred. W. Waijfc en zwart J. II. Zukcrtort.
Zwart speelt, wie wint V
Wit koning c5, dame g4, pion h6; Zwart
koning a7, toren f l, looper e7, pion a5 en ba.
i
tijen,
die M. tegelijk blind speelde te Havana.
P. Morphij wit. Sen. Dominguez zwart.
i
a
4
r,
G
7
8
'J
10
11
12
13
14
15
l G
17
18
19
c2 . e4
gl - f3
f l ~ c4
d2 (14
O O
e.r)
d5
e4
cl
e'i
cl
fl
f 3
dl
h5
bl
d2
c4
do
dG
X fii
- el f
e5
h5 f
X e5 f
d'2
c4
X dG f
- eG i
e7
b8 cG
g8 - f G
ef) X '14
f8 t'5 a
f(i __ e4 b
f7 f5
e4 X i'!
- o7
X f"
e7
X e:l
c5
e7
c O
fi;
h.8 f 8
c7 cG 'i
d7 d<!
e8 d7
d7 c7
t'
abcde
WIT
Zwart begint en wint.
*) Deze eindstelling wordt in het Morphijboek
niet aangetroffen; evenmin de drie volgende
parc8 f en de volgende zet mat. c
i» trouwens