No. 636 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 3 onafgebroken bleef staren, ... op het achterste slik-bord van den tram. Eensklaps onderbrak hij zijn van warmte getuigenden woordeuvloed. »Als ik redelijk staan kou, heeren, bood ik die dame, die daar tegen dat slikbord in den regen staat, mijn plaats aan." Hardop, hoor! Of er vier of vijf heeren opstonden, liever op sprongen, weet ik niet; maar dat weet ik wel, dat de dame meer dan drie plaatsen werden aangebo den. Het kwam mij ook voor, dat de Hoeren, die weer gingen zitten op de plaatsen, welke de dame, als eenheid, onmogelijk bezetten kon, iet of wat meer gekleurd waren, dan te voren. De inhoud onzer discoursen heeft in die lijdensdagen geloopen over velerlei onderwerpen. En dat discussiëercn wasgoed. Zwijgen was hier geen goud. Zweeg de lijder, dan zag men dat hij leed. Sprak hij, dan knetterde uit zijn krachtige persoonlijkheid een vuur, dat men wel niet zag vlammen, maar dat men voelde; maar dat zag men toch wel, ik althans! dat dien man, wiens geheele leven in vruchtbare wetenschap was opgegaan, buiten de onderwerping aan Gods wil, den drauk, die het lijden dragelijk maakt, vergeten doet, Lethe! geperst moest worden uit de vruchten der weten schap. En zijn wetenschap was een goede! Als niemand het luide verkondigt, dan is Nederland schuldig door te zwijgen! Bij al die discoursen, wat kon hij soms aar dige en allergeestigste anecdoten te berde bren gen, knetterde het vuur 't meest, wanneer de Amsterdamse!)e historie eii traditie onzer zoo vaak miskende, gelasterde en meermalen tot marteleus toe vervolgde voorvaderen over het tapijt liepen. Dan vergat hij wel eens, dat het discours in den tram werd gevoerd, en dacht het hem blijkbaar, dat hij op een tribune" stond. Dan sprak hij zoo luid PU met zulk een vuur, waarvan het Conijres tot bevordering van Sociale Wetenschappen (A°'64) eens getuige was. Hoort ge, Mijne Heeren! Zóó was Thijm. Hij mocht met u verschillen in het optrekken van een vóór- of zijgevel; in een contefort of pinakel meer of minder; hij mocht u niet een iet of wat streng gelaat belacheu om uwe platte-lijst-razeruij"; hij mocht zich warm vechten voor den langen S; hij mocht u betwisten dat de //Berg Thabor" op den Singel, en bevestigen dat hij op den Ciugel stond; hij mocht stokstijf volhouden, dat wcchbergeu" en niet wegbergen" geschreven moest wor den ; dan ging alles nog al tamelijk goed en wel er mee door; hij kou het u vergeven, Maar.... kwam maar niet, niet eens aan de punt vau ecu hei paal, die ingeslagen was, om het fondamentvlak te helpen dragen, waarop de katholieken hot volmaakstc recht hebbea te mogen loopen, of, bij al zij u fijne eu geurige politesse, had hij u, desnoods met zijn breed gevormd schouderblad van ecu markt gedrongen. II. 'Eerwaarde m dierbare Vriemll Sedert 24 jaren en 9 maanden zat naast mij. aan deu kautoorlessennar, een brave, ordelijk cijferende, zachtjes voortlevende, ouderwetsch deftige bediende; een kashouder, trouw en eerlijk boven allo verden king. Sedert 55 jaren heeft hij alle dagen, Zon-eu feestdag uitgezonderd, van 3 tot 4 uren aan de Beurs gestaan. Zijn vermaken bestonden in een Zondagswandeling; een paar l'inxterdagcu door te brengen in het dorp Houten, waarvan zijn broer Burgemeester is ; en, in jonger tijd, twee of drie keer per winter naar een onzer kleine tooueulcn te gaan. De man is nooit getrouwd geweest, heeft nooit iemunt of iets hartstochtlijk bemind; was ee.n Protestant, die niet eenvoud zich vau zijn lichte Godsdicnstgewoontcu kweet, en in de vasten, uit achting voor ons, ziju 12-uurs-broodjo naliet. Hij is getuige geweest van vrij wat wijsgcerige diskussiëu, over maatschappij, kunst, letteren, op ons kantoor gevoerd ; maar heeft er nooit duel aan genomen, en nooit iets uit geleerd, en was, op zijn CSc jaar, nog even 'afgepast van wetenschap als hij het op zijn -15e was. Maar die man deed zij u plicht, als een trouw soldaat. Op ziju kautoorgang regelden de buren hun klok ken ; hij kende alle voorkomende gevallen van wissel-, assurantie-, kargadoors- en konvooilooperszakeu ; hij wist vau wetten eu kouditiën; hij was een trouw depot van uzauticu eu fonneu; hij ver zekerde aan het huis, dat hij hielp vei'tcgemvoordigvu, een deel van zijn krediet cii loyale reputatie. Saturdag acht dagen klaagde hij over asthmatisciie aandoeningen, en verzocht (ongehoord geval!) vuit i/c beurs te mogen blijven: maar Maandag S dagen kwam hij, leunend op zijn stokjen (ecu on gekende weelde) aan 't kantoor; bij bleef dag aan dag, tol l'rijdiig 11., ijverig en ordelijk zijn zaken afdoen, hoewel hoestend en lichter vorinoc-id dan anders. Vrijdag vroeg hij, voor 't laatst, permissie vuit df, Ijnurs te blijven. Sulurt/uy kwam hijitiet at/// 't kciiitO'ir. Saturdagavond diktcerde hij een brief aau ziju ueef, behelzende een kort overzicht van ziju leven; hij onderteekende dien; maar, voor 't eerst, bevend; hij bega!' zich te bed; eu 10 mi nuten daarna was zijn levensdraad afgesneden. Ou/e Jau van Raven, mij u dikke, goede, oude vriend, sedert bijna 25 jaren, is dood. Ilij is ge vallen op het veld van eer. Te 2 uur gaf hij zijn ambtgenoot Scholte nog een kompliinent mee aan de Heeren" te half 10 stond hij voor den God van Hemel en aarde, om van dat leven zonder vlek, zonder prïetensic, zonder gemaaktheid, zonder ars; maar ook zonder verheiliug rekenschap te geven. God zij hem genadig om zijn devoeinent, om ziju nederigheid, en hoog gevoel van wat den deftigeii burgerlijken handelsman betaamt daarnevens! Ik behoef u niet te zeggen, dat het sterven van dezen nu toch zeer ordiuairen, maar te gelijk zeer ordelijken menscli een groote leemte aan mijn zijde geeft. Had ik dieu num (of zijns gelijke) niet ge had ik ware geeu schrijver, geen werkman in de maatschappelijke beweging geworden. Zijn werk (eu toch was het betrekkelijk weinig) is nu over de drie hoofden der overige kautoorleden ver deeld ??? eu we hebben onze handen vol! O, die tweede violen zijn van zoo veel nut. Die brave, geduldige, ollerwillige draaiers van tweedehaudsradercn kuuueu zoo biecht a^n de machine worden gemist. HET TOONEEL TE AMSTERDAM. Grand-Théatre. De loees van Brus sel of de val van Alva. Openiny Winterseizoen. De laatste week van Augustus, tevens de laatste van het zomerseizoen, leverde op tooneelgebied weinig nieuws op. De artisteri vau het Nederlandsen Tooneel oogstten avond aan avond luide toejuichingen iii voor hunne uitstekende vertolking van »De wilde jacht." Dat deze ook door liet publiek ten zeerste gewaardeerd werd, bleek o. a. Maandagavond genoegzaam, toen aan mevrouw Pauwels-van Biene een fraaie ruiker en zoowel aan den heer Morin als aan den lieer Clous een lauwerkrans vereerd werd. In Frascati en den Salon gaan nog steeds »De Woudervogel-< en »De Shah van Perzië, beide heden (Vrijdag) avond voor den vijfdgsteii keer, een getal, dat hier, bij de heeren Prot misschien uitgezonderd, slechts zelden, zoo ooit bereikt is. Alleen de heeren van Lier verschaften het pu bliek de gelegenheid iets nieuws, in den ziu van iets anders teil minste, te gaan zieii. Want nieuw is »Dc wees van Brussel of de val van Alva", groot historisch, drama m vijf bedrijven, door A. Ruysch, zeer zeker niet. Dit drama toch van den bekenden Vlissingschen wijnkooper, deu schrijver vau de vroeger zoo populaire blijspelen Doris Knoopenschaar", De bloedzuigers of de minnehaudel h) de apotheek", De tnlpenhandel" enz, die, men, eveuals zijn drama's Het kasteel van Tourville" en Albrecht van Beieren" nog veelvuldig op het repertoire vau kleinere lief hebberij-gezelschappen aantreft, is wel al bijna vijftig jaar oud. Hoe men ook over historische drama's moge denken, dat dit vaderlaudsche stuk iiog niet verouderd is en nog altijd iu deu smaak vau het groote publiek valt, bleek deze week opnieuw, daar avoud aan avond een groot aantal kijklustigen moest worden afgewezen. Zij, die zoo gelukkig waren een plaatsje to veroveren, kouden echter hun vaderlandslievend hart ter dege ophalen, want de door Ruysch geschetste Nederlanders zijn allen toonbeelden van braaf heid en moed, terwijl zijn Spanjaarden met uit zondering van Don Alvarez Osorio (welke rol door den heer Heaseliuk met zeer veel waardig heid gespeeld werd) allen groote schurken of' bloeddorstige monsters zijn, juist zooals wij hen uit de schoolboeken van voor twintig eu dertig jaar hebben leeren kennen. De heer Veltman had van Alva een uitstekend type gemaakt; zijn kop met den langen, grijzen puntbaard en borstelige wenkbrauwen, juist zoo als Alva ous uit de van hem bestaande portret ten bekend is, was prachtig; zijn hoekige, bruske manieren eu ziju krakende, nu volstrekt niet hin derlijke stem waren daarmede volkomen in over eenstemming. Ook aan zijn costumes had hij, zooals altijd, zeer veel zorg teu koste gelegd. Van de andere medespelenden traden vooral de dames Möiich en de Leur eu de heer Bouw meester het meest op den voorgrond. Eerstge noemde, een nieuwelinge in het vak, spoelde de zoo moeielijke rol van Cintlüo de Robles, den natuurlijken zoon vau Alva, op ecu wijze, die iu de toekomst veel goeds vau haar doet hopen. Haar taal was beschaafd, haar houding coirect, en hoewel er vele eu zeer gegronde opmerkingen, vooral op haar stil spel waren te maken, bleek toch uit alles genoegzaam, dat zij met een be paald talent voor het tooneel begaafd i.s. Haar stem vonden wij echter minder welluidend, doch daarin is natuurlijk door veel oefening ivel ver betering te brengen; vooral lette zij op de over gangen, die dikwijls te scherp, te zeer geaccen tueerd waren. Mejuffrouw de Leur blijkt hoe langer hoe meer een groote aanwinst voor het gezelschap van Lier te ziju. Ook zij maakt door haar besehaaiüspel en door het vermijden vau alle jacht op effect een zeer aangenamen indruk en bezit de groote verdienste, zonder zich te veel op den voorgrond te willen dringen, toch altijd mee te leven met hetgeen er op het tooneel gebeurt. De heer Frils Bouwmeester nam in de rol van Sjoerd Galama, den edelen frieseben watergeus, die hij op alleszins bevredigende w ij/.e vertolkte, afscheid vau het publiek. \Vij waren gedurende den korten tijd, dat hij in ons midueu vertoefde, iu de gelegendUeid de verschillende kanten van zijn groot talent te leeren kennen en bewonde ren vau de door hem alhier gespeelde rollen vielen die van Napoleon Bonaparte, in \Vce den overwonnenen", Hébert in »l)e kapper des l keizers", Mark Freltlby iu Het geheim vaneen huurrijtuig" en Poulsom iu «Een echtgenoot, die vaeantie neemt'' het meest in onzen smaak en roepen hem bij ziju vertrek naar Gent, alwaar hij een engagement heeft aangenomen, van harte een »tot weerziens" toe. De Vereeniging »llet Nederlandse!) tooneel''' schijnt ditmaal te willen breken met de ge woonte, om reeds ilen tweeden avond iu September een zoogenaamd kenni>stuk" te geven, /ij heeft toch voor Zondag, Maandag en Woensdag aan gekondigd «Mevrouw Noiivl," liet bekende eu te Parijs sedert maanden met y.oovecl succes ver toonde Belle Mamuii" van Victorieu Sardou en Raymoud De.sluudes. De vertaling is van de hand van den heer A Tsiiig Jr. Mevrouw Erenkel Bouwmeester zal de titelrol spelen, mevrouw Holtrop?Van Gxidor die van Su/unne, haar dochter, terwijl n de heer Tourniaire n de lieer Schulze als Theveuot en de Barzuc. de heer Morin als Boudinois zullen optreden. Het stuk is boeiend eu amusant, de rolverdeeling doet van de ver tolking veel goeds verwachten, zoudut wij waar schijnlijk eenige aangename avonden in het ver schiet hebben. Vooraf gaat »/ijn vader ', oor spronkelijk toonceli-pe! iu 'i bedrijven, door Banner, waarin do hoofdrollen in handen zijn van mevr. Frenkel-Bouwmcester eu den heer Bouwmeester. Als »kermisstnk" heeft de Koninklijke Vereeniging dit jaar een oud drama gemonteerd, De vluchtelinge," dat door deu heer C. R. H. Spoor in ecu geheel nieuw gewaad is gestoken. Het speelt uu in Indiëen geeft dus alleszins gelegen heid tot het doen zien vau nieuwe eu schitterende decoraties eu costumes, iets wat iu dergelijke stukken ecu onmisbaar vereisehte is. In deu *SaIou des Variétés is men ook druk aan het Septeruberstuk bezig. Ditmaal zal men daar iets hier te lande nog geheel nieuws te aan schouwen geven en wel een door Alma-Farius ge schreven revue »Naar den Eiffeltoren". Daarin wor den al de meest belangrijke gebeurtenissen van de laatste maanden behandeld. Tot uitgangs punt van de handeling is gekozen, het drukke bezoek dat door onze stadgenooteri aan de Parijsche tentoonstelling gebracht wordt, in het stuk komen vele coupletten, optochten enz. voor, en wanneer ecu en ander op dezelfde geestige wijze behandeld is als dit dikwijls met de telken jare te Parijs vertoonde rentes het geval is, dan zal waarschijnlijk de Eiffeltoren nog meer bezoekers trekken dan de Shah kijklustigen, te meer daar ook de jeugdige krachten, waarmede dit gezel schap verrijkt is, er iu zullen optreden. Het tableau de la trotipe voor het speelseizoen 80-90 is als volgt: Marie M. Kreukniet, Administrateur; C. P. T. Bigot eu J. D. Blaaser, Regisseurs; De Waard en Ellenberger, Decorateurs; J. J. T. Renard, Orkestmeester; F. Bartelmeijer, Tooneelmeester ; J. de Haas, Inspicient; Van de Haas, souffleur; J. vau Praag, Bureaulist; J. Bapüste, Tooneelkapper. Spelend personeel. Dajucs : A. Roelofsen, (Oudleerlinge Tooneelschool); Anna Beukers, (van de Ver. Rott. Tooneelisten, o. 1. T.) ;Augustine Pool man, (van Tivoli); E. de Boer?Van Rijk, Huijzers?Roseuveldt, Poolman?Huijzers, (van Ti voli); Jos. Spoor (o. 1. T.) Fuchs?Barbiers, A. de Hoop, Jenny Mounier (o. 1. T.), J. Blankenstein, H. Jonas, E Kremer, H, Roozelaar. Heeren : C. P. T. Bigot, J. D. Blaaser. Henri Poolman (Tivoli); W. C. Royaards, (o 1. T.); J. Mulder, id. ; A. van Sprinkhuijzen, G. Pilger, (o. 1. T.); Jos. van Bienc, (Nederl. Tooneel); C. Kuhu, (Tivoli); H. Ter wee, Th. Bigot, F. Banm, E. B. de Blaauw, (o. 1. T.); J. de Haas, B. Zeegers, G. vau Gelder. Van do Septemberplannen der heeren Van Lier is nog niets bekend, maar ongetwijfeld zullen ook zij wel met een prachtig gemonteerd gelegen heidsstuk voor den dag komen. Den l sten Sep tember openen zij het winterseizoen met het drama »De componist en de orgeldraaier", waarin het nieuwe lid van hun gezelschap, de heer F. Tartaud, voor het eerst zal optreden. Het nnjaarsstuk, dat de directie, vau Tivoli laat instudeeren, heet »Een kus van :">!),<iO<) gul den of het testament vau een olijkcn snuiter". Laten wij hopen, dat zij ditmaal met het t/cure Tir'üli heeft gebroken en den weg ten goede is opgegaan. Den ouden Amsterdammers, die, al i.s de ker mis dan ook sedert jaren reeds afgeschaft, toch iu September nog altijd op hun manier kermis willen, houden, wordt daartoe dus, zooals men ziet. ook dit jaar weer ruimschoots de gelegen heid gebodeu. AANTEEriENINüKN. SCHILDERKUNST. Een zeer merkwaardig boekwerk, dat als Festsdirift znm Jubilaum des K. K. Oestcrroich. Museums l'ür Kunst und Industrie, onlangs het licht hoeft gezien, is de reproductie vau den Coilcx pictiirittus uit de Jagelloiiischc Bibliotheek (ier stad Krakau, door den kunsthistoricus Briino Biicker bij Carl Gci-old Solm to "Wcenen uitgege ven. Het is een collectie der keuren van die oude Poolsche kroonstad die een der uiterste faktorijcn was vau het machtige hamlelslichaam do llansa, een 1.005 gedateerde ver/amolir.g, die aangelegd is door een cancellarius van het nijvere IHutschPoolsche Krakau. Balthasar Behein genaamd Maar dit voor de geschiedenis zoo belangrijke manuscript is vooral merkwaardig door de bewon derenswaardige miniaturen die er aan zijn toege voegd, en waarop, behalve een kriiisijimg-Christi en het ingewikkelde wapen der stad Krakau, vijf on twintig binnen Krakau uitgeoefende en gere glementeerde bedrijven aanschonwelijkzijn gemaakt, door een buitengemeen vaardig, maar niet bijnaam bekend meester; en die illustraties zijn niet alleen belangrijk door het aardig inzicht wat zij gunnen iu gebruiken en costumen van die dagen, zij zijn bet vooral door de wijze waarop do kunste naar ziju taak opvatte. Deze Krakauscho schilder van l")()(). die. nog geheel vrij gebleven van Italiaanschn Reuaissance-iiivioedc-n, naar den trant der iniddeneeiuviïclie kerkboeken du Krakausc.ho keu ren verluchtte, en die vooral iu dy omlijstingen zijner tafereelen de ornamenten dor laatgothieke miniaturen en do zwaardere heraldieke krulmotioven zoo gemakkelijk samen aanwendde?. was in sommige dier taiercelen zelf al een zeer ver gevorderd portrettist van zijn omgeving. Men zou hierom geneigd zijn in den naïef realistieschen illnstratenr, een artiest te zien, geboortig uit do streken vau do Beneden-Rijn. Want onze kijklustige eu niet zeer alistraheerende on bekende, die evenals later Jan Luiken, de am bachten van zijn tijd, maar niinitienzer dan deze in prent verbeeldde, had een kracht van konkrcet zien van hcelc tooneelcn uit het dagelijkschc leven, die men, naar ik meen, bij kunstenaars uit do school vau Praag, noch uit die van Neuronburg toen ter tijd ge.woon was aan te treffen. Hoe dit zij, de moesten der kunstrijke miniaturen doen zich, zelfs iu de monotone lichtdrukreproducties, voor als buitengewoon expressief, en behoorcn door hun wijze van voorstelling reeds geheel tot wat men als het burgerlijk genre-schilderen aan duidt. Ook zijn er iu de achtergronden mot groote nauwkeurigheid landschappen en stadsge zichten geportretteerd. Bijvoorbeeld van die genoegeiijke uitkijkjes in een breede oploopcndc straat, waarin, als uit de lucht gevallen, ecu kleine lansknccht te paard gevolgd door niiniatiuirvoetvolk, wegtrekt naar oen invitant laantje buiten de stad, terwijl op een der daken van den voor grond een leidekker bezig is ; of in een andere straat waarin twee pelgrims gaan, en in de verte een hoop jongens heeuspringen rond ecu op den grond gctuimelden kameraad. Of de hande ling gebeurt op een gezellige bii.neuplaats, over deu muur van welke heen men een bindstraat bij den stadswal, of ecu hcele stad met torens on uitbouwen, of een kampecrend lillepnttersleger bij een haven aan een rivier met schapen te zien krijgt. Maar men vindt er ook bij de prent van de boogschuters, een eigenaardig bergland schap tot achtergrond en uit het raam van het zwaardvegersvertrek gezien een mooi fijn winterlandschapje, of, door de open vensters bij den kleermaker heen, het uitzicht op een bloeiend park. En door dat grappige hutje en-murje van knusaangebrachte kleinigheden hcerscht er in die tooneelen een intiem-bedrijvige levendigheid. Mea meent er het amusante geraas te hooren van een nijvere stad. En de enkele op den voorgrond han delende personen voelen zich thuis in die geani meerde wereld. Als burgers van eene gelukkige maatschappij verdiepen zij zich, met den opgewekten ernst van lieden die het goedgaat, in hun eigen rustig, belangwekkend bedrijf. Aan een particulier schrijven uit Bayreuth, en waarin door een zeer bevoegd persoon over de jongste Wagner-opvoeringen gesproken wordt, ont leen ik de volgende opmerking: " In het algemeen zijn de decoraties te weinig iu overeenstemming met het dramatiesch karakter der muziek. Een hoeveel machtiger totaalindruk zou hier nog te verkrijgen zijn, indien. men de tooneelschildering van elk der muziek drama's, opdroeg aan een waardig artiest, wiens natuur aan den aard van hot bizondere kunst werk verwant was, zoodat de decoraties innig konden samenwerken niet het eft'ekt van de mu ziek en den tekst. Wanneer ik mij herinner, hoe ik de muziek van Parsifal meende te hooren toen ik voor het zilverlichte schilderij. De Processie van het H. Sacrament van Mirakel" stond, dan zou ik wenschcn dat het vrome, reine penseel van Derkinderen de decoraties voor Parsifal mocht schilderen, en aan Henry de Groux zou ik die voor het gloeiend hartstochtelijke Tristan-drama willen opgedragen zien " Ongeveer vijftien jaar geleden vond, naar ik verneem, de heer C. v. M. op den zolder van een zijner boerenhofsteden twee schilderstukken, die, schoongemaakt zynde, portretten uit de familie Van Hoogstraten, door Frans Hals geschilderd, bleken te zijn. Een kunstkooper gaf er dadelijk gaarne /'GOOU voor, en de heer v. M. beschouwde het geval als een buitenkansje. Deze zelfde por tretten brachten echter onlangs op de veiling. Secrétan IK).O(K) francs op. Eu zoo zuilen nu weer sommigen die dit hooren, als zij op hun zolder een oud paneel vinden staan, meenen een zeer kostbaar kunstwerk te bezitten, en zich voornemen dit niet lichtvaardig van de hand te doen. Men leest toch zoo dikwijls inde krant! Ofschoon het talent van Anton Mauve zich voor etsen bizoudcr eigende, heeft deze betreurde artiest maar weinig geëtst. maar hij heeft toch een zestal koperen plaatjes nagelaten, die op mooi papier afgedrukt, en binnenkort in een afzonderlijk albumpjo samen uitgegeven zullen worden. Voor de half September in het Panorama-Mes dag te 's llage te openen blanc-et noir-tentoonstelling der Nedeiiaudsche Etsclub, hebben o.a. de volgende buitenlanders reeds de imitatie aan genomen: James Winstier (Engeland), Paul Renouard (Frankrijk), Max Liebermanu (Duitschland), Goorges Knopff (België). Einde Octobcr zal door de GluneoiE InMtute of the F i r c Aria een zwart-ert-wit-en-pastcl-tentoonstelling worden geopend, waarvan de heeren Jozef Israfcls eu II. W. Mesdag de commissarissen voor Holland zijn. De Ilolland.sche inzenders heb ben hun werken vóór 21 Sepiember te doponeercn bij den heer Laarman te 's llage, EEN OORSPRONKELIJKE" ROMAN VAN MARIE BODDAERT. Stiirnt/cls. Oorspronkelijke roiiicui door Marie Bddiluert. 2 deelen. Amsterdam. S. Warcndurt' Jr. /.onder jaartul (188(,>). _Voor mij heeft de door-en-door-romautische bij alle fatsoenlijke beoorde' laars van muzikale kunst zeer laag aangeschreven opera van Verdi, H Troratoïc, iets ongemeen wegshvpnuls. liet zal zeker met een glimlach van' me iciijden wor den aangehoord, maar ik geniet nog' altijd als dit dramatisch, muzikaal kunstwerk" voor mij womt vertoond. Waarschijnlijk zou het niemand belang inboezemen, zoo ik hier poogde aan te geven, waarom Verdi's Troratnrt: mij zoo bijzon der boeit. Ikzio er daarom van af?en voeg er al leen bij, dat, ondanks de verhevensto wij.-heid der knn.-ut'chlers, die zonneklaar aantoont-n, dat zekere artistieke voortbrengselen van eene vrcuvere p riode dood en begraven zijn, er voor mij nog al tijd eene weemoedige bekoorlijkheid .schuilt iu het luisteren naar deze te vroeg tot vergetelheid gedoemde melodiijn. Van den Trucutore te spreken, waar het mijn voornemen was de aandacht op een nieuwen Nederlandschcn roman te vestigen, schijnt ongepast. Toch heb ik bij liet lezen van iïtttrmf'ds dik wijls aan Verdi's populaire opera gedacht. De oude geschiedenis van den graaf de Luna kwam mij voor deu geest. Als inliet eerste bedrijf de oude getrouwe kamerdienaar Feriinnuo den hoor der op de hoogte stelt vau wat moet volgen, eu aanheft: :.Le comte de Luna avait deux nis, >.Seu! espoir de sa vie. . . ik heb den 'ruitri-ru nooit in liet Italiaansch mogen hooren ! dau verstaat meu ogenblik kelijk, dat een door eene Zingara geroofd kind eene hoofdrol zal moeten vervullen. Ik kan liet niet helpen, maar juist deze ge schiedenis wilde bij het lezen van Sturnifels mij niet niet rust laten, in den roman van de | talentvolle dichteres Marie Boddaert komen twee broeders, Bouo vau Sturmfels en Wolfram, later SieglheJ, die tegenover elkaar optreden iu de zelfde verhouding als de Trouvère eu de graaf de Luna. Strijden beide laatsten om de hand van dezelfde schooue, Leonora, zoo staan Bodo eu Wolfram uaar de vriendschap of liefde van Margaretha Albrecht. Spelen in den roman Sturmfds de Heidens, vooral hun aanvoerder, een avontuurlijk Franschman, eene groote rol, in den T/'uealoi'e staat de Zingara Acuzeua en haar gevolg van gitauos geheel op den voorgrond. Maar het belangrijkste punt van overeenkomst;