Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.646
ensemble-zang, tot een vast kwartet vereenigd en
zullen reeds in dit seizoen in verschillende steden
?van Duitschland en misschien ook in het buiten
land, concerten gaan geven. Het is te wenschen,
eii bijna wel zeker, dat hunne pogingen met suc
ces bekroond, zullen worden, daar het publiek
daardoor in de gelegenheid gesteld wordt een
even rijk als kostbaar, tot nu bijna zoo goed als
onbekend gedeelte der muzieklitteratuur te leeren
kennen. Voor het laatste toch zijn de namen der
genoemde kunstenaars een genoegzame waarborg.
Als accompagnateur en, zoo noodig, ook als solist
zal de echtgenoot der sopraan, de bekende pianist
Lasaro Ucielli, aan deze concerten meewerken.
De tweede jaargang van het Orgaan der
WagnerVereeniging, Maandblad voor muz-ek, onder re
dactie van Mr. H. Ariotta, begint met een artikel
van J. de Coninck over Vlaamsche taal en
Vlaamscke Tcunst, naar aanleiding van Benoit's Oorlog
(gedicht van Jan van Beers), J. L. de Casembroot
behrndelt De wedergeboorte der Iragedie, Mr. H.
Vio^ta de ontwikkeling der moderne-instrumentatie.
De commissie van Amphion" voor het
weldadigheids-concert, op 12 October, ton voordeele van
Liefdadigheid naar vermogen gegeven, heeft haar
verslag doen verschijnen, waaruit blijkt, dat, na
aftrek der onvermijdelijke onkosten, het batig saldo
1500 gulden bedragen heeft. President is de Hr.
A. W. de Flines, secretaris de Hr. Ph. E. Stang.
Onze vroegere landgenoot, de heer Jack Grein,
onder wiens redactie nog niet lang geleden een
tijdschrift Comedy verscheen, zendt ons thans een
nieuw blad, the Weekly Comedy dat slechts l penny
's weeks kost. Een der eerste nummers bevat een
interview van den heer Grein met de acteur Boyne.
Den vorigen Zaterdag had in het Deutsche Thea
ter" te Berlijn een eerste opvoering plaats van
Nachstenliebe",een nieuw blijspel in 3 bedrijven van
Julius Rosen. Het moet de vorige werken van dezen
schrijver verre overtreffen; de dialoog is geestig
en vlot; de inhoud meestal volkomen naar het
leven; houdt men daarbij nog in het oog dat er
vele ongezocht komische toestanden in voorkomen
en dat de vertolking uitstekend was, dan is het
gemakkelijk te begrijpen, dat de niet verwende
Berlijners met zeer veel lof van dit werk gewagen.
LETTEREN EN WETENSCHAP.
In het nummer van l Nov. van l'Indépendant
littéraire (Paris 31 rue de Poissy) komt als eerste
artikel voor: La littérature contemporaine et les
lois de répression, zijnde de redevoering, waar
mede de heer Fabre, advocaat-generaal bij het
hof te Aix, het nieuwe rechtsseizoen geopend
heeft.
De tweede druk is verschenen bij H. D. Tjeenk
Willink te Haarlem, van een viertal lezingen
door Ds. N. C. Balsem, in leven predikant te
Langezwaag, aan de pers toevertrouwd. De on
derwerpen waren: Bilderdijk, Da Costa, Altijd
zon en Een praatje bij den Drachenfels; de ge
zamenlijke titel is Dichterleven en Levenspoëzie.
Het is een echt Nederlandsch verschijnsel, dat
bij de weinige boeken die gekocht worden, van
zulk een boek, een tweede druk noodig kon zijn.
TI die Académie des inscriptions et belles lettres
zyn twee zetels opengevallen. Die van Nisard
zal den 2£>sten dezer, die van Faidherbe den
17 Januari 1890 bezet worden.
Een Russisch blad meldt, dat graaf Leo N.
Tolstoi aan een nieuwen famiiieroman bezig is,
die den titel: "De Freutzer-sonate" zal dragen.
De Duitschers te Constantinopel hebben bij ge
legenheid van bet huwelijksfeest te Athene, den
hertog van Sparta en zijne bruid met de volgende
verzen van Homerus, die inderdaad als voor de
omstandigheid geknipt schijnen^ geluk gewenscht :
. ? . ou /AÈV yv.( Tt>\iys xféttrvov xzïKpeiov
Jj oj' 'oftotpfovémre voyftciinv ólxov 'é%yTov
«vijp ?/,$£ -ywj' TÓAA' 'ütyéz. Suirftsvésiririv,
Tci Se T' ?Auov avroï.
Niets toch is er beter en wenschelijker, dan
wanneer man en vrouw eendrachtig en eensgezind
hun huis samen bestieren, een ergernis voor hunne
vijanden, een vreugde voor die het goed met hen
meenen, en het meest een genot voor hen zelven
(Odyss. VI 183?186).
EEN GEHEIMZINNIGE GESCHIEDENIS.
Eenige dagen geleden werd een der groote
hotels in de buurt van het station Saint Lazare
te Parijs door een zonderling voorval geheel in rep
en roer gebracht.
Reeds ongeveer een maand lang bewoonde een
reiziger, die zich nog al excentriek gedroeg, daar
een appartement op de eerste verdieping, bestaande
uit een salon en eene slaapkamer.
Hoewel men nooit een bezoeker de vertrekken
van den reiziger had zien binnentreden, hoorde
het hótelpersoneel toch herhaaldelijk hevige woor
denwisselingen, die tusschen den logeergast en
twee andere personen schenen plaats te grijpen.
Men onderscheidde duidelijk de stem van eon
vrouw en die van een klein kind,
In een hoek van de slaapkamer had de vreem
deling een grooten, met twee sloten stevig geslo
ten koffer doen neerzetten. Aan de kanten was
deze met strooken linnen dichtgeplakt en deze
waren bovendien nog met lak verzegeld.
Op zekeren avond in de vorige week, had de
reiziger, na zijn diner op de kamer te hebben
doen brengen, aan den kellner bevel gegeven,
niemand bij hem toe te laten. Hij wilde, zeide
hij, na het eten, terstond naar bed gaan.
Tegen half zeven boorde men opnieuw het ge
rucht eener woordenwisseling en hoorde men
stoelen enz. oraveismijten.
Daar dit rumoer hoe langer hoe erger werd,
naderden eenige kellners de deur, otu beter te
kunnen hooren, wat er gebeurde. Zij hoorden een
lichaam op den grond vallen en tevens hoorden
zij duidelijk de kreten: Help! help! Hij heelt
mij vermoord!... De ellendeling!... Lucht!...
Ik sterf!...", die blijkbaar door een vrouw wer
den uitgestooten. Zij waarschuwden onmiddellijk
den gerant van het hotel en deze besloot terstond
de deur der kamer te openen. Maar op het
oogenblik, dat eeii der kellners don sleutel in het slot
stak, werd er aan den binnenkant een grendel
voor de deur geschoven en riep de vreemdeling
op woedenden toon uit:
Laat mij met rust. bemoei je verd....md met
je eigen zaken. Wat hier gebeurt, gaat je niets
aan."
Toen de gerant van het hotel er zicli zelf in
mengde en zeide, dat wanneer de deur niet open
gedaan werd, hij de hulp der politie zou gaan
inroepen, hernam de man :
Ik zeg u, dat gij mij met rust zult laten. Ik
ben u geen rekenschap verschuldigd en ik kan
op mijn kamer doen, wat ik wil."
Men waarschuwde een agent van politie. Deze
ging onmiddelijk naar het nabijgelegen commissa
riaat en de commissaris begaf zich onmiddelijk,
vergezeld door zijn inspecteurs en zijn secretaris,
naar het hotel.
Het hevige tooneel duurde nog steeds voort;
de stem van de vrouw hoorde rnen evenwel niet
meer, wel het schreien en kreunen van een kind,
dat riep: Schendt, papa, scheiuit! Vermoord
mij niet, ik zal niets zeggen .... neen .... ik zal
niets zeggen "
Een groot aantal reizigers had zich, in hevige
spanning, voor de deur van het hotel verzameld.
Daar de eerste sommatie zonder gevolg was ge
bleven, gaf de commissaris van politie bevel de
deur open jte breken. Toen hij dat vernam, be
sloot de vreemdeling den grendel weg te schuiven
en zelf maar liever de deur te openen.
Ik begrijp niet, wat gij wilt, mijne hoeren. Ik
meende baas te zijn op mijn eigen kamer en ik
begrijp niet, waaraan ik de eer van uw bezoek
te danken heb."
Maakt u van dien man meester!'" beval de
commissaris; en terwijl de inspecteurs den reizi
ger grepen, snelden allen de slaapkamer binnen.
De meubels waren grootendeols omver gewor
pen en getuigden van een hevige worsteling. De
geheimzinnige koffer was naar het salon gesleept.
Op een wanhopige wijze werd aan den binnen
kant daartegen geklopt en men hoorde duidelijk
verstikte kreten daaruit komen.
Ook uit de spiegelkast, die in de slaapkamer
stond, drongen allerlei kreten naar buiten:
Mama! mama! .... O, papa, help Ik za
niets zeggen!''
Men ging naar den koffer, maar vernam niet
meer het minste geluid. Hij was nog steeds op
dezelfde wijze gesloten; de zegels, die de
aandacbt der kellners hadden getrokken, waren nog
ongeschonden.
Wat is er in dien koffer?" vroeg de commis
saris.
Wel, volstrekt niets dat u belang kan inboe
zemen," antwoordde de reiziger. Ik hob u reeds
gezegd, mijnheer do commissaris, dat ik niets be
grijp van uwe inmenging in mijne zaken. Ik heb
mij in geen enkel opzicht aan eenige misdaad
schuldig gemaakt en geloof toch op mijn eigen
kamer te kunnen doen, wat ik wil."
De commissaris liet den koffer naar de slaap
kamer brengen, toen begon het leven in de spie
gelkast opnieuw en nog harder dan te voren.
Een kinderstemmetje riep:
Doe toch open, papa, ik zal heel zoet zijn
Ik zal niets zeggen".
De commissaris ging naar do kast, om de deur
ervan te openen. De sleutel was er echter afge
trokken.
Geef mij den sleutel van die kast, mijnheer",
zeide hij.
En terwijl de reiziger in zijn zakken zocht,
deed het geroep in den koft'er zich opnieuw
hooren.
Ik stik ik sterf Doe open, om
Godswil, doe open! "
De inspecteurs van politie snelden nu op hun
beurt naar den koffer, rukten de zegels en de
strooken linnen er af en trachten de sloten te
doen openspringen.
Niet zoo hard.... maar open hem spoedig,
ik sterf", riep de vrouwelijke stem.
Eindelijk slaagde men er in het deksel op te
lichten. Maar nu stiet men op een tweeden koö'er,
die op dezelfde wijze verzegeld en met twee sterke
sloten gesloten was.
Middelerwijl was de commissaris er in geslaagd
da spiogelkast te openen. Op een der planken
zag hij een, naar het scheen, drie- of vierjarig
kind J'ggen; hevig aangedaan nam hij het in zijn
armen, maar het kind zeide:
Ik dank u zeer, mijnheer. Het was niet noodig
geweest, dat gij u zooveel moeite gaaft. Mijn
papa is buikspreker en ik bon een kind van papier
maché."
De geheimzinnige was werkelijk dan ook nie
mand anders dan eon bekend buikspreker, die te
Parijs gekomen was, om een engagement in een
café-chantant te zoeken. Daar hij hierin tot nu
niet had mogen slagen, had hij deze mystificatie
bedacht, om den bewoners van het hotel een denk
beeld van zijn kunstvaardigheid te geven.
De commissaris ging, min of moer verbluft,
heen, doch niet zonder alvorens proces-verbaal te
hebben opgemaakt.
VOOR DAMES.
Een groot hotel. In Mansion House.
Chrysanthemums.
Een der Engolsche bladen bevatte deze week
het verhaal van een bezoek aan een groot hotel
te Londen. Hot gold een hotel in welks eetzaal
sedert de inwijding in 1880 ruim twee en een
half millioen diners waren genuttigd. De grooto
zaal, mot haar lange rijen pilaren, haar muren
van ingelegd marmer, haar groote spiegels, baar
enorme candelabres niet electrisch licht, ziet er
iederen avond uit als voor eon feest, toch maken
honderden iederen dag er gebruik van.
Maar hoe kunt ge, met het oog op de risico
van zooveel gasten, iederen dag de eetwaren in
slaan ?
O, dat is zeer eenvoudig; hot gaat alles ge
regeld, wij nemen een gemiddelde hoeveelheid aan,
en koopen daarnaar.
En wat ge overhoudt ? Dat go tekort kwaamt
zou toch niet mogen voorkomen ?
Natuurlijk niet. Maar we hebben behalve
onze gasten driehonderd bedienden te voeden; to
kort komen is ongeoorloofd, maar wij kunnen zeer
veel in voorraad hebben. Wij hebben 50 koks,
60 kollners, 40 kamermoisjes, en ik behoef u niet
de geheele lijst op te noemen, machinisten,
stokers, meubelmakers, timmerlieden,
glazenwasschors, schoenpootsers, (verbeeld u dat er ioderen
dag :">00 paar laarzen gepoetst moeten worden.)
zilverpoetsers, (er wordt voor tien duizend pond
waarde aan zilver schoungehouden) kelderknechts,
er ligt voor vijftig duizend pond wijn in onze
kelders.
Veel van uw lekkernijen komt zeker van
buitenlandsche markten ?
.?Wij sparen natuurlijk noch moeite noch
kosten om van alles het beste te krijgen. De
kleine fijne champignons bijvoorbeeld, komen alle
van do Parijsche markt. Gij weet zeker dat ze
te Parijs in kolders gekweekt worden? Uit Parijs
komen ook dagelijks onze asperges, tomaten.
prinsesscbooncn, artisjokken, kropsla en andijvie.
Zij zijn er fijner dan ergens anders, on vroeger
en later.
Ge ontvangt hier zeker ook wel vorstelijke
gasten ?
Ja. maar er is een afzonderlijke reeks van
kamers voor, de Walnut Rooms, daar hooft do
koning van Zweden de Engelsclie familie her
haaldelijk te gast gehad.
Brengt Zijne Majesteit zijn eigen chef mee ?
Noen, ik durf zeggen dat onze chef aan al
Zijner Majesteits eiscben zou kunnen voldoen. Hij
heeft in de beste keukens van Parijs gestudeerd.
De keukens van het hotel zijn niet benoden,
maar op de zesde verdieping; de bezoeker zag er een
twintigtal heeren in witte muts en wit costunm
het toezicht houden over eon honderdtal sissende
koperen pannen. Aan het eind der zaal was een
reusachtige haard, waarvoor de lendestukken aan
het spit gebraden werden. Op ijzeren tafels waren
allerlei bestanddeelen van het maal in voorberei
ding. De chef ging met den reporter in een af
zonderlijk vertrek en vertelde hem daar het een
en ander op zijn vragen.
??Die donkerbruine gelei is do basis van de
rijke sappige sausen, die over een aantal schotels
gespreid werden; deze kanvol is ongeveer 40 pond
(480 gulden) waard.
De reporter vond dit opmerkelijk en vroeg wat
de duurste schotel wel zijn zou. De chef was ter
stond klaar.
Ortolans a la Périgord; zij kosten [ongeveer
10 shillings per stuk en iedere ortolaan is een
hapje, meer niet. De beste vogels kosten ons
zelf 4 a 5 shillings. Zij worden in Italiëbij hon
derden gevangen, maar zijn teer en klein, en er
sterven veel onder het transport. Vul nu die
ortolans met foie gras, gameer ze met truffels,
dien ze op met een saus, waarvooreen paar
kalfspooten en een dozijn stuks gevogelte is gebruikt,
en de schotel wordt kostbaar genoeg voor een
millionnair.
Ge hebt in zeer verschillende prijzen
diners: ik zie er hier een voor vijt shillings geno
teerd. Is dat ook dagelijks een verschillend menu?
??Zeker. Hier is het menu voor morgen; we
maken bet altoos een dag vooruit op en zien dan
wat het beste op de markt is.
Voor vijf shillings krijgt men: Oesters; twee
soepen: croute au pot en crème a Ia Persane;
twee visscheu : John Dore en tongeniilets; jonge
duiven, rundvleesch, ham glacéau Porto, cham
pignons sautés en aardappclcroiiuetten, fazanten,
abrikozen, taart, meloenijs en vruchten. Het is
meer Fransche dan Kngelsche keuken, zooals u
ziet, de eerste is lichter, luchtiger, gemakkelijker
verteerbaar. Tot de Engelsche keuken behoort
oen menu van schildpadsoep, schildpadviniien,
tarbot, wlntebait, dan eenige zware opgemaakte
schotels, schapenbout, kalkoen en plumpudiling.
Wij maken uu de tab'e d'hóte een weinig zwaar
der dan de Fransche keuken. Voor de particu
liere diners echter is bet reeds geheel grande
cuisine. Ook neemt de smaak voor de fijnere
soorten champagne en bourgogne steeds toe.
Wilt ge nu een menu zien van drie pond (36
gulden) per couvert. Het is: Hors d'ocut re:
Oesters, Cbablis; Potages : Tortue claire,
Consommé& la Valois, Old East India Ma
deira, Turtle Punch ; Poissons: Saumon a la
Chambord, Filets de solos bigarées,
Steinwein in Bocksbeutel; Entrees: Medaillons de
volaille, Touniedos a l'Arlésienne, Aspic de B
cassines, Pommcry and Greno 1880,) Veuve
Cliquot cuvée spéciale 1880; Rfler.cs: Selle
d'agneaux a la paysanne, Dimlomieaux a la lïossiiii,
Sorbets a la Condé; lïuti: Cailles do Vigne,
Truffcd au champagne, Asperges d'Argcnteuil;
fjiitrcméts: Siamoises d'Ananas, Gateaux
Boulonais, Canapés de laitance, Chartreuse, Kuininel,
line Champagne; Uesseit: Glaces, petits tours,
fi'uits assortis Cliateau Latitto 1880, Kopke
Korcz 1844.
Als u nu zulk eon festijn wordt besteld, hoe
veel tijd hebt ge noodig om het gereed te maken?
Wij zijn er op ingericht om het al boel
gauw te doen. Ik moet altoos weten voor v/ien
liet diner is, want iedere klasse heeft haar sma
ken en denkbeelden, en daar moeten wij op
rekenen om to voldoen. Degenen die de kunst
van te eten het bast verstaan, zijn de Franschen
en Kussen. Om u een voorbaeld te geven: de
bouillabaisse is een beroemde Marsoillaansche
schotel van visch, knollook, en een geheele ver
zameling wonderlijke ingrediënten, waarnaar go
zeker kunt zijn, dat in oen Londensch hotel zoo
goed als nooit gevraagd wordt. Op zekeren dag
hadden we een Russisch heer aan tafel, die om
bouillabaisse vroeg. Ik maakte ze. Hij at ze. Is
ze iu orde V" vroeg bom de raaitre d'ln'itel op
mijn instructie. Er ontbreekt iets aan." Het
was zoo. In de Middollaudsche zee is een zekere
schelpviscb die altoos bij de bereiding gebruikt
wordt, en die ik natuurlijk niet bij de hand had.
Niet n persoon onder de duizend zou het
verschil opgemerkt hebben. Maar het gehemelte
van den Kus vatte zelfs de nuances.
In Mansion House te Londen is deze week het
zevende eeuwfeest van liet Lord-Mayorschap met
een bal gevierd. In de Egyptische zaal begon
even na negenen reeds het dansen, maar de
meeste gasten kwamen eerst later. De zalen
wai'en zeer fraai gedecoreerd met de duizende witte
sterren der cbrysanthemum (de bloem die ook
juist haar eeuwfeest viert) op vakken van mossen,
varens en donkere geraniums. Groote groepen
van rozen, palmen en begonias waren in bet rond
verspreid; de wit marmeren bustes van den Lord
Mayor en de Lady Mayoress verrezen uit
houiiuetten van witte orchideeën met gouden harten,
en ook de Lady Mayoress droeg bij baar kleed
van heliotrope zijde en iets donkerder fluweel een
bompiet van witte orchideeën eu cbrysantbcmum.
Onder de toiletten werd weer, voor oudere da
mes, veel zwart fluweel opgemerkt, als sleep bij
een crème of geel of oranje onderkleed van
kanten, tullo of geborduurd satijn. Bij de
costumen der jonge dames waren drieérlei rich
tingen vertegenwoordigd, vooreerst het modiouse
toilet met borduursels, charpes, en vooral met
heel veel bloemen, geheele horens van overvloed
om schouders, corsage en rok uitgestrooid; ten
Rosenthal.
ZWART
ede f g h
WIT
Mason.
Zwart begint en wint.
Oplossing van het Probleem Möscr.
1. g(i h7 al au !
2. e5 X d31 a6 X dij!
3. c7 duf d3 X dG'
Amateur.
ZWART
''JE.
i.*
a b c d e f g h
WIT
Bier to Hamburg.
Wit begint en wint.
4. du d4 mat met variatie.
Het doet ons leed te melden dat slechts cene
enkele oplossing van de ons toegczondene goed was
alleen de lieer B. M. alhier was met alle vari
anten goed.
Eindstelling Morphij Delauoij.
1. e7 X f7 g8 X f7
a. el e7f! f7 X c-7
:!. d4 X g7 f e7 -?08
4. g7 g8f e8 c7
5. g:-5 b4 j e7 d7
6. g8 f7 mat.
Goede oplossingen ontvangen van Beautifull"
te G. v. B. te S. boven Haarlem, S. te R. en van een
beginner alhier, de overige waren niet goed.
MEDEDEELINGEN.
Voor eenigen tijd geleden, gaven wij een pro
bleem, ons door een werkman" toegezonden, welke
werkman ons opnieuw oen tweezettig probleem
geeft, welke wij hierbij mededeclen, met de op
merking dat dit probleem ons beter toeschijnt
dan liet vorige De inzender voegt er het vol
gende bij: Het doel van mijn streven is om het
edele schaakspel onder den werkman te bevorde.
ren, wat naar mijn inzien veel tot het huiselijk
verkeer zou bijdragen, waardoor de kroegen minder
bezocht zouden worden.
Daarom wenschto ik wel een
werkmansschaakclub in het leven te roepen, waarvoor de midde
len mij echter ontbreken; wellicht zouden eenige
hoeren liefhebbers mij hierin behulpzaam willen
zijn." Wij voor ons willen gaarne onze beste
krachten daaraan wijden.