Historisch Archief 1877-1940
No. 618
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
oplossen, waarin het ons echter aangenaam is
ook de overige leden van het Duitsche gezelschap
?weer te kunnen laten deelen. Allen speelden
met ijver en toewijding, met goeden moed en
goeden geest en bevestigden ons opnieuw in de
meening, dat zij vooral in echt-Duitsche stukken
zeer'goed op hun plaats zijn.
Den volgenden avond had, eveneens in het
Grand Tlu'atre, het weder optreden van mevrouw
Hössiüg?Sablairolles plaats. Het door haar ge
kozen stuk, Een gelnkskind", van Charlotte
Birch-Pfeiffer bleek hier en daar wel eenigszins
verouderd; eenigo besnoeiing had dan ook niet
geschaad. De rol van Ilermance is echter met
talent geschreven en bood der wederkcerende
de beste gelegenheid haar groote gaven in een
helder daglicht te stellen. Het in grooten getale
opgekomen publiek ontving mevrouw Ró'ssing op
de meest hartelijke wijze met bloemen en hand
geklap en toonde zich ook gedurende het verdere
verloop van den avond niet karig met zijn blijken
van goedkeuring en bewondering.
De komende week belooft op tooneelgebied
hoogst belangwekkend te zullen worden. Op het
Leidscheplein wacht ons Saffo" van Grillparzer,
Si Frascati Robinson Crusoë" van Offenbach, in
den Salon Het onweer" van Ostrovski en in
Tivoli een nog nooit en nergens vertoond blijspel
van Labiche.
MUZIEK IS DE HOOFDSTAD.
Ditmaal valt er te bespreken: eeno Soiree voor
kamermuziek, een 2e Concert Tosti?Panzer en
eene gastvoorstelling van den heer Frar.cesco
d'Andrade in den Don Jiian (Duitsche Opera van
Rotterdam). Wat het concert Tosti?Panzer
aangaat, dient hier eerst vermeld te worden, dat
de zangeres Tercsa Tosti daags na afloop van
haar eerste concert in do bladen liet bekend
maken, dat zij, op dit concert zeer geïndisponecrd
geweest zijnde, het publiek uitnoodigdo haar gra
tis op een tweede door haar te geven concert te
komen hooren. Het was niet meer dan beleefd
aan deze uitnoocliging gevolg te geven, ofschoon
ik voor mij, openhartig gezegd, van indispositie
van Tosti zoover het haar stem op zichzelf
althans aangaat op haar eerste concert weinig
bespeurd had. Hoe het zij, men verwachtte nn
op dit tweede concert iets zeer bijzonders te
hooren. Maar aan deze verwachting werd niet
voldaan. Was de zangeres dan nu weder ge
ndisponcerd ? Men moet het haast aannemen, want
?waartoe anders een tweede concert te geven, dat
niet hooger ot' tenminste niet veel stond
dan het eerste ? Ik voor mij geloof, dat de zaak
zich aldus zal toegedragen hebhen. De zangeres
is niet tevreden geweest met den indruk, dien zij
met haar eerste concert op het publiek maakte.
Niet twijfelende aan haar talent, heeft zij de reden
van haar eenigszins koele ontvangst door het pu
bliek gezocht in indispositio mogelijkerwijs ook
eenigszins in ocne ongunstige accoustick van de
grooto zaal van het Concertgebouw (wat dit laatste
betreft heeft zij do plank wellicht niet geheel
misgeslagen, want hoe kunnen anders zoovele
zangeressen hier altijd détoneercn ?) Hot is bij
Teresa Tosti niet opgekomen, dat haar talent en
virtuositeit niet voor elk publiek ter wereld vol
doende zouden kunnen zijn. En toch was dit
ten opzich e van dit publiek en deze critiek het
geval. Men verlangt hier inniger voordracht en
meesterlijk techniek dan waarover Tosti blijkens
hare twee concerten vooralsnog beschikken kan.
Teresa Tosti stelle zich dus niet tevreden met
hetgeen zij reeds bezit, maar streve naar verdere
volmaking van haar op zich zelf zoo fraai altge
luid, dat over zijn geboden omvang zoo bijzonder
walklinkend is. Want van talent is deze xangercs
geenszins ontbloot. Dit is wel het geval met den
heer Panzer, ten minste voor zoover het talent
om voor te dragen betreft, want blijkens het
stukje Aus den Landknechtsleben" ontbreekt het
den heer Panzer niet aan een zeker sierlijk com
positie-talent. Voornamelijk zou het dezen pianist
af te raden zijn Chopiu te spelen; do noodigc
innigheid en ook fluweeligheid van aanslag ont
breekt hem daartoe geheel. Het best schijnt hij
stukken als Carnaval" van Schumann te spelen,
welks eenigszins paukerige rhytmen mér tot zijne
specialiteit behooren.
Op de 2e kamermuziek-soirée van Toonkunst"
werden uitgevoerd: Die alte Uhr" op. 11, on
Amoreuse Liedekens", beide werken voor zang
en piano en respectievelijk van Dan. de Lange en
Jul. Röntgen; en verder de e mol Sonate voor
Piano op. 90 van Beethoven (Rontgen) en het
c mol Piano kwartet op. 60 van Brahms (Könfgen,
Cramer, Hofmeester en Bosmans). De compositie
van Dan. de Lange is een eenvoudig,
stemmingsvol lied, in een soort van balladenstijl gecompo
neerd op een Duitsche vertaling van het bekende
gedicht van Longfellow met het refrein: Ever
never, never forever". Do heer Messchaert zong
het uitstekend. De Amoreuso Liedekens" zijn op
oud-Nederduitsche gedichtjes gecomponeerd, die
blijkens den titel van een verliefde natuur zijn
en waarvan taal en inbond in den
tegonwoordigen tijd een half ernstigcn, half komischen indruk
moeten maken. Men weet n.l. niet goed of men
dit diepe ghepeijns en swaer verzuchten" au
sérieux zal nemen, dan wel er om zal glimlachen,
gelijk men b.v. glimlacht om de nietige smart
van een kind, wiens speelgoed gebroken is. Deze
mélange van ernst en oncrnst, deze naïve uitingen
van een volmaakt verleden tijd, vormen misschien
een bijzonder en in historisch opzicht interessant
genre, maar dat voor dezen tijd, waarin men voor
alles waarheid wil (in welken vorm zo zich ook
vertoone), alleen uit dit oogpunt bezien, waarde
schijnt te bezitten. Hoe hot zij, de composities
van den heer Röntgen schijnen mij bijzonder goed
bij dezen tekst te passen en zullen vooral de lief
hebbers van ond-vaderlandsche rariteiten bevredi
gen. Eenigszins vreemd komt in dexe verzameling
van verliefde en sentiraenteelo liedokens plotseling
een tamelijk realistisch drinklied (no. 'J) voorden
dag, dat op zichzelf anders misschien oen dei
beste nummers van den cyclus is, gelijk ook no. 8,
een zeer lyriesch gestemd licdeke.
Do Don Juan was een der bcsto Duitsche
operavoorstcllingen, die we tot nu toe in dit sei
zoen gehad hebben, voornamelijk tengevolge van
de medewerking des heeren Francesco d'Andrade,
die een zeer interessant type van den zwierigen
en stoutmoedigen held van het stuk gaf. Het slot
werd eenigszins gecoupeerd, zoodat men van de
Furiën, die op het affiche naast liauorn,
Bituerinnen nnd Diener even kalm vermeld staan als
waren Furiën iets zoo ordinaire als b.v. een ge
meen soldaat, niets te hooren of te zien kreeg.
Ook waren de pauzen telkens nog al heel lang,
zoodat de voorstelling, die om half acht begon,
eerst om 1A na 11 eindigde, hetgeen ongetwijfeld
te lang is en een saaien indruk maakte. Zooals
ik zeide, maakte Mozart's meesterwerk in 't alge
meen een zeer voldoenden, hier en daar uitmun
tenden indruk. Zang en voordracht van Francesco
d'Andrade waren vooral in zijne recitatieven
en b.v. in bet bekende Champagnerlie."!, ook de
serenade ? uitstekend en werden ondersteund
door een voortreffelijk spel. Voeg hierbij een voor
Don Juan als geknipt uiterlijk; losheid, distinctie
en harstocht, en gij hebt oenig idee van dezen
Don Jnan. die van het begin tot het einde wist
te boeien. Ook Sophie Brnjnin als Donna Anna
had vele uitmuntende oogonblikken ; hare
coloratuur was vlekkeloos on het heldere orgaan van
deze beschaafde en concientieuse artisto verschafte
heel veel genoegen. De overige partijen worden
eveneens voldoende vervuld, ook het, orkest was
ditmaal in 't alge-meen op de hoogte van zijne
taak en dus de eindindrnk zeer gunstig te noe
men. Mogen we dezen winter nog vele dergelijke
opvoeringen beleven, en de Dnitsche Opera een
tijdperk van ernstige inspanningen en als
direct daaruit voortkomend gevolg daarmede
tevens van bloei tegemoet gaan.
*
Zoo juist keer ik terug van hot Caecilia-Concert,
waarvan ik nu nos eenigo indrukken hierbij kan
voecen. Uitgevoerd werden: de Ouverture
Meerestille und Glücklicbe Fahrt" van Mendelssohn,
de Es-dur Symphonie van Schumann. de
Aufforderung zum Tanz" van Wober-Brrlioz (een wel
wat vreemde keus voor een Caecilia-Concert), de
8e Symphonie van Beethoven en het Vorspiel"
Isoldens Liebestod" uit Trixtan und laaide van
Rich. Wagner. Dit Caecilia-Concert hoeft mij als
uitvoering niet goheol zoo voldaan als hst vorige.
Dit kan zeer goed een gevolg zijn van do in de
zaal heerschende tamelijk lage temperatuur, die
wel is waar hot hoofd aangenaam frisch hield,
maar misschien ook hot gemoed buiten staat stelde
warm te worden. In allen ernst: wie weet of
dit niet nauwer mot elkaar samenhangt dan men
in 't algemeen wel vermoedt ? Hoe hot zij, psy
chisch ben ik door deze uitvoering niet zeer ver
warmd. Het rechte vuur, de rechte toewijding
bij de uitvoerenden ontbrak er voor mij aan.
Misschien konden ook zij niet warm worden.
Daarenboven klinkt dezo zaal (die van don
Stadsschouwburg), tenminste op de plaats waar ik
zat. al heel nuchter. Is de acoustick in het Con
certgebouw al te lang van nat, hier is zij al te
kortaf. Het gevolg is een bijna beangstigende
duidelijkheid die geen hot minste ruwe krasjo of
onprecies attaccatje, of welk verzuim of verzuimpje
dan ook, verschoont. En waar nu de gloeiende
stroom ontbreekt, waarin dit alles verzwolgen
wordt, gaat men aan de accuratesse van uitvoe
ring misschien oen overdreven gewicht hechten.
Op verschillende plaatsen dan liet die accuratesse
voor mij te wenschon over .... Doch we willen
hier in de eerste plaats het goedo godenken en
dan moet erkend worden dat de uitvoering zich
toch ook weer door veel schoons heeft gekenmerkt.
In do Symphonie van Beethoven o.a. was ik het l o
volkomen met de tempi eens; het eerste Allegro
kenmerkte zich vervolgens door veel kracht o.
a. in do doorwerking ; ook met het Allegretto
kon ik het eens zijn, slechts waren hier en elders
de '2de violen (welke partij mij in het algemeen
herziening schijnt te behoeven) niet precies ge
noeg. Eindelijk bevatte ook Menuot en Finale
veel goeds en zoo was do eindindruk van de
symphonie zeer gunstig te noemen. Het meest ge
voelt de heer Viotta echter blijkbaar voor Wag
ner (het minst voor Schumann, naar hot mij
mij toescheen, en ik kan me dit mot hot oog op
deze symphonie tot op zekere hoogte verklaren)
en in Tristan und Isolde'' viel dan ook de j
meeste geest en geestdrift waar te nomen.
De klankkleur kwam in dit nummer zeer schoon
uit. Wel h waar is zoo'n climax en de daarop
volgende ontspanning, als die in het Vorsjriel van
Trisfan, bij Wagner eigenlijk altijd dezelfde
en ook hetzelfde geïnstrumenteerd maar een
en ander klinkt toch schoon, al is dit welbehagen
op geestelijk gebied wel eenigszins te vergelijken
met wat op materieel gebied een lekker diner in
een warm vertrek, enz. enz. is. Een welbehagen
m. a. w., waaraan een zekere zinnelijkheid niet
vreemd is, en waaraan voor mij do wijding, do
ernst, om zoo te zeggen: het omhoog voerende
element ontbreekt. Een werk als dit Vorspiel"
is bepaald Ohronscbraans" maar het is on blijft
smullen : het is niet dat aanbidden, waartoe men
onder zoo menig onsterfelijk werk van den groot
sten der grooten, den cenigen Beethoven ge
bracht wordt. Evenwel.... dankbaarheid past |
ook voor een smakelijk maal, en daarom verklaar !
ik mij gaarne dankbaar voor het werk, waarmede
dit Caccilia-Conceit besloten word.
21 November. F.
MUZIEK TE ROTTERDAM.
De heer Francesco d'Andrade trad nog als
Eiijoldto eu als Teil op, on deed zich ook in deze
zoo nitcenloopende partijen kennen als een niet
buitengewone gaven toegerust kunstenaar; het
genot, dat hij ons geschonken heeft, zal niet
licht vergeten worden. Een meesterstuk in ieder
opzicht was zijn Uiijolvltu; als de vloek van den
grijzen graaf, wiens dochter door den hertog
werd onteerd, ook den nar treft, om den spot,
waarmede deze de smart des vaders heeft beant
woord, xicn wij hem met een vaag voorgevoel
vau onheil denken aan zijne dochter. Zijn spel
in liet derde bedrijf, als hij zich na eerst
onwetendheid geveinsd te hebben met geweld
door de rijen der hovelingen heen den weg wil lianen
tot des hertogs vertrek, waai in hij weet dat zich ook
zijne dochter bevindt, en arme zwakke ge
brekkige teruggeslingerd wordt naar de andere
zijde der kamer; wanneer hij lucht geeft aan zijn
smart en de hovelingen tracht te vermurwen dooi'
zijne smeekingen; wanneer eindelijk zijne dochter
verschijnt en hem, op zijne onuitgesproken vraag,
antwoordt : »Lass mith vor dir allcin er rot hen
dit spel, zeg ik, zou den grootsten
tooneelkunstenaar tot eer verstrekken; bij d'Andrade komt
daar nog zijn heerlijk orgaan bij, waardoor een
geheel ontstaat, idg, in de hoogste mate arti
stiek, onvergetelijk l
De overige bezetting: Dietrich (Hertog),
Chandon (Braro), Rochelle (Graf Montero), rru-j. Janka
Major (Oihla) en mevr. Goldsticker (Maildalena)
gaf veel stof tot prijzen ; over 't geheel was het
onder Wilhelm Jeral's voortreffelijke leiding
eene uitstekende voorstelling.
Ook als Teil gaf d'Andrade iets buitcngewoons
te aanschouwen en te hooren; is zijne gestalte
niet van de grootste, (ie fiere taal die den
vrijheidsheld door den dichter in den mond is gelegd
deed hem op xijit/' wijze voorgesteld groeien
tot een geweldige figuur, die boven allen uitstak.
Ieder woord dat bij spreekt, iedere toon dien bij
zingt, is weldoordacht en zijne gebeele creatie
draagt den stempel van adel en talent. Ook bij
deze voorstelling werd hij vrij goed door lu t
overige personeel ter zijde gestaan ; er trad ook
een nieuwe gast op, de beer Giesseii, heldente
nor van het hoftheater te Weimar, die echter
als Arnold weinig verwachtingen opwekte.
Dat moet men den heer Saalborn, bij zijne
overige gi.ede eigenschappen, nageven: hij verliest
den luiTiicr niet; ik kan mij voorstellen hoe hij
gedacht heeft: het publiek wil mijne tenoren
(behalve den hoer Dietrich) niet, welnu, ik zal
bet eens laten hooren waarmee men zich aan
een Hoftheater in Duitschland tevreden moet
stellen. En inderdaad, wij benijden Weimar om
den beer Giessen niet; zijn optreden als
Lofieiigrin was beslist teleurstellend, noch spel noch
zang kan hem in de verte het recht geven als
heldentenor op te (reden: hit r althans zou men
voor zóó eeneu hartelijk bedanken. De. overige
bezetting werd vóór eeiiige waken reeds te dezer
plaatse door mij besproken en kun ik mij daar
van dus thans onthouden.
Onze Toonkiiiiat-&Uee\v}g gaf op 8 dezer bare
eerste uitvoering, waarvoor Schuniann's l'arailies
initl Peri gekozen was; bet werk oefende thans,
evenals altijd, zijn eigenaardige bekoring uit,
men wordt nimmer moede het te hooren, edel
als bet is in al zijn motieven, rijk en toch door
zichtig fijn geïnstrumenteerd; liet is en blijft
eene heerlijke schepping! >Jej. Pia von Sicherer
vervulde de sopraan-partij uitmuntend, en meer
malen bracht zij net auditorium in vervoe
ring; ook mevr. Exter (alt) voldeed, terwijl
f!e heer Litzinger (tenor) zijne partij op nauw
gezette (wellicht wat ai te nauwgezette)
wijze vertolkte. De beei' Spoel uit 's-H.'ure (bari
ton) was in de hooger liggende gedeelten zijner
partij uitmuntend, in die Lcige klinkt zijn week
geluid zeer schoon. Het koor vervulde, evenals
bet orkest, zijn taak met veel toewijding, wat
niet belette dat er bier en daar vlekjes waren
die men vooral bij de uitvoering van dit werk
liever niet geconstateerd hul ; de beer Gerusheim
leidde bet geheel met zijn bekend talent.
In de Luthersche kerk bad een uitvoering
plaats onder leiding van den beer Jos.
Sebravesande, die vooral vermelding verdient om de
medewerking van onzen iiitstekentlen te zel
den geboorden cellist Oscar Eberle ; wel klon
ken de koren goed en viel de begeleiding van
bet orkest en het orgel (door den heer Van 't
Kruijs bepaald) hoogelijk te, prijzen. Maar den
indruk te beschrijven die, in i/r-,e omgeving,
vroom, stil en aandachtig, door het spVl van
Eberle teweeggebracht werd, gaat boven mijne
krachten ; velen hadden bij bet wegsterven
deilaatste tonen van Schumanii's Alienillic.il de tra
nen in de < ogen, eu ook Schnivesande's KIn/ir
(eene van diep gevoel en innige muzikaliteit ge
tuigende compositie) deed hét hart in de keel
schieten. In de \voe-tijn der to?ie/i, die ee?ïver
slaggever gedurende een winter-seizoen te door
trekken heeft, was Eberle's spel als een heerlijke
oase! Het dichtbezeUc kerkgebouw geeft recht
tot de veronderstelling, dat bet doel bereikt is
geworden. V.
P. S. Do heer d'Andrade trad hier Donder
dag j.l. nog eens tot afscheid als Jliyolctlo
op; ook thans was zijn succes volkomen, en tevens
weder volkomen verdiend. Aan het slot van liet
derde bedrijf werd hem, onder fanfares van het
orkest, behalve enkele groene huldeblijken namens
cenige kunstvrienden een zilveren lauwerkrans
vereerd; do beer Saalborn, die het geschenk over
handigde, voegde er enkele hartelijke woorden bij
en eindigde met den gast een au rcvoir" toe te
roepen. Dat bet publiek het met deze woorden
eens was bowees het hartelijk applaus, dat ze
bezegelde, en ik sluit mij daar van ganscher harte
bij aan; minder kan ik mij vcreenigen met bet
geven van dergelijke geschenken in zilver. Wat
nu, als de heer d'Andrade terugkomt V wat, als
er andere gasten komen die in bun genre het
zelfde prestoeren als deze? Weer zilveren kransen?
dat is toch niet vol te houden, en daarom waro
het beter geweest, dunkt mij, er niet aan te
beginnen.
V.
AANTEEKENINGEN. SCHILDERKUNST.
Errata: De schrijver van het do vorige week
genoemde boek over Hollaiulscbe bouwkunst heet
niet Dr. Gcorg Holland, maar (jfallaiid. Het werk
van de boeren Berckenliott' en Zilcken over Mauve
zal natuurlijk niet in ^ostfbrmaat maar in (/root
formaat verschijnen.
De beer D. Bolle, de populaire goedkoopo
boekcnhandclaar te Rotterdam is boos dat ik zijn naam
een vorigon keer bij de aankondiging van een
boekje dat hem niets aanging, ijdellijk gebruikt.
Zon de heer Bolle do eenigo zijn in Nederland
door wien bet onopgemerkt is gebleven, dat de
beer Bollo het grootmeesterschap bezit over een
eigenaardig pakkenden annonce-stijl, en dat men
daarom van sommige tirades, zooals er een voor
kwam in den langen titel van bet bewuste boekje
van zelf zegt: die zoo goed voor Bolle zijn? Dat
ik daarom echter niet had mogen verzekeren dat
het boekje bij Boilo zou belanden, ik kon dit
inderdaad zoo stellig niet weten wil ik wan
neer de heer B. dat zoo beleefd verzoekt, gaarne
toegeven.
De Heer Dr. J. de Jong deed een goed werk
mot do Tallis on Art van W. M, Hun t in het
Hollandsen te vertalen, Er zijn jammer genoeg
nog een boel Ilollandsche schilders of belangstel
lenden, die het kostelijke bock niet of moeielijk
in het oorspronkelijk kunnen lezen. Of hij ook
een dankbaar werk deed ? Ik geloof dat . het
bijna niet mogelijk is om deze verzameling van
schitterende gezegden te vertalen zonder dat er
veel van den cigenaardigen geur verloren gaat, en
vooral is hot naar mijn meening voor een
nietschildcr al te moeielijk om het aantrekkelijke van
Ilunts lessen weer te geven. Waaneer men met
de losse, gekleurde manier, waarop schilders over
hun vak praten, wanneer men mot die lenige,
barokke ateliertaal niet geheel vertrouwd is, loopt
men gevaar do vertaling van Ilunts uitdrukkingen
to ver te gaan zoeken, en in stijve omschrijvingen
te vervallen. Een buitengewone kennis van het
Engelsch of van het Amerikaansch is misschien
om do Taiks on Art" te bewerken nog minder
vereischte, dan wel een familjare bekendheid met
de Nederiandschc scbilderstaal, waarin men voor
bijna al de uitdrukkingen van Ilunt equivalenten
zal vinden. Serrile copying is the greut merit of
copyitiy placht limit van William Blake aan te
halen. Welnu, do copie van Dr. de Jong is niet
serviel genoeg en kon dat ook niet zijn. Do Heer
de Jong is menigmaal te bang geweest voor
vreemde woorden, die de schilders minder plegen
te schuwen; de schijnbare Anglicismen werden
met al te groote zorg vermeden, en de onvoor
bedachte GKSPKOKEX taal van Hunt is voor een
deel overgebracht in moer behoorlijk loopende
scbrijfzinnen. In de overzetting worden daarom
j Ilunts bruuske uitvallen ook te lang, waardoor
iets van die snelle kracht van zijn frisschc, nooit
verlegen dictie verloren gaat. En ofschoon het
altijd bizonder geriskeerd blijft om, wanneer men
ergens een aanmerking op heeft, er tegelijk iets
beters naast te willen zetten, waag ik het enkel,
om mijn bedoeling hier duidelijker te maken al
leen maar eens uit do eersJe drie bladzijden, ge
heel voor de hand weg, een paar voorbeelden van
Dr. do Jongs; vertaling te nemen, en er naast
een andere, waar ik meen <t1.i manier meer ge
trouwe vertaling voor te stellen. Ilunt zegt:
She (nature) puts her lights and darks only
whcre sbe necds them.
1-ir. de J. vertaalt: Zij brengt licht en schaduw
alleen daar aan. waar zij dia noodig heeft."
Waarom niet liever letterlijk, zooals een Hollandsen
schilder met die bedoeling ook zou zeggen: Zij
set haar lichten en schaduwen waar zij ze noodig
beeft.
You don't get mystcry" wordt vertaald met:
Ge krijgt het wonder der natuurlijkheid niet."
Zou een schilder in het Hollandsen niet eenvoudig
zeggen: Ge krijgt geen mysterie, of: Je maakt
niet het mysterieuze.
Ilunt spreekt over do stevigheid van aanblik
die bij wil in een schilderij :
Yelasinioz and Tintoretto could do this like no
ono else not. Titian even, wbose work was
beautitnl'y modeled and colored, hut bad not this
qualify of instantly seizing and holding the
attentiou. l saw a man walk by. I have an impression
in niy brain of that man l did not scrutinize
him I am not sure (bat hètook steps exactly
two l'eet and half long. That had nothing to do
wit'n the impression l In your sketches keep the
/ir.-t ririd imitrexxiou' Add n o details that shall
weakcn it! Look tirst the big tbings!
Ist. Proportions!
2d. Values or masses of ligbt and sbade.
.'id. Details that will not spoil the beginnings !
Dr. DE JOXGS vertaling
| Proeve van meer letter
lijke vertaling meer in
spn ektaal.
Yelasijuez en Tintoretto
hadden hot daarin ver
der gebracht dan iemand
anders, verder zelfs dan
Velasiuiez en Tintoretto
konden dit doen zooals
bet niemand anders
zelf Titiaan niet kon.
Titiaan,wiens werk schooi: j wiens werk mooi
gemogemodeleerd en gccolo- , deleerd en gekleurd was,
rcer.l was, maar niet het i maar niet tlie kwaliteit
vermogen had onmidde-j had van dadelijk te
paklijk do aandacht to trek- j ken en (e blijven boeien.
kenen die te blijven trek- Ik zag eon man voorbij
ken. Ik zag een man
gaan. Ik heb een
voorbijgaan : ik heb een j pressie van dien man in
indruk van dien man in i mijn hoofd. Ik nam hem
mijn hersenen; ik nam nietzoo secuur op. Ik ben
hem niet bepaald nauw- niet zeker dat bij stappen
keurig op ; ik zou niet! nam van precies twee en
met zekerheid kunnen ! een halven voet. Dat
zeggen, of hij stappen , deed nio s tot do
imnam van precies twee en j pressie af! Hond in je
een halven voet. Dit had schetsen de eerste vire
niets te maken met den imprcviie rust! Brenger
indruk! Behoud den eer- geen details in die haar
sten lerendiijen indruk in j verzwakken! Kijk eerst
raar de grooto dingen!
1ste Proporties'
2de Waarden
massa's enz.
of
uw schetsen. Breng er
geen details aan toe,
welke die verzwakken.
Let het eerst op hoofd
zaken : proporties,
toonverboudingen, d.i. massa's
licht en schaduw, on de
tails die den aanleg niet
bederven.
liet gaat buiten het kader van deze aankondi
ging om uit do verdere bladzijden meer en tref
fender voorbeelden to geven. En wellicht ook
zonden wij daarmede de aandacht te veel aftrek
ken van de hoofdzaak die over deze uitgave ge
zegd moet worden, namelijk, dat nu voor niemand
die in Nederland over schildorkust wil spreken
meer een voorwendsel kan bestaan om met den
bonten schat van wijze wenken van den gezonden
William Hunt, onbekend te zijn gebleven.
De Heer Jozef Israëls heeft deze Praatjes over
Kunst" verrijkt met een kurieuze, levendig ge
schreven inleiding, waarbij ik alleen hot gezicht
van den Heer Israëls zou willen zien, voorlezende :
Winkelmann, Liïbke of Waagen, die groote kunst
critici'1. Of hij daarbij zijn toehoorder niet een
knipoogje zou geven ?