AMöTEKUAMMEK XX « JL vJUVi WEEKBLAD VOOR NEDEKLAND Onder Redactie van J. DE KOO en JUSTÜS VAN MAURIK Jr. Ieder nommer bevat een Plaat. Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124). Verschijnt eiken Zaterdagavond. Uitgever: Tj. VAN HOLKEMA, te Amsterdam, Keizersgracht 436. Zondag 9 Maart. Abonnement per 3 maanden ?1.123, fr. p. post/' 1.27* Voor Indiëper jnar mail 10. Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar . , . 0.10 Adverlentiën van 1?5 regels /'l.10, elke regel "'meer . . . 0.20 Reclames per regel 0.40 I N n O V D: VAN VERRE EN VAN NABIJ. FEUILLE TON: Miss Snowden's echtgenoot. I. UIT HET HAAGJE, door Z. KUNST EN LETTEREN: Tooneel te Amsterdam, door Fr. Ibsen's Nordische Heerfahrt. Muziek in de hoofdstad, door Von Brucken Fock. De jonge meisjes in Molière's werken, (Slot). Aanteekeningen Schil derkunst, door V. Historische bladen, nage laten door Dr. Theod. Jorissen, door R. _ VA RIA. SCHAAKSPEL. MILITAIRE ZAKEN: De Turksche Marine. Ket nieuwe Pruisische schietvoorschrift. (Inf.). Een kopje koffie, naar Fr. v. P. Voor Dames, door E-e. ALLER LEI. CORRESPONDENTIE. RECLAMES. BEURSOVERZICHT. ADVERTENTIEN. Van verre en van nabij. Over acht dagen zal de internationale con ferentie, door keizer Wilhelm bijeengeroepen, te Berlijn haar zittingen beginnen. Het pro gramma voor de werkzaamheden dezer ver gadering is door de Duitsche Regeering in de volgende vragen geresumeerd. I. Regeling van den arbeid in mijnen. 1. Moet de arbeid onder den grond worden verboden: a. voor kinderen onder een bepaalden leeftijd? b. voor vrouwen? 2. Moet voor mijnwerken, in welke de arbeid is verbonden met bijzondere gevaren voor de gezondheid, eene beperking van den duur van den onderaardschen arbeid worden ingevoerd ? 3. Is het in,het algemeen belang mogelijk, don arbeid in de kolenmijnen aan eene internationale regeling te onderwerpen, ten einde de regelma tigheid der productie te verzekeren? H. Regeling van den Zondagsarbeid. 1. Moet de Zondagsarbeid als regel, gevallen van nood uitgezonderd, worden verboden? 2. Welke uitzon deringen mogen, indien zulk een verbod wordt uitgevaardigd, worden toegelaten ? 3. Moeten zulke uitzonderingen door eene internationale overeen komst, door eene wet, of door een administra tieven maatregel worden bepaald? III. Regeling van den kinderarbeid. Moeten kin deren tot op zekeren leeftijd van den arbeid in nijverheidsondernemingen worden uitgesloten? 2. Hoe hoog moet de leeftijd worden gesteld, tot op welken de kinderen behooren te worden uitgeslo ten ? Is dit verbod voor alle takken van nijverheid hetzelfde, of verschillend? Welke beperkingen in den duur of den aard van den arbeid behooren. te worden voorgeschreven voor de kinderen, die tot industrieelen arbeid worden toegelaten? I?. Regeling van den arbeid van jongelieden. 1. Moet de industrieele arbeid van jeugdige per sonen, die den kinderleeftijd hebben overschreden, Feuilleton. Miss Snowden's echtgenoot. Naar het Enyelsch. »Mijn beste Damon! Ik geloof stellig dat onze lange en moeielijke scheiding yan bijna een jaar spoedig geëindigd zal zijn. Ik heb mijn getrouwde zuster Zoë, over wie ik zoo menigmaal te Edenhurst met je gesproken heb, bezocht, slechts zes mijlen van je verwijderd. Liefde kent geen afstand heeft zeker iemand ge zegd; maar ik veroorloof mij met dien zeker iemand te verschillen. De mijne voelt met smart iederen duim van de zes mijlen tus schen ons en zou gaarne dien afstand willen vernietigen. Ik weet dat je ziek geweest bent, en 't is ons, Zoëen mij voorgekomen, dat verandering van lucht uitnemend voor je zijn zou Daarom stellen we voor ik, aan u, en Zoëop een gepaste, bedaarde en zakelijke manier met dezelfde post aan je mama, dat je zoo spoe dig mogelijk komen moet en eeuwen lang blijven. Deze eenigzins ruime tijdsbepaling, tot gewone4 proportiën herleid, b'eteekent op zijn allerminst een paar maanden, waarvan de eerste nauwelijks voldoende zal zijn voor al wat ik te vertellen heb, terwijl de helft van de andere noodig is om naar je te luiste ren en dan blijft er een breede strook over voor toevallige omstandigheden. »Ik zou zelve gekomen zijn om dat verzoek persoonlijk te doen, maar herinner me daar dat je een eenig kind en gewoonlijk in zilver papier gewikkeld bent, ik vreesde dus dat je zorgvolle mama zich ongerust maken zou en weigeren om haar lieveling toe te vertrouwen aan zulk een wildzang, als je weet dat ik helaas ben. «Maar nu ik mijn plannen als een vrouwe lijke Talleyrand heb beraamd, zie ik den aan beperkingen worden onderworpen? 2. Tot welken leeftijd zullen die beperkingen gelden? 3. Welke beperkingen moeten worden voorgeschre ven ? Moet men bij enkele takken van nijverheid afwijkingen van de algemeene bepalingen voorzien? V. Regeling van den arbeid van vrouwelijke personen. 1. Moet de arbeid van getrouwde vrou wen bij dag of bij nacht worden beperkt ? 2. Moet de industrieele arbeid van alle vrouwelijke perso nen (vrouwen en meisjes) aan zekere beperkingen worden onderworpen ? 3. Welke beperkingen ver dienen in dit geval aanbeveling? 4. Zijn voor enkele takken van nijverheid afwijkingen van de algemeene bepalingen te voorzien, en zoo ja, welke ? VI Uitvoering der in gemeenschappelijk overleg goedgekeurde bepalingen. ]. Moeten bepalingen worden vastgesteld omtrent de uitvoering der in gemeenschappelijk overleg voor te schrijven maat regelen en omtrent het waken voor de uitvoering ?daarvan ? Moeten herhaalde conferentiëu worden gehouden van de deelnemers der vertegenwoordigde regeeringen, en zoo ja, welke taak moet aan deze conferentiën worden gesteld? Het belangrijkste onderscheid tusschen dit programma en het Zwitsersche bestaat inliet inruimen eener bijzondere plaats aan de rege ling der mijnindustrie en in de uitbreiding der bepalingen omtrent de beperking van den arbeid van vrouwen en meisjes. Dat elk der vragen wijst op eene leemte, in welke vroeger of later zal moeten worden voorzien, zal wel door niemand worden ont kend. Het constateeren der maatschappelijke kwalen, op welke hier de vinger wordt ge legd, zal weinig moeite kosten; de vraag- is echter, of men het omtrent het geneesmiddel eens zal kunnen worden en of' het consult voor den patiënt dadelijk praktische resulta ten zal opleveren. Men zal wél doen, wanneer men zich op dit punt geen illusiën maakt. Maar het feit alleen, dat de internationale regeling der arbeidsbescherming van meer dan ne zijde aan de orde is gesteld, en dat alle Europeesche mogendheden, die tot medewer king zijn uitgenoodigd, hebben begrepen zich daaraan niet te mogen onttrekken, is op zich zelf reeds een verblijdend verschijnsel. De Duitsche keizer heeft, door de quaestie der beperking van den arbeidsduur voor vol wassen mannelijke personen te laten vallen, het hoofdbezwaar van Engeland en Frank rijk weggenomen. Ook de quaestie der invoe ring van arbeidsraden, die in de rescripten van den keizer als dringend noodig was voor gesteld, is in het programma niet vermeld. Dat zij daarom door de Duitsche regeering zelve niet van de agenda is genomen, bewijst het feit, dat in de koninklijke mijnen van het district Saarbrücken zulke arbeidersraden dezer dagen zijn ingevoerd. uitslag met vertrouwen te gemoet en wacht met ongeduld op je antwoord, waarin je mij den dag meldt, dat ik het onuitsprekelijk ge noegen zal hebben je te aanschouwen; wan neer het besluit onherroepelijk en naar mijn zin is, snel ik je op de vleugelen der liefde te gemoet, zonder mij aan »les on-dit" te storen. »Mijn antecedenten zijn niet in orde daar meen ik_mijn ouders niet mee. die beiden voor zoo ver ik _weet lichamelijk en geestelijk wel zijn, maar ik gebruik het woord in een spraakkunstigen zin, om een fout te erkennen, die onze beste Miss Prim van Walkerhouse den dood op het lijf zou jagen. Ik bid je laat dit gekrabbel niet aan je mama zien! mijn door draven zou misschien een even nadeelig ge volg hebben als de lichamelijke verschijning van je je liefhebbende PIIIDIAS. PS. Ik vergat er bij te voegen dat, daar je waarschijnlijk aan een minder snel en ge makkelijker vervoermiddel boven vliegen de voorkeur geeft, het rijtuig van Zoëop den bepaalden tijd komen zal om ons beiden huis waarts te brengen. In het andere geval zou je ook wel wat veel last van je bagage heb ben, want je moet al je moois meebrengen en er keurig uitzien ter eere van de festiviteiten, die schitterend beloven te zijn." De brief, waarvan het bovenstaande een afschrift_ is, kwam van mijn lieve en vroolijke schoolvriendin Helen Featherstone en be reikte mij des morgens den negenden Decem ber 1850, nu tien jaar geleden. Het origineele epistel, geel en versleten, ligt voor mij, opge doken uit dien hoek van mijn lessenaar, waarin het zoo lang als een overtollige her innering gelegen had, daar alles nog onuitwischbaar in mijn geheugen opgeteekend staat. Helen Featherstone en ik hadden elkander eeuwige vriendschap gezworen op het damesinstituut, waar onze wederkeerige toegenegen heid ons de klassieke benaming van Damon en Phidias verworven had. Toen wij ieder naar huis keerden, Helen naar het hooge De uitslag der verkiezingen voorden Duitschen Rijksdag was een overwinning voor de sociaal-democraten; de uitslag der herstem mingen kan eene overwinning worden ge noemd voor de Duitsch-vrijzinnigen. Daar het Centrum eenigszins versterkt naar den Rijks dag terugkeert, en de overige oppositie partijen geen verliezen hebben aan te teekenen (de Zuid-Duitsche democraten verkregen zelfs tien zetels, ter\vijl zij in den vorigen R'jksdag in 't geheel niet vertegenwoordigd waren), komen de verliezen geheel voor rekening van het Kartel! en vooral van de nationaal-liberalen. Deze laatsten kunnen zich in de veranderde omstandigheden maar niet schikken.Zij vleiden zich met de hoop, eindelijk »regierungsfahig" te zijn geworden, en een hunner leiders, de heer Miquel, had de betrekking van opperpresident der Rijnprovincie afgeslagen, omdat hij zich tot hooger dingen geroepen achtte. En nu zien zij plotseling meer clan de helft hunner zetels in de handen der gehate en gesmaadde tegenstanders overgaan en zich voor den tijd van minstens vijf jaar de verlen ging der legislatuur-perio'de is hun eigen werk geweest! alle invloed op den gang van zaken ontnomen. Geen wonder dat enkelen van hen op somberen toon over den aanstaanden on dergang van het Duitsche rijk orakelen er, dat anderen al de schuld van het echec geven aan de Regeering, die hen heeft misbruikt voor hare agrarisch conservatieve politiek en het op het beslissend oogenblik aan alle leiding, aan allen steun heeft laten ontbreken. Het berouw komt te laat; de nationaal-liberalen hadden moeten begrijpen, dat zij zich lieten misbruiken, toen zij keer op keer hunne be ginselen verloochenden om zich bij de Regee ring aangenaam te maken. Frankrijk heefteen ministerieele crisis door leefd, die, oppervlakkig beschouwd,' goed is af'geloopen, maar die toch algemeen wordt beschouwd als de voorbode van den aan staanden val van het kabinct-Tirard. Oneenigheden tusschen den minister-presidentenden minister van binnenlandsche zaken Constans hebben geleid tot het aftreden van den laat sten. Constans was de groote kracht van het kabinet, de man die den invloed van Boulanger heeft gebroken_ en die de verkiezingen heeft geleid- Het ministerie zonder Constans is een schip zonder roer geworden, dat mis schien nog eenigen tijd in dezelfde richting verder zal drijven, maar toch bestemd is om weldra op de eene of andere parlementaire klip te stranden. Voor korten tijd is het ge vaar bezworen door de benoeming van den radicaal Bourgeois tot opvolger van Constans. De groep-Clemencéau, die in de Kamer veel minder talrijk is dan voor de verkiezingen, doch hare eischen nog even hoog stelt, liecft noorden, ik naar het zachtere zuiden van Engeland, was ons leed niet te beschrijven en vond slechts eenige verademing in een drukke en omvangrijke briefwisseling op de wijze van schoolmeisjes, die voortgezet werd tot dat de omstandigheden in Ilelens brief vermeld binnenkort onze standvastig heid door een spoedige en gelukkige on tmoe tin g beloonen zoude. Toen ik dien ochtend naarde ontbijtkamcr ging, werd er reeds familieraad gehouden in gevolge de uitnoodiging, in Mrs Vincents brief aan mijn moeder vervat; natuurlijk waren de bewoordingen daarin bedaarder maar niet minder hartelijk en dringend, en ik verbeeldde mij in het gelaat der raadsleden een gunstig voortecken voor mijn eigen wensch te zien. Niets kon mij dan ook meer gelegen komen dan dit voorstel. Helen had gelijk ; ik was ernstig ongesteld geweest ten gevolge van bronchitis, en mijn ongesteldheid was, zooals meest alle ongestelclheden op een zeer ongelegen tijd geko men. Mijn moeders meest geliefde zuster, in Schotland woonachtig, verkeerde gedurende eenigen tijd in zwakke gezondheid en er werd op haar ernstig verzoek besloten dat mijn ouders en mijn persoontje Kersttijd en Nieuwe jaar, misschien wel voor 't laatst, met haar vieren zouden. De negende December was tot het vertrek bepaald Maar mijn bronchitis had alles in de war gestuurd; er kon natuur lijk geen sprake van zijn om mij naar het koude, ijzige noorden te brengen, daar ik nog niet geheel hersteld en zeer zwak was. De winter was vroeg ingevallen en de grond lag met sneeuw overdekt; een lange reis per spoor zou onder deze omstandigheden op zich zelve reeds gevaarlijk voor mij zijn, zelfs al ware het huis van mijn tante in het zachter klimaat van Devonshire gelegen geweest in plaats van tusschen de ijzige, hoewel schilder achtige Hooglanden. Mijn moeder, die gaarne de belofte aan haar zuster wilde vervullen, dacht er echter niet aan mij alleen in ons groot bui tenverblijf achter te laten; want ofschoon ik aan het ministerie uitstel van executie ge schonken, en de boulangist Laur heeft aan de regeering eene gemakkelijke overwinning bezorgd door zijne interpellatie over de deel neming van Frankrijk aan de conferentie te Berlijv. Maar »le ministère a du plomb^ dans l'aik". Ware het na de verkiezingen afgetre den, dan zou het hebben kunnen wijzen op een groot succes; na dien tijd heeft het echter ge toond niet bij machte te zijn op wetgevend gebied iets belangrijks, eenige hervorming van beteekenis tot stand te brengen. Het wordt nog geduld, maar niet meer geëerbie digd, en zulk een positie zal spoedig blijken onhoudbaar te zijn. Uit het Haagje. Tegenwoordig weet hier iedereen hoe zwaar hij weegt. * Deels is dit het werk van zekere zeiifMiogautomaten, in voldoend aantal van heinde en ver in ons midden gekomen, uitsluitend niet het dool cm licht te verspreiden aangaande den zwaarlc-toestand van 'ons lichamelijk omhulsel. In het begin hadden de mahoniehouten zende lingen het natuurlijk kwaad te verduren bij de blanke residenlie-bewoiiers. Zoowel door steenworpen als door vergiftiging met stukjes blik en glas, die men den slachtoffers arglistig in de maag wist te stoppen, is menige automaat gru welijk vermoord of althans genoopt om voor geruimen tijd te repatriëeren, ten einde elders zijn zwaar geschokte gezondheid te herstellen. Maar thans is men geheel aan hun vreemd uiterlijk gewoon geraakt, en treedt men ze zelfs met eer bied tegemoet. Hot is dan ook niet te ontkennen dat zij eene statige voornaamheid aan den dag leggen, die doet denken aan de rechtopgaaude gaugklokken van den ouden stempel met muzikalen aanleg, almanak, zon, maan en sterren, gtlijk die nog heden ten dage in de voorportalen van groote huizen aangetroffen worden. Onze spoorweg-statio'is en publieke vestibules, zooals bijv. de Passage en het koepeldak op hooge pooton in de Lange dito bieden hun nu een aange name en veilige standplaats aan. Gewillig laten zij zich door iedereen op de teenen trappen en wijzen met hun ijzeren vingers voor het bagatel van drie centen nauwkeurig aan, hoe diep zij door die attentie getroffen zijn. Maar hoe schoon en vernuftig bedacht deze toes-tellen ook zijn, toch vormen zij slechts een klein ondertitel in de groote wik- en weegliefhebberij, die hier ter stede met den dag schijnt toe nemen, en die eigenlijk bestaat in het met juistheid bepalen van het zedelijk en maatschap pelijk gewicht dat iemand in de schaal legt. De vaste bascules, die tot dat doeleinde op alle punten der stad zijn aangebracht, zijn bijna niet te tellen eu onze couranten komen vaak kolom men te kort om al de verkregen resultaten be den rijpen leeftijd van negentien jaar bereikt had, was ik verder dan ooit van de jaren der bezadigdheid verwijderd, en h;ul zoóals mijn zorgvolle moeder verklaarde: «er geen idee van op mijzelve te passen." Ik had "mij een soort van zorgeloosheid aangewend, waarvan niets mij afbrengen kon. Ik zat soms bij den haard te droornen, tot de laatste vonk uitdoofde en de daarop volgende temperatuur mij verstijfd en huiverend naar bed joeg. Ik veroorzaakte voortdurend zorgen in betrekking tot over schoenen, warme kousen en omslagdoekjes en wanneer ik aan mijzelve overgelaten werd, kon men zeker zijn, dat ik mijn zwerftochten in het moerasland of in de lanen zoo lang uitstrekte, totdat ik door den killen avond dauw overvallen werd. Nu laat het zich begrijpen dat een jong meisjemet zulke gevaarlijke en verkeerde hebbelijkheden niet aan zich zelve kon over gelaten worden, ten minste mijn moeder (lacht er zoo over. Het opgeven van haar Schotsche reis was. zonder twijfel, een zware beproeving voor haar, niettemin besloot zij er, in mijn belang, van af te zien. Er was geen ander middel. Ik was te oud om aan de huishoudster of aan de gouver nante overgelaten te worden. Onder al onze betrekkingen en vrienden was er geen enkele, dip wij dachten te kunnen overhalen met hot vcrleidelijkelokaas van een têtc-a-téteophet Kerst feest met een droomerig, romantisch meisje in de stille afgelegenheid van een dorp, diep in het land. Maar de vriendelijke uitnoodiging van Mrs Vincent beloofde den gordiaanschen knoop door te hakken. Wij kenden Helens zuster reeds van hooren zeggen als een teedere zorg volle moeder, een vriendelijke en oplettende vriendin en een ijverige steun voor armen en ongelukkigen. Mijn moeder kon er dus niet tegen hebben mij voor eenige weken aan haar zorgen toe te vertrouwen, te meer daar ik zelve er zooveel genoegen in had. Gelukkig deed zelfs de luchtige brief van mijn vrien den, dien ik niettegenstaande haar verzoek aan mijn moeder had laten lezen, geen af