De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1890 13 april pagina 6

13 april 1890 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 668 is deze. De hoogste luxe van vroeger bestond daarin, alles eender te hebben, de vier of vijf soorten van glazen naar hetzelfde type, alle zil ver met dezelfde gravure, alle servies by elkaar behoorend, liefst het -wit damasten tafelgoed in dezelfde teekening daarbij passend. Dit alles is veranderd. Het bibelot heeft zich van het geheele vertrek, en langzamerhand ook van buffet en . tafel meester gemaakt. Antieke tinnen kroezen, kannen, schotels, oud- Delfsch en ander aardewerk, Chineesche en Japansche zonderlingheden om de hora d'oeuvre in te bergen.bakjes van allerlei herkomst als zout vaten, glazen van gekleurd Venetiaansch of Boheemsch kristal in allerlei vorm naast elk ander, liefst voor iederen gast iets anders, messenheften van Delftsch of Saksisch, geven aan het geheele diner iets origineels, iets intiems en schilderachtigs, dat tevens den smaak der gast vrouw doet kennen. Dit wil niet zeggen, dat een servies van oud-blauw, en dessert servies van ruitjeskristal zooals hier te lande vele fami lies ze hebben of nog steeds met zorg completeeren, te verachten zou zijn, integendeel, het is onze kostbare ouderwetsche grootheid die thans door de mode nagevolgd wordt. Een flink diner bestaat nog slechts uit: twee soepen naar keus ; geen hors d'oevre meer als er gasten zijn; een visch met twee sausen naar keus of als timbale; een of twee entrees, dat wil zeg gen een of twee ragonts; een warm gebraad; soms, maar zelden, sorbets; een salade met een kouden vleesch- of vischschotel, b.v. paté, ham, galantine, aspic, tong, kreeft met mayonnaue; een groente, soms twee, een warme pudding of ander warm entremets, en een ijs. Het dessert maakt men vrij overvloedig; meestal dient men tegenwoordig eerst do kaas, dan gebakjes en geglaceerde vruchten, acht of twaalf schaaltjes, compötes en vruchten au jus en versche vruchten. Bij velen wordt dan ook nog de koffie en de likeur aan tafel gepresenteerd; het is echter ver kieslijk haar in een serre, in de büjartkamer, in de kamer van den heer des huizes, of zelfs in den salon te presenteeren. Men zal hebben opgemerkt, dat noch wild, noch koude zoete schotels, crèmes, vladen, koude pud ding, bavaroises, geleien, macédoines, daarbij genoemd zijn. Het eerste heeft zijn reden daarin, dat wie wild wil geven, het meest in de plaats van een der ragoüts of der andere vleeschen stelt, zoodat het getal niet grooter wordt; wat de zoete gerechten betreft, hun getal verschilt naargelang van de keus der gastvrouw; de eene, met den smaak harer gasten te rade gaande, beschouwt ze als overdaad en laat ze bijna geheel weg, de andere vermenigvuldigt zo en brengt ze tusschen verschillende afdeelingen van haar menu aan. * * * Een paar entremets. Pain percZw is eene variatie van onze wentelteefjes (?wenteltreeftjes" zeggen de puristen). Men kookt melk met een stukje citroenschil, een lepel «ftw de fleur d'orange, en wat suiker en zout. Men snijdt van het brood de korsten af en tracht er min of meer sierlijke ruiten van te krijgen; deze weekt men in de melk en laat ze uitdruipen. Dan klopt men eenige eieren tot dik schuim, doopt er de sneden brood in, bakt ze onmiddellijk, strooit er suiker over en dient ze zoo op. Frangipane. Drie eieren worden in een pan geroerd met zooveel meel als zij kunnen opnemen, dan mengt men het deeg met een halve kan mclk,roert steeds en zet het een kwartier te vuur; men voegt er dan een weinig zout, was suiker, drie of vier gekruimelde bitterkoekje?, of een paar eetlepcls gestampte amandelen bij, wat geraspte citroenschil en eenige gestampte oranjebloosems. Frangipane moet vrij dik zijn en kan dan op allerlei manier gebruikt worden, warm of koud. Een goede toepassing is dezo. Onder in de schaal een laag bitterkoekjes, daarover een laagje pruimengelei, en alles overdekt met frangipane. Eon andere: men neemt kolombijntjes, snijdt ze plat door, als broodjes, bedekt de beide helften met frambozen gelei en legt ze weer op elkander, en dan overdekt men alles met frangipane, die men, omdat kolombijntjes eenigszins droog zijn, voor die gelegenheid wat dunner kan maken. E-e. Allerlei Verschillende snelheden. Een aanschouwelijke tabel van de verschillende snelheden geeft dr. A. Winkelmann in zijn pas vertellenen Ilaiulbuch der Physik". De slak legt per seconde 0.0015 meter af; een voetganger 1.25; een s ecuwschoenlooper 2.95; llailey's komeet 8.00; do snelste rivier 4.00; een luchtballon bij windstilte 6.4; een hardlooper 7.1; een vlieg 7.G; de snelste stoomboot 8.5; een bicycle 9.7; een frissche bries 10.0; ecu torpedoboot 11.5; een renpaard 12.6; een bergstroom 143; een sneltrein 1G.7; de golven van de Oceaan 21.G; do postduif 27.0; de orkaan 45.0; de zwaluw 67.9; de sterkste cycloon 11G.O; het geluid in de lucht 290.0; de lucht in het luchtledige .'!.'!7.0; een kanonskogel 500.0; een vloedgolf OOU; stoenen van de piek van Tcneriife, die van den top wor den losgelaten, leggen bij hun val naar het dal l kilometer af; de maan 1.0; do explosie van schietkatoen 5.8; de zon 7.G; do aarde 20.5; vallende sterren gemiddeld 400; do kabolstruom 4.000; do telcgraafstroom 11.690; do inductiestroom 18.400; de eleifrische .stroom gemiddeld 36,000; bliksems in zonnevlekken 200.000; het licht 300.000 kilometer. Een Aprilgrap deed te Frankfort een jonge vrouw de hand aan zich zelven slaan Do heer l! , boekhouder op oen machinefabriek, is sinds kort gehuwd met eene jonge dame, die verschrikkelijk jalocrsch is uitgt vallen; door zijn vrienden wordt do jongo man er voortdurend mee gfphiiigil. Een goede vriend deed hem een middel aan de band or.i het vrouwtje van dio onaangename (.igemchap te genezen; hij zou door een zijner \rouwelijke kcnrissen een minnebrief voor l! laten schrijven, waarin tij;! en plaats voor een remie/:-vous werden bepaald: li. moest den brief' met op/.ut 'lerlie/.en, zoo'lat zijne vrouw hem vond. Na het eten verliet 13. tegen zijne gewoonte Let huis eu begaf zich, in de luecühig dut hij door zijne vrouw gevolgd zou worden, naar de afgesproken plaats, om haar daar met zijn vriend en raadgever eens hartelijk uit te lachen. Er verliep een half uur, een uur, de jaloersche ver scheen niet, en spijtig dat de grap mislukt was, ging B. naar huis terug. Daar hoorde hij tot zijne ontzetting, dat zijne vrouw zich met luciferskop pen had vergeven. Twee doctoren die dadelijk gehaald werden, slaagden er gelukkig in de pa tiënt te redden. De automatische photograaf, waarmede het pu bliek te Londen voor eenige weken heeft kennis gemaakt, levert voor drie halvestuiver-stukken een« complete photografie. De uitvinder van het toe stel is een Spanjaard, die er mee naar Parijs ging en het daar met behulp van twee Fransche schei kundigen gereed maakte; te Londen vond hij een ondernemer, die op zich genomen heeft honderd duizenden exemplaren van het apparaat te ver vaardigen. De machine is 7 voet hoog, 2 voet breed en 2K voet diep, zij bevat 400 platen en de daarvoor benoodigde chemicaliën. Als men er den eersten halvenstuiver inwerpt, heeft de photographische opname in 5 seconden plaats Dan werpt men het tweede geldstuk erin, waarnade plaat in 4 seconden twee chemische baden en een waterbad passeert; zoodra men het derde geldstuk er in werpt, verschijnt het portret kant en klaar in een kastje onder aan het toestel. De onder nemers beweren, dat de technische uitvoering van het beeld in korten tijd nog groote verbeteringen zal ondergaan, zoodat deze automatische photografioën de gewone nog zullen overtreffen. Daar zij hot toestel op alle Europeesche en Amerikaansche stations zullen plaatsen, dreigt het een geduchte concurrent voor de berocps-photografen te worden. Een razende alchymist. Onlangs op oen avond verliet een jong Portugcesch geleerde de Bibliothèque Nationale te Parijs in gezelschap van een grijsaard, bij de vaste bezoekers bekend als Ie Père Nicolas, omdat hij altijd de werken van den alchymist Nicolas Flamel vroeg. In den loop van het gesprek vertelde de oude man aan den Por tugees, dat hij een middel had om metalen in goud te veranderen; daar hij hem vertrouwde, wilde hij hem wel in het geheim inwijden. Deze unieke gelegenheid om do werkplaats van een alchymist te zien, sloeg de Portugees niet af, en hij volgde zijn metgezel naar de vijfde ver dieping van een huis in de rue St. Jacques. Hier liet do oude zijne bibliotheek zien, die kostbare boeken en ook een rijke verzameling mineralen en fossiliën bevatte. Daarna gingen zij in het laboratorium, dat vol mot allerlei toestellen on rommel stond. De oude deed in een retort een stuk ijzer, goot er verschillende vloeistoffen op, en na verdere bewerkingen haalde hij er eenigo roode kristallen uit, zeggende: Hier is goud!" liet leek echter in hot minst niet op goud, en do Portugees glimlachte ongeloovig. Do alchymi.-t l werd hierover zoo woedend, dat hij zijn ga;vtmet ; een hamer op het hoofd sloeg; de Portugees } ging aan den haal, de alchymist rondo hem na '. en dreigde ieder neer te slaan die hem in den ] weg kwam. Op de straat werd hij door politie- j agenten gegrepen on naar een gekkenhuis ge bracht. De Portugees kwam er met een hoofdwond af en is nu voorgoed van zijne belangstelling voor alchymisten genezen. l ~ l Waar blnuwlioelien goed roor zijn De bezuini- i gingfmaalregelen, die onlangs in de Engelscho l staathuishouding werden ingevoerd, zijn ook toe- j gepast op do leden van de beide huizen van hot Parlement. Tot nu teo ontving ieder afgevaar- j digdc of' pair een exemplaar van elk blauwbock ! dat er uitkwam. Volo parlementsleden sloegen nooit een blik in do tamelijk kostbare rapporten j en verkochten zo dikwijls als misdruk. Zoo vorm- j den die blauwboekou dikwijls een aardig speldcngeld voor de echtgenooten der M. P's. Er is nu eene verordening uitgevaardigd, dat de Parle mentsleden alleen op schriftelijke aanvraag een blauwboek zullen ontvangen. De jaarlijksche exodus van Amerikanen naar Europa is begonnen en de plaatsen op de booten der verschillende lijnen zijn reeds lang besproken. Het schijnt dat dit jaar het passagiersverkeer bui tengewoon groot zal zijn; de Neic-YorJcer Tribune, heeft daarvoor een ongezochte verklaring gevon den. In Juni begint namelijk do telling voor de belasting, en dan zijn de dames verplicht haar Teeftijd op te geven. Een Aprilgrap van de Koblenzcr Zcitung : Naar wij uit goode bron vernemen, zullen van heden af, alle stations-restaurateurs eene uniform krijgen. Deze bestaat in een donkeren rok met korte taille, met twee rijen knoopcn, omliggouden j kraag, waarop twee in g ud geborduurde bier glazen, een korte degen en witto muts met gou den band en dezelfde insignes als op den kraag. De restaurateur is verplicht, do uniform aan te trekken, als hij in het buffet of op het perron verschijnt, maar in 't bijzonder, wanneer hij vorstelijke reizigers te bedienen heeft'1'. De roman run een diamant. In de Kaapkolome en in West-Griqualand bestaan strenge wetten tegen den smokkelhandel in diamanten. Toch wordt ongeveer een vierde van de gevonden dia manten gestolen, hoewel de voorzorgsmaatregelen in de Kimberley-mijnen zoo volkomen mogelijk zijn. Zoo moet h. v. iedere diamant, die gevon den wordt, in hot detective-departement in een register worden ingeschreven. Alle diamanten, waarvan do eigenaar het bezit niet op deze wijze kan legitimeercn, worden als gestolen beschouwd. Nu kwam er onlangs in het detective-departement een man met een grooten diamant om hem te laten registrccren; het was een steen van ver scheidene duizenden ponden waarde. Toen men hem vroeg hoe hij er aan kwam, vertelde do man j dat hij hem voor vele jaren van een liefje had gekregen De dame, dio nu gehuwd was, had den diamant toevallig gevonden, en hom meteen strnisveor aan haar minnaar gestuurd, met ver zoek hem als een aandenken te bewaren. Na tuurlijk kwam deze romantische geschiedenis de beambten verdacht voor, zij informeerden hij de dame, maar deze had geen lust de dwaasheden van haar jonge jaren bekend te maken en be weerde, dat zij er zich niets van kon herinneren. Voor den eigenaar zag het er nu biecht uit. Ge lukkig vond zijne moeder onder oude papieren niet alleen den brief, die bij het cadeau was ge schreven, maar ook do veer; niet dczo bewijs stukken was men op het detective-departement tevreden. Jln,; heerfchcrxtifels ontstaan. Zooals men weet, vop;t de troonopvolger in Groot-Britanh": don titel l'rins van Wales"; minder bekend is liet echter, hoe volgens de overlevering dio titel ontstaan K Koning Fdiutrd I ha! na oen langen strijd in 1283 het vorstendom Wales onderworpen, maar do onrustige hoofden en edelen verklaarden hunnen nieuwen hoer.-cher. dat zij slechts een koning die in het land zelf' geboren was wilden dienen. Ik zal er n een geven!" antwoordde Ednard, en met zijne gemalin Ellinor, die juist hare bevalling te gctnoet zatr, nam hij zijn intrek in het slot Cacrnarvon, waar spoedig een prins ge boren werd. Nu nam do monarch zijn pasgeboren zoon en liet hem aan do hoofden van \Vales zien, zeggende: Fyrli dyn", d. w. z.: Dat is do man'." Sinds dien tijd bleven de inwoners van Wales getrouw aan d>: Engelscho kroon, iedere opvolger van Eduard l voerde als kroonprins den titel van Prins van \Yales, en in het wapen des kroonprinsen word ht-t opschrift Eych dyn" opgenomen, waar uit men later Ich dien" gemaakt heeft. Aan, vreemdelingen wijst men baden nog in het kas teel te Caernarvon als eene bijzondere merkwaar digheid de kamer, of liever de door afgebrokkelde muren ingesloten ruimte, waar de eerste prins van Wales zou zijn geboren, en eveneens staat daar nog de poort, waardoor koningin Ellinor haren intocht hield, en die daarom de poort der koningin" genoemd wordt. VERBETERING. In ons vorig nummer stond in het ingezonden stuk Iets over kunstcritiek in dagbladen" in de tweede kolom: dat hij alles zoo hoog" moet zijn: dat hij alleen zoo hoog, en iets verder bewijs over deze stelling'' moet zijn: bewijs voor deze stelling. Ingezonden. Antwoord aan den heer CIIAULF.S BOISSEVAIX, Hoofdredacteur van het Handelsblad. WelEdelgeb. Heer. In antwoord op uw schrijven van gisteren, zou ik^ u kunnen vragen, wat u hè', recht geeft een brief te schrijven als den uwen aan eene vrouw die in haar door u gewraakt artikel op u een aanval zoo min heeft bedoeld, als gedaan. Ik verzeker n dat ik geheel onbekend was mot den naam des schrijvers, van het bewuste artikel waarvan u mij een afdruk zendt Daar ik uwe bijdragen in de Gids vaak heb gelezen, altijd met belangstelling en eerbied voor uw talent, spijt het mij zeer dat gij u beleedigd voelt donr de ontboezeming van den overledenen Professor Alberdingk Thijm. Veroorloof' mij echter u te doen opmerken, dat elk voor zich zelf moet weten wat gepast of on gepast is eeno ontboezeming over een anoniem courantenartikel is gewoonlijk niet van zeer inliemen aard. Ik herhaal het nog een?, dat ik lift volstrekt niet wist dat hot bewuste artikel in het llandelsbl'i'l van u was. Gij beroept u op uwe vriendschappelijke ver houding tot den overledene, maar hot artikel waarvan gij u als schrijver bekend maakt, zal aan niemand den indruk geven door een rricndenhaiid ie zijn geschreven. Ik erken geenszins dat elke driftige ontboezeming aan iemands nage dachtenis schade doet, er bestaat een toorn dio gemotiveerd wordt door de heiligheid der zaak die men te verdedigen heeft, nl. het, Christelijk geloof, dat ik niet heb kunnen ontdekken, ook niet in het slot van uwc rede. Dezelfde dichter die gezongen heeft o Poozy, hoe liei'iik 1) is uw tred''! wist ook snaren te doen trillen als deze: Do Booze doe zijn fakkelglar.s Voor volkvenichting gaan, Wij zullen hem den stakkelkrans Op 't hoornig voorhoofd slaan!'' Ten laatste verzeker ik u dat ik nooit op de gedachte zou zijn gekomen, cenigo pas'-ages uit Thijra's brieven openbaar te maken indien niet een van do vrienden uwer jeugd, die den over ledene veel langer gekend heeft dan ik, (minstens zoolang als u) mij daartoe had uitgenoodigd. Vóórdat ik mijn artikel aan do redactie var, De -AiiiKtcrilniiinicr zond heeft hij mijn artikel nagczien, en er niets in gevonden dat hem onge past vóórkwam. G c4 1)3 7 d2 d-i 8 c3 X dl 9 f3 X d4 f'G - gl e.r> x dl rfi X dl i!8 h-i Stand na dcu 2Gsten zet van zwart. No. 13. Probleem van E. Vorweik te Drnso. ZWAÏiT Stand na den Oden zet van zwart. ZWART l '' ' II A' 8 7 61 j 5 4 3, 3 c» No. 12. Probleem van IS. v. Salpius in Stralsnnd. ZWART 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 '20 21 d t 1 3 Cl - g:') a 2 X l '3 hl fl g5 x d;-> b l c3 d8 l i! al ai f'G X <'3 cl fl f 22 c2 dl 2.'! 21 25 26 hl W I!' Wit geeft in 5 zotten mat. No. 14. Probleem van Conrad liayer in Z'T/Ar;.T cl x t'5 dl al on zwart s'aat beter. Wit gerit iu 3 zetten ma!. Wit gceit in 4 zetten mat.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl