De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1891 11 januari pagina 5

11 januari 1891 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. zwaren tegen de tegenwoordige inrichting der ? conduitestaten niet deelt. En hierin gaan wij met den minister mede, doch er is een maar eii omdat het hier een be langrijk punt betreft, gelooven wjj een nuttig werk te doen door die quaestie kortelijk nader te bespreken. In de zoogenaamde conduitelijsten der officieren bevinden zich ook kolommen waarin de eigen schappen, kundigheden, aard, levenswijze, het karakter enz. van den betrokken officier worden -vermeld en de beoordeeling ten slotte samenge vat wordt in het antwoord op de (in eene kolom gedane) vraag: geschikt voor bevordering (tot den eerstvolgenden hoogeren rang) ? Dat ant"Woord luidt dan ja, of neen, of ja, maar niet geschikt voor den velddienst, doch wel voor dit of dat gedeelte, of geschikt of bijzonder geschikt «nz. Natuurlijk zijn de officieren onbekend met ?het oordeel, dat over hen wordt overgebracht, tenzij dit iets ten hunnen nadeele bevat, in welk geval hun deze ongunstige beoordeeling wordt medegedeeld en zij de conduitelijst voor geniën moeten teekenen. Acht de beoordeelde officier ?hetgeen van hem gezegd wordt echter onbillijk, dan kan hij daartegen zijne bezwaren inbrengen. Tot hiertoe is de zaak heel eenvoudig, en de inrichting der conduitelijsten is dan ook doel matig te noemen; want worden de verschillende ?kolommen door een chef, die zijne officieren kent, rechtvaardig ingevuld, dan kan iedereen zich omtrent den beoordeelden eene bepaalde en ta melijk juiste voorstelling te maken. De invulling ??van verschillende kolommen, is echter soms zeer moeielijk, vooral als de chef bijv. aan de ge schiktheid voor een hoogeren rang van den te beoordeelen officier zelf twijfelt, 't In waar, in ?zulk ern geval kan men hem als niet (of minder) geschikt signaleeren, maar is dit tegenover den beoordeelden wel rechtvaardig? Men ziet, het geweten van den chef kan bij het invullen der ?conduitelijsten wel eens op de pijnbank komen. Een algehe*le beoordeeling van de officieren -door hun onmiddellijken chef heeft natuurlijk het nadeel, dat zij door een groot aantal ver schillende personen geschiedt, en de eene een «enigszins anderen maatstaf voor geschiktheid tot hoogeren rang kan hebben dan de andere; ?doch zulks is onvermijdelijk, en zou ook geen bezwaar hebben als men zich slechts bepaalde tot de beoordeeliog geschikt of niet geschikt. Men mag toch aannemen, dat, twijfelachtige ge vallen uitgezonderd, elke chef, die zelf den ?rang doorloopt of doorloopen heeft, voor wei ten hij zijue ondergeschikte officieren beoor deelt, dit ook met de noodige kennis van zaken doet, en dat hft al of niet geschikt zijn voor bevordering door de verschillende chefs met gelijke (althans voldoende) juistheid wordt beoor deeld. Verder is de commandant van den be oordeelaar ook daar om hem inlichtingen te vra gen, of in diens oordeel wijzigingen aan te bren gen. Verkeerd achten wij echter in het alge meen de beoordeelingen van -zeer geschikt en byaonier geschikt; want deze zijn zoo rekbaar, geheel van personeele appreciatie afhankelijk, en geven aanleiding tot onbillijke bevoorrechting Tan aldus beoordeelden tegenover oudere kameSchaakspel. -3d« Jaargang. 11 Januari 1891. Redacteur: RUD. LOMAN, te Londen. Adres: Mira Lodge, 49 DerondaRoad, HerneHill, Londen (S. E.) Probleem No. 58 van J. Dobrusky te Praag. ZWART 4 stukken. a b c d e, f g k WIT 6 stukken, Wit geeft in 3 zetten mat. Wit: K.b7, D.g4, T.h2, P.fl, pionnen a2 en d4. .Zwart: K.e3, pionnen d5, dG en d7. Bovenstaand probleem is een prachtige compo sitie. Daar in enkele varianten de tweede zet even verborgen is als de eerste, ligt de oplossing geenszins voor de hand. Geen enkele variant is zonder finesse, en er is daarom geen bepaalde hoofdvariant in dit probleem. Wij zien met ge noegen goede oplossingen tegemoet. Oplossing van No 57 (Pospisil) l T.h4, P.fS 2 T.e4 enz. P.fG of e5 2 T.d4f K.eö2 T.hfvh P.fö2 L.f7f Oplossing van het probleem van P. J. Cohen. l P.eG, K eG : 2 D f?t met varianten. Goede oplossingen ontvangen van No. 52 (dr. Hofmann) van G. Lapieskat te Rotterdam, No. 56 (Drtina) van J. J. Speet te Breda. BUITENLANDSCH NIEUWS. De thans te New York gespeelde match voor 'het World Championship" tusschen Gunsberg en Steinitz neemt de geheele attentie der schaak wereld in beslag. Alle schaaktijdsc.hriften der laatste weken bevatten niet veel anders dan bizonderlieden omtrent deze gewichtige match. Aan een Londensch blad, waarvan de schaakraden, die door een anderen chef slechts als ge schikt werden gekenmerkt. Bovengenoemde qnalificaties zijn in den regel ook geheel overbodig, want uit de invulling van de overige kolommen te zamen kan gewoonlijk zeer gemakkelijk beoordeeld worden of men met een gewoon of met een meer dan gewoon offi cier te doen heeft. Ons is wel medegedeeld, dat een voor den rang van majoor overge-lagen (ge passeerd) kapitein bij den inspecteur girig vra gen, waarom hij niet op zijne beurt bevorderd was, daar hem geene ongunstige beoordeeling omtrent zijne geschiktheid tot bevordering be kend was? Het ai.twoord luidde, dat hij «el geschikt was geoordeeld, maar dat jongeren (door een anderen chef) als zeer of bijzonder geschikt waren gesignaleerd, en dus vóór gingen. Zie, dat werkt demoraliseerend op het officierskorps en nadeelig op den geest van het leger. Is men geschikt voor bevordering, dan moet men ook benotmd worden als men aan de beurt is, en vergissen wij ons niet, dan kan het officiers korps zich gelukkig rekenen, dat de tegenwoor dige minister er ook zoo over denkt. Natuurlijk sluit dat beginsel de bevordering bij keuze van zeer bekwame officieren tot bij zondere of hooge betrekkingen niet uit, maar iedereen gevoelt het, zulks is geheel iets anders, ?want het zou te betreuren ziju, dat van de uit stekende hoedanigheden van enkele begaafde of ficieren, door ook deze slechts volgens ancienneteit in rang te doen opklimmen, in het be lang van leger en vaderland geen partij werd getrokken. Onlangs is bepaald geworden, dat voortaan ook de Jiuie- en steiliugcommandanten van de officieren behoorende tot de bezetting troepen in de conduitelijsten eene beoordeeling zullen geven. Waarschijnlijk geschiedt dit, om mogelijke een zijdigheid in de beoordeeling dier officieren te voorkomen. De toestand van het kazerneleven wordt, tegen over enkele overdreven ongunstige voorstellingen daaromtrent, door den minister en onzes iaziens te recht verdedigd. Alle verdere door den minister gedane meriedeelingen te bespreken, zou ons te ver voeren, daarom wordt eenvoudig nog vermeld; dat in 1891 ook te Helder een militair postduivenstation zal worden ingericht; dat omtrent de overbrenging der Geschutgieterij naar Amsterdam nog geen besluit geno men is; dat de invoering van rookzwak buskruit voor geweren en vuurmonden niet zal kunnen uitblij ven, en met de nog aanhangige proeven dienaan gaande zoovefl mogelijk spoed wordt gemaakt ; dat de minister de oprichting eener Rijks buskruitfabiiek niet noodig acht; dat het voornemen bestaat om de nieuwe militaire scholen (voorloopig) op de volgende datums te doen in werking treden, als: lo de hoogere krijg*school, de hoofdcursus en de cursus bij de corpsen iufauteiie op l ct. 1891. 2o. de cadettenschool op l Oct. 1S92. 3o. de Koninklijke Militaire Akademie op l Oct. 1804. rubriek door Gunsberg geredigeerd wordt, ontleenen wij het volgende: Tengevolge der groote publiciteit die aan alles wat op de match betrek king heeft, in de New-Yorker bladen gegeven wordt, blijft het getal der toeschouwers steeds toenemen. Het publiek was zichtbaar teleur gesteld, toen Gunsberg de Ge partij met d4 opende; G. was op dat oogenblik n partij voor en men be schouwde dit daarom als een bij uitstek geschikt moment om een Evansgambiet te wagen. Maar neen, G. oordeelde zijn positie noch goed, noch slecht genoeg om zich op onbekend terrein te wagen en nam daarom tot de meest soliede ope ning zijn toevlucht. Het resultaat der gesloten partijen in deze match is voor wit geenszins gunstig, en het is te wenschen, dat de uitslag der match er toe zal medewerken, dat dit, maar al te veelvuldig aangewende spel, door andere en meer interessante openingen zal worden vervan gen. De gesloten partij heeft lang genoeg in match- en coticoursspelen dienst gedaan en is daar door vrij afgezaagd geworden, men denke slechts dat reeds Labourdonnais iu zijn beroemde match tegen Mie Donnell (begin dezer eeuw) zich uit sluitend tot het koninginne-gambiet bepaalde. Harwitz in zijn match met Morphy (1858), Zukertort tegen Blackburne (1881) en tegen Steinitz (188G) en laatstgenoemde wederom in zijn match tegen Tschigorin in Havana (188!)) kozen steeds waar zij wit hadden, de gesloten partij. Zij open den het met c4, d4, e.'i of P f3; maar al deze zetten komen in den regel na 10 of' 20 zetten op hetzelfde neer. Het leidt gewoonlijk tot ver velende partijen, waarbij geen der beide spelers kans heeft, in . het middenspel een aanval (e kunnen inleiden. De meeste gesloten partijen tusschen groote meesters bestaan dan ook uit niet veel anders dan een reeks van afwachcingszetten, die zoo lang worden volgehouden, tot beide spelers uit verveling het spel als remise afbreken of dat een van hen zijn geduld verliest en een fout be gaat. De Ge matchpartij is een sprekend voor beeld van het laatste geval". Mr. Gunsberg was zeker niet met de geschie denis van onze bondswedstrijden bekend, anders had hij het, Goudsche tournooi van 1884 kunnen noemen. Nagenoeg alle partijen werden met c4 begonnen, liet was als 't ware een aanstekelijke ziekte en een der deelnemers gaf het zeer treffend den naam van het zephyr-tournooi." De 10e partij (Giuoco piano) won Steinitz. De lle partij (d4 opening) werd remise. In de 12e partij, die Dinsdag G Jan. gespeeld werd, waagde G. zich eindelijk aan het Evansgambiet. Tot den IGen zet van wit was de partij volkomen gelijk aan de correspondentie partij Steinitz-Tschigorin, in plaats echter van 1G... P.eG voerde S. een wij ziging in en speelde P.g4 Spoedig daarop kwam een brillante combinatie van Gunsberg die Stei nitz noodzaakte reeds bij den 24sten zet de vlag te strijken. De stand was Dinsdagavond G Jan.: Steinitz 4, Gunsberg 3, 5 remises. Er worden hoogstens nog 8 partijen gespeeld. Ten slotte wordt hieronder nog een vergelijkend overzicht gegeven van de voor 1890 en 1891 ge raamde uitgaven ten behoeve van de verschil lende afdeelingen der Oorlogsbegrooting. H a o ooo - . ?^T m" o-, t-' ^ cf ei" oïr-T ?f cc co o cf t -* O<»IO-*T-I t-o-ai-^ïo-oc^ic -H (N C^ x, Ol 07 Cic-TO Cl O ' O t- in O cl O OOOOOO-*OCOO 10 co w o? o 30 u-ïinooooxoooo 10 IQ cc CC cv CO ^t--fXt7-Xi-HOCOÏDO Nummer der Afd.'Oling In het vorige deel van dit artikel (Weekblad 700, blz. 5) ziju, gelijk men zul opgemerkt hebben, etnlge regels In verkeerde volgorde ge plaatst; h-1 gedeelte der 2de kolom, regel 13 v b., tot en met regel 4 v. o., moet e.-ist volgen op regel 21 v. o. der dt-rdökolom. In ue 2de kolom regel '-2 v o. moet aangesteld veran derd worden in ?(//gestel 1. EEN MAROLLEN HUWELIJK. Machielken en Mariaatje, die vandaag elkan der trouwen voor wet t-n kerk, zijn beide kin deren van het onverbasterd en eigenaardig Brus sel-ch-Marollengewest. Van toen ze zaïnen nog school gingen bij meester Blinkmoech in de Miniemenstraat, wareu ze speelkanaeraadjes, en met de jaren vergroeide deze eerste kinderlijke sympathie De 7e en 12e partijen zijn tot dusver de brillantste. Dr. Tarrasch schijnt door Gunsberg's aanvan kelijk succes met moed bezield, of is voor de ver leidelijke aanbiedingen bezweken, zooveel is zeker, dat hij van plan is veranderd en toch in het voorjaar met Steinitz te Havana een match zal spelen. Blackburne is uitgenoodigd in Havana een serie blind- en simultaan-voorstellingen te geven. Uit Dnitscbland bericht men, dat Dr. Tarrasch van l Jan. af' de leiding der Deutsche Schachxitunff heeft op zich genomen. DERDE MATCH PARTIJ. 13 December. Geweigerd Koninginne-gambiet. Wit. W. Steinitz. l d4 d5 2 c4 e 3 P.c3 cG . . Deze verdedigiagBzet werd liet eerst in praktijk gebracht door Kosenthal in zijn match met Dr. Zukcrtort in LSKO te Londen. Het hoofd doel van dezen zet is vroeg of laat e5 te kun nen spelen, en is cG noodig om den d pion gedekt te bonden. 4 e.'i 5 f '5 l! P.U3 7 P.t'4 P.fG L.b4 P.bd7 o?o! Zwart. J. Gunsberg. 12 L.b3 L.f 13 L.gf> L.e7 14 o o Bteiniti: beschouwt de de ruehade in.de moeste openingen als tijdverlies, van daar dat hij gewoon lijk tot dezen zet zeer laat ot in het geheel niet besluit. 14 . . . r.f.15 15 L.e7: P.e7:! ____ Na 15 .... De 7: krijgt zwart door afruil op d5 even eens een lossen d pion. . beter dan in eens 8 L.c2 Ons komt 8 cdó : verkieselijk voor, waardoor bet nadeel van een geisoleerden pion vermeden wordt. 8 ... dc4:! !* L.c4: e") 10 P.e-2 eu4: H edl: 11 I'.d4: ging niet aan wegens 11 ... L «:{ :f VI br3 : Wit kan in geen ge val een geisoh-ertlen pion ontgaan en kiest den rtinst /.wakken. 11 ... P bG IC P.g8 17 P.ce4 18 D.d2 l!) T.del 20 T.e2 21 T.fel 22 P.c.' 2.'! hg.'i: .... De LgG Pbd5 bij Dd7 T ad P.15 P.g.'i: P.c3: te zetten van zwart verraden angst. De zw: positie was tu goed om nu reeds op remise te spelen. 24 bc.-i: T.fe 25 D.f-1 T.e2: . . . Wit dreigde na af ruil op eS, D.cT te spelen. 2G T z2 : K 18 27 K.t2 D.dtj remise. VIERDE MATCH PARTIJ. 15 Dec. < auoco piano. Wit. Zwart. Gunsberg. Steinitz. l e4 eö.'! L. cl L.c5 2 P.f3 P.cG 4 d 3 PJG tot wederzijdsche achting eerst, tot vurige liefde later. Mariaalje en Machielken bewonen sedert hunne allerprilste jeugd het deftig en drukke Vossegangsken. De ouders van 't meisje zijn eerlijk gekende »vii-chverkuupers", die heel goed voech doen" en in den tijd zelfs een stal i de»Vischmet" bezaten; Machielken is een weesjongea van treffclijke familie, en vent overdag met groenten en aardappelen, waarbij hij een warm stuiverke verdient 's avonds is hij zaaloppasser in 't Poesjenellekot, en deelt m<êin de winsten dier onderneming, 't Was dan ook daar, ond>-r den indruk van roerende dramas of drollige »klicbtekes," dat Machielken voor goed zijn hartjen aan 't blonde kind versprak en het hare verkreeg. met het eerlijk vooruitzicht, vroeg of spa van 't beminnelijk meisje zijne wettige vrouw te maken. Nooit, in dans- of feestzalen, zag men Machiel ken zouder Mariaatje; in den stoet van El Blad, op de beruchte kermisseu, wandelden ze naast. elkander, bij een Spanjool, zij een Genoveva van Brabant vertoonend. Wel durft men Machielken in de wandeling den scheldnaam van zonueklopper" toevoegen, en toch is hij een naarstig en oppassend ventje, die geen vlieg kwaad zou doen. Maar de jongens der buurt zijn gebeten op hem en jaloersch, waut Mariaatje gaat door voor een mooie partij ; zoodat wij met reden mogen zeggen dat ijverzucht alleen den Marollenjougmans dit ho nend woord in den mond lei. De vader der bruid heeft vroeg in den morgen zijnen winkel geopend. De deur van 't justitie paleis zit nog half in den mist verscholen, de klokken zelf slapen nog, maar alreeds is de Hoog straat wakker. Op 't platkier dreunt het getriptrappel der kloefen van fabriekameisjes en arbeiders die zich naar hun werk spoeden, het zakje met boterhammen en het kruikje met kof fie aan de hand. Uit de smalle steegjes worden ftootkarretjes en kruiwagens buitengesleurd, of wagentjes met Crème door Brusselsche Italianers getrokken : de Hoogstraat immers ts het wachtkwartier dier openbare plaagg^sten. Bij Mariaatje's vader steekt de »WTalvisch" uit. 't Zal vandaag stuiven: m'nen trouw! IJpg vooraleer het zeven uur geslagen is t-r Kappelkerk is het een aanhoudend komen en gaau io den :>Walvisch". De wijven der buurt, nieuws gierig en babbelziek, komen een lammekcn wet ot' 'uen boestring (haring) koopen, iu de blijde verwachting de bruid te zien of iets te onder scheppen dat tot kommeeren aanleiding geeft doch de b uid vertoont z ch niet tn de vader blijft stom als de visch die hij verhandelt. Eindelijk verlaat de stoet den Walcisch, om zich naar 't stadhuis te begeven. Een goedkeu rend gemompel gaat op uit de groep vasdocbters, die met spannend ongeduld voor de deur stonden te wachten. Vooraan stappen de vader met de dochter, daarna volgen de moeder en Machielken. eindelijk de getuigen, de bruidjutïers en de genoodigden. De vader heeft zijnen besten jas soud van faciioen mó van 't fijnsie laken" (dit zegt hij zelf) voor den dag gehaald; eene luis van eerbied waardigen ouderdom versiert zijnen grijzen kop. Fier en deftig stapt hij voort, L.e3: .... Z\v. haalt met opd(J zet de pionnen naar voP o^ ren, ten einde zijn Kof u»* . . . . . /. niiigm in werking te , . _ . brengen. Stond zijn Ko*;bb! ning1 slechts op L8 in* -ë** plaats van e8 dan was cb3 : waardoor het witte centrum verzwakt wordt. Toch is de zet tijdverlies. 12 c3 f6 13 Lc2 c5 5 L.e3 G te3: 7 o?o 8 L.b5y? 9 L.a4 10 D.d2 J'.g4 plaats , ..?*,?,.?,. .. 11 Tel D.aG? het voordeel op zijn kant. . . . Zwart beoogt hier- 25 1)5 D.a4! mee 12. .. bD 13 L.b3: 14 2G D.l)2 Pf'7 27 P.d2 De positie wordt steeds ingewikkelderen deypanning moet voor de beide _ _.?spelers, wier fortuin en . . Om di te voorkomen, reputatie bij eiken zet op 14 b4! cb4: het spel staat, hevig en 15 cb4: P.cG afmattend zijn geweest, 16 L.l>3 D.bG 27 ed4: .... Nn kan 17 al niet 28 ed4 : D.bC geschieden. 29 P e2 d5 17 a3 L.d7 30 edr). i» dc 18 P.c3 i'e7 ;51 1)a3: Kd8? l!) h3 P.hG 32 a5M P.'b5 20 d4 T.d8 . . . . Op Db5: zou vol21 T.il TJ8 gen: 3:i D.dfi:, D.e2:, De partij is vol zwakke J,.al en wit wint. punten en vereischt van ;-);} J).e7 : j K.e7 : weerskanten de meest 34 ab,g : abG : mogelijke zorgvuldigheid, «jr, p,c4 T a8 In een dergelijk spel kan '.,',. -p' i p jy n oogenblik van onat- ',?13'i/. ,r' 1 tentie alles bederven. ??' ,,: i'tr Zeltbedwang is in zulke 38 l .al : ? _ gevallen oen eerste ver- 39 P.f4 K.f7 eischte. 40 P.eG T.e8 22 l).f'2 T.c8 41 L.a4 23 T ad D.aG PU /wart gaf na eenige 24 a4 D.bG verdere zetten het spel op. VIJFDE MATCH PARTIJ. Koninginne-gambiet. Wit. Zwart. Steinitz. Gunsberg. l d4 d5 13 K.b3 Pd7. 2 c4 dc4:? 14 e4? P.c5f 3 e3? 15 K.cüP.e4: 3. l'.f3, zooals in de 7e 10 P.h4 P.c3:f partij dezer ma ch, ver- 17 K.Co: L.eG schaft Wit terstond iiet 18 f4 P.fG betere stel. l<) f;, E d;, :> . . . eö20 jt-l L.e7 4 de5: D.dlif 21 K c2 L.e4f 5 K.dl: P.cG 2^ K.böP.d7 G L.c4: P.«>5: 2:5 go i'G 7 L.b5f cG 24 Kg4 P cöf 8 L.e2 L e-G 25 K.a3 T.dSf 9 P.c3 o-o-of 2G b3 I'.a4t! K) K.c2 P.fG 27 Kal: T.d4f 11 P.B l'eg-i 28 b4 T.b4^ 12 T.tl L.f5f Xiv. geeft in 2 zetten mat.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl