Historisch Archief 1877-1940
)I &STËEB AMMlR, WEEEBLAD VOORNEBERL A N D.
Edam in rep en roer.
(Rutnor in casa.)
Boe Ds. TEXTHOF, a?s ni'e£ zuiver op de gr..iat", door de -E-lammers wordt gekazigd.
?JULIUS PRUTTELMAN BROMMEIJER.
Br! wat een win-
/ter. IJs, sneeuw,
sneeuw, ijs. . . .
Een dicht gevro
ren kanaal, dure
brandstof, dure le
vensmiddelen ... en
dan bij al dien last,
dat gebrom van arme
lui, die in den zomer
niet gespaard heb
ben voor den winter.
Kindervoeding,
al.gemeene spijziging,
bedeeling, voorschot,
heel de wereld lijkt
wel n diaconie, 't
Is tegenwoordig, om
met Dr. Kuyper te
spreken, wel een
gpe?de tijd om te zien
hoe je staat ten
opaichte van de genade,
want de buidel wijkt
niet van je rechter
hand. Maar er is een gemakkelijke zij aan
de zaak: je behoeft niet bang te wezen dat
je linkerhand zal weten wat jo rechter doet,
want al had die eerste een geheugen als een
oliphant, zij kan al je weldaden niet bijhou
den. En daar beginnen ze nu al geid te
vragen voor kinderkleeding menschen als
A. C. Wertheim, Martin Wol f f. Hugenholtz,
gaan alweer regelrecht den socialistische!! kant
uit. Domme lui! Begrijpen zij dan niet dat
al die fraaiigheden beginnen met «particulier
initiatief" zooals 't tegenwoordig heet en
er dan weldra een tijd komt, dat de particu
lieren het niet afkunnen, zoodat dan,
na veel vijven en zessen, de heele burgerij,
of zij wil of niet, er voorgespannen wordt.
?Over enkele jaren komen ze daarvoor je
brandkast weer plunderen .... met een
belastingbillet. Ja. dat's een drommels werk,
?dat de menschen, zelfs je slimste koppen, zoo
kortzichtig zijn. Dat vraagt eerst om je sok
ken, je schoenen en je borstrokken
maar waar blijf je? Tevreden is dat volk
nooit 't is om je pelsjas te doen, en zij
zullen met al die lieve barmhartigheid 't grauw
zóó bederven, dat het je zelf naar de bedee
ling stuurt om in je eigen huis, in je eigen
pantoffeltjes en chambercloack, in je eigen
fauteuil gezeten, zich bij je^ haard te gaan
warmen. Er komt, dat wil ik maar zeggen,
een verkeerde draai in de wereld, en Wert
heim en Wolff e. t. q. brengen die daarin
want als dan na eenigen tijd de socialisten
komen om dat werk te voltooien, zal het den
heeren niet helpen, als zij zeggen: maar, zoo
hebben we dat niet bedoeld; want die zullen
antwoorden: bedoeld of niet, het doet er niets
toe; wij bedoelen het zoo en het proletariaat
is de baas.
Het proletariaat en de effectenlui, ja
dat zijn nu langzamerhand de heide machten
die de lakens uitdeelen. Dat zie je nu weer
met de beurs. Eerst moest er een beursbelas
ting komen, omdat het niet heette aan te gaan,
dat er in de stad iets te krijgen was, waarvoor
de rijke lui geen geld betaalden. Alles, ook
de Beurs moest offeren aan het gemeen. Wel
hadden ze nog een beetje over voor ons hee
ren van den handel, want het_ ging met een
zoet lijntje, en ze zeiden: Ja, je wilt nu wel
beursgeld betalen, maar dit is om een potje
te matten, om daaruit te bouwen een nieuwe
Beurs, 't Was niets anders dan een doekje
voor 't bloeden. De Beurs was en bleef Beurs.
Beroerd tochtig, vochtig, ongezond. Je zou
er evengoed vuren in kunnen stoken, zooals
j ze thans op de l'arijsche straten doen, om de
verkleumden te gerieven, maar natuurlijk
zoo iets gebeurt wel voor locgloopers en niet
voor respectabele burger:?, die welvaart om
zich heen verspreiden en inmiddels van de
kou vergaan. En wat je ook zeide of' deed.
hoe je ook jeremicerdc. protesteerde of
requestrecrde, ze lieten ons staan in die steenen
doodkist, alsof er aan 't gebeente en het vleesch
van een koopman niets verbeurd kan zijn.
Maar zie je, daar komen de efi'eolcnlui. En
precies als de proletariërs roepen ze.
vereenigt u ! En dat loopt te hoop e:i dringt
en dwingt en eiseht en schreeuw! : een beurs !
een beurs M of wij maken revolutie, we gooien
de beurs uit elkaar, en juilie heeren van den
goederen-handel, die de eerste viool tot dus
verre gespeeld hebt, we zullen je mores loeren
en je zult onze knechten worden Dan kan je
bij ons komen bedelen.... En natuurlijk,
Gijs heeft geen courage in het lijf. Tegen
het proletariaat durft hij nog wel zijn tanden
te laten zien, maar tegenover de ett'ectenlui
is hij zoo zoet en zoo zacht als een lammetje.
Willen de lieeron dat wel dan staan wij
gereed U te dienen. Arme kerel, waar moet
hij het geld van daan halen om het niet niet
de andere proletariërs te kwaad te krijgen.
Want hij staat tussehen die beiden in ! Ik
ook. maar Goddank in mijn ongeschonden
onafhankelijkheid. Ik. Julius l'ruttelinan
Brommeijer, zeg tegen de Jordaan, blijf waar
je bent, komt me niet te na, of ik stuur je
de huzaren op 't lijf; en tot die andere
revolutiemannen : gaal waar je wilt: denk je bij
geval dat ik om je verlegen ben ? I k sta aan
mijn pilaar en zal jelui er dus zien zonder
een zweem van aandoening. Al die kooplui
met hun drukte en bedrukt papier kan ik
missen ; maakt maar ruimte en ik zet
met mijn collega's en vrienden een dozijn
easy chairs in onzen hoek, om op ons gemak
rustig en bedaard, zooals het een immens
gefortuneerd groothandelaar past. de wereld
markt gade te slaan en te bepeinzen
Gisteren was mijn neef bij mij. Hij is in
Duitschland op een handelsschool geweest.
dweept nu niet Sauerkraut en dcrgelijken.
»Scli/ieiiliy moet je zijn,'' vindt hij, en dat
zijn de Hollanders niet. Mogelijk omdat ze
zoo weinig uniformen dragen, /oo'n uniform
geeft zedelijken steun, zegt hij. al is het maar
een pet. Wie een uniform draagt, kan niet
ondergaan in den grooten hoop van gewone
menschen mot jasjes en honge hoeden. Die
uiterlijke distinctie is een teeken dal men zich
zelf respecteert.
Dezen keer bracht hij de hiilii/wl/r nier.
met een lange lijst van onderscheidingen, !>ij
gelegenheid van het Or/lenn/r*/ uitgedeeld.
Hij had ze geteld: 17KÏorden, en in isüti
maar 1490! Duitschland is een land. dat. voor
uitgaat. Wat beteekent in vergelijking daar
van ons armelijk leeuwenbezendinkje!
Dat wil ik wel gelooven, ' zei ik. we heb
ben nu nog maar n orde. De Ed\onkruon
is weg. en de Gouden Leeuw van Nassau
ook. Wou je dan nieuwe orden invoeren?
Hij schudde het hoofd. Dat is niet noodig.
Lees maar eens deze opschriften.
Ik las :
Grosskreuz des Ilothen Adler Ordens mit
Eichenlaub und Schwertern am Ringe.
Grosskreuz mit Eichenlaub.
Rother Acller Orden erster Klasse mit
mit
mit
mit
mit
Eichonlaub und Schwertern am Ringe.
Rother Adler Orden erster Klasse mit
Eichenlaub.
Stern des Rothcn Adler Ordens zweiter
Klasse mit Eichenlaub und Schwertern am
Ringe.
Stern des Rothen Adler Ordens mit Eichen
laub.
Rother Adler Orden zweiter Klasse
Eichenlaub und Schwertern am Ringe.
Ilother Adler Orden zweiter Klasse
Eiehenlaub.
Rother Adler Orden zweiter Klasse.
Rol.her Adler Orden d r i tier Klasse
Schleife und Schwertern am Ringe.
Rother Adler Orden drifter Klasse
Schleife.
Kother Adler Orden vierter
KlasseIs het daarmee uit?'' vroeg ik.
.Ja. Practisch hè! Ieder kan nu krijgen
wat: hem toekomt, en een ridder van de vierde
klasse kan nog elf proniotiën maken.'1
»'t Is waai', zoo zou je ook onzen Leeuw kun
nen vermenigvuldigen."
Zeker. Je zou hem kunnen geven met een
lint om den nek, om den rechter voorpoot,
om den linker voorpoot, om den .staart, lig
gend, opzittend ..... enfin, je zou iemand
ridder kunnen maken van den slapenden leeuw,
van den gapenden leeuw, van den omgevallen
leeuw, van den opgezetten leeuw, en dames
b. v. zou je de orde kunnen verleeiien van
den Xederlandscheii leeuw zonder tanden . ."
Ik vind het idee zoo kwaad nog niet. Maar
met minder dan een leeuw met een lint om
den nek en een ring door den neus doe ik,
het niet. Ik weet wat ik waard ben.
L A ATST E ]! E RI(' HTEX,
per O n d e r a a r d s c h e S c h i e l, b l a a s b a l k.
Nadat Mr.
Hartogh van Dr.
Sehaepinan had vernomen.
dat de wereld zich
niet laat regeeren met
verzen van ('oppée,
heeft hij dadelijk zijn
exemplaar van de
werken van laatstge
noemden dichter naar
eene auctie gezonden.
;j de versregels
Oroule donc, o mon
i passé, croule,
Espoir des avenirs
l niesquins. . .
zijn duidelijk de spo
ren van een traan
zichtbaar.
De heer Hart.ogh
bestudeert thans de
Si'liaepman.
het touw zetten, welke de regeering aanlei
ding zal geven, als voorzorgsmaatregel, twee
lichtingen niet spoed op te roepen.
Keizer Wilhelm is over het plan geraad
pleegd en heeft verklaard, dat het weerklank
bij hem vond, ofschoon hij zelf van verras
singen en alarmeeren eene andere opvatting
had. De Belgische regeering zal de onze
dienen van raad en voorlichting.
* *
*
Naar aanleiding van den bekwamen spoed,
waarmee het dag. bestuur onzer hofstad met
burgervader lliie.nl aan 't hoofd, de
sneeuwopiuiming ter hand nam, en de diepe ritst,
waarin een, vooral in deze tijden gewichtige
tak van dienst, met name de stadsreiniging,
schijnt te verkeeren, zegt men daar in plaats
van rust roest Koest rust.
In de .\tKii/tr HoUerdamsclir ('onnut'/, van
-1. Januari lezen wij: «verschil van rk-lding
bestaat tusschen Rafaël en Rembraudt, tus
schen Israëls en Tadenia: tusschen Jaap
Maris en Barend ('onielis Koekkoek bestaat
eenvoudig het verschil van kiuixt en /raiikinist."
De oolijke zetter heeft zeker eene k in
plaats van een y gegrepen, zoodat het ge
erde publiek behoort te lezen : «verschil van
yiniNt en iranijunut" Of is het een .\el in plaats
van een .; etter, dien we hier te verduwen.
hebben ?
dichtwerken van Dr.
Hel, gerucht loopt, dat de minister van
oorlog, om de beschuldigingen van den heer
'lindal te weerleggen, onverwachts eene mo
bilisatie met spoed heeft: willen uitschrijven.
Zijn collega llarts.cn heeft hem opmerkzaam
gemaakt, dat zulk een proefneming in Europa
geen weerklank" zou vinden, tenzij zij door
omstandigheden was gemotiveerd. De minis
terraad is thans, naar wij van welonderrichte
zijde vernemen, in overleg getreden met de
verschillende bonden voor algemeen kies- en
stemrecht. Deze zullen eene manifestatie op
DE BEURS OF
(Zie de plaat.)
Koor der cffcclcnmanncn:
't Is lang genoeg gemard, te lang reeds ons
(gesard.
Voor d'al te nauwe keurs verrijze een nieuwe
(beurs.
Zoo niet, dan laten wij uw goed'renhandel
(zitten,
En blijven onder ons, wij, mannen van de
(pitten.
De Uu-ryemecntcr:
\ O dreigend onheil! Ja, thans moeten wij 't
(bezweren.
(jij ziet het, nood breekt wet!
(Ter ;;ijde:)
Lk wil wel zoo, mcneeren.
CORRESPONDENTIE.
./. A', Alkmaar. Wc zullen zien of we van
uwe inzending iets kunnen gebruiken, maar
Brommeijer in reeds een vast geëngageerd
medewerker.
J'. D. We hebben vertalingen genoeg en
kiezen zelden zóó taaie, dorre stukken, als
nu ter uwer beschikking blijven.
f i. d. Welzeker! gaarne hebben wij in
zendingen voor pag. i. Hoe geestiger hoe.
liever, ondeugend desnoods, maar niet per
soonlijk korte stukjes s. v. p.
II. II. W. Natuurlijk! elke inzending di,>
geplaatst wordt hoiioreercu wij en zoo goed
mogelijk, een arbeider is zijn loon waard.
M. il. V. Zend uwe stukjes maar eens ter
inzage Singel 202.