No. 710 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. demisch gymnasium en het nieuwe Rathhaus te Weenen. In 1862 werd hij bouwmeester van den Stephansdom, waarvan men de restaureering als zijn hoofdwerk kan beschouwen. Omtrent den onlangs gevonden Titiaan schrijft men uit Rome: Benige maanden geleden werd door den historicus der nieuwe kunstgeschiedenis, Giovanni Cavalcaselle, te Padua, in het huis van den geneesheer dr. Zotti onder andere oude schilderijen een Titiaan aangetroffen, die met een dichte stoflaag bedekt was; Cavalcaselle hield hem eerst voor uit de vroegste wijze van den meester afkomstig, spoedig daarop echter herkende hij hem als tot diens later tijdvak behoorend. De eigenaar van het schilderij heelt dit nu naar Rome gestuurd, waar het onder de handen van den restau rator Bartolini hersteld wordt en in bezit van de regeering zal overgaan. De kunstkritikus van den Fracassa houdt het schilderij wel voor een van beteekenis, maar niet voor een der grootste stukken van Titiaan. Het stelt den heiligen Hieronyraus voor, een geliefde figuur in de schilder kunst der 14e en 15e eeuw. Het is een bijna vier kant stuk, anderhalven meter hoog en bijna even zoo breed. De zeer verbleekte, vergulde lijst is uit de 17e eeuw afkomstig en van zeer gezochten stijl. De heilige is te halver hoogte voorgesteld. Hij is naakt, met een rooden mantel bedekt, zooals men dien op de schilderijen van Spagnoletto aan treft, alleen is het rood minder warm, dan Ribera het pleegt te schilderen; het is het mooie Venetiaansche karmijnrood van Gian Bellino en Vecellio. De uitdrukking van het gezicht is niet zeer pijnlijk; het hoofd is het best geslaagde deel der schilderij en door fijnheid, kracht en levendigheid van het licht, bijzonder aan de slaap en aan het oor, uit muntend. De baard heeft aan de wang iets hards in de lijnen; het hoofd is meer dan drie kwart links genomen. Over 't geheel moet de schilderij goed bewaard zijn. Uit Parijs wordt gemeld, dat Meissonier om ge zondheidsredenen zijn post als president van den oppositie-salon heeft nedergelegd. Hij zal wor den opgevolgd door Puvis de Chavannes. Naar den fautenil van Leo Délibes in de Aca démie des Beaux-Arts dingen reeds Lalo, Guiraud, Widor, Joncières en Dubois. Op de veiling der schilderijen-verzameling Komadina bij Rudolph Bangel te Berlijn, brachten twee portretten van Defregger 1600 en 1700 mark op; De kunst in liet klooster van Grützner 2790 mark; drie vrouwenportretten van F. A. von Kaulbach 1100, 1500 en 1800 mark; een Studiekop van Gabriel Max 1200 mark; op het stuk van Makart, GretcUen, werd 5000 mark geboden. TOONEEL EN MUZIEK. liet nieuwe cahier de charrfes van de Parijsclic opera. Er wordt van 22 dezer uit Parijs geschre ven : De tooneelcommissie, door den minister van onderwijs ingesteld, is gisteren met de beraad slaging over het nieuwe cahier de charges voor -de Groote Opera begonnen. De minister Bourgeois legde haar een ontwerp voor, dat van het tegen woordig cahier nog al afwijkt en aan de meeste wenschen welke de kunstvrienden koesteren, tege moet komt. In plaats van vier of vijf, zal de opera voortaan zesmaal in de weck spelen. De directie zal vrij zijn in het kiezen van nieuwe stukken, voor buitenlandsche werken geen autori satie meer behoeven, maar, zooals tot heden, in -het jaar zes nieuwe acten van Eranscke compo nisten moeten opvoeren. Het verbod, dat er in de groote opera niet mag gesproken worden, vervalt, nadat een daarmede overeenkomend verbod voor Schaakspel. ? 3de Jaargang. l Februari 1891. Redacteur: RUD. LOMAN, te Londen. Adres : 3Iira Lodge, 49 Deronda Road, Ilcrne Ilill, Londen (S. E.) Probleem No. 60 v. Shinkman (Grand RapidsU.S A.) ZWART 5 stukken. f g a b c d e WIT 8 stukken. Wit geeft in 2 zetten mat. Wit: Iv.h2, D.dl, L.(18, P.al en a5, pionnen cl, f2, g3. Zwart: K.dl, T.e6, pionnen (13, d5 en d6 Oplossing van probleem no. 59 van J. Drtina. l D.a7, K.d3: 2 D.c5, j'^ 3 J;^ 4 K.b5 2 T.d-1, ad 'lib. 3 L.a-i $ K.bil ,-, rP ,, . I K' c3 ., D.al -. ! 2 l.114 T, ,-', ~ 3 T . 4: e2 ) '' |lv b!) L.a4 ? c5 2 D.aijf K.bl 3 I).a4 ± Goede oplossing ontvangen van bot cindspel (nummer van 18 Jan.) van W. v. II. to Delft. CORRESPONDENTIE. A. A. Toose, te Baarn. Uwe oplossingen van nos. 57, 58 en van het cindspel zijn niet goed, die van hot probleem van Cohcn was in orde. Bij het eindspel is het niet de vraag de koninginnen opéra-comique, geen opera's zonder dialoog te geven, reeds lang vervallen is. Eene groote afwis seling in het répertoire wordt den toekomstigen directeur voorgeschreven. De grootere kosten, die hierdoor ontstaan, worden daardoor vergoed, dat het tot heden verplichte tarief voor de plaatsen slechts voor de mindere plaatsen wordt behouden. De prijzen der hoogere plaatsen kunnen de directeurs elk jaar naar eigen goeddunken bepa len. Komen er loges van abonncs vrij, dan mogen ze die zelfs onder de gegadigden bij opbod verkoopen. Bij den sterken aandrang tot opera-abon nementen is dat een buitengewoon voordeel voor de directie. De verplichting, dat voor elk nieuw stuk een geheel nieuwe monteering moet worden verschaft, zal vervallen. De directeurs zullen alleen aan het einde van hun directie de gelijke waaide aan decoratieven en accessoires moeten teruggeven, die zij overgenomen hebben. De duur van het privilegie wordt van zeven tot acht jaar verlengd. In de zitting van heden ontstond eene discussie tusschen den minister en den bouwmecsh r van de opera, den architect Garnier. De laatste kwam op tegen de dikwijls vernomen en nu door Bour geois opnieuw ingebrachte klacht, dat do ii.rick- i ting van het opera-gebouw de snelle decoratie- j verwisseling onmogelijk maakt, omdat slechts do | decoraties voor vier opera's te gelijk in liet ge bouw kunnen worden bewaard. Garnier beweert, men kan gemakkelijk een voldoend decoratiemagazijn en een groote repetitiezaal bij de opera aanbrengen. Deze verklaring is gewichtig, daar Garnier tot nu toe elke zoodanige uitbreiding van zijn monument als eene schonding daarvan aiwees. Te Wiesbaden wordt tegen Juni van dit [ jaar door den Ciiciliën-Verein'" het houden van J een Middelrijnsch muziekfeest" op groote schaal voorbereid. Het comité, dat zich voor het feest gevormd heeft, heeft vooreerst zijn best gedaan om het daartoe gevorderde waarborgfonds in de kringen der belanghebbende» te laten volteekcnen en het is in weinige dagen tot stand gekomen. Tot heden moeten er reeds voor over de 20.000 mark vast voor gcteekend zijn. Men verwacht van de stad Wiesbaden eene subsidie van 3000 mark, en nog vele andere bijdragen zijn bc- j loofd, zoodat er wel 40,000 mark zal bijeen komen, i Bovenal zou zulk een muziekfeest voor do wereldbadplaats \\iesbaden in elk opzicht van het hoogste belang zijn, en aan bot volgend zoiners-a'soen zon der twijfel eene groote aantrekkelijkheid geven. Daarna heelt zich het comitémet de samen stelling van het programma en de keus d :r feestdirccteuren bezig gehouden en is mot d ze taak : op zeer bevredigende wijze geslaagd. Het muziek feest zal drie dagen duren. Den eersten zal het oratorium Messias opgevoerd worden ; den tweeden als hoofdnommcr Becthoven's Ncf/cnde ft;/n]ili<m:e met eenige andere beroemde compositieu, do laatste dag zal meerendeols aan solo-voordrachten gewijd worden. De opvoering van den eersten dag zal, zooals gewoonlijk door den directeur van de feestgovende vereeniging dus door <Ien heer Mar tin Wallenstein van den Cacilieu-verein" geleid worden, voor de beide anderen zal een bijzondere feest-direclour uitgcnoodigd v.'orden. zoaals d;t overal en ook steeds aan den \eder Uijn liet geval is. Op voorste] van Dr. Albert Wilhelmy werd hiertoe de directeur der Weener hoiopcra, Wil helm Jahn gekozen. Namens liet comitétele- i graphcerde terstond Dr. Wilhelmy aan Jahn r-u verkreeg daarop de volgende dcpiVhe tot ant woord: Met het grootste genoegen; voor mijn dierbaar Wiesbaden en zijn onvergetelijk publiek ben ik steeds bereid. Vele groeten en besten dank! Jahn." Jahn was, zooals men weet, acht jaren directeur der hof-opera te Wiesbaden, vóór l af te ruilen; maar wit moet de zw. koningin winnen. Wanneer bij met bet paard alleen over blijft, kan hij slechts remise maken. E. II. E. v. W., te R. Dank voor vriendelijke toezegging. U doet het best uwe bijdragen aan den redacteur en niet aan do redactio ie .sturen. Van harte beterschap. BUITENLANDS!'II NIEUWS. De match Stcinitz?Gunsberg werd Donderdag 22 Januari geëindigd. Nadat 19 partijen gespoeld waren was de stand; Stcinitz (i, Gunsberg 4 en 9 remises. Daar de match tot 2') partijen beperkt was, kon Gunsberg in geen geval den stand moer j gelijk maken en bet was daarom overbodig do twintigste partij te spelen. De jongere meester heeft de verwachtingen, die men algemeen van hem koesterde, ver overtroffen ; geen schaker ter wereld toch beeft tot nog toe gunstiger resultaat tegenover den onovcrwinnclijken riteinitz kunnen bereiken. Alleen Prof. Anderssen verloor zijn match tegen Steinitz met l! tegen 8 winstpunten; maar dit is 25 jaar geleden en in dien tijd was S. bij lange na nog nie! de gevierde matador van thans. Wij gelooven echter niet. dat de uitslag voor G. zoo gunstig zou zijn geweest, indien Steinitz minder nadcelige experimenten bad ge maakt. Wat de partijen betreft, zoo ware hotte wenschen geweest, dat beide speler-i een weinig meer variatie in de openingen hadden gebracht. Dat de belangstelling van het New-\ 'irker publiek gedurende de tweede iieli't der match zeer ver flauwde, is waarlijk niet Ie verwonderen, wanneer men bedenkt ilat van do i'.1 partijen, 11 mot dl of P.f3 gconend worden, welke opening nagenoeg altijd eon vervelend en stijf spel tengevolge h;'elr. De partijen droegen over hot algemeen ecu meer geleerd dan geniaal karakter, eu in dat opzicht kan deze match geen vergelijking doorstaan met die van bet vorige jaar tusschen Gun.ilienr 011 Tschigorin in Havana. Om ons verslag compleet te maken laten wij een overzicht volgen van al (Je gespoelde partijen. Partij No. Datum. Opening. l'itslag. 1. 1890 9 Deo. '\ (14 remise. 2. .. 11 SpaaiiM-h S. won. .'!. l.'ï., l d4 remise. i. 15 ., (iiuoco piano G. won. f). ., 18 ., l d4 l-, won. 6. 20 ., l (14 S. won. 7. .. 22 ,, l «14 S. won. 8. ., 27 (iiuoco piano remise. 9. 29 l P.f3 remise. hij te Weenen benoemd werd. Het hoftheater te Wiesbaden heeft aan hem zijn bloeitijd te danken. Er is, volgens eene kroniek van den Parijschen verslaggever van het Journal de Bruxelles, nog altijd sprake van de monteering van Lohengrin in de Groote Opera te Parijs Een van de directeu ren, de heer Gailhard, heeft daardoor kans als directeur te kunnen blijven ; want zooals men weet waren de grieven tegen de tegenwoordige directie zoo groot, dat aanblijven onmogelijk scheen. Deze directeur bewijst hierdoor thans un rude gaillard" te zijn, die de bakens wist te verzetten nu het getij verandert. De minister Bourgeois, die zich zeer voor kunst interesseert, is zeer met dit plan ingenomen. Bovendien wordt de strooming voor Wagnerscke muziclc ook bij een groot aantal kunstenaars zeer sterk. Zooals men verbaalt brengt Messager, de componist van Opéras-Comiques en Operettes al zijn vrijen tijd in de partituren van Wagner door, Audran betreurt bet, dat hij er nog niet toe kon komen een lyrisch drama in Wagnerschen stijl te schrijven, en Charles Lccotq is bijna ieder jaar in Bayreuth te vinden. Gaa' men nu na dat in 18(iO, toen Wagners muziek te Parijs werd uitgefloten, zelfs lierlioz zijn partij zeer flauw opnam, dan zou Wagner, indien hij thans nog leefde, zeker getroffen zijn door de waardeering, die men aldaar thans voor zijne werken heeft. Alleen de dichte; Baudelaire nam toen openlijk zijne partij op, waarvoor hem Wagner in een brief, gedateerd 15 April 1861, bedankte en die aldus aanvangt: Mon cher Monsieur Beaudelaire ! J'étais plusieurs fois chez vous sans vous trouver. Vous croyez bien combien je suis désireux de vous dire quellc immense satisfaction vous m'avez preparée par votre article, qui m'bonore et qui m'encourage plus que t out ce qu'on a dit sur mon pauvre talent. . . ." liet is eene groote voldoening dat in de Grooto Opera, waar Tannbauser werd uitgetloten, Lohen grin (en daar valt thans niet aan te twijfelen) een schitterend succes zal hebben. v. M. Do jonge viool-virtuoos Jacques Jacobs zal zich dezer dagen in hot Paleis voor Volksvlijt'' doen hooron. in werken van Vieuxtemps, Wieniawski on Dancla, met orkest-begeleiding. De hoor Charles de la Mar, directeur van het Theater Tivoli" viert Maandag 9 Februari a. s. zijn vijf on twintig jarig jubileum ; alsdan wordt opgevoerd Docttr Itiimetiii,, bewerkt naar den preinieroman van bot JYi'eiurs 'c. d. Da<) van Georgc Ohnet Do titelrol zal door don jubilaris vervuld worden. Te Keulen i-i met groote pracht Goldmark's opera Die Kiinif/in ron Suii/i gemonteerd. Men beeft do vijf groote decoratievcn door Kantsky fo Weenen laten maken en al de costumcs to Dresden laten leekenen. liet succes is gelukkig evenredig aan deze grooto kosten. Evenals onlangs Saint-Saëns, is nu do operetteconipuüist Jïolrit PJamjiietto, van de Clucliex tic C'ifucrille, verdwenen. De directeur der Gaité, die halverwege is met de repetitiëii van Lc Cn]iiiitinc 'J'lti'r'ac. is wanhopig. Planquetto beeft eenige gelijkluidende brieven nagelaten, waarin hij zegt dat bij wegens de aangename temperatuur \vat zo'.'baden gaat nemen. In zijne villa aan de zee echter beeft men hem niet kunnen opsporen. 10. 1891 2 Jan. Giuoco piano S. won. 11. ., .'i ., l P.f3 remise. 12. .. 5 ., Evansgambiot G. won. 13. ., 7 ., l P.f:)' S. won. 14 ., 10 Evansgambict remise. 15. ., 12 ., l P.f;} remise. K!. .. 15 Evansgambiot <!. won. 17. ., 17 l d-1 remise. 18. ., 21 ., Evansgambict 8. won. 19. .. 22 ., l (14 remise. Tussv'heri do schaakclubs van Dresden en Praag zijn o]) hot ('Ogenblik twee corrcspondenticpartijcn in vollen iran;,'. Wij hopen spoedig in de gele genheid te zijn beide partijen te publicoeron. tot nog toe namen do matchpartijen allo plaatsruimte iu beslag. TIENDE MATCHPARTIJ. Giuoco pianissimo. Wit. Zwart. Cr.roberg. Stcinitz. 1 e4 o5 14 ab.'!: T).d7 2 I'.f.'l P.H5 15 L.c'i L.e.'i: :; L.c t L.c5 16 l ),e:; -. b6 4 d:i P.16 17 I'.d2'.' T) (?;! d6 (iitnslterg liieM nadort; j'1,,10 P ('7 Itaüd Tilt voor hterKer. '' 7 l'.ll 8 D o2 9 1,3Y 17 18 !>g{3 o?o 19 P.cl ?>. ?;,.,.r-\\ een 20 P.cd2 yen l e.! < -i1!- ".: all a' 'li' '^et : ^ i' heel'; nu niets i,e t er s wij In-iidi n ? .'hier'de/en 'bui /iin iiüard \veir teniK /(:t (lp xy.,?.:..,t. voor tijd- l>' trekken, want /v,;irl, verlies. ' dn i:;de lllet i. lieet l'.l ! l .) ,];, | t'.' spelen, vi)!.;,". d.-ni : j,'l'l : Ui l'jili' 11 g:; del: hl 11 c(! Planquette is geen vroolijk man, hij is een knorrig, somber gestemd jonggezel, zeer rijk, maar niet gezellig. Men beweert dat hij eigenlijk wagneriaan is. en dat het zijn levensdoel zou zijn eene groote ernstige opera in de trant van Parsifal te componeeren. Wellicht heeft hij zich thans daartoe afgezonderd. De vrouw van den bankier Hellman te Parijs eene wagneromane, heeft in haar hotel den geheelen Tristan und Isolde doen opvoeren; thans zal zij twee actcn van Die Walllciire laten monteeren, met vol orkest en alle decoratief en acces soires. De hoofdrollen zullen vervuld worden door do gastvrouw, den zanger Bagès en den Hongaarschen baryton Domo. Den 31 Januari wordt te Londen bet prachtig English Opera House, aan Cambridge Circus, door D'Oyly Carte gesticht, met een nieuwe groote opera van Arthur Sullivan Icanhoe, geopend. LETTEREN EN WETENSCHAP. liet eerste nummer is verschenen van De litterarische Mercuur, algemeene bibliographie ; uitgevor-redacteur is de beer G. H. Priem te Am sterdam. Het eerste nummer bevat een klein artikel over Schliemann, een staaltje van Braga Rcdivivus" (naar wij hopen niet het geestigste), Leestafel, Berichten, opgave van nieuwe uitgaven en Advertentiën. HET VRIJBILJET, naar Cocii'KJJX CADET. Het ia al eeu buitengewoon en vervelend type, dat wat men iu het theatre een vrijbiljet noemt. Het komt in den zomer voor, in de schouw burgzalen, om den tijd wanmer de schouwburgen geeu geld mter maken en men een publiek moet bijeenrakelen voor de ongelukkige acteurs die bij dertig graden onder kookpunt spelen. In den namiddag komt bet, met een zekere aanmatiging of' geveinsde rlauwigheid, om zijn erijlii/jet vragen bij den secretaris van den schouwburg: <>%!)u bet misbruik maken van uwe welwillendheid zijn, u voor dezen avond een vrijbiljetje te vragen, mijnheer de secretaris?" Of: >lk geloof dat ik u een dienst bewijSj door u van een kaartje voor van avond te ontlasten, hè?" Eu men geeft hem bet billet. Het i-rijb'tljet vertrekt, trotscb als Artaban, met zijn kaart. Hij gaat eten of in een cr merie <>f ii) een weelderig restaurant, voor dat hij zich naar den schouwburg begeeft, want het vrijbiljet is zeer arui of zeer rijk. In beide gevallen is hij volstrekt kwaadwillig, zoodra bij de zaal is binnengekomen. Naar gelang van liet uiterlijk i&nhetrrijbiljet en bet humeur van den bureaulist, plaatst men hem dikwijls tamelijk slecht. Hij wordt naar de derde galerij gestuurd, terwijl bij rekende op een molligen fauteuil d'orcbestre, waarin bij zien zou hebben neergevlijd als een iavloedrijk criticus. Dun moet ge bet rri/biljct zien, onaangenaam en pretentieus van aard ais hij is, wanneer men hem, zooals hij zicb letterkundig uitdrukt, iu de hoogte pin ld! Hij is woedend, want bij wil niet begrijpen dat op sommige zomeravonden, wan neer de zaal vol is met rrijbiljettcn, men ze niet uilen in de -.keuersloge" kan zetten, waar de rrijbiljeH'.n toch nog ka'.'s zouden vinden om te prut telen en te, verklaren dat het slecht en belache lijk was, dat er geen betere loge voor hen was! die Ki/j!iiljelti;i\'.\ 27 T gl D 16 33 T (13 T d:-J: 28 P.t'l T.dl 34 D.d.'i: P.f8! 2!) D c>2 ! ???? Mot bet doel het Wit beeft door zijn l)aard "vcr '-'G m"r d± laatste 5 zetten zijn po- _ bl'rllH<->n. sitie aanmerkelijk ver- *?] P-C'! T)-g<' sterkt: zoozeer dat thans 36 T.g2 I'.e6 de partijen vrij wel gelijk 37T.02 P.(14 staan. 38 T.f2 T.a2 29 !ig3 : -j- ;j!) \>f.', P.13 f 30 ig.'i; T.al ,H) D.f3: D.c4: 31 P.i3-d2y 41 D.c4 I'.e4: Wit bad oneindig boter 12 T.o2 P.g5 f,',.-d«.-iM im-t^ Jiet ;.,..?;ero /['j K.g2 l>iC(j paar.l op c-.! Ie plaatsen opgegeven. der torens op -l ;i:ll' 1.,. ,.,?,, kui,n,,., rekken"; ollert /wart m .ie/e va- ,?.,.?. ^j,, VO]]nis olltloo. riant /ijn paa-'.l op -?:!, , k(m hlj nlet Eo zoo kan Lij hoogstens M|(,Ul, ,,<1(,(j is ln /n]k remise ber,-ikun. _ ei,n KL,V.(I R. vci.]iiezcll ?'t ? ? ? ? i'.g;' Lovf-n een L'ii)<rzame Hiar32 T.f3? P.16 teling. ZESTIENDE MATCHPARTIJ. (Per kabel uit New- York ontvangen.) Evansgambiet. Wit Zwart Gunsberg. Steinitz. l el o5 13 ciU; I'. f4 2 P.t:', j'.cii 14 g3 P.hlïf TI. ! K de vraa,' !' rii.">. g.-voluc i (1 ' l'.id'l iel. meer at'.e len.le \\'as. ''''al'f "}[ .''',.,., " ' ' ~i" ' In' was eeiitvi' ui'.( dijk al 12 del : !..e6'. """"' '"" '"'' ""^ " 13 P.L'5 Aan IK t in-Uien v.in don /w. loop.T -.'/aren voor wit «rook' gevaren ver!.ond"n. 'l(1 Koningin K. ert \\~oi is ',va,,i' krijut. /.\vart -?"''"-zins onveri i,'liter /ake daar-loor '.«e,- zwakke pi- ó rug. Door het opschuiven mi.-n op ?!" o ;ijn: maar van (!eii c jiion wordt 1)3 de i'och.i'i'1 .'.'or-1,* doei'de l'en /\vak pnnt in het \\itle , oi;en tel-, n :inif.' i :'.;er/eer spel. lM'de,,!>e!ijk. 25 T.acl ! T.ed7 13 .' L.b3: 26 T.co P.h5 ii in 11 12 L.c4 b-i c 3 o-o dl D.a4 L a3 T.e l J. .c5 15 K.g2 Dg4 L. b-i : 16 L.b2 P.g5 L.a5 17 P. 1x12 I'.c6 I). 16 | .j 18 K hl P.o7 !i6 | ' 19 Lc2 D.i.'i L. b6 20 P. hl D. 12? P.ge7 21 P.e4 opgegeven. cd l : /wart vei-fie-;, vat hij ] i ,^'t :<'-><± speeli. uc Aoningii), J'.(J5