No. 713 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. dervonden tijdens z^n leven en ware zijn Barbier von Bagdad niet opgevoerd, misschien zou hij dan geheel onbekend gebleven zijn. Aan Gunloëd heeft Cornelius zeven jaar gewerkt, doch door vele bezigheden kon hjj er niet gere geld aan vorderen. De volgende vermakelijke brief over deze opera .aan een vriend geeft een kijkje hoe de verhouding ?tusschen Cornelius en den algemeenen kunstsmaak was. Hy schryft: Mijn Guriloëd componeer ik voor kinderorkest met eenige violen, een schel, een ratel en een koekkoek, opdat de menschen mij niet met hun eeuwig te moeilijk" vervolgen. Verder kies ik hoofdzakelijk Flotowsche me lodieën en eerst na rijp beraad ben ik het met mijzelve eens of ik na een langdurig grondaccoord ter afwisseling het dominant-accoord eens mag aanwenden. Een verminderd septiem accoord mag eerst in de derde acte voorkomen en als deze opera wordt opgevoerd zult gy op het pro gramma lezen: Ziek: de heer Orgelpunt met verlof op reis en ongesteld wegens overma(tigheid: de heer Drieklank. De vereeniging Beethovenhaus die verleden jaar is opgericht, heeft reeds zeer veel resultaten bereikt. Het geboortehuis van Beethoven werd voor 57,000 Mark gekocht. Om het inwendige van het gebouw geheel in orde te brengen heeft men 21,000 Mark besteed. Daar er 60,447 Mark .aanwezig was, bly'ft er nog eene belangrijke schuld over. In Duitschland en het buitenland neemt het aantal leden steeds toe. De catalogus wijst reeds 272 nummers aan, die bestaan uit: Portretten, copiecn van oorspronkeJyke portretten, kleinere portretten, herinneringen, drukwerken op Beethoven betrekking hebbende, -autographen van Beethoven, etc. etc. v. M. LETTEREN EN WETENSCHAP. Het geschiedkundig studenten-dispuut-gezelschap -Clio (clius luce investigamus obscura) te Amster dam, heeft zijn verslag over het jaar 1889?1890 doen verschijnen. De commissie bestond uit de h.h. E. W. Moes, voorzitter, F. J. A. M. Wierdels, secretaris, E. H. Krelage, penningmeester, E. Bonebakker, bibliothecaris en P. van Gronin gen. Een der voornaamste gebeurtenissen in dat jaar was de overbrenging der belangrijke ver zameling van al wat op de geschiedenis van het Hooger Onderwijs te Amsterdam betrekking heeft," Clio's roem, naar een ander lokaal, de wachtkamer aan de Oostzijde van het Universi teitsgebouw. Zij is daar meer onder de aandacht van degenen, professoren en studenten, die geroe pen zijn om in de verzameling belang te stellen. Zoowel door geschenken als door aankoop werd dan ook de verzameling aanzienlijk vermeerderd. Als Bijlagen zijn aan het verslag toegevoegd eene lijst van de geschenken en aankoopen, een aardig opstel over het conflict tusschen prof. Pellius van Amsterdam en prof. Longomontanus te Kopenhagen in 1644, betreffende de quadratuur van den cirkel, en een document omtrent de stichting van den hortus medicus te Amsterdam in 1812. . EENE VERGISSING. Een verrassend maar onaangenaam voorval overkwam eenigen tijd geleden een geacht Parijsch koopman. De heer Félix H... had op zich genomen een zijner bloedverwanten naar het gast huis te brengen, den heer Eustache H..., die door krankzinnigheid aangetast, maar volkomen kalm en onschadelijk was. De arme Eustache, zeer correct en zelfs ernstig van uiterlijk, bleet' door zijn staat van versuftheid steeds in stille en peinzende houding: Félix II..., integendeel, is van een tamelijk le vendig karakter; hij wordt daarenboven gekweld door een zenuwachtigheid, die hem somtijds geaichten doet trekken en aan zijn gebaren iets geeft, dat werkelijk aan waanzin doet denken. Schaakspel. 34e Jaargang. 22 Februari 1891. Redacteur: RUD. LOMAN, te Londen. Adres : Mira Lodge, 49 Deronda Road, Herne Hill, Londen (S. E.) Probleem n». (53 van dr. Hoffmann te München. ZWART 4 stukken. abcdefg \ WIT 7 stukken. Wit geeft in 3 zetten mat. Wit: K.c3, D.b3, T.f4, L.f3, pionnen f2, föen g4. Zwart: K.e5, pionnen e4, g5 en g(>. Een hoogst origineel probleem. Oplossing van n". 62 (Cimbiirek). l D.cl, K.c4 2 D.b2 enz d3 2 De3 e5 2 L.bSf P. ad lib. 2 L f ad lib. 2 L d3 Goede oplossingen van n». 62 ontvingen wij van C. F. van Ham te Gorredijk, F. A. Termos te Rotterdam. Verder van n°. 61 (Lloyd) van H. Vink te Dordrecht en R, S. v. d. Ley te Assen. Félix H... was op een morgen den commissaris van politie van zijn wijk gaan bezoeken, en, voor zien van alle noodige docters-certificaten, had hij dezen den treurigen toestand van zijn bloedver want Eustache verklaard. Goed, zeide hem de magistraat, wij zullen de noodige toebereidselen maken; breng uw neef in den namiddag mee, wij zullen hem naar het gasthuis overbrengen. Het zal voldoende zijn, vervolgde Félix H..., dat een inspecteur ons vergezelt; Eustache zal me zonder weerstand volgen. Toen aldus de zaken geregeld waren, ging ieder een ontbijten. Nadat hij al de stukken in orde had gemaakt, waarschuwde de secretaris, voordat hij vertrok, een der inspecteurs, dat een mijnheer hem een gek zou medebrengen, die naar het gast huis moest worden overgebracht. Ongeduldig om een einde te maken aan de corvée, had Félix H... zijn maal spoedig geëin digd, en meldde zich bij den commissaris, ge volgd door den gedweeën Eustache, nog vóór de terugkomst van den secretaris. Ongelukkig voor hem werden, door de ontroering die h'j onder vond, de zenuwachtige trekkingen heviger en zicht baarder dan ooit. Bij den eersten oogopslag, dien de inspecteur op de twee mannen wierp, was zijn overtuiging gevestigd. De gek, die moest worden vervoerd, kon niemand anders dan mijnheer de gezichtentrekker zijn. Volgt me, zeide hij hun, zonder eene verkla ring at' te wachten; ik weet wat er aan de hand is. En hij liet hen in de koets stappen, zorgvul dig gedurende den geheelen weg de- gelaatstrekkingen van Félix H. . gadeslaande... en van tijd tot tijd een blik van medelijdende verstandhou ding op Eustache werpende. Eindelijk stond het rijtuig voor de gasthuis poort stil. Ga met me mee, zeide de inspecteur tot Félix H..., het portier openend. Goed, en mijn neet'? Maak u niet ocgerust! Wij zullen hem wel terugzien. Meenende dat het vervullen van eenige forma liteiten bedoeld was, volgde Félix 11.. zijn gelei der zonder wantrouwen. Wees zoo goed binnen te treden, zeide de inspecteur, terwijl hij een deur opende, daar.... gij zijt, er. Ben ik er ? waar dan ? In de ziekenzaal. Maar dat is een vergissing, ik ben de gek niet, antwoordde Félix II... met een verdubbeling van grimassen. Ja, ja, wij kennen dat. Kom aan, wees ge willig en alles zal kalm ailoopen. De ongelukkige koopman, ten prooi aan de hevigste ontroering, ijlde naar den uitgang; vier sterke bewakers grepen hem aan en, ondanks zijn weerstand, geleidde men hem in eene cel. In het commissariaat teruggekeerd, vroeg do secretaris, die zijn ontbijt genoten had, aan zijn inspecteur: Wel! heb je den gek overgebracht? Ja, mijnheer, hij is achter slot, maar, wat heeft hij ons een moeite gegeven ; hij wilde er niet blijven. Ik heb het zien aankomen, dat zij hem het dwangbuis gingen aandoen. Eensklaps merkte de secretaris een mijnheer op, die stilletjes in de vensterbank van het com missariaat zat. Wie is die mijnheer daar 'i liet is de bloedverwant van den gek, ant woordde de inspecteur. Wel' volstrekt niet. Men ondervroeg den onbekende, en men ont dekte, dat het de stille krankzinnige was, Eustache II..., die teruggekeerd was en werktuigelijk zijn neef' zat at' te wachten. Alles werd nu opgehel derd en de arme Félix II.. weder in vrijheid gesteld, terwijl zijn neet' zijn plaats in hetluankzinnigengesticht innam. CORRESPONDENTIE. Dr. G. te A., H. Hillen te VHage en E. G. te Doetichem. Ingezonden oplossingen waren niet juist. Een vergelijking met de goede oplossing zal u allen de fout duidelijk maken. C. llillebrand te 's-llage. In no. GO moet een zw. pion op h5 staan. CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD. Evansgambiet. Tweepaardspel in de nahand. Wit. Zwart. \yit. /wart. Tschigorin. Steinitz. Steinitz. Tschigorin. l e4 e5 l e4 ef> 2 P.f'3 P.cG 2 P.13 P.cG 3 L.c4 L.có 3 L.c4 P.fo 4 b4 L.b4: 4 P.g5 df) 5 c3 L.afi 5 edf>: l'.af) 6 o-o D.f(i G L.bfrj- cG 7 d4 P.hG 7 dcG : bcC: 8 L.g5 D.dG S Le2 hG 9 d") P.dS 9 P.h3 L.c5 K) D.a4 LbG 10 d.'i o-o 11 P.a3 c6 11 P.c3 P.d5 12 L.e2 L.c7 12 P.a4 L.dG 13 P.c4 D.t'8 13 c.3 L.d7 14 dG L.dG : 14 P.gl f"5 15 P.böT.b8 l.r> dl e4 1G D.a7: P.eG! l G c4 P.e7 17 Lel! P.gS 17 P.C3 L.etJ 18 L.a3 c5 IS b.3 L.bi 19 T.adl P.fG 19 Lb2 f4 20 L.c4 L.c7 20 I) c2 ! D dl: 21 K.fl Uit Finland wordt ons bericht, dat tusschen de schaakclubs van Dorpat en Helsingfors twee correspondentie-partijen gespeeld worden, die tot dusver het volgende verloop hadden. Spaansche partij. Kngelsche partij. Wit Zwart Wit Zwart Dorpat. Helsingfors. Ilelsingfors. Dorpat. l e4 e5 6 P.d5 Laf> l e4 e5 6 f4 f'G 2 P.f'3 P.cG 7 o?o b5 2 P.f3 P.cG 7 I'.cG: 3 L.b5 aG 3 e3 d5 4 L.a4 P.fG 4 L.b5 P.ge7 5 P.c3 L.b4 5 P.eó: de4: VOOR DAMES. Een hmvelyk. Dichterlijke kook kunst. Vrouwen tuiniersters. ? Balmasqué. Eene wiskundige. Eene vrouw als premie. Een huwelijk, dat evenzeer de aandacht trekt als een nieuw drama of eene nieuwe opera, is dat van Jeanne, de kleindochter van Victor Hugo, met Léon, den zoon van Alphonse Daudet. Het jonge paar telt samen pas 44 jaar. Dit huwelijk", schrijft Félix Vogt, heeft thans, in het een-entwintigste jaar der Republiek, evenveel beteekenis als, onder de vroegere monarchie, een huwelijk in de allerhoogste aristocratie". Iets werkelijk modems tevens is, dat alleen het talent der beide familiehoofden hier een soort van erfelijken glans over hunne nakomelingen verspreidt. Iets opmerkelijks voor Frankrijk is het ook, dat de Kerk bij dit huwelijk volkomen geïgnoreerd is. Dit is op verzoek van Jeanne: de Daudet's zijn niet geheel onkerkelijk, maar Lockroy, Jeanne's stiefvader, des te meer. De plechtigheid in de mairie was nu met al de praal omringd, die anders in de kerk te pas gebracht wordt. Een groote marquise van rood en wit gestreept linnen, een bosch van heesters op de stoep, de vestibule in een wintertuin herschapen, de zaal een bosch van laurierboomen, oleanders, witte camelia's en witte seringen, gobelins aan alle muren, alle plaatsen een uur te voren bezet, de elite van het orkest van Lamoureux op een estrade, alles maakte dat men den kerkelijken dienst bijna niet miste. Het wekte verwondering dat mad. Carnot niet ver schenen was; zij had zich door haar zoon, Ernest Carnot, laten vertegenwoordigen. Onder de muziek van Mendelssohn's ouverture liuy-lilas (bij het drama van Victor Hugo ge schreven) trad de bruidsstoet binnen, Jeanne met haar stiefvader, Léon met zijne moeder. Alphonse Daudet zag er beter uit dan in de | laatste jaren het geval was; mevr. Daudet was in rose satijn ; mevr. Lockroy in witte zijde met goud geborduurd. Getuigen waren Edmond de Goncourt, lang en smal, dr. Potain, Jules Simon en de sena tor Schölcher. De maire Marmottan prevelde on verstaanbaar (en marmoüant) de formules, bruid en bruidegom antwoordden zeer zacht. Lamoureux speelde Bizet's YlrlésicMne-muziek, (bij het drama van Daudet geschreven); Jules Simon, als plaats vervanger van den priester eindelijk, hield een korte, hartelijke aanspraak, die zeer duidelijk verstaanbaar was en levendig toegejuicht werd. Jeanne was zoo getroffen, dat zij op Jules Simon toetrad en hem bedankte; hij kuste haar de hand en met Saint-Saëns' Hymne a Victor Hugo werd de plechtigheid besloten. In een zijvertrek plaatsten zich,?ge'ijk andeis in de sacristie. de beide familiën in een hal ven kring, en ruim duizend personen defileerden j voor hen Bruid en bruidegom zijn opmerkelijk | mooie menschen; Jeanne IIugo is 21 jaar, lang 1 en goed ontwikkeld; men roemt haar lief karakter. i Léon Daudet is medicus, ook lang, maar slank; l hij gelijkt op zijne moeder. De vorige week vermeldden wij de kooktentoonstelling te Berlijn. Zij heeft het verloop van alle i tentoonstellingen van dien aard; de pasteikorsten | worden oud, de noi/i/ids monté.t worden strooperig, de suikerwerken worden groezelig en griezelig. i Er is echter een vrij groote afdeeling litteratuur over het vak, en, wonderlijk genoeg, tusschen j al de Aaltjes" en vaktijdschriften, ook poeti! sche" litteratuur. De keuken is realisme, als er j ooit realisme geweest is, maar sinds vele tiental len van jaren heeft men haar ook in Duitschland verzen gewijd, evenals in Frankrijk Dumas en MonseJet het deden. Onder de Duitscao klassieke dichters die zich ; aan de keuken gewijd hebben, neemt Ottillic Wildermuth de eerste plaats in. De zeer vrucht bare schrijfster heeft niet alleen een zeer goed kookboek opgesteld, maar ook een menigte re cepten op rijm gebracht; zelfs kan men ze zinIn het Ititeriwtionttl Chcss Mutjozine van October 1890 maakt Steinitz de volgende opmerking, | naar aanleiding van zijn llden zet P.gl in het Tweepaardspel niet Tschigorin. Deze zet, die van alle kanten scherp gecritiscerd werd, is ge heel in overeenstemming met de door mij ver kondigde principes. Ik heb vijf onaangeroerde pionnen, wat ik als een voordeel beschouw; vooral met het oog op het eindspel, waarbij het van ge wicht is de keus te hebben de pionnen een of twee schreden vooruit te brengen. Bovendien kan j nu vooreerst geen enkele mijner officieren door ! vijandelijke pionnen aangevallen worden." In het Febrttarinummer der Vcutxclie Scliucli-citinif/ verscheen in antwoord op bovenstaande bombast de volgende aardige parodie van Dr. Tarrasch, de tegenwoordige redacteur der tidiuchzeilnrig: HET SCHAAKSPEL Partij gespeeld in het tournooi te Magdeburg. Wit. Zwart. No. 4. No. 13. l l'.f.3 Van /ukertort afkom stig. Daar deze meester nooit, de eonvcte voort zetting ontdekt heeft, wordt deze opening thanri terecht Vierpaardspel ge noemd. 1...... P.fG In /ukertorts tijd speel de men gewoonlijk l . .do wat van weinig doorzicht fjetni^de. "Wij wuten thans dat het vooruit brengen van pionnen, die niet meer teruggetrokken kvumen worden, verkeerd is. '2 P.c3! Een prachtige zet, die groote strategische ken nis verraadt. Een nieu weling in liet vak zou hier eM(?) allicht verkieeelijk achten. 2..... P.cG Ouk no. 13 bewijst in DER TOEKOMST. jaar 1!)20 op het intern. Wit. Zwart. No. 4. No. 13. deze partij zijn meester schap 3 r.si ! V. il droi^t mi oen voor deel te behalen donrook het andere paard teru^ te trekken, waai medr n]lu evriHiH'elo attaques tijdig won l en afgeslagen. /wart ruikt lont, eu maakt zich bij t ij ds uit de vooten. 4 P hl! P.bS Ieder kenner ziet met genoegen dat do beide meesters aan elkaar ge waagd zijn. De handige wijze waarop alle zwakke punten vermeden worden is bewonderenswaardig. In de vorige eeuw had men de dwaze gewoonte de pionnen uit te spelen teneinde de loopers te kunnen ontwikkelen; men gen op bekende wijzen, hetgeen voor de harmonie. in huis en keuken bevorderlijk moet zijn, en het de kookster onmogelijk maakt iets te vergeten. Nimm ein ganzes Pfund Rosinen und von Mandein auch ein Pfund, Und ein Pfund gesiebten Zucker mit Citronenschal' im Bund; Noch ein Pfund von feinem Mehle misch' darunter weisz und schön, :,:Lass' die Masse dann beisammen eine Viertelstunde steh'n!:,: Noch ein wenig frische Butter oder feines Nierenfett; Binde dann die ganze Masse in ein reines Serviett, Hünge es in einen Kessel, voll mit heiszem Wasser ein, :,:So viel Pfund die Masse wieget, so viel Stunden koch' es fein!:,: Dit, met heldere stem gezongen, is een feest reeds voor 't gehoor, in afwachting dat de kook ster de pudding op tafel brengt. Om erwtensoep te koken heeft men, op de wjjs van Wohlauf Kameraden, auf 's Pferd, auf 's Pferd" een lied: Die Erbsen, die setze mit Was ser gut zu," enz. Het lied heeft acht coupletten, als het achtste uit is, moeten de erwten gaar zijn; waaraan wij twijfelen. Ottilie Wildermuth heeft navolgers gevonden, er zijn reeds scheurkalenders met berijmde re cepten. Eene collectie bestaat uit navolgingen naar beroemde modellen, bv. Die Bürgsehaft oder die Kunst Gurken einzusauern, frei nach Schiller." Zur alteren Schwester die jüngere spricht: Ach thue mir einen Getallen, Du bist so gefiülig ja Allsn. Gewöhnlich gerathen Se nf Gurken mir nicht, Trotzdem stets meiti Gatte auf Gurken verpicht, Kr iszt sie zu jedem Braten Willst Du Dein Rezept mir verrathen?" Ich bin," spricht jene, recht gerne bereit, Mein altes Rezept Dir zu geben; Du weiszt ja schon lange, inein Lsben, Seitdem ich vor Jahren den Gatten gefreit, llab' ich mich mit I^ifer der Küche geweiht, Ich lass' das Rezept Dir bald schreiben; Du kannst, wenn's gerath, dabei bleiben!" Het eigenlijke recept volgt dan eerst, in negen cou pletten; wij besparen het de lezeressen; het slot luidt: Und wenn nich dann glatibe, die Gurken sind gut, Dies dauert nur wenige Wochen, Dann zeig' meine Kunst ich im Kochen ('nd lad' Dich zu Mittag mit f'reudigem Muth, AuchDeinen Geinahl(enf'amifleschmeckt'sso gut), Er sei, gewahrt mir die Bitte, In unserem Bunde der Dritte!" * * * Onder de beroepen die men voor de vrouw gej schikt begint te achten, behoort, behalve het prol i'essoraat en de balie, tegenwoordig ook het tuin| bouwvak. De natuurlijke tegenstanders, de tuiniers, voeren er twee argumenten tegen aan: lo. zoude vrouw te zwak zijn, 2o. zou de arbeidsmarkt nu reeds, onder de mannelijke tuiniers, zoo overvoerd zijn, dat er geen plaats was voor nieuwe concur renten. Wat het tweede argument betreft, daar de lief] hebberij in bloemen steeds toeneemt, zijn steeds meer handen noodig; wat het eerste betreft, is j lichaamskracht by een groot deel van het tuinbouwvak zoo weinig vereischte, dat de vrouw er gerust aan kan deelnemen. Het groote voordeel is daarenboven, dat tuinieren, meer dan de meeste vrouwelijke beroepen, inderdaad beweging en arbeid medebrengt, en voor de gezondheid bevorderlijk is, in plaats van, zooals pianospelen, borduren en andere vakken, voor velen schadelijk te zijn. i Evenals apotheek eu keuken, vereischt het tui nieren vooral nauwgezetheid, de essentieel vrouwe lijke eigenschap. Het onderhoudt goed humeur, leert nadcnkendheid en zelfvertrouwen; zoowel voor bezigheid als met het oog op een werkkring heeft het dus veel voor. Te Charlottenburg is thans, onder het bestuur 5 P.b.3! Wit beproeft op ingonieuse wijze in andere richting zijn geluk. Dat de paarden aan den rand beter geposteerd staan dan in het remrum, waar zij te veel velden boheerschen. was reeds in de l!)de eeuw bekend. heerselien. was reeds de l!)de eeuw bekend. 5 ... . P.aG!! P.hG!!! ;oed si G P.a3!'.'. Tegen xulk leid. 'A T O l .& . - .£?-. Deze beide zetten heb ben wij aan den grootsten meester van de vorige eeuw te danken, die ze het eerst in een beroem den correspondentie-wed strijd speelde. iH'ze meester kan als de stichter der lied end a agsulie school beschouwd worden. Hij was het, die het eerst waagde tut ia de diepste diepten van het schaakspel door te dringen, 8 l'ibl Xo. 13 bood remise aan. No. l is thans in hot voor deel, daar hij n stuk minder ontwikkeld heeft dan zijn tegenpartij. Hot is echter de vraag of'dit tegenover zulk een mees ter voldoende is om mee te kunnen winnen. Deze pui tij werd als de best gespeelde van het gelieele tournooi beschouwd, en ais zoodanig bekroond. Wanneer men met deze eenvoudige duidelijke en bij al hare diepzinnigheid toch zoo rustige strategie, het verwarde mengelmoes van combi naties vergelijkt, waarin Morphy en Tschigorin zich plachten te vermeien, dan moet men zich wel verwonderd afvragen: .Mocht dat, wat onze voorvaderen in de IDde eeuw beoefenden, wel werkelijk schaakspel genoemd worden'/''