No. 716 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Kandier (sedert 1731 werkzaam) en het bestuur van Mühl (1739?1763). De eigenlijke rococotvjd bracht de schoonste voortbrengselen voort, voor het schilderen en de plastiek, de sneeuwbalvazen, de Watteau-serviezen, de a-jour borden. Een eerste verval der industrieele uitvoering toont :zich in stukken uit den tijd, waarin het bolpatroon van zijn beide hoofdhoedanigheden: een mooie ver deeling van het blauvr op het wit, en de grootste ver scheidenheid b\j volkomen harmonie, de laatste -door de aanneming der schablonen-reproductie ten ?deele verloren had. Ook de eigenaardigheden, die den achteruitgang in de smaak der fabriek tarakteriseeren, in den zoogenaamden marcolin tijd, (1774?1814, merk: de zwaarden met ster retjes daaronder), vertoonen zich in voortreffelijke stukken in de Spitzner verzameling. Genoeg, ten fevolgft der vereeniging van deze laatste met de oninklijke porseleinverzameling kan men thans in deze verzameling de verschillende perioden der Meiszner porseleinfabriek bestudeeren, zooals ner gens anders ter wereld ; de rang der Dresdener ?verzameling als eerste is opnieuw bevestigd ge worden." TOONEEL EN MUZIEK. Miss Helyett, het zeer ondeugende Parijsche blijspel dat door keizerin Friedrich en hare doch ter te Parijs werd bijgewoond, wordt, dank zij ?deze reclame, op allerlei tooneelen in Duitschland .gemonteerd. Hamburg, Maagdenburg en Breslau voeren het op denzelfden avond voor het eerst op. In Berlijn heeft veel succes Der nette Herr, drama van Von Wildenbruch, in het Kon. Schauspielhaus. In het Berliner Theater studeert men aan Schuldig van Richard Voss. Het Victoria 'Theater viert de 100ste opvoering van Die Sieben Jtaben met eene tombola van cadeaux voor de ?dames. De Gesellschaft der Opernfreunde", die ?oude opera's laat opvoeren, voor een liefdadig doel, gaf de vorige maand Der Dor/barbier van Sche'nck, en biedt deze maand aan zijne gasten Le Calife de Bagdad van Boyeldieu aan. In het Belle-Alliance Theater geeft Ernesto Ilossi gastvoorstellingen: Ring Lear, Eichelieu, en andere klassieke rollen. De Koninklijke Harmonie Apollo's Lust" te Eindhoven, hoopt dezen zomer haar vijftigjarig bestaan zoo luisterrijk mogelijk te vieren, door het houden van een groot internationaal concours voor harmonie- en fanfaregezelschappen. De voornaam ste musici uit binnen- en buitenland zullen als jury optreden, terwijl de burgemeester van Eind hoven welwillend het eere-voorzitterschap der feest commissie heeft aanvaard. Directeur van de Opéra-Comique te Parijs is weder de heer Carvalho geworden, die het was tijdens de schouwburg afbrandde. In het Stadtheater te Straatsburg is de Anti{/one van Sophocles, bewerking van Donner, met de muziek van Mendelssohn opgevoerd. De rollen werden vervuld door acteurs, de koren bestonden uit veertig studenten van de universiteit. Het volgende wordt door Ie Monde artiste mede gedeeld onder den titel: Eene mystificatie". Onlangs had te Parijs, door de zorgen van den heer Oscar Comettant, een concert van Nederlandsche muziek plaats. De bedoeling van den organisateur was waarschijnlijk, ons kennis te doen maken met de namen en werken der voornaam ste componisten, waarop Nederland zich beroemen mag. In werkelijkheid is de uitvoering zeer mat geweest en niemand is er veel wijzer door ge worden. Thans komt uit den Haag een protest, dat wel gohoor verdient. Op het programma zouden vol gens die mededeeling de namen zijn voorgekomen van musici, die, zooal niet geheel onbekend, dan toch in hun land in het geheel niet beroemd zijn. Schaakspel. 3de Jaargang. l Maart 1891. Eedacteur: KUD. LOMAN, te Londen. Adres : Mira Lodge, 49 Deronda Road, Ilerne Ilill, Londen (S. E.) Verzoeke alle mededeelingen de schaakrubriek ?betreffende aan bovenstaand adres te richten. Probleem n°. 6b' van Sam Loyd, te New York. ZWART 5 stukken m m m m^ abcdefg K WIT 4 stukken. "Wit geeft in 3 zetten mat. Wit K.hl, D.c4, P.f8, pion 17. Zwart K.hrt, L.al, pionnen g4, g7 en h7. Een der beroemdste composities van den Amerikaanschen meester. Oplossing van No. 04 (Chocholoiis}. l T.eS ! !, T efi : '2 D.M f, ad lib 3 T.g.j =f K.e5 2 T.g4 ' etc. met meer varianten. Oplossing No. G5 (Olieneyl. l T.h8, L.U8: 2 T.g7 !, L.g? : 3 L.c>3 TL.g3 f 2 K.e2 :, ad lib. 3 T.gli T met varianten. Probleem van den Amsterdainscbcn werkman Colien. l L.al, P ad lib. 2 P.e3 + ad lib. 2 P.gV =F Men heeft eenvoudig vergeten er meesters op te zetten als Boers, Verhulst, De Lange, Mann, Kes, Van Milligen, enz., die terecht eenige vermaard heid genieten, en het Parijsche publiek heeft zich slechts een zeer onvolkomen, of zelfs geheel ver keerd denkbeeld kunnen maken van de Nederlandsche school". In Duitsche bladen komt eene advertentie van het bestuur van de Vereeniging Rotterdamsche Schouwburg" voor, waarin dit en het volgend saizoen de schouwburg te huur wordt aangeboden voor Duitsche opera, operette en drama. De ge dachte aan eigen beheer schijnt dus voorloopig te zijn opgegeven. Dinsdag a. s., 17 Maart, zal in den Parkschouw burg nogmaals gelegenheid zijn om Mad. Albani te hooren. Zij zal optreden in de opera Boméo el Juliette van Gounod; en met haar de tenor Géröme, van de groote opera te Parijs, en de bas Pother van het Théatre de la Monnaie te Brus sel. De prijzen der plaatsen zijn eenigszins ver laagd; loges zullen nu 5 gulden zijn in plaats van 6, stalles 4 in plaats van 5, promenoir l gul den. Het is Mad. Albani's afscheidsvoorstelling; zij heeft engagementen elders; wie dus de veelgeprezene nog hooren wil, moet van deze gelegen heid gebruik maken. LETTEREN EN WETENSCHAP. Van de Navorscher, uitgave H. C. A. Thieme te Nijmegen, wordt de 41ste jaargang (24ste jaar gang van de nieuwe serie) steeds ijverig voortgezet door den heer J. F. van Someren, bibliothecaris der rijksuniversiteit te Utrecht. Ook voor hen die niet bepaaldelijk van een der vakken van weten schap (oudheidkunde, geslacht- en wapenkunde, kerkgeschiedenis, taal- en letterkunde, kunstge schiedenis) die het tijdschrift behandelt, eene studie maken, biedt het tal van wetenswaardige bijzonderheden. Van een nieuw tijdschrift, 'laai en Letteren, is bij de firma W. E. J. Tjeenk Willink, te Zwolle, de eerste aflevering verschenen. Redacteuren zijn de HH. Dr. F. Buitenrust Hettema, J. II. van den Bosch, te Zwolle, Dr. R. A. Kollewijn. T. Terwey te Amsterdam, en Prof. J. Vercoullie te Gent. Wij hopen er later op terug te komen. Naar wij vernemen is de heer J. I. de Rocbemont, gep. luit.-kol. O.-I. leger, thans bezig bet derde deel van zijn werk lludolf' van Meerkerke te voltooien. Dit deel, dat verschijnen zal bij de firma Cremer & Co. alhier, behelst zijne herinne ringen als onder, officier bij het O.-l. leger. Het kasteel van wijlen George Sand, te Nohant, zal verkocht worden. Het is zeer uitgestrekt en zal waarschijnlijk in tweeën bewoond worden. Een der merkwaardigheden is de tooncelzaal met het groote en kleine tooncel. Op het eene liet George Sand door werkelijke personen kleine proverbex spe len ; op bet andere vertoonde haar zoon. mot marionetten, de drama's, die zijne moeder schreef. HENGELEN. Indien het mooi zomerweer was, lieve lezer, dan zou ik tot U zeggen : Verlaat spoedig <!e slaapsteè, vooraleer Phoebus de zijne ontstijgt, wandel den frisschen weg naar Drie fonteinen op, langs den schilderachtiger! over der Willebroeksche vaart, ei; geniet do natuur in beur schoon ontwaken." Daar zou ik u doen opmerken hoe onbegrijpelijk stil en rustig en ongerimpeld de waterspiegel toch ligt, de dagvorstin beidend, die met lieur toovorroe, hem over weinige ston den zal komen verzilveren. Ik zou u vragen of, gij 't Oostenwindekc verneemt, dat zoo zachtjes zachtjes voorbijvaart, en het lange riet bijna on zichtbaar doet ritselen ; ik zou u wijzen naar de Goede oplossingen van Nu. (i:) lllolïmann) van Haarman, 'H Ilertogenljosch ; van No. 64: .1. ten Honen, Delft, Plühix, 's Ilertogenbosch, C. l1", van Ham, Gorredijk; van No. ti'>: <_'. i', van Ham, l'hilax, V. A. Termos, lïotterdam, J. AY. (f. ten Hones on W. v. H. beiden te Delft; van probleem Cohcn T. A. Ter mos, Pliilax en W. van 11. COHUKSPONDEXTIE. J. H. Hagel, Yenluo. Zie correspondentie vorig nummer. W. AlbregU te Amsterdam. Beide oplossin gen van No. (M xijn verkeerd. J. ten Hones, Delft. Met genoegen zullen wij u\v probleem publieeeren. Voor diagram is geen ruimte. A. ^ pes, te Li emvarden. Zeer verplicht voor mededeelingen. Wij huudrn ons voor sehaakberiehten uit Friesland zeer aanbe volen. Lezers die wensrlien de verschillende speloprningen grondig te Ive^tudeeren raden NS ij ;\au liet uitne mende en goeokonpo \\vrkje van .iean DnfreMie Lerhbueh des Sehaeli^pie W aan te seliaffrn. l'rijs l .M. (i pf. CORRESrONDF.yriKMATni STEIN1TZ TSC111GOUIN. (Inzet 1000 Dollars van weerskanten). Nooit, voor zuover wij ons herinneren, zijn twee schaakpartijen aan zulk een strenge kritiek on derworpen geworden als ik- 'beide partijen in duxe historische kabel match. Het verloop dei' beide partijen was tof dusver voor de moesten een ver rassing en menig kritikus is in zijn verwachting bedrogen geworden. Niemand had kunnen (lonken dat Stcinitz in het Kvansgambiet den aiisten zet zon beleven. Dat hij liet nog zoov< r heeft weten te brengen doet. wat de uitslag ook zijn moge, den grootcn meester eer aan. Steïnitz' laatste uur schijnt echter thans geslagen ; geen list en spitsvondigheid kunnen hem het verlies der kwa liteit doen vermijden en daarmede vervliegt zijn laatste hoop op remise. E v a n s g a m biet. Tschigorin. l e4 a P.fii 3 L c4 4 1)4 5 c.'i (i o?o 7 d4 8 I,g5 O; i r.c<; L.(-5 LM: L. a.> D.H; i., Ph<; r D.dU «15 10 D.al 11 P a,'i 1-2 L e-! l:i I'.c4 14 (1(J L') P.bli l (i D a7: P.d.S L b<; cli L.c7 D. I'S L.dlJ: T.bH P.ei;! hooge, krachtige hoornen overal, waar de huizekens en kasteelen, naar de onbewogen schuiten en booten. Wanneer wij op onze wandeling zouden gekomen zijn ter hoogte van Marly, dan zou ik u den blik doen richten naar den gezichteinder aan de heuvelen ginds, waar de hemel zich kleurt met purperen gloed. Majestatisch rijst de zonne boven de kimme, licht en leven dringen voort en door, vogelen zingen en slaan, heinde en ver her leeft alles in den hellen morgenstond Doch nu, dat we een enkele droeve zomerdag gaan hebben, nu, dat de mistige nachtmantel zich oplost in regendroppelen, die eenzaam en melankolisch kringetjes maken in 't water, waar ze vallen, 'k weet niet waarom; nu alles grijs blijft en somber en de hoornen treuren en schreien, nu biedt zoo'n wandeling minder genot aan; maar niettemin durf ik u mee vragen, lieve lezer, op mijn tochtje langs de vaart. Ja, zeer droevig is 't langs den weg. Geene woning schijnt wakker, geen schouwke rookt. De haan is wel reeds zijn hok uit, maar de trouwe weet niet of de zon zich vandaag zal vertoonen, en beeft don dag niet verkondigd. Met zijne hennen heeft hij eene schuilplaats gezocht onder hot afhangend dak eener loods, en daar staan ze, elk op een poot, slordig en armoedig, den kop in de natte pluimen, misschien bitter te overwe gen hoeveel kans er hen nog blijft, vandaag aan een ontbijt te geraken. Een jonge schippersknaap, vroeg de kajuit ont sprongen, is bezig met zich zelf te doen inzien, hoeveel pleizier hij heeft om een bolletje van een koord, dat hij in 't water werpt en er dan v«Teer uithaalt.... ' Bemerkt ge daar ginds al die lijnen, schuinsch uitgehangen over 't watervlak? tot daar wil ik u leiden, en u voorstellen: de brussehche risuchers. De gewenschte plaats bereikt hebbend, kunt gij u overtuigen dat achter elke vischroe, de uit hangende lijnen zijn immers niets anders een man staat, zit of ligt, verscholen in 't riet. Over weeg goed dat geen enkel dier wezens een gewoon kostuum dragt: allen zijn zeer koddig aangetakeld met kielen, zonder bepaalde kleur, strooien hoeden of mutsen van ongekende modellen, klompen, schoenen of laarzen buiten den modernen smaak. Hunne oogen of deze lui staan, zitten of lig gen zijn onafgebroken gericht naar het vlothoutje dat op 't water drijfc. Onder elkander spreken deze amphibicé'n nooit een enkel woord al hunne geesteskracht is gevestigd op hun hengclacbtig werk. Vroeg is de Brusselsche visscber te been : bij zomerdag kunt gij dit slachtoffer reeds ten twee ot drie uur in den morgen op de pijnbank vinden. Zelden gaat hij weer heen vóór vijf uur 's na middags, en vaak gebeurt het hem een paar visschen te moeten naar buis dragen. Levensmiddelen neemt de visscher altijd in ruime mate met zich mee: lo. Zijn ontbijt, bestaande uit boterhammen met kaas of spek en koude koffie ; 2o. zijn tien ure lunch, samengesteld uit koude koffie en spek ot' kaas met boterhammen ; ,'io. zijn middagmaal, zijnde Laas of spek met koude koffie en boter hammen. Als extra houdt de man er eene pruim tabak op na; ook een pijpje kan hem goed smaken. Wanneer hij de plaats gekozen heeft, waar hij denkt eenige kans te zullen hebben, zet onze vis scher zijn materieel ineen en beijvert zich nader hand om een wormachtig plekje grond te vinden, waar bij bet lokaas, noodig voor het plegen zijner liefhebberij, zal kunnen opdelven. Eens dit ge daan, werpt hij de lijn zwierig uit, met broeden zwaai en laat bet verder den visschen over, zijne verwachtingen niet teleur te stellen. Geduldig wacht de visscber uren en uren ach tereen. Zoo gauw hij beweging ziet aan zijne lijn, wordt hij geheel aandacht: zijn oog schiet vuur, nauw dunt hij adem balen. Hij weet den juisten stond te berekenen waarop hij moet trekken. Spartelt dan een vischje aan den hengel, wat geluk verspreidt zich over zijn gelaat. Onmeedoo17 L.c.l! P.g8 22 I'.li4 P.df): 18 L.a.'! c.") 23 P.ff>! g<! l!) T.adl P.K5 l P.dli : f D.dG : ai) L.c-1 Lc7 25 L. (15: D.c7 ai r d5 L.di; ai; L.C<; : In de andere partij heeft Tschigorin de gehcele schaakwereld verrast, door zijn koningin tegen foren, paard en looper at te ruilen. Wanneer men bedenkt dat hij op den a5sten zet remise kon dwingen, wat voor hem voldoende was om de match te winnen, zoo moet men Tschigorin om zijn ondernemingsgeest ten zeerste prijzen. TWKK PAARDSPEL IN DK NAIIAN1). Steinitz. 'Tschigorin. l e l e5 Zwart. a I '.f:! P.cU 17 l'. c.'i L. ei! :! L.ci r.tii is b;! L. b4 l P.L'i") (15 l!) L. ba 11 5 ed5: Pa5 at) D.c2 D.d-i : (i L b"> f cC. ai K. 11 f:) 7 tlelj: bel) 22 gi'.'i: ef:i : 8 L.ea hi; a;i L t;ï: L t'5 il l' h:;? Lc5 ai l'.el L.e4 gend wordt de visch in de blikken doos gestopt, en alles weer klaar gemaakt voor nieuwe prooi. Indien ge lust mocht gevoelen het visscherafiguur, onder den invloed eener machtige gram. schap, te bestudeeren, dan zoudt ge kunnen by den man gaan, nadat hij den heelen dag heeft geschilderd" zonder iets te vangen, en hem be leefd vragen of de visch ook bijt." Zeker is 't dat de uitslag de stoutste verwachtingen zou te boven gaan. Kijk, aan gindsche roe komt beweging. De eigenaar, die er achter ligt en van den heelen voormiddag niets gewaar werd, is hoopvol rechtgesprongen. Maar juist als hij verzekerd is, dat de kans hem nu niet meer zal ontsnappen, komt de stoomboot van Drie-Fonteinen met veel geweld voorbijgevaren, en doet het water stroomen en golven; zoodat de visch, die reeds half den haak in zijn muil had, verschrikt naar elders vlucht. De gevoelens, door den gebelgden en getergden man te dezer gelegenheid uitgedrukt en in krach tige bewoordingen het nijdige schip achterna ge zonden, klinken dreigend en waar. Een bijzondere eigenschap van den brusselschen visscher is zijne sociabiliteit. Geen ander slach van vleeschetende dieren levert zoo'n aanzienlijk getal sociëteiten en clubs, als de onderhavige soort. Noemen wij slechts: De Vriendschappelijke rissehers, De Gezelschappeli/jke lijmisschers, De Vrienden der lijn; enz. Vreedzamer vereenigingen zijn er stellig niet meer te vinden in ons dal van jammer. Praeses zijn eener dergelijke maat schappij heet eene hooge waardigheid bekleeden; eene medalie te bobben bekomen, om de eerste een viscbje te hebben gehengeld in een konkoers is eepe weergalooze onderscheiding. De aanzienlijkste en meest gerespecteerde veregenwoordiger der Brusselsche visscherij is Boel tje Frans. Alle dagen die God verleent, besteed dit ventje aan zijne liefhebberij, en het slechtste weer kan hem niet afschrikken. Eiken ochtend trekt Boeltje Frans, fiks en knap, naar 't tooneel zijner bedrijvigheid en komt er eiken avond waggeland en zwijmelend vandaan. Vuiltongen be weren dat de oorzaak van dit zonderling natuur verschijnsel moet gezocht worden in de nabijheid der herberg: In den vroeleiken vis", doch welingelichte personen zeggen integendeel dat Frans dit te wijten beeft aan een klein geheim zinnig lleschje, dat den man nooit verlaat, en door hem ineer dan eens begeerig aan den mond gebracht wordt. Boeltje Frans is een meester in de kunst, die bij tot eere strekt, en gij ..stoeffer", die de pre tentie hebt goed te kunnen hengelen, zoudt van dit al te zedig ventje veel kunnen loeren en ver nemen. Want Frans bezit voor de lijn eene oprechte ca grenzelooze passie. Zoo vertelde hij mij onlangs, met niet weinig vaderlijke fierheid, hoe zijn oudste rekel alreeds goed een worm achtig plekje wist te herkennen, en een paling kon snakken" als de beste. Mijne acht kinde ren moeten knappe bengelaars worden," besloot hij, dan mag ik voldaan en gerust het hoofd neer leggen." Op mooie Zondagen vier tot vijfhonderd visschors te tellen langs de vaart, is geen buitengewoon iets. Zelfs bet schoone geslacht begint zich ijve rig op dit sport toe te leggen, en in afwachting dat de vrouwen, onder politiek opzicht, met de mans worden gelijk gesteld, bezitten zij, voor ' wat de lijn-vi-schenj betreft, dezelfde rechten en j vrijheden als hun heer en gebieder. ? Een boosaardig auteur die misschien niet behoorlijk eene hengelroe hadde kunnen uitwer pen heeft eens durven schrijven dat de lijn een moordtuig is. aan beide kanten door een beest geëindigd. Maar door er niet bij te bepalen aan welk eind bet grootste beest was, heeft die ellen dige penneman eene zware verdenking laten rus ten op het reine hoofd van den hcngclaar. Ik voor mij boud staan dat de lijn dient aangemoel digd te worden, zelfs al bood ze slechts dit eene 10 d."> 11 l'.i')> ia P.al l;; I'.,,! J] ,.;>, 15 (14 lij <,t 0?0 l'. d5 Ld<i j';, J,tj7 el a5 D.ea L.t;-!: L ,.;] -2(\ T. ,11. O.ifi 27 L.t1.-!:, L.l1:!: 2s |if;!. D. f:); 211 l'. CJ: l'.el: , i] de partijen Maan v.dko lne" "di-iu ail D.e«; t K.h7 IJINNFNLANDSCH NI Kt; WS. l>e openingszetten in de rorrospondentiepartijon tusscbon de schaakclubs Stautitoti" te Groningen eu T. chigorin" te Iloogezand zijn: Groningen. Iloogezand. Iloogezand. Groningen. Wit. Zwart. Wit. Zwart. l el c5 l e4 ('5 a p.t'3 i'.ci; a r.f:? i'.<-i; .", (14 edl : .'! L.b5 P.l' 4 c.", ? P.fii't -l d:! !'.e7 5 e5 l'.el 5 e.'i dj Groningen. Winschoten. Wit. Zwart. l e4 (-5 2 L.ci l'.f'b' 3 f4 'i 4 L d5 : 5 P.f.'J. do L g-i Bl'ITENLANDSCH NIEUWS. De/er dagen werd te Londen een match om t 10 gespeeld tusschcn de professionals" S. Tinsley (vermaard door het Manchester tonrnooi) en O. (.'. Muller (welbekend in Amsterdam). De match bad een eenzijdig verloop ; Tinsley won 7, Muller O (!) en ,'i partijen werden remise. (iunsberg arriveerde jl Zondag te Londen, waar hij feestelijk ontvangen werd. Zijn uitstapje naar Amerika heeft hem goed gedaan en hij scheen met het bereikte resultaat tegen Steinitz zeer tevreden te zijn. Gunsberg is thans bezig plan nen te beramen voor een match met Dr. Tarrasch. Donderdag 5 Maart speelde de redacteur dezer schaakrubriek G partijen blindelings tegen (j der sterkste spelers der South Norwood Chess club te Londen, met het resultaat dat bij, na 4 uur tijds verloop 4 partijen gewonnen bad, een verloren en een remise. De volgende partij dezer seance werd in de Daily ,V((C,s van 7 Maart opgenomen: L o ope r g am biet. Wit. K. I.oman Zwart, (blindelings) Mr. Burgess. l el e5 18 l'.el L f5 a il et'4: l il D.ea hb' ,", L c4 d5 ao l'.d.'! T.acS 4 L.d5: P.fiïai L.da T.feS 5 I1..-:! cii? aa P.f4 D.d7 i; L.b:; L.c5? a:; Pd:>:! D.df>: 7 1' C i o?o l T 15: D.a'2: 8 ,14 L 1)4 a.". T.bfl D.c2: i» D.d.'i L el ai! T.17 : P.c4 10 o--o L.c:;: 27 D.g4 D.h7 11 bclj: D e7 2H L.ci a5 ia e5 l'.d5 ai) T.fl-ffl! P.e5: l:i L.<:,">: <?(!">: .",0 dei): T.c;!:'?? il L.14: bi)'.' Wit k.mdigde mat in 15 T.abl l'.d) 'i zetten aan. n; i ).IM D.e<;: :;i T.f.s-;- T.fs 17 D.d.'i P.af. :ia D.eijf enz.