De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1891 12 april pagina 6

12 april 1891 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 720 :'derde plaats ontmoeten, zon ik het geiteele TUI nujne zending in gevaar brengen. Maar, hij er bjj, deze afgeslotenheid maakt juist uit! B\j ons bekommert ieder zich om «l het overige en ten laatste pas om speciale taak hier is het juist omgent LwcoWs moordenaar. Een Chicagosch W«d geeft het volgende sensatieverhaal John Wilkes Booth, den moordenaar van "^president Abraham Lincoln. De bewoners van gelooven algemeen, dat de geestelijke '. <ï. Armstrong, die kort geleden daar gestorven geen andere was dan J. Wilkes Booth, de Moordenaar van Abraham Lincoln. Twee oudeen |i' jped onderrichte burgers van Georgië, die in Grand |y' feeific Hotel verblijf houden, verzekeren tenrtellig* «to, dat de zaak zich zoo toedraagt Een burger tto Atlanta zegt: De gelijkenis tusschen Armstrong fv, *B J. W. Booth was treffend. Men herinnert zich ",-«flt, dat, toen Edwin Booth, de broeder van den ij"1 Moordenaar van den president, voor de laatste maal, l Tuit hoofd van een tooneelgezelscbap naar Atlanta en in Kimball Hou-e logeerde, hij eens een Jen dsg in een afgesloten kamer van het hotel Armstrong alleen doorbracht en dat de laatste, de deze geheele speelweek, de kamer van Booth druk bezocht. Alle navorschingen, gedaan werden, om het verleden van Arm«>g te onderzoeken, waren te vergeefs. Alles men te weten kon komen was, dat hij eens kant te Wbeeling moest zijn geweest. Het p' farkbestnnr wilde echter Armttrong's verleden n, maar dat gelukte niet. Armstrong weiiedere verdere opgave omtrent zicbzelven n dwong hem zijne predikantsplaats teverJ»ten. Van Wheeling ging hij naar Atlanta. Ann, (^ronjr was een hartstochtelijk bezoeker van de fWmedie. Overal waar hij zich in het openbaar ver toonde, viel zijne groote gelijkenis met Booth 'tilt bet oog, en gaf stof tot praatjes; hij had even Booth ook eene schotwonde aan het been en \ litteeken aan den nek. (J. W. Booth werd eiyk, toen hij op de vlucht was, en in een ''tf' Scköur een toevlucht had gezocht, door sergeant ."*? Boston Corbett in den nek geschoten.) Sedert i\ ? Awstrong dood is, heeft zich het gerucht verj', «preid, dat hij zelfmoord heeft begaan. Baar',",r «mtrent meldt de New- YorJcer Sfaatszeituwg: Deze '?<. i sensatie" van het Chicagosch blad zal bezwaarlijk ". " iemand kunnen overtuigen dat John Wilkes Hoo'th l)qg voor korten tijd heeft geleefd; zulke sensatieT«rb*len over den moordenaar van den president, <ie sedert nieer dan 15 jaren dood is, zijn reeds vroeger verspreid, maar zijn alle bewezen verzinsels te zyn. Ongeveer tien jaren na Booth's dood, hadden verscheidene bladen lange berichten over het weder opduiken van Booth in Australië, maar er was geen woord van waar. , Hoe men m Japan kiezen trekt. Het tijdschrift Zw' fiuten Stunde vertelt het volgende: Bij aenuwachtige menschen veroorzaakt het woord kiezen trekken" reeds een pijnlijke aandoening, of ten minste een zeer onaangenaam gevoel. Maar de wijze, waaron bii ons kiezen worden getrokken is dan ook schrikwekkend. Gewoonlijk worden zelfs sterke, krachtige mannen door een zekeren angst OTervallen, wanneer zij de vreesplijke instrumenten van. den tandarts zien. Wat dat betreft zijn de ^apanschc tandartsen en ook de patiënten er Veter aan toe. Een Japansch tandarts trekt narneV, Ityk de kiezen uit zonder een enkel instrument, / alleen met de vingers. Dit schijnt misschien ongelooflyk, maar de lezer zal toch waarschijnlijk wel aan de mogelijkheid ervan gelooven, wanneer bij verneemt, op welke wijze de Japansche tand artsen voor hun kunst worden opgeleid. In een plank van zacht hout worden g-aten geboord en daarin worden losse pennen gestuken. Deze plank wordt op den grond gelegd, en de aspirant-kiezentrekker moet de eene pen na de andere met duim- en wijsvinger der rechter hand aanvatten en loodrecht in de hoogte trekken, zonder dat de plank beweegt. Heelt hij deze oefening lang genoeg ingestudeerd, dan worden de pinnen vaster in het plankje geslagen, en de oefening begint opnieuw, waarbij natuurlijk ook duim- en wijsvinger van den tookomstigcn tand arts aan kracht en handigheid winnen. Is de leerling klaar met de plank van dennenhout, dan krijgt hij er een van eikenhout, waarin eikenhouten pennen zeer vast zijn ingeslagen en oefent zich hierop weken en maanden lang, totdat ook de eikenhouten pennen niet langer weerstand i kunnen bieden aan de kracht on de behendigheid vao zijnen duim en wijsvinger. In den derden t cursus oefent hij zich op eene ahorn-plank, waarin pennen van ahorn-hout zijn ingeslagen, en als hij j ook hiermede klaar is, kan hij inet kiezentrekken beginnen en geen tand kan dan weerstand bieden aan de handigheid zijner vingers. Met de linkerhand grijpt de Japansche arts behendig in den hoek van de kaken van zijn pa tiënt, zoodat deze den mord moet openhouden; dan pakt hij met duim en wijsvinger der rech- l terhand den tand en, als het noodig is. trekt hij binnen een minuut den patiënt vijf a zes tanden ' uit, zonder dat deze den mond ook maar een enkele maal kan dichtdoen. | Hen aoede buurman Ken aardige trek die in rui mer kring verdient bekend gemaakt te worden, schrijft men uit Sidney, geeft hier op het oogen- ! blik stof tot gesprek. Een reeks van jaren geleden staken twee Duitschers hun zuur verdiende spaarjienningen in een stuk grond, in <ïe nabijheid der j beide steden Illchmond en l'enrith gelegen, llnn bezitting, die ongeveer twintig acres omvatte, werd onder hunne verstandige bearbeiding dagelijks meer waard, en zij legden ten slot te ook no^ eon boom gaard aan, on bouwden er een villa. Xoo verliepen er jaren, toen op een dag slechts eeiu'ge weken geleden, de bezitter van het aangrenzende land, de heer Gibson, op de gedachte kwam, oen nauw keurige landmeting te Utcu doen, on, ziedaar, [ Ivet bleek dat de Duitschers een aanzienlijk stuk j van den grond des buurmans ongeveer tieu acres in beslag hadden genomen, en daarop ; juist hunne belangrijkste verbouwingen hadden gedaan. Te gelijkertijd echter bh.ek nog dat het , «en vergissing was geweest, en dat deze on ge- i rechtigheid niet opzettelijk was geschied, liet | verdriet van de beklagenswaardige lieden was niettegenstaande groot, want zij zagen reeds in hun verbeelding hun belangrijkste bezitting, zonder een penning schadevergoeding (waarop zij volgens Romeinsch en Napoleontisch recht wel aanspraak hadden mogen maken) in de handen van den buurman overgaan, die nog bovendien voor een zeer barbaarsch man gold. Wie beschrijft echter hunne vreugde en verbazing, toen dezer dagen de advokaat van den heer Gib son bij hen kwam, en hun, met de mededeeling dat zijn cliënt, nadat hij het geheele geval ver nomen had, overtuigd was dat er een onschuldige vergissing plaats had gehad, het document der schenking, volgens alle rechterlijke vormen op gesteld, van het bewuste perceel overreikte. Van de leden van het Engelsche Hoogerhuis zijn er 172 eigenaars van 1539 koliiehuizen, brouwerijen en herbergen: 19 hertogen bezitten er 321, 12 markiezen staan aan het hoofd van 106 public-houses, 74 graven deelen de winsten van het kleine aantal van 645 wine and beer shops, 7 viscounts zijn de patroons van 45 pu blic-houses, 69 baronets genieten de inkomsten van 420 brouwerijen. De graaf van Derby staat boven aan op de lijst, met 72 kroegjes onder zijne orders. De nieuwe hertog van Bedford heeft er 48, d£ hertog van Devonshire 47, graaf Cawdor 3!>, de hertog van Butland 37. de graven Dudley en Fitzwilliam ieder 35, de graat van Northumberland is eige naar van 34 tapperijen, de hertog van Portland bezit 32 herbergen, viscount Perman 28 De hertog van Westminster was eigenaar van 50 koffiehuizen in Londen, maar door wroeging gekweld, heeft hij er 37 afgeschaft. Tegenwoor dig heeft hij er nog slechts 13 over. Lady Henry Somerset, presidente der Engelsche dame^maatschappij voor afschaffing, bezit twee tapperijen Om deze lijst, die reeds lang genoeg is, te sluiten, zijn er 128 baronets in het Parlement die ieder eigenaar zijn van 2 of 3 gin, whiskey and beer shops. De Amsterdamsche Kcgelbond, (secretariaat Singel 110. 236) zal op Zaterdag, Zondag en Maan dag den 11, 12 en 13 Juli een groot Xationaal Kegelconcours orgam'seeren. Er zullen voor den Korpswed.strijd minstens acht Medailles uitgelooid worden en ne gouden Medaille voor dengene, die in den Korpswedstrijd het hoogst aantal punten werpt. Er zal gekegeld worden op 2 banen; iedere deelnemende club vaardigt vijf harer leden af, die op iedere baan vijf ballen werpen. Arnsterdamsche Kejelclubs. geen lid van den Bond zijnde, mogen niet mededingen; voor toetreding tot den Bond bestaat echter gelegenheid zich aan te melden. De toetreding is opengesteld tot en met 15 Juni. Aan het Siamoescho hof is het haarknippcn geen kleine operatie. De O Jus. L/aj/'ïbevat het verhaal van de plechtigheden ter gelegenheid van het haarknippen van dé"n dertionjarigon kroonprins. Deze duurden zes dagen, c n begonnen op 19 Ja nuari met aansteken der heilige waskaarsen en het houden van godsdienstoefeningen: 's middags groote processie: den Osten en '..'(sten weer pro cessies; den L_!2sten 's morgens kwam de prins onder de handen van den kapper; 's middags was er weer processie, den volgenden dag godsdienstplechtigheid, den 25sten wegwerpen van de haren in de heilige rivier. Ingezonden. EEN MORKKLK fsTKLLING. KJynl/rer de ftedne/e/n-.' Och! zoudt u mij gelegenheid willen ge-en mijn gemoed uit te storten ; ik heb gisterennacht al hoelemaal niet kunnen slapen, en wis ik van avond het pak, dat nje op bot hart ligt, er niet afgooi, vrees ik dat \vl van nacht weer even slecht zal wezen. U m OP t dan weten, dat ik eeti paar maanden geleden de stelligheid gehad bob van te beweren, (Uit in de sociaal democratie voor inii noeli het beginsel noch het eiude van iilN wijsheid te zien i-. Dat ik hierover van de soc'a.-ildemocraten bet een en a r, der zou moeten h 'toren, daarop was ik iiatuurlïjk verdacht; en tuen <!e projectielen van dien kant mij dan ook o-n de ooren (loten, bel) ik ze maar Uistiuj'-'.s laten iluiteii E»n van Je kogeltjes, waarmede ik werd gebom bardeerd., heb ik eeu oogenblik in mijn hand gehad, om er mee terug tj fooien en zeker zou ik aan die eerste opwelling hebben vold-uui. indien het moordtuigje niet a m mijn vingers WHS blijven kleven; lift b'eek namelijk een niet kunstige hand op de allernieuwste vois vervaardigd IMS e schuimpjp te wezen. Natuurlijk vond ik bet toen zoude om het weg te smijten en ik heb bet daarom maar heel kalmpjes verorberd. Tol nog toe heb ik er geen indigestie van gekregen. Ik dacht dan ook al, dat de bui wa« overgadreven, maar... roep geeu : hei.' vóór het, schaap over den dam i-. Daar legt me nu-n viiend Jeigersma een paascliei, dat krek als een pois>on d'avril 'i riekt. en. ziet u mijnheer de redac teur zn'he geurige eieren kun ik niet door mijn keel kiijtren. Dat de socialisten oen niet socialist dom vin den, nu dut in nu eenmaal zoo, maar om door je eigen vrienden zoo maar pardoes van de kleine steentjes te worden g'-Joopen. dat is j.iel prettig. Vooral niet als je daarbij zou'n stevige por ia je ribben krijgt. Dr. Jci^er.Mna onderwerpt mijne beschouwingen aan eene scherpe critiek en begint daarbij '1e verzpVejing t^ g't-A'cn, da: bij //:cb a's niet socialist verplicht, acht tegen mijne -ongegronde on «ppen'iakkige critiek" van het soci .lisme op te komen, omdat die i:riti-'k deze ver JPi'frlijko lich ting slechts kan iicve>tig"n rn vrstorlve \ To. n ik dit lus, M"et'<k' ik !iU een. iu-1, dat. kin,t u begrijpen. Ku toen ik voider lezende een p;iar malen het verwijl ruit ojiver.v.a'id moest s;Ui.i-ii, om p--r slot vuu rekening gewaar te n-ordcn, dat ik geschreven bad, 'onder nadenken en cri'ii'k'1, toen kreeg ik bijna ivu «i'pe!llni.M'u'. Op liet ojgi-nbllk ben ik ten m'.nste *io\vr hersteld, dat ik weer kalm ovi-r d<- zaak d u r i' nadenken (v-oor zoover dit mij gt-g-evcn is\ en die over-ler.kiiig Leeft mij mot deze troostrijke gedachte vervuld, dat ik mij ten DninMe in gofd gezelschap bevind. Mijn vriend Jelgersma vindt namelijk ongeveer iedereen, die, over welk 011ouderwerp ook, iets geschreven heeft of schrijft met uitzondering van de N'euwe Gidsen een pauvre sire. Dit komt, omdat dr Jflgersma behalve een streng criticus, ook Universal-sp>-cialitiit is. Dit nu heeft zonder twijfel een gopde zijde, maar ook eeu gevaarlijke^ want: cjui trop embra'se, mal 'reint; of op z'n hollandsch «??-<zetrd : iemand die overal verband van wil heb ben, schiet licht een bok. En in dit speciale j geval is de heer Jelgersma zelfs 200 gelukkig l geweest, een bok te schieten zoo groot als eeu j olifant. ! Voor hij mij op de hoofdzaak aan alt, bit telt dr. Jelgersma mij evpn. door mij voor de moei- ; lijke vraag te stellen, oi'ik een doctrinair-anti-doe- ! trinair, dan wel een anti doctrinair-anti doctrinair ben. Ik moet daarover nog eens peinzen. j Maar dezp tierlautijntjes rlurpn niet lang. Al spoedig komt onze philosooph in volle wapen- l rusting op mij aan. ;>De mept waard-'-theorie bestaat (volgens mij) in deze enkplu stellirg: ele arbeiler of de firbei- j ders, die, epu wei k verrichten, hebhen rerlit op l de volle opbrengst van bun arbeid, d. i op de volle ircieirde. rnn het <]ppre>du>'eerde, verminderd \ met Int bij de productie verbruikte, (waaronder dr. J verstaat zoowel alle slijtage als alle pro ductiekosten met uitzondering van het loon) en w f t niet* ii'i.derf. ') Voor-de juistheid van deze ste-lline' doet het er niets to°. of Man; de bp- ] grippen gpbruiks- en ruilwaarde al of i.iet heeft bepaald in ovpreenstemming met de werkelijk- j beid of met de door hem vooropgezette begiusplpn. De Melling zplve blijft daardoor ongedeerd, j /j/j ?',*; t n blijft eene moreele stelling -} die inpl handelt ovpr dp dirgp-i, zooals ze in werkelijkbeid "i/'ii, maar o er de dingen zona's ze u>i ;pns Marx en de socialisten lioortn te wezen: en zij beni--t bp hetzelt'dp moreele gevoel, als bet door j de Katholiekf- berk zoolang verdedigde morpele beginsel, dat het niet gpoorloofl was interest te out ai gen van uitgele-r,d kapitaal, i » \\'il nien %'tdk ten viorefle. x'elli'i-et he^Si ij den dien Dioft men dit d'xn ir/et 'tnora/e eiroii- j mentai,'' .. M'inifn er d" lieer 7V idi tl i/t/indellik liad iinie'.ifn. ',on liij niet iiiirtilil li/-l'l' 11 de 'inore Ie itrl'infl ootie-lotin nt (ie 'i'neci'i:'(inrde theorie /<? ieeefli'i/</e// iliior te l/eie/.r.i/i dn il e dani'ï'ii bedoelde i'nil/i'iia'-i!/ iets ar-dern in dn u de leeri-eioL'e riril iraorile "' -j Nu is de beer ,)e]gei>ma ontegenzeggelijk eeu j knap mun en h>t is dus ook niet te ver; wonderen dat ik bij het lezen d zer wooiden wat raar opkeek, en noir eens nasloeg o|' ik: mis schien een stuk van den penen of' andereii grap penniaker onder mijne oogen had : maar neen. het w-as, en blijft een stuk vau mijn vi ei.d i l Jei"er:-nia. ' 1 Dat een arbeider het rollr pro.lnct van zijn arbeid l)elio(>rt loe te komen, ot' anders gezc-ird, dal liet kapitaal treene rente behoo t 1^' diageii, een ii.nrc'le *li !'i,:i/.' ' Ja IIP: /oo al- bet -vn , murei-lr t/e/'infi is, dat de philosophie, ais ze . [ iemand zulke dolle dingen doet zeggen, n nar de ; maan behoort te loopen. i Laat ons ma«r pers zien, bof bet n ef oio lieere-üJelgersnia's miireele stelbie.;- ue>(eld i . Dat af'ge/.i-n van o ?!toestanden kapitaal noo,liL>- is on; te | re,duceei'en. ueett dr. Jelgersma i lüituurliil: <je-ieeHeliik loe. <)o!c o tkcnt hij niet, dat i:i:aneate de prc,duelie intcn-ie'(-r wordt, (-r rnee'r IcMpita.-!1, toe vereiscbt A\'ordt. omdat bij inten>ie\'ere prodneti,' een langete tijd \'erii:<»p!. ( i tu-i-eben bet begin van iiet p oduetieproe:s (het. verzamelen van de u-rondstot' en Let vervaarde ! gen van (Ie noodige maehiiipriëii en g/-re<-dsc;h:ip- ; pen) en lift o-^-e-.bliic. waarop liet tot b"t verIn nik L'Psehikte produkl verkregen is. Evenmin i zal hij !)?? t» istf-n, dat iie bevolk'iiL: tofii'eiiit, en dat zij dit in de soei-TiUti.-che maiitscliapiiij o.'k 2;-J do,-u i'i' althans z-.'.l moeten l;oi,'nen doen -Xeeni'. de bevo|ici-g toe, dan zal d<'productie. opdat men niet in < en sle-ehteren toestand k-'ine, iMii.stens e\en stM.) m,)i jen t'eMniei'. en e.|,ilat dit kiinie geseliit-d. n. zal d f l;;<pit-uilvovii-rjiad inonen asii'groeien. (),ik dn zal en kan il' lieer Jeiger-ma l ie! onikei.nen, M:iar wat «il dit auren zullen leveren, v.elke dan r.oodig z.;ji r KM wel in die mate za! de/.o protltieji*' \-'in kapitaalgoedere;) ne>ete;i gex-hieilen, dat l.iet alleen de ^lijlaire dt-r bestaande kapitaal-goeileren ilaardi or wordt g-edek:, i::a.-ir di-! <1^ k;i;iila;ilvooria «\ ' daardooi- ten minste even s'.ejk aaugrjt.il :;!.-. de bevolking. Kn stel nu eens, dat dr. Jelg-ersma's t//'/rf !/? i-ii l i»// weid toegepast. De aibeidt-rs. die vcrbiuiksu'ocderou vervaardigen, ontvangen het '/"iifil v 'tl hei door hm geproduceerde, na :iitrek van de bii d.e productie n>-',ri<i!;te kaj'itaalLoeileien. Het ovei blijvende deel komt :i;;u h-'n. die <l< ?/.<? r< rl i'iiil 'e kapi a .Igoeden-ii i'iiKjf andere heblxn ,YV e.in'ii i/. Kn daarmee is de koek op-. 7X\ die ^eaib.-M hebben a-,n de i'i'ruici r(lr,-//ff! vaii de i.aj)itaalgoed'vrr!). iioeien maar op, bun ieenen kluiven-. ziedaar b-t (trnte \erras~eniie rc.su'itaat va:i de iii'::',il" r,l,l/nnj. 7.1] die iioi; itl c/i' ni( : ;ueer ivcr;,en kunuij:. ! moe.' n die zich v o1, gin- de m.ireili' ^ .'?///..</ met <!'?/??!;'!« znic- of Kil.! l' ipe-i'ntie tevreden steih.':.: '/????i,} neen. moeien zij dan !evc u vai. de r^\i-'", '? iii,> hu", door tk1 volle (?pbreng-t ailseidcrs \voriles ; iege'A'virj^j;], ot 7'ir; hit no---'-'..]:';-; rok >;o' o voor d-ze"i;iet :)n.e-i,!ers\void! »v.-p,ri-vel rd V ' i jvi lam tb- in r <i' ,-li!U».i ook iot-, da' eeu |'io.it;.'!i'proe-s \-, e! ee;.- uj-lukl, ui'! '?(". ::;e?».'iT. da', niet n!!i ?.-?-. ;: 'jn pro>!;u; ve; !;regf u. inaar \>ov( udieM ook kap'nai! ve -birc-u vorll, -, t ?,'. ,ct]i <:if :.!s ii?mi ,-, a' bui-c;i v-(-,-l;i;:<T :.'!'s.:< ld '.' Van bet maatschappelii'ke product zoo>. pchrijft Marx te recht in ?ijn brief, die onlangs.in die A'ene Zeit, no. 18, werd opgenomen moet afgetrokken worden: »Erstens; D^ckung zum Ersatz der verbrauchten, Produklionsmifel. »Zweitens: Zusiilzlicher Theil für Ausdehnung der Produklion. »Diese Abzüge vom unvrkürzten Arbeitsertrag find eirie (jkonomisclie Knlhwendiqlieit '-) und ilire (itö-ize ist 7.11 bestimmpn rach vorbanden Mitteln und Kr;iften, zum Tbcil durch Wahrscheinlichkeitsrcchnung, aber sie fiiid in keiner We-ine, aus der Geirchtigkcit kalkulirbar." -) Pat den arbeider bel volle producl van zijn arbeid behoort toe te komen, is dau ook niet een moreele maar een onzinnige stelling Doch het is tevens een stelling, die niettegenstaande Laar onzinniirheid verleidelijk en gevaarlijk is. Vci'lriddyk is zij, lo. wegens den moreelen glans die er overheen ligt en waardoor ?plfs een philosooph als de heer Jelgersma zich liet ver blinden en L'O wrgpns de schijnbare- onomstootelijkheid die baar. bij oppervlakkige brschouwing. (igfu is. Gerna-il/ik is zij, juist wegens hare verleidelijk? eigenschappen, uls wapen inde handen vau hen die de uipt-bezittend n trgpn »het kapitaal'' willen opruien. En dat. deze vsn die stelli g een druk gebruik maken, is ook aan dr. Jelgersma niet onbekend. Daarom zal ook hij wel topgpvpn. dat zij die overtuigd zijn van dp onhoudbaarheid ziiiipr. gehepl buiten het gebied der moraal liggende, moreele steeling. de/e stelling niet allpen 'rangen, maar brlmorrti te weerleggen, op gronden die aan de wprkelrikbeid zijn ontleend. Over In t srrootp gewicht van den invloed van den tr'd op kapitaalrente kan ik bi-r niet uitweiden. alleen 7Jj het mij vergund deu hper Jelgprsma de onbescheiden vraag te doen onder vrienden mag nun wel een beetje onbescheiden z'.in of hel hem evenveel genoegen doet, wanneer hem, tegen vandaag over ppn jaar als wanneer hem tegen morgen een lekker diner wordt aangeboden. Verder verwijs ik hem naar het werk v.m pro!. E v. llöhrn Bowerck, Keirii/rtl ni'/l Knpital'.ii/s deel II. Ook voor p'-n philoso'ipb bevat dil werk veel. d:it der overdenking wel waard is. Ik twijfel dan Ook niet, of dr. Jelgersma zul, na de lezing ervan volmondig erkennen, dat luj zr'ne innrci Ie ffi'llitir/ evei,gopd aldus had kunnen i'ormuleeren : in de socinli-tische niaatscliappij !>ehooit bet tijd>vpr-chil geen eb-ment vau on e ajiiirrr-iatiën uit te maken. Niet of het kapitaal rente behoort tp dragen maar of de rei ie, <!'?? het kapitaal diaagt, m a. w. of het deel van het product dal niet aan den arbeider komi. geheel n s u de gemeenschap, of. ge'ijk tha; s bet geval is - vo ir een deel anu bij'.onderc personc-n bo-hoovt te komen, is een moreele k\ve>lie. Manr behalve een moreele is her ook een in hooge mate praktische kwestie, omdat daarin dp vraag liirt opgesloten, of vooi ik- noodzakelijke iu-taridlmudiiijr en uitbreiding v.:n den kap't;':dvn< rraad ilc ijvhe>'-le cpn-.censcbappelijke jq-odiictie wel voldoenden wr.arburg lieven zou. P>ij de bes-preVingf-ii van deze kwe.-tie in mijr.cin C,>»stnnft^i nehou len re levoerin^-. sletinde jk <bin ook op moivf-le en pvacti-cho e,ver\\-et'ins_ren. llij de br-liMuli li;:«r der meerwaarde-theorie vau Mnrx had ik (hiarentr-gen rnet .ie iiiorM-il niet te maken, l H> beer Jelger-ma leze er M irx zeil maar eens op r.n Juist was ik mei dit uu'woord C'ereed. tien ik van _>oed laireliehte zijde' vernam. d*t niiju vriend Jpl<rPr-iina niet zijne moreele steüingeuai \vst bij d.-iüi1 iit verder alb--ih. ni'-t raiders be doeld heeft dan een a'in-ehoii'.ve[pl: vu trbeeld te seve'i v:ri let do"i- bem oniaiii-"- ; angewp/Pt. gevaar, dat er schuilt in de meer en mee)- vehl ? winnende ge>voo-;ie. om zonder voMr-ifj-aanii oiideiy.cek. over alle-, een oonb el uit te spreken. DPZP me'ïe leeiiiii; Ix-c!'' mijn bekb-in l L'emoe. reed- dadeiiik n-innierkelijk vet!i\'bi: dc.ch aanirexii-n il; vrees, dat tb-- dif pz; -idgebe-b,-ÜUL'van den lieer Je-1,^--i'snia o >k a'nt ande-re hv.'-rs VHU zijn stuk niet 700 tersto' (i dni le'nk- zd /ifn gevoel ik mij verplicht, liet licht dat mij m sc:)onl:eu \\erd o ik aan hen U dien deeïaehtig wi-rdc'i. In d<> hoon dat u - -- niijiiheer de rpdacfur-mij hiertoe de '/e-bgenheid wilt <r=ven. blij l' ik h()0i.'ac!.tïinl, l'w DVV. M. V>'. F. 'i'iiin,. ) i\!r. TI-PU') i!-L'Pi;over de So-.-ia.'d I>etn'H-raten. door Hr. i). (_i. Jelgprsma, -.Xietuv" 01-1^,' l April IX'!. '? l Ik ent>i\ver Reclames 40 c e u t s per regel. Speciale iririi Jiring voor Schoenen naar maat, in {tips ft'druksel voor gevoeüge. pijn lijke. gebrekkige voeten, knobbels, etc etc. ANTON HUF J r., Ki:l>\rïtra<it 200. l)e mee.it uiti_febrüide en incest prijswaardigcsortcerin!: zwarte en gc'kletirde Zijde voor COSTl'MKS e:i GA.KNT.KIÜNM-'.N vindt men inhei Kaqazi'pi Keizershaf", iii-ma S C 11 A D!-; .v O L 1) E N K" (! T T. A .-'i inretid'jl; 1:>!}. A nixteriliiin. IK » >^-|>l)i!.',lJt>"A" vun Dr. JAF.iiKU's Oriu'. Xnrm. Wohirüia-lwn, K. F DEUSCHLE-BENGER. K<i!>T,--'ii-n.!t 1.-,7. Ai»'<fn-,l!ni. Eeüi^c specialiteit in deze artikelen in Nederland. CH1NE TEA-WHITE TIPS (Witte l'u;!ti"s-'i"!ice| wordt door geen ander e,vertrolVen In ori^'Hieele pal<l\in^ \\ / l .ö'i uitsiniteiul verkr:]'_>;baar bii \Ved. .l (i KI! HF, l! A: /.( *l )N, llolliverai-eier^. A L'ISKMORTELLE. Leidschestraat 1O Ontvangen de nieuws! e JA(\U'KTS en STOI-'KE>. voor het aat'-sfaande Seizoen, ('miin' (juïniit >e. KITTKX VlNCOT.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl