Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
"Weeaen werden opgevoerd. Zaaipa" die te Parijs
nu in 1831 opgeroerd te zijn, weer spoedig van
het repettuire verdween, vond ia Duit-chhind en
Italië, ja zelfs in de Fiaosche provmeiestederj,
een euthousi&stiscb. onthaal. Zijn volgende opera
»Le Préaux Cleic's" viel te Parijs echter meer
in den smaak (1832).
Tuen Hérold bij de eerste voorstelling van deze
opera door b*t publiek len toone.le werd Reroe
pen, moest de regisseur verklaren dat Hérold
Dutten staat was voor het publiek te verschijnen.
Een bloedspuwiug overviel hem. Eseds eeu maand
later, 19 Januari 1833, overleed Lij op twee en
?veertigjarigen leeftijd, zijne weduwe een zoon en
dochter nalatende. Zijn huwelijk was zeer ge
lukkig en het succes van zijn opera's had hem
een aauzieulijk vermogen verschaft.
Ejn opera, Ludovie genaamd, heeft Hér .ld niet
kunnen voltooien. Deze opera werd doorHalóvy
voortgezet. (Dit laatste s.-hijnt eveneens vrij
uubekend te ziju) Hérold het-fc wel etais wat
h.;astig slechte texte-n aangenomen, o. a. Le lapiu
blauc in 18-5, en iiog paar andere werken die
echter meer tot het gebied vaa ds vau ieville
behooren.
Hérold's zoon werd later préfèc de la Seine
en zijne dochter is gehuwd met den takenden
staatsman, deu heer Ciamsigeran, die, als ik ui ij
niet bedrieg, nog korten tij l uiiiiister van finan
ciën was, en thats lid van den Senaat is.
Om de opgave van Hérold» compositien
voltallig te maken voeg ik hierbij i'e werken,
die na Hérolds dood door zij^e kindereu ziju
uitgegeven.
13e meeste dier werken zijn, zooals de lezer
uit de jaartallen zal zien, te iome en te Napels
gecomponeerd.
Hercule mourant en La duchetse de VallièVei,
scènes pour voix de femme et orchestre. Quatre
concertos pour Ie piano avec orehestic- (1812-1813)
Deux sonates p>ur piano tt violon. Trui-i qu
.tuors paur deux violocs, alto et \iol<u>ctlle
(1814). Alcyone: scène a^ec orehestre (1811).
Hymne a 4 voix sur la transfiguration (1813).
Canzonetta(1313) Deuxsymplumii sflSL'!?1814).
Bijna al de/e werken L n ut_,t_p\eu bj LI
Pariis:'heu ui'gever Mul ir tl "Nul I i I^P
des Panoramas bij den bmi<vitd M H J utie
Deze werken hebbtii noof I/aktli)I \\ \\ it il bij
diage hoe zich htt t de n \A,~\ den b uid i t i i
poniat ontwikkeld hteft j\lem_, ( iojn (i'>L!I ik
moet er ook bjvoie< ) mi rut, \er ud KI i um
mer is bi-H-onln te \ind n Het ^nft, e ntu
tevens getuigcnn v m het onuitpu ti e diep
pingsvermogon en t u ik vver r uit \ in di/t i
hela.is zoo jr>bg f*. t r t u L om p 11 t
Ia Parijs is He ol' i'lu i hei d u l t d or Ie
uitvoering van de te i / iiliiittid tt t l ut
tig&te voorstel In ^ \ 11 Li Pr u (J t oor
afgegaan door een uti v in /ui [>t te t\i l "UU
Dudlay van het Tltitic l r UK us de bn IL n
Hérold Lctft bt-ki 01 d f n tiu \ r \ n
Lucien Pa,iéhtt ft \oor_p 11 tl _it t'd I t
France a Hi o' l ' Di te i< i «11 'l
komt mij voor d it o k tt t p oum_ v i i / , n
eerste opera's (tenic i m d tt i ui IK n< jitin.ii
hoort) niet 01 ,_e n jtn fid ui t \ t
Dat deze com,x i st bij | L ot t 111 >'IL
liviteit door ztiti tij i ( > tt i kb i (i
werd om dea deBeljk«u u ii ui \ u n u n1
bewijst een ge/t0 t \ in V. u l t i i i 'i in hi i >11
sprekend, zeide Hoi 11 uu l i ju l tt mui
j'ai la qua:.til
Ik hoop dit d f n- d n ir i l * e heil i
bijgedragen om x b j n «t Linnen ^ i i
den hoog bt,i f lu) o v >< t \ i t n to 1^1
periode weer ttks t uileteu i_ n
A v\ M ! i < N
AANl'EEA» >I V I s :>( M l \1
Door de botlhu 11' lar >? i t i"nj. V, loli i
verkreeg ik ke u isn ut^i! i l \it)
nen fotogram L pi l Iwnk l t ' i i i i
Künif/liclicii ( LII tt l t) n. i n i i J t/ n t f l 1
van Dr. A. IJ i i u v i el < i l j 'l f
Stangl te Mïmih /.o i in ) m i r (v uil i
een boek waarin ui IL; md IVL ' t' i
data vermeld won ui D vvi h i h i
bij het vree t r u i h IL duo i IL it l
Amstcrdamsch Must um
Men vindt er v fti 111 i b i ' i ' i i
vuren in, dof d 11 vi i l c i i i ,» t i i <
zuiver van lidit ei rijk \iirii i i
en niet iiieikb «. u toui' ' J i z o
mooi ais het IK u. v t n ( i u < '
werd, subtiel tot 11 t v iti^av \ i di l i
en specie. Uitstiknm t i ij i ut i ] >
van llembraift h t k ot zit l i i i t
vau Th. de Iv ii i ik i i i l i l t j i i
van Potter dior \an 't il ' d li i !
Olts, het ininu' < usi pi In k | v i ' > ti
de Herberg vin O t» l c' hl i l / \ i ^\ b m
van de Velde e' t 'i \ I i hès l
gezicht van \ n dei II | l l ' i i , l i
de fraaie Vaiki n r v 11 l ' H i en v )
felijke oude t o L i i i ' t v( i i i i
vrouwenportret v u l' u i '
portret van d n C i l i It \ i i i i
iner dat de \.u i > i ! e > 't
Stadsgezicht \ m "\ & \ l i ' 11 i J i
Steen zich ru i i i t i i i
In de inli.'i lui l i i tl i
het gebouw 11 d i i I i i '
viiulc men ve i u i i i
als men vau li i t i i i
een korte l' t i
zoo volledig i u l ' i l i
gevortcht en l>j\ d 'i
geschat heei ( t i
knopte ka:pak t i f i
en veriïit-idin0 l i n v < i
schilderijen.
Ware de h u l n l f 1 i i
tekst vau zij i ji i v ' \ i i i
en van dat t \i i 11 i i
in hot lloiU'm ' vt
buiutol uit ti M i v
ogriili'.'ëu vau d / u l
krijgt;*1, die t i i i
gemakkelijk /u l u
boek, op ti't l v
stond er no. i t \ i< i
groote periode aangaat, hebben in de laatste
kwart-eeuw de geschiedrorseTiers ontzettend veel
gedaan, de tijd is er nu voor de
geschiedtohrijoers.
De veranglizeerde Beiersche schilder Professor
Herkomer heeft kortelings een boek uitgegeven,
An Idyl, waarbij door hem een reeks etsen ge
voegd werden van zijne hand. Daar volgdon be
oordeelingen op, waarin beweerd werd dat deze
etsen geen etsen waren, maar bloot mechanische
reproducties naar teekeniiigen. Het werd een
strijd in sommige Engeksche bladen, mede om de
kwestie wanneer eeu plaat eigenlijk ophield een
ets genoemd te mogen worden. Professor
llcrkomer heeft nu zelf in de Times omtrent de
kwestie zijn bescheid gegeven.
Zeven van de etsen ia An Idyl", schrijft hij,
werden geheel met de hand gemaakt zorulur de
hulp vau cenii; mechanisch procédé. Do an
dere werden aldus gemaakt: cene penteekening
weid foto-niechar.iesch op htt koper overgebracht
en daarna verder geëist. Dit werd gedaan om
tijd te besparen, maar de professor verzekert dat
deze laatste platen ham nog meer tijd hebben
gekost dan de eerste. Hij houdt vol dat de
uldus geprepareerde platen den naam van eisen
geheel verdienen, en het moet erkend wordjn:
ot men, zooals alle etsers dat doen, zijn teekcniiig
op den etsgrond overkulkeert, of dat door fotogra
fie op de plaat laat duei:, het verschil is niet
heel principieel.
Een tijdje geleden al, dorst ik er hier op wijzen
dat de verkeer delijk geringschatte lithogralio,
juist eigenlijk nu het aantrekkelijke etsen zoo
door iedereen beoefend wordt, van lieverlede
weder in aanzien stijgen zal. Het was bij gele
genheid van een vermelding daarvan, dat in
Frankrijk wetler verschillende artiesten zooals
Faiitin Latour, Odilon Radon en Thornh'y, mot
het procédévan de litliograüii uitstekende LU'.sk'.eu
wisten te ber. iken. En nu merk ik, dat ook bij
ons. waar indertijd door Ailebézulke gedistingeerde
lithografieën ais het fijne portret van Doutves
Di-kkti ziiu ^,L t.aa.k , di ] ui P i schil t hit
LLII\( l ^e j> oti IL i a.f <tc01 ,_ioole ojtu ei a's
Di l ui t (u Mc il Miish i ti \'\ t m f
\ i uil w td wi ar 11 ir itkc c ie vtillui
l i jje i b LI i Ii (lui n 11?z i ik LH! 11 r
tu L u uu i b ,, \ a l j i / in u n i i P
hth i U Wil zij i H > tu cbr u ui jn
b A -,f ijl LU jni i h L! t t i| i i < ht i o
de 111 d a v n u m k i m t l n op d
tia >j>i ui i 11 »11 \ ,tl u tl \ t
n L l UIL i ij uit p i i i uii i t ij
als / )ii s ir, IK v In ti. i 0 v u i i JL
tl tl Mi i bi i v\
Di iitii)=iilt i d j) i l ni h 11 ut i 'in
al l unst do i i i i s \ i 10 (i n <
heil i ur (L i D u l n i it n nu u i't i i
tru \tilii uit i D ji U i t s h ' > d l
potk o l dt h i?f ui HL d v 11 n i i l ' .,1 i t
\LI Ul) i n 11 l\ u Ui l t tl
u H dn t (l lui it M t i u u i ti 111
de n t s i l h i i i u l u i i ' i
\0 I 11 ' ])!( l 11 W UI l l 1)1 l l l l < l
liidti m i tl t u t(i ut i1 te. i _,
ver vt l i u'd d v i t i t vi 11
loo t i til ui In i l
Mlttvi'n ) t i tl i i (
l tij i Illll tl l o l l l l , l Ut
l IL' \i t \ wot h t , \ i' 11
b v i tl i ovt v i i i n i i i
vi n h tiiviuv i i' i i ii 11
U e j l l O l a! ' l l l l l t W til
t' J f 11 V l i l l t l 11 t Vt ) l
out i It ' i t z v ti i
l U e n l i u h l ( u u l t' l
\dii e e i t \at i o i l 10 i 11 tu wu u l f
hit i iit w l in l i i j> ut vt si i l L
s, i i tls l t ''IL
"w ei i \ai IL i u dinuui l ut
f i o Lt t ' t > t i
ai t 0 n i H e i ji i i i
i L v u 11 iii L i
11 i l i i il / t i t i l i
u i uiis i j r \L v IL j u h
l l V S L Li
11 l U P l l
l t V O l ' ( ' V
ti ! t 11 l i i.
l VV t t l It 11 l j
11 l t l i \
l l l
'lol l \ l l
l t u t J i li t i
11 i (LU i_ai bit \ \ i t
01 tvi i i
l b l ilinl i i '
S > l l t l 11 l
VI l L. II \ l ,
1 l t l VI l l l
11
i n u i i
< i
i i
oordeelen, zijn zij bijr.a allen in het stadium van
zoeken. Laten we hopen, dat weldra uit hun mid
den de man zal voortkomen, die als opvolger van
Zola den scepter eler Europeesche litteratuur in
hauden zal nemen. Man heeft zich over deze
successie reeds zeer ongerust gemaakt en een
medewerker vau L'Echo de Paris heeft de
litterarische hoven afgereisd om. iets over de nade
rende veranderingen te weten te komen. Zola
heeft toen zeer ware dingen gezegd: o. a. Wij
moeten nu het classicisme vaa hst naturalisme
krijgen."
Al blijven veel boeken van Zola hun waarde
behouden eüzijn, zij even schoon voor ons op
het oogenblik als tien jaren geleden, wij verlan
gen toch allen naar dat definitieve werk, dat werk
van puur goud, waaraan geen smet en geen over
tollig; stol meer kloef't.
Romantisme, naturalisme, symbolisme zijn qua
tales voorbijgaande ku;ist. Zij zijn de gevoclsto
etten van veel ijdele gobarec, of van magere ont
luikende vormer, doch wanneer tlo innerlijke
grottikracbt voldoentij aanwezig is, zoo krijgen
wij een ddinitieven vorm die de dorre osnhulsels
duet scheuren, en de vormen staan voor ons ais
een vaste stilstand iu de wissesiende tijden. Dat
is het classicisme ia den goeden zin, d. w. z. de
onomstooteSijke perfectie, het calumiante punt
van een beeldend gevoelsleven, dat lang heeft
moeien dwalen eer h«t zich ia een blijvenden vorm
kou vastzetten, liet classicisme kan uit elke
ricatirig voortkomen.
Wij, die allen naar een nieuwe richting in de
kunst hebben gezocht, wij staan beschaamd te
kijken bij het lezen van bovengenoemd boek. In
plaats van verder te boutven aan het onvolkomen
gtibouvv en ieder te trachten de vlag der victorie
op do spits te piaat.-eri, zijn we allen, en niet het
milist in ons huid, kleine tempeltjes gaan bouwen,
waar ieder voor zich, allen als echte mindere
goden, op zijn nnniur wilde aangebeden worden.
Vv'ij hadden beter gedaan de hand te leggen op
het eens veroverde iiaturalistisch materiaal, de
machügo hand en diit materiaal dienstbaar doen
/ijn aan onzen wil : daarom zouden we no!.; goen
hu si ir i a. ur ui u n b iioi vei IL zijl lUlinl
o s tij ! n l at it n l i ir n be p u n ttit l \ij
11 tl' i mi, i ii) M k s zijn 0 in /LI LI n
11 o n l )i l i i 11 l
11 h t j. ui il s HL au / >!a en i o v LP! n ui
in dit /jn r vil in i jii to *en o i-u ' ^
ui v u nul / in i oji t t \ \ 7 foi in te en
)t i u
iv tüJ
l O tl l t
t i 'u
uv
'
u
tj n 1 1 ilt, k n o \ 1 1
l 101 1 U 11 ( tl! L / \ t
L l t b l v j l !i l l ii r
ti l i n 'ma
i i l ti| l i
l V Li! Itl
iu h t Llas i
y i 1 1 t in ' i
t'llL
d j 101 1 1
i ' i u i.,
Lt J l tl
t / 'o it i
l l UU il l
l i i u ih
v n d L i
t' 11 h t l l V Li! Itl U tV VtO i l
111 11 li i vv i ('t 'i ) i 'i iviti i i' i v i i n
( V l tl > l U ! l l it / Iti i ! L
/ 11 l l l H
i v\ i i L ?! i i HI ' ) m hte, / 't H'
v t n / / l i l i i i n irii| 'i t i
i i t it i,l l l is i j i i < u i )
i lii / l i i L tl
i t i n i j i tii /u i i,
li t i ou i t i
dood, de jammerlijke sleep van kleine en groote
teleurstellingen, die allén met den dood eindigen.
Lreen enkele overwinning in dit ellendige leiren,
Dijna geen strijd zelfs. Geen enkele lach van wel
willendheid, somtijds allén medelijden of spot
met den rampzalige, aan wie de lange grijze uren
en dagen voorbijtrekken in eeuwige eentonigheid,
terwijl hij wordt geëxploiteerd en geminacht door
de omriagende meriochen. Zonder een vrouw, want
de vrouwen, zelfs de leelijkste en onbeduidendste,
wiilen niet van hem weten en doen alsof hij niet
bestaat; zo::der een vriend, want deze houden
hem voor de mal of zij exploiteeren hem, gaat
liabylas door de grijze eentonige straten van
Fontainebleau en JMsliiu en men verwondert zich, dat
hij eigenlijk nog eet en drinkt en zelfs hier en
daar een praatje houdt. Hij verveelt iedereen,
alleen heeft Lij, wat ook nog een wonder mag
heeten, een hond, die met hem loopt, als hij gaat
wandelen bnite.i de sta'i op wegen, die niemand
loopt, en waar hij niemand tegenkomt. Als hij
een koliijhnis binnen wil gaan, krijgt hij eeu
schrik on hij loopt weg alvorens de deur te heb
ben geopend. (Joiaesl k-jaiaoofdig draagt hij reeds
vóór zijn twintigste jaar pen pruik, die met de
jaren steeds rossiger en vuiler wordt, en onder
zijn oueltuodiicheri on eveneens rossiyen
cylinderhoüd en met zijti lange zwarte das die driemaal
om den hals is gv.dwaid, met zijn waggsknden
onzekerett stap ziet hij als dertiger er uit als een
zestiger eu als een verworpeline. Z 10 strompelt
hij voer', steeds dezelfde terwijl alles om hem
heen verandert: de meisjes die hij hoeft gekend
trouwen met anderen en worden hem door zijn
vrisnden we^i^kaajit. O.i.ie bekenden sterven an
dereu vertrekken naar elders en hij sukkelt, voort
steeds dczoli'de totdat hij op zi;n armoedig
kamcrlj'3. uitgemergeld on verbeten vóór den tijd,
dood caa'. XitMiinud loopt achter zi;n lijk en de
werklieden die voorbij hmpen, vergeten zelfs den
hoe. i of pet af tu riemen voor don scuommdenden
doode, di'! vlj'i; haar bet ki'rkhof wordt gereden.
Het in >«> ' 3 ta,u liet hoek zit hu;) in tic perfec
tie, waarmee aiies verleid wordt. De beschrijving,
die in den i;';.tuniH>t.,-t'litn lun'an, r;Kii.rc Zolu
uti 's ut | 1 1 l L \ il 1 1 r 't a'ei
t o nt i l ' v i l 10 i i' b
ui bi i u i i l) m i ' p i p i P e of^
t i tr n ii i !t i i L t i te la'en
/' n P n v u i i i 1 1 ' i i o l _, l j l r i ^ en
i p u i v l n 'i i o 1 1 t p k i / tnti l it
t lui l ' i d i i o f v i i i ei
i j i' d i /c've
i Ut t i / .,*
111 L i j 10
vi i i i i
1 1 t i 11
i ^ i i t
l'l
i
t i it h t 11 \n tt,
'l i l i i s cpted
N )llt l
(Uil i l l V l !l
i i It d i i i ' IL v uu i dioe
'l i i u ui i 11 i u Mtt ten
i i *? d ' iii n di i ut l d nveis
v i i u i v l i j i] t j i ui s /ij dit,
11 in i 11 ' tt li j vt i l .,1l o e i
i i i n. n j i i *' n i LU ui u u iasuo
t v v i l i u l i u J i ei alb L i
\i iiiid r i iiivcr
II' l i ] l l H l '' P
n
i
l 11 j 11 De
i i ui -ie n
i ' t z e
IL l i _ n IL i i ut ui m
l 11 / l
l l il S k l,
tl 11 ' /«i U L l
( t / i l L l _L! / j
1(1 Hl l l J lic
i l i i 11 i ] f e e' elP
in t li >e
l u i ift i \ ut tl liltc
illi l la.ii>,
i l IL h
1 i n tei t,
l d o i i I a
i l l tt l i f u 7lUs
il i i l ii n vLI
mat < i
J l tik
c d K n i
1 L i i u
i iti e ( i i i
i U /L tu i i
ia 11 m i
i t u u t (. i \
r> M l v in i 'i ( 111 u v C i.ni is een
01 i i ' tn ( i l
i vt i | i i i > i >i i ie
u u i i 11 i v kr bj
i i i d ) /j i
i il 'i t t i V ual
> i l Up U
l l ( l l IL t l l
II ' l l l Ut LI
L. t l tU J