724 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. LETTEREN EN WETENSCHAP. De uitvinder van de snelpers. Uit Eisleben imeldt men van den 3den dezer: De onthulling van het gedenkteeken voor Friedrich König heeft lieden middag volgens het programma plaats ge had. Het gedenkteeken is in de Königstrasse, bij -het Stadtgrabenpark opgericht. Op een voetstuk van Zweedsch graniet verheft zich de bronzen ?fcuste van König, die door Scheper uit Berlijn ?vervaardigd is; het geheel is omgeven door een jyzeren hek, door Buis te Berlijn gesmeed. De inwijdingsrede werd door den machine-inspecteur Nosselt uit Eisleben gehouden. Burgemeester Welcker nam het gedenkteeken uit naam der stad aan. De eenige medewerker van König die nog ileett, de oude monteur Michael Sebold, die in alle boekdrukkersateliers van Europa bekend is, heeft een krans voor het gedenkteeken neergelegd. Het Duitsche boekdrukkers- en boekhandelaren?verbond was door Dr. Brockhaus, de boekdrukkersen machinemakers- vereeniging Leipzig, door drie ,personen vertegenwoordigd. Na de onthulling had er een feestmaal plaats. Kunstmatige eilanden in de meren van liet Armenisch ioogland. Het Ausland bericht: Ongezeer 30 tot 40 kmtr. in rechte linie van Kars, Ardaghan en Achalkalaki, op een hoogte van 6522 -voet boven de waterspiegel, ligt, omgeven door bergen tot eene hoogte van 9000 voet, het groote ?meer Tschaldyr, ongeveer 75 vierkante kmtr. groot. Daarop en op een ander meer, dat in de nabijheid ligt, heeft Dr. Pantjuchofl eene interessante ont dekking gedaan. Hij vond in den noordwestelijken hoek van het meer, ongeveer 4 tot 500 voet van den oever verwijderd, een kunstmatig ovaalvormig eiland. T)e omtrek daarvan bedraagt ongeveer 200 voet. .Het is uit groote stukken van verschillende steen soorten samengesteld. De bodem van het meer is hier niet zeer steil afloopend, 15?20 voet diep. Naar alle waarschijnlijkheid kan het eiland slechts door menschenhanden ontstaan zijn en is ongetwijfeld ?de woning of het toevluchtsoord van menschen .geweest. De streek rondom is geheel zonder houtgroei en is dat ook zeker altijd geweest, ?daardoor kon de mensch hier geen paalwo ningen aanleggen, zooals hij dat elders gedaan heeft en behielp zich met den aanleg van kunstige eilanden. Het gemelde eiland was vroeger aan merkelijk grooter en verhief zich hoog er boven den waterspiegel dan thans. Door menschen verlaten en aan het verwoestend element blootgesteld, wordt het gedurig kleiner en verdwijnen de steenen steeds meer onder het water. Tegenwoordig wordt het eiland door eene menigte vogels bewoond en is met eene dikke laag guano l)edekt. Niet ver van het Tschaldyr-meer, ongeveer 10 kilometer daarvan verwijderd, ligt het Chosapinmeer, dat ongeveer 25 vierkante kilometers groot is. Dit stuit alleen in het oosten tegen een bergketen. Zeer merkwaardig vindt min daarin geen enkel levend wezen, en visschen, die men er in gelaten had, gingen zeer spoedig dood. Ook in dit meer, aan het noordeinde daarvan, waar het water dieper is, bevinden zich ongeveer 10 kunst matige ovaalvormige eilanden, die nauwelijks boven het water te voorschijn komen en mot groen be dekt zijn. Deze archipel heeft eveneens zonder twij fel eens den meerbewoners tot woningen gediend. Thans wordt hij door eenden van verschillende ?soorten bewoond, wier eieren door de Armeniërs, welke in de nabijheid wonen, bij duizenden eruit worden gehaald, terwijl de Turken ze niet aanraken. BIJ 'T OPRUIMEN. »Nu ben je heusch een lieve man, dat je me helpt opruimen, hoor!" »Wel zeker vlei me maar; je hebt nu immers je zin, Mina." Sshaakspel. 3de Jaargang. lt*Mei 1891. Redacteur: RUD. LOMAN, te Londen. Adres : Mira Lodge, 49 Deronda Road, Herne Hill, Londen (S. E.) Verzoeke alle mededeelingen de schaakrubriek betreffende aan bovenstaand adres te richten. Probleem no. 73 van ds. J. Jespersen te Svendborg, Denemarken. (Nieuwste werk). Vervaardigd voor het Amerikaanscho blad Sunny South. ZWART 4 stukken. a cd e i g WIT 5 stukken. Wit geeft in ,'i zetten maf. Oplossing der Srhaakstudie l I.gü. K.h" 2 T.gS, K.U6, 3 T.liS, K.g6, 4 L.,i3, K.fo, ij 'J' h« -:-. K.'e.j, ?C T.dC, K f4, 7 K.c7, K.CJ, S L.el, K.M, O l>.t'2, K.e5, 10 P.d3 =F. Goede oplossingen van F. A. Termos, lïoltordam, W. v. H, Delft, J. Abas, TT. Albregts, ]1.1). li. Meijer pn P. J. Colien, Arasterdam, Sehaakelub Morpliy" Kaatsheuvel. Van No. 71 van E. H. 'Windemnller Zutfen, L. Spier Jur. stud en G. 13runa, Thcol. stucl. CORRESPONDENTIE. C. T. van Ham, Gorredijk, D. Keestra, Tlniztmi, C. van Boxtel, Rotterdam. Ingezonden oplossingen zijn niet geheel juist, daar in enkele varianten mat in minder dan 10 zetten volgt. ?Maar 't was toch wel hoog noodig dat je eens opreddering hield in je kleerkast, Herman, en ik kan nu voort met den schoonmaak gebruik je dien ouwen hoed nog?" >Hum, neen! die is caduc geef dien maar weg I" «Gunst! wat ben je scheutig van daag; dat's al 't vierde stuk waar je afstand van doet, twee bottines, een broek, een vest..." Nu daar heb je er dan een jasje bij," lacht Herman en gooit zij o vrouw, die de afgedankte kleeren op een stoel, naast de tafel, legt, een dikke, zware overjas toe, die voor haar op den grond valt. Noem ja dat een jasje? 't Is een echte schanslooper. Goeie hemel! wat is dat ding zwaar en wat is ie beschimmeld. Och heer! de kast zal toch niet vochtig zijn geworden." De zorg zame huisvrouw gaat de diepe muurkast in, voelt met haar blanke handjes langs de wanden en keert dan tot de tafel terug met de overtui ging »dat de kast gortdroog is". »Hè! daar schrikte ik van," zegt ze, «verbeeld je, vocht in de kast, maar hoe komt die jas zoo uitgeslagen ?" »Wel Minalief, door 't lange hangen ik heb 'em in geen drie jaar aan gehad ...." »O! wat '11 verkwister; die jas is nog wat best voor 's avonds." »0ch 'c ding zat me altijd onpleizierig en was me te zwaar, daarom kocht ik efn andere en kijk eens, versleten is ie ook, aan de mou wen maak er Dirk maar gelukkig mee, kind !" »Dirk de oppasser? Maar die verdrinkt in j<»u jas, vent." »Nu! dan moet bij 'em maar laten verkleinen." »Dus afgedankt, zonder genade!'' nFort mit Schaden l" zegt Herman en bekijkt dan met alle aandacht eeu pantalon, die er zóó zóó uitziet en hem daardoor, nu hij in eeu »weggeefbui" is, tot overwegen stemt. Mina heeft intusschea een voor een de zakken van de oude overjas nagevoeld. .Er kon soms nog iets inzitten, Herman is niet van de netsti-'', deckt ze en haalt achtereenvolgens een beschim melde sigaar, een potloodje eu een witten zak doek te voorschijn. Lachend plaagt ze: ->Zoo meneer! zorg jij zoo voor je zakdoeken ? 't Is wat moois en nog wel een lini.en " »YVees inaar blij dat je 'em terughebt, voel nog maar eens, misschien zit er nog wel meer in, maar geen geld, daar pas ik wel op!" »Ik beu al bezig: o';iar 'u tramkiianje ook" terwijl zij de jus opvouwt en glad strijkt, voelt ze aan het ondereind iets hard s tussohen de voering, dat haar doet zeggen: »Wat zit daar? 't Is hard en " «Misschien een verloren rijksdaalder, Mina ! haal 'em er uit!" >;Hé, wat beo je toch een sloddervos in dien eenen zijzak is een heel gat, waarom zeg je zoo iets niet; 't een oogenblik werk om 't te repareeren foei! ik kan er met mijn heele hand door " =Ja als je den boel openscheurt1'' sHe!" »En ik hoor 't. Dut doet je nieuwsgierigheid, vrouwtje !" »En ik heb 't r,og idet pens, 't zit heelema.il onderaan, maar wat is 't toch. Hter wat voelt 't raar en liijk ! 't is een tinnen soldaatje, een ruitertje." Zij haalt een klein, ietwat ver bogen tinnen ruitertje tH voorschijn en /et het midden op tafc'. >Hoe komt da: in je zak, Her man?" Haar gelaat wordt ernstig, min of meer bleek en zac'itjes zegt ze : 't is eeu soldaatje vau Kareltje." »Wat zeg je?" Haar man komt bij de tafel, neemt bet stukje speelgoed in de hand, bekijkt het met aandacht en zet het dan be hoed-aam weer neer, na 't wat te hebben recht gebogen, zoodat de ruiter zijn arm de sabel ontbreekt weer dreigend vooruitsteekt. Even zuchtend zegt hij, >Ja 't is zoo: van hém". Beiden zwijgen, en zien naar het kleine voor werp op tafel. En in dat oogenblik komt eensklaps voor hen als door een grauwe wolk de herinnering aan een winterdag, een groote ziekenkamer en een klein ledikantje met een jongske er in, dat rus teloos 't brandende hoof ije verlegt op 't kussen, angstig vragend: »driuken, drinken?" Het kleine tinnen ruitertje op tafel zien ze niet meer alleen staan, plotseling zijn er twee vingertjes bij gekomen die het opnemen en groote sprongen laten doen over 't laken en den deken en in hun oor klinkt, als uit de verte, een heesch, gebroken stemmetje dat »hop! hop!'' tracht te roepen. Een gillende benauwde hoestbui volgt; 't kleine lieve gezichtje vertrekt, de oogjes worden onnatuurlijk groot, blauwrood 't blanke gelaat en koude zweetdroppels doen de blonde krulletjes vastkleven aan voorhoofd en slapen. Dan nog een lange, heesche, gorgelende hoest, een snik en dan mets meer... 't Ruitertje staat nog altijd, met zijn dreigend opgeheven arm vóór hen op tafel, langs't blanke, tinnen paardje glijdt een lichtstraal. Voor hen wemelt d e zilverachtige schiju, omdat hun oogen vochtig worden r:u ze terugdenken aan dien somberen dag. /e hadden niet begrepen dat hun kind zóó gevaarlijk ziek was. Op dien mid dag scheen 't zelf lieriger dan anders en Herman stond met overjas en hoed, zóó van 't kantoor gekomen, voor zijn bedje en speelde mee met de soldaatjes ... en toen gebeurde het plotseling. /óó speelde hij nog, zóó was hij dood ! Ze had den :t eerst niet kunnen, niet willen gelooven, maar de woorden : »'t Is gedaan" van den dokter, die in allerijl was gehaald, gaven hen de verplet terende zekerheid dat huu ventje was heen gegaan. Als uit een droom ontwakend, slaat Mina diep zuchtend de oogen op, eii terwijl de tranen over baar IVissche wangen vloeien, zegt ze zacht :»Hij was toch zoo lief, hè?" »Hij z u nu al acht jaar zijn geweest." sis 't dan al drie jaar geleden?" »Ja ! iu November al ; ik herinner rne nu dat ?7r het soldaatje uit zijn handje heb genomen, toen hij zoo benauwd werd." »En ik had ze hem gegeven omdat hij zoo zoet in bed bleef." <>God ! wat is 't toch jammer, zoo'n beerlijken jongen." Mina drukt haar zakdoek voor de oogen en baar man b'j t even op zijn onderlip, terwijl hij lai.gzaara 't hoofd schudt en een paar maal slikt. Achter hen wordt zachtjes de kamerdeur openge-tooten en, zonder dat zij 't merken, dribbelt een bijna driejarig meisje haastig naiir binren. IVitsel.ng voelt Mina aan haar rokken trekker) en hoort zij een vleiend stemmetje: «Maatie! j Miiatip ! Ika hij Maatie lommen." Half verschrikt, half blij draait zij zich om en neemt l,et kind op haar arm : .Lieveling ben jij daar. hoe kom je hier zoo boven ?'' Tap op. Maatie ! ' Hchat, engtl ! krabbel jij alleen aldietrappen op, foei ! niet weer doen leior [ Geef me maar gauw een zoen." en het meisje innig aan haar lur-t drukkend ui kussend, vraagt ze: ..Lijkt ze niet sprekend op hém. Herman ?" Sprekend! Lieveling kiijgt je paalje nu j:icts ?': 't Kind laat zich van moeders arm op tafel BUITENLANDSCII NIEUWS. In Amerika heeft men eene inschrijving stibseriptie geopend voor een Steinitz-testimonial", dat den veteraan zal worden aangeboden ter gelegenheid van de 25-jarige herdenking van zijn eerste optreden als matchspeler, in zijn beroemden match met prof Anderssen, Londen 18()l.i. Men hoopt een som gelds bij elkaar te brengen, voldoende om den koning van het schaakspel in staat te stollen, zijn ouden dag zonder geldelijke zorgen te gemoet te gaan. De zaak verdient ten volle de ondersteuning van alle ware schaakliefhebbers; niemand toch heeft zooveel gedaan om het schaken populair te, maken als Steinitz; men denke slechts aan de vele ge schriften en aan zijn langjarig redaeteurschap van j va', het Engelsche blad 'J'lte J''n:lt!. dat volgens allo bevoegde beoordeelaars de beste schaakrubriek was, die men ooit in Engeland gehad heeft. Stei nitz behoort zeer zeker lot de z Idzame naturen, al was het alleen orn zijn bovemnensclieiijko werkj kracht en volharding, Xijn ambitie i;n specikraeht hebben door het klimmen der jaren nier het minst geleden; hij is nog dezelfde onvermoeide strijder ; van voor 25 jaar! Do Weencr schaakclub heeft c.rn gron*-. verlies geleden door den dood van den .'10 jarigen .i, l i. liauer, ccn schaker die voor de lo-'konist groote j dingen beloofde. Het vorig jaar won bij op het ; Koiisch Umruooi te \Veeric!< den tweede'.' pnjs i (700 il.), welke zegepraal brui tot een >c!i;u;er van den eersten rang stempelde. Da uvonndei'.e nnm o. a. ook deel aan bet eerste N'od") laod.-eiio interr.aliona-il toiiniooi on zijn (U:od zal zeker in de Amstenb.msche .s:-iiaai:krii>gon met kvdwe/o,i : vernomen worden. In ons volgend nummer lio; en j wij een der mooist gespee! i 'e partijen \an den te vroeg gestorven schaakniee-ter op te rienu'-n. De twee volgende partij*, n kunnen als een staaltje dienen \an den genialen speeltrant vau den ov.-r' leden eapt. Mackonzie. i si'AANsciiE J'Airn.r. Wit. /wart. Joh. 3!etger. ('ai)t. -Mackenzie. l e-1 c5 2 l'.i.'! J'.ei; :; L.b5 ai; 4 L.al l'.fij ;") o o J'.e4: l! dl b5 '7 . (15 7 L.b3 b;lcf). L-0.; ) c!<! L.e7 j)o meeste Duitsehe meesters, waaronder vou " (Manchester ^ cd l : hO! ]>arik>k-bi'i\ en M;ix "\\Yiss ];ij alle andere xetien sjielell il] de/.en variant ^<|-üakr /wai't gewoonlijk der tfmianselie jiaitij den >poidig in de klem. /' 5 kioper naai- e.">. bijv. k^>t i\;i eeiiigc /.cl10 T. el ! o O lr" "üliviroepelijk een 11 r.dj! r;"n- 1:i (i'i;: e-i> <-"y.1 1 K rsiït d.' s})aiit /.wart <?'-» diep Vul'borgen valM ril;. r.d4: n i; ; r.!f> !?"> n l l'. hl n .... glijden en springt naar Herman toe, die het op vangt en hartelijk zoent. »Pak pa maar eens goed, hoor!" »Zoete paatie" vleit de kleine en slaat beide armpjes om Hermans hals. O, o l druk me niet dool, ondeugd" lacht papa en zet haar vóór zich op tafel. 't Kleine tinnen ruitertje is omgevallen en glinstert in 't licht, 't Kind ziet het, grijpt er naar en zegt met blijde oogjes: , »Dat's voor Ika!" Herman en Mina zien elkander aan, weemoe dig, dankbaar zwijgend. J. v. M. JR. VOOR DAMES. Amsicrdamsche huishoudschool. Poppententoonstelling. Kookscholen. - Eene keizerin van Marokko. Van da Amsterdamsche Huishoudschool, Prin sengracht !J.'3, is het prospectus verspreid. De school stelt zich ten doel: l". Jonge meisjes be kend te maken met al die kundigheden die iedere vrouw later, in eigene of anderer woning, noodig heeft te weten; ". Onderwijzeressen te vormen die deze kennis practisch en theoretisch kunnen brengen op de Volksschool, of in aan sluiting daarmede; 3". Dienstboden te leeren koken, strijken, enz. Er worden inwonende leerlingen aangenomen, en er zullen verschillende cursussen worden ge houden. a. lluishoud-onderwijs. Inwonende leerlingen moeten minstens den leeftijd van 17 jaar hebben bereikt, en voldoend meer uitgebreid lager on derwijs hebben genoten. De prijs per jaar voor inwoning, kost, bewassching en lessen in huis houdkunde is f 400.?, per kwartaal vooraf te voldoen. Men verbindt zich voor een jaar. Het Bestuur hoopt de avonduren te besteden aan les sen over gezondheidsleer, eenvoudig boekhouden eu zooveel mogelijk aan het bijhouden van talen en verkregen talenten. b. Kook-cursiifi roor jonge Dames. Maandag en Donderdag, Dinsdag en Vrijdag van half 10 tot 12 uur, per maand /' 15.?, of per cursus van 4 maanden /'f>0.?; 12 leerlingen per cursus. Ie cursus van l September tot de Kerstvacantie, 2e cursus van Januari tot ulto. April. c. Ktnilo'-ctii'sus voor minvermogenden. Woens dag vau halt 2?4 uur, per maand /' 1.?; 12 leer lingen per cursus. De leerlingen niet beneden 13 jaar; zij mogen tevens de door hen gereed gemaakte spijzen nuttigen. (/. Uienntli'i'len-cursu^. Woensdagavond van half 8 tot balt l o uur, per maand f 2.?; 12 leerlin gen per cursus. £ij die een getuigschrift Burgerpot willen hebben, moeten minstens l jaar den cursus hebbeu bijgewoond. c. Oitilcru'/jicres'fen-oirsHn. Vrijdagavond van 8 tot half lo uur, per maand ? 250; 12 leerlin gen per cursus. Ie cursus van l September tot ulto. Januari; 2e cursus van l Februari tot ulto. Juni; indien noodig dan zal er Dinsdagavond een parallel-cur.-us worden gehouden. /. iSV/'/y/'/fssoi en behandeling der icascli. Dins dag en Donderdag van 2?4 uur, per maand/'10; G leerlingen per cursus. De leerlingen worden verzocht het later te bepalen strijkgoed mee te brengen. De te geven lessen over gezondheidsleer, waren-kennis, boekhouden enz. kunnen ook door uitwonende leerlingen worden bijgewoond; tijd en prijs later te bepalen. Aan de school zal gelegenheid bestaan voor ccn klein getal dames, om het middagmaal te gebruiken ii / 1.?, mits men den vorigen dag er kern;!;; van hohbe gegeven. liet spreekuur der Directrice, Mejuffrouw S. Meijbooni, zal Woensdag 's morgens van 10?12 '2>S .... i!) K. hl :io K.sl :n el .'IL' b<4: ;!.-; Dol :;:) )'.e-l: T. J ).ni '- ;iü. ?;?! I).ffv.t D.h5 T.t.S bc4 : Lc-1:! f2: S4K.i'e2:, D ei ' ("17 1 ,1", :S4 T. «2 ;i5 D.c3 ;;<; hi ;17 D.b4 3S 'l'.al: o!» K.h2 40 K.gl opgegeven. D.tT c 6 D.i6 T. al D.al:f D.e5 f D.e3 j Men zal zich wellicht nog herinneren, dat bij gelegenheid var. het Manchester Ccr.grcs, Aug. 18'JO, de Kügelsche courant llxuminei and 'J'anes een prijs vau / 12'J uitloofde voor de best i ztpeelde (niet te verwarren met brillantnle) partij. De bekroning werd eerst onlangs bekend gemaakt; de prijs viel ten deel aan Itev. J. (hven voor on derstaande partij tegen dunsberg. Scheidsrechters varen de hoeren L llover en D. V. Mills. /rivKKï'UUT'S OPENING. Zwart. Gunsberg. K <\S T.g8 opgegeven. Gelegenheden (.m in Amsterdam te schaken: VL-:-eeiiigd Amsterdamsen Sehaakgenootschap (opgericht lS7!'i. Contributie /'(>. entree /"2.50. Speelavonden Woensdag en Zaterdag 8?12, Caf de oodc Leeuw. Vijgendam. Amsterdamsche' Schaakclub. Contributie f 3, entree /' 1. Speelavond Maandag 8?12. Caf Wiederholt.