Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTEKDAMMEK
1801
WEEKBLAD VOOE NEDERLAND
Ieder nommer bevat een Plaat,
Onder Redactie van J. DE KOO en JUSTÜS VAN MAÜRIK Jr.
Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124).
Verschijnt eiken Zaterdagavond.
Uitgevers: VAN HOLKEMA & WARENDORF, te Amsterdam.
Singel bij de Vijzelstraat 542.
Zondag 16 Augustus.
Abonnement per 3 maanden ?1.50, fir. p. post f 1.65
Voor Indiëper jaar . maUB12.
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar .... 0.12'
Advertentiën van 1?5 regels ?1.10, elke regel meer . . . , 0.20
Reclames per regel _ 0.40
Bericht aan onze Abonnés.
De Peljrriitoclit te WaarMfl,
naar ERIK BöGH bewerkt door
C. HONIGH.
Met 33 Illustratiën door den schil
der CARL LARSSON,
la verschenen en de bestelde exemplaren
i)fn verzonden.
Voor «bonnes dte nog niet bestelden,
blijft de Inteekenlng opengesteld.
Aan ledere bestelling1 moet net bedrag
van 5O Cents worden toegevoegd.
Aan ome abonnés bnlten Amsterdam
wordt de premie toegezonden na ont
vangst van een postwlssel ad 6O Cents.
VAN HOLKEMA & WARENDORF,
Amsterdam, Singel b, d. Vijzelstraat 81».
I H B O O D:
VAN VEERE EN VAN NABIJ. FEUIL
LETON: In den coupé, naar Léon de Tinseau.
KUNST EN LETTEREN: Het tooneel te Am
sterdam, door H. J. M. Aanteekeningen Schil.
derkunst, door V. Katholieke Letteren, door
Jan F. M. Sterck. Gedachtenwisseling over
Letterkunde, door A. J. VARIA. SCHAAK
SPEL. Het doode bosch. door Cornelie
Huygens. Zondagavondbiieenkomsten voor het volk.
Een jaar met de melaalschen in Siberië.
Voor Dames, door E-e. ALLERLEI. RE
CLAMES PEN- EN POTLOODKRASSEN.
ADVERTENTIËN.
BIJVOEGSEL: Bekende tijdgenooten, G. H.
Breitner.
Van verre en van nabjj.
Dinsdag werd door de keizerlijk Russische
regeering een ukase uitgevaardigd, waarin
de uitvoer van rogge, roggemeel en zemelen
naar het buitenland tot nader bevel ver
boden is. Het verbod is van toepassing voor
de havens aan de Baltische zee, de zee van
Azof en de Zwarte zee en voor de geheele
westergrens van het Russische Rijk en treedt
den 27en Augustus naar onze tijdreke
ning in werking.
Dit bevel was te verwachten, na de on
gunstige berichten over den oogst in verschil
lende deelen van het Russische Rijk. Het
Feuilleton.
IN DEN COUPÉ.
NAAR
LÉON DE TINSEAU.
Barones Sabine de Moncley, die, zooals
men weldra zien zal, op het punt staat haar
naam voor de tweede maal te verwisselen,
is een der liefste en mooiste weeuwtjes die
ik ken.
Van den eersten dag van haar rouw af,
heeft ze zich zoo gedragen dat niemand de
minste aanmerking op haar wettige droef
heid kon maken. Zonder een dwaas vertoon
van haar rouw te maken, gaf ze niemand
het recht te denken, dat onder het zwarte
krip een vroolijker tintje verscholen kon zijn.
Zonder eenig gerucht verliet ze in de eerste
dagen van April van dit jaar haar woning
in de rue de la Bienfaisance, waar sinds
den dood van haar echtgenoot, geen man
nelijk bezoeker over den drempel was ge
treden, en een week van nasporingenen veel
fooien heeft het mij gekost om uit te
vorschen dat zij vertrokken was naar: Villa
»des Sycomores" te Chantilly.
Den eersten Mei daaropvolgend zag men
een kleine buitenplaats te Chantilly, op be
hoorlijken afstand van de »Sycomores", een
engelsch wagentje met poney, een rijpaard,
een bull-terrier, eenige koffers en de eigenaar
van dat alles met twee bedienden hun intrek
nemen. De eigenaar, een tamelijk knappe
man van dertig jaar omstreeks, was ik zelf.
Ik moet hier zeggen dat ik veel durfde
wagen om zonder vergunning, zonder eenig
recht, zonder eenig motief hoegenaamd, be
halve het motief mijner liefde, mijner diepe
en vurige liefde, zoo dicht in de nabijheid
van Sabine te gaan wonen. Maar, wat wil
men; die niets waagt, niets wint. En
bovenwas in Rusland noodzakelijk gebleken alle
pogingen in het werk te stellen, om de meest
bedreigde gedeelten voor hongersnood te be
veiligen. Eerst werden, bij besluit van den
minister voor binnenlandsche zaken, de spoor
wegtarieven verlaagd voor het vervoer van
graan, om daardoor het overbrengen naar de
streken waar nood heerscht te
vergemakkelijke. Daarna volgde de last aan de geweste
lijke besturen om op de graanmarkten
aankoopen te doen van zooveel koren als noodig
geacht wordt voor de behoeften der inwoners
en voor het bebouwen van het land. De
Nowosti wist mede te deelen, dat reeds 15
millioen Roebels besteed zijn om, voor de
behoeften der noodlijdende bevolking, graan
aan te koopen. En eindelijk werd het verbod
uitgevaardigd om granen naar andere landen
uit te voeren.
Hoewel deze maatregelen zeker in het wel
begrepen belang zijn van de bevolking in
die gedeelten van Rusland, waar de oogst
tot bijzonder slechte verwachtingen aanlei
ding geeft, wordt daarmede bijna geheel
Europa zwaar getroffen.
In de eerste helft van het jaar 1891 toch
werden uit Rusland uitgevoerd ongeveer
68,5 millioen puds ') tarwe en wel:
naar Nederland .... 9.580.904 p.
naar Engeland .... 23.756.934 »
naar Duitschland . . . 11.730.940 »
naar Italië9.638.183 »
naar Frankrijk 7.746.872 »
naar België5.913.876 »
Aan rogge werd uitgevoerd bijna 33 milli
oen puds en wel:
naar Nederland .... 11.906.102 p.
naar Duitschland , . . 19.149.341 »
naar België1.750.588 »
Van de rogge, die uit Rusland in Neder
land wordt ingevoerd is het grootste ge
deelte voor eigen gebruik bestemd; slechts
een betrekkelijk klein deel wordt opnieuw,
meerendeels naar Duitschland uitgevoerd.
In de eerste helft van dit jaar bedroeg de
geheele uitvoer van Nederland naar Duitsch
land 115,927 centenaars rogge, waarbij zich
naar officieele gegevens 6.551 centenaars
Russisch graan bevonden.
De Russische graanmarkt voorziet dus,
zooals uit de enkele hier medegedeelde cijfers
blijkt, in de behoeften van bijna geheel
dien wat offerde ik op ? De opening van den
Salon, den Grand-Prix, eenige bals,
gecostumeerd of niet, wat beteekende dat alles bij
zulk een nabuurschap gedurende vijf geluk
zalige maanden? Ik ken mannen die dat
alles hebben opgeofferd, zeeën doorkruist,
vermogens verspild om in wilde, afgelegen
landen genoegens te zoeken die niet zooveel
waarde hebben, als n uur in gezelschap
van Sabine.
Haar allerliefste toorn, toen ik haar een
visite maakte, den eersten dag van mijn
verblijf, was reeds een zoete belooning.
Niettegenstaande haar booze maniertjes zag
zag ik toch, dat zij getroffen was, en ik
geloof niet dat een verliefde ooit zooveel
genot heeft ondervonden, toen hem de deur
werd gewezen, als ik. Zij nam er overigens
wel den tijd voor en joeg mij niet de straat
op vóór ze een boetpredicatie had uitgespro
ken, die ik zeer nederig en geduldig aan
hoorde, af en toe haar zachtzinnig in de
rede vallend, om ze des te langer te doen
duren, tot ze eindigde met de woorden : »En
nu zult ge me plezier doen, dadelijk naar
Parijs terug te keeren. Binnen een uur ver
trekt de trein."
»Een uur!" antwoordde ik schroomvallig,
»dat is niet lang om twee paarden, een
hond, een rijtuig en twee bedienden in te
schepen en een huurcontract te verbre
ken !''
»Wat zegt u?" hernam zij. »Eea huur
contract? Hebt u je dat veroorloofd? Ga
heen, mijnheer. Een huurcontract, wat een
vermetelheid ! En waar woont u, als ik vra
gen mag?"
»O, vreeselijk ver," haastte ik mij te zeg
gen : »aan het andere eind van het bosch.
Ik geloof dat ik wel bijna een uur geloopen
heb voor ik hier was."
Een uur was wat grof gezegd, maar vijf
minuten waren het toch wel.
»Och, mijn hemel!" sprak zij tragisch,
waaraan is een vrouw alleen niet blootge
steld! Zoudt u dat misschien ook gedaan
Europa. Door de keizerlijke ukase is thans
die markt gesloten en heeft de geheele uit
voer plotseling opgehouden. Het gebrek, dat
ontstaan zal door deze sluiting, kan op geen
enkele wijze worden aangevuld. De toevoer
uit Scandinaviëtoch zal, nu ook voor dit
land de aanvoer uit Rusland is gesloten, niet
veel meer te beteekenen hebben, omdat het
aanwezige graan daar voor de behoefte der
eigen bevolking noodig is.
Wel wordt thans uit Amerika hulp ver
wacht, maar het staat te bezien in hoeverre
de daar aanwezige en voor uitvoer beschik
bare voorraad strekken zal, om aan de
vraag voor de Europeesche graanmarkten te
voldoen.
Wolff's bureau heeft uit Washington over
de vooruitzichten van den oogst ?"oor Augus
tus de volgende mededeelingen gedaan: »De
stand der tarwe bedraagt 908/io, die der
zomertarwe 955/io en die der zomerrogge
82'Vio. Voor tarwe zal de oogst laat en on
gunstig zijn, als tenminste in Augustus het
weer niet beter wordt. De gemiddelde oogst
zal toch de gewone hoeveelheid wel ople
veren. De zomertarwe heeft zich, behalve
in den staat Washington, overal nogal ver
beterd."
Nu is het best mogelijk, dat de oogst in Ame
rika veel beter uitvalt, dan ditbericht van Wolff
wil doen gelooven. Vroeger ontvangen
mededeelingen doen zelfs een ongemeen gunstige
opbrengst, vooral van den tarwe-oogst ver
wachten. Die opbrengst bedroeg in de laatste
jaren:
in
en in
in 1880
in 1881
in 1882
in 1883
in 1884
in 1885
in 1886
in 1887
in 1888
1889
1890
499.000.000 bushels -)
383.000.000 »
504.000.000
421.000.000 »
513.000.000
357.000.000
457,000.000
456.000.000
416.000.000 »
490.000.000 »
399.000.000
Voor dit jaar wordt de oogst geraamd op
520 a 550 millioen bushels, waarvan onge
veer 150 a 190 millioen bushels voor uitvoer
beschikbaar zullen zijn. Dit is het grootste
uitvoercijfer wat ooit door de Vereenigde
Staten bereikt is. De grootste tot nu toe
hebben als mijn man nog leefde? Wanneer
ik bedenk dat hij u als zijn besten vriend
beschouwde, die lieve Antoine !"
Ik lispelde zeer zacht: »Daar heeft hij
ook nimmer berouw van gehad. En we
kunnen immers samen over hem spreken."
»Nooit!"
»We kunnen ook over iets anders spreken,
over ons zelf bijvoorbeeld, dat zou ik nog
aardiger vinden."
Deze woorden wekten haar toom zoozeer
op, dat ik geruirnen tijd noodig had om haar
te kalmeeren. Vervolgens liet zij mij. niet
vertrekken, alvorens ik plechtig gezworen
had, geen voet meer over haar drempel te
zetten. Ik behoef' waarschijnlijk niet te zeg
gen, dat ik een half' uur gedrongen moest
worden, vóór ik dien eed doen wou, een eed,
dien ik reeds den volgenden dag brak en
daarna zoo dikwijls mogelijk.
De maanden, die volgden, ga ik met stil
zwijgen voorbij en bepaal mij er toe, te zeggen
dat er geen pleizieriger lot is dan het lot
van een ongelukkigen minnaar, zooals ik.
Sabine had een allerliefste manier om uit
haar zachte blauwe oogen blikken op mij te
slaan, die mij moesten doorboren zoodra ik
de houding aannam, alsof ik aan haar voe
ten wou vallen en ik moet /eggen dat ik dat,
ondanks haar blikken, bij iedere visite wel
tien keer deed. Of' ik zei: »dat als de w H
voor de daad kon gelden, de afgestorvene
tegenwoordig wel jaloersch kon zijn op zijn
besten vriend, daar ik zijn vrouw van den
eersten dag af, dat ik haar zag, had lief
gehad."
»Geeii woord meer!" riep ze streng. :>Je
verraadt de vriendschap van dien armen
Antoine !"
En haar mollig, blank handje sloot zoo
onbarmhartig mijn mond, dat, als ik mijn
zin had gedaan, ik van den ochtend tot
avond Antoine's vriendschap verraden had,
als de laagste der verraders.
Denzelfden dag dat ze haar rouw aflegde
maakte ik van de gelegenheid gebruik om
bekende tarwe-uitvoer was die van het jaar
1884 1885, en deze bedroeg 133 millioen
bushels.
Maar hoe voordeelig de oogst ook moge
zijn, en hoe groot ook de uitvoer de min
dere opbrengst van den oogst in alle deelen
van Europa wordt daarmede in lange niet
vergoed.
De totaal-opbrengt van den oogst over de
geheele aarde bedroeg, naar eene opgave
in de Cincinnati Price-Current in de jaren:
1886: 2090 millioen bushels
1887: 2797
1888: 2044 » »
1889: 1965 » »
en 1890: 2059 » »
Voor het jaar 1891 wordt die opbrengst
op 2035 millioen bushels geraamd, uit deze
opgaven blijkt dat alleen het jaar 1889 een
mindere opbrengst opleverde. Doch in dat
jaar was de toestand eenigszins anders dan
nu. Toen was er een vrij groote voorraad
overjarige tarwe; en thans, na den strengen
en langdurigen winter van 1890 en der laten
oogst van de voorjaars-granen is de voorraad
bijna opgeteerd.
De Cincinnati Price-Gurrent schat het
tekort voor de consumptie dan ook voor dit
jaar op ongeveer 65 millioen bushels.
Welke hoogte onder deze omstandigheden
de brood-prijzen zullen bereiken, is niet te
berekenen.
Zoolang de tarwe-uitvoer uit Rusland niet
is verboden, is er voor het overige Europa
geen direct gevaar voor hongersnood; wel
zullen de broodprijzen stijgen en kan het
noodzakelijk worden tarwebrood te verkiezen
boven roggebrood, o^dat het laatste duurder
zal worden dan het eerste. Maar dan zal het
tevens noodzakelijk worden, om tarwe in
groote hoeveelheden uit Rusland in te voe
ren, ten einde daardoor zoo goed mogelijk
het verbroken evenwicht te herstellen.
Voor de landen, waar geen invoerrechten
op de granen worden geheven, is het moge
lijk zich bijtijds op de wereldmarkt van den
noodigen voorraad te voorzien. Uit Amerika
zijn reeds zulke groote bezendingen tarwe
naar Europa verzonden, als nog nooit over
den Atlantischen Oceaan vervoerd werden.
Engeland en Frankrijk, die beiden de
in
mij allereerst candidaat te stellen als opvol
ger van den armen Antoine. Dien avond
het was een avond in Juni, waarop de
acacia's gebruik maken van hun macht om
iemand met haar duivelschen geur te be
dwelmen legde zij niet haar handje op
mijn mond, maar strekte het naar het schel.
koord uit. Voor de eerste keer dreigde Sa
bine niet, maar handelde. Ik was op het
punt om de deur uitgezet te worden door"
baar personeel, dat dezen avond alleen be
stond uit een oude vrouw, die haar min was
geweest, en die ik omver zou geworpen heb
ben, alleen door naar haar te blazen. Maar
ik begreep dat er bij deze wending niet te
schertsen viel. Ik nam mijn hoed en vertrok
vóór de oude Nanette mij in mijn kraag kon
pakken.
Toen de
aanbrak, had ik nog geen
oog gesloten, niet dat mijn toestand mij zoo
wanhopig toescheen, want ik had sinds lang
geleerd in de oogen van Sabine te lezen,
maar den ganschen nacht had ik bij mezelf
herhaald: »Als dat aardige kleine hotel in
tle avenue Friedland nu nog maar niet ver
kocht wordt, 't Is als geknipt voor ons
beiden."
Toen September aanbrak, de laatste maand
van mijn huurtijd, was ik niet veel verder.
Ik werd niet meer weggejaagd, als ik van mijn
candidatuur sprak, maar er werd een afge
trokken gezichtje gezet en op de onschul
digste manier over iets anders gesproken. Ik
gaf echter aan het schelkoonlde voorkcur,want
ik begreep dat Sabine deze gedachte moest
hebben : »Lieve vriend, je mishaagt me niet,
integendeel. Maar in mijn eenzaamheid te
Chantilly heb ik weinig van mijn
weduwstaat kunnen genieten. Laat me eerst onder
vinden of' ze zoo pikant is, als gezegd wordt.
Binnen twee of drie jaar spreken we nader
over uw aanzoek."
Maar in twee of drie jaar zou Sabine,
lief'en bevallig als zij was, al den tijd hebben
een verzameling van aanbidders aan te leggen
en aanbidders om de vrouw die men trouwen