No. 741 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. broken grijsaard van zestig jaar langzaam voort aan het ongewone werk en iets verder hanteerde «en jonge man, met de fijn besneden trekken van een aristocraat, met energieke onhandigheid eene voor hem zware spade. Wat vooral in het oog viel was de ijver, waarmee ze werkten, al droegen de meesten maar al te duidelyk den stempel van ongeschiktheid voor zwaren handenarbeid. De rechterhand van generaal Booth voor deze hoeve is de stafkapitein Alderton en hij gaf ons zy'ne toestemming, om eens rond te kijken, mits we de menschen niet van het werk hielden. Hier komen zooveel menschen, die belang stel len in het werk van den generaal, dat wij hen altijd vragen niet met de menschen te praten of hen at te leiden van hun werk. We zijn nu, zoo als u ziet, bezig onze woonhuizen op te richten, en hy wees op de gebouwen, die op de heu vels in het rond verrezen en tot ze klaar zijn wonen wy in tenten. Die groote tent is nu be stemd voor de gemeenschappelijke maaltijden en die andere voor meetings." Toen we hem nog naar een en ander vroegen, vertelde hu o. a : Neen, dit zijn niet allen be keerden. We hebben enkele geoefende werklieden by het bouwen, maar de meesten zijn zóó van de straat door het leger opgenomen. We bezitten een duizendtal acres hier en 200 personen; aan den landbouw hebben we nog niet veel kunnen doen, want we zijn pas den 2den Mei begonnen, maar met onze kippen hebben we het zeer voordeelig behad. Aan de eene zijde grenst ons land aan de rivier, zooals u ziet en later zal u een tramweg er aan drie zijden om heen zien gaan, om alle deelen met elkaar in verbinding te stellen. Ja, ja, de meesten waren er ellendig aan toe, ^oen ze bij ons kwamen. Zie dien man daar, die daar de muren verft van de nieuwe keuken, wel, hij is nooit anders dan bordenwasscher geweest in een berucht publiek huis, had nooit iets geleerd, «n werd zoo gemeen, dat ze hem ook van daar moesten verwijderen; maar het leger ontfermde zich over hem en nu is hij reeds een onzer ijve rigste werkers." En geestelijk? O, dat gaat uit stekend; hij zingt en bidt luider dan iemand." Toen we hem naar zijn systeem vroegen, ver haalde de kapitein: Wel, de meesten, die hier komen, zijn lichamelijk gebroken. De eerste maand zijn ze hier op proef en wij geven hun een week om rond te loopen, waar ze verkiezen, kalm in de zon te liggen uitrusten en van de lucht te genieten. We hebben hier geen dokter, maar drie maal 's weeks komt de dokter uit het dorp ons bezoe ken. Na een maand worden ze geclassificeerd naar hun aanleg en neiging en dan ontvangen ze loon; de eerste klasse vier shillings in de week; deze bestaat uit menschen, die een of ander ambacht, zoo goed en zoo kwaad als het gaat, verstaan; de tweede klasse krijgt een halve kroon 's weeks: de derde, die weer minder kent, 18 stuivers en de vierde een shilling. Dit is enkel om hen over te Tialen, te sparen en wat op hun geld te leeren toezien. Wat de dagverdeeling aangaat, ie er bepaald, dat om halfzes de klok luidt, dan staat ieder op en maakt zich klaar voor zijn werk; om zes uur komen ze aan het kantoor en wordt aan elk zijn taak opgedragen; om acht uur ontbijt, dat drie kwartier duurt, om kwartier voor negen weer aan het werk, dat tet den maaltijd duurt, die van l tot 2 wordt gehouden; dan werken tot vijf uur, voor theetijd een half uur en dan weer tot acht uur arbeid, althans nu in den zomer, nu wij het zoo druk hebben met de inrichting. Op Zondagen natuurlijk volkomen rust. Wij geven vier maal tijden per dag en eiken dag warm vleescb, zoo veel ze begeeren en overvloed van groenten. U zou de menschen niet herkennen, als u ze gezien hadt, toen ze kwamen; het is verwonderlijk, wat goede lucht, flink voedsel en geregeld werk uit richten De tucht is volstrekt niet streng; ieder, die zich Schaakspel. 3de Jaargang. 6 September 1891. Redacteur: RUD.J. LOMAN, te Londen. Verzoeke alle mededeelingen de schaakrubriek betreffende in 't vervolg te zenden aan de redactie te Amsterdam. Probleem no. 90 van James Mason te Londen. ZWART 4 stukken. a f ede WIT 8 stukken. Wit geeft in 3 zetten mat. Oplossing van No. 87 (Worters). l L.c3, K.c5 2 P.eS, D.t!4: 3 L.bi T D.tU: 2 D.d4:f, L.d4: 3 P.eS + D.e5 2 D.b4 , K.do 3 L.eü: + met meer varianten. Oplossing van Xo. 88 (Meiners). l el: .tU: 2 D.e7 : ± f4 2 K.gC ± fe4: 2 f4 ± met meer varianten. Goede oplossingen van No. 85: Van \V. A11>regts, Amsterdam. Van No. 87: Yan schaakclub Morpliy'', Kaatsheu vel, en G. J. Nolte, Amsterdam. Van No. 88: Van W. v. H., Delft. Probleem van een Amsteid. Werkman. Wit: K.a3, D.dl, T.f3 en ha, P.fl-en 08, L.e6 on g5, pionnen b3, bi, c2, e2 en g3. Zwart: K.e4, L.eö, P.dG en g2, pionnen b5, c3, c4. e6, e7 en g4. niet aan onze regels wil houden, mag terstond heengaan. We zijn van plan bijen te houden, bloemen, vruchten en groenten te kweeken en allerlei vak ken te laten beoefenen, en als we hier de lieden tot flinke menschen hebben gemaakt, zenden we de besten, als ze lust hebben, naar Afrika en Australië, om daar ons werk op te vatten." Voorwaar, het Leger des Heils laat het niet bij halve maatregelen, zal ieder moeten erkennen, die het bovenstaande leest. FLAMBOYANT. Schets naar HEIXRICH LANDSBERGER, (Berlijn). Eindelijk! Daar stonden zij! En met eene uitdruk king, zoo vol extase, alsof hij in een of ander beloofd land rondzag, liet hij zijne oogen eerst een wijle op de van licht doorstroomde en zoo merkwaardige ruimte rusten. »De kathedraal is ia het begin van de vijf tiende eeuw gebouwd, en wel in Gothischen stijl," zoo ving de goede koster zijn inlichtingen aan. »A1 genoeg, al genoeg!" viel hij hem echter in de rede, juist als had hij de wijsheid van den wakkeren kerkdiensar niet noodig, en verbaasd, overbluft, ja nu zelfs beleedigd, zag de godsman den vreemdeling aan. Hoe? Eindelijk dwaalde weder eens iemand hierheen af, bier in zijne kerk, t n nu, nu zou hij niet eens zijn lesje mogen af lezen ? Goed, hem kon het niet schelen. Zijn fooi kreeg hij toch wel zeker ... een ieder dus naar zijn eigen goedvinden . .. De andere heer en dame waren in het portaal achtergebleven en beschouwden daar, pratend voor het altaar aan de linkerzijde van den ingang, de afgrijselijk geschilderde kleine madonna's, die aan het traliehtk hingen... ex-voto's van vrome harten, die de Moeder Gods op die manier voor een of andere redding uit een groot gevaar hun dank betuigden. In dit opzicht namelijk was de jonge man een waar kleinood, een j u weel .Te Keulen,op het perron, juist voor den trein naar Parijs, bad men elfean der ontmoet In den beginne kende hij hem natuurlijk riiet meer. Voor zijn oog zweefde alleen nog steen en steen en steen, zijn geliefde Gothiek, en wel vooral die soort Gothiek, zooals men ze tot ia het faatasii che ontvouwd, met die vlamachtige patronen, alleen )n het noorden van Frankrijk vindt, de flamboyantstijl Dat was dan ook het doel van zijne reis. Anders ging'n ze 's zomers gedurende de vacantie gewooiilijk naar een badplaats. Sedert hij echter met dit werk was begonnen, dat toch de taak van zijn lecen moest worden en den. trotschen naam voerde: »De uitgangsperiode van de Gothiek" sedert dien dag moest die kost bare vrije tijd ook zoo nuttig mogelijk worden besteed. De Duitsche gotbiek keude hij, in No rd en Zuid en Oost en West, di* had hij in zijn studiejaren genoegzaam afgereisd. De vreemde kende hij wel is waar ook wel, maar toch niet zoo volledig eu grondig, dat hij daar over zou hebben kunnen schrijven. Bijvoorbeeld zijne voorstellingen van het profiel der dwars ribben van zekere tietgewelven, welke uitsluitend aan den Noord-Franschen stijl eigen zijn, wa ren zelfs zeer duister en vaag. Zoo had hij dan. besloten. Natuurlijk moest ook zijne vrouw hare toestemming tot dit pUn geven. Toen hij het haar ech'er voorsloeg, willigde zij ook ter.-tond en zonder aarzelen in. Want Anna was eene verstandige vrouw, en alles, wat hij zeide, was haar goed. Te Keulen ontmoetten zij elkander dan. Eindelijk werd het hem d*n ook schemerachtig duidelijk, wie de jonge man was. Een van de heeren, die Anna, toen zij nog een meisje was, zoozeer het hof hadden gemaakt- Het deed haar genoegen, hem weer te zien. En merkwaar dig, zijn reisplan kwam geheel eu ai met het MEDEDEELINGEN UIT DE SCHAAKWERELD. De uitslag der beide blindelings séances door den redacteur gedurende zijn verblijt in Nederland gegeven is als volgt: Te Groningen 22 Aug. won de blindspeler 3, verloor l partij en 2 remises. Te Amsterdam 28 Aug. won de blindspeler 4, verloor l partij en l remise. De heeren Jhr. Arnold van Foreest en J. F. Heemskerk gaven op Vrijdagavond '28 Ang. in de Utrechtsche schaakclub, die hen daartoe had uitgenoodigd, voorstellingen in 't blindelings- en simultaanspel. De heer Heemskerk speelde 3 par tijen gelijktijdig uit 't hootd. waarvan hij er 2 won en l verloor. Daarna speelde A. E. v. Foreest 12 partijen gelijktijdig (niet uit 't hoofd!), waar van hij er slechts n verloor en een remise maakte. Uit Duitschland wordt ons 't plotselinge over lijden bericht van den wereldberoemden schaker Louis Paulsen. Paulsen werd 15 Januari IS.'i,'! te Nassengrund in 't Vorstendom Lippe geboren, waar hij nagenoeg zijn geheele leven doorbracht en 18 Augustus jl. overleed. Zijn vader maakte hem en zijn bropder Wilfried, eveneens een wel bekend tournooispeler, reeds op zeer jeugdigen leeftijd met de geheimen van 't edele spel bekend. Toen hij 20 jaar was vertrok hij naar Amerika waar hij van 1853 tot 18f>8 verblijf hield. In 1857 nam hij deel aan 't eerste Amerikaatische internat. schaaktournooi te New- Vork, bij welke gelegenheid hij met den geniale.n Paul Morphy, die toen 20 jaar was, een match om den eersten prijs speelde. Hoewel Paulsen tegen den jeugdigen Amerikaan 't onderspit moest delven, zoo was zijn naam als schaker toch van dat oogenblik aan gevestigd. In 18H2 won hij op 't wereldtentoonsteüing.-.tournooi te Londen den 2den prijs, zijn landgenoot Anderssen won toen den len prijs Verder won hij eerste prijzen 1861 te Bristol, 1877 (Anderssen Feier) te Leipzig, 1878 te Frankfort aan de Main en 1880 te Brunswijk. p t eerste congres van den Duitschen Schaakbond 187!» te Leipzig won hij den tweeden prijs. Van de <J internat, tournooien waaraan hij sinds 1880 deel nam (Wiesbaden 1880, Berlijn 1881, Weenen 1882,Neurenberg 1883, Trankfort 1887 en Breslati 188'J) behaalde hij alleen in 1839 een prijs. Ook als blindelingsspe'ler en theoreticus heeft Paulsen zich een hunne overeen. Zijn doel was eveneens Frankrijk, Frankrijk in 't algemeen, onverschillig waar heen, a'leen om den mooien zomer fusoenlijk om te krijgen. Ea met vreugde gaf hij hem, als een voorbeeldig echtgenoot di-i hij was, het verlof, hetwelk hij verzocht, zich bij hen aan te sluiten. Dan verveelde zij zich ook niet en was bezorgd. Het geheele Noorden was hij mede doorgezworven, over Reims, CbaloDS, Rouaan en natuurlijk Parijs... tot aan dit verloren nest. En Anna was er mede tevreden, en deze jonge raan was dus een juweel. In den beginne gevoelde hij gewetensknagin?, en sle.hts aarzelend had hij te Parijs van zijn nieuw plan gesproken. Het nest bood voor 't overige niet het geringste bijzonders aan. »Wat denk je ervan, Anna," had hij gezegd, «blijf je niet liever te Parijs? Jelui kunt dan elkaar den tijd verdrijven, en wanneer ik gereed ben, kom ik wedrr terug en wij reizen dan verder!" Maar neen! Nu wi'de zij juist mede, ja, zij stond er zelfs op, met veel nadruk. Nu, en zoo reisden ze dan alle drie, en daar waren ze en daar lag de hoogberoemde kathedraal voor hem ... Flamboyant! Als een spel, zoo lustig en on bekommerd, huppelden en sprongen en slinger dea zij a len door elkander, de p'laren en de bogen, de ribben, het balkwerk en alle deelen van het gewe f, precies alsof dat alles s'echts fraai geknutsel eu niet het ernstig fondament was dat juist het gansche gebouw bijeenhield, »oo ernstig als eene Dorische zuil maar ooit ernstig kon geweest zijn. Nu e'hter tot het bijzondere overgegaan en alles grondig en nauwkeurig van nabij be schouwd. De vensters dus eerst! Daar was het, het be roemde mazenwerk met njn onmiskenbaar karak ter de gekronkelde patronen, die naar bo en in twee viammenlijnen naar ekaar toeloopen. Vit>chbla?en heeten ze Waarom eigen lijk juist 200? Geleken ze dan bijvoorbeeld tiet meer op een hoorn, dan juist op een vischblaas. Maar neen, geea ketterij ! Vi*chblazen noemde ze de wetenschap, het blijft dus daarbij »Koddig", glimlachte hij en zag den koster nu vriendelijk aan. alsof deze de man was, waaraan hij het heerlijk genot te danken had. >Buitengewoon koddig," begon de koster nu, door zooveel vriendelijkheid verzoend, en plot seling was het ijs gebroken, en daar gedeelde vreugde, zooals bekend is, dubbele vreugde is, waren ze het eindelijk met elkander eens en ge duldig hoorde hij het gebabbel van den godsman aan en meesmuilde er bij ... Anna en de ander echter stonden nog steeds voor aan den hoofdingang, vóór het heilige al taar. Thans waren ze echter vlak bij den grooten pilaar gekomen, die dicht tegen liet altaar stond zoodat bet er bijna uitzag, alsof hen daar nie mand achter zien mocht. «Anna," fluisterde hij en het klonk bijna toor nig; zoo vatte hij ook hare hand en drukte die, Zij onttrok ze hem echter met een heftige be weging. »Laat me .... »En hier, mijnheer," vervolgde de koster met ernstig pathos en trad met zijn offer het groote schip binnen, over de drie treden van het altaar heen naar de steenen borstwering, »hier hebt u het koor!" Ea inderdaad, dit gezicht hier, van de verhoo ging uit door al de drie schepen heen het wa* eenvoudig overweldigend. En tusschen alle stee nen en vormen door, j ui-t als eene kronkelend voortschietende adder, de kleine viammenlijnen steeds, steeds en overal . . . flamboyant. Daar blijven zijne oogen plotseling met nieuwe sprakelooze verbazing op iets rusten; want nu eerst werd hem dit zoo buitengewoon en over stelpend wonder goed duidelijk. Hoe? Zoo sloop grooten naam verworven. Hij speelde eens te Leipzig 20 partijen gelijktijdig uit 't hoofd, een getal dat nog nooit door ecnig schaker bereikt is. (Morphy speelde 8, Blanckburne 14 en Zukertort 1(5 partijen). Door zijn groote bescheidenheid wist hij zich overal populair te maken en zijn dood zal zeker algemeen betreurd worden. Paulsen was niet alleen een groot schaker, maar ook een groot zwijger, een eigenschap die hij met den. grooten veldheer Moltke gemeen had. De jaarl. wedstrijden van den Ned. schaakbond werden Donderdag 27 Aug. geëindigd. Hoewel de deelneming in de eerste klas niet bijzonder groot was, kan men toch 't congres van 1891 als een groot succes beschouwen, 't Gehalte der gespeelde partijen was oneindig beter dan bij vorige con coursen ; er werden minder fouten gemaakt en de partijen droegen over 't algemeen een meer brillant karakter. De heer Olland uit Utrecht deed zich in dezen wedstrijd als een schaker kennen die voor de toekomst groote dh.gen belooft. Hij bezit alle eigenschappen die een eerste rang schaker noodig heeft: groote kalmte, totale afwezigheid van allen angst en een bijzonder scherp ontwikkelden positieblik. Zijn speelwijzo is in elk opzicht't tegendeel van eenzijdig: hij verstaat de kunst van aanvallen even «ood als van verdedigen, en aan de grootst mogelijke correctheid paart hij elegantie. Xaar ;t ons voorkomt zou de heer lland 't best in een match met de sterkste Hol), spelers kunnen opne men. Een match tusschen hem en den heer Tresling zou zeker in Hol!, schaakkringen met vreugde begroet worden. Jhr. Anioltl van Foreest speelde minder geluk kig dan op vorige wedstrijden, 't Feit dat hij bijna geen enkel brutaal oü'er bracht, is voldoende büwijs dat hij niet geheel op zijn dreef was. Had hij wat minder secuur gespeeld on wat meer zijn natuur gevolgd, hij had waarschijnlijk een beter resultaat bereikt. De heer .VI. A. van Rhijn, die op zoo schitte rende wijze den eersten prijs in de tweede klas behaalde, zal ongetwijfeld later een groote aan winst voor de eerste klas blijken te zijn. Hij is een door en door solied speler, van wien de sterkste spelers op volgende concoursen moeite zullen hebben een partij te winnen. De Osto wedstrijd van den Xed. bond zal in l b'.'2 te Amsterdam plaats vinden. dus deze lijn ? ... o niet alleen in de ornamen ten, neen, ook in de constructie zelve door? Zeer duidelijk zag hij het, aan beide rijen van het middenschip, i'i de krotkeliogen der boogkanten. Doch. neen, alleen in de eerste arkade, daar be vond zich de zonderlinge vorming, das slechts eene grap... van den architect f n door onder. metseling bewerkt. Koddig was het echter toch! Maar zoo iets moet men meer van nabij be schouwen. »Blijf maar even hier, gids!" sprak hij tot den koster, >dadelijk ben ik weer bij je, slechts een oogenblik!" En reeds stond hij onder de bogengalerg en wendde het hoof l naar het plafond omhoog, het scheelde echter weinig of duizeling had hem be vangen zoo draaide en slingerde het zich, daar boven in het net der gewelven, in verwarrend vormenspel door elkaar. Juist voor hem stond een der pilaren. Eene schrede... en tegen het muurwerk geleund, zag hij nu naar boven Maar wat was dat? Een fluisteren en een prevelen drong op eens tot zijn oor door. Vanwaar? Hij zag rond. Nie mand in zijne nnbijbeid. En toch, hij had het zeer duidelijk gehoord. Bijna alsof het uit den hoek van den muur kwam. Hij legde iiog eens zijn oor tegen den steen. Daar hoorde hij het weder. Duidelijk verstaan bare menschelijke stemmen. Wat? Dat was toch de stem van Anna... ea de zijne! Ah! Dus een van die bekende acoustieke verschijnselen, de over brenging van het geluid door het gesteente, zooala in het circus bij Messina, in de kerk te Hirschberg, in de gevangenis te Spielberg en meer; wie zal nu nog ontkennen dat men hier interessante ontdekkingen maken kan ? Dat was toch prachtig! Juist ook ! Ze stonden daar beneden bij den eersten pilaar. Maar waar spreken ze dan toch over? Wat was dat dan voor een groot geheim ? Haha ... Wat zal bij haar later daarmede verrassen'. Nu, wat was het dan ? En hij luisterde . . . ,,En waarom, waarom?" fluisterde de joage man heftig en hartstochtelijk waarom zoo plot seling nu al die moraal?" In vertwijfeling wrong zij de handen. Omdat het een eiude moet nemen! Omdat ik geen rustig uur meer heb. De schande! Daarom ben ik niet te Parijs gebleveu en daarom ben ik mijn man gevolgd. Gij moet vertrekken. Tot nog toe, tot op dit oogenblik heeft hij niets ge merkt... en hij moet ook niets merken. Niet waar, ge zweert me, dat ge vertrekken zult. En nooit zult ge mij wederzien?" En zij zag hem aan met den doodsangst van een vervolgde ree, en eindelijk sprak hij: Ik zweer het u!" De koster echter vond het eindelijk vreemd dat ziju gast zoo lang daar ginder bletf. Daar kwam hij eindelijk! ,,Mijn God!" riep hij verschrikt uit, zijt ge ongesteld, mijnhetr?'1 O neen, dat was hij niet. Alleen alsof een van de vlammenlijuea daar boven aan het gewelf, aan de wanden, aan de zuilen, op eens levend geworten en, als tot eene giftige adder gekron keld, bliksemsnel op hem toegeschoten was, op hem, juist ia het hart alleeu d«t was liet ge weest, anders niets! VOOR DAMES. Ramabai en Anibandi Joshee. Kreeften. Kost het in Europa de vrouw moeite, zich cenige onafhankelijke denkbeelden te doen ver geven, in Voor-Indiëis er geen vernedering die haar bespaard wordt, wanneer zij alleen het recht vraagt, iets te zijn ot iets te weten, Op het Orientalistcncongres te Stockholm, vertelde prot. Max Muller aandoenlijke verhalen van de opofferingen en ellenden, die Indische vrouwen zich getroost Tableau van den wedstrijd eerste klas. IJ. J. Lunmi, Londen.. , 10 l/, l' 11 11 r,l;. Isteprijs/'100 J. F. lleeniskrrk, V H:IL'<' no : M) nu 01 i Tableau van den wedstrijd tweede klas. . i?i l ! l l l l l ' ?? .">'..- J-te prijs / .50 . n l ' l l >??? l J1.: '2'\a prijs /':» 1 " n ??l i i l l J :Me prut /'20 . n ! u u U| l l -J1'., . n n ii ?/. --I l l 'JU .: n i'..u .; u i- i i'.; Giuoco piano, gespeeld in de Utrechtsche schaakclub. Wit, N. N. Zwart, dr. A. J. Prange. l e4 e.r> 12 .... P.g 2 P.i'.'5 P.cG 13 D.d3 3 L ('4 L.('5 Al Jeze /etten zijn zon4 (_' ?} p f<; der plan eu beleid, en 5 jy ,ji; geven zwart gelegenheid j; () () 0 0 X1J" sllel (lllgC6tuor(i te 7 Lg.v> ontwikkolo n. Deze ;*et liecfc alleen 14 P.c.3 zm.w-anneer!>.,?:! gespeeld " i'J" p'^4 i.s en wit dus dreigt niet -*-'* -L.M : .r ia: l'.iïden aanval vuurt te l'j D.d'2 L.e zetten. l < dn L g4 7 h(; 18 P.d4 D.föl 8 L.'h4 gr, 1!l P/5 L.f5: ,, L?a Pe7 '20 ef5: D.f5: 10.li ed4: 21 P.a4 D.e4 11 .14. ] ])(; Een positie zooals zel,,r t den voorkomt. Wit i geIa L'-e^ (hvongen de Koningin op Ingrijpender ware ge- tc offe,en om >t mat te weest 12 ei, dea: 13 L.ea:. tlekkell. -t slot der partij l'.güM I).b3 enz. met is dool. dr. p,.allge mooi sterke attaque. gespeeld.