DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. bleek. De eischen die men moet, stellen aan. een organist die als solist optreedt, zijn zoowel in tech nisch als muzikaal opzicht geheel anders dan die men te stellen heeft aau een organist die zich be paalt tot het begeleiden van de muziek bij den eeredienst. Zelfkennis is echter een van de moeielijkste zaken, en dit verklaart het dan ook dat de heer Verheven, voor de verleiding bezweken is. Als'onpartijdig verslaggever mag ik echter niet verzwijgen dat de voordracht (vooral in het Con cert van Handel en de Fantasia en Euga van Bacli) door eentonige registratie, slechte rhythmitk, be nevens door onduidelijkheid en onzekerheid in de verschillende stemmen geen goeden indruk heeft gemaakt, terwijl daardoor over liet orgel zelf nog geen voldoend oordeel te vellen valt. Het orkest opende dit concert op zeer schoone wijze met de ouverture I/ihiyei/ia in Aalis van Gluck. Vooral de stijlvolle wijze waarop dit werk werd uitgevoerd, heeft mij bijzonder getroffen. Tevens kon men bemerken dat, nu liet groote gor dijn op den achtergrond verdwenen is, de strijk instrumenten aan volheid van klank gewonnen hebben, hetgeen, aan het gduel ecu warmer tint geeft. Ook in de begeleiding van de orgelsoli was het orkest voortreffelijk. Het steunde deii organist door de vaste hand van den leider niet weinig. Als vierde nummer werd het Largo van Handel voor vioolsolo, orgel en orkest uitgevoerd. Hoewel ik tegen dit arrangement (vooral tegen het bruyante slot) wel eenige bedenkingen heb, was dit nummer ook in de eerste plaats door het schoone vioolspel van den heer Tiimnner juist geschikt de toejui chingen van het publiek voor het eerst te doen losbarsten, hetgeen den heer Kes tot eene herha ling noopte. Hedenavond bespeelt de bekende orgelvirtnoos de heer S. de Lange Jr. het nieuwe orgel op het abonnemeuts-conctrt. Ik zal trachten in dit num mer mijn indruk nog mede te deden, daar het hedenavond eerst duidelijk kan blijken in hoeverre dit orgel geheel voldoet aau de (hetzij alvast ter eere van den heer Maarschalkerweerd gezegd) hooge artistieke eischeu die deze firma zich ge steld heeft. Zaterdagavond heeft de eerste katnermuziek-uitvoering van de Maatschappij tot bevordering der toonkunst plaats. Dezelfde kunstenaars van liet vorige jaar, nl, de heereii Ilöntgen, C ra TI e r, Erowein, Hofmeester en Bosmans zullen hunne zeer gewaardeerde medewerking aan de uitvoeringen ge regeld verleeuen, terwijl men reeds op het eerste concert het voorrecht zal hebben onzen booggeschatten zanger de heer Messchaart iu Schumauu's Liederkreis te hooren. Op een dezer uitvoeringen zal naar ik verneem, onze begaafde stadgeuoote Mevr. Bosmans, zieli als pianiste doen hooren. Ik twijfel dus niet of deze soirees zullen evenals het vorige jaar veel waar kunstgenot kunnen verschaffen. VAN Het optreden van den heer S. de Lange als organist heeft aau het zeer talrijk publiek onge twijfeld een groot genot verschaft. In het Concert voor orgel eu orkest van Handel en in de be kende Toccata i'U Yuga iu D. kl. t. van Bach stelde de heer Du Lange de schoone eigenschappen van dit orgel in het helderste licht. Vooraf een woord van warme hulde aau het spel van dezen artistieken virtuoos,die zoowel door schooue registratie als door meesterschap in techniek eu muzi kale voordracht, grooteu indruk vermocht te maken. In registralie toont, deze organist buitengewone gaven. Talloos zijn de kleursehakeeringen, die hij weet te verkrijgen, zouder ooit, den strengen stijl te verloochenen of in effectbejag te vervallen. Hij gaf hooge kunst te genieten. Op verlangen van het publiek gaf hij het Preludium (pro organo pleno) in Es-dur van Bach als toegift. Wat het orgel betreft, kan men het Concertgebouw gelukwenschen met deze aanwinst. Vele schooue combinatiëii zijn te verkrijgen, terwijl de samen smelting vau vele registers zeer moet geprezen worden, en thans ook het, orgel met lu.t or kest zich op schoone wijze verecuigdc. Ah ge breken moet ik vermelden een te spoedige ont stemming vau sommige tongwcrkcn, benevens te langzaam aanspreken vau sommige registers van bet Positief eu Itecit klavier, hetgeen vooral bij snelle figuren hinderlijk bleek. Het orkest deed zich van zijne beste zijde ken nen iu de Leono-re. Ouverture Xo. 2 en Reiyi-u en Furienta?,z uit Orp/ieus van Gluck, benevens de eerste Simfonie van Brahms. Het zou wel interessant zijn de drie Lconorc Ouverturc's achtereenvo'gens h: hooren, ten einde te ontwaren hoc Beethoven langzamerhand tof, zijn grootste ; derde is gekomen. Brahms' Simfonie hoorde ik met onverdeeld ge noegen. Eeuc zeer zorgvuldige en schoon gefra seerde uitvoering viel aan dit werk ten deel, ter wijl er in de gcheele voordracht, veel wannti heerschte, die weldadig op deze, voor mij hier en daar te dustere" compositie werkte. Bovendien heeft het, orkest aan klank gewonnen door de wegneimug van het gordijn, /elfs w a? bij de fortissimo's van de Leonoro Ouverture eenige resounaus waar te nemen. v. M MUZIKALE K R ITJ E K EX. 1. De schoonste Feestdag. Kleine Cantate' vooi een- en mey:r,->temmiy koor en pianobegeleiding Woorden van W. G. Kandi, muziek van Catii. van Rennes 11). Dit werkje ligt (evenals andere toegezonden compositien) reeds eeuigcii lijd op bespreking ti wachten, doch de hervatting vau opera's eu eon cei'tcn nam de ruimte die voor liet muzikale ge deelte in dit blad beschikbaar is "clicd in bc sla-. Tnans maak ik vau het eerste beschik!,ari plaatsje gebruik om dit werkje te bespreken ei in te leiden. 1).! xe/ino,i.\te /?<;,>/,/</,/ bestaat, uit, vijf nummer; (Inleiding, Bloemenkoor, Winferduü', Bede ei Slotzang.) De kinderen komen elkander uit h bed haieu voor moeders verjaardag. Allen zijl reeds bij de haiid. De kleinen willen bloempje' in de wei gaan zoeken, terwijl de grooleren me meer edele eu sinni^e" bloemen htt ver!rel willen versieren, doch helaas ! het is winter, er zijn geen bloemen. De bladeren zijn verdroogd; doch geen nood! in het dennenbosch zijn altijd groene boomcn en daarheen richten de kinderen un schreden. De dennen roepen hun toe: (met roolijkeu moed): Laat, stormen, laat loeien, laat, plassen Te schooner blijven wij wassen Is (de moraal mag natuurlijk niet ontbreken!) alles wat waar is en »oed dan volgt een ernstige bede tot de dennen gevolgd door een slotzang (koraal). Het komt n ij voor dat de dichter of dichteres met, de utwikkeling niet recht raad heeft geweten. e opzet en gedachte is zoo aardig en oor spronkelijk dat de bode en slotzang wat kahnee?cnd moet wei keu. Mijn opmerking geldt natuurlijk niet de verzen, doch alleen het, ,, scenario". De muziek legt weer gunstige getuigenis af van de gelukkige begaafdheid van me j. van Hennes voor dit genre van muziek, terwijl tie declamatie vcral met zorg behandeld is en de behandeling van de stemmen de ervaren zangeres verraadt, die weet wat men van kinderstemmen wél, en wat, men r niet, van mag vergen, l c muziek is los en na:uurlijk, terwijl het inleidingskoor (hoewel wat gewoon van vindingi frisch en opgewekt klinkt. Met de overige nummers ben ik als conceptie zeer ingenomen, alleen had m. i. aan liet, tweede gedeelte van het koraal een ander, meer stijgend sarakter moeten gegeven worden (n.l. bij de woorden : otni nu aan tol in eeuinijkeid !) Het zwakke deel van deze compositie acht ik de begeleiding, die ik op vele plaatsen niet genoeg erzorgd vind, die mij over het geheel wat haastig bewerkt lijkt. Dit openbaart zich in de op vele plaatsen te consequente begeleiding van harmonische figuren in achtste beweging, terwijl verschillende contrapunctische trekjes dikwijls weuschelijk en op som mige plaatsen uoodig zouden geweest zijn. In Koor No. l zijn de basgangen over het ge heel te eentonig, terwijl in maat l-J- op pagina 2 het eerste accoord door de verdubbelingen van cis stroef klinkt. In maat, S van pag. H had m. i. de Ij op de derde kwart in de rechterhand nog eens aangeslagen moeten worden. De opvolgingen in maat 7 en S van pag. (i klinken te octaafachtig, ook kan ik geen vrede hebben met de begeleiding op pagina S ]c maat van het ,'ïe systeem: (il'i j zijn er liiuffK cel/jen enz.') De aangehouden e van maat 11 pag. ]() in de rechterhand tegen d in den zang is ongctwij cld een drukfout. De maten 5 en 12 van pagina 11 klinken eveneens stroef. Iu eerstgenoemde had de, /' en iu laatstgenoemde de c van af het vierde maatdeel kunnen wegblijven. in de Bede, die mij als muziekstuk zeer vol doet, is het jammer dat bij de entree van hel, koor weer de hardnekkige achtsteubegcleiding in acooorden tot het laatst toe is volgehouden, terwijl in het, slot,koraal niet alle verdubbelingen gemotiveerd klinken. Verschijnt t r een tweede druk van dit werkje, dan twijfel ik niet of de talentvolle componiste zal gaarne de begeleidingen nog eens herzien, daar sommige gedeelten te veel den indruk van een voorloopigc schets maken. Ik heb dit werkje uitvoerig besproken, omdat de begaafdheid van deze componiste eene grondige bespreking verdient. Zij zie dus in de gemaakte, opmerkingen het bewijs, dat ik met, groote aan dacht en belangstelling haar opus l S heb gevolgd. Zoo spoedig mogelijk bespreek ik de overige mij toegezonden werken, voor zoover zij in de ter men van ccuc bespreking vallen. V AS Mm.K, EX. 1) Uitgegeven te Utrecht, bij J. A. U. Wa<renaar (Firma Doierkauf) Prijs Partituur/l .50. Alle stemmen bijeen /' 0.50. AX'nVElU'E.X. (T c n t o o n s t c l l i n g.) Voor een paar weken "aveu wij uit, Berlijn een overzicht van het bonte tafereel van lijnwaadstukken met, goud omzoomd, van marmer, aarde of gips in vormen gedwongen, die 't, leven moeten uitdrukken, van afdrukken zwart op wit, de vnicht van ets ot gravcei'stift, van kruisende grondlijnen, architraven en IViescn, koepels en zuilenrijen die men al naar do verbeelding des scheppers, ^buitenverblijf", beurs", kerk" of «schouwburg-'' noemt Och. immers een beeldhouwer, twee, driehonderd beeldhouwers bootsen een voorover gestort en jon geling, ceu mcideke met ecu pot op arm of hoofd, een man met uitgestrekte armen, een vrouwelijk borstbeeld met ncdcrgcslagcn ooü'en, en/, al' en roepen dan uit: ,,Hoe zullen wij 't noemen:"... Daar verschijnt in den catalogus, als een schit terende vondst: ..Kamp om 't leven'' of ,1'ie,-rette' of Mailonna", enz Dat is alleen een staaltje van hetgeen op kunstgebied uvsehiedt. .hvenzoo stelt menig dichter, wieu het aan \indnig ontbreekt, boven /ijn irediciit den eersleu versregel als titel; Daar wils eens!" ,,'k En kan niet, aan u peinzen1', enz. Rijkdom op alle gebied! Doeli wal; willen wij tlieoretiseeron. rcdcuccreu, ons zelven en amieren \er\elen! Tciitoonslelll nL:'e:i Van '2, o, l, .")(!UH gouden lijsten zijn reeds ',erveieml genoetr. (iouden lijslen : IIeb,as! 't Is Ie Antwerpen alsoi de verguldt r moet e-ocd maken wat ei1 aan de tentoonu'e.spreide pei,see!-. It mpi rmi s- en \vrii!'\inger-vnicht.rn uiilbrcekf. Xo;r nimmer heeft de lijstcnmaker zoo uvoote rul gespeeld ais hier! .Een ongdoolVli.;ke wansmaak duldt, ile goudkleur en de p[omp>te verMcnnu' tot om!i]sl niu' ?\au kieseb gekleurde en lijn bewerkte talerei leii!. ,. Men zou zich aan zulk eene bijzonderheid niet. moeten storen: maar men wordt onwillekeurig door blijkbaar Ijoos opzet vervolgd. De oiiharmonische indrukken welke eene sehihlerij-^aii rii geelt, Wdi'dcn 1104- onharnioniM-'M'i'.... en iie ea'al'>gus, die sedert een halve eeuw of nou' lauwer altoos, dezelfde gebreken heeft en waarvoor men in 't, verloop der jaren niets heeft geleerd, \ermeerihrt uoir de stoornis. \\auiieer ui| dan voor eene reeks van muid: imatige wei ken slaan, wordt die sloo,1;:;- cei.e wezenlijke kwaal, en de inociclijU.cid u'roi it a.:.ii om aan duizend uitgestalde werken recht te laten wedervaren. Gelukkig vinden wij hier een aantal oude ken nissen, die boven onzen lof verheven zijn; ten tweede, een zeker getal minder bekende oude schilderijen, die wij anders gaarne wederzien. Aan 't hoofd dezer staat de verzameling van wijlen Verlat's werken met, 120 stuks, het schooubtc wat de tentoonstelling oplevert. Hier is karakter, compositie eu koloriet, vooral bij de behandeling der beesten. Had Verlat beter het geheim der pcrspectievische plannen verstaan en w are hij geen Iccraar geworden, hij zoude, o. i. nog hooger zijn gestegen. Blijkbaar neemt zijn genie af, naarmate hij het langer praetisch aanwendt; het verstompt daardoor. Dat ziet meu meer. Deze twaalfde zaal vergoedt veel van hetgeen de andere elf zalen missen. Ondertiisschcn spreekt het van zelf, dat wij voor eenige werken gaarne den hoed afnemen, bijv. voor van der Ouderaa, bijzonder voor zijne Lu a late stonden eau l'u-liif Hni y/icl, door zijne vrouw eeuigc tcekeningcn doende verbranden. Hier heerscht losheid en levendigheid van compositie, bij warmte en gemak van uitvoering. De schilder scheen meer van zijn onderwerp doordrongen, dan j)ij zijne grootere schilderij, uit den omwentelingstijd van 1570. llosier verdient onze erkentelijkheid voor zijnen wclbekendcu seestigeii Mei<ui-td«it*, schoon en fijn vau groepeering, elegant, vau behandeling, zonder affectatic, in de onderdeden uitgewerkt, en met, groote zon; get eekend! Na Erdmann te Dusseldorp is llosier de voor naamste vau diegenen welke zulke onderwerpen uit den tijd van 1750 17^0 behandelen. Het ongeluk der tentoonstelling is de gelijk tijdige liileriiii/iontile te Berlijn, eene andere ex positie te Munclicn, enz. Een ongeluk voor liet Belgisch publiek is, dat Brussel en Gent zich ge heel hebben onthouden, en vele middelmatige Eransche kunstenaars, herwaarts hunne werken hebben gezonden; de beste zijn Machard, Bcauvais, Beniier, de drie Claudes, Doucet, Bcylc, liafaëlli. Reynaud en zeventig anderen; dit heeft wel iets van eene politieke manifestatie. Waren al deze werken van eene zoo sprekend juiste tcckening en koloriet als Ikyle's RmJiliny te l'iepjie, of van zoo innige.n toon als de landschappen vau Bcau vais CH Beniier of de breed eu kleurrijk gepen seelde portretten van Machard of als de echt, lanl dclijkc Reynaud (ofschoon zijn doek wat groot is), j of zelfs als de nicuwerwet.sche jiL'Li-uir (:) porI trettcn (die aau doodschc phot.os herinneren) van i Doucet men zou er niet over klagen. Thans ? vermeerderen YarN, Weber, Péraire rum xit/x alleen den boon der midtldmatiglu:dcn. En nog beeft, ! men geklaagd dat de, jury te streng in 't afwijzen l is geweest. j Had L Touche's kind op den kamerpot, van ! achteren gezien, niet ecu zelfde lot verdiend, en de zoogenaamde Ar.oml (leclijkc, vrouwelijke liiiiur, achterover in ecu leuningstoel) van 11. : i'ourniei', niet om den wille van den goeden ' snnak, en LI hii-méutiee teruggewezen moeten i worden? Het maakt verder renen droevitren indruk, dat l de zoogenaamde wijsbegeerte, de sociale weten schap zich in de kunst begint te mengen, en dat eene aanklacht te^en de inrichting der ' maatschappij ecu der hoofdwerken der tentoonj stellimr is, en eene der beste plaatsen inneemt. Wij ' bedoelen no. io'J, het Triptiek vau Leo Erédcric. In liet middenvak zien wij, geheel op den voorgrond, aan de lijst ecu tal van koppen, van i allen ouderdom, verdrukt, ellendig, smartelijk neergebogen en als aaneen gegroeid, zich be schuttende tegen een soort van vuur. wat, in golven of) hen dreigt neder te slaan; links van den toeschouwer ziet men een veld met, hooirc doornen beplant, waar doorhcucn geheel bebloede, naakte kinderen moeten waden; rechts is eene soort, tuin in heldere kleur aangebracht, waarin eene r,j vau kleine, met, bloemen gekroonde en ideaal gedrapeerde jonge meisjes, de armen in elkaar strengelende, zich beweegt naar een on zichtbaar licht, waarvan men alleen den wederj schijn bi merkt. In de lijst staan in 't, l''ransch de l woorden geschreven: (;u jour Ie pciiple vcrra l se lever Ie soleü." U ij bestrijden het talent vau I,co l'i'édcric niet .... doch, dat hij zich door de uitvoering m dit, werk overtroffen heeft, kan niet irezcgd, en dat dergelijke onderwerpen ons 1 vu'der brengen op du baan der schoone kunst, kan niet beweerd worden. Oorspronkelijk is hier l bepaald de keus eu de uitvoering. De mry deed eene verstandi°.'e hamleliMi;' door ccuige wclbcfaamde, bekende schilderijen opnieuw te tooncn; men ziet. behalve Hosicr, \ crwee's stier, getiteld /, /'.-/'/'/v///, en andere \\erken, van Ooms enz. gaarne leru^': en ft ussehen twee haakjes) de taak der referenten wordt er zeel' cli.or verlicht. l 't Is ligi'imanlig, dat. Ie Berlijn de landschap pen zich verliezen iu <,le menigte der histonsehe en genrcschildcnjeii, terwijl in Antwerpen hel omgekeerde plaats heeft, /elfs behooren hiel' de hiad-ehapprii tof het best gelukte "vdcelto : ai >'elien ons de jongeren o ,k een e.'1'aseehl voor. als een reehts! aande plank, waartegen /,'?:'/? 1 irepiakl K Dal dot t de mode, met hare grillen. Dr/e eigenaardigheid der nieuwelingen, begint wel i> waar iaitUY.amcrhaud te verminderen. Verlaf moehi iuer en daar ecus z.Oüdievn teu'cu het perspi et n l, doch dat. de [onderen daarin soms i hunne kraehi zoeken, i^ meer dan l)eiaeheii|k. : 't !> u'eniak kei ijker iemands foulen dan /.hne voort rch'eüjkheden te overdrijven. Gelukkig is er eene reeks \aii Belgische km,si cnaars w elke t reden ; op de voort ivlV' Si)ke baan dooi' S,aniorin;iTe. de iteide Lupper.> en anderen Li'ev, cz.eii. De Ivadsehappen ondersehrideu zieh hu-r \au --omuiiu'e i DnssehlorpM-iie door grootere eenvoudigheid. Koelere natuurlijkheid, die ^'ned doel. \\ ii uierk? tin itiider andere /t t/r ^oede n ; als de harmonische i lakte ( loi '; ('oo.M'mniis, den sneeuw \ an de u ;ehl ei l :<h.e . Ird/i ? *<?!,, ??/,?/?//,/ \; l seu-, d.e vau de Boek, ('raoeeU' / l bul'. ;i;k i.- di' .-tadic van C. de ( ! \ illernioats, L. i'uiüjce.i en i'lmie 'etiu'e no.M'li^e/ieh 11 n. waarin me IM'CI Zon. Wij zijn te ouderwetsch om deze zon (?) te genieten ! Plasky's Einde Haart is wat groot voor het onderwerp ! Courten missen wij met vele anderen Zijn mees ter llosseels moet voor hem instaan. Wolters schonk ons eene goede Doodstille op de Schelde, waarin zinnebeeldig (':) de stilte veler voortrtffelijke kunstenaars wordt uitgedrukt. Het ontbreekt echter niet aau pogingen om op historisch gebied te studccren, na te dci.kcn en den ernstigen toeschouwer te voldoen. Dat bewijst Godding met zijne terechtstelling van Van Straelen in 150S, ofschoon wat academisch, een loffelijk werk ; P. Vcrhacrt met, zijnen Coluabiis, een werk van krachtigcn stijl, grootse!) en toch eenvoudig opgevat; dit bewijzen J. B. Coeue's Monniken, Brunin's llccrleit (ofschoon wat geposeerd), Cnp's SiiloH-Kumx; verder zelfs nog C'oppcn's Assclte],nc,itfi-, Scliaefel's S/o hl raatje enz. A\rij kunnen nog Col's geestig klavicrspcl prijzen en den dcftigen Koxter van juff. Louisa de Hem. Ongelukkig ont breken iu 't historie genre al weder beroemde namen, zooals die der beide De Vricndts, enz. De Poitielje's blinken uit met hunne bekende hoedanigheden. Van affect at ie is -1S3 niet, geheel vrij. De Vcr/iteister is het best gelukt. Evenals Maris en de drie AIcsdags, handhaven zij hunnen roem, maar verhoogcn dien niet. Mej. Rooseboom (nu wij van 't, noorden spreken) doet hetzelfde. /ij loochent het, woord van den dichter /,llosenzeit so scbnell vorbei", want jaren lang strooit zij voortdurend dezelfde geurigste rozen om zich. heen. De portretten n aken, wat uitvoering betreft, in 't algemeen eene vrij goede figuur in deze zalen, zij vervelen toch meestal (zoo ook hit r) door afzijn van geest en vinding. Men is daarbij meest het eerst getroffen door do ijdelheid welke straalt uit die beelden. Bovendien bleven Wauters, Stevens, enz. al weder achter, (juff'ens gaf o. a. kostelijke tecbcningen van Romcinsche typen maar geen nieuwe portretten. De vreemdeling von Lenbach waarvan vele werken reeds vroeger te Brussel door oiis zijn bcwond rd heeft weder den vogel afgescho ten ; ofschoon hierin ven ook Erdtelt en vooral Komlossy uit, Bndapest dient, genoemd te worden. Evenals te Berlijn treft, Th. Lyhaert weder het liefelijk en eigenaardig doel, met zijn inniü; bid dend oude vrouwtje. Van Ilovc geeft, (onver wacht) ^[(/^i(/ niet /,?///</, ecu allcrbchagelijkste voorstelling, . . . doch een andere titel ware niet misplaatst geweest. Ernst, Xinunermann, uit, Munchen, is met (.'hrisftis tien Trrtruoxter bepaald ^'roinl (?/;'.'.>?. En nu van 't Xieusve op 't Oude Testumeut overspringende, is 't, spijtig te zeggen dat Van Rooij's ^nmi/inii alles behalve behagelijk J is, en de schilder (als men nu eenmaal fSusaniia's en Antoniussen wil afbeelden) verre achterstaat bij hetgeen Böeklin onlangs in dit genre te Ber lijn heeft gedaan. De Engelschman noemt de voorstelling .»//«?/?/'////, maar wij vastelanders zien daarop niet zoo nauw. In de ]ifet(l/ioti/r/,-ui<s,t trof ons de kop van R. Billens, l,ii-i:e-l~i'ütiiri'/i/ionfr/ genoemd (nut rijkhangcnde haren) : de .-li-iiilili'ki-r (kinderen) van P. Braeckc, De liraekeleers l'litclil, Descnfans' l'eri-i/:i'//ix (fs het Jezus of Lazarus :), edel van stijl, Jespers' liefelijke Dur/cmnd (een gekust kind), enz. Ook hier ontbreken vele goede Belgische meesters. Iemand merkte mij op dat een zoo groot aan tal hanen op de tentoonstelling waren afgebeeld, als wilde men met, de prachtige Verlatsche hanen in wedstrijd komen. Sophie Wcrtlicim's Groet min il f ii iliiyeriiiiil, de oovers' Ticee hcni'n, naar Lafontaine, \'an Engelen's haan (/)?' luilr'inr/er), enz., kondigen voor de kunst ccucn nieuwen dag aan (r). Ten slofte zouden wij nog iets van de bouw kunst kunnen mededeelen ; doch bijzonder veel roemen kunnen wij niet. Ook zijn er slechts ze\en namen. In 't algemeen ontbreekt lift on zen jonden bouwmeesters aan studie, /ij houden de hoofdgedachte niet vast, of hebben er geen. 7,ij komen eeniire academische voorschriften, zoe ken motieven van li\-.ks eu van rechts, en meencu aldus voor hun vak ingespannen te zijn. Hoe ver staat, onze bouwkunst bij die der Grieken en die der l'ie, ja zelfs die der l V eeuw achter! Dat kunnen wij uit de meeste tentooi,stel lingen lecrcn, al zijn er ook soms gunstige uit zonderingen. P. Al.lSKr.lMXOK TllDM. AANTKEKKMNÜEN SCHILDERKUNST. Zondag 18 Oktober wordt de nstjaarstcrtoonstelling in Arti geopend. Wat in jaren r.iet gebeurd is: de groote Hagenaars zijn er in het geheel j niet vertegenwoordigd. Van Jakob Matis alleen verkreeg men nog kleinere werken van een kunstkoopcr. Daarentegen hebbon veel van de jongere 1 schilders ingezonden, liij de plaatsing is het werk 1 van twee soorten in de twee groote zalen konsei kwcnt uit elkaar gehouden, wat het bezien vrij ; wat makkelijker maakt. ! In de Knnslzaal van hot Amstcrdamsche Pano rama zal in bet laatst van December de groote i wandschildering (lic door A. .1. Dcrkindcren \cor het stmlhiiis in den Bjseh gemaakt wordt, ten toongesteld zijn. Het Bestuur van de Maatschappij Arti et Amicitiae'' hoeft aan den Amstcrdamschcn Raad een adres gericht waarin het zich verklaart tegen hot voorstel van bet Da^elijksch Bestuur betreffende der, aanbouw van een (icmcciitc-.Muscum. Volgons hen. is de plaats aan de Nassaukado daarvoor te i vee! uit de buurt, moet een tijdelijke tentoon stelling liever nis-1 gehouden wurden in een gobouw waar ook d'Kirlooperul kunst te zien is. /on voor de Dricjaarüjksche tentoonstelling het best ecu bestaande localïeit worden ingericht, en is het Damrak bizomler aa'i te bevelen als standplaats voor ecu Museum S'.iasso van K^ghen. liet eenige wat ik hiertegen ia te brenger1, hè!: 1 K dat bet geduldige Damral; het alweer outgi'Uen moet. De (?.'?üVJ'.üistoHiivj; -»an IkiUandschc Lur.st-. tUo binneijiort dooi1 de:i iioei' l\-. luivpci1 io Ri/tierdatn in het l>,i:-il!i>,i -'c li 1','lc te Parij i «eboudcn wordt, kan wel i_;oed worden. De heer Tc.i