De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1891 25 oktober pagina 5

25 oktober 1891 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 748 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. tjjd voor de andere menscken aan de hand van tabellen volstrekt niet zoo moeilijk zijn of een bescheiden mate van scherpzinnigheid zou ertoe in staat stellen. De instelling van eenheid van tijd mag men inderdaad niet gelijkstellen met die van munten, maten en gewichten. Goud als waardemeter, de meter als ruimtemeter en het kilogram als ge wichtseenheid kunen en zullen ook zeker spoedig Algemeen de conventioneele en toch bruikbare grondslag worden over de internationale overeen komsten in handel en verkeer. Maar met den ty'd is het iets anders. Het is precies hetzelfde, of we bij zonsopgang 7 uur schrijven of 19 uur, maar men moet niet vergeten, dat onze burgerlijke tijd in kleinere en grootere afdeelingen dient gesplitst en in zekeren ,zin geen continuüm is, zooals ie het groote interna tionale verkeer. Daarom schijnt het nuttig den eenheidstijd eerst slechts bij de rijksspoorwegen en rijkspostery'en in te voeren en ons met de in voering in het burgerlijk leven niet te overhaasten. De toekomst behoort echter zonder twijfel aan ?den wereldtijd. IETS UIT GENT. Beter dan het recept van den goeden uitzet ') «n het geheim van den lekkeren zoetekoei-, heeft Gent de overlevering bewaard van het inhalen der primussen en overwinnaars in prijskampen, hoe danig deze ook zouden mogeu wezen. Geen volk ter wereld is meer gehecht aan op tochten, met vliegende vendels, krachtige mar-sehen, zegetochten en inhaliugen, dan het ras der Stropdragers -). Voor de minste gelegenheid zal Gent feest vieren: een medeburger bekomt eene onderscheiding in een wedstrijd voor blinde vin ken ; eene reisduif erreveert (arriveert,) de eerste en doet beuren eigenaar prijs behalen onmid dellijk stelt de deken der gebuurte, waartoe de gelukkige sterveling behoort, zich in beweging, en presto subito wordt een omstandig en rijk pro gramma der feestelijkheden uitgevaardigd, behel zende volksspelen, serenaden, verlichting, bloemtuilen en vuurwerk. De Gentsche bevolking, moet u weten, is ver deeld in buurten. Aan het hoofd elker buurt staat een deken, bekleed met een onbeperkt gezag over zijne laatgevers. Gewoonlijk kiezen de buur ten als deken een notabel ingezetene hunner straat, ?een rentenierke dat, de middelen bezit eenige pintjes te betalen; een voornaam kruidenier die zijne kinderen tot hun zestien jaar ter schole zendt, of wel eene rad-ter-tong, die in de boeken geleerd is en door zijne wijsheid boven het gros zijner medeburgers uitblinkt. Dekens met Artevelde-ge'baren worden veel gezocht: immers de Arteveldcbewondering is bij den oprechten, welgeaardeu Gentenaar tot een soort dilettantisme vergroeid. Ieder Gentenaar die zich eerbiedigt is lid van minstens drie Sosjeteijen\ eene muziekvercenigiiisr, eenen vissehersclub en eene spaarkas. Gent is ceue stad door rivieren en kanalen in een twintigtal eilandjes verdeeld, maar door ruim drie honderd kringen en maatschappijen weer bijeengebracht. Misschien is 't wel in die gave van associatie dat, de bijval der socialistische propaganda bij 't Gentsche werkvolk moet worden gezocht. Ge wandelt 's Zondaags en 's Maindaags na den noen over den Kouter ?') Zwierige tonen melden u 't naderen van een fanfaren- of liarmoniekorps. Uit eene zijstraat dagen banieren, transparanten, vlaggen en kartels een lange stoet op. Ge verbeeldt u dat een koning of een voornaam personaadje wordt gewacht: abuis, 't is een boog schutter die in de bexehrijtiiu/ 4) van hier of daar Schaakspel. 3d« Jaargang. 25 October 1891. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen. S. E. Verzoeke alle berichten, de schaakrubriek be treffende, aan bovenstaand adres te richten. Probleem no. 101. Zwart 11 stukken. abc, de fgh Wit 11 stukken. Wit geeft in 3 zetten mat. Probleem no. 102 van P. J. Cohen te Amsterdam Zwart 7 stukken. abcdefgh Wit 9 stukken. Wit geeft in 2 zetten mat. den hoofdvogel afschoot. Ge slentert bij avond door een anders stille straat: deze is nu sierlijk verlicht en door een luidruchtige menigte ingeno men : het geldt hier een talentvol stropdrager deibuurt te vereeren, die in de prijsvlucht van Amiens, met zijne fijn geschelpte ?'?) den eerepalm verkreeg. Laat een Gentenaar primus van Rome zijn, o, dan kent de feestziekte geene palen meer! De tweekleur wappert op 't Belfort, een omroeper maakt de heugelijke tijding bekend door de heelc stad, bijzondere plakbüjetten worden op alle hoe ken der straten uitgehangen. ]S'u trekken dekens, sociëteiten en gewone overheid aan 't zelfde touwtje, om waardig den overwinnaar te onthalen. De feestelijke blijde dag is verschenen. Eene overgroote menigte staat den primus aan 't sta tion te wachten. Overal vlaggen, festoenen, bloe men : Gtnt is de stad van Flora en altijd bewaren heure lusttuincn de schoonste tullen voor plaatselijken roem. De feestinrichters wandelen over het perron, opdat elkeen ze goed moge zien; ze overkijken de menigte met een soort wauhopigeu, zuren blik, alsof ze bezweken onder den last, dien ze, puur uit opoffering, zich op de schouders lieten werpen. Leerrijk is het de bijzondere gesprekken eeniger groepen na te luisteren, waaruit blijkt, dat: lo. Al de Gentenaars het eens zijn om te be kennen dat Gent alleen den prijs verdiende; So. Dat iedereen altijd gezegd had: »uit dien jongen zal er iet groeien," ofschoon weinige deihuidige bewonderaars den jongen voor dezen dag kenden, of alleenlijk zijn bestaan vermoedden; 3o. Dat de primus een arme jongen is, die op staatskosten studeerde; 4o. Dat, iedereen in het bijzonder een bloedver want, verre neef, intiem vriend of goede kennis van den primus is. Een schel gefluit laat zich vernemen: de trein uit Brussel stoomt de spoorhalle binnen. De me nigte dromt vooruit, wild, woest ondanks 't gehuil van gepletterde vrouwen en kinderen, vooruit, om alles goed te zien. De primus komt buiten tusschen den gouverneur en den burge meester ; hij verbleekt, bij 't zicht dier overgroote bende volk. De oude vader, die zijn kind t-usscheu die groote heeren ziet staan, durft niet naderen, maar de primus, eeue eerste aarzeling onderdrukkend, springt den cenvoudigen man te gemoet en omarmt hem weenend. De burgemees ter pinkt een traantje weg, en 't volk roept luide hoera! en vindt het tooneel verre vau bespotte lijk, gansch niet misplaatst te midden liet stijvere offieieele feestbetoon. Het muziek der wcesjongens, de zoogenaamde Halden; opent den stoet. De optocht onzer Rid ders, zeer kranig en flink, wordt door de omstan ders ferm toegejuicht. De weesjongens worden door het Gentsche volk bemind en getroeteld, en dit is eene goede noot voor hem : overal waar liefdadigheid eu meuscheuliefde wordt gevraagd zijn de Gentenaars in de eerste rangen. \ au eut mocht Ledcgauck terecht zingen : , Steeds onderscheidt weldadigheid »U boven alles nog, in 't, liefderijkste plegen!" De stad krielt vau overkomst uit naburige dor pen: zelfs uit Zeeuwsch-Vlaandereu, de lauden van Axel, Hulst en Neuzen zijn nieuwsgierigen aanwezig. Overal ontmoet nieu vreemdsoortige rijtuigen, tot zelfs de witte sjee:en vau Grocdc en Oostburg. De inhaling vau den primus van Rome is ook geeu klein bier ! Van 't station trekt de stoet naar 't raadhuis, waar de overwinnaar onthaald De oplossingen van nos. 95 tot en met 102 worden vóór Woensdag 4 Nov. e.k. ingewacht. Correspondentie. Victor Ciccolini te A. Wit geeft in 4 zetten mat door l Laf) te spelen. Met genoegen vernamen wij omtrent de oprichting der club. Zijn er ook liefhebbers voor den corresp. wedstrijd onder de leden '? Doe uw best een afdeeling van den ]S'ed. bond te A. te stichten. Verdere mededeelingen steeds welkom. A. E. R. te D. Uw bericht kwam te laat. Stand van den wedstrijd te Londen na de zesde ronde. Won. Verloor. Won. Verloor. Bird 4 2 Gossip i/o 'j]/, Fenton 4 2 Mortimer a:/ö3 ,'7 Loman 4 2 Jasnogrodsky 4 Muller 3 M 2 Va Rolland 2 4 .ïinsley 3\'.j 2^ Van Vliet 2 4 In ons volgend S'r. zullen wij de partij publiceeren tusscben Muller en Rolland, waarmee Rol land, volgens de algemeene opinie, veel kans heelt den brilliancy prize" te behalen. De wedstrijd duurt tot Woensdag '28 Oct. Schakers, die aan den correspondcntiewedstrijd wenschen deel te nemen, worden verzocht den Redacteur hiervan spoedig kennis te geven. ('ochrane gambief, correspondentiepartij, onlangs iri Rusland gespeeld. Wit. Zwart. P. d'Arnold, M. Latsky, St. Petersburg. \YH( a. l e4 e5 1'cG:, beu: 1(1 Lf'l. til! en 2 f4 ef4: wint. (>. 7 dl, rfüH lv;i, ;-j pf';j r, du !) 1M3, (!) l'i'7 :, 'I' gs: 4 T ,'4 4 <?'" «'int) fK L': f H) K g 2 :, Bh3t ll KwLó'3121'fl. ll2 ; ';' 1:! Th'2 : T«s -;' ?z7 (i4 t;! g p(.jj ?; ?/ i ' n ? ? , wak: lle J"' "°' ' , i'fi D, i- b Kfl Phh i De beste verdedigin is O 1'3. ~\vit kan daarop . n ? ? , den aanval op zes ver- , fwa:. lle J"'^ -J"°!' ' n -ii n -? , zetting is: s «os Dh3 r !' schillende wijzen voort- j-?"-,,. ,,,",,',., ni zetten, lo. 7Pfï:, 1>1T, ,,%,',,>' 8 PhH:, Pel: en zwart (D"2 ] ll Kt':' "' ",'' ? wint. 2o. 7Lf7:f, Ke7 " ' " " -^"f ,','" , 111),1 8 dl, (8 Lb3, Lg7 on wint) \ li' ^> ' * ^ « «'<, «,1 dG Lg8:,Tg8 : en zwart f°! hi e" w>' ^ ' wint. 3o. 7 gf3:, Pf(i 8 ' ... l'gi:, Pgl: 9 fgf:, d5en ? ??;? d(> wint. -lo. 7 g3, Dh3 f 8 ;' l d'! W:T Kf2, Pi'G 9 Pc3, Dg2 1 10 Beter dan 9-Lg7, Ke3, Lh6 t e" w'nt. 5o. waarop kan volgen 10g3. 7 Pc3, Lg7 8 di, PcC 9 Dd8 (Dl-3 f 11 Kel,Dg2 wordt op stedelijke aanspraken, stedelijke cham pagne en stedelijke hauddrukken. De koets, waarin hij plaats nam naast gouverneur en bur gemeester, is met bloemen gevuld, uit de vensters er in geworpen. Menige redevoering moet de primus ondergaan, misschien wel meuigen glim lach onderdrukken, wanneer de redenaar het al te bout maakt door b.v. uit te roepen dat de Maagd van Gent fier mag zijn over hare kinderen; verder, mannen die hem veertien dagen vroeger niet hadden willen kennen, leggen den overwinnaar nu op de pijnbank der komplimenten. Maar eenmaal de offieieele plechtigheden afgeloopen, treedt de feestvieriug door 't volk in de plaats, eu die kan 't wat beter! Op dergelijke dagen is te Gent alle werk ge staakt : fabrieken, bureeleu, magazijnen en stapelhuizen zijn gesloten, 's Avonds vindt men meer beschonken luidjes dan een ordentelijk politiereglemcnt zou mogeu toelaten, doch ook. udf ara dtf gerechtigheid sluit de on jen" Eu gebeurde het nu eens dat eeu tweetal kerels in een open rijtuig l zooveel pret gemaakt hadden dat zij den bodem vau 't, vehikuul hadden doorgestampt eu met hunne voeten op den grond terecht gekomen, hard moesten loopeu om niet meegesleept te worden, dewijl de koetsier niets bemerkt had: is het daarom vereisclite t volkspleizier te dwarsboomen !" V\"at belang heeft het dat die rosharige Engelschmau met zijnen Baedeker onder den eenen en zijn lange mistress onder den anderen arm, deu neus opsteekt en zieh kwaad maakt, omdat hij lid is van eenen walcrdrinkersclub en slechts iu 't geheim ladiiig opneemt ? Van hoeveel tel is die verwaten eerste broek kritikus die alles dom en belachelijk vindt, eu de schilderij vau den bekroonde voor een t/i.tstcckbenl [') doet doorgaan ? Is de prestige der politie zoo veelcischend, dat ze niet toelaat aan een heurer dienaars zich te brengen iu eenen staat die hem verplicht zelf naar den weg te vragen aan zijne onderworpenen? Ziedaar vier punten, die een echte Gentenaar mij te overwegen gaf. Ernstig gesproken, de Gentsche bevolking is over 't algemeen zeer kunstminnend. De Saloii, rloor liet staatsbestuur ingericht, beurtelings in de drie steden Brussel, Antwerpen en Gent, wordtin laatstgenoemde het drukst bezocht. De Geutsche i arbeider leidt er zijne huisgcnooten heen en brengt er gaarne den Zondagnamiddag over. Zijn platte- j landschc familie uoodigt hij uit, opdat ook deze d'K,rpositie moge bewonderen. Met, meer kennis dan men zon vermoeden, zal de Geutsche arbei der een flink geborsteld doek, een welgebeiteld beeld weten te onderscheiden en vaak zal het hem met een zucht ontvallen : >Ware ik rijk, dit stuk zou 't mijne heeten .'" HEKMAN BOGAEKDT. Brussel, October 1S91. 11 Gentseh bier. 2) Spotnaam der Gentenaars. Onder Karet V deed het Gentsche magistraat, met een strop om den bals, eenen knieval voor den dwingeland, die het oproerige volk wilde tuchtigen. 3) Openbare plaats te Gent. 4) l'iijskamp. 6) Hoort van reisduif. (!) Uithangbord. OP DEX DREMPEL. Kaar TCRGENMEIT. Men heeft getwijfeld of de Russische roman dichter Turgenjett' nihilist geweest is of niet. liet volgend sprookje, in 1884 door het nihilistische re volutionaire blad Mcssager de la volante du peti)ilc, te Gei.cve uitkomend, geplaatst, laat hieromtrent wel geen twijfel over. 12 l'f2 en 13 Lfl, waarna de koningin gewonnen is). 11 Pi'4, 0 0 12 Ph5 met heter spel voor wit. 10 Kg2: Lg7 11 P14 Verkieslijker was 11 Pf2, PcG '12 Le3, 0-0 13 Dil'., Kh8 11 i'e2, fa 15 Lgó, Dh5 16 c:ï, fel: 17 Pg3 en later Pel: 11 .... PcG 12 Le3 0?0 13 I)d2 Kh8 14 Tagl Tot dusver hebben heide partijen de zetten gevolgd die door 'tDuitsche hand boek al« de beste wor den aanbevolen. De xet in den tekst is een ver loren tempo, sterker was: 14 Tii'll, ff, ló fel, Del:! 10 Tliel:, fel: 17 Pel: on de positie var wit weegt op tegen den ver loren pion. 14 .... fó Slecht gekozen. De meest correcte xet was 1-1 Ld7, gevolgd dooi' Tac8 en ia. ir, b.'i g3 (V-l:V 10 Iig3:, Dgl: v Iy Kfl. Dl'3 'f .Dt'5 18 Kei en wint) 18 Kei, Lfj l!) IVeigerolgd doof T^.'l ('ii wit moet winnen. l G IVG-f! Beslissend! l« ... buG: 17 Ls,'.r> fel: O], Dhr, volgt natuur lijk 18 Lo2, l 'g t en hgl : 18 Lh4: TfeSf 19 Df2: gf2: 20 Lf2: Pd4: 21 1x14: L(14: 22 Tel Lc'h 23 bc3: Lf5 24 Ld") cG 25 Le4: Le4:f 2G e4: Pl 27 Thel TiB 28 Te8! Door dezen afruil wor-.lt de winst verzekerd. 28 .... 20 Tf8: 30 Kt3 31 Kf4 d5 was hier Ki?7 K;8: Kf7 Kt'G? de meest logische voortzetting. 32 Te8 g5f 33 Kg4 I'g7 34 TI8 f KgG 35 T 1,8 bG 3G TdS 31! Tl>7, rt'5 37 T..7:, Te:) t 3,s Kgli, 1Y2. zu;i 't spel gerekt hel,'ut n. 3G . .. l'!'.") 37 TgS t I'g7 38 Tg7:f! De eenvoudigste ma nier om te winnen. 38 .... K b 7: 30 K«5: K:7 4» K'i'5 opgegeven. De winst is duidelijk. Wit behoeft slechts ..\jn pion naar h7 te spe'kn, waarna hij zijn koning op ei) kan brengen en achteieenvolgens alle pi onnen u int. (ielognnbeden om te Amsterdam te schaken: Vereenigd Arast. chaakgenootschap CaiïRoode Leomv, Vijgendam. Speelavonden Woer^iiag en Xatcnlag 8?12, j-iarl. contributie / G. Amst. Schaakclub. C'aiéWiederholt, Damrak. Speelavond Maandag S?12. contributie /' 3. Vóór my een reusachtig gebouw. In den voor gevel staat de deur open; achter die deur ondoordringbare duisternis. Voor den hoogen drempel staat een meisje, een Russisch meisje. Koude ademt de duisternis en met den killen wind verrijst uit de diepte van het gebouw een langzame, doffe stem. O gij, die over dezen drempel wenscht te treden, weet gy wat u daar wacht?" Ik weet het!'' antwoordde het meisje. Koude, honger, haat, spot, verachting, beleediging, gevangenschap, ziekte, ja zelfs de dood?" Ik weet het!" Geheele vervreemding van allen, eenzaam heid ?" Ik weet het! Ik ben bereid! Ik zal alles lijden, alle slagen dulden." En niet alleen van vijanden, ook van bloedverwanten, vau vrienden? Ja, ook van deze!" Goed. Zijt gij ook tot zelfopoffering bereid? Tot naamlooze onbekende zelfopoffering? Gij zult ondergaap. en niemand zal weten wiens herinne ring hij vereert." Ik heb noch dankbaarheid, noch medelijden noodig. Ik verlang geen naam." Zijt gij ook gereed tot misdaad? Het meisje boog langzaam het hoofd. Ook tot misdaad . . . ." De stem vroeg een tijdlang niet verder. Weet gij wel," sprak zij eindelijk, dat gij aan alles, waar gij nu aan gelooft, het geloof kunt verliezen? Dat gy wellicht eenmaal kunt inzien, dat gij u bedrogen hebt en uw jong leven voor niets verdelgd?" Ook dit weet ik, en toch wil ik binnentreden." Treed binnen." Het meisje trad over den drempel, en het zwarte vooihangsel sloot zich achter haar. Krankzinnige!" noemde iemand haar. - Heilige!" antwoordde eene stem, men weet niet van waar. VOOR DAMES. Gastvrijheid. Hoeden maken. Vogelbescherming. Openbare Kookles, Talleyrand en Bossini. Odeurs en sigaren. Ee.n nieuive sport. Baronne Staffe", waarschijnlijk een pseudo niem, gaat met hare lezeressen in Figaro, die op haar buitens gedurende den herfst logeergasten willen vragen, de voorbereidende maatregelen eens na. De gastvrouw gaat de logeerkamers van villa of kasteel eens rond, en ziet met zorg na of alles door en door schoongemaakt is; waschtafel en beddegoeii worden natuurlijk uiterst kritisch be keken, want zij zullen allicht aan strenge kritiek van de zijde der gasten onderworpen worden. Hier is wat toetevoegen, daar wat wegtenemen, al naar bet bezoek dat men verwacht. Een bisschop, een jonge vrouw en een sportsman hechten niet aan dezelfde platen op den muur. Men kijkt of er niets ontbreekt, spelden op het toiletkussen, postpapier in de schrijtmap (met naam van plaats en departement), spoorwegkaart en spoorweg boekje, opgave der postbuslichtingen en van de uren waarop bet tclegraatbureau open is; velen voegen er ook bet uur van het eten, van de mis, enz. bij. Op den dag dat de gast aankomt, vult men de bloemenvazen, de biscuittrommel en zet een rlesch Spaansche wijn klaar, die de maag opwekt en tegen slapeloosheid kan beschermen. Dan zorgt men voor de keuken; een ruuscaatnoot te weinig in huis kan volkomen tiasco veroorzaken. Men schrijft Eifidstellirig uit een tonrnoo'partij, gespeeld 15 en 16 Oct. j.l. te Londen. Stand na den 43sten zet van wit (Dd2). Zwart 10 stukken. a b o d e f g h, Wit KI stukken. Wit. Zwart. Sara. Tinsley. R. J. Lomar. 43 .... LgG'. 47 Kh3: DM f Op De5 : kon volgen 48 Kg4 Tg84-lt Tfl en zwart heelt 49 Kh5 weinig uitzicht op een u) L?5?j DhO enzattaii"c; 4!i ....' Lf3f! '" ""^ De/e zet had wit bij Hier kwam ook 1V2 m xijn ,.omhin.itie onopgeaanmerking, liijv. a!d;i> : ;c,.kt gelaten. De meest -11 Di 2. Dbi f 15 T<!1. VU()1. de h.llld liggende l.c-lT -K! Kh2. Da2: enz. VCoi-tzetting Dli3 deugt ?14 .... l'bl njet wegens 50 Di'2. De Een verl.erekendeconi- fiijn ]n0f.t daarom eerst binafie, waarbij zivan zijn afgesloten wurden. twee -H-rkste pionnenop- r,()KllG Dh3! oli'ert en de witte kobing r,i T){>9 schijnbaar vrijkomt. ' ()p 51 Tf3 . y|i]gt Dg4 4-' 1S54: en op 51 Kh7. DeG. DeG f 52 LfG! Th8f 53 KgG 't Eenige middel om l'.et.-r was -i", Deli (zie vttnge Hout!. De pionnenr- H,!' was echter te ver leide! :;k, zij wurcn wit al sinds lang ee:i doorn in 't oo" 't Y'itïfoord van een direct mat te ontgaan zwart" w;,s Jok niet g'è- b. stond in 53 Dh7. Zwart makkelijk te voorzien. kondigde bier mat in 3 ,j.-( ? TeN' zetten aan. (lp T i's volgt natuur- f' ???? ^t8-f lijk lij Til. ?vl Kf5 l b:> f 4G T14 Le4 ?" ?"? Lg5 Df7 ^

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl