De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1891 1 november pagina 3

1 november 1891 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. 749 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. tochtelijken zang vervulde liij zijne hoofdpartij. Scheen hij mij ook in spel nu en dau te gereser veerd toe, bij liet toch op de hoofdmomenten het juiste licht vallen, en maakte daardoor ook meer indruk. In de vierde acte stonden zang en spel m. i. op gelijke hoogte. Zulk een goeden lyriscben tenor heb ik in lang niet in de opera gehoord. Mlle. Marcolini zong de Micaëla op zeer ge distingeerde -wijze. Hare lichte en heldere, stem maken haar voor deze rol zeer geschikt, vooral den solo in de derde acte moet ik onverdeeld prijzen; hierin was zij dan ook gelukkiger dan in net eerste duet met Don José, waarin de eenheid te wenschen overlie t. De heer Illy was als Toreador niet kwaad. Zijne stem klinkt aangenaam, doch zijn spel en zijn zang misten, iii de tweede acte vooral, het noodige eutrain. De overige rollen waren voldoende bezet, hoe wel sommige ensembles, zooals liet kwintet in de tweede acte, aan gelijkheid te weuscheu over lieten. Het orkest heeft in dit werk geen moeielijke partij, doch bij gedeelten, waar moeielijkhedcii voorkwamen, was het (vooral iu de tweede acte) niet. schoon. Ik blijf er bij, dat er op andere wijze gestu deerd moet worden. Of er uu te haastig gerepe teerd wordt, of wel dat vele orkestleden niet op lettend genoeg zijn, is iets wat ik, die de n pe tities niet bijwoon, niet kan uitmaken, doch dat het anders kan, heeft dit orkest vooral in den laatsten tijd voldingeud bewezen. Nogmaals (en zoo ik hoop voor de laatste maal) vestig ik hierop dus met nadruk de aan dacht. De uitvoering in het Concertgebouw, waarop de Trilogie Walleustein van d'Indy weid uitge voerd, kon ik niet bijwonen, daar dit concert niet op den gewonen avond plaats vond. Ik heb in het, vorige jaar toen Lamoureux het, eerste gedeelte (Le camp de Wallenstein) ten gehoore bracht, reeds een analyse van het o-ehecle. werk gegeven, dat ik te Parijs reeds meennak'ii hoorde uitvoeren. Naar ik verneem van bevoegde zijde, mocht deze in vele opzichten interessante conipositie zich in eene zeer geachcveercle vertolkimr verengen. Voorloopig vermeld ik dit, om er later (zoodra ik een uitvoering bijwoon) op terug te komen. VAN MILUGEX. M UZ1KAL K K R1ÏIKKEX. Richard Hol. 1. Twee liederen (Heyi',1 en Zon neschijn en Ik heb u lie<), woorden van J. D. C. van i okkum. voor een zangstem met, klavierbegcleiding opus 115 (1). 2. Van eene Konino-svrouwe, gedicht van P. A. M. Bode van Heusbroek. opus 122 (2). 3. Drie liedereu voor eeiu-, zangstem met klavierbcgeloidiii";. '/.???Hiielcfaclit (Soera K.-ma). Een llïdil (W. L. Weltcr Jr.) h, 't Jlowli (Marie Boddaerr) opus ]]ü(,'ij. De twee eerstgenoemde liederen voor een hnoge baritons!cm geschreven (hoewel zij ook door een vrouwenstem kunnen gezongen worde n) zijn in den geest, van do eenvoudige woorden op een voudige wijze gecomponeerd'. De motieven zijn natuurlijk en vooral bij liet, eerste lied is óp gelukkige, wijze van het contrast gebruik gemaakt dat de dichter heeft aangevoeld. Het lied Van een Koitiiir/xrroiiirp is gebaseerd op ons oude Wilhehiux, waartoe dit cvdlcht, in balladevonn geschreven, wel aanleiding geeft. ' In het, begin treedt het Wilhelmus.motief in mineur en later iu^ majeur op. Spoedig echter laat de componist dit, in olie f los en wordt, weer «ohcel >Hoi". Zonder den componist een banaal com pliment te willen maken, moet, ik toch zc-rwn dat men zijne muziek als hij r/W/.v//" is, steeds hoog waardeert en men dus nici teleurgesteld zal zijn d-it hij het Wilhelmus zoo spoedig loslaat,, al zou men ook geneigd zijn liet Wilhelmus door te blijven zingen. Dit lied zal ongetwijfeld iu veler handen komen. Ik heb die Drl: fjiv/errii voor het laatst be waard, omdat ik die het belangrijkst, acht. Vooral Zonuekracht en Li. 'l iïofc/i zijn dieper opuvvat en ook in de begeleiding meer uitgewerkt De, meer gekleurde e:i meer warme poe/.ie heeft euigetwijfelel den begaafde1!! en vruchtbare!! com ponist meer geboeid dau de Tu-iv /,</v/Xv,v. /;',-;, Se;:l:f, in den volkstoon geschreven is nalnurlijk en eenvoudig en met. \ ierstcmmiu'c begelei ding voor/.ien in den trant zooals die liederen ge woonlijk gecomponeerd worden. D.it de begeleidingen i'T.ioter ahvisselins bieden en den indruk van de edcrcu verhoo^en, terwijl de declamatie overal zeer vcrzeirud is beh >ef ik van IIol's composities! niet meer 1e u'et'.re.'en. De Tnee Liederen zijn aan den heer f),-f/i'i eu de Drie Liettcfi'ii aan den heer ,v.;W opdeel r.r?vn. 4. Sehubert's Woordenboek voor muzikale ter men, met, een Aanhangsel. bevattende korte eiedodeclingen omtrent verse!, illemie ivoernl \,??:',-,fo«</.vr,fe)Toonkunstc'naurs (j) bewerkt, dooi' Jacnues Hartog. Onder dezen titel (dien ik eemigszins verkort, heb) verscliceu eene ne-gendc uitü'uvc van uit j>ruotischc en beknopte werkje. Een zeer groot aantal (ook vele \\,'iiiii; be kende) vreemde kiinstermen. Morden in dit boekje aangetroffen, terwijl zeer vele Xederiamisehc Tooukuusteuaren met, geboortejaar en dak', bene vens de plaats en het karakter van hunne werk zaamheden iii liet werk worden aangeduid. In e!e afeleclmg: kuusltennen (die Oj> ^TOO'O volledigheid mag aanspraak maken) trof m!j eene onjuistheid. Het is namelijk de uil.lriikkii,-- : ./ prenni're i'uc,, voor: op het eer.sie ge/.iehi, oi' van het blad lezen. Die uitiL-ukkinu' is in hrai krijk niet beke'nd. Men zegt daar: < fV///7',v,-. d,, «///'/v<y.'. Het andere zon men op zijn best ben'riipcii. Ik sta hier l,ij si.il omdat deze: expressie bij o;:s zeer veel gebruikt wordt. Zelfs wordt op pro gramma's van /ang- ol' liannoiiie>eoi'n*-wetKTr;jd( u, al zijn zij geheel in het Hollandsen U'estehl. meermalen een wedstrijd vermeld voor: ?,, ?(??>/?..- ,'/ vue. Daar liet tijd wordt dat er bij ons goeiic Fraiisclie uitdrukkingen gebruikt «orden eiie i:i Frankrijk zelf niet, gangbaar zijn, heb ik dit . ven vermeld. De Lta'iauuseh.e i \\irt-iie-. A i-ri.ua vista, kent trouwens iedereen, voor het geval dat men aan vreemde termen do voorkeur geeft. Bij latere uitgaven kan dit, benevens enkele Ned. instrumentalisten van beteekenis die hier nog vergeten zijn te vermelden, en enkele druk fouten, verbeterd worden. Daarvoor komen dan we) weer, zooals ieder schrijver of componist weet, nieuwe drukfouten in de plaats, hetgeen de belang stelling van bewerker e-u zetter gaande houdt. Van Ned. Toonkunst! naren miste ik o. a. de namen van de heeren Tiiumuer en Hofmeester, be nevens van deii heer Jacob Kwast, pianist, en theoreticus, die zooveel jaren te Amsterdam werk zaam was. Enkele kunstenaars die reeds sedert enkele jaren van woonplaats veranderd zijn, zooals de heereii Mart. J. Bonman en Jan Koert, zijn nog in huu vroegere woonplaats vermeld. Dat de heer S. van Adelberg in 1SS3 geboren zou zijn en dus nu den locfiijd van acht, jaar bereikt zou hebben is natuurlijk een drukfout. Bij eene volgende uitgave kan dus deze lijst nog belangrijk uitgebreid worden, daar ik uit de niet genoemde kunstenaars alleen Amsterdammers vermeld hel). Ik beveel dit bundeltje zeer iu de belangstel ling aan. VAX MILLIGEX. 1) Uitgegeven te 's-Gravcnhage bij G. H. van Eek. IJrijs no. ] /'O 50, no. 2/0.60. 2) Uitsrg. te 's-Graveiihage bij G. II. vau'Eek. Prijs /O.'JO. 3) Uitgeg. te 's-Grave'iiha,'_>-e bij (!. IL van Eek. Prijs no. l / 0.40, no 2 / 0.40, 'no. 8 /'()(!(). ?i) Uitgegeven te Haarlem bij H. J Otto. l'rijs ? l, geb. /'l.30. AANTEEKENINGEN SCHILDERKUNST. Het is r.n eenmaal niet anders : als men u ergens niet kent, loopt ge kans gesehat te worden na:i,r dcngenen die er u introduceerde. En ren artist wiens werk op dwaze manier wordt opgeviiz^kl, stsat er aan bloot bij die hem zelt niet kennen mede een dwaas geacht te wordt-n. Een ge val dat dit laatste zóó vervelend werd dat hij er iets aan doen moest, ondervond dezer da,:en de heer,1. K. Karsen. In he.t Injblarl van il<;n prcchtcn Haar lemmer van Woensdag las hij namelijk onder het opschrift Sprankels" het volgorde ; l.'it een kunstkritiek'1 Karsen's kunst is blank, bloesemblank, me o i wfce.-meiVjesblank", zacht klatert 'r blusdnn gouden zonnetje tegen het landelijk huisje". Xu heb ik nie's meer ge daan dan gezegd wat voor klccren Karsei.s kunst uiting aanheeft", Karsen heeft daarop aan el-j Haarlemmer dit geantwoord: Hoewel ik graag met u mede pook in de dorre asch van tijdschrift- en comantcnsir!, beiii'g ik mijn spijt over het i eieieieu van mijn naam bij het spottend oprakelen van daarin aanwezige sprankels." Immers niet gaarne word ik bsschcnen de'or liet schijntje va'sch liebt dat door deaa doi r L' gevonden ^iiranlxl van bet zieke ven tut des Ileercn Isaacson op mij wordt teruggekaatst. Het zou mij dns aangenaam geweest zijn zoo l bij ot zonder elen mijne, den naam van don auteur en van zijn blaadje- (de- rortefenüi, ) genoemd had. Door plaatsing van het bovenstaande ei z." In den Haag is n:en bezig pen comité: te vor men, om in het begiïi van bet volgfinel jaar den heer lïcelofs zijn marmcrbuste ter plaa'sir.g in het Iiijksmimeum aan (e bieden. Op gelijke wijze wer den bij het bereiken van den zeventu'jarigen leeftijd de busten van riochnsscn en Bosboom er geplaatst, en er zai ook de buste van David iilcs komen te staan. Of het ook niet zaak zoude zijn den schilderachtige!! kop van elen heer Stroebel, die nog vóór den heer Roelof? verjaart, te geden ken, ma;f hier niet zoo terloops worden uitge maakt. Wel bevelen wc belangstellenden bij voor baat het iaee aan voor den heer IsraiUs over enkele jaren een marmerbeeld ten voeten uit te doen ontwerpen. Men moet ilan ook van iievoiic'.'.o een pan.theon-zaa! in het Museum gereed gaüi maken. liet schijnt dat men in Frankrijk bij elk sf-izecn een nieuw kuisttijelsehrift noodig heeft, dat elan bi.i het einde van het seizoen somwijlen weder verdwijnt. Zoo is het met het aardige blad l'Art flans /c,s fluf.i' iiotitlc* gegaan. iXu annoneioerr, men een goedkoope Jltrue ilr.t iniféi's, die onder de zeblzaine leiding van l'uvis de Ciiavannes s'.am zal. Het sfelt zie'h o a. ten elor.l nkt alleen io bespreken wat algemeen bckeiul i.s of geaeet-pteerd, maar ook eens te 'laten zien wat er r.eig voor schatten verborgen of' vergeten liirgen in de provinciale musea waaraan Frankrijk zoo rijk is. Ons werd een uitnooeliging gezonden tot bijwo nen der particuliere bexichriging in bet Amsn/relams.'h l'ai.eirama-celieui'v van een door den lieer A. Urouwe-r gfischihlcrd doe!;; die nno.liging is gesehreven namens It'iJ bestuur e.'t/1 Xii.:iiüoo~e \'cinn>uf.<t:k:ij> I',I»(»'<IM i Jiirn::'i!'>ii>,. Ik ka'i over eleze ondernemiiig op dit oogenbiik mijn mecning nog niet uitspreken. Ik hoop dat laier te doen. De heer Uerckenheili' heeft mot goede bedoelin gen de/er eligen. in z'jn i woede artikel over Arti (Rolt. ('t. '27 0,-,t.) -- iets geschreren wat ik toch voor zeer verkeer l hond. liet is over wat er van Jaeob Claris hangt op deze Arli-tentoonsteiling. Daar xijn name!ii]k twee sehilduri.j'.jes van den meester vermeid, die d.oor ham /eker nooit voor exp'V;ceren liL^tom l zou Ion worden. Kik gi-uot schil.Ier maakt mhi;lore <lin-j;en. Uembrandt, Miliet en ('orot hebben schilderijen de wereld in doen gaan, waarin zeer weinig van hunne groot heid te bekennen va't. Xiem.in l nu aelit zulke ligiireu da'-ir miaJer om. Xoo gint hot een zeer enkele mail ook met Jae'ob Mans, evenals met IsraeK Vin-it eei eriticus nu zn'k work on een tentoonstelling, dan is hij zeker in een moegelijk parket. MT.II- hij redt er zich ave-rtvhfs uit, elom1 znlke sebihlerijen toch voor gro:>to knii^t (e verklare.!. Dat schijnt een consideratie e\ie ivaariijk kwalijk begrepen eerbied is. Uit eerbied juist voor het enorme van wat Jacoh Maris is, iu ver zijn meette werk, mag men dit mindere niet groot prijzen te zijn. De kranten-criticus die toch zijn lezers wil voorlichten, brengt hen op die wijze onvermijdelijk van bet spoor. Men maakt iets niet waar door het luide te verzekeren. En de goedwillige, maar die er nog niet aan toe was, de kunst van Maris te begrijpen, komt, door het oordeel van een gezaghebbend publicist j voorgelie:ht, voor deze schilderijen te staan met het voorschrift iets te vinden wat niet is. Hij heeft gelezen: Van Jacob Maris zijn ter expositie slechts twee stukjes: oen stadsgezicht en eou rivietgezicht. Maar welk een groote kunst vertegenwoordigen die kleine paiicolljes! Men b'/ie ze ter dege, men ontlede ze, om tot het inzicht to geraken hoc elke lijn, elke kleur verantwoord is, elk tintje zijne rol heeft te vervullen in het geheel, nuuu' ook iu dat geheel" ziju dooi' de natuur der dingen aangewezen plaats vond. Zóó htirnionisch, zóó onverdeeld is de indruk, dien deze kunst teweegbrengt, dat men op het eerste oog nauwelijks bevruecU, ^Yellt een schat van kleuren en tinten aan liet werk is ten koste gelegd, hoe ingewikkeld zoo'u schildeiïjije is. en vereier nog : Er zullen er zijn, die de twee schilderijtjes van Jacub Maris niet als maatstaf ter beooi deeliug zijne1' kunst willen laten gelden. En ik erken, dat zij te genover zijne gnootere werkot staan als lierdiciitjes tegenover drama's. Maar ik voor mij vind, dat de aandoening die een kunstwerk wekt, in geenerlei be trekking staat tot zijnu omvang <jn zie in deze kleine Mai'issen echte ytalen van zijne gruote kunst. De kunstenaar heeft er zich in uitgesproken met die volkomenheid welke eene imal'wijsbai-e voorwaarde is om in den beschouwer het heerlijke gevoel van harmonie te wekken, dat alleen die kuust bij machtu is op te roepen, welke tot in hare ondordeeleu het merk draagt van deii alles beheerschei:den geest des makers. En ais hij er toe gekomen is het mooie wat er natuurlijk altijd in deze schilderijtjes zit te bevatten, meent hij op goed gezag Jucob Maris in echte stalen van zijn groote kunst genoten te hebben. Maar ik zeg dat Jacob Maris zulk een gewel dig schilder is en dat zijn reputatie zoo muur vast staat,, elat bij bet van zijn bewonelera-irs niet noodig heeft geprezen te worden ve-oral om een tchilelerij'je als dit stadsgezicht in Arfi, dat, ik i ben er zeker van. toevallig weer ondor zijn hè- j reik gekomen, door den meester, zooals bij dat immers zoo uikwijls dee^l, gebeel nog voi>terkt en gozu'verd zou worden. Het schort niet aan de afmetingen er van maar aan de voUragenbeid. ' Het is jammer dat het niet met rust gelaten is. :, V. PARIJ sC 11E KKA l j D ELS. l \Y;.u±ki)i t]. En dadelijk bij zijn eersten blik op de schil- i derijen : ' ? (iodbewarcme! .... YvVs ei at!! Die kerel is gek:!! ....'' -ui steikitein.! bleet' hij suui'i aan iL-u j ii'yan;;. I!ij w^-, een ;J.iilin,!;el,e scLihiei', die een^o dagen ip. l'imj.i doorbr.-.ei:!; en dl.1,!; Z in.lüginiddiig in 't voorbijgaan het liórel el"s Veiites, iu de me Diouoi. inguloi p..'n was. onidat :iu::i iicui ir,-zegel bad, dat er da.i ma-sta! téi.toi.vij^eliii'g wj,s der se'uilt-ieri.e?', ilie in <ii n loop ce-t' v-egenoo ivc.' k verkocht uiielea wur.li.-i:. H-'e.is v LTS e h-ide'r.üzalen vas i.ij eieioryei.-e'pcn e;i .Vo;iüei' ti e"iiskl;-.|,s in eeii, waar oi n derii^iai stukken vavi dezelfde L'W.d waren teü'ooe.-cstei,!. v.ivi' sU'ilie kleun'.!!, !\>;-.ko- : lenel in het hoi,Ier He1';'", hem plo'.seliii.r ne_-t een schok doelen stila'Aan. liet was licm ais Kreeg hij een slag in :t a.iii^"/.!< :ii'. Xcen ! dat w;üese lui toeh voor den gek hou den. Zie ! /i//, Cur, l/oko. d sclü.'iicr in .\ci!erla,i:,l, eLe zijn hteie leven lamvge'net e'ioorgi plo< ter.i j lieefi, nia-ir die nu dan ouk zyue stukjes :a:uc!i.ik l vve'l verkoopt, liij een go^d KIÜe;i hni>vai!er, ; lid van vi'rseheitiji.e jnry'^, luj rn,;c-.t el.in toch verklaren dat i/.:/ \--\ sirirl was niet aha bo^i.'isclen der scbüderkun.s'. /io elan toeh il.it s'uk Ca '? r eens aan. een w-ü'iioei va.i de se.iioiste: kh.ur>;ii, m'it elea uoste'i vvil wüdt: vevelel / ,u l-.'lj nies kuihieii x"j'>e:i wat hei: jiieus'. vcor.-teiien. J-j;, dan dac i.-L.'iilseïi.tj) vei Jen>|i ! droote pldkKa'en _-rotn. gee', violei ; v.i'i a:le klenrou te;en ?jl.i.,-<,:.ir. ' 't \Vas waarachti.,' Oiii je een stu;p te- lachen ! Y\":is nu maar elaar xijn ^o;:,ie vriend, de criticus van een dor meest gelezen bi.'nb,"). die zij;.e stukjes idtijil zoo goed beoordeelde en zoo v/i f-pr; ko;,J kon wejr.lon l/ij die jrc/e;lig.'! iuieviVir.. j;\s :uet 'n lici d.iorz;e';i:j,*.' dat zo.j zij,i speeinliteit wn.i en dat liem altijd zoo goei Kik!,;-: vo.jre.l zoo'n lie'hti'jl'ectjj elat nooit zijn uitwerking nii.^te en waarop hij elan ook een kunstje; hael, maar ekt hij zich we! zou wachie'ii x.oo nuiar aan iedoieen te vei-iellen. \'. as di.j i:u niui-U' bij hem, wat zon:u;n ze zieii vrooiijk inak'en over dat klad.verk ei. hoo zou zijn vriend dan weer zoo'n geestige kritiek kunnen schrijven, i'.iirt als wanneer nij zoo'n jon gen verfvi'nnoi'ser eens 'iii/!t over de hek1'! haalilo. Ja, h'j wist wel hoe zo den gek siaken mee xij:i vrien/1. evenals niet 'neit:!>:eit en ni;'t /.ijiej ai ;lere vrienden, allemaal ikven.ko. iianwge :ei:e, sehiiders; maar wac kon uien aiideis vcr^;u'bt..'n \:iii een gt'*iacht eïat /uo vveiüig eerbieil toont veor on.ier.lo'ii en on-l-rviiuling, eiio eige-ir.vij/..! kwHio!',g'-':"-, dlüe:r inaar op los kldd.le.-i'! zemdcr zie'i; zelfs d.; liioe-ite to iceveu bvUoor:ijk to teekct.es1. ; Maar wat liij iiier /.n> tlat was te/eh hti&*i nog erger. Kijk' i.u teie:li ee;:..i daar i p. dien hoek. elio soort r.ymph. ot zoo ie*s met felrood haar (il die groene golfen rechts b.,-ven een boek romle inenifi. En 'lar. elat andere mei die booiuen, \ai. je blauw ste blauw, - - 0:1 dan elat eliinrbovon, die me;isjcskoiipon met wil^e muh-en op liun ve,ur;.;ro;id en elan de ovi'rbbjver,'lo rai:i;te besnieei',1 met dat zelfde rooi! eu i:i 't muiden, heel kli-in, zoo iets met vleugels, waarschijrdijk een eni-i-l elio lijkt te ' worstelen met iomand a;.(k:rs. En '/..;,,. yii:^ hij voorf, bier zich crgetenei aan een «roep eira1 je boonieii, jawel mijnheer, o ra j/ [ .?dj.:ir ov: r ecu' naakten joiuen mei ile:i eonen voet: voel te gr;,o'; vei'iJoreip \veei' over een onmogelijk mei-ji/s eu'ti'ct niet do; ker violet'.en ae-hfergronel. '/.-\i i> fej eie zi>a! langza;uerlia:.il rond gewee^i. Hij keert zieii nu om on ziet o'in'clekoiu'j.; naui' ;U' re'bU-.le'ri;.;'!! aan de uvi r<ij D.'ch v/a t is elar. vvi-r.i z.jii oei ?; (laar nx-i: getrolïe:- e\(..ur eeüpiaeuti.' klenreileci'. i Hij ziet scherper, en nu, gewend aan al die kleu ren, komt hij tot verschillende ver assende ont dekkingen ; hij ziet landschappen vol licht en ruimte, hij komt tot de overtuiging nog nooit in een schilderij tel zonlicht zóó sterk te hebben zien weergegeven als juist in dat eene met al die schelle plekken. Hij neemt waar hoe juist het rood in dat zeestnk, de groene tinten, tot bun recht doet komen en ze opvoert tot eene symphonie van groen. Hij maakte de opmerking dat het is alsof al die stukken licht afgeven in plaats van het op te nemen als andere schil derijen. Daar hangt eene brochure aan den war d; hij bladert er in en ziet dat het een catalogus is, vo .rafgegaan door eene beoordee ling, vol warme waardeering, geschreven door een der krachtigste jonge critici en overgenomen uit een groot litterair blad. Jlij begint (e lezen, hij verneemt hoe de schil der, de voorganger der symbolische richting, ge leden en ges reden heeft en nog altijd lijdt en strijdt voor zijne opvatting, hoe wisselvallig zijn lot is geweest, boa hij, na zeeman ge weest te zijn, aan de beurs is gekomen, hoe hij eene vooreleelige betrekking heeft vaarwel ge zegd om zich geheel te wijden aan zijne kunst, boe hij, om vrij te blijven van conventie en de zoogenaamde beschaving te ontloopen, van plan is, zooals hij reeds eenmaal gedaan heeft, te trekken naar een onbeschaafd oord, er te leven het leven der inboorlingen, en zich slechts ten doel te stellen, om vrij van eiken invloed op het doek weer te geven, dat wat bij voelt. en hoe bij er daarom toe gekomen is, zijne schil derijen in 't openbaar te eloen verkoopen. Iri den catalogus zelf ziet hij r.u ook boe dat oei, e stuk met elien rooelen achtergrond, de «ymbeilische voorstelling is van hetgeen de bretonsche meisjes zich voorstellen, wanneer hen op de catechisatie wordt medegedeeld van elen strijd tusschen den er.gel Goels en den boozen geest. Tevens neemt bij waar hoo iraai dat wit elcr kappen kleurt tegen bet rood van elen achtergrond en hij kijkt, rond en kijkt weer en hij ziet voor het eerst van zijn leven. Daar hoort hij zeggm dat de i eiliilder aan wezig is en hij kijkt in de aangewezen richting. Midden in de zia', omringd van eenige vrienden, staat er de schepp' -r van die kunst. Voorwaar, ziet bij er nut uit, alsof het hem heilige ernst ware, alsof hij zoo schildert omdat hij voelt elat hij zoi schil laren moe!? Hoe droefgee.-iig staan die tliVpe blauwe oogen in dat gein uii. d gelaat met dien doorzichtig zwarten baard, en hoe weemoedig is die trek om ele:n mond. Hij voelt een onweerstaanbare:! drang in zie-h opkomen om naar hem toe te gaan en hem ele hand te drukken; een K-hroorj weer houdt hem, het is alsof hij zich daartoe onwaar dig acht. Daar plotseling beklemt, eene schrikke lijke geilaclue hun de borst. Maar ii dien, zoeals bij hét op dat oogeiiMik voelt, indien dat dan weike.lijk kmiot h en nie-t ee-r, in 't wilde er op los kladden ; wat moot h'^s'f elan xijn geheclo leven een knoeier zijn gowtesi, een fabrikant van akelig maakwerk. Zou hij dan in<leidaad tot nog toe in zelfg'MiiK'gH-ino Iniml'.ieid hebben voortgepentcrd? fki zouden dan toch d.- jongeren gelijk hebbe'. ? En hij, zon hij weer van voren af aan moeten boyinner. '? Vol ontzei ting spoedt hij zich, vluch ten l voor zich zelf, du zaal en het ge- bon w ui''. Met gebronsd voorhoofd loopt bij, zonder er zich rekenschap van te geven, recht voor zich n't, werkt uigeiijk uitwijkend voor voetgangers en rijtiiiueü. Geniimen tij>l gaat hij zoo voort, bestormd door geï>vaai".vor.Ungt!n, zooals hij nog nooit gekend heeft. Hij voelt ho -. voor 't eerst en vo-.r een oi.dee'ibruir o.jgenblik doorgedrongen zijn. ie tot in hot lleiligij dec li.'ili^ci!, daar waar hij tot, nog toe op de eerste treden van het voorportaal had roi.dg: k;vp:'M, ziin geest een onbe.-tomi) begrip bad o;».;e'VAi;gf-;i eUr Kunst, wier verblindende glans beul LU vorwü.br.l deed roi.ddwa'.en. Langzame.'hand echter kun, t hij weer tot be-laren en niet meer em/lcr den eladi'lijki-n invloed dier machtige kniist, die hom ','oo h-'e.it a.-uvi'grepoM, zocht bij zichzelf te misH;i-'-:i i=n gi-ru-t te ste'b n. \Vel neon, w.it Ue.'fe h'-m ,1 i.u'evün toeh be<i/'!d. in dien xiju vvcik zon sieeïit was zi u hij lu-t i:uiie.rs niet vcrkoopcê; h'j nun-iit zich al veibecld hebben war IUOD'S tu zien in dat ai;elcre, maar (lat wa'i toeh ge: n manier v»n se'liilileren. 't was te gek om sl'e en te loopen. llii zou ,'ieh we! wachten er eoii woord van te rcjipen t e i, .? r, o v er zijne vrienden en veiorai tegenover den eriiiiuv, ze Kou-Uüi ht'in braal' nithicbon om /ij: e dii'zinni"0 ii-éi'.s en xe zouden gei;.; k hebb;jn. Maar wat. heett lieiii toeb geseUee'd (!:;r bij zi'cj aa;i hut, doors'eian --va; ^(;w(;e-;. bet was 'Jen iM^'ste-'! keer da', hij zie h er oj> betrapte, bij die altijd zoo'n gezond inzicht ha l in >lo i'ïnge:1. ilet moet do ste.'kc koitie zijn die xe j>; hieir schenken, ze had hem zijn ze: n, v g-..-.-.; A m do vvar gebrae-ht. Doch koni 't i.s do tijd wa.uv'p hij altijd met zijn vricrelrn een bittertje p. ik', hij zal maar gaan i aar 't caf Mozarin, daar hebben ze hollaiu'sche bitter e:i boliandsehe eonr.'ihten. mi.-schien elat er we'l een in staat v .'.in z:jn v:ii-nd en elat zal hem weiwrer heelemaal op str, ek brongc". \V,-1 foei! wathail bij zich daar belachelijk aam-cstoh'. liet moet beul 'lier i p. de lucht zitten en op het hiatst zou im-.n net zoo mul esver-pir.i'ie:i \vorden als elie l''rai'.selien zelt. En Lij keert -'m. eloch op eltn ierni'wcg >:or0't hij t r vuor ele rue Druuot te vo Den volgenden dag had do verkooping plaats dor scbilderj"!!. natuurlijk i::et zeer nbevredige'iKlen uitsla:;. En hij keerde terug naar de plaats zijner inweining. om z'eb weer aan 't schilderen te ze tten va u ,. i;,:xc!:i,;e intcrieur'jos met 'n liet' dourAAX l HA>.S XKTM'llKIi. ik heb uu' ktit:ek 'r i,e'o,:v:i o\er v.Keli 1'a^ie'' ;ii dit bb'i.i e-u ;k voel d.-if ik u elaamm eens va.: uw ji.'iardjr nmer 'i'len. ."?-!? l o[i i.eii vo'ii'u'/'e/i.d. d.'it ik u'een ruien be'ii \\ ;'e!\ ieu'. u u ol te^en ee;i del" ,\;eiiwe (iii!:--!u: Ie ko;s1l;en. 1).' k-i'bk v;:n A. .1. il., v.'in DI-.VSM !). ii. dil. blad, ov.'i'miji; ed'sle-üng, vcrlc'.lci

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl