Historisch Archief 1877-1940
SP-,
No. 753
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
?was. Voor de afspanning den Hert" is een
verhuis wagen, met drie paarden bespannen, toegeko
men, en dit is de oorzaak der plotselinge verwon
dering onzer klappei.
Een verhuiswagen op het dorp! Wat eene
r\jke, onverhoopte bron van kommeeren voor de
vrouwtjes, met of zonder breiwerk, die zoo gaarne
den neus in andermans zaken steken!
Wanna heeft den wagen langs alle kanten goed
bekeken, en spoedt zich huiswaarts zoo vlug, haar
?spoor in het zand teekenend, met de geuten welk
heurer kruik ontsnapt. Eenmaal van de kan ont
last, komt ze gauw weer naar den wagen, gevolgd
door buurvrouwen en vriendinnen, die allen juist
langs dien kant op eene boodschap te verrichten
?hebben.
De namiddaglessen ter school z\jn geëindigd,
en de schooljeugd komt uit, deftig en rustig als
jonge honden die in geene vier weken de open
lucht gezien hebben. De onderwijzer, met het
eeuwig gefronste voorhoofd, blijft een paar
oogenblikken staan op den drempel, en kykt eens
«ventjes naar den ongewonen wagen. Geen der
bengels heeft volop lust voor 't spel, zoo groot
is de invloed van het vreemde gespan. Slechts
enkele bjjna-onverschilligen werpen de marbollen l)
?of spelen met den tol, doch steeds in de nabijheid
der verhuiskar, nu en dan voor een stond er henen
loopend. Het meerendeel dezer geleerden neemt
plaats rond de paarden, besprekend tuig en dieren,
met eene ingenomenheid waarop nooit de ern
stigste vraagstukken van Kleyer's rekenboek aan
spraak hadden.
De groep der vrouwen vermeerdert zienlijk.
's Pastoors meid Kaatje, die voor 't pastoriale
venster zat te naaien en van achter heur gordijn
te loeren, ontdekt, tot heure niet geringe ver
wondering, dat de voorraad brandhout verre gezet
is, en het meer dan tijd wordt er in te voorzien:
ook legt ze al spoedig het naaiwerk van den
schoot, om in zeven haasten tot bij den hout
kapper te loopen. Niet lang daarna staat ze naast
den wagen.
Siska, de vrouw van de hovenier, ij met den
straatborstel het pad aan 't schoonvegen. Heur
beminde zoon Tist staat den wagen te bezien met
den mond wyd open : moeder Siska snauwt den
jongen beleefd toe dat hij naar huis te komen
heeft, maar Tist kan niet weg en doet den mond
toe om iets tusschen de tanden te mompelen,
en blijft staan. Siska komt nader om beuren
weerspannigen erfgenaam te kastijden, doch eenmaal
in de betooverende nabijheid van de kar, blijft ze
bij de andere vrouwen kijken en praten.
Stant de kuiper laat zijn werk varen, en komt,
op zijn duizend gemakken, een pijpje rooken bij
den kurieusen wagen, de vent vraagt zelfs naar
zynen vierurenboterham niet.
Door 't vensterken van zynen molen ligt de
mulder te turen, en ware 't niet dat slechts se
dert dezen morgen de wind richtig zit, de man
zou de wieken stilleggen om ook eens te gaan
vernemen wat de roep is.
Jef ke de Koeier, die zijne kudde van de weide
naar stal brengt, kan den lust niet weerstaan het
ding eens in oogenschouw te nemen, en laat zijne
koeien naar goeddunken voortwandelen. Doch
?wanneer het jongske bemerkt dat de hem toe
vertrouwde vierpooten de kerk binnentrekken,
rent het vooruit, luid roepend : Hou ! hou !"
In de groep begint men te diskuteeren. De
schoenmaker "is stellig overtuigd dat de lading
bestemd is voor 't kasteel, te meer daar hij iets
in dien aard heeft meenen te hooren vertellen bij
Schaakspel.
3d« Jaargang. 29 November 1891.
Redacteur RÜD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill,
Londen. S. E.
Verzoeke alle berichten, de schaakrubriek be
treffende, aan bovenstaand adres te richten.
Probleem no. 111.
Zwart 5 stukken.
abc de fgh
Wit 10 stukken.
Wit geeft in 3 zetten mat.
Probleem no. 112.
Zwart 3 stukken.
ab cd efgh
Wit 8 stukken.
Wit geeft in 2 zetten mat.
den baardscheerder; Wanna is echter van gevoe
len dat de meubelen voor de pastorie zijn, doch
Kaatje, aanwezig, weet van niets; ook woi^dt het
gedacht van Wanna met algemeene stemmen ver
worpen. Tonia, de winkelierster, zegt van zeker
paart te weten dat er een notaris komt wonen,
en de boedel voor hem bestemd is, terwijl Neel
de Smid beweert dat het goed voor den burge
meester moet zijn, en voor niemand anders. Daar
over ontstaat eene kleine woordenwisseling tusschen
Neel en Tonia, die van niets minder spreken dan
malkander's haar uit te plukken, aan welk voor
stel echter geen gevolg wordt gegeven, dank zij
de tijdige tusschenkomst van den kuiper.
Het deurke der afspanning gaat open. De ver
wachting is groot. De voerman komt buiten met
een bussel hooi die hij voor de paarden verdeelt.
De leden der groep moedigen elkander aan om
het den voerman te vragen." Niemand durft het
bestaan. Nadat de paarden hun maal verorberd
hebben en de meester het gelag betaald heeft,
springt deze laatste op den bok (de meester, niet
het gelagj en, met de zweep kletsend, zet hij 't
gespan in beweging. De waardin, zeer omringd,
vertelt nu dat de wagen naar Bloemendael moet
om lading, en stelt aldus een eind aan den wet
tigen angst der dorpelingen. Terwijl de verhuis
kar den heuvel oprijdt, trekt iedereen naar zijne
kluis, en is de straat weer rustig als voor.
Brussel, November 1891.
HERMAS BOGAI;KJX
1) Knikkers.
DE OOGEN DER ARMEN.
Ah! Ge wilt weten waarom ik u thans haat.
Het zal u misschien minder gemakkelijk vallen
het te begrypen, dan mij het u uit te leggen,
want gij zijt, geloof ik, het prachtigste voorbeeld
van vrouwelijke ondoorgrondelijkheid, dat kan
worden aangetroffen.
Wij hadden samen een langen rlag doorgebracht,
die mij kort had toegeschenen. Wij hadden elkan
der wederkeerig beloofd, n van gedachten te
zijn en n van ziel; een droom, die welbe
schouwd niets oorspronkelijks heeft, tenzij dit:
dat hij door alle menschen gedroomd en voor
niemand verwezenlijkt wordt
's Avonds, een weinig vermoeid, wildet gij uit
rusten voor een nieuw café, op den hoek eener
nieuw aangelegde kade, nog vol puin, doch reeds
glansrijk prijkend in onvoltooide pracht. Het cal
schitterde. De gaslichten zelf straalden er met al
het vuur van een eerste optreden en beschenen
uit alle macht de verblindend witte muren, de
vlakten der blinkende spiegelruiten, het verguld
sel der pilaren en lijsten, de muurschilderingen:
pages met bolle wangen, voortgetrokken door ge
koppelde honden, lachende edelvrouwen met ge
kapte valken op de vuist, nimfen en goiinnen
met vruchten, pasteien en wild op het hoofd,
Hébés en Ganymedessen met uitgestrekte armen
een gevulden wijnbeker of een kunstgewrocht van
tweekleurig ijs aanbiedend; de geheele geschie
denis en de geheele fibelleer dienstbaar gemaakt
aan de lekkerbekkerij.
Recht voor ons, op de straatsteenen, stond een
man van omstreeks veertig jaren, met vermoeide
trekken, een grijzende baard; hij hield een jon
gentje aan do hand en droeg op den anderen
arm een wichtje, nog te zwak om te loopen. Hij
deed dienst als kindermeid en liet zijn kinderen
van de avondlucht genieten. Ze zagen er allen
haveloos uit. Die drie gezichten stonden
buitenCOllKESPONDENTIE.
F. J. S. te A. Vriendelijk bedankt voor uw uit
voerig schrijven; wij houden ons voor geregelde me
dedeelingen zeer aanbevolen. Veel geluk met de
nieuwe leden.
P. A. W. te U. Hartelijk bedankt voor uwe bereid
willigheid.
MEDEDEELINGEN IP DE SCHAAKWERELD.
In de Amst. Schaakclub zijn sinds l Oct. tweo be
langrijke wedstrijden in gang. lo. Een wedstrijd in
't oplossen van problemen en 2o. een onderlinge wed
strijd in twee klassen, waarbij de deelnemers gedwon
gen zijn zich aan bepaalde openingen ie houden.
Deze iiieuwe instelling heeft 't groote voordcel, dat
de openingen, die acht dagen te voren bekend zijn,
thuis goed bestudeerd worden. Uit een en ander
blijkt ten duidelijkste 't ernstig streven der
vereeniging. Wij wensehen 't bestuur met deze prijzenswaar
dige onderneming succes en hopen dat vele Amst.
schaakliefhebbcrs er door zullen worden opgewekt
deze aanmoedigende cursussen bij te wonen. De jaar].
contributie bedraagt slechts f 3, niemand verznime
daarom deze gelegenheid.
Zaterdag jl. gaf de heer Gunsberg in do City of
London Chess Club een simultaan-sé?,nce. Niette
genstaande zich onder zijn 21 tegenstanders zeer
sterke spelers bevonden, had hij in 't kort tijdsver
loop van 2 uur 21 partijen gewonnen, 3 remise ge
maakt en slechts l verloren.
In de match lu-schen Stcinitz en schigorin be
draagt de inzet van weerskanten de niet geringe som
van / 5000.
BEPALINGEN VOOR DEN
CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD.
Bij voldoende deelneming zal in Januari lsi»2 in
de Schaakrubriek van 't Weekblad de
Ain-terdarnmer'1 een correspondentiewedstrijd geopend worden,
waaraan alle Ned. schakers kunnen deelnemen.
De inzet bedraagt/ 2. De opbrengst der
inleggclden komt geheel ten bate van 't prijsf'.jnds.
Do deelnemers worden, naar gelang hunner krach
ten, in groepen van vijf spelers verdeeld, die allen
tegen elkaar een partij moeten spelen.
Ieder speelt twee partijen met wit en twee met zwart.
De eerste zet van wit in alle partijen moet voor
Maandagmiddernacht 18 Jan. aan den lïedacteur ver
zonden worden, om in de sehaakrubriek van 21 Jan.
te verschijnen. Maandag 25 Jan. moeten alle eerste
zetten van zwart verzonden worden. Nadat tien zet
ten van weerskanten gedaan zijn wordt de bedenktijd
voor iedere twee zetten van 2 tot op !i dagen ver
lengd. Van af den tienden zet tot 't einde van den
strijd wordt dus in elke partij om de vier weken van
weerszijden n zet gedaan.
De speler of spelers, die 't hoogste aantal winst
punten behalen in hunne afdeeling, ontvangen een
prijs van ? 10.
De hier bovengen. bepalingen zijn tot 20 Doe. a. s.
voor verandering vatbaar. Alle voorstelle i ter ver
betering dienaangaande nemen wij gaarne in over
weging.
I u 't Weekblad van 3 Jan. 1892 zal een geheid
volledig reglement verschijnen. De laatste termijn
van aangifte is Maandag 4 Jan. 18D2.
gewoon ernstig, en die zes oogen staarden strak
het nieuwe caléaan, met een even groote, maar
naar gelang van den ouderdom verschillend uit
gedrukte bewondering.
De oogen van den vader zeiden: Wat een
pracht! Wat een pracht! 't Lijkt wel of al het
goud van de wereld op die muren is geplakt."
De oogen van den kleinen knaap: Wat mooi!
Wat mooi! dat huis; maar daar mogen alleen
menschen ingaan, die heel anders zijn dan wij."
Wat de oogjes van den kleinste aangaat, die wa
ren te zeer door het schitterende schouwspel ge
boeid, om iets anders dan onnoozele, maar groote
vreugde uit te drukken.
De dichters beweren, dat het genoegen de ziel
weldadig stemt en het hart verteedert. Zy had
den dien avond gelijk, wat mij betreft. Niet alleen
was ik door dat oogengeslacht getroffen, maar ik
voelde mij een weinig beschaamd over onze gla
zen on onze karaffen, zooveel grooter dan onze
dorst. Ik wendde mijn blikken naar de uwen, mijn
lief, om er mijn gedachte in te lezen; ik zag u
in de oogen, uw klare, blauwe, grillige oogen, nu
geestig vonkelend, dan mijmerend zacht, toen gij
tot mij zeidet: Die menschen zijn mij
onverdragelijk met hun oogen als theeschoteltjes! Zoudt
ge den kellner niet kunnen verzoeken, ze weg te
jagen?"
Zóó moeilijk is het elkander te verstaan, mijn
engel, en zóó onmeêJeelbaar is de gedachte, zelts
tusschen menschen, die elkander beminnen.
Naar CHARLES BAUDELAIBE.
VOOR DAMES.
Een huwelijk.
Poppententoonstelling. Aaltje. Ameu
blement te Nizia.
Te Weenen viert men weer een vorstenhuwelijk,
dat van de Aartshertogin Louise van Toscane
met Prins Friedrich August van Saksen.
Gasten zyn er ook de Koning en Koningin van
Saksen; de afwezigheid van Keizerin Elizabeth
brengt in de ontvangst geen verhindering; op de
feesten die gegeven worden, is de p-acht van toi
letten buitengewoon groot. Wij vermelden het
een en ander van het galaconcert, waar Marcella
Sembrich, Ernst van Dyck, Rosenthal, Frl. Schiüger
en anderen zich deden hooren.
De Koningin van Saksen: myosotis-blauw brokaat
met gouden dessin, met gouden banden en blauwe
vederen opgenomen t p een onderkleed van
bouton d'or satijn; zcsvoudige rivière van diamanten;
in het haar een kroon van diamanten, bloemen
en blauwe veeren; waaier van wit gaas met
amoretten beschilderd; lorgnon van blond schildpad.
De bruid : witte faille, het corsage van voren en
van achteren openend op een corselet van groen
Huweel; donkergroen Huweelen epauletten;
bouquet van rozen en witte anjelieren. Aartshertogin
Maria-Josepha: witte faille, net décolletéen
den onderrand van witte struisveeren. Aarts
hertogin Mathilde: blauwgroene faille met langen
sleep, geheel met goudborduursel bedekt; veel
diamanten; het mooiste toilet van de avond. De
aartshertoginnen vormden met deze een waren
regenboog; Blanca: rose Cbineesche zijde met
strepen van blauw gebloemd broche;
Maria-lmmaculata : geel brokaat met gele veeren en
Brusselsche kant; Carolina blauw, Alice wit, Isabella
grijs met Brusselsche kant, prinses Lonise van
Coburg glycine zijde met brillanten overdekt. De
drie ambassadrices droegen: prinses Reuss
grijsDe rangschikking der spelers wordt in de rubriek
van 10 Jan. bekend gemaakt.
MATCH P ART IJ,
onlangs te Amsterdam gespaeld.
Fransche verdediging.
Wit. Zwart.
N. W. van Lennep. II. J. den Hertog.
l e4 e6 In ieder geval moest
2 (J4 d5 zwart trachten zijn
]oo;_j PJ.JJ (je4: per zoo lang mogelijk op
P f 6 is de meest gebrui
kelijke zet.
4'?c4: Pd7?
5 Pf3 Pgf6
6 Ld3 Pe4- ^°iu*
\) LJ'U A U^i . tj i yid^t
Zwart speelt de ope- ^ ~ ^
ning zeer zwak. De af- ^\ ?
ruil is om verschillende 26 l d4
redenen af te keuren : 26 Tf l was krachtiger.
lo. Is 't tijdverlies, 2o. 26 .... Td4:
bevordert 't de werkzaam- 27 cd4: Ld7
beid van den witten loo- 28 Tdl
per en 3o. zijn doellooze j;n nier komt f,.! gc.
afruilen uit een artistiek vu\.^} tlool. Dc.7 stcrk in
logpunt verwerpelijk^ aanmerking.
c!7 geposteerd te houden,
daar eventueel LcG veel
rcmisekansen insluit.
'22 Tc4 Dc7
7 Le4: Le7
8 0-0 f5?
Dit maakt de e pion
10 I,c4 Pl>6
11 Ll>:ïDdO
12 Tel LI»)
13 c;{ ],d7
u DJ3 c5
15Lf4
/eer mooi gespeeld.
2!) Dl>8: Tb8:
^Q Tel
' "P 30 Td k? volgen
30-Td8 :J1 Tc7, Lc8!
;u Te7, h« 32 LeG:, Le(i:
(TiU: 3:( TeS f, Kli7 31
Lb3, Ld7 35 Td.S enz.)
33 Teli:, Tdl: 34 Kl'l
.
'iL fi
e»
gb
ed:>:
16 'dc.r>: Tad8! ;öTe8;t Lo8:
Op Ki-Pdj was wit 34 Ld5: Lc6
van plan 17 c4 te laten 35 Lc4 '!
volgen. De snelste manier 't
17 cbG : ab6: spel te winnen bestond
18 Dea Tfe8 "' :!:' r-''G;, b''(i; 3G ai!,
1<I Tflrll Dc7 c5! 31 Kf'2' K«"7 3HKe3,
V, , 'l T 17 Kf7 !i'J Kd3, KeüiOKc-1,
\\ 1 1 dreigde I d 7 :.
I!l-Kli8 schijnt ons
beter toe dan de zet in den
tekst ?') ?- t?
ao P(14 36 Kf-2 K t6
Had zwart 29 -KhSge- 37 g3 g 5
speeld, dan bad op ' 2:1 .'!8 Ke3 g4
1VU 20?e5 kunnen vol- ,'ïi) Kd4 h6
gen 40 Ld5 h5
'20 .... Ld4: 41 1,4 Kg6
Gedwongen, want 't 42IjC<;: bc6.
paard dre.gt naar alle ^ R 5 ft
kanten o. a. ook21rfo:! ,b r
t>1 r,! i , T o?
,, , .
"!b
.. - ,- _ , -, _
T - '' "°'
Ivra ; enz'
, ,
De uitslag der maten
_ , , . , , .,, was: Van Lennep 3, den
Ook bier bood M,S H(,rt 2 willstpunten.
een goede voortzetting.
blauw, madame Decrais zilvergrijs en de senora
Merry del Val lichtlila.
Den vorigen dag was het galadiner geweest;
het menu was het volgende:
Huitres d'Ostende; Potage a la Wynnstay;
Croustades a la Victoria; Darnes de saumon,
sauce ravigote; Pièce et filet de boeuf, Suprême
de ppulardes a la George IV; Chaudfroid de
mauviettes; Sorbet; Faisans rötis, salade, compote;
Fonds d'artichauts aux petits pois; Crème aux
ananas a la Mazarin; Fromages; Glaces aux
fraises et au caféb'anc; Dessert.
De redoutezaal was met de prachtigste gobelins
uit de keizerlijke collectie behangen; het servies
was van goudbrons, style Empire, evenzoo de
candelabres en lustres; de bloemen waren
chrysanthemums en camelias.
De toiletten waren hier: de koningin van Saksen:
wit brokaat met Brusselsche kant; rond décolleté,
met berthe; diadeem en collier van diamanten
als hazelnoten; acht reien paarlen om den hals;
armbanden. De bruid: bleekgroen brokaat met
groene veeren en Brusselsche kant; diadeem van
diamanten met groote smaragden als opstaande
punten; collier van diamanten met smaragden als
pendeloques; bouquet van rozen, orchideeën en
seringen; waaier van witte marabouts en caille
blonde. Onder de andere toiletten was op te mer
ken, dat slechts n vorstin, de aartshertogba
Maria-Immaculata, bij de diamanten ook bloemen
in het haar droeg; en slechts n, Isabella, het
kleed met bont gegarneerd had, bruin bever bij
rose faille.
* *
*
De poppententoonstelling in het Paleis voor
Volksvlyt is ook financieel een groot succes ge
weest.
Donderdag had in OJéon de algemeene
jaarlijksche vergadering plaats van de
propagandacommissie voor het herstellings- en vacantieoord
voor Israëlitische kinderen te Wijk aan Zee. Hierop
werd onder anderen verslag uitgebracht over de
door haar ontworpen en in Juni gehoudene pop
pententoonstelling, waaruit blijkt dat de opbrengst
na aftrek van onvermijdelijke onkosten bedroeg
/' 5609.831/5. De velen, die bet liefdadige werk
steunden, hebben dus eer van hun mosite.
*
Omtrent de bewerking van Aaltje, de volmaakte
en zuinige keukenmeid, door Mej. O. Correr (uit
gave Van Holkema en Warendorf te Amsterdam)
schrijft Mej. C. Manden, directrice der Haagsche
kookschool, ons:
Na enkele hoofdstukken te hebben gelezen in
het nieuw uitgekomen kookboek Aaltje" door
Mej. O. Corver te Amsterdam, moet, dunkt mij,
menigeen het met haar eens zijn, dat het geven
van ttinke, degelijke denkbeelden op het gebied
der kookkunst vrij wat meer waarde heeft, dan
honderd recepten van luxe-schotels, waarmee zich
zoovelen reeds bazig hielden en die in tallooze
boeken te vinden zijn.
Terwijl Mej. Corver de openbare lessen gaf aan
de in 1887 tijdelijk opgerichte kookschool te Am
sterdam, was ik meermalen getuige van hare
praktische opvatting der kookkunst niet alleen,
maar bovenal van hare kennis der vosdingsleer,
Met de meeste ambitie heb ik hare lessen ge
volgd, omdat hare manier van het beoefenen der
moderne kookkunst mij aantrok.
Eene kookschool moet langzamerhand meer en
meer blijken te zijn een nuttige inrichting voor
iedereen, maar bovenal voor ons volk; dit bleek
ook voortdurend hare meening.
Het volgende merkwaardige eindspel kwam voor
in een partij tusschen H. E. Bird (wit) en Jhr.
dr. D. v. Foreest (zwart) gespeeld in 't
Vereenigd Amst. Schaakgenootschap, in 't najaar van
1890.
Zwart 8 stukken.
a b r. d e f g Ik
Wit 7 stukken.
Het spel nam het volgende verloop:
l De5f Tg7 Op 8 Kgl wint De3:
'2 Tb8f Pg8 enop8Khl,wint8-Ddlt
3 Tg8: f Dg8: 'J Kl'2- Dc2 t en Dc3:
4 e5 Df8 8 ?- -L)h5t
5 D"3 ?!' ?' Kg2 Dd5:f
Op 5 Dg7 : t wint zwart 1<J ^ll2
ten slotte wegens h7. 10 Kh3?, DeCj gevolgd
5 . hlDf! ^oor Dh3 f, Dc(i f en
l> Khl ? Dfl -r L*c3: zou zwart doeil
- T-U^' T^ ^ t winnen.
< Kh2 De2T w D .
Hier bood Bird remise j; ;v' "** j.
aan, wat door zwart zeer r i i^r?. ij®, J
ten onrechte werd aan- 1^ Kn2 Dhb T
genomen, want op de vol- IS Dh3 Ddöy
gende wijze wint zwart En zwart wint door
gemakkelijk. Ddl f en Dgl =F .
8 Kb.3
Gelegenheden om te Amsterdam te schaken:
Vereenigd Amst. Schaakgenootschap CaféRoode
Leeuw, Vijgendam. Speelavonden Woensdag en
Zaterdag 8?12, jiarl. contributie f 6.
Amst. Schaakclub, CaiéWiederholt, Damrak,
Speelavond Maandag 8?12, contributie f 3.