Historisch Archief 1877-1940
Fra Diavolo Pierson.
r
f7
Voyez ......
Ce brave a l'air fier et hardi;
Son mousquet est pres de lui
C'est un fidele ami.
Tremblez!
(Voor de vermogensbelasting.)
JULIUS PRUTTELMAN BROMMEIJER.
Als je toch maar
den naam hebt van
vroeg opstaan! Sinds
ze op het Loo ken
nis met me gemaakt
hebben en ze schik
gekregen hebben in
mijn eenvoudige
opmerkingen en vrij
moedige kwinksla
gen, laten ze geen.
gelegenheid voorbij
gaan om me weer
eens te inviteeren.
Dat loopt dan altijd
over den Haag, langs
v. Tienhoven. Zoo
nu weer met de S t
Niklaas. Net alsof
hij niets anders voor
had dan naar mijn
welstand te
inforrneeren, komt Gijs
een dag of wat ge
leden bij me en praat
over koetjes en kalfjes, dat wil zeggen over
Tobie en Charles en Eluard, enfin honderd
uit, om eindelijk over het weer te beginnen,
over de kou van verleden jaar en den
zachten winter van nu, met het doel om schijn
baar zonder een sprongetje te komen op S t.
Niklaas, 't Was of ik er een voorgevoel van
had, en al had ik dat niet gehad, ik heb
toch de gewoonte, als ik mat iemand spreek
altijd te denken: wat zou hij in zijn schild
voeren, waar wil hij heen? want daar kun
,j*e zeker van zijn, als de lui op het
alleronschuldigst met je redeneeren, is het gevaar,
dat ze je op de een of andere wijs bij het
lijf nemen, 't grootst. Van S t. Niklaas ge
sproken, zei hij, alsof hij een inval kreeg,
maar 't was natuurlijk degelijk overlegd spul
en nu ik jou daar voor me zie, komt van
zelf de gedachte bij me op, zou jij geen
lust hebben eens als bisschop uit rijden te
gaan ? Je figuur, je gezicht, je handen ...
Kom, zeg ik, houd me nu niet voor deu mal.
Neen, zei hij weer, ik weet, datje erg wel
kom zou zijn. Waarachtig, je bont er juist
de man voor....
Waarvoor ?
De hofheeren en dames willen een grapje
hebben, maar het moet iets zijn, geheel 111
overeenstemming met de hoogte hunner
personatien en met de verhevenheid van den
gedachten kring, waarin- zij gewoon zijn te
leven. Je begrijpt wel, met zoo iets als door
den schoorsteen te roepen, of met kwartjes
te strooien, gesteld dat je die er voor over
hebt, kom je er niet. En dan dien je er bij
in het oog te houden, dat het een opvoedend
karakter moet hebben, daar het niet onmo
gelijk is, dat ook het koninginnetje eens zal
komen kijken, want het leven op het lustslot
is eentonig, en elke variatie iets waard.
Nu is er een deputatie van het gezel
schap eerst naar du Tour geweest, die nis
opper-ceremoniemeester niet gepasseerd mocht
worden, om hem te vragen of hij ook een
ideetje had. Du Tour was zeer welwillend,
maar wist hun geen raad te geven. Niet dat
ik af keerig ben van een grapje, moet hij ge
antwoord hebben, ik houd zelfs veel van een
jokkernijtje; herinner u maar eens hoe ik daar
van het bewijs geleverd heb, toen ik met
Justitia speelde; maar zulk een
Sint-Nicolaasaardigheid ligt buiten mijn emplooi en
daarop heeft hij hen naar mij verwezen.
Of hij gelijk had, jij weet immers overal
raad voor.... en dan je relatiën. . .
Ja Brommeijer maar dit was toch ,p<tn
erg moeielijk geval. Menschen als jij en ik
die een burgermans opvoeding hebbeu geno
ten, blijven, wat zij ook doen, altoos een eind
beneden de fijne beschaving, welke in zulke
kringen heerscht. Hoeveel moeite je je ook
geeft, je verraadt telkens den bourgeois,
al mocht je je ook uit den regenboog een
uniform laten snijden, zoodat je er nog
kakelbonter zoudt uitzien dan een hof-generaal op
zijn zondagsch.
Maar Gijs, gooi je zelf zoo niet weg.
Neen, sprak hij zacht terwijl hij zijn
vingers door zijn lange haarlok streek, wat
voor mij steeds het bewijs is, dat hij liet heel
ernstig meent neen man, ik gevoel toch dat
je om als St. Niklaas aan 't hof te verschij
nen meer in je mars moet hebben dan ik.
Vooral corporeel. Mijn ondervinding heeft
me geleerd, dat in de hoogste kringen het
mens sana in eorpore sano, de absoluut
harmonische ontwikkeling van lichaam en
geest te zamen, een onverbiddelijke wet is,
zoodat je zonder dit daar op den duur niet
zoudt kunnen slagen. Het is opmerkelijk,
zei (rijs op wijsgeerigen toon, dat hoe meer
je boven het gewoon maatschappelijk peil
uitrijst, je ook des te scherper oog krijgt voor
kleinigheden, natuurlijk betrekkelijke kleinig
heden, die iemand als jij en ik over het hoofd
zien. Eu nu schijn jij, Julius, zoo iets te
hebben, dat de vorstelijke harten steelt. Een
barones van leeftijd is niets minder dan een
bewonderaarster van je geworden. Die Jlir.
van Brommeijor. zoo moet ze gezegd hebben,
want ze kan zich maar niet voorstellen, dat
je niet van adel zoudt zijn, is voor mij de
compleetste combinatie van savoir vivre en
saus gêne die ik ooit ontmoet heb ... alles
aan hem is even geacheveerd en een paar
knuistjes zóó supra-fijn gemodeleerd.. . Als
hij zijn linkerhand iu zijn zak heeft, wat nog
al een gewoonte van hem schijnt te zijn, is
het precies alsof' je hef mancsenijfje ziet schuil
gaan achter de wolken, dat toch nu en dan
iets van zijn vorm te bespieden geeft. W
ggestoken spreekt het nog lot je. Het is hel
handje, dunkt me, van een diplomaat.
Nu schei nou maar uit.
Je heet te lijken op den een of anderen
graaf, die verbazend sterk in het
quadrillecren is en met wicn het een genot moet
zijn een partijtje te maken, alleen om zich te
verlustigen in do hemulsehe manier waarop
hij de kaarten schudt.
Loop naar don ....
Neen dat handje van je is niet /.onder
bcteekenis in de historie. Want het plannetje
dat, ik bedacht heb is het volgende. Jij laat
je aandienen op het Loo, vraagt naar
I)umoncean of'de Ranitz, die zorgen er voor dat
je in de groote zaal wordt toegelaten, waar je
bijeen zult vinden een twintigtal hecrcn en
dames, er zijn ook eenigc i n vito's onder ....
en dan kom jij daar heel plechtig met een
mijter op je hoofd en je kromstaf' in deeene
hand, en naast je je zwarte knechtje, die een
goud presenteerblaadje voor zich uithoudt,
bedekt met een fluweelen kleed. Al die acces
soires verschaften ze je daar. En dan begin,
je een toespraak te houden over goed oppas
sen, over braaf wezen, of' over zeldzaam uit
blinken in godsdienstzin, zedelijkheid, vader
landsliefde enz., enz., allemaal qualiteitcn
j die beloond moeten worden. Als dat uit is,
j pauseer je even, zet je kromstaf' zoo, dat hij
! tegen je schouders steunt, en je je beide
han] den vrij krijgt, en je begint je oogen naar het
j plafond te richten en klapt in je handen,
alsof je zeggen wilde, lieve hemelsche vader,
vanwaar komen zooveel aardsche verdienste
lijkheden bij elkaar. Daarop laat je je door je
j knechtje een naamlijst van al die
voortreffei lijke gasten geven. En dan roep je:
alleruitste; kendste A. ... nader mij, en je hecht hem
i het grootkruis van de Oranje-Nassau-orde
op de borst?en daarna: onvergelijkelijke B
en zonder-voorbeeldige ('. . . . beiden ook
een grootkrui?, en dan ga je over tot de
groot-officierskruizen, vervolgens tot do
com, mandeurskruisjes, tot de officierskruisen en
j tot de gewone ridderkruisen, die zijn natuurlijk
l voor het mindere personeel. Het spreekt van
l zelf, geen echte kruisen, want dat kan niet
j en dan zou 't ook geen grap zijn. Neen, zij zijn
in suiker en chocolade, bcdriegcTijk nagemaakt.
En als dat zoo ver afgcloopcn is en die heele
rij giebelend voor jo staat, komt het mooiste
nog. Daar 7,0 op het .Loo het niet eens er.
over zijn of' de orde wel goed zal staan, wil
len ze er op zoo'n manier eens een proef'
mede nomen, en hot zou mo niet verwonderen
of ze noodigdcn II. M. uit even te komen
kijken. Zoo zie je, er zit, meer zin in die
grap dan je wel vermoedde en nu kun jij er
nog meer zin aan geven, dan zij reeds heeft.
A Van t ik heb nog iets bedacht, /ooal.s je
weet Gijs haalde een papiertje uit zijn zak
en las voor:
,Het versiersel dezer Orde bestaat in een
kruis mot acht geparelde punten en een
doorloopendeu laurierkrans tusseheii de armen en
gedekt: met eene koninklijke kroon, alles van
goud voor de eerste vier kinsson en van zil
ver voor de vijfde klasse: de armen van hot
kruis zijn wit geëmailleerd mot blauw ge
mailleerd hart, iu het midden van het kruis
bevindt, zich een blauw geëmailleerd rond
schild, omgeven door een wit gtëmailieerden
rand, beide met goud omlijst, aan de eene
zijde op het ronde schild de Leeuw, zooais hij
iu het wapen van het Kijk voorkomt, en op
den rand in gouden letters do woorden -.lc.
i>iniiiH<'inlmi", en aan de togonzijde op het
ronde schild eene met eon gouden koninklijke
kroon gedekte W en op den rand in «?ouden
: letters do woorden: (!<><! :ij niri >nix.''
AToor militairen worden, in stede van den
laurierkrans, aan het: versiersel aangebracht
twee zilveren zwaarden met; gouden gevest,
schuin gekruist achter hel, roode schild,1'
'?? Maar hoe volledig dit stel riddc.rorde.il ook
zij, hot heeft, n gebrek het past met voor
de schoono soxo. Kn do hofdames zijn niet
i wr inig jaloersch op al die linten, waarmee de
deugden der hof hoeren worden erkend on aan
den' volkc ziohlbaav gemaakt. Nu kom
jij, aartspracticus die je bont, met ecu nieuwe
editie, en in presentie van de Regentes roep
i je. in je bischoppclijke kwaliteit, do hofdames
oen voor een on spelt ze nu hoogst eigenhan
dig het versiersel, maar gevat in een krans
van oranjeblocsem in plaats van laurieren,
en vervroolijkt met een breipen en een tapis
serienaald in stede van de twee zwaarden, op
den boezem. Op die manier, mijn waarde, zat
je vriend Hartsen nog in de schaduw stel
len en
Jou ook zoo voltooide ik den zin ?
maar ik geef er den brui van....
Kom, toe, vleide Gijs.
Neen, ik heb een principieel bezwaar.
En dat is ?
Je kunt me voor alles krijgen, dat weet je
wel. Ik heb je zelf die onderscheiding van
een en dezelfde orde in het AVeekblad aan de
hand gedaan als een navolging van de
Duitsehe orde van De Roode. Adelaar
maar »God zij met ons" laat ik niet bakken
in speelgoed van suiker of chocolade. Sta je
me toe, dat ik er op laat zetten: De duivel
zij met ons". . . . dan ben ik je man. . . .
Ja om dat ne woordje hebben ze me
op het Loo moeten missen. Wie er nu ge
reden heeft bleef mij onbekend.
Sedert mijn obstinate weigering heb ik
van Gijs niets meer vernomen.
SNUIFJES,
Ik lees in het Nieuwsblad dat prof. N. G.
Pierson, onze minister van financiën, een
brief aan Domela Nieuvvenhuis geschreven
heeft, om zijn sympathie te betuigen met diens
pogen, ten einde Geel, die indertijd op den
commissaris van politie Stork geschoten heeft,
gratie te doen verwerven En men heeft
mij verteld, dat Quack, in Consiantia tegen
woordig, zooveel ongeduld aan den dag gelegd
heeft, dat hij zijn mede vergaderden in opge
wonden taal heeft voorgesteld eens per week
een oploop voor het paleis van Justitie te
gaan maken. Hoe de tijden toch veranderen
kunnen ! Als je zulke dingen hoort moet je
\yel denken dat het kapitaal zelf door socia
lisme is aangetast.
*
# *
Het Departement Dordrecht van hef Nut"
wil het daarheen leiden, dat, tot aankweeking
van onderling vertrouwen en wederzijdsche
waardeering tusschen de verschillende stan
den, de minder bedeelde klassen in staat ge
steld worden ... lid te worden van fliet Nut"
zonder al te groote geldelijke opofferingen".
Een voornemen, dat toejuiching verdient. Het
middel is niet precies nieuw, want het is de
Kerk afgekeken, maar het zal uitstekend
werken. Ik sta daar borg voor. Dat Dor
drecht heeft toch altoos iets voor. Het had het
voorrecht indertijd door zijn Synode der Herv.
Kerk vastheid te geven, en nu twee en een
halve eeuw later zal het de sociale quaestie
den nek omdraaien en dat met zoo iets
onschuldigs als »//d Nut". Dat noem ik nu een
vogeltje vangen door het zout op zijn staart
te loggen.
*
* *
Wanneer ze in ons land iemand niet lijden
mogen kan hij ook nooit iots goeds doen.
Daar geeft du Tour, ais opper-ceremonie
meester zich alle moeite om den boel bij ons
wat ceremonieeier te maken, en publiceert hij
in de Staatscourant niet zijn naam voluit er
onder, dat het hot' drie weken lichten rouw zal
aannemen over 'L. M. Keizer Dom Pedro II
d'Alcantara en dadelijk komen de vitters
vertellen, dat du Tour zijn naam wel tehuis
had kunnen houden, dat Dom Pedro geeu
keizer meer was en de Ned. Regeering de
Republiek in Braziliëerkend heeft, ik vind
dat laf. Du Tour van Bellinchave is zoo'n
mooie naam, dat ik hem graag onder al de
stukkeu van de Staatscourant KOU willen
lezen; verder, het is niet de vraag of de
Nederiandsche Regeering, maar of de
opperceremoniemoesler de Republiek in Brazili
erkend heeft; dit laatste is nog uit niets
gebleken, en eindelijk het zou, dunkt me,
weinig smaak en lakt verraden van een
afgezetten keizer te gewagen, als men iu de
hoedanigheid van opperceremoniemeester over
zoo iemand hofrouw aankondigt. Het feit is,
dat li. M. treurt over den ood van een
Xuid Ameiikaan dien zij nooit iu haar leven
gezien lieeit, en uu vind ik er iets
benhnneJijks in van Du Tour, dat hij bij zichzelf
zegt: dan moet die Heer Pedro d'Alcantara
toch minstens een keizer zijn.
ALLERLEI.
Op ons redactie-bureau.
Ri'<:riwii(. (O jrrigeerend,). Wel allemachtig!
N.r;v/i/m. (OpKijiiend). Scheelt er iets aan?
It'rri'itKi'iti. (Verontwaardigd,). Kijk eens wat
daar staat!
Nv/r/'<m. In die vuile proef'? (Leest). Me
juffrouw .... zong hare partij met schorre stem
en hare mond dicht.... (onschuldig). O ja,
met linrot mond moot het zijn. /af ik het
maar veranderen ?
1,'cce.itm'iil. in 's hemelsnaam, meneer, denkt
u (ttit ik zoo iets schrijf? Uier is mijn hand
schrift. En wat .staat daar?
,^e/:/'i'/'j.i'iü. Hm!.... L-jest u het liever voor.
li'ri-n/tfteitt (niet wnntile). Mejuffrouw
zong hare partij met B c h o o u o stem en
w «i r m e voordracht. Dat staat er,
meneer!
^i'rretüi'ia. Ja, Ja, nu zie ik het ook. Och,
die zetters!
Tourist. Het zij u. prachtige borgen hier,
maar het zou veel pittoresker zijn, als hier of
daar een oude ruïne stond.
llótelhouder. Daar gebt u wel gelijk aan.
Ik zal togen het volgend jaar er toch een laten
bouwen.
Jonge dame. AVat zou jij doen, als je zulk
een stem had als ik?
Vriendin Zorgen dat ik zo niet zoo oveix
werkte in gezelschappen, lieve.