Historisch Archief 1877-1940
? No. 760
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
De eindbestemming van de loods op het Damrak.
?v
\
yl
^>*
RUSSISCHE WAARHEID.
In het Kabinet van den Mtnister te St. Petersburg.
Personen- Da MLnister van Binnen!. Zaken.
' De Gju/erneur eener Provincie.
De Gouverneur.
Zóó is de toestand, Excellentie! 'k PIeb
Geen nkel woord te veel, geen nkel woord
Te min gezegd. Van alle oorden meldt
Men mij ellende, nood en bitter lijden.
Ea wat ik zelf aanschouwde, kan ik toch
Met loochnen. D'arme lijdt gebrek?lijdt honger,
Zóó is het, Excellentie l
De Minister.
Juist dat woord,
Dat vélbeteeknend woord van hongerlijden,
Wil onze Vorst, de Keizer aller Russen,
En dus uw Keizer en uw Soeverein,
Niet hooien. Hij gedoogt niet, dat men 't uit
In zijne tegenwoordigheid. En 'k heb
??G-ti/ien, hoe hij doldriftig met de vuist
Op tafel sloeg en opsprong als een leeuw,
Toen een van ons dat vreeslijk woord ontviel.
Als hem dat woard verrastt' in uw rapport.
Het zwaard van Damocles bedreigd' uw hoofd
A\ant wie zou u beschutten voor zijn woede
En drift? Geen macht ter wereld! Kom, wees wijs,
Eu ofl'er u niet op voor hersenschimmen l
Gij spreekt van waarheid daar is waarheid dan
Een macht, die sterker is dan hij? Gij zegt
Van ja, en 'k stem 't u toe, zij zegeviert
In 't eind. Versta mij goed ik ze?': in 't eind,
Maar hij, die waarheid spreekt, valt in den strijd!
Gij maakt u slaaf, als gij een waarheid spreekt,
Die men niet hooren wil. Disch leugens op
Ea duizend handen heffen u ten troon.
De Keizer wil niet anders hooren dan
Van min of mser mislukten oogst. Waarom
Hem daarin niet zijn zin gegeven? Woorden
Zijn toch maar woorden, en het ware wordt
Niet minder waar, al sieren wij de waarheid
Dan ook een. beetje op. Ik laat u tijd
Tot overweging met u zelf. Tot straks.
De Gouverneur (alleen).
De waarheid is een schoone vrouw, om wier
Bezit men alles, 't hoogste zelfs, moet wagen,
Maar die u uitlacht, als ge 't spel verliest.
Hij heeft gelijk. Onz' aarde draait, en vraagt
Niet, of een Galileïsterft of leeft.
En Rusland lijdt niets meer of minder honger,
Of ik al spreek van hongersnood, dan wel
Van meer of minder goed geslaagden oogst,
Wel treurig staat het met een land geschapen,
Welks vorst de waarheid derft, omiat men hem
Bedriegt met leugens maar het zwaarste noodlot
Drukt op het Russisch rijk, mijn vaderland,
Omdat zijn vorst de waarheid, die men biedt
Uit eerlijk hart, niet hooren wil of zien !
(Zijn oog valt op het Russische wapen, waar
mede de zetel van den minister versierd is).
Een aadlaar is een zinnebeeld van kracht.
Op stoute pennen streeft hij hemelwaarts,
Verheft zich hoog en hooger, tot'de blik
Der menschen hem verliest in 't rein azuur.
Hij vliedt de zon in 't aanzicht, want zijn oog
Kan 't licht verdragen, waar het ons verblindt.
Dat wapen past u niet, mijn vaderland!
Wees eerlijk, zet een struis op 't gouden veld,
Een struis, die, als 't gevaar hem dreigt, den kop
Verbergt in 't zand, omdat hij meent : de nood
Bestaat niet, als hij dien niet ziet, niet hoort.
O, vaderland! Ge zijt zoo ryk, zoo groot!
; Een weg slechts is er tot geluk de waarheid!
i Verberg die niet, maar schenk haar volle klaarheid.
] W. O.
! NB. Het Russische wapen is een twee-koppige
j adelaar van sabel (zwarti op ee» veld van goud.
i Het hartschild is het wapen van de Roinanolfs,
j de keizerlijke familie.
DALLZIELL-TELEGRAMMEX.
De toestand te Lissabon.
LISSABON*, 15 Jan. (Dall-.idl.) Heden is hier
een fijne motregen gevallen, tegen den avond
stak er een frissche bries op en werd de luclit
weder onbewolkt.
Internationale moeieiykheden
te Singapore.
SINGAPORE, 15 Jan. (Dallxicü.) Twee
Ohineezen, die hevige ruzie hadden gekregen, trokken
elkander bij de staarten; een Javaan, die zich
in het gevecht mengde, werd daarop door de
beide Chineezen n diepe wond aan den hals
toegebracht. De Xederlandsche consul heeft
zicii de zaak aangetrokken eii naar ISatavia
otn instructies geseind.
IXGAPOKK, 10 Jan. (Dalhinll.) De persoon die
door twee (Jnineezen gewond is geworden, bleek
geen Javaan maar een Atjeher te zijn. De
XTed. Regeering heeft door den consul den
beiden Chineezen haar gelukwensen doen
aanbieden.
Nihilistisch complot in Rusland.
PETERSBURG, 15 Jan. (Dall-Ml.) Het door ons
overgesemd gerucht als zou hier Ier stede een
nihilistisch complot zijn ontdekt, blijkt on
juist te zijn geweest. Het vindt zijn verkla
ring in het feit, dat een onzer corresponden
ten het Winterpaleis is uitgeworpen, wegens
te grooten ijver in de vervulling zijner
beroepspiichten.
De dood van den hertog van Clarence.
LOXDEX, 10 Jan. (Dallï/iell) De koninklijke
familie ontvangt vele bewijzen van deelneming
bij het overlijden van den hertog van Clarenee.
D'e hofbals en diners zijn afgezegd. Het hof
zal eerst den zwaren, dan den halven en ein
delijk den lichten rouw aannemen. De be
grafenis zal met groote plechtigheid plaats
hebben. Vele vertegenwoordigers van
buitenj landsche mogendheden zullen daarbij
aanj \vezig zijn. Van allo, openbare gebouwen waait
j de vlag halfstok. In de boekwinkels is veel
i vraag naar portretten van den overledene.
Bulgarüe 011 Frankrijk.
CONSTAXTIXOPEL, 15 Jan. (l)all\ielU Het
ulj gaarsch-Fransen conflict zal waarschijnlijk
] spoedig uit den weg /.ijn geruimd, als Buiganjc
[ en Frankrijk beiden tot eene minnelijke
sehiic; king bereid zijn.
: Nieuwe Russische lecuinï.
i
' MOSKOU, 15 Jan. (Drtll;i>'l!l De Itegcering
heeft het plan een binnenlandsche loening tot
i gedwongen koers uit te schrijven, Uil opgaven
i ontvangen uit de noodlijdende districten moet
i men afleiden, dat de deelneming aldaar niet
l groot zal zijn.
l Bezoek der Xcdcrhindschc Koninginnen.
j BRUSSEL 10 Jan. (DnlkJM.) Van het plan
i der beide Nedetiandsehe Koninginnen om na
Berlijn Brussel te bezoeken, is in de hof
kringen niets bekend.
Storing van telegraphische gemeenschap.
LOXDEX, 10 Jan. (Dall-Jdl) De
Dallzieili telegrammen kunnen niet meer uit Brussel
l geseind worden, daar door het veelvuldig
gc! bruik van de lijn Brussel-Pijpenmarkt de draad
j gesmolten is.
POLAK IX DEX RAAD.
Het doet mij genoegen dat we nu toch ein
delijk eens een wetenschappelijk apotheker |
en scheikundige en hygiënist in den Raad
kiijgen Maar welk een nieuw en ruim veld
van studie wordt zulk een man geopend! De
verborgen verbindingen tusschen personen
en zaken en tusschen zaken en personen on- i
derling, de bestanddeelen waaruit de gemeente- j
raad zeil en decomrnissiën zijn samengesteld, en (
hoe die deelen zouden behooren te zijn om een
gezond geheel te verkrijgen, ziedaar vraag
stukken welke den ehemist-hygiënist niet met
rust zullen kunnen laten. Onder de vele
voortreffelijke eigenschappen van den heer
Polak, heb ik nog niet hooren noemen, dat
hij ook alchemist zou zijn. Het zou mij
echter niet verwonderen dat de bescheiden
heid 's mans vrienden genoopt heeft, dit te
verzwijgen. Mocht dat het geval zijn, dan
waren wij er uit. Want al werd de
Ami sterdamsche Raad dan nog geen «ezeltje
sch ... geld", de scheikunde in den Raad zou
? toch een aardige duit voor de stadskas
kun; nen opbrengen. E:i aan zoo iets bestaat wer
kelijk behoefte. Afgezien echter van al de
diensten die do Heer Polak als
wetenschapi pelijk mensch der gemeente bewijzen kan,
waartoe vooral te rekenen is de kennis van
j ons Jordaanwater, het onderzoek der
verrot? tingsprocessen die gassen voortbrengen, juist
j omgekeerd als bij het Imperial-gas dat,
pro| cessen geeft; het vinden van een vaste
forI mule voor de verhouding waarin onze faecaliëu- !
wagens tot Boldoot's parfumerieën behooren
i te staan, enz. is het als een groot voordeel
te beschouwen, dat we een bekwaam
apothej ker in den Raad zullen hebben, in staat om
desnoods compressen te leggen en bloedzui
gers te zetten, wanneer bij den hevigen strijd,
' die in dit college zoo vaak ontbrandt,
kwetI suren worden opgeloopen. En wie weel of
! het den liter Polak niet gelukken zal, zekere
redenaars, die zoo moeilijk van 't ei kunnen
komen, met de spreekklisteer te behandelen
en hun een wonderdadige flux de bouche te
bezorgen.
Eniin, v/e dienen dit af' te wachten. i
OP DEN SALOX DES VARIETES.
Zoolang ..de doofpot'' goed gaat,
Te lang reeds, naar 'k geloof,
Blijft Kreukniet en blijft Poolman,
Voor kunst/' potdoofl
MEESTER J. C. VAX KUALIXGEX
OVER PARAPLU]ES.
De eerste man. jongelui, die het in zijn
hoofd haalde om met een paraplu! te wan
delen, had voel bekijks Men hield hem na
melijk voor dol en du menschen kijken liever
naar dolle dan naar wijze zaken; vraag dat
den tooneeldirei'ieuren maar.
Tegenwoordig echter is de pnrapluie reeds
onmisbaar "i, onmisbare blijkt vooral uit
het feit, dat we haar evenals zooveel an
dere dingen, die we noodig hebben, gewoonlijk
vergelen.
Er bestaan he''l vat soorten van parapluis.
Zoo hol) jo li. v. do dandy-paraphiie. Deze is
nog dunner dan zijn eigenaar, zonder de mot
watten opgevulde jas Ja nog dunner dande
takiiok van de hoeren antirevolutionairen, of
de Turkscho geldmiddelen,
hotel-restauranthospita- en verdere soep. Er zit geen vleesch
in ....
-In dio {«kliek moostor'?'' j
;>lloud je immd Krelissen. als ik spreek,
of sieck oerst je vinger op. }\ecn jongen ik
bedoel in do dandyjus.. . of in de Tarksche
o-eldm ... sapperlooi de jongen heeft me zelf
confuus gemaakt, ik bedoel in de verdere soep. j
De parapluie kan den wandelstok vervan- i
gen schrijf dozen /.in op om straks teont- !:
leden het omgekeerde van deze stelling
gaat echter niet op. De dunste parapluies
zijn de lichtste en de lichtste parapluies zijn
bij een stormwind het eerst hoog in de
lucht. Doe dus jongelui steeds zooals_ de hee«
ren van 't metereologisch _instituut, die altijd
met een zware paraplu! uitgaan, wanneer ze
vooruit weten, dat 't zal gaan stormen.
Elke parapluie heeft baleinen evenals elk
mensch ribben heeft. De baleinen houden.
de parapluie op, de ribben den mensch en
de bestuursleden van »de Grondwet" de
kiesyercfiniging. Dit laatste is weder, let wel
jongelui, een beeld Als een parapluie op is,
kun je de baleinen door het overtrek zien,
en als de mensch op is, kun je de ribben
door zijn vel zien, maar als de bestuursleden
niet hun familie op zijn, kun je de heele
kiesvereeniging niet meer zien.
Het overtrek is bij de parapluie, net als
bij de menschen, het voornaamste. Gewoon
keper dat zijn de werklieden is \yeinig
in aanzien en spoedig versleten. Van binnen
keper, maar van boven een schijntje glans,
<lat is de burgerij, ergo een trapje hooger. De
fijnste parapluies zijn van glimmende zijde
en deze leven het langst, dat zijn de aristo
craten, onder de parapluies.
Het mooiste van de parapluie is de kop ol
knop iets wat je nu juist niet van alle
menschen kan zeggen ....
'Meester daar komt uwes vrouw aan."
Krelissen, dat is de tweede maal. Geef je
boterham hier. Zoo! voor jou straf zal ik dien
opeten, rakker. Aan deze kop dan, zooals ik
zei, herkent men zijn parapluie, zooals je de
menschen ook aan hun kop herkent als
ze kop'' hebben. Een groot Engelsch wijs
geer heeft eens van de parapluie gezegd dat
ze iets is dat vaak verloren wordt zonder
weergevonden, en vaak weergevonden wordt
zonder verloren te zijn. Alle kellners van
Kras en Mast zijn het tnet dien wijsgeer eens.
Als een parapiuie lang in den regen werdt
gehouden zuigt ze te veel nat in en wordt
dan zwaar. Meiischen die te veel naf in
nemen worden wonderlijk licht.
De parapluie is ook een duidelijk bee'd van
den tijdgeest. De soliede zware parapluies
van onze voorvaderen geven den ouden mas
sieven, degelijken geest te kennen. De para
pluies en de mensehen van den
tegenwoordigen tijd zijn lichter, niet zoo soliede en
spoedig versieten. De parapluies van onze
voorouders waren meestal groen, Tegenwoordig
zijn ze gewoonlijk zwart en als ze een
beetje geleefd en zoow.it met alle svinden
nieegewaaid hebben, worden ze rood. Rood is
de geliefkoosde kleur van slechte parapluies
en slechte menschen. Of onze roode tijd
evenwel inderdaad zoo slecht is, zullen de
kleinkinderen van onze wiegekïnderen slechts
kunnen getuigen, als ze zicli niet indespeen
verslikken of stulpjes krijgen door melk van.
een min die nog zeven andere klanten heeft.
Jongens, als jelui ooit later kinderen krijgen,
laat"ze dan voeden met ezelinne- of moeder
melk ; dit is 't zelfde.
De beroemdste parapluie zou die van
Robinson Crusoëgeweest zijn, als deze heer
niet de domheid begaan had ze tevens voor
zonnescherm te gebruiken, in welk geval men
slechts van oen entoutcas zou kunnen spre
ken Goed onderscheiden ? jongens, is (Ie
eerste eisch om te loeren. Laten we hopen
dat jelui later goed onderscheid weet Ie maken,
Ui.-sohe'ii arm en rijk bv. mogelijk mogen
ielui dan nog wel eens een strafwetboek
maken, of als 't niet anders kan, er een herzien.
Parapluie paardjes heeft men niet, het,
zou anders aardig ijn om deze in dit seizoen
in plaats van stokpaardjes te berijden. Een
parachute is een groote parapluie zonder stok,
waarmee luchtreizigers naar beneden springen
en doodvallen, en de graanbeurs is een,stock"
zonder parapluie, waar ook menigeen een
leelijken val doet. Schrijf nu honderdmaal op
jelui leien Als je een andermans parapluie
meeneemt en 't komt uit, ben je een dief."
?Maar meester, als 't niet uitkomt ben je
dan toch een . . .."
Geen onbescheiden vragen, Krelissen Voor
straf zal ik morgen je boterham weer opeteav
J^aat je moeder er dus kaas opdoen.;'