No. 763 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. geest alkohol noemt, zegt in een boek van 1595: als wyngeest gerectificeerd is over zyn zout (en dit zout was potasch, dat toen alcali heette), noemt men hem alcohol van wijn, of liever gealcaliseerden wijn. En deze uiting bewijst, hoe geneigd men in dien tyd was om aan een klank speling toe te geven, en onmogelyk is het dus niet, dat deze klankspeling, misschien ook vereenigd met de overeenkomst tusschen sublimeeren en destilleeren, wyngeest alkohol heeft doen noemen. Het is niet zonder belang op te letten, dat Lavoisier, hoewel geslaagd in zyn bedoeling om een bepaald woord aan een bepaalde stot te verbinden^, niet heeft kunnen verhinderen, dat andere benamingen in gebruik bleven, wier nadeelige werking hy' juist vreesde. Het is geenszins on wetenschappelijk om van wyngeest te spreken, en niemand brengt verwarring te weeg als hij zich in het gesprek voor verdunden alkohol van het woord spiritus bedient. Toch waren het juist zulke woorden, waarvoor Lavoisier bang was, en in zijn tyd was er reden voor die vrees. Want honderd jaar geleden stonden de scheikundige kenmerken der stoffen zooveel minder vast dan thans, de bereiding van zuivere stoffen was zooveel minder ver dan nu, dat er groote behoefte bestond aan een preciseering in uitdrukking, aan een vast stellen van namen, zonder welke de geleerden elkander niet verstaan konden. Bovendien was het toen inderdaad schadelijk om een naam te nemen, waaraan men vage fantasieën kon vastknoopen bij gebrek aan nauwkeurige gegevens. Tegenwoordig is het anders, en ik zou haast zeggen andersom. De consequentie der benoemingswijze van La voisier heeft woorden in de wereld gebracht, waar voor ook de vaklieden wel eens schrikken, en misschien zou in menig geval hij thans een dienst bewezen, die een methodisch opgebouwden naam verving door een waaraan de fantasie meer aan deel had. Ik wil dit praalje over alkohol niet besluiten, zonder nog even te vermelden, dat Raymond Lollius, de opgewonden alchemist uit de dertiende eeuw, den wijngeest heeft genoemd de uiterste troost des menschelijken lichaams, een compli mentje, waarin menig Hollander met hem mede zal gaan. DE GELEGENHEIDSDICHTER. Onder de talryke merkwaardige personen, die Amsterdam herbergt, neemt degeen, dien ik dezer dagen leerde kennen, zeker een eerste plaats in. Requestensteller en gelegenheidsdichter" staat in sierlijke trekletters aan de deur, die toegang geeft tot de eenvoudige woning van der muzen zoon. Wat is er van uw dienst?" vroeg hij, terwijl hy z|jn vettig petje afnam en een diepe buiging maakte, .komt u my voor juridische of voor po tische aangelegenheden consulteeren?" Voor poëtische." Uitstekend!'' zei de dichter levendig, dan hadt ge u tot niemand beter kunnen wenden u ver langt misschien een huwelijkscantate, of" hier kwam een smartelijke trek op zijn gelaat een grafzang, een laatste afscheidssnik?" Daarover ben ik het nog niet eens. Ik wilde het gedicht laten drukken, weet u", antwoordde ik. De dichter glimlachte verstandig, alsof hij zeg gen wilde: Aha! die dorst naar roem en lau weren. Nu, wij zullen hem helpen." Heel veel wilde ik er liefst niet voor betalen", merkte ik voorzichtig op, misschien hebt u nog ?wel het een of ander goedkoope gedicht in voor raad? ' O zeker; oude, reeds gebruikte hymnen en oden kan ik u zeer goedkoop leveren en van prima qualiteit, daarvan kunt u zeker zijn. Ik recommandeer u, om bij voorbeeld eens iets te noemen, dit jubellied sterk aan. Het heeft op een mosselpartijtje bij den weledelen heer S. een kolossalen opgang gemaakt. Ik zal u den aanhef eens voorlezen: 't Zwaluw'heer bemint de bloemen; Mij behaagt de mossel meer. Mossel lief, ik wil u roemen; Kind der zee, ik min u teer!" Zeer schoon", zei ik, maar eigenlijk geef ik de voorkeur aan het ernstige genre." O, ik ben t'huis in al de uitingen der edele dichtkunst, in de ernstige zoowel als in de hu moristische, in het heldendicht evenals in de ero tische poëzie. Luistert u eens naar deze graf klacht, die door eenige wijzigingen gemakkelijk in een afscheidslied is te veranderen: Diepe smart is in mijn hart getreden, Weemoedsmart en duizendvoud'ge py'n. Mijne tante, ach! is overleden! Moest het, vraag ik, moest het dan zoo zijn? Neen", antwoordde ik, het moest niet zoo zijn, en daarom zou dit gedicht veel te schokkend werken. Hebt u niet zoo iets met zoo'n idea listisch tintje?" Zeker, zeker!" riep de poëet, hier hebt u iets liefelijks: In 't voorjaar, toen god Amor kwam, Het hoofd met bloemen rijk gekapt, Toen is, net als een dartel lam, Mijn lief mijn harte ingestapt. Mijn liefje met haar ach en wee En haar lieftall'ge trekken " Mooi", zei ik, dat neem ik." Dat is zoo recht poëtisch gevoeld, niet waar? merkte de gevleide dichter op. Ik heb het voor een zeer voornaam jongmensch uit het kolonialewaren-vak vervaardigd. Hij zond het aan eene" jonge dame en hy had er een reusachtig succes mee. Ik mag dus gerust zeggen, dat ik de schepper van zijn geluk ben." Hoe staat het over het algemeen met de za ken?" vroeg ik. hebt u nog al een groote klandisie?" Och, dat gaat nog al. Het volk heeft veel zin voor poëzie, maar het beloont zyne dichters niet erg royaal. Eiifin, daarover hebben mannen als Vondel, Bilderdijk en Da Costa reeds geklaagd, het past dus een hunner bescheiden volgelingen niet daarover te morren. Huwelykscantaten brengen het meeste op en ook grafliederen worden eenigszins naar waarde geschat, wanneer de overledene rijk met aardsche goederen gezegend was." Bedient de handelswereld zich ook wel eens van uw pen?v vroeg ik, aangestoken door den ver heven stijl, waarin de dichter sprak. O zeker, zij weet zich de poëzie zeer goed ten nutte te maken. Deze schoenen bijvoorbeeld", hij wees naar zijne voeten zijn het honorarium voor de poëtische aanbeveling van een schoenen winkel : ,, O, gij door's eksters oog geplaagde menschenkinderen, Hoort naar des dichters woord"", zoo begon ik met veel zwier, en de meester-schoen maker was verrukt. En toch", de kunstenaar zuchtte diep, schatten zijn voor den dichter niet weggelegd." Toen ik vertrok drukte hij mij hartelijk de hand en zei: Weest u zoo goed en recommandeert u mij bij uwe kennissen aan. Zooals u gezien hebt, staat mijn hart voor alle gevoelens open. Ik geleid de menschen door het geheele leven, van de wieg tot aan het graf. En goedkoop, mijnheer; zeer goedkoop " M. J. B. KLANKEN ALS KLEUREN. Proeve van Verklaring door W. OTTO. (Slot). Stop", zei mijn vriend, tot zoover heb ik je nu laten praten, maar nu beb ik ook een woordje te zeggen. Je dringt niet diep genoeg in de dingen door. Grijs, dat heb je goed gezegd, is het eentonige, het saaie, het vervelende, het ge lijkmatige. Nu heet de Maandag grijs van nieuw heid, dat wil zeggen: hy is nieuw, maar dat nieuwe is saai, eentonig, beroerd vervelend, want dat nieuwe komt telkens terug, zonder iets wer kelijk nieuws mede te brengen, die nieuwheid is oud en afgesleten, er zit eigenlijk geen nieuws meer aan. Zie je, je moet er uithalen wat er in zit". Braaf!" antwoordde ik lachend, myn compli ment over je uitleg- of inlegkunde. Enfin, het doet er niet toe, het is toch aardig gevonden. Maar we zijn er nog niet. Hoe noemt hy nu de Dinsdagen? Rose. Wat weet je daarop?" Op het oogenblik nog niets. Ga maar verder, Wat zijn bij hem de Woensdagen?" Kleur loos." Ha, dat geeft iets te denken. De Woensdag staat juist in het midden van de zeven, en kleurloos is de neutrale lijn tusschen twee tegenovergestelde polen. Nu krijgt de Don derdag een kleur, die aan de andere zyde van die lijn met dat rose equivaleert." Mis. De Donderdag is wit en nog wel egaal wit; de Vrijdagen zijn geel, de Zaterdagen zyn, niet blauw, maar vroolvjk blauw, en de Zondagen, zilver-stil. Waar blijf je, handige in- en uitlegger?" Eerlijk gezegd, zie ik er geen verband in. Maar dat kan nog komen. Ik heb gehoord, dat het licht soms plotseling voor je opgaat, als je maar onder biddend opzien.... neen dat niet, hoe kom ik daaraan? O, ja, men zei me, dat de nieuwe kunst een soort nieuwe godsdienst is, die aan je wordt geopenbaard, daarom dacht ik aan dat biddend opzien; op eens voel je iets, op eens begrijp je iets, dat tot nu toe duister was, je geeft je verstand gevangen en je neemt je plaats in het koor der jubelende adepten. Je kunt het anderen dan wel niet duidelijk maken, net als by het geloof, maar je klopt toch maar in de handen en roemt je gelukkig in het nieuwe. Dat kan mij net zoo goed gebeuren als een ander, ofschoon de kans altyd gering blijft, want het is van uitverkorenen altijd een eigenaardigheid ge weest, dat zij klein in getal waren. Kunnen wij nu die kleuren niet verklaren, voelen of begrijpen, hoe wil je het noemen, zonder die wonder-open baring? Er zijn zeven tonen, niet klanken, maar tonen, en er zijn zeven kleuren in den regenboog. De schilders spreken van kleuren-gamma's, ja, van kleur-symfonieën, en de musici hebben den mond vol van schakeeringen, nuancen en tinten. Een zeker parallellisme is tusschen kleur en klank niet te ontkennen, en al wil ik nu niet beweren, dat de tonen met een bepaalde kleur overeenstemmen want daar zit de fout, zooals ik je zal aantoonen geloof ik toch, dat niemand er bezwaar tegen zal hebben, als ik overeenkomst veronderstel tusschen donkere kleu ren en lage tonen, en beide reeksen voortzettend, ook tusschen lichte kleuren en hooge tonen. Maar het is mij niet geopenbaard, waarom het lijden van een kranke bruin is. Waarom is het geluid, dat een tramwagen op de rails maakt bruin-grijs en dat van een rijtuig op de straatsteenen rood bruin? Waarom de hoefslag van een paard witgeel ? Merk wel op, dat de heeren al meer neiging . yertoonen om de kleuren te mengen. Toen mijn kleine jongen zoo ver was, gaf ik hem een nieuwe verfdoos, want die samenvoeging is de tweede stap op den weg van den vooruitgang. Ik hoor nu van een trainbel, die rood-oranje plekken in de lucht neergooit en heb nu toch eerbied voor de nauwgezetheid van impressie traductie. Met oranje zijn de menschen meestal in de war, dat kan je bij de oranjefeesten zien. Het oranje is maar al te dikwijls of te rood of te geel. Het moet juist het midden tusschen die twee houden, en als je dat hebt, dan nog een beetje rood er bij hoeveelheid ad libitum om de juiste kleur van de genoemde plekken in de lucht te verkrijgen. Dan zijn er nog groen-grijze snerphorten en blauw grijs-zilveren springgolfjes en een wit-fijne, rood geel-wilte walsmelodie, en een groote bruin-lichtende rust en blauw-rood kwakende kikkers, en wie weet wat al meer. Bij dergelijke uitdrukkingen zou ik jou hypo these van de zenuw-contacten wel willen aan nemen, en nu de een den ander dat naschrijft. zou ik zelfs aan de besmettelijkheid er van willen gelooven. En toch zou ik het gebruik van kleuren in zekere omstandigheden en binnen bepaalde grenzen kunnen billijken. Stel je eens voor een groot plein, gevuld met een woelende menschenmassa. Zij zijn ontevreden en zijn daar gekomen om aan die ontevredenheid lucht te geven. Maar zij wachten nog allen op een aanvoerder, op iemand, die den eersten stoot geeft. Zy brullen niet, maar zy mopperen, ze mompelen, ze fluiste ren, ze knorren, ze grommen, ze brommen. Er is een dof gebruis van in woede versmoorde kreten. Daar klinkt plotseling een schelle trompet, het sein gevend tot een charge op de menigte. Die twee geluiden kan ik nu voor myn gevoel wel in kleuren overbrengen. Het doffe gemompel van de menigte is donker " Violet?" Neen, dat is te mooi, te warm van toon, het is meer een mengeling van verschillende donkere kleuren door elkaar, want het moet het in-een-vloeien van al die geluiden verbeelden. Wat krijg ik, als ik allerlei donkere finten doorénmengi1" Laat ons zeggen: een goor, vuilachtig donker-gry's. Hoe zal ik nu die trompetstooten voorstellen? Wit ?" Neen, voor die schetterende kopertrillingen moet ik een schitterende kleur hebben, iets, dat je zeer doet aan je oogen zooals die schrille klanken py'n doen aan je ooren, ik meen: oranje. Dit alles nu eens voetstoots aangenomen, kan ik zeggen in den vorm van een vergelijking: Het gemompel van een oproerige menigte (A.) staat tot een trompetstoot (B) als donkergry's (C) tot oranje (D.) A: B =: C : D. maar verder mag ik dan ook niet gaan, en het is een verkrachten van de logica om daaruit nu te besluiten, dat A = C of B =z D is. Het ge mompel van een menigte is niet donkergrijs en een trompetstoot niet oranje, ik kan alleen die kleuren noemen als een, zij het dan ook wel wat ver gezocht middel, om die twee geluiden met elkander te vergelijken. Het wil dan eigenlijk zeggen: het verschil van die twee geluiden heeft voor myn oor eenige overkomst met het verschil, dat mijn oog tusschen die twee kleuren waar neemt. De fout van de heeren is, dat zy het betrekkelijke geven in het karakter van het vol strekte. Het geratel is rood-bruin". Dank u voor de mededeeling, denk ik, en blyf even wys als te voren. Het klep-tikken van een paard is wit-geel". Dank u voor de gelukkige combina tie van die twee klanknabootsende werkwoorden, kleppen en tikken, die veel beter dan al dat wit en geel den hoefslag gchildert, het is me zelfs of er een ijzer los zit. Nogmaals dank, want ik ben een uitdrukking rijker geworden. MaarrootZ-&»wï» en wit-geel krygen eerst beteekenis, wanneer ik ze met elkaar vergelijken kan. Als ik aanneem, dat het ratelen van een rijtuig door rood-bruin kan worden voorgesteld, dan noem ik den zooveel scherper en hooger klinkenden hoefslag wit-geel. Maar het punt van vergelijking mag niet ontbre ken. En ook dan nog dient men spaarzaam met dergelijke combinaties om te gaan. Ik kan mij voor stellen, dat ze iemand in den gloed van zijn ijver om iets te schilderen, een enkele maal ontsnap pen, maar het moet geen manier worden. Go the duid het niet euvel, dat ik zoo'n ouden pruik, die trouwens toch heel wat van de kleuren wist, hier citeer zegt: Man merkt die Absicht und wird verstimmt, en als ik op byna iedere bladzijde die kleur-vergelykingen aantref, dan denk ik onwillekeurig aan myn kleinen jongen, die bij het krijgen van zyn eerste verfdoos, alles wat los en vast was, met zyn couleurs sans danger" bemorste. SCHAAKSPEL. 3de Jaargang.Redacteur RUD. J. LOMAN. Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen. S. E. Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek betreffende, aan nevensgaand adres te richten. De heer Gantvoort heeft op onverklaarbare wijze niets meer van zich laten hooren sinds zijn eersten zet. Een enkel woord om ons van zijn terug treden in tijds te verwittigen, ware wel zoo wenschelyk geweest. Is er iemand die de plaats van dezen heer wil innemen? Hij melde zich onmiddellijk aan bij den redacteur. No. 122. Zwart 5 stukken. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 o 3 4 5 (; 7 8 5) 10 Tweede zet v A P c3 D f3 P f3 P f3 P f3 P f3 P f3 P f3 d4 P c3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 D P f3 ,1 P f3 P f3 P f3 d4 P f3 P 13 P 13 P f3 cU 2 :; 4 5 (; 7 8 9 10 't Adres van den 1 Xijmeg in wit m d B d4 (14 P f3 d4 P f3 P f3 d4 d4 P f3 P f3 E P f3 L c4 L c4 L o4 P f3 f4 P 13 L <-4 P 13 L (-4 3n (J. W, C 1 (14 2 P 13 3 f4 4 P f3 5 P f3 6 P ('3 7 P 13 8 e3 9 ea 10 f4 F 1 P f3 2 P 13 3 P f3 4 P f3 5 P f3 6 P f3 7 P 13 8 P 1'3 9 P f 3 10 P f3 eer Eaber is : Bcuningen bij a b cd e l' g h Wit 7 stukken. Wit geeft in 5 zetten mat. CORRESPONDENTIE, Dr. A. J. A. P. te U. Zijn alle inleggeklen gede poneerd ? J. II. Den Hertog te A. Xouclt u u willen be'asten met 't wekelijks in ontvangst nernen der zetten van den C. W.? Om verschillende redenen /on dit een verbetering zijn. Indien u hiertoe bereid zijt, zullen wij u in volgend nummer do noodigo aanwijzingen geren. Bij voorbaat dank. J. F. H. te 's Hage. Stuur s. v. p. jaarboekje, zoodra dit verschijnt, aan den heer F;mre te don Helder. Dank voor to°zendingen. Schrijf ons. nader omtrent 'tgeen ge in 't P. S. van uw briof vermeldt. Ik zal intijds informaties nemen. UIT DE SCIIAAinVEREI/D. Showalter won de match voor 't Championship" van Ameiïka. De uitslag waa: Showalter won 7. Judd 4 on .'! partijen bleven onbeslist. De uitslag hunner vorige mat"h, in Juni IS'.M), was: .Imld 7, Showalter ;i. De 3 pai tijen die S. won, waren echter de eenige mooie spelen der geheele match. Kort na ailoop der mateli ontving Klunvaüer uit dagingen van Eugen Delmar en S. Lipschütz, beide van NoW-York. Van deze 4 spelers maakt alleen Lipschütz zijn ber ep ?-an 't schaakspel. -Max .Tudd is een vermogend koopman nit St. Louis,, die de t' 125'), die hij aan Col. Slunvalter verloor, nit zijn eigen zak betaalde. DE CilAMPIOXSIlIPMATCH" TE HAVANA. Uit do hiervolgomle vijlde matchpaitij blijkt, even als uit de dorde parlij, dat, Steimtz' voornaamste kracht, 't winstdoen met kleine voordr-elen, sterk aan 't afnem»n is. In beide spelen wist hij dei' aanval at' te slaan zo' dei' d.n gambiet-pion er bij in te Hchiefen. 't Vermoeiende middenspel scheen echter zijn krachten uitgeput t" luhben, want lang niet alle zetten in do beide eindspelen waren een ..world'schampion" waardig. Xoo zag hij bijv. in de derde l partij over 't hoofd dat de meest voor de hand lig gende zet, 't doorschuiven van een pion, de partij in weinig zetten zou beslist hebben. In rjaats daar van ruilt hij de koninginnen af, waarna 't spel on herroepelijk remise was. Tschigorin voerde de heide eindspelen, vooral in de 5do partij, onberispelijk. VIJFDE MATCH PARTIJ EVANSGAMBIET. Wit. Zwart. Tschigorin. Steinitz. l e4 e5 17 P e2 T e8 .) ?» ff» n t>f* Heeft een tweeledig O !f r- doe'; 'tbezetton van de »> i* C4fc -Ij <**> open lijn, en 't vrij ma4. 1><4 T 1)4? 'ien van '' ve'L' ^ voor A. .' 't paard, indien noodo C3 L !l-> zakelijk. O 0-0 (1G ls p -;;{ T cs ' «+ L a:4 (ic uur.) 8 L bó c>(l4: i<) ]) d:j 9 ('d4: L (17 Om ;t vooruithrengcn 10 L 1)2 P f(> van den C pion tegen In de eerste partij 'o houden. speelde Steinitz hier li> .... 1) e7 PliG, wat uietgüod bleek 20 I) a3! t" 41». (Ie uur ) 11 P !>3 Hierdoor worden Dc3 11 o.'i dan rd.~>! uvat 't K. paaid verhinBij iederen anderen dert zich te bewegen) en zet komt wit in 't voor- Tel mogelijk. deel. lüjv. Ilc5. de5: L'O ' L bG l-2de,-,:,Pg4 lij Dal enz. 21 i ('3 (<> 11 ? <M) 22 P il4 L «11: J- «?> l I|S /wart handelt verstanIY7 1:1 L 17:. Dd7: U aj,; ,ut paard intijds onLffi:, ?;!'<;: i:> J'ii4 schadelijk te maken. 13 T <?! L !)."> o;ïpis, gf5: 21 Pf5:, 't Ei-jivrmdigsti' middel DIS 25 DgJt enz. was ivel om t, paaid spoedig we- is waar niet direct te der in 't spel te breito-en. duchten; maar zwart dien14 I' ll-">: i' 1x17 de toch vuortdurend op \'t !> c2 :i(} 7'in hoede to zijn. K', i' 1x14 '-?> l> 'U: <?(!."): 1(1 Pc7:? dan Tc8 C'"' «'?i» 2-tD e3, bö25 K; _ o.<; Dg"), Khs (er dreigde De/o zet lijkt zeer ge- 1'1'51 '2t> H en zo°moS vaarlijk (vooral wegens l^2'^>'= . I.b'j): SioiniU schijnt erli '-+ ('l<->: " ft) ter d-j gevolgen goed be- Dit brengt ]ovc-n in de rekcnd te hebb'-n. 't Hoi l brouwerij, 't Spe! van is natuurlijk l'f 5 te b u- Kteinitz onderscheidt zich letten. van dat zijner volgelin gen voornamelijk hier- ons geleerd dat de witte door, dat hij niet uit- pionnen, na den D. af sluitend op eigen veilig ruil, wegens de open heid bedacht is, zelfs lijn voor den Koning, voor geen waagstuk te- meer waard zijn dan de rugdeinst, waarvan de verbonden zwarte pion gevolgen eeuigszins zijn nen. De dubbele f pion te berekenen. Zijn spel is meestal onaantastbaar is vaak in lijnrechte te- en de Koning kan zich gensteüing met zijn the- vrijer bewegen. orieen. 35 .... J) fS: 25 D b4 I) do: 12e uur.) 26 T odl D a2: 36 gf3: P da 27 T d6: 37 T c4 T b2 27 Db7:?, Tb8 + 38 T dl 27 .... T e(> Op 38 T h4: volgt 28 L f6: P f6: Tee2. 1 29 D b7: T eS 38 ... P 1)6 30 T dd l hö39 T c6 aa Men gelieve acht te 40 P e3 !l4 slaan op wit'smeesterlijke 41 T (13 T a8 behandeling van dit moei- 4.2 T Jl3 T d8 lijke eindspel. Men make _j-{ j^j tri ivan iederen zet een studie. ^ j^ !r°> 31 T al 1) cl (2e uur,) 33 h3 h4 34 P f l T e2 35 1) f3 In dergelijke posities ^<) p (|j TT ;io komt 't voornam, aan op -t\ rp i/., rp ?».. ken 11 in v n ervaring van I * chul^poirn. Do gevolgen ,, (r 45 K f ;T *6 {:> (3e uur.) r T f(. ts K -2 T f4 f T l>2 T afc T J2 r'~ * lf> A io» niet met dezelfde zeker- -">3 K ('3: T (13 f heid te berekenen als in 54 K 1'4 a3 een middenspel, waar do 55 K f 4.; remise. keuze veel meer beperkt wit 3 uur 10 min. i3' zwart 3.20. De ervaring heeft ook Voor wij ter perse gaan vernemen wij van dr. Prange, dat nog verscheidene deelnemers aan den C. W. niet aan hunne verplichting hebben voldaan. Jlen wordt beleefd ver/ocht. de ? 2 onmiddellijk dr. P. te doen toe-komen. Zij» adres is: 174 A Oixlegracht Utrecht. Errata. (Zio vorig nummer) 2de kolom 4de regel staat niet <Aj" moet zijn: niet c>"n. In de tweede partij staat abusievelijk 19 0-0-0 schaakuKU" ! moet zijn : 19 0-0-0.