De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1892 7 februari pagina 7

7 februari 1892 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No. 763 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Meester J. C. van Kralingen over de belasting. De eerste lastdrager was ?waarschijnlijk een ezel''. SNUIFJES. '* * * En nog altijd geen kommandant voor het keurkorps! Ja, dat komt er van als de hooge politiek bij zulke benoemingen wordt genaald. Wie van de dappere kolonels en luitenant-kolonels, die zich tot dezen post geroepen achten, had een jaar geleden gedacht, dat zijn naam in constitutioneele quaestiëii zou worden betrokken ? Als ik minister Seyffardt was, liet ik de heeren een vergelijkend examen doen, en verzocht eerbiedig, of H. M. die plechtigheid met Hare hooge tegenwoordigheid zou willen vereeren. Een programma voor zoo'n exa men heb ik in. den zak, maar ik wil het om redenen van staat niet publiceeren. Als de minister het wil hebben, is het tot zijn dienst. Het Handelsblad is tegen het behoud van het gebed; het heeft zelfs in zijn redactioneel gedeelte een plaatsje gegeven aan de ver melding van Hamelveld's meening over het gebed, in 1796. f En nu schijnt het blad het af te keuren, dat de niet-biddende leden iets later ter vergadering komen. Dit bevreemdt mij. Ik zou willen vragen, op welke andere wijs moeten de heeren, die niet zonder den schijn van mede te bidden aan te nemen, in de Raadzaal aanwezig kunnen zijn, dien schijn vermijden, en toch geen aanstoot geven? De alomtegenwoor digheid is al iets moeilijks voor een mensch, maar tegelijk tegenwoordig en niet tegen woordig gevergd te zijn, dat noem ik toch wat veel -. De Portugeesche bladen melden, volgens Dalziel, dat de Nederlandsche regeering (ge bruik makende van den geldnood, waarin Portugal verkeert) de Portugeesche helft van Timor wil afkoopen. Dat vind ik nu eendden heel interessant bericht. Maar ik wist niet, dat ons de broodkruimels zoo staken, en ik dacht, dat wij al genoeg, eigenlijk al meer dan genoeg, koloniën hadden, en er desnoods wel wat van zouden kunnen af staan als dat niet tegen ons fatsoen streed in plaats van er nog bij te koopen. Enfin, Dalziel moet het weten. Alleen zou ik de regeering dan willen verzoeken, den koopprijs voor half Timor niet naar Portugal te zenden wat helpt n boon in een brouw ketel? maar dien hier te houden, om de Hollandsche bezitters van Portugeesche cou ponnetjes te helpen aan 'tgeen hun toekomtAls mr. Van Tienhoven dat gedaan kan krijgen, dan zullen de dankbare obligatie houders zeker een standbeeld voor hem op richten. Twintig gulden kost het bestek van den te bouwen Nieuwen Sfads-Schouwburg. Er schijnt bij de heeren aannemers nog wat af te kunnen. De beunhaasjes, die toch geen kans hebben, zullen geen twee tientjes over hebben om hun nieuwsgierigheid te voldoen. 't Is alleen maar jammer van de zestien platen, die er bij zijn, en die nu in betrek kelijk weinig handen komen. Ik hoor, dat het plan bestaat, om het restant der oplaag van die platen onder de aandeelhouders te laten verloten. Dat zou een vriendelijke troott ziin nu ze zoo lang moeten wachten, wel niet op hun rente, maar op den schouwburg zelf, die eerst in '94 klaar komt. MEESTER J. C. VAN KRALINGEN OVER DE BELASTING. Jongelui, het onderwerp, dat ik heden be handel, is teer, even teer als ijs van n nacht of de reputatie van eenpremiën-bank, je kunt er niet aankomen of het barst als een muur van onzen centraal viaduct. Ik verzoek jelui daarom stil te zijn en aandachtig te luisteren, zoo aandachtig als een ongeloovig raadslid naar het gebed. Het juiste tijdstip, waarop de eerste belas ting werd geheven, is mij even onbekend als het juiste tijdstip der indiening van een voor dracht ter regeling van het kiesrecht, aan een lid der Eerste Kamer. In elk geval is het een last Zoo'n lid van de Eerste Kamer, meester? Krelissen pas op, val mij niet in de rede. Wij zijn pas aan 't begin, maar als 't weer gebeurd zet ik je voor straf den gansenen avond voor 't orkest in Tiyoli. Als je dus je ezelsooren lief hebt, neem je dan in acht. Ik wilde jelui alleen maar de afleiding van 't woord «belastingen" mededeelen, immers wan neer je de b, e, be, en de i, n, g, ing van be lasting afneemt, houdt je »last" over. De eerste lastdrager was waarschijnlijk een ezel en sinds dien tijd zijn de ezels, ik bedoel de werkezels en niet de luie ezels, let op Kre lissen, het zwaarst belast geweest. Jelui kent allen de fabel van den ezel, die, met twee zware zakken zout belast, een bad ging nemen. Het zout smolt en na het bad voelde de ezel zich eens zoo sterk;hij voelde zij n last niet meer. Den volgenden dag deed z'n baas sponsen in de zakken en toen de ezel weder te water ging, zogen de sponsen zooveel vocht in, dat het arme dier nauwelijks op den wal kon komen. De tegenwoordige ezels worden niet met zout belast, men belast nu het zout zelf. Onze schatkist is een spons, die nimmer ver zadigd wordt. Toch zuigt ze geen vocht in, dat doen do werkezels voor haar in den vorm van jenever en de belasting, die op dat vocht is gelegd, wordt door die altijd droge spons ingezogen. De belasting, jongelui, wordt in twee hoofdafdeelingen verdeeld, te weten: a. De rijks- en b. de gemeente-belasting. Het verschil tusschen deze beide belastin gen is niet zeer groot. Integendeel ze hebben een groofce overeen komst: ze verlichten beiden op dezelfde wijze 'e beurs en bezwaren je budget. Ze hebben ieide twee doeleinden; waar ze voor moesten dienen en waarvoor ze moeten dienen. Het eerste wordt vóór de verkiezingen door aspi rant kamer- of gemeenteraadsleden uiteen gezet, het laatste ervaren de bedrogen kiezers, na de verkiezing. ie Er is al menige pen versleten met over belastingen^te schrijven, doch de conclusie van alle schrifturen is, dat belastingen behooren betaald te worden. Ik kan jelui dus veilig het lezen van die schrijverij ontraden. Lees liever een humoristisch blad (mits 't geen Hollandsen is), een staatscourant, een statenbijbel, Zuster Bertha en onmiddellijk als te gengif Zuster Clara, De Zusters van Potgieter, Zijn zuster van Je zuster .'" Krelissen, geef hier je broodje met kaas !" Ik, ha. ha, meester, k heb geen brood bij me. Mijn t moeder had het niet in huis. Z liad a_l d'r geld noodig OKI van morgen dr belasting te betalen.'7 Wees dan niet zoo luidruchtig, wanneer de broodkruimels je niet kunnen steken. Kom van middag maar bij mij koffiedrinken. In mijn huishouden komt het er Goddank op een boterham meer of minder, minder vooral, niet aan. Een onderwijzer is hoog genoeg bezoldigd, vraag dat maar aan sommige plattelandsburgemeesters. _ De voornaamste ambtenaar van de belas tingen is de deurwaarder. Dit is een mooi vak, _ waarvoor geen opleidingen geen hart noodig is, zoodat ik hoop heb, dateenige van jelui, geliefde discipelen, het wel eens zoo ver zullen brengen. Van een deurwaarder dan gesproken : deze moet goed kunnen schrijven. Wanneer ik later rustig en onbezorgd van mijn school meesters-pensioen leef, en jelui brengt me dan als deurwaarder der belastingen een be zoek wat vaak kan gebeuren, want ik reken op jelui erkentelijkheid, zorg dan dat ik mij niet erger over jelui slechte schrift. De rijksbelasting dient om de kosten te betalen die in 't belang van 't gansche land worden gemaakt. Zoo worden b.v. de Atjehoorlog en de Universiteiten en Hoogere Bur gerscholen uit de rijksbelasting onderhouden. Onze Universiteit en II. B. S. ook, meester? Wel neen, Krelissen, die leven ten koste van de gemeentebelasting. Waarom meester? Waarom, hm! omdat Amsterdam rijk ge noeg is, om 't zelf te bekostigen. Hoc weten ze dat in den Haag, meester? Omdat er voor 't onderwijs in Amsterdam altijd geld voorhanden is. Daar heb je nu b.v. de kerkelijke hoogleeraren. Dacht je dat die een bezoldiging van de gemeente zou den willen hebben, als ze niet wisten dat het uit een ruime beurs kwam? Neen jongen, die hoeren hebben een veel te nauw geweten, dan dat zo gold zouden willen ontvangen, dat door alle Amsterdammers, geloovig of niet.met melaatsche of'niet-melaatsehe boezems, is opgebracht; doch zo weten dat het er in Amstwdnm op geen tonnetje meer of minder aankomt. Er wordt, zooveel geld, door zware belastingen verkregen, niet proce.«jes,beursplannetjes, golf brekertjes, petroleumhaventjes enz. over den balk gegooid, dat, zoo denken die hoogleeraren, een half tonnetje meer of min der nutteloos uitgegeven, er volstrekt niet op aankomt. Ik zal niet veel over de rijksbelasting spre ken, wie er wat van weten wil, volgt maar de beraadslagingen in de Staten-Generaal. Die heeren hebben er moeite genoeg moe en /e verlangen er even heftig naar, die bclastingquaestie uit den weg te ruimen, als jelui 's morgens naar mijn kostelijke inrichting. De gemeentebelasting is zeer billijk verdeeld en wordt oven billijk verbruikt. De rijke man _ betaalt veel en de arme weinig. Zoo heb je, b.v. ongelukkige stumperds die de hooge belasting in de stad niet kunnen be talen. Deze gaan eenvoudig op't platteland, te Hilversum, te Bussum of te Baarn wonen en behoeven dan in Amsterdam geen belas ting te betalen, al brengen ze hun leven hoofdzakelijk in Amsterdam door. Volkomen billijk! Wanneer ze nu in Amsterdam ook moesten betalen, zouden ze, zoo arm als ze zijn, een dubbele belasting moeten voldoen en dat gaat toch niet. Ons belastingstelsel_ is eigenlijk een voor beeld van rechtvaardigheid, regelmaat, orde en stiptheid. Net als op mijne inrichting zijn er verschillende klassen en ieder burgerdoel zijn best. neem daar een voorbeeld aan Krelissen om in een hoogere klasse te komen. Voorts krijg je, wanneer je je belas ting niet op tijd voldoet een waarschuwing, daarna een aanmaning, die evenveel kost als een rol closet-papier en die je als belasting schuldigen, nooit voor dit doel moet gebruiken. Als je dit echter wél doet, krijg je nog een papiertje en op 't laatst een vel, waar je kippevel van krijgt, ? het zoogenaamde dwangbevel. Dan kun je de betaling niet langer uitstellen, want bij de belasting is uit stel nog geen afstel, dat zullen de heeren kamerleden jelui over drie jaar wel weten te bewijze_n. Als je de belasting niet betaalt, heeft ein delijk de gerechtelijke verkoop bij executie plaats. Jelui ziet, hoe rechtvaardig die belas tingwetten zijn. Wie te arm is om belasting te betalen, heeft ook geen recht op eeneigen inboedelije terecht dwingt men zoo iemand armlastig te worden. Waar moest men anders ook roet de diaconie-bedeeling en de opbrengst van 't kerke-zakje heen? Er zijn ook nog directe en indirecte belas tingen. Ja, jongelui, met het geven van be lastingen is men even gul geweest, als de zangeres Nikita met toegiftjes. Doch ik zie dat mijn tijd beperkt is, en zal jelui daarover dus later wel meer vertellen. Schrijf' voorloopig maar honderdmaal op jelui leien: Indirecte belastingen moeten direct betaald worden, met directe heb je tijd tot het dwangbevel." ALLERLEI. Jong poëet: Is deze zomernacht niet ver rukkelijk, Louise? _Zie de sterren schitteren en door de duisternis gaan fluisterende stem men, hoor je ze ook, lieveling? Gansje! Ja, ik hoor ze, heel in de verte, dat is pa en mijn broer; weet je, ze roepen den hond binnen. Dame: Dokter, ik wenschte dat u me iets wou voorschrijven. Dokter (baar de pols voelend) Mevrouw, u hebt niets noodig als rust. Dame: Maar Dokter, zie mijn tong eens. Dokter: O, Mevrouw, die heeft vél rust noodig. D o m i n : Foei, ge moet niet vechten mijne vrienden. Eerste vechtersbaas: Hij noemde me een smeerlap, meneer. Tweed_e dito: Hij noemde me een gemeene dief. I) o m i n : Welnu, dit is immers slechts een klein verschil van opinie? Wellicht hebc ge beiden gelijk, mijne vrienden. B r u i n: Is het niet erg stil, nu je vrouw zoo uit logeeren is? Zwart: O, neen, want we hebben nog een papegaai.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl