De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1892 21 februari pagina 5

21 februari 1892 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 765 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Ulysses haar terugkomend vraagt wat ze van hem denkt, zeide, dat ze niet heel veel en niet heel weinig van hem denkt." Inderdaad dacht ze niet veel van hem in geen enkel opzicht " Waarlijk, besloot de lezer, de liefde in de Odyssee is kunstmatig en geschreven door iemand die haar nooit heeft gevoeld, terwijl zij in de Ilias geheel natuurlijk en blijkbaar echt is, door iemand die er alles van weet geschreven. De liefde in de Odyssee wordt opgedraaid, zooals wij het gas opdraaien, als wij er niet buiten kunnen, anders niet." Wie is dan volgens Butler de schrijfster ? Een begaafd talentvol meisje, dat natuurlijk de blauwkous Minerva tot haar patrones aanneemt, een mannenhaatster van zekeren leeftijd, zooals knappe meisjes dikwijls zijn, en besloten den schrijver van den Ilias betaald te zetten voor de behandeling van hare sexe, door op het hooger gevoel van zedelijkheid en zelfs de hoogere ver standelijke bekwaamheden van deze te wijzen en op de zelfvoldane domheid van den man, als hij tenminste geen vrouw naast zich heeft om hem op het rechte pad te houden. Dit en niet de rimpelige oude buste die wij in bibliotheken zien, is de persoon, die, naar ik geloof, de Odyssee schreef." VOOR DAMES Voorjaarsmode. Bal masqué. Kosmetiekkunst Ie Rome. Haagsche kookschool. Cakes. Terwijl te Parijs en te Weeaen nog alles winter is, wandelt men te Nice reeds in voorjaarscostuum, en denkt er dus aan voorjaarsmodes en Z'ilfs aan costumes zonder mantel. Het schijnt dat de mode den vorm princpsse zal blijven begun stigen, de stof voor de rokken wordt nog altoos dwars geknipt, geheel gevoerd, zonder valschen rok. en altoos met een weinig sleep. De basques zijn nog niet geheel afgeschafc, maar die ze dra gen, dragen zo zeer lang. Claire da Chancenay, in Figaro ondervraagd omtrent een doelmatigen porte-jupe, antwoordt, dat er geen is. Alle zy'n of onpractisch, of ver derfelijk voor de japon, of ongracieus. Maar" zegt zij, een elegante vrouw ziet er niet tegen op, haar japon, waar zij het noodig vin'U, op te nemen, om lat die beweging, voor wio er mee weet ooi te gaan, iets zeer coquets heeft.'1 Ook geeft het opnemen van de japon gelegenheid om te laten zien welken mooien bovenrok, etc. men er onder heeft, en hieraan wordt veel zorg besteed. Een gevolg van het dwars nemen der stol, is dat dunne zijde of uitzakkende wol er niet voor voldoen; de stevige moire antique zal dus dit j»ar veel succes hebben; m on maakt het met saty'nen strepsn, linten, entre deux pékiné, maar alles op moiró grond; ook zal wat aan wol ge dragen wordt, stevig in elkaar gewerkt moeten zijn, er zullen veel strepen ton sur ton in geno men worden. * * * Hat bal masqus, D>nderdag avond in Müson 'Stroucken door den A'nsterdamschen Studentenband gegeven, was uitmuntend geslaagd Dat het vol en overvol was, verdient geen vermelding, studentenfeesten zijn altijd vol, maar de over vloed van fraaie costumes was opmerkelijk. Be kroond werd als fraaiste daaiescostuum een zeer rijk nationaal costuum. (rood- wit-en blauw satijn met oranjestrikkon), en als eigenaardigst een doofpot-costuum (een doofpot als kapsel, een doofpot aan den arm, het costuum van bronskleurige zijde mot hier en daar groepjes gouden en zilveren doofpotjes van verschillende grootte). Van de hoeren werden bekroond als eigenaardigste de oude Lothario uit Mignon, als fraaiste een statige Braziliaan. Het moet de jury moeielijk gevallen zijn, een keus te doen; onder de damescostumes merkten wij ook op een geestige cigarette (wit, geheel overdekt met strepen van blauw lint. waarop beurtelings oranje-bonte cigarettendoosjes en cigarettenportre'jes), een prachtige Italiaansche Renaissance (Vieux rose en donkerroode peau de soie, met sluier, kapje, en fraai Venetiaansch rood haar); het heirleger der zigeunerinnen, manola's, bergères Watteau, bébés, Hongroises Roodkapjes, Zeeuwschen (een allerliefste), Markerinnen, Pierrettes, Turkinnen, erz. was niet te tellen. Onder de heeren waren een klokketoren, een varken, een paar tweelingen op een reusachtig bakerkussen, een paar artilleristen in staldienstpak, clowns, zeelieden, de va der van Miss Helyett, en ook een aantal zeer fraaie cos'umen, Hongaarsche magnaten, Henri I V's, ridders, officieren, jockey's, Louis XV's, Turken, enz. De gastheeren, die voor uitmuntende regeling, zoowel in de danszaal als in de zijzaal (met cham pagne-bar, draaimolen, wafelkraain, bouquetières enz.) hadden gezorgd, hadden eer van hun feest. * * Een goedkoope en inderdaad effectvolle versie ring voor bal-masqué-costumen kan men aanbren gen door grof galon, behangers-passement, gordiJHguipure te koopen, en het met het penseel te vergulden. De fleschjes verguldsel met spiritus of terpentijn aangemengd krijgt men bij kunsthan delaars en drogisten; de versiering is niet ijzer sterk, maar voor een avond zeer voldoende. * * Het bezwaar tegen kamgaren kleeren is, dat zij na betrekkelijk korten tijd gaan glimmen; hierte gen is het een heel eenvoudig middel. Men bor stelt namelijk het goed met een oplossing van 25 gram salmiak en 25 gram zout in 50 gram water, en herhaalt dit eenige malen. Sterker, maar lastiger, is bestrijken met benzine en nawrijven met schoone doeken. * * * In een opstel over de kosmetiekkunst in het oude Rome maakt dr. Martin Mendelssohn te Ber lijn de opmerking, dat, terwijl voor gezicht en gehoor de aesthetiek hoe langer hoe strenger en tevens verfijnder wordt, het zintuig van de reuk achteruit schijnt te gaan en men er minder op let. (Een aantal schrijvers van de voorlaatste Fransche school, Zola Vast-Ricouard, Huysmans en de poging in het Théatre artistique gewaagd, worden door dr. Mendelssohn vergeten,of als alleenstaande, niet geteld). Zijn bewijs i-i, dat men hoogstens een onaangenamea geur vermijdt, maar dat het verschaffen van aangename geuren, het parfumee ren van woning, toilet, persoon, als iets verwijfds, bijna als iets misdadigs geldt. Terwijl het ver dienstelijk is, verstand te hebben van schilderijen of van muziek, zelfs in het verfijnde, beschouwt men het als onbehoorlijk, verstand te hebben van odeurs en daarvoor uit te komen. Dit was in Rome anders. In den Keizertijd wer den baden, kamers, bedden geparfumeerd; de schouwburgen werden (evena's het Théafre artistique) geheel met geur gevuld en we! meest met satraan en cinnamom. Dit laatste had, ondanks de gelijkheid van naam, met onze kaneel niets te maken; men heeft de beschrijving van de plant; het pond kostte ongeveer 160 gulden. Men parfu meerde den wijn in de kannen, de olie ia de lam pen, en het vuur in den haard. Aan de gastmalen kwamen jonge slavinnen de gasten met odeurs inwrijven. Men kreeg de meeste odeurs uit Ejypte, Arabiëen Indië; enorme hoeveelheden muskus, amber,myrrhe, benzoëwerden van daar aangevoerd, terwijl Itali zijn lelie''), narcissen, iris en rozen leverde. Maar vooral beroemde combinaties, Oostersche recepten, werden gezocht en zorgvuldig bewaard; het megalum, het malobathrum uit Sidon, het telenium, vooral de wereldberoemde nardus olie uit Perzi werden met vele malen hun gewicht in goud be taald, en de namen van de parfumeurs Cosmus en Nicerus waren even vermaard, als tegenwoor dig die van Pinaud, Kimme], Atkinson, Rigaud, Piver en de andere firma's, die te Grasse en Nice hun fabrieken hebben. Afzonderlijke slavinnen voor het parfumeeren waren de psecadcs, zij stonden aan de Kaptafel de kamenier, de krulsters en de versiersters bij; niet minder toch dan vier personen waren voor het opmaken der haren rioodig, nog ongerekend de verfsters, die de gele, blauwe of roode haarverf bereidden. De odeurs dienden ook om de vele toiletmiddelen, die uit onaangenaam riekende zelfstandigheden bestonden, minder afschuwelijk te maken, als daar waren: vliegen en miereneieren voor het verven der wenkbrauwen; ezelinnenmelk als badwater om de veerkracht der huid te be vorderen; olie uit schapenwol, voor het glanzig maken van het teint; tot poeder gewreven slak ken voor hetzelfde doel; boonenmeel met spinnen en eierdooiers voor het verdwijnen der rimpels, enz. Dit ailes is echter bijzaak; een feit is het, dat onder onze zinnen de reuk diegene is, wiens rechten het minst erkend worden. * * Op de Haagsche Kookschool zullen, wanneer zij in het nieuwe gebouw aan den Bezuidenhout is ingekwartierd, nog enkele plaatsen beschikbaar zijn voor leerling-dienstboden, en wel voor: a. dienstboden, welke hare opleiding kosteloos ont vangen, en b. betalende leerling-dienstboden. De eerstgenoemde genieten volledig onderwijs in de kookkunst en in den huishoudelijken arbeid, benevens kost, inwoning en bewassching, terwijl zij beurtelings gedurende n week het werk in keuken en huis verrichten, en gedurende de andere week het onderwijs in het koken bijwonen. Zij verbinden zich voor een jaar. De betalende leerling-dienstboden ontvangen volledig onderwijs in de kookkunst en wonen daar toe geregeld alle lessen hij, met uitzondering van die, welke de directrice der school overbodig acht. Na afloop der lessen zijn zij behulpzaam bij het opruimen en schoonmaken van de leerkeukens en van het gebruikte materieel. Zij betalen /"40.?per maand, telkens vooruit te voldoen, en genieten hiervoor, behalve het onderwijs, kost en inwoning. Zij verbinden zich voor een gebeelen cursus van 4 maanden, loopende of van l" September tot ultimo December, óf van 1°Januari tot ultimo April. Na afloop van den leertijd kan door de Uitvoe rende Commissie, op voordracht van de Directrice, aan beide klassen van dienstboden een getuig schrift worden uitgereikt, waarin de mate van bedrevenheid, welke zij zich in het koken en in den huiselijken arbeid hebben verworven, wordt vermeld. * * * Een eenvoudig recept: Cakes. Men neemt een half pond meel en een kwart pond goede boter en kneedt dit dooreen op een taarteplank, zoodat het een fijn droog poeder wordt, gelijk aan fijn broodkruim. Dan voegt men er een kwart pand broodsuiker, een schepje vanillepoeder en een korrel ot wat zout hij, en een ei Al knedende krijgt inen nu een gelijk deeg; dit duurt wel tien minuten, maar er moet geen druppel water bij; het ei is voldoende om alles te binden. Nu rolt men het deeg met de taartrol tot de dikte van een halven stuiver uit en gaat er figu ren van maken. Men neemt b.v. glazen van ver schillende grootte en drukt daarmede kringen in het dee?, de kleine binnen de groote, dan krijgt men een ring en een schijf, of twee dwars door elkaar, voor halve manen. Men neemt deze figuur tjes met de punt van een mes op, legt ze op een ijzeren plaat (zonder meel of boter ot' was erop) en kan nog met een breinaald de koekjes verder beprikken. De plaat gaat dan in den oven en blijft er een twintig minuten in, om de koekjes goed bruin, maar niet te donker te krijgen. De koekjes komen natuurlijk niet veel voordeeliger uit, dan men ze in den winkel heeft (9 et meel, 25 et. boter, 7 et. suiker, 5 et. vanillepoeder en 5 et. een ei, totaal 51 et, voor 4 a 5 ons koekjes, dieongeveer 70 a, 80 cents per pond kosten), maar eigen gebak is altoos aardiger om te presenteeren en men heeft er geen extra vormen of machine rieën voor noodig. E?e. Allerlei. De brand in de porseleinfabriek te Sèvres. Men schrijft uit Parijs van den 14den dezer: Het noodlot zorgt voor de reporters die gaarne vacantie willen nemen. Toen men Zondag gaarne een buitenpartytje op touw wilde zetten, geraakte in den nacht daarvoor een verdieping in de porseleinfabriek in brand; het was dus niet een recht maar een plicht, op den warmen Zondag morgen den trein van Versailles in te stappen, de frissche Seinelucht bij het rijden langs den oever in te ademen, en te zien dat buiten in de Parijsche campagne bosch en haag reeds met het lichte dons omgeven zijn, dat aanduidt hoe reeds spoedig de groene bladerdos zal ontspruiten. Dat aan de deur, die in Sèvres toegang geeft tot de gebouwen der fabriek, verboden toegang" was, is te begrijpen. Nooit worden de voorzichtigheidsmaatregelen die een ramp zouden kunnen voorkomen zoo streng in acht genomen, als op den dag nadat ze plaats heeft gehad. Maar daar de Minister Yves Guyot juist aankomt, geef ik mij een zooveel mogelijk staatsmanachtig en officieel voorkomen, en passeer als heer van het gevolg" de poort, die naar de verboden heerlijkheden der plaats van den brand leidt. Het huis waar de brand geweest is, is dat dat men het eerst voor zich heeft, als men van de straat af, naar de ge bouwen der fabriek gaat. Het beroemde museum der porseleinfabriek ligt aan de andere zijde, circa 150 schreden verder, en was dus, in strijd met al de berichten die vandaag in Parijs worden verspreid niet in gevaar. Het genoemde gebouw der fabriek is lang en tamelijk laag. In. den rez-de-chaussée zijn de ateliers voor vergulden en eenige voor depot gebruikte lokalen; op de eerste verdieping zijn die zalen, waarin door arbeiders en arbeidsters het lakken en polijsten (Brunissage) wordt verricht; in de derde ver dieping vertoeven de beste kunstenaars der in richting, de schilders; de kamers zijn er vol met half en geheel voltooide kostbare kunstwer ken, maar ook met belangrijke oude schilder stukken, die aan het Louvre hooren en aan de kunstenaars van Sèvres tot kopieeren worden af gestaan. Wanneer de brand tot de derde verdie ping was voortgegaan, dan zou hij waarlijk ont zettende schade hebben aangericht, 's Avonds tegen 11 uur was hij in een kast met vodden begonnen, die vanzelf in brand waren geraakt. Het vuur beperkte zich tot het schoon leegbranden van de geheele tweede verdieping, maarliet zich door de deur verhinderen verder te gaan, en wachtte rustig tot de noodige spuiten aankwa men, aan welker waterstralen het zich zonder eenige poging tot verzet overgaf. Niet eens kwam de brand in het kabinet van den directeur, dat, ook op de tweede verdieping is gelegen en met boeken en documenten is gevuld. Daarentegen toonde het een weinig loyale gezindheid jegens het opperhoofd van de staat. Niet alleen een kolfieservies waarin mijnheer en mevrouw Carnot hun gasten de mokka wilden laten ge nieten, werd tot asch verbrand, maar ook twee busten van den president zelf werden een prooi der vlammen. Van morgen werden in het puin nog slechts een stuk zwart gebrande neus en een oor gevonden; dat was alles wat de vlammen SCHAAKSPEL. #»? Jaargang.Redacteur RUD. J. LOMAN. Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen. S. E. Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek betreffende, aan nevensgaand adres te richten. No. 124. Zwart 3 stukken. a b c d e t g h Wit (4 stukken) geeft in 3 zetten mat. De probleemcomponisten Kohtz en Kockelhorn ma ken in 't laatste nummer vaii Deiitsches Woclie.nacliach bekend dat in hun probleem in 5 netten (No. 122 Weekblad] in een der varianten 't mat in 5 zetten kan verhinderd worden, /ij hopen dit gebrek spoedig te herstellen en wij /uilen onze oplossers 't probleem zoodra dit m zijn gewijzigden vorm verschijnt, op nieuw voorleggen. CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD. (Adres: Haar!. II uittuinen 143, Amsterdam). Derde zet van Wit. A 1 P f3 2 P i3 3 L t<4 4 L c4 5 L e4 6 L c4 7 L 1-4 8 d4 9 D (14: 10 P f3 IJ e5 P c3 D 13 P d2 L (4 L c4 P c3 L (13 L 1)5 C I) P c-3 L b5 P f 3 L c4 L c4 s:3 P eö: P 13 (14 L bó P f3 L b."> L c4 d4 L (4 edö: L (4 L (4 L c4 L (4 P c3 E L (4 f 4 P c3 (?3 (14 P 13 (-3 D e2 L c4 c3 P d4 (14 L (4 e3 L 1)5 L b5 (14 L (4 L c4 !L b5 NB. De termijn van verzending is thans vastge steld op IJinH<i<ig, 12 uur 's nachts. Deze week werden nog enkele zetten te laat verzonden. In het balang van het geregeld verloop van den wedstrijd, noodigen wij alle deelnemers diingend uit, hum;e zet ten steeds vóór den bepaalden tijd op de post te doen. Verder verzoeken we nogmaals duidelijke vermelding bij alle zetten van Groep en Nummers. Vooral ook is het noodzakelijk, dat allen de notatie bez'ffen, die in deze rubriek gebruikelijk is. (Bijv. L cl en niet f l?el, c3 en niet c2?c3. Pion el X d5 wordt verkort geno teerd ed5: en niet d5:). De plaats van den heer Severijn wordt ingciomen door den hoer H. Postma, te Groningen. In ft belang van alle deelnemers zijn wij verplicht, een boete v&n 50 ets. te heften op te late verzending der zetten. De zetten moeten uiterlijk Woensdag avond in 't bezit van den heer Den Hertog zijn. Wij hopen dat de deelnemers de taak van den heer Den Hertog niet onnoodig zullen verzwaren. Oplossingen der Januari-problemen 117 121. No. 117 van A. E B. te Delft. l L h8, L h8: 2 P g7 enz. L i'C 2 P f6: overige varianten gemakkelijk. No. 118 van A. Anderswen. l T cl, co 2 P d6 en 3 c5 of P b7 schaakmat. No. 119 van G. Heintz, Baltimore. l D g3, K dl: 2 P f6 enz. K el: 2 T d«: ., K c6: 2 D d« :f K eG 2 J) g^f a.'i 2 'J' du:, ,, No. 120 van Otto Fnss, Hannover. l P aö!, P d8 2 P f5 enz. T e(l: 2 D b5 f P a7 '2 D bl met meer varianten. No. 121 van W. A. Shinkman te Grand Kapids. l T g2! hg2: 2 D dl: t enz. T f l 2 L ga f T glï2 D d-4 t T e:i 2 ]) li-l f T i'2 21) e.5 t Goede oplossingen v.in alle 5 problemen van (\ T. van Ham. Gorredijk; Schaakclub ..Morpliy", Kaats heuvel; W. B. H. .Meiners en A. \\ijlirandM, Amster dam; J. Hnese en J. J. Speet. Breda. Behalve No. 117 van W. v. H.. Delft en J. Hoes, lloitordam; behalve No. 119 A. van Yoornveld, den Helder, behalve 117 en 120 van A. B. Bauer te Leeuwarden. COIUIESPONDENTTK. W. v. d. Heulen te A. Uw voorstel is helaas onuit voerbaar. Dr. A. J. A. P. te U- /ijn alle gelden voor 't waar borgfonds ingekomen? Stuur ons s. v. p. eenige exempl. uwer nieuwe schaakrubrick. UIT DE SCHAAKWERELD. Op 't oogenblik dat wij ter perse gaan is de match Steinitz Tschigorine gereduceerd tot een match om drie partijen. Wanneer men b"denkt dat behah'e de reputatie een sommetje van f 5000 op 't t^pel staat, dan kan men begrijpen fat, 't voor beide spelers thans een kritiek geval is. Steinitz had tot dusver weinig succes met zijn nieuwe verdediging in 't Evansgambiet, hij verloor 3, won l en maakte 3 partijen er mede remise. In de Spaansche partij was hij gelukkiger, hij won l partijen (waarvan l met zwart) en maakte l remise. Met 't Tweepaardenspel in de nahand ver loor hij 3 spelen en won slechts 1. De 18de partij opende hij met Znkertort's zet l P i'3 en won in 39 zetten. De stand was Woensdag jl. ieder 7 en 4 remises. ^Vie 't eerst 10 wint is overwinnaar. EVAXSGAMBIET. Correspondentiepartij (l April 1884?8 Jan. 1885). Overgenomen uit 't voorlaatste Woclienschach. Wit. Zwart. M. J. Tschigorine. S^habelsky. (St. Petersburg). (Karkow). l e4 c5 16 D <!">: g«5: ?P*J f <« JsT.1l J/S' .5 Li «'4 l' <??> j.) (4! D (,.-, 4 1>4 L bl: 20 D (-3 L f5 5 (-3 L a5 21 P b3 (J ().() P f G Na 21 D ft!: zou zwart 7 (14 P (4 ? met l1 ''cf' 'i:lns op remise S do5: (M) 'V;^011' Errata Zie vori^ nummer partij No. i) groep A stond P ed4: lees: ed4; Het volgende opmerkelijke eindspel kwam voor in een partij tusschen Bird en den Redacteur on langs te Londen gespeeld. Zwart 14 stukken. Do bocl;en si'hrijvou I) bU P C) voor. Dat is echter -- l' «U l' £<> al'.een goed indien wit 23 !'4 T IVS 'J D d5 laat volgen. Te 24 17) T el: gen 9 L gï, l' ce7 H) L h5 dan 25 T f'4, P iU, P eü11 I. h4 is T el: f 26 Del: gevolgd de zet echter iiiCt be- door g4, stand. -25 T\-l: L f'5: i> L (15 J. 1,5 26 h3 en 27 g4. 9 i) (15, L c3:l (niet -">(?, (,,"); J) <?;>? P e3: wegens 10 U 1,3, -]7 T) ,..-,. d(.,-,. P bl: 11 P g.)!) 10 I'c3:, ,,s ,, .... ? P c3: 11 1) d:!,. 151 waar- - ' ' ' ' mede /.wart den aanval -?' " ' '_ * 'J' afslaat en zijn pion bc- :>0 T b< : l dl f houd,. 31 Iv f2 T .12 f <> ... I' c-5 32 K f3 T a2: 10 P -5 P e(> 33 T c7 a5 11 I) h.") I' '5: 31 T c5: al 12 L a-5- l» cS 35 l' e3 a3 13 L !'«!! l' ('7 3<> T a-5 T al 14 l' (12 <1('. 37 P (-2 T el gf'6: dan 15 efi>:.drei- ;JS P a3: K g7 pende 16 D g5 t, P g6 ;{;) K f2 K g(5 17 D hij. Op 14?f (15: ^ f (|;( f (.;j i'ïlgT ^ ^ P5/'T T *' T> bl T «-t 11-L e3: 1.) Pel, L al: ,.,,,,.> O1)a-eo.cvo lli L g7:, K g7 : 17 P 16. *- L "~ «I>Bt0tl, 11. 15 edC: P (15: <? d e f Wit 14 stukken. K. Wit. J. Loman. 32 J.-4! 33 P :;4: 34 T h(l: 35 e i'3: 3(5 K (4 37 I) cl! 3)S L f4: 3!) K b2! 40 K a3! Ii!f4: D V-Tt 1) f3: L f4: 1) f4: f P (14: f 1) el II c5 : f zou de partij in weinige /etten voor zwart doen verloren gaan. 41 D gut I) J?4! Ecnig middel om de partij te rekken. 42 t hS-r K gl 43 T !iS-li7 T K frti Op K g8 volgt D c7, 41. 'L' lil?h6ïK g5, 13 Zwart. II. E. Uird. doet de partij onherroe pelijk voor wit verloren gaan! Wit meende dat de winst der koningin vol doende was om te winnen en overzag de veel ster kere voort/etting -13 D e3t, II f l (K f 5 dan 14 D f2 f on wint), 11 D f 4 : t, K f 4 : 45 T f U : t, K g5 ! 41) T f 8, L gij 47 T a8 : en wint. 43 ..-. K h(>: 44 T «-4: P S4: 45 I) «r4: L f7 4(i I) f4 f K gl 47 1) c7 T e8 4 S ]) l)7: (.5 4!) I) c«: (4 50 1) (10 e3 " Zon.'lerling genoeg wint " wlt Secft Pdeze zet de Koningin doeli

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl