No. 779 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. wordt; men ga hierbg voort tot vermoeienis toe, maar vooral nimmer tot oververmoeienis. Eene onafzienbare rij van middelen levert de zamenleving nog op, dia men kan aanwenden om ons zenuwstelsel niet uit te putten en onze zenuw krachten te sparen. Zoo kon en moest alles wat onze zenuwen van de zijde der zintuigen vermoeit, ingericht worden naar de eischen, die eene hygie nische opvatting der zaak voorschryft. Hij die b.v. voor zijn geestelijken arbeid veel licht noodig heeft, zal zijne oogzenuwen kunnen sparen door het gebruik van helder, doelmatig licht, te be ginnen met het dag- en kunstlicht in de scholen, tot het electrische licht iu de moderne omgeving. De oorzenuwen zullen op den duur minder te lijden hebben door het temperen van de hinder lijke straatdrukte, indien voor doeltreffend straat plaveisel gezorgd wordt. De reukzenuwen zullen minder afgestompt worden wanneer men afdoende maatregelen weet te nemen om rook en stof en verder alle luchtbedervende uitwasemingen eener moderne zamenleving te vernietigen. Doch waar toe meer middelen aangegeven, waar zij voor iederen nadenkenden voor het grijpen zijn! In het algemeen worde al het noodige gedaan om te bewerken dat de voorwaartsschrijdende beschaving den mensch inderdaad beter, edeler, sterker en weerstandbiedender maakt en dat zij niet de oor zaak worde, dat het menschelijk geslacht steeds ? -meer en meer achteruitgaat. Amerikaansche gezondheidsvoorschriften. Over haast u niet, eet niet te veel, lijd geen honger; voorzie u dag en nacht van versche lucht; slaap en rust in voldoende mate; geef minder zenuw energie uit dan gij ontvangt, zorgt voor opgewekte gemoedstoestand ; houd uwe gedachten rein ; werk als een mensch die weet wat zijn plicht is, doch overwerk u niet tot oververmoeienis toe; gaat hartstochten en opwekking uit den weg (toorn kan in n minuut tijd eene noodlottigen invloed ?op het organisme te weeg brengen); ga om met gezonde menschen, gezondheid is even aansteke lijk als ziekte; torsen niet te veel op uwe schou ders, wanhoop nooit; spreek uwen vijand niet tegen; ga nooit te bed met koude en vochtige voeten; leun nooit tegen koude voorwerpen ; eet altijd iets vóór gij 's morgens uitgaat; ga nooit rijden na sterke inspanning, wandel liever ; zijt gij heesch, spreek dan zoo weinig mogelijk. Niemand verlangt kaalhoofdig te worden en toch, hoe weinigen zijn er, die zich de moeite getroosten dit onwelkomene verschijnsel te voor komen! Want zoo weinig er in het algemeen aan bestaande kaalhoofdigaeid gedaan kan worden, met des te meer zekerheid kunnen wij haar op treden bestrijden. Wanneer men vroegtijdig reeds (zelfs op den leeftyd van 15 20 jaren) iemand ontmoet, wiens jaskraag en rug als met een wit poeder bestoven is, dan waarschuwe men zoodanigen persoon voor deze eerste vingerwijzing naar het haarverlies en zorge, dat. hij doelmatig be handeld worde, niet door allerhande kappers- en parfumerieuiiddeltjes, maar door eene kurmitssig" toegepaste methode, die ieder ervaren geneesheer hem aan de hand kan doen. Hetzelfde geldt voor hem, die reeds het tijdperk van het eerste verlies achter den rug heeft, hier is door methodische j behandeling nog hulp mogelijk. Volkomen haar- j verlies luistert in de meeste gevallen naar geenerlei middeltjes en methoden, natuurlijk ook niet van ?z.g. haarkundigen. l DE GROOTE TABA.KSFABRIEK TE CONSTANTINOFEL. Geen genotmiddel is meer verspreid dan de tabak. Bij elk volk heeit zij hare vereerders en een der meest'gebruikte beste soorten is de TurkSchaakspel. 3de Jaargang. 2!) Mei 1892. Redacteur RüD. J. LOMAN te Londen. Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hul, Londen. S. E. Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. No. l Zwart 4 stukken. in menig zoogen, brillante partij. a b c d e f g h Wit (t> stukken) geelt in ,'ïzetten mat. CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD. (Adres: Munii.rktiilc l-'i, Aiiint^nluni'). Tiende zet van Wit. In Simpson'^ 1:,:. :d;c; \-l, Lonian 11 -iit l'.. en .Mol'ard si o 'li; \-' A B l L c3 L f 4 2 D L C 1) E 4 Pc3f2 Ff3ï>> f6:P(12l'l !I) b3 Pf.'Shi 1)2 P f3(12 iPblc3 f3 h3 3 Pblc3:L 4 Pf:5e."»:l) c2 1K> 5 0-0-0 P <>5: Pblf3 6 Pblc3 PblcS: L f4 L e3 0-0 D P ra di h4 P('5fl:Pbl(l2 L f4 S L f7:tPf3ï5 ,L b2 !> 0-0-0 P bd-2 Pblf3 10 Pe'2!ï3 L e6 D f4:P<-3dl PbluS Pd-21>3 f5 u 7 F 0-0 1 (12 Wit. Lipsc o-t WFENKll PARTIJ. Tiende matchpartij. o5 l» <?->: l' 06: T dl: (15 L :i3 'IL' 7.rt run Zirart in Ri: P bG. (Verbeterde opgave.) .1. li. li., l,' L. U geeft in Partij E 8 op: /' ./; .'/>'. Wij hebben dit veranderd in /' <!'> />:>'. Indkntlexo zet niet mogelijk of niet door u bedoeld is, geef ons dau s. y. p. zoo spoedig mogelijk daarvan kennis. 3 f4 'K 4 P f3 !' iV> Dit en 1. g! /:.;n d.eenige g,,,-'.. /ctt-n Op P cti Volg! mei v..ordecl 5 L hö. 5 L f4 i' H) (> tl:', L i:l N'oodig, ?:;;,.; .-i.ueis de loop. -r d"'... /;, .,,,.,-,?; i);Jgesloten. 7 Ii3 !. f3: 8 D f3 P d4 Zwart. ,1 W. Slur.vaitor > dl I> e7. geve i 11 e\'ent. d ten ;.atn:it li; keli::-. 10 S1 e2 11 li <>2: Iie koning sche. Sedert de invoering van het tabakmonopolie in 1884 heeft de groote Turksche hoofdfabriek aan den Gouden Hoorn alleen het recht der tabakbewerking. Ongetwijfeld levert Turkije de fijnste en beste soorten van tabak en daarom is het verbod van den invoer van vreemde tabak niet enkel eene financieele operatie, maar ook een middel tegen achteruitgang van het inlandbch fabrikaat. Voor de invoering van het monopolie vond men in alle groote steden van Turkije kleinere fabrieken, maar sedert aan eene maatschappij, die uit Engelsche. Fransche, Duitsche en Oostenrijksche deelnemers bestaat, het monopolie is geschonken, verdwenen de kleinere fabrieken en de maatschappij richtte enkele groote op in Salonika, Smyrna en de groot ste in Constantinopel. Zij is geheel op Europeesche wijze ingericht en voldoet aan alle eischen. De bewerking begint natuurlijk met eene nauw keurige sorteering der tabakbladeren, 't geen hier door ongeveer 150 mannelijke arbeiders geschiedt, terwijl het in andere landen van Europa meestal aan de goedkooper arbeidskracht der vrouwen is overgelaten, maar men moest in Turkije na de invoering van het monopolie deze geoefende arbei ders wel in het werk nemen, daar het aantal broodelooze anders te groot zou worden. Na de sorteering voigt de menging der verschillende tabakbladeren en het snijden, dat bij de fijnere soorten met de hand, bij de andere met de ma chine gebeurt. In deze ne fabriek wordt ge middeld dagelijks 12000 KG. tabak gesneden. De gesneden tabak moet eenige dagen blijven rusten, voor zij ter verzending ingepakt wordt of gebruikt wordt voor de fabricatie van sigaretten. De fijne soorten worden in blikken en karton nen doosjes van af 25 gram inhoud verpakt, de erdinaire in kartonnen doozen van 100, 250 en 500 gram inhoud. In een afzonderlijke zaal heeft de vulling der reeds van etiquetten voorziene j doozen plaats met de grootste netheid en nauw keurigheid. De wijze, waarop in Constantinopel de millioenen sigaretten worden gemaakt, is zeer merkwaardig. De dure worden geheel met de hand gevuld, en in twee groote zalen heeft dat werk plaats door 50 a GO mannen, terwijl in een andere zaal de meisjes met hare helpsters aan denzelfden arbeid bezig zijn. Zoo <nel verrichten ze deze bezigheid, dat dagelijks 400 a 450 dui zend sigaretten gereed worden, die dan in doozen van '25. (karton) 100. 260 en 500 stuk (blik) naar de fabrieks depots worden verzonden. De papieromhulling wordt door eene machine van zeer nieuwe vinding vooraf gemaakt en zoo noodig ook van een mondstukje voorzien. De goedkoopste soort sigaretten worden door machines gevuld, die door eer, meisje in bewe ging kunnen worden gebracht en dagelijks 12 il 15 duizend stuks leveren. De veelzijdigheid van zulk eene machine is verbazend : zij trekt zich zelve het papier van eene roi, snijdt het op de vereischte lengte- af. bestrijkt den rand met op gelost lijm, brengt de omhulsels langs een lad dertje naar beneden, tot elk papiertje automatisch wordt gevuld met de juiste hoeveelheid tabak en schikt dan ten slotte nog de klare sigaretten in kistjes, waar duizend stuks ingaan. Daar de bedoelde fabriek ook voor het buiten land werkt, heeft de Maatschappij bijna in alle landen hare vertegenwoordigers. Sigaren worden in Turkije niet gemaakt, omdat de invoer van vreerade tabak niet geoorloofd is, en de turksche tabaksbladeren zeer licht van kleur zijn en dus niet geschikt, om als dekbladeren voor sigaren te worden gebruikt, zooals de groote, stevige, bruin gekleurde bladeren der tabak van Havana, Manilla en ook uit Hongarije. Tot vulling is de Turksche tabak echter bij uitstek geschikt. Tot de gebouwen der fabriek behoort ook een werkplaats, waar volledige machines worden ver vaardigd, dan een gieterij, een smederij, een slijWij inooten blijven aandringen op nauwkeurige notatie. //. l'., te l>. Ons gelieel onbekend. MJHfchien kan de lieer Loiiiim YI beter inlichten. II J. tl. H. UIT DE SCHAAKWERELD. Volgens 't laatste kabelgram uit Xew-York in de stand in de Amerikaan^ehe ehampioiibhipmateh aldiib: Liptehütz O 0. O l l l O O l l- -5 Khowalter l) O 0000100 0 1 Zooals men ziet heeft Col. Showalter van de eerste tien partijen slechts n kunnen winnen, terwijl vier reniise werden. Om zulk een resultaat te heroiken tegen een speler van Miowalter's kracht, kan 't niet anders ut' Lipschutz moet hoeaanigheden van zeldperij voor tabaksmessen en een timmerwinkel voor het maken van kisten. De gansche fabriek geeft 1500 menschen werk, 400 volwassen arbeiders, waaronder Turken, Armeniërs en Grieken, en 1100 vrouwen, meest Jodinnen, dan ook Armenische en Grieksche vrouwen, maar natuurlijk geene enkele Turksche. Op Europeesche wijze zijn allen aan orde en tucht gewend, de loonen zijn zeer goed en worden geregeld uitbetaald, dank zij de goede zorgen en de leiding van den directeur, die vroe ger een hoofdbeambte was bij de OostenrijkschHongaarsche tabaksfabricatie. Ten slotte nog even, dat in het depot der fabriek een geregelde voor raad van drie millioen K.G. Turksche tabak wordt bewaard. DE WEG TOT DE ONSTERFELIJKHEID. Geschiedenis van eene proefneming, naar GEKH.VUH STKIX. Het diner, dat Walt.er Romberg aan zijn vrien den gaf, was afgeloopen. Toen de heeren afscheid namen, drukte Romberg ieder de hand met eene warmte, alsof het voor de laatste maal, voor de allerlaatste maal was. Nu geleidde hij hen het huis uit en keek hen lang na, totdat ze onderde menigte verdwenen. ? Nog eens keerden zij zich om, terwijl zij hem een groet uit de verte toewenkten en gingen toen hoofdschuddend verder. Wat had hij eigenlijk ge wild, wat had dat diner te beduiden? Het begin van een merkwaardige daad of eene afsluiting? Zijne woorden waren zonderling en duister een afscheid, zooals hij zeide, wellicht voor het gebeele leven, wellicht slechts voor korten tijd: de aanvang van een reis met een geheimzinnig doel, eene ouderneming, waarover de wereld zich ver wonderen, waarom zij wellicht lachen zou. Hij was toch volkomen bij bij zijne zinnen , nu, ten slotte een grillige caprice, een kleine spleen; hij was te rijk, hij verveelde zich enfin het zou wel blijken. Romberg ging intusschen weer in huis en sloot de deur achter zich. Langzaam klom hij de breede, wit blinkende marmeren trap op, naar de groote zaal, waar het diner had pla"ats gehad. Alle spo ren van het maal waren, volgens zijne bevelen, door de bedienden reeds verwijderd. Alleen in een klein gezellig zijvertrek stonden op de tafeltjes nog koftiekopjes met verschillende rookbenoodigdheden, waarop hij nauwelijks een vluchtigen blik wierp. Hij liep verder het volgende grooto vertrek binnen, dat de bibliotheek bevatte, waar hij opmerkzaam bleef rondkijken. Alles was in gewenschte orde. Midden in het vertrek stond de groote gesloten kist. Op de schrijftafel lagen de brieven, van duidelijke adressen voorzien. Niets was vergeten, niets te veranderen. Nog n blik wierp hij door het booge venster op de straat, die door de warme middagszon helder beschenen werd. met haar vroolijk rumoer en bonte figuren, den laatsten blik. Vervolgens met een snelle be\vegiii'.', waarmede hij zich vast besloten van alles, alles losrukte., keerde hij zich om, en begat zich * Nu dan hij begaf zich op weg naar de on sterfelijkheid. Romberg bad in de groote wereld geleefd, veel gezien en menigmaal bemind hij was nu veertig jaar, rijk, onafhankelijk, ongetrouwd. En nadat hij, na de laatste liefde, op negen-en-dertigjarigen leeftijd, met den ouden koning Salornon het eens was geworden, dat alles maar ijdel is, het leven slechts last en kwelling, de vreugde slechts ijdele inbeelding, moest hij op veertigjarigen leeftijd op nieuw erkennen, dat er eigenlijk niets scbooners, niets heerlijkere was, dan . . , het leven! Het leven opmerkzaam beschouwde hij zijn beeltenis in den spiegel. Hij was een lang. knap man, bij kon wel voor jonger doorgaan. Maar D a'1jj. r,j gl'5: 1 "> T) f 5 ? T d"'S -.J, . * rr. ,rj". lb " i n" T g7 was ongetwijfeld Jjehi ooi'decl en diep doorsterker. 17 li'"> i'(i JS> Sl4 T f8 i() i ,vi? ,,i* .,,'« ',~ Dl'. Tarrasch schreef de/er dagen aan den redac teur der ('/»?.*?* .V'</</yV//. dat zijn veel besproken match met Tschigorin stellig nog in Juni zal plaa's hebben. Alleen de stad, waar de i-lat: geleverd /a! worden. inog onzeker, maai' in ieder geval in IVtersburg ui' lierlijn. De maudi li!;; -"?l.;:! w- l.ask'.T i-, wegens on hcid van eer.-:g' i;., t-t Vrijdag 'J7 -M> i nitge , "-' £»? '22 ll^'U: *23 L h<) ?24 L irS: .p (r"" ' n-": T ('S T 'S T j;S: ii Maan 't bc^t ? T, cc O i uit Van Vliet s ? ui; 11: en IJird Wit. F.ckhart. l of o5 ? > B> *.'* n ? 2 P 0.5 p CD ?' P':>> I- <??"> l L sr2 ;ib<i.' i lm na P ai del, l.njper naar aïterug te trekken, toch Immle.i wij dczi' D i!7 I' ?--(? pionnen aanvallen op den '25 T 1 1*2 J) (18 vleugel waarheen deze 20 T illll 1) b(') roeheei't, ^ -,7 L ol D a5 U .... 1) ci --'s T hS ^ !! -ï'°"^ 2« T1 h7 . '?' l' '?' "" ? De oorzaak van /.wart' s Hierdoor wordt de f- nederlaag moet gezocht pion zwak. \vordeu in zijn zwakken l:iden zet. De wijze waar"^ w'it van dezen kleinen loutzet gebruik maakt, verraadt, een lijn ontwikzicht. Op 't eerste gezicht toch zou men meenen (lar '' voorultbrengen op den K-vlengel niets dan nadeel kan aanbrengen en 't zon ons niet verwonderen indien zwart tot op den 'Jilsten zet genieend heeft 't beste spel te hebben. WKKNER PARTIJ. l."it een match onlangs te Neurenberg gespeeld. 7 P f3 S 0-0 '.» K Ii2 10 P <"2 On: dl V(. den, 1. e;! eeliter betel 12 de".: 13 T i! l : 14 L !':>: l-"> L e3 IC P c3 D dl : c f3: 0-0 l' nis L f:. 2:! T d 2 24 T udl 21 L c7: helaas, alleen doorgaan, want reeds drongen de grijze haren aan de slapen te voorschyn, reeds waren er enkele rimpels als scherpe potloodstreepen zichtbaar . . . hoe snel waren nu de veertig jaar vervlogen en hoe veel sneller zal de tyd van nu af aan vervliegen, in steeds meer afdalende lijn . . . thans, nu hij toch pas zoo recht begon te leven! En dat noemt de kortzichtige mensch leven, waar het eind reeds aan het begin staat? O waarom geeft de hooggeroemde wetenschap, met al hare ontdekkingen, niet die, het krachtgebruik een oogenblik op te schorten, het levensproces te doen stilstaan, het verzwakken der beenderen, de energie van vleesch en spieren te sparen, om ze later weer in werking te doen treden. Wat schoone droom, zijn leven te kunnen staken om het eenige geslachten later weer te kunnen op vatten ! Doch waarom maar een droom ? had hij toen plot seling, zich zelf afgevraagd. Een nieuw idee bliksem de door zijn hoofd. Een levens-elixir?dat is nog niet uitgevonden, maar men kan het leven doen stilstaan, .waarom zou men het niet eindeloos kunnen verlengen zonder de veelgezochte eüxirs? Zou men niet kunnen leven en onsterfelijk zyn < niet onsterfelijk na den dood, wanneer de geest sedert lang uitgedoofd is, wanneer het lichaam zich in de oorspronkelijke atomen heeft opgelost, maar eenvoudig .... niet sterven ? Niet sterven, op de natuurlijkste wijs doordat men het leven beperkt, het voor een tijd tot rust brengt, zooals de Indische Fakirs doen. Vele reizi gers vertellen daarvan. De zaak werkt als een wonder, en zij is toch niets dan een eenvoudig procédé- van auto-hypnose. De Fakir brengt zich zelt in een hypnotischen, cataleptischen toestand. Vooraf bedekt hij de luchtpnp met de punt van zijn tong en verstopt beide neus gaten met proppen, en dan, iedere proef om te ademen onderdrukkend, brengt hij den bloeds. omloop, het hart en het leven, tot stilstand. Daarbij wordt hij stijf en bewegingloos als een doode. En als schijndood ook wordt hij in een goed gesloten doodkist gelegd en begraven, diep onder de oppervlakte der aarde; waar het woelige, bedrijvige leven niet meer doordringt, waar hem de ploeg van den landman niet meer stoort. In de duistere, zwijgende stilte der graven, rust hij nu maanden, jaren lang, zoolang totdat het den levende daarboven behaagt, hem in het rooskleurig licht te voorschijn te halen en den doodslaap van hem af te schudden. Wordt hij ge wekt en opent hij de oogen tot een nieuw leven, dan voelt hij zich frisscher, krachtiger dan ooit, voor hem is de tijd niet vervlogen, hij is niet ouder geworden; hij ontwaakt als iemand, die zich voor een uurtje nedergelegd heeft en zich na een verkwikkenüen slaap tot nieuwe daden gereed maakt. Hetgeen de Fakirs doen, zcu een ander dat ook niet kunnen uitvoeren'' Eu wanneer de cataleptische toestand in een goed gesloten kist, welke geen lucht doorlaat, jaren duren kan zon der de geringste verandering in de weefsels, ge beenten, hersens aan te brengen, waarom zou hij dan niet met behoorlijke voorzichtigheid tot tien tallen van jaren, tot eeuwen kunnen worden verlengd? Welk eene verlokkelijke gedachte! Men legt zich als iederen avond ter ruste en ontwaakt na honderd; na tweehonderd jaar, frisch, opgewekt, in den besten leeftijd, in een nieuwe, geheel nieuwe wereld. Is er voor den mensch iets meer inte ressants, meer aantrekkelijks, dan de wonderbare hoop, eene latere toekomst te hebben, ver over alle mensclielijke grenzen heen? En wanneer men, zoo in die nieuwe wereld, met nieuwe menschen en nieuwe ideën wedergeboren werd, met rijpe zinnen, volle levens-ervaring, wat kwam 't er dan op aan, na een poos dezelfde proef voor een eeuw oïwat later te herhalen, en steeds op nieuw te en wiut do iiualiteit. ?24 .... srf4: ?2r> T d4: T d4: 26 T d4: f3 27 L c4.' 27 T e-!:? ie2: 2s T cö:, T e8 on wint. 't lieste *\vas o. i. '27 L i'l. 27 .... L c4: 2S T c4: T es i'5 WUH ,-leeht wegens ^Üg-i,waardoor du kracht d i-r zwarte pionnen ge heel wordt gebroken. 2!» T t-3 Beter was 2(1 gi, e3 30 fe:j:, T e:i: 31 T I'l enz. '29 .... f-"> 30 T e3 K f7 31 c4 3-2 b5 33 K gl 34 f*4 35 K h2 K f6 a T <18 T dl f K eó K f- j: T f l 37 T f3 3S T c2 :!S K g3 was niets be ter wegens T gl f 39 K hi, T g2 il) T c2, e3 en zwart wint. 38 .... K f4 3!» c 6 bcö: 40 bc6: T f2:-H De snelste eu elegant ste manier om te winnen. 41 T f2: e3 42 K gl K g3 Wil geeft o-p. Zwart. Dr. Tarrasdi. 17 P (15 d J. c"2: IS l' e7:f, l'('7'. r.l T ds :?;-, T d S: 20 l. 1,7 :, T b* 21 T el enz. IS p e7:t P t'7: l'.i L c2 L e<; 20 a3.' Tijdverik'.s. I:i nanmtr\dng'kwa.;i 2ii L dl, l' f5 ?/l ?.?;!. 20 .... K I's 21 1.4 .' L'il verzwakt de piofinen en maakt dat /.ij in 'I eind^j" l dt n v ij'ind gen\:inl,elilk ten prooi vullcil. 21 . '. . P 1'5 22 L i'i P (U lilRD' Sirapson's Wit. II. E. Bi'rd. f4 -. ' s OPENING. voorgüttournooi. Zwart. L. Van Vliet. l' 26 L (14 27 I) (14: as P e4! -2!» P m t !0 P h7:f s S) 10 11 12 13 ! l 15 16 17 1) VOi IS l il ?20 21 -)-> 23 24 25 (14 f3 P & L (13 0-0 K hl P f5 1) c-2 P c6: 1) <-2 edl: P 16 D b(> 0-0 (-6 T ds L d 7 L ('S P (17 L (14; T b-2: 1) b5 K f S K eS T f7 K ds 33 f4 ! Hier i* ^ecn kruid te^;en gewassen. In 't mid den- en eindspel ziet men lïird op zijn allerbest, 33 .... 1> e8 <? «l l: c5 dc5: P f5: e o]iening i^ door z\va irtrcdleliik behandel L (>2 P a4 H f d4: 55 T si ?t! 1) (14 !7 (16! deü: was ;s 'T ei T f <"2 P c 5 I) d7 i, ^ ge^d! K f S -p ^ T c.o. I) c-2 L (?:> " d:i: " (<I) i'2 i, b-> L d.{: ]) \l J' "' T 1)7 4-2 T l» l f P h3 m p j-:. /wart jreeft op. Een bijzonder interesaaiit spel.