Historisch Archief 1877-1940
No. 781
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
te vallen... er zit niets anders op, dan tot
morgen te wachten en dan bij de politie aangifte
te doen. Vrouw Schumann," zoo wendde hy
zich tot de oude huishoudster, je hebt immers
?een kamertje leeg, hy kan daar van nacht wel
liggen."
Vrouw Schumann verbleekte op dit bevel.
De vreemde onbekende man werd uit den
wagen gehaald en bewusteloos wellicht was hy
?dood voor dien nacht in het vertrekje onder
gebracht, waar hy op een bos stroo. uitgestrekt
?rustte .
Het was 11 uur. Door angst, maar ook door
nieuwsgierigheid gekweld en voortgedreven, stapte
de weduwe Schumann half gekleed uit het bed,
stak de lamp aan en kwam door de keuken in
de aangrenzende kamer, waarin de doode vreem
deling lag. Nog steeds zag zy den ouden man
uit den wagen halen en in het vertrek dragen,
waarby zijne handen en voeten zoo slap naar
beneden hingen als van een doode; toen was hij
zonder beweging of adem blijven liggen als een
stuk hout. Wie zou dan toch wel die arme man
wezen ? Is hy werkelijk dood, of slechts bewusteloos?
Zachtjes opende zy de kamerdeur. Een klamme,
koude tocht streek plotseling langs haar voor
hoofd. Zij huiverde. Krampachtig klemde zy
delamp vast in haar hand en bleef als vastgenageld
?aan den drempel staan. Zy liet het licht in de
duisternis rondgaan. Ja, daar lag hy, onbewegelyk
en stijf, en geel als een lyk. Een verschrikkelijk
gezicht! By de levendige verbeeldingskracht en
de ongewone spanning harer zenuwen werd zy
?een vreemde lyklucht gewaar.
Dat is onmogelijk!" dacht zy dat komt me
maar zoo voor, omdat ik bang ben!" en plot
seling werd zij door zulk een angst aangegrepen,
?dat zij het byna uitschreeuwde en vluchtte. Doch
zij verzamelde weer nieuwen inoed. De nieuws
gierigheid was weder ontwaakt. Zij plaatste de
lamp op een stoel naast de deur want men
?moest voorzichtig zyn. De gewaande zieke kon
toch wel een vermomde roover zy'n, die van plan
was haar te bedriegen, haar vervolgens het licht
uit de handen te slaan en haar in de duisternis
van den nacht te verworgen! Zij staarde scher
per naar binnen, maar de vreemdeling verroerde
?zich niet, en gaf geen teeken van leven. De ma
gere neus wierp een lange, misvormde schaduw
over zyn bleek gezicht, zoodat het' niet mogelyk
was, zijne gelaatstrekken te onderscheiden.
Of hij nog ademt?" dacht zij. Neen, hy
ademde niet, hij was koud; dus werkelijk dood...
er lag dus een lijk voor haar. Thans week de
vrees. De dooden vermoorden niet! Geen gevaar
dus.
Zy bevoelde zyn borst, om geheel van zijn
dood overtuigd te zijn. Toen zij met haar handen
daar zoo rondtastte, voelde zij onder zijn jas een
hard voorwerp. Door onuitsprekelijke nieuwsgie
righeid gedreven, stond zij een oogenblik in be
raad. Thans zette haar hand zich weder in be
weging, het harde voorwerp op de borst kwam haar
weder in dégedachte en kwelde haar met dub
bele macht. Zij wilde zich overtuigen en deed het
ook. Voorzichtig knoopte zy de jas van het lijk
los, het grove linnen hemd kwam daaronder te
voorschijn. Hare vingers raakten de koude borst
aan; nu een zeer lichte greep en uit een bin
nenzak trok haar hand een zware beurs te
voor?schijn. Metaal, een doffe klank van goud klonk
uit de beurs en daartusschen een ridselen als van
papier. Dat is geld !" dreunde het door haar hoofd,
.?goud en banknoten !" Verrassing, angst, hebzuch
tige hartstocht, eene gewaarwording, die zij
voorheen nooit gekend had, vervulden plotseling haar
binnenste, en daarop volgde een sterke verzoeking.
Hij had het immers niet meer noodig l was haar
eerste gedachte, en het bloed begon in haar sla
pen hevig te kloppen. Snel knoopte zij de jas
weder dicht, greep de lamp, ijlde, over het geheele
Schaakspel.
3de Jaargang. 12 Juni 1892.
Redacteur RDD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hul,
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
Eindspel van Era. Lasker, (eerste publicatie).
No. 140 Zwart 3 stukken.
A
l P 1)5
2
iïL
abc d e f g h
Wit (2 stukken) speelt en wint.
'''in/i. In pruM.lo',) i.-, een /wart p.nird o}>< ;r, uit
COKRESPONDENTIEWEDSTIUJD.
(Adres: Mrtnti.rkadc -Ï3, Ain*te,fda»i}.
Elfde zet van Wit.
1} C I)
al D K-4:!Pe2i;-3
l' f. 'Ml TL e:J 0-0
0-0-0 c5 j cd5
lichaam bevend, het verschrikkelyk vertrek uit
ea sloeg de deur achter zich dicht. In de keuken
verstopte zij den buidel in de asch onder den
haard, sloop haar kamer binnen, blies het licht
uit en legde zich te bed. Maar hare aandoening
was te groot, de duisternis maakte haar be
vreesd ; steeds zweefde haar het matgele gelaat
van den ouden vreemdeling voor oogen, de voor
uitstekende neus met de lange zwarte schaduw
over het gezicht. In zweet badende, door angst
overweldigd, zocht zij vergeefs den slaap. Weder
stond zy op en stak weer licht aan.
Onophoudely'k duurde de stryd in haar binnenste voort:
zou zij den buit weder op zyn plaats brengen of
niet ? Terug er mee, breng het terug!" beval
een stem in haar binnenste, Terugbrengen, naar
hem ?" [Deze gedachte was verschrikkelijk. Ik
zal tot morgen wachten .... dan geef ik het terug;
thans, in den nacht, voor de tweede maal naar
hem, neen, dat om alles ter wereld niet!"
Maar de afschuwelijkste schrikbeelden martelden
zonder oponthoud haar opgewonden geest. Den
volgenden morgen kwam de commissie van het
gerecht aan, en bleef alleen in de kamer.
Typhus....", zeide de dokter, alle
kenteekenen wijzen daarop."
Men knoopte de jas van het lijk los, om naar
mogelyke papieren te zoeken. In de voering van
de jas vond men een notitieboekje. Het bestond
uit weinige bladen, beschreven en vuil. De amb
tenaar bladerde erin. Plotseling stond hy versteld,
zijn oog nam eene vragende uitdrukking aan en
bleef op den doode in de oude vervallen kleede
ren rusten. Hierop schudde hij bedenkelijk het
hoofd en wenkte vol beteekenis den dokter.
Wat zegt u daarvan, dokter? Deze bedelaar
heeft vier duizend dollars bij zich !"
Onmogelijk! wat u zegt!" sprak de dokter
ongeloovig.
Het is werkelijk zoo.... hier heeft hy ze
opgeteekend; zeker was 't een zonderlinge gierig
aard; hy ziet er uit als een bedelaar, en draagt
goud onder zijn vodden."
De dokter keek in het boekje en vond er in
derdaad geheele rijen cijfers in staan, groote en
kleine bedragen, enkele rekeningen, datums en
ten slotte de som: 4000 dollars. Daarbij de op
merking: Mijn spaarpenningen".
Zonderling!" zeide hij verbaasd. Toen men
echter de kleederen van den overledene nader
onderzocht, was er van geld geen spoor te vinden.
Nu werden al de getuigen van het voorval van
den vorigen dag geroepen, om verhoord te wor
den. Overal werd naar het verdwenen geld ge
zocht te vergeefs, niemand kon opheldering
geven-, niemand wist ervan. Ook de oude huis
houdster was verschenen, eene bleeke vrouw, die
ten gevolge van den slapeloos doorgebrachten
nacht en den uitgestanen angst er geheel ont
daan uitzag. Maar ook zij had niets te verraden,
zij wist niets want zij kon zich beheerschen:
Ik? God beware me! Ik weet volstrekt niets,
volstrekt niets . ik ben geen stap bij hem
gewees^. Waarom dan ook, in den nacht en
daarbij nog bij een doode! Ik zou waanzinnig
geworden zijn van angst! En een doode aanra
ken! Daarvoor beware mij God!"
Het verhoor der getuigen bleef dus vruchteloos.
Glimlachend trad de beambte op den dokter toe
en zeide: Ja, dokter, zoo wordt men door een
boekje nieuwsgierig gemaakt en misleid en zoekt
dan vergeefs goud in de vodden van een bedelaar.
God weet, waar hij dat boekje wel vandaan gehaald
kan hebben! Gevonden of gestolen!"
Men keerde naar het lijk in de kamer terug.
Door de half geopende deur drongen
de-nieuwsgierfgen achter de commissie naar binnen. De
overledene lag uitgestrekt op het strooleger; zijn
geel gelaat met den grijzen baard en de spook
achtig geopende oogen zag er thans bijzonder
leelijk uit. Vooraan onder de nieuwsgierigen
J/. G., te R. De partijen van den lieer (1. wor
den roort(je~t'tt niet door andere ccmtni/eti. Efontueele
voor- of nadeelen in de positie blijven duti bestaan.
Wij ontvingen weder geen zetten van den heer
C., te Arnhem. De volgende week hopen we ze
te kunnen publiceeren, evenals den ontbrekenden
zet in E G In deze partij kon de lieer Faber niet
antwoorden tengevolge van de hierboven herstelde
vergissing van zijn tegenpartij.
H. J. d. H.
CORRESPONDENTIE.
H. J. de B. te A. ut' ik te U. uioa doe ia nog
onzeker. Hoeveel leden telt de A. S. op't oogenblik1/
UIT DE SCHAAKWERELD.
^Maandag 13 Juni a.s. zal een der leden van de
Amsterdamsehe Schaakclub iCaféWiederho'.t, Dainrak,
alhier) eenige simultaan partijen spelen. H.U.
Schaakliefhebbery, riu't-lt'dt'i/ r,in cl"/'.-*. Worden nitgenoodigd,
deze scance brj te "wonen. 1\Yaarsciiijnhjk zullen ook
eenige introdacés daaraan kunnen deelnemen. Hun
die hiertoe lust gevoelen, wordt verzocht, uiterlijk te
halt negeu in 't lokaal aanwezig te zijn. liet Bestuur.
E
14
4
5
6
7 L
8 D h5fD
',) L (13
10 K hl
0-0
dl D bof'D
fl L a3
I) h3
cl
0-0
0-0
cd4:'L f7:f!Pblu3 Pu5f3
'
i!;
<>3 I)
1)3
c2
f2:
D
D
P
ct:
fl :
e 7
L dS:
l'bl (12
(13 D
0-0 11)
e3 | D
(13: K
L
Pf3d4:D e3 L b l
10e Zet. van Zwart in E O:
Nauwkeurige notatie blijft
allen deelnemers dringend aanbevolen.
G. J. T., t< H. Bij gelegenheid hopen \\ijuhet
gevraagde per brief mee te deelen. In de#e rubriek
is daarvoor geen plaats.
De Amerikaansche Champiüiishipniatch eindigde, l
)n 't Londeiischo voorgitïtonrnooi behaalde J.pe Vn
eersten prij^, rvtoliard J B1 dm tweeden, De o\'TJgo
'2. prijken \allen waarschijnlijk 31 a^ i i Y a) en Lom.tii
ten deel. De redacteur is de t enige >iic aan dr.
A!derr:oii .\ l) verloor, deze nedcrhiag kootte hem den
tweeden prijs.
GIUOCO IMAM)
uit 't thans in g~ar,K zijnde voorgifttournooi
te Utrecht.
Wit.
X. X.
l e-i e5
2 l» f» I* !?<>
« I, «-4 J, «-5
t <i:$ de
5 0-0
Zwart.
Dr. I'raiige.
t I- 'uuter de rochadc
zoohing mogelijk uit te
stellen'.
,-).... P n;
G h:!.'
Dit verzwakt
onnoodig den K.-vleugel. U L ei
stond de oude huishoudster. In hare aandoening
beschouwde zij den doode nu nader en dacht te
rug aan den afgeloopen nacht. Eindelijk kwam
plotseling eene herinnering in hare gedachte op,
zij begint te sidderen. Als zij nu zoo de gelaat
strekken van den overledene in het daglicht be
schouwt, roept zij plotseling uit: Dat is Schu
mann!"
Alle blikken worden veïrrast op de vrouw ge
richt, als zy daar zoo geheel ontzet blyft staan.
En thans, hoewel ook met moeite, had ook de
oude molenaar hem herkend. Geen twy'fel, hij was
't, de vechtersbaas en dronkaard van vroeger, de
gewezen machinist Schumann, die zijne vrouw
ontvluchtte en haar met drie kinderen in ellende
en nojd alleen achterliet, en nu na twintig jaren
weder terugkeerde. Men had hem al lang voor
dood gehouden; ook de kinderen leefden niet
meer, en zijne vrouw woonde sedert dien tijd als
huishoudster op den molen.
De beambte teekende de onthulling in het
proces-verbaal op, en zich nu tot vrouw Schumann
wendend, zeide hij schertsend: Ziet u, vrouw
Schumann! Hier in dit boekje staat uwe erfenis
opgeteekend, die hij u naliet; maar God weet,
welk slecht mensen haar kan hebben zoek ge
maakt !''
Reeds wilde de vrouw met de waarheid voor
den dag komen maar de schaamte hield haar
terug. Neen, neen den lykroof mocht zij nooit
en nimmer bekennen. Men zou haar met den
vinger nawijzen! Zij zette dus het bedrog voort.
Zy weende en vervloekte daarbij den onbekenden
dief, die haar het laatste ontstolen had!
Sedert den dag van de begrafenis van haar man
liep de oude huishoudster als versuft rond. De
gedachte, een dooie beroofd te hebben, was ver
schrikkelijk. Met angst herinnerde zij zich dien
nacht, waarin zij geen oog kon toedoen en we
derom beweerde zij dan: Het was immers
toch mijn eigendom van mij was het! Maar
hoewel zij ook hare schuld verschoonde, de af
schuw voor dat geld wilde maar niet van haar
wijken. Zij vreesde de vuile beurs aan te raken,
en toen zij toch eenmaal het geld vóór zich op
de tafel uitschudde, hetgeen natuurlijk alleen bij
gesloten deuren geschiedde, toen zij de vreemde
goudstukken, de groote onbekende banknoten met
het portret van een vreemden, onbekenden heer
beschouwde, toen zij den rykdom zag, die haar
en toch niet haar eigendom was, toen vervloekte
zij zich zelf.
Wat had zij aan dit vermogen, daar zij het
toch niet genieten kon, niet genieten mocht!?
Dadelijk zou zij gevaar loopen, dat alles aan het
licht kwam. Men zou zich alles herinneren, het
vergeefsch verhoor, haar aanhoudend liegen en zou
zeggen: Diefegge!" Hier was niet meer de ver
ontschuldiging mogelijk, dat zij het geld alleen
daarom zich had toegeëigend, omdat het van
rechtswege haar eigendom was, haar wettig be
hoorde als de rechtmatige erfgename van haar
overleden echtgenoot. Want toen zij den onbe
kenden landlooper bestal, wist zij immers vol
strekt niet, dat zij daarmede haar eigen erfenis
in bezit nam. Xiernand zou haar gelooven, nie
mand hare handelwijze goedkeuren, tot aan
haar dood zou men haar immers de diefegge"
noemen. Vervloekt die ongelukkige nacht, die
haar tot diefegge gemaakt had! Zij had den moed
niet, het geld aan te raken, ja, ook slechts een
enkel stuk ervan te wisselen, uit vrees, dat het
gerecht er iets van zou kunnen vernemen. Bij
het slechte geweten en de gedachte, dat zij een
diefegge was, had zich al spoedig ook de vrees
voor eene mogelijke strafrechterlijke vervolging
en de gevangenis voorgedaan. Xaar lichaam en
geest gebroken, jammerde zij voortdurend; sloeg
zich tegen het voorhoofd, wanneer zij ineengehurkt
bij haar bed zat, en meende toch weder, dat zij
of c3 was de natuurlijke 14 P 1'4: P f4 :
voortzetting. j;, J) (?;} 1,5;
O . . . . P C? Dit maakt aan allen
7 L e3 L 1)6 verderen weerstand een
8 L b<>: einde.
Een doellooze zet. T c.'j 1(5 (leut d('5 :
moest geschieden. 17 T ad l lig1! :
8 .... abC: is D b:{ T h:S:
9 P »2 l'.>Lf7:f K e7
Dergelijke manoeuvres, '20 f3 ttfj
voor 't spul behoorlijk **L T (17 "h 1) (17*
ontwikkeld i.s, leiden ^e- *> p 0-i <r«>?
?\voonliik ten verdervo. "" " "~~"
11 P e2 P h5
12 (14 I) cS!
Xu dreigt L h:! :
13 g4 P li f4
WEEXEK l'AKTU.
Wit. Zwart.
E. M. Jackson, 11. J. Loman,
(St. George's) Club. (City Club).
l C'4 O*> spe! Voort ti- zetten, 2o.
om eveiit. tj te kunnen
spelen en ten slotte om
l'-' !' eo te vet hinderen.
'' aarop zou volgen l' t'!
l'i D ('l L c3: 11 L c:',:
T l,:! : , z
12 P [l f5
13 c:i
l-i l' gt: dan tg l: H
L e
du
P 1(5
P (?(>
L gl
S l' «
3 fl
4 P 13
5 L cl
(5 (13
7 L !»?">
Dooi l'>l;u'kl*urne ui ecu
niaeh'.ehpartij tegen
Steinitz gespeeld.
7 .... 0-0
s L c(>: lic(5:
i) 1V5: (Icö;
10 I) e2 T i.S
11 P dl P h5
.Met 't drieledig Joel l
orn, indi1 'ii 121. e;
volgen, met T fl
l' ej:. I.) hlï13 K dl,
u:'< en/.
13 .... L f2:t
11 K 12 fel:
10 del: I) b4f
!G K irl! L 1'3:
-rs T re
overige kan men
/ich denken.
onschuldig was en alleen het noodlot haar dat
alles aangé*daan had. Het was een fijn, taai weef
sel, waarin hare oude ziel zich verwarde, zonder
er raad voor te kunnen vinden.
Hoe langer het geld ongebruikt en onvermin
derd in haar huis lag, des te smartelyker. werd
het haar om het hart. Dit juist martelde haar
langzaam ten grave n knaagde aan hare ziel.
Zy kon den ry'kdom niet genieten, en hoewel het
metaal goed, en ook de papieren echt waren,
moesten zij toch maar blyven liggen,
gelijkspeelmunten, wellicht jaren lang, tot aan haar dood.
Dan zal wellicht een geheel onbekende zich haar
geld toeëigenen, dit volgens zijn wil besteden,
verzwelgen, verbrassen, terwyl zy, de ongeluk
kige rechtmatige erfgename, als eene bedelvrouw
moet wegkwijnen, bij een armoedig voedsel, zon
der zich ook slechts de geringste verkwikking te
mogen vergunnen.
Dit bewustzijn doorwoelde haar geest, het
wilde, overprikkelde egoïsme, dat nog bovendien
door de angst gevoed werd, dat deze ellendige
vreemde toekomstige erfgenaam, haar misschien
by nacht door een venster of het sleutelgat be
schouwde en bewaakte, tot dat het met haar ge
daan zou zijn, had haar in weinige maanden ge
broken en van het verstand beroofd. In de donkere
nachten op haar bed zittend, drukte de ry'ke
bedelvrouw het hoofd in de handen, bad en weende
en fluisterde zich zelf dan toe:
Ha! daar loert hy hy beloert my!"
Eens vond men haar dood in haar kamertje.
VOOR DAMES.
Tegen den sleep. lentoonstélling
van vrouwenarbeid te Chicago.
De Italiaansclie keuken.
Te Berlijn is door een drietal dames eene ver
gadering in een schoollokaal belegd tegen
den sleep. Juist was er in het lokaal eene repe
titie van eene zaugvereeniging gehouden, en
eenigen van de zangeressen, de meeste met slee
pen,?waren uit nieuwsgierigheid gebleven. Hierby
voegden zich eenige dames, die uit plaa^zucht
met lange protestsleepen kwamen binnenruischen,
zoodat net aantal voorstandsters van den sleep
feitelijk grooter was dan dat der afschafsters. Toch
kwam het niet tot een levendig debat. Toen het
comité, drie dames met brillen, zonder sleepen,
had plaats genomen, las Frau Dr. Feder-Schubert
een verhandeling voor over de historische wor
ding van den sleep, sinds Jesaja tot op heden. De
vermelding, dat Maria de Medicis een sleep van
vijftien el droeg, lokte van de zijde der
sieepdraagsters een zacht gemompel van verrukking
uit. Xa Erau Dr. Feder spraken nog verschei
dene andere dames en heeren; ook vele gedich.
ten werden voorgelezen. Een heer wilde alle
sleepen aftrappen; eene dame wilde een
doktersbond tegen den sleep oprichten; een heer wilde
dat alle eeren zich zouden verbinden, geen dame
die een sleep droeg den arm aan te bieden; een
jong inensck stelde voor, dat men een geestig
blijspeldichter zou opdragen, er eene comedie
tegen te schrijven; eindelijk stelde eene der ge
brilde dames van het comitévoor, de politie in
den arm te nemen. De elegante
toehoordtressen glimlachten; een heer stelde teil slotte stem
ming voor, twintig handen verhieven zich voor",
een half dozijn ,,tegen'', de overige dames glim
lachten nogmaals, namen met de band den sleep
op en ruitchten heen.
* *
*
Als een echt nationaal denkbeeld voor Amerika,
waar de vrouw in haar strijd om vrijheid en po
sitie reeds zulke groote vorderingen heeft gemaakt,
heeft men op de tentoonstelling te Chicago eene
eigen tentoonstelling van vrouwenarbeid willen
organiseerere. Het denkbeeld heeft tegenkanting
gevonden bij het hoofdbestuur, maar toen de
vrou5 K fl s')
6 ff3
Een verouderde voort
zetting, 't Beste IM G i' e3,
L g7 .7 d-i, l' e7 S l' f3,
LI iiü'J hl. hC 10 K gl
enz.
6 . . . . f«tf:
7 K -j2 J, do
8 röL eó;
<) 1) cl D dl
10 L 17:f K 17:
11 P f3
't..Haiulbue-h'? laat hier
zwart D dj spelen en acht
de positie in wit's voor
deel. \Vi' ^ vertrouwen op
deze autoriteit moet dus
wel eeiug-.zins geschokt
zijn. te' :i hij 't bericht
ontving dat zwart, in
plaats van D d.~>. liever
mat in l!' (.'; zetten aan
kondigde.
11 ....
12 K h3:
13 K
01
14 K 13:
15 (13
1(5 K S2
17 K r i
18 L c3I
19 T Ir2:
20 K cl:
21 T c2
22 K 12
23 Kei
24 T el
25 K e2
2(5 K .11
27 T el
2s T e2
2!) K cl
/ct
L Ii3f!!
Si t
SÏ3:t
P f
D 4t
gli2:t
L g3
L el:
1) f 3f
I) c3:f
1> cl t
D f4 f
T g8
T si f
T g-21
D flf
1) f2
D c2:t
1) of T
mat.
Silllp^e
'rgifttournooi (eerste klasse onderling).
o. o o
LOOPEix «iAMIHET,
gespeeld in den door de .Sc. .lolin's Globe uitge
schreven corruspoiidentiewedstrijil.
Wit. Zwart.
J. l', tebbins, 'i. l'llommede,
Xew-Vork. Chicago.
l t'4 e5 3 I.. o-l dS
2 « efl: l L (15: D blf
liird
JaM;oi;ivt
.Ion es
Lee
I,oma:;
,M ulier
Itollaiid
Teiclmta::
Van Vlie
- '.: 10001 l l
'?, -i r,'o i i nr
O O O O ('l O O O
l
O II l O
D i i y,
(10 l
O
H aal M1 u; mie verhindert, ons een tableau van den
geheeieii \\.-d-irijd te geven; dii zou twee kolommen
Anist, Schaakclub, CaféWiederholt, Damrak,
Speelavond Maandag 8?12, contributie f 3.