Historisch Archief 1877-1940
No. 785
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
stierenfokker voor de correos, is echter te oud
om de zee over te steken. Hij zal dus op l Mei
'1893 op het bepaalde uur te Madrid op een
?electrischen knop drukken en terstond zullen
zich in Jackson-Park de machines in beweging
zetten.
Een nieuwe vereeniging te Parijs in het genre
der Félibres der Zuidelijken, is die der Rosati,
de Noordelijken. De naam is ontleend aan eene
vereeniging, in 1775 door eeltige jongelieden te
Arras gesticht, eene soort van landelijke academie,
?onder den invloed van J. J. Rousseau's idylli
sche schilderingen. Robespierre behoorde er toe
en -ook Louis Carnot, die destijds te Arras in
garnizoen lag. Zelfs zou de voornaam Sadi (die
van den l'erzischen rozendichter) op die wijze
in de familie gekomen zijn.
President der Rosati is thans de schilder
OaTolus Duran, geboortig uit Rijssel; eigenlijk heet
lüj Charles Durand. Eens in 't jaar wordt er
een pelgrimstocht naar Fontenay-aux-Roses on
dernomen, evenals de Félibres naar Sceaux gaan.
De poëet en secretaris van het gezelschap is
Emile Element.
De wenschelijkheid om hare plannen en den
klieelden in zeer ruimen kring bekend te maken,
?en daardoor de natie in de gelegenheid te stellen
er zich. een oordeel over te vormen, heeft de
Zuiderzee-Vereeniging geleid tot het besluit om
eene Vulksuitgave het licht te doen zien, die voor
-zeer geringen prijs voor ieder verkrijgbaar wordt
gesteld. Dit technisch overzicht van het vraag
stuk van prof. J. M. Telders, de oeconomische
beschouwingen van het bestuur, en eene groote
kaart van Nederland, waarop de afsluiting met
de verschillende bedijkingen en polders in kleuren
:/.ija gedrukt, kan worden verkregen door ieder,
die daartoe dertig cents of zes blauwe postzegels
voor elk exemplaar aan de tiriua E. 3. Brul te
Leiden, doet toekomen.
Het Plan van afsluiting en droogmdking der
Zuiderzee, opgemaakt door de
Zuiderzee-VereeTiiging, in groote trekken wee. gegeven door A.
A. Beekman, schrijver van «Nederland als Pol
derman," is bij "W. J. Thipme & Cie. teZutphen
?verschenen.
Van George Kennan's Leven en Lijden der Bal
lingen in Siberië(vertaling van mej. F. J. Uildriks)
.zijn bij den uitgever H. D. Tjeenk Willink te
Haarlem de '21ste en 22ste aflevering verschonen.
De inhoud blijft in hooge mate boeiend en be
langwekkend en de illustraties zijn uitmuntend.
Bij den uitgever A. W. Sijthoff te Leiden
verschenen weder eenige afleveringen van hot
"welbekende en zeer geliefde Boek der Uitvin
dingen, Airüiachten en Fabrieken. De bewerker
van den tekst heeft zich veel moete gegeven om
de wijzigingen aan te brengen, die liet boek op
de hoogte brengen van den tijd, en hij is hierin
goed geslaagd. De illustratiën behooren echter
noch tot de fraaiste, noch tot nieuwste. Wij
zouden hier niet afzonderlijk melding van maken,
;ils de uitgever niet op zijn prospectus van een
geïllustreerd prachtwerk" sprak.
Eicien Haard voor Juni bevatte o. a. het slot
van den roman van Louise U. U. Aleide Ploegers;
De Burgcmeestersche. door M. W. Maclaine Pont:
Onze Koningin te Berlijn en te Potsdum (mot
illustraties); Grotesken (met illustraties): De
schoolmeester, door H. Bertrand; Egypte in
Europa, door Mr. (i. Keiler Jr. (met illustraties
door E. lloynck van Papendrecht): De Hindoe
tempels te Paranibanan (met illustraties) door
J. Groneman; Edwvrd Gneg, door .lulius'Köntgon
(met portret); Groote en kleine Willem, door
A. C.?L.; Electrisch licht en Gezondheid, door
dr. Ph. Kooperborg, De Koninginnen te Utrecht,
door M. lirinkgrevo; De K-minklijke
porceleinfnbriek te Berlijn (met illustraties) enz. en als
illustraties nog: Waterloo-herinneringev, naar
(i. Heiikes: Achter tralief, naar Léon Olivié;
De Lezer, naar Adriaan van Ostade, enz.
Schaakspel.
3Je Jaargang. x 10 Juli 1892.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill,
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
Zwart 3 stukken.
abcdei'gh
Wit (7 stukken) geeft in 3 zetten mat.
CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD.
(Adres: Alarnirkacle, 4:1, Amsterdam.)
13e Zet van Wit.
A B C 1) ' E P
l L dl L x3 Pc3c2 D d2 ') 15
-2 0-0 L e3 JD d2 T f lel ') 0-0-0
S L d5:Pc-3d5 II) iili.L d3 PalbG: f3
4 Tflel K d'2:P 1'7:D c4;L b'2
a Pg-3eA: h3 |Pg-51i7: g4 L e3
6 L <13 Taldl Taldl b6 D <-4
7 L e2 gh5:K f2 Pf3g5
S D c7:;Pa3c4 ab4:>L e5:
)
10
c3
)D
D c2:I) b4
a3 Talel L c2
Pa3b5
D f3:
Ii3
(14
P d2:
L bof
L <I3
PfSd4
NAASTE BUREN.
EecMu.
De lamp brandde helder. Het licht, niet. ge
dempt door kleurige ballons of kappen, ver
spreidde zich vol door de kamer en deed de netjes
op n lijn geschaarde stoelen, de in gelijke
plooien neervallende gordijnen, het stijve patroon
van het rijke behang scherp uitkomen.
Jacob Dorr zat aan de keurig opgeredderdc
tafel de courant in de hand het gelaat
strak, onbewogen een gelaat, dat geen bewe
ging keilde, streng, meedoogenloos.
Maria Dorr zat tegenover hem vóór het thee
blad en werkte aan een haiidwerkje.
Haar trekken waren regelmatig, het ovaal van
haar gelaat was onberispelijk, maar in oogen eu
mond was geen leven, geen liefde, geen warmte.
Het theewater zoug niet; het kookte, zooals het
behoorde te koken.
Nu staakte zij den arbeid en lei haar work
neer, naast het theeblad.
Dan schikte zij twee kopjes en schonk thee,
alles in handige, nette bewegingen, zonder
gedruisch.
En, werktuigelijk, toen zij klaar was, lei hij de
courant neer en nam het kopje aan, dat zij hom
reikte.
Dat was zoo het gewone doen dat kwam
terug iederen avond, op hetzelfde uur, regelma
tig, zooals alles regelmatig bij hen terugkwam, in
steeds denzelfden cirkelgang, zouder achteruit
gang, zonder vooruitgang.
En terwijl zij hem het kopje aangaf sprak zij:
».Iacob, heb je al iets naders gehoord omtrent
onze buren V"
En hij antwoordde met minachting in zijn toon :
».la'. .... lüj is wel degelijk dezelfde van me
vrouw Van Aarden indertijd."
«Zoo? .... Een prettig hmshomlentje om naast
de deur te hebben '."
»Nu veel last zullen we niet van ze bob
ben, want je bent toch niet van plan hun eene
visite te brengen?"
?:Neen waarlijk niet!" zich hoog oprichtend
en haar werk hervattend, terwijl hij zijn courant
weer opnam.
Maar oen kwartier later lei hij het blad weer
vóór zich en sprak ongeduldig:
-Nu, het mag mooi boeten, dat pianogetokkol
hier naast, maar mij verveelt liet gruwelijk."
»Ja! eono eigenaardige gewoonte, inden don
keren te blijven zitten on niots uit. te voeren,dan
alleen maar onmogelijke muziek te spelen. Hij
treurt zeker nog over zijne verloren geliefde....
die mevrouw Van Aarden .... en zij, arm vrouwtje !
Nu, zij heeft recht genoeg tot treuren. Hot'is bot
ook mogelijk, dat zij bij hem is gebleven na die
geschiedenis!"
Zeker het gold."
Ja, dat zal wol .... toch ook laf. Ik geloof.
dat ik liever do straat schrobde. Hé! hoe
vroesolijk zoo nog samen hot gehoele lovon door
te moeten gaan !"
Maria huiverde bij die vreesolijke gedachte on
boog zich weer ovor haar werk - oon 'voi-k.
eentonig, stijf, mot harde kleuren, zich herha
lend in stoods dezelfde regelmatige volgorde.
Jacob Dorr stond op on haalde oen andere
courant Tooi! /aten zij weer tegenover elkan
der .... zich hoog voolende in hunne
oigongerechtigheid. Op hou was nooit iots te /eggen
geweest.... zou ook nooit iots te zoggen zijn:...
zij loofden zooals hot behoorde.
Ach! -? zij loofden niet; zij koudon vreugde
n:ich smart .... liefde noch modelijden .... /,ij
waren koude, ziellooze poppen ....
Links.
Hot schemerde in do kamer. Kon geheimzinnig
waas lag ovor tlo meubelen eu dood de gebogen
lijnen iiiéiismolten; hot rood dor gordijnen
on hot blauw van bot tapijt vlooiden samen in
óéno zelfde paarsgrijzo tint. Dooi' lier hoog
opgeschoven raam stroomde de zachte iienr van
vorsch gemaaid gras binnen.
Zij zat op oen laag stoeltje bij het raam, ver
12e Zet van Zwiti-t in A 2 : l' i/^'i en in A 7: L In.
J. IL, ie B., (1. l!., te A., en 11. r. ??:., t,- Z. Om
licht mogelijke vergisaiugen te voorkomen, moeten
we blijven aandringen op i-ullmliije nututit van zetien
met i'afirtlen en Torens.
lr. I'. O., te G. Noleer s.v.p. voortaan uwe zetten
op dezelfde wijze als op uwe laatste briefkaart. Wij
zullen ze dan in verkorte notatie overbrengen.
') Van den heer Bratidsma hebben wij geen ant
woord op J' e'itl't (E 11 en ij.'i (E ) ontvangen. We
Lopen zoo spoedig mogelijk de ombrekunde zetten in
dezi rubriek te publieeeren. De heereri W. H. v. d. M..
te A. en A. B. B., te L. ontvangen per briefkaart
bericht.
''} De ontbrekende zet in deze partij wordt in de
volgende rubriek opgenomen.
II. ,). d. H.
achterover leunend, de handen saanigevonwen in
den schoot.... en luisterde.
Zij luisterde naar de tonen, die hij der piano
onttooverde die het vertrek vulden met al hun
hoogstijgend gejuich, met al hun diepe smart.
De ruimte was vol weemoed zij ademde dien
in met iederen ademtocht haar oogen staarden
doelloos in den schemer haar gedachten
waren hij .... alleen hij. Hij was die weemoed,
hij die mengeling van vreugde en smart, hij, de
man dien zij zielslief had sedert zij hem leerde
kennen, hij, haar leven, haar afgod, haar bron
van idealen .... haar poëzie !
Toch, hoe dof klonk nu die muziek, hoe
somber, hoe smartelijk die dissonanten toch
had hij haar eenmaal diep gegriefd, haar hart doen
bloeden, toen hij een andere hoven haar had
gestold.
Nu gevoelde zij weer de oude, wonde, plek,
maar ze schrijnde nu niet moor, zooals toon.
Zij had de smart zien aankomen, machte
loos lijdende, het moest om hom, haren afgod.
Zij had dien smaad geduld .... zij had het ge
hoord hoe zijn naam on die van de ander in
minachtend glimlachen werden saamgekoppeld.
Maar nooit was haar liefde verflauwd zij
wachtte op zijn terugkeer, want hij zou terug
komen tot haar .... zij wist het.
Kn hij kwam terug.... gebroken, vernederd,
verlaagd in eigen oogen .... niet in de hare.
Zij troostte hom, zij sprak hem moed in, zij
hief hem weer op .... hoog .... hoog, totdat hij
weer ver boven haar stond ....
Hoor! die juichtonon . . . . vol en krachtig!
Toen werd hij weer haar steun, haar rots ....
en zij klemde zich aan hom vast vol nieuw ver
trouwen.
Zij had geleden, zij had gewoond door hom,
zij had geleefd .... ja, zij loefde in hem en in
haar leven was poëzie.
Hot laatste accoord zweefde nog om hom, zich
langzaam oplossende in het luchtruim, toon hij,
opstaande, tot haar ging on naast haar neer
knielde.
Hij lei den arm om haar loost on zij leunde
tegen hom aan.... Zij waren gelukkig!
M. W.
01' DE KOORD.
lïovon oj) don heuvel te Montmartro. aan don
voet van de basiliek van hot Heilige Hart,
achteraan, ziet men oen planken gebouwtje, vijf
tien a twintig motors lang, van rotte, loshan
gende planken. Op do deur oen stuk bord
papier, waarop door don regen afgeweekt, deze
woorden:
(trand (iymnase de la liutte-Montmartre.
Kntróo "25 centimes.
(Men betaalt vóór liet binnenkomen.)
Ik stootte do deur open, die mot loeren riem
pjes aan do kozijnen hing.
Ah ! bent u er dan toch ! riep oen stem,
l' houdt eindelijk woord, (lat is gelukkig!
Ik 'de' het hoofd op. en, in bet half duister
van do schuur, verlicht door oen venster met
morsiiio ruiten, onderscheidde ik, op oen ijzer
draad, door twee Xv°rmigo stutten gespannen
gehouden, oon buigzaam vrouwenlichaam. Haar
vormen zijn tegelijk slank on vol: oon tricot,
vroeger roso. doet ze goed uitkomen. Op do
heupen oon kort ruim zwembroekje van zwart
Huwooi.
Hot is do koorddauseres ('lara Jacksou; eenige
successen in de provincie eu iu den vreemde
hebben haar onder do aandacht gebracht ; zij
vertrekt binnen drie weken naar Hamburg, waar
/ij een goed engagement voor den zomer hooft
gevonden: in afwachting hiervan rust zij hier uit,
bij haar moeder, die \roeger paanlrijdstor was,
on thans lam is. Zij hooft, een tiental jaren
geleden, haar vader, Jackson. verloren, oen
Kngelschen clown, die furore maakte als olastioke
man. Men xal haar den volgenden winter te Parijs
zien.
Ik ht-ehouw ('lara: op do koord, zoo dik als
oen pink. on gevormd uit dunne gevlochten draden,
moet ophouden, niet door gebrek aan levensvatbaar
heid, maar doordat liet in det/ bond worde opgenomen."
Tschigorin maakt in zijn scliaaknibriek der ..Xowoje
"\Vremja" van '23 Mei jl. bekend, dat hi?j van
Anierika.inschc zijde is uitgenoodigd tot een tweede
kabelm;Uch niet tSteinitz eu dat hij die uitnoodiging heeft
aangenomen De eene parlij zal zijn een
Evansgambiet, uitgaande van de stelling, ontstaan na 5 cl-ï,
L a5 i! O C. 1) iu. Steinitz behoudt zich voor, op 7 dl
naar vrije veikiezim; te antwoorden. De tweede zal
zijn een T\veepaardenspol in de nahand. met l' P h3,
maar Steinitz zal op den Ssten zet de keu < hebben
tnsschen L o2 en L fl.?l.'izet hoog tets 1000 dol
lars, l'e match zal een aanvang nemen, zoodra dit
| bedrag voor beide partijen volteekend is.
Uit 't verslag van den Xed ?rlandscheu Schaakbond
ontleenen wij nog 't volgende :
Uuiten den lïond breidde het schaakweken in Ne
derland zich in J801 zeer uit. Het KYc.Wn/ f/f
.-lm&t?rd<uniner met zijne schomie aehaaknibnek schreel'
prob]eem-oplo.ssiugswe(].stnjden ui eti een curres
pondentieschaakwedstrijd, die thans druk aan den gang
is. Voor een groot deel door den invloed do/er ru
briek zijn nieuwe schaak ve reen igingt n opgericht te
Alkmaar, Arnhem, Jireila, den ll.iMer en X\vi>l]r.
Ons lid, de heer Lonum, lieeft du^ wel voldoening i
van zijn ijverig vlerken. j
Eveuzoo werd door den invloed van d:^ schaalt- |
rubriek in (Je AmmlfXtxf in Hen ILia^ eene nieuwe |
club opgericht, naar liet schijnt uit leden, \vien liet j
's (ïraveiihuagsrh < ienootsciiap J). ].)." ie duur was.
Het Vereeui^d Am^t.erda\usrh Sv'liaivk^enootsvliap
en liet '-s Griivunhiia^M-h S(diaaH^e;iool>i.-liap J>. D."
zetten hunne ,. L'ermdieke ^\I ;di.'deeli rt^<ju'' v o'.\n
Sedert J[aart J8!)2 heel't ook X,:i<-t-!,,ilflxrh.- S^irt
eene ^chaakrubriuk geopend, ond -r redactie van
onzen Vice-Tresident I>r. A. J. A ri'au^e.
\\ ij mogen ons dus wel verheugen in eene zicht
bare toename van belangstelling iu het schaken in !
ons vaderen*L j
Moge een volgend jaar een verlag van een luvons- !
jaar van den Xederiandsehen Schaakbond niet, als j
uu, bij wij/e van e:\1vaatje., maar al^ natuurH]k on- ]
derdeel bevatten een overzicht van hei schaak\vezen i
i u Nederland. j
Allüschaikwezen in Nederland luiten den lïond j
Zl'KERTORT's OPKNING,
hampionihiptournoei van
gcnce te Parijs.
Wit. Zwart.
Siuenfeld. Janowski.
briliantste partij op 't
't Cató de la R
l P f ;i
2 <it
\ L e-2
:> (-:J:
Een bete
Hng LOud b
eu U 'I.
i P eer
2 (10
-t 0<)
ontwikkeLb'2,P bd2
1-2 L d-2
11 K liS
1-2 M
1J5 :i
U D «i
ló 1) hti
:> p f
G T bS
7 L do
S P e4
;> o-o
O I) bS
7 I' bil
s P n
'.t l' g:l
10 L d:!;
Heler '.vas 10 P gl,
L -..J: 11 P gc2: eu 12 1'3.
10 f5!
11 a3
11 cl umi L bit 12
1. di>, I. d-J :t liJ l' d2:,
P ,i2', M K ?}?> -.v, fl!
enz.
14 bt
15 L v l
Dreigt P g:-): 17 ,
L (,<:):
1<> P f l 10 I) Ii.j
17 P gl!
Heter was 17 L ('2. ge
volgd door h;J en T «1.
Wii heeft de opening
bijz 'iider zwak gespeeld.
17 e5
IN f=?
IS D h4f
l!» P rf:
20 c4
21 ed3:
20 P -jtf:
21 f4!
'22 D d3
23 D f l
Sterker was 23 I' t-2
L e2 : 21 K e'i ; en/!.
stapt zij, met gekruiste armen, met kleine passen
voort. In het midden gekomen, blijft zij stil staan,
zinkt met het rechter been op de koord door, als
op de hurken zittend, terwijl zij het linker beea
laat hangen, doet dan hetzelfde met het linker
been, staat weer op en komt achterwaarts terug.
Gij ziet, zegt zij, ik oefen me. Gij komt
wat laat; ik heb daar straks de slappe koord al
doorgemaakt.
Met welk soort oefeningen?
Om lenig te maken, zooals nu; toen ben ik
balanceerend op den rug gaan liggen. Ik besluit
dat in de eirques met den toer met de duiven,
De toer met de duiven 'f
Ja. Terwijl ik mij weer in de hoogte werk,
laat men, op twintig passen afstand, duiven los.
Zij vliegen naar alle richtingen weg, dwarrelen
dan eenige oogenblikken boven het zand en strij
ken weder op neer; er komen er vier op mijn
armen neer, waar ik dan een boog mee vorm,
twee anderen op mijn schouders en de laatste
komt op mijn hoofd zitten.
Dat is allerliefst.
Och! ja, ik zeg niet, dat het geen effect
maakt, duiven zyn beesten, waar men veel van
houdt, dat trekt altijd het oog van het publiek;
maar, onder ons, niet waar? het is larie. De
slappe koord trouwens is het begin van de kunst.
Al wat daarop kan gedaan worden kunt u binnen
zes maanden ook doen.
Terwijl de stijve koord?....
O ! de stijve koord, daar zijn geen zes maan
den voor noodig om er op te kunnen werken
lot wel oji: goed werken, maar zes jaar. Men moet
heel jong er oj) zijn gebracht, een ksnd van het vak
zijn, zoo als ik. Ik was nog pas vijf jaar toen
mijn vader mij reeds begon te dresseeren. Alle
dagen een uur oefenen. Men gaat niet aanstonds
op do koord, dat begint j)as op zes of zeven.
jarigen leeftijd. En ik zie mijzelf nog dikwijls,
oon balancoorstok in de hand, oj> het kabeltouw,
nauwelijks oen halven meter boven don grond,
terwijl mijn vader, met een karwats in de hand,
het oog oj) mij hield.
Daarna gooide ik don balancoerstok weg; op
tienjarigen leeftijd was ik al zeor bedreven, en
als men mij aan hot publiek had willen voorstel
len, zou ik gold gemaakt hebben, nu! Maar mijn
vader wilde niet; dat was vorkoord. Hij verdiende
zooveel als hij wilde, hij had tijd om te wachten
on hij wilde een wonder van mij maken. Wan
neer hij niet gestorven was, zou dat wol gebeurd
zijn: hij zou mijn engagement zelf gesloten heb
bon, hij zou moe gegaan zijn naar de provincie,
naar hot buitenland, onverschillig waarheen. Met
hom had ik niots te vreezen. "Wanneer eene vrouw
een beschermer bij zich hooft, oen oud-gedicndft
in liet vak, op de hoogte van alle jaloezieën, een
die meewerkt, oou die op wacht staat, is zij vooraf
zeker van hot succes. Maar geheid alleen een
homlciilevci), mijnheer, oen gemeen leven !
???Is dat zoo erg?
- - Vroosolijk! (iij kunt u niet voorstellen, hoe
men elkander in do Kldorados. de Ellens, de
eatés-oouoorts, waar wij gewoonlijk werken, onder
artiston verfoeit! Als uw nummer boter gelukt
dan dat van uw buurman, is do huurman niet
tevreden. Zijn ijdelheid is er vandaag door ge
kwetst, morgen zal zijne beurs er onder lijden;
want alles wordt verspreid, dank zij do lieve ka
meraden, on de directeurs maken er gebruik van
om terstond uw prijs te verminderen. Maar de
ontevredenheid verandert in haat, wanneer het
oen concurrent goldt, oen persoon, die hetzelfde
kunststiik verricht, en wiens work met het uwe
overeenkomt, of er aan gelijk is. Ovor 't geheel
is hot publiek toegevender voor eono vrouw,
vooral wanneer zij jong on mooi is. In dat geval,
aarzelt do gekwetste kameraad niet; hij is tot
alles i\\ staat; bij begint, met u te belasteren, en,
eindigt met u te vermoorden, of hot scheelt niet veel,
tloe 700 ?
Het is niet moeiolijk. Ik zal u zeggen wat mij
zelf twee maal achtereen is overkomen. Ik was
sedert drie weken te X., in een cate-ooncert,
mijn touw was in do zaal gespannen boven de
o]ion passage die tussehon de fauteuils overblijft.
Ik begon niet mijn gewone oefeningen, daarna
23 fff4: d4: t? dan 30 D dl: f,
4 ef4' 4 T 'feSt D dl: 31 L b2 enz.
25Kd2' 25 ab4: SOTaS: 30 T aS:
26 ab4: 26De7 31 P pc2 31 T a2f
"7 K e" '>7 L b4-! 32 K dl 32 P d4:
''S cbï- ''s 1) b4' 33 D e3 33 T e2:
29 D d3' 29 T as? 34 P e2: 3t L
e2rjGoed gespeeld; 29?1' ^ it iroeft op.
Eindstelling uit de 7de matchpartij.
Zwart 11 stukken.
Lasker.
g
a b c d e f
Wit, 11 stukken.
Blackburne.
31 P b4: 31 P e3 :34 L a6: 34 T gl
32 T el 32 P <-4f! 35 jr3 3ó T jr2 f
33 L c4: 33 T el: en zwart wou.