N', 788 DE AMSTEKDAMMER A'. 1892. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Onder Redactie van J. DE KOO en JUSTUS VAN MAÜRIK Jr. Ieder nommer bevat een Plaat. Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124). Verschijnt eiken Zaterdagavond. Uitgevers: VAN HOLKEMA & WARENDORE, te Amsterdam, Singel bij de Vijzelstraat, 542. Zondag 31 Juli Abonnement per 3 maanden ?1.50, fr. p. post/" 1.65 Voor Indiëper jaar . . . mail 12. Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar . . . 0.12' Advertentiën van l?5 regels ?1.10, elke regel meer Reclames per regel 0.20 0.40 INHOUD: VAN VERRE EN VAN NABIJ. FEUIL LETON: Learoyd's verhaal, door Rudyard KipHng. Uit Utrecht. KUNST EN LETTE REN: Het tooneel te Amsterdam, door H. J. M. De toestand der muziek als scheppende kunst en de gevolgen voor de opera, door W. F. Thooft. (Slot). Aanteekeningen Schilderkunst, door V. Een boek van Geluk, III, door C. H. den Hertog. Mirza Schaffy en Bodenstedt. VA RIA. SCHAAKSPEL. WETENSCHAP: Geneeskundige en Hygiënische Mengelingen, door Dr. K. Voor Dames, door E-e. ALLER LEI. INGEZONDEN. RECLAMES. PEN- EN POTLOODKRASSEN. ADVER TENTIËN. Van verre en van naby Cleveland of Harrison; vrijhandel of be scherming ? dat is de groote vraag, waar door de aanstaande presidents-verkiezing in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika geheel wordt beheerscht. Twee jaren lang hebben de Amerikanen nu over de werking der protectionistische tarieven van de Mc. Kinley-wetten kunnen oordeelen; en in dien tijd hebben zij de ervaring kunnen opdoen, dat de zegeningen der bescherming, die bij de behandeling dier tariefwetten in het Con gres door de republikeinen breed werden uitgemeten, in de praktijk gebleken zijn niet zoo hél groot te wezen. In alle takken van nijverheid wordt, geklaagd over slapte en slechte zaken; en de meest beschermde in dustrieën klagen het hardst. In plaats dat de loonen verhoogd worden, zooals door de voorstanders van protectie werd voorgespie geld worden allerwegen de loonen verlaagd en reeds zijn werkstakingen in sommige streken daarvan het gevolg. De groote strike der werklieden van de Carnegie Company te Homestead, en de daarop gevolgde gebeurte nissen midden in de verkiezings-campagne zullen dan ook niet nalaten een nadeeligen invloed uit te oefenen op de kansen van den heer Harrison, den candidaat der republikeinsche protectionisten. Zooals bekend is, werd door de gedele geerden bij de eerste stemming de heer Har rison met groote meerderheid opnieuw tot candidaat voor het presidentschap geprocla meerd. Hoewel hij, zelfs bij zijne partijgenooten, niet bemind is, brachten toch alle Feuilleton. Learoyd's verhaal O» door RUDYARD KIPLING. Ver van de woningen van officieren die op inspecties gesteld zijn, ver van sergeants wier scherpe neus de pijp ruikt die in den slaaprok verstopt wordt, twee mijlen van het rumoer der kazerne, ligt »de Trap." Dit is een oude, droge plek, omringd door hoog gras en overschaduwd door een Indische vijg, wiens breede takken zich dicht ineenstrengelen. Hier had Ortheris in vroegere jaren zijn depot en menagerie; eigendommen, levend of dood, die hij niet veilig in de kazerne kon binnensmokkelen. Hier vond men Houdin-kuikens, fox-terriërs van on twijfelbaar goede afkomst en van meer dan twijfelachtig eigendomsrecht, want Ortheris was een gewikste strooper en de beste hon densteler van het regiment. Nooit keeren ze weder die lange, gezel lige avonden wanneer Ortheris, zacht flui tend, als een dokter de ronde deed tusschen zijn gevangenen op den bodem van den put, terwijl Learoyd op den rand zat, en zijn wijzen raad ten beste gaf over de manier om met honden om te gaan, en Mulvaney uit de takken van den overhangenden vijg met zijn reusachtige laarzen, zegenend boven ons hoofd zwaaide en allervermakelijkste verhalen deed, liefdeshistories, avonturen uit den oorlog, of allerlei dwaze ondervindingen in het leven opgedaan. Ortheris die eindelijk uw hartewensch vervuld hebt gekregen, en aangeland zijt 1) Mulvaney, Ortheris en Learoyd zijn drie soldatentypen, die gedurig in Kipling's verhalen voorko men, en met voorliefde door hem geteekend zijn. Mulvaney is een Ier, Ortheris een Londenaar, en Lcaroyd uit Yorkshire. republikeinen op hem hun stem uit Zijn eenige ernstige tegenstander, de heerBlaine, had zich door zijn dubbelzinnige houding onmogelijk gemaakt, met het gevolg dat hij slechts n vijfde der negenhonderd stemmen op zich vereenigde. Met dezen smadelijken val zal de politieke loopbaan van den oud staatssecretaris voor buitenlandsche zaken wel gesloten zijn. Zonder moeite werd de heer Cleveland tot tweeden candidaat gekozen. De machtige tegenstanders van dezen populairen staats man hadden wel geen middel onbeproefd gelaten, om zijn candidaatstelling te ver hinderen maar hunne pogingen leden schipbreuk. Cleveland's populariteit is zoo groot, dat de gedelegeerden wel met blind heid geslagen hadden moeten zijn, om ter wille van enkele drijvers, tegen den stroom op te willen roeien. Elke andere keuze, dan die van Cleveland, zou door de democraten beschouwd zijn geworden als een smaad der partij en haren besten vertegenwoordiger aangedaan. De candidaatskeuze in de Nationale Con ventie verliep overigens zeer kalm. Beide candidaten werden bij eerste stemming ge steld, en de pogingen door Hilliten en Blainitcn aangewend om tweespalt en ver warring onder de gedelegeerden teweeg te brengen, mochten niet baten. Op de gewone wijze werd den volke van de candidaats-benoeming medecleeling ge daan ; de keuze werd door beide partijen met geestdrift begroet. En vooral de een stemmigheid, die onder de gedelegeerden heerschte, scheen een zeer goeden indruk te maken. Hoewel het zeer moeilijk is nu reeds eenige berekening te maken over den vermoede!ijken uitslag der presidents-verkiezing, zijn er toch voorteekenen., die doen vermoeden, dat Cleve land's kansen ditmaal bijzonder gunstig staan. | Dat hij in 1888 viel, was alleen het gevolg van | verraad in den boezem van zijn eigen partij. Hoewel hij ongeveer !)§,ÜOO stemmen door het geheele land meer op zich ver eenigde dan Harrisou, leed hij de nederlaag door liet stemmen-geknutsel in den staat New-York, die nog altijd de beslissing aan brengt. Het is bekend dat die uitslag in New-York het gevolg was van de bestrijding der candidatuur-Cleveland door den vroe in »een winkeltje met opgezette vogels;" Learoyd die u thans bevindt in uwrookerig Noorden, omringd door het geraas van de Bradfordsche weefgetouwen ; Mulvaney vergrijsd, teerhartig, wijs als een Ulysses, in het zweet uws aanschijns werkzaam aan een spoorlijn in de binnenlanden oordeelt zelf of ik den goeden ouden tijd, de schoone dagen van weleer, in »de Trap," vergeten heb! # * * »0rtheris, die zich altijd verbeeldt meer te weten dan een ander, zegt dat het geen echte dam,e, maar een liplap was, Ik ontken niet dat de kleur van haar haar een beetje erg donker was. Maar... 't i.ras een dame. Ze reed immers in een rijtuig met een flink span paarden en haar haar was zoo vet van de pommade dat je er jezelf in spiegelen kondt; ze droeg een gouden ketting om den hals, en ringen aan de vingers; zijden en satijnen japonnen die een massa geld gekost moeten hebben, want het is geen goedkoop magazijn waar je zooveel van een patroon vindt, dat er genoeg voor haar is. Ze heette Mr*. Do Sussa, en de aanleiding tot onze kennisma king was de hond van onze kolonelsvrouw : Rip. Ik heb van mijn leven heel wat honden gezien, maar Rip was de schranderste foxterriër dien ik onder mijn oogen gekregen heb. Hij koji alles, die hond, behalve spreken, en als het een christenmensen geweest was, had de vrouw van den kolonel niet meer op hem gesteld kunnen zijn. Zij had kinderen, hoewel die in Engeland waren en Rip scheen al de lief koozingen te krijgen, waar een kind aanspraak op maken zou. Maar Rip was zoo'n beetje een zwerver; hij wist dikwijls te ontsnappen en op het erf rond te loopen alsof hij de kommandant was die inspectie kwam houden. Eens of' tweemaal kreeg hij van den kol'nel met de zweep, Rip gaf er niet om en bleef' rondpatrouille.eren, al kwispelend met zijn staart, geren gouverneur van dien staat, den tegenwoordigen senator Ben Hill. Hill, die tot de onverzoenlijkste vijanden van Cleveland behoort, was in 1888 candi daat voor de betrekking van gouverneur van den staat New-York, waarvoor de ver kiezing tegelijk met de presidentskeuze plaats had. Om hunnen candidaat tot gouverneur benoemd te krijgen, ontzagen de New-Yorker democraten zich niet, met de republikeinen een convenant aan te gaan, en op den heer Harrison te stemmen, in ruil voor republi keinsche stemmen op Hill. Doch de laatste is thans lid van den Se naat; een verkiezing voor gouverneur heeft dit jaar niet plaats; en dat maakt het waar schijnlijk dat Cleveland ook in den staat New-York ditmaal de overwinning zal be halen. Maar zelfs als dit niet het geval is, als in New-York de republikeinen de meerder heid behouden, dan nog heeft Cleveland meer kans om gekozen te worden dan in 188^. De staten Illinois en Wisconsin, die tot dusver steeds voor republikeirisch ge golden hebben, zijn lang niet tevreden over de houding der regeering in zake de schoolwetgeving. Reeds bij de herfst-verkiezingen voor het Congres in 1800 bleek dit; toen werden door Wisconsin, voor het eerst, de mocraten naar Washington afgevaardigd. En de democraten hebben er, in beide staten, goeden moed op, dat ook de presidentskeuze in hun geest zal uitvallen. Bovendien is Cleveland's populariteit, se dert zijn aftreding, steeds toegenomen niet alleen, maar ook hechter, intensiever ge worden. Zijn flinke, mannelijke houding, na hjt verlüteu- van het Witte Huis, heeft daartoe \eei bijgedragen. Zijn nederlaag heeft hij gedragen als een man van karak ter ; hij morde niet en maakte er vriend noch vijand een verwijt van. Alsof het de meest gewone zaak der wereld was, nam hij zijn praktijk weer op. Zijn populariteit is niet ontaard in ver eering van zijn persoon maar is gegrond op de beginselen, die hij belijdt. En daar onder behoort in de eerste plaats zijn fiere verklaring voor het vrijhandelsysteem. De redevoering, dezer dagen bij eeri meeting te New-York gehouden, is een geregelde oor logsverklaring aan het protectionisme en aan alsof hij heel de wereld om zich heen ver kondigen wou »met mij gaat het best; hoe maken jullie het:'" Maar nu liet de kol'nel, die eigenlijk niet met honden wist om te gaan, hem vast leggen. Een kranig beest was het, geen wonder dat die mevrouw, Mrs. de Sussa zin in hem kreeg. In een van de tien geboden staat: ->Gij zult niet begeeren uws naasten os, noch zijn ezel," maar van zijn terriër, staat er niets in, en misschien is dit de reden waarom Mrs. de Sussa Rip be geerde, ofschoon zij geregeld naar de kerk ging met haar man. die zooveel donkerder was, dat, had hij niet zoo'n mooie jas ge dragen, men hem een zwartje bad kunnen noemen en niet gelogen zou hebben. Nu, Rip lag dus vast, maar het dier werd er ziek van. De kolonelsvrouw stuurt een boodschap of' ik eens bij haar wil komen want de menschen weten dat ik verstand heb vrm honden en vraagt mij wat hem scheelt. »AVel." zeg ik, , hij is aan 't mopperen; hij verlangt naar zijn vrijheid en naar ge zelschap, net als wij ; wie weet of een paar ratten er niet wat leven in zouden brengen, 't Is wel ordinair, mevrouw/' zeg ik, »zoo'n rat, maar dat is zoo de natuur van een hond; en ook om wal rond te slenteren, en een anderen hond op te pikken, om er eens ferm mee te vechten, zooals een Christen mensen dat ook doet." Toen zei ze dat J/aar hond nooit vocht, en een Christenmensen evenmin. ^Waarvoor dient dan een soldaat," zeg ik, en probeer haar de tegenstrijdige eigen schappen van een hond uit te leggen, die, als een mensch er over nadenkt, al heel wonderlijk zijn. Want je kunt ze manieren loeren als een geboren meneer, zooclat ze geschikt zijn om in de eerste gezelschappen te verkeeren dan weer zitten ze katten na en laten zich in met allerlei straatrumoer, bijten ratten dood en vechten als duivels. De kolonelsyrouw zegt: »Hoor eens, Leade Mc. Kinley wetten. Nu de gevolgen der beschermende rechten zich, zooals te Home stead, nog vóór de verkiezing in hun vollen omvang openbaren, nu zullen velen, die in 1888 voor den republikeinschen candidaat gestemd hebben bevangen als zij waren door de schoone voorspiegelingen der pro tectionisten Cleveland's partij kiezen. En ten slotte hebben de democraten het groote voordeel, dat hun candidaat, door zijn onbesproken ambtelijk en politiek verleden, hun de gelegenheid geeft bij deze verkiezing offensief op te treden; terwijl de republi keinsche partij gedwongen is een verdedigende houding aan te nemen, nu hare beginselen de nederlaag leden in de toepassing, en bo vendien het optreden van haren candidaat, zelfs in de partij, lang niet algemeen wordt goedgekeurd. Onder deze omstandigheden ishetdusnitt zoo heel onwaarschijnlijk dat Harrison door de verkiezing zal gedwongen worden het Witte Huis te verlaten, en dat Grover Cle veland daar weder zijn intrek zal nemen. Herhaaldelijk is in den laatsten tijd de neutraliteit van Zwitserland ter sprake ge bracht, in verband met de triple alliantie. Het eerst geschiedde dit in een anonyme Italiaansche brochure (in Frankrijk houdt men, ondanks zijn tegenspraak, generaal Marcelli voor den schrijver). In dit geschriftje wordt den Helvetiërs voorgehouden, dat van alle Europeesche staten alleen Frankrijk hen bedreigt, en dat zij, voor die bedreiging, steun moeten zoeken bij den Midden-Europeeschen vredeboud. In eenige artikelen van de Fr f in/,? f n r f c r Zci/n;iy werd dit denkbeeld nader ontwikkeld. Het ligt on den weg van Zwitserlai.d zoo werd daarin betoogd ? zich aantctduitcn bij ket drievoudig verbond. Het klassieke land der vrijheid kan geen staatkunde volgen, die vriendschappelijk ge zind is voor Frankrijk, den bondgenoot van het Rusland, waar nog steeds barbaarschheid en willekeur heersenen, en waar de knoet de plaats van wetten inneemt. De eenige verstandige staatkunde van Zwitser land is zich te verbinden met Duitschland, een beschaafden staat, met beschaafde bondgenooten. De heer Hauscr, president van het Zwitsersch eedgenootschap, heeft gemeend op royd, dat ben ik niet met je eens, hoewel je in zekeren zin gelijk hebt. ik wou wel dat je nu en dan eens met Rip gingt wandelen, maar je mag hem niet laten vechten of katten opjagen ; hij mag geen leelijke din gen doen." Dit waren haar eigen woorden. Rip en ik gingen wandelen dus 's avonds. 't Is een hond die een man eer aandoet; ik ving een massa ratten, die we om het hardst lieten zwemmen in een soort van vijver achter 't kantonnement; het duurde dan ook niet lang of hij was weer zoo friscii als een hoen. Hij had de gewoonte om alle groote straathonden aan te vliegen, en hoewel hij zoo licht als een veer was, vloog hij er op los als een pijl uit den boog, zoodat ze als kegels op den grond tuimelden. Als hij het even lappen kon, zat hij ze na alsof het op een konijn gemunt was. 't Zelfde met katten, als ze 't eenmaal op een loopen zetten. Eens op een avond waren Rip en ik een muur ovcrgeklommen een kat achterna, die hij opgejaagd had, en we waren juist onder een paar heesters aan het zoeken, toen we opkeken en Mrs. de Sussa, met een parasol op haar schouder, naar ons zagen kijken. »Wel, wel, wel," zegt ze met een pieperige j stem, »wat een snoezige hond! Zou ik hem eens durven aaien, meneer de soldaat ?"' ;>Ja zeker, mevrouw," zeg ik, zeker want hij houdt veel van dames. »Kom eens hier Rip, en spreek tegen die vriendei lijke mevrouw." En Rip, die gemerkt had | dat de kat voorgoed verdwenen was, komt als een welgedresseerde hond naar haar toe, zonder een zier verlegenheid of vreemdigheid. »0, wat een prachtig mooi dier/' zegt ze op dien nuffigen toon, die je van zulk soort dames altijd hoort; »ik wou dat ik zoo'n hond had! Je bent zoo'n lief dier ; een dot van een hond !" en al die dingen meer, waar een verstandige terriër nooit over denken zal, al hoort hij het aan omdat hij een goede