Historisch Archief 1877-1940
No. 794
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Een consult over de Amsterdamsche Stedemaagd.
DR. VAX NIKROP. U lijdt aan uitputting, mevrouw. U zult ten slotte zelf, zooals uw rijke vrienden van vroeger, buiten moeten gaan wonen.
DE STKDEM vv»>. Ziuit u mij die buitenlucht niet hier kunnen bezorgen, dokter?
DR, VAX NIEROP. Daar zullen we eens over denken. Neemt u voorloopig het belastingpilletje maar in. dat colleca Vening Meinesz
?"-%,<*) voor u heeft klaar gemaakt.
DE STEDKii.v.Viti). Ojh Heere, dokter, van die pillen word ik hoe langer hoc slapper!
Tweede college van prof'. Thomas over
de ontdekking van Amerika.
'Mijne, Heer m !
Na al wat ik u
de vorige maal van
de Pheniciërs ver
teld heb, zal het u
niet verbazen, dat
?Amerika ook al
ontdekt is door hun
buren, de Joden.
En niet alleen ont
dekt, maar ook be
volkt, naar het
oude vermenigvul
digingsrecept. Mis
schien heeft iem an d
van u nooit ge
hoord, dat de Jo
den zulke kloeke
zeevaarders waren,
maar hem heb ik
slechts te herinne
ren, dat we zouder
hun zeemanschap
in Suriname een kolonie zonder Koloniale
Staten zouden hebben en misschien nog een
de Savornin Lohman al» gouverneur. Maar
bovendien bedenke men, dat ze 1102' niet zoo
heel ver gevaren behoeven te hebben; waar
toe zou dan (ie Bohringstraat dienen? Van
<lie straat is listig gebruik gemaakt door den
ouden lord Kinsborough. Ik herinner me
dezen armen pner van het koninkrijk nog zeer
goed uit mijn jonge jaren, van de
Amerikanisten-ejiigresseii. Hij was een goede kerel
en had geld genoeg, maar hij had zich nu
eenmaal in 't hoof', l gezet, te' bewijzen. dat
<le Indianen van dj. Joden afstamden Ik
heb nooit begrepen, hoe hij MI die quaestie
verzeild is geraakt. B.ihalvo 'al :>\y.\ tijd. waar
van hij genoeg te missen, en al zijn verstand,
waarvan hij niet vejl te verliezen had,
bosteadde hij liet grootste, d
fortuin aan een praehtuilgar
dikke dealen; hot eerste ga
het laatste in
namelijk om te doen, (e
beschaafde platen van
de Joden zijn gestic
beschaafde ivoodhuien
-Maar iiij had in den
verscheidene. I-sr;
munassar gjvhi'
^lammen in do
'iet hi Ki
werden ZH door do \:\\ i :t" ;.:uuè.-1. .-? 'lat - -:i
.?lakten daarom langzame* i;u;nïafnaai Mexico
en Peru, waar ze groote rijken stichtten
In Peru laten bijna alle onderzoekers ze
terechtkomen, l'cni leiden ze dan af van
Opldr (er is in allebei een p en een r) en
zoo hebben we meteen de plaats waar Saiomo's
goud vandaan kwam, en die al in Indië,
Arabic, Armenië, Phrygiü, Afrika en door
Columbus op Cuba gezocht is. De taal is
voor zulke bewijzen altijd een ware goudmijn.
Zoo heb je in Peru volksstammen, die de
gewoonte hebben te schreeuwen: * Je Meschika,
Ho Meschika, Vah Meschika!" Begrijpen de
hoeren dat niet? 't Is tocli 't ei van Coiumbus,
zooals je van meer Anierikaansohe dingen
kunt zeggen. Kijk: je neemt Je, Ho en Yah
bij elkaar Jehovah; en Meschika dat
is de Messias. En zondige mensehcn noemen
ze in Peru Ha Ksil Canaha en dat boteekent
zondaars van Kanaan.
Salomo had n ig moer ressource-; voor zijn
schatkamer dan Ophir, o. a. het land Paniiin.
Nu heb je diie zijtakken van de Amazone,
die Paru Iiccl.cn, en alle drie bevatten ze
goud; en 't meervoud van I'aru is Paruim.
Maar er komt nog wat bij; de Amazone lied
in zijn bovenloop l!io Solnnoes, en als je
dit vertaalt, zegt de geloerde ( Mfroy de iioron,
krijg je rivier van Salomo, Zoo is dus bewe
zen, dat de vloten van Salomo de Amazone
opvoeren tol dicht bij do Aiides, en Oilroy
heeft van dat. Uijholseb D.irado een heel
fraaie kaart vervaardigd. Nu zal 't niemand
moer verwonderen, dat S.igard Tin'odat. toon
hij do Indianen in Canada Halleluja hoorde
zingen, onmiddellijk begreep, dat zo van
Ilobreeuwsoho afkomst, waren. En <\\\\ de
goode L'jseartot in zijn llialnirr <le In
.\~niircll'] !''ri/H'" het volgende ,-vhrijft: 'Welk
belei-el is er. om ie goh>ovon, dat Xoaeh. die
no.:- ;?>.")'i jaar na dot) zondvloed geloofd heet'i,
/('?'f o i' voor u'.'/urgd hèIV (ie/e landen te
bevolken V Hij die van di.iizond dingen, waar
w t.; niets van ;>.f vvi-ten. keiini- had, vamu-ge
<le overlevering der kennis ilio ingeschapen
was au n onzen eersten vader, waarvan hij
kinderen im:: gc/icu kan
van 't Latijnsehe pugilatus (vuistgevecht) en
mamati van manimae. Zoo noemen de Ro
meinen een menseh l/.omo en de Virginische
Indianen zeggen tegen hun zuigelingen: zeg
dan maar ome,'; wat voor Hollandsche ooren
nog zoo gek niet klinkt. Een ander onder
zoeker. Court de Gobelin, wijst den wortel r-/,
aarde, in de volgende Virgiuische woorden
aan, die aarde, wereld, veld, tuin en huid
beteekenen: okkc. okkeil, okkekonit,
okketanganish, okkekontou.
Hot is niet noodig er nog veel bij te voegen
on ik stap dus over de op de Middeleeuwen.
Jammer, dat de kerkvaders en de monniken
niet geloovcu wilden, dat de aarde rond is;
anders hadden ze bepaald Amerika ook ont
dekt. Maar Laetantius schreef al: -Is er
iemand, dwaas genoeg om te meenen. dat er
nieiischen zijn, die met de voeten omhoog en
het hoofd naar beneden loopen? Dat alles
wat hier te lande ligt, daar zweeft? Dat het
gras en de hoornen er naar omlaag groeien
en dat het regent, sneeuwt on hagelt naar
boven'? Moet men zich verbazen, dat onder
de wereldwonderen ook de hangende tuinen
van Babyion genoemd worden, als de
philosoplicn zoo velden, steden, zeeën en bergen
ophangen?" En Cosmas Indoplcust.es voegt
er bij: A Vat het bestaan van tegenvoeters
hetrei't, wat oen belachelijke
oudewijvenpraatjes! Al-'- een menseh zijn voeten tegen
gesteld zijn aan die van oen van zijns gelijken,
hetzij dan op do aarde, in liet water, de lucht,
het vuur of ucnig ander lichaam, hoc kunnen
zo dan allebei overeind blijven?..- on als
hel regent, hoe kan men «hui zeggen, dat do
regen op allebei neerkomt! Ze valt wol op
den oenen, maar moet zo logen den anderen
niet juist opstijgen ?' Cosmas hield den
tabernakel van Aiozes voor do \\aro
ai'beell)a aardt' is vierkant 0:1
naan en do sterren opg
logical Frauds?Oudheidkundige Bedriegerijen x
Ik merk alleen nog_ op, dat de dbbéBrasseur
de Bourbourg heeft aangetoond, dat _in de
taal van Peru, waarin we al Latijn, Grieksch
en Hebreeuwsch ontmoet hebben, ook
Germaansch," Saksisch, Deensch, Vlaamsch en.
Engelsch voorkomt. Vernuftiger nog
schjjnen me de opmerkingen van JoséPérès in
de Revue ainéricaine over de verwantschap
tusschen Noord- Amerikaansche talen en
Sanskriet. Kanada beteekent in 't Sanskriet: die
weinig eet. Arkansas-Arkanca-Zonnestraal;
Missouri-Sourya-ook Zonnestraal;
NiagaraXiagaro-Zonder woning, 't Is toch maar weer
mooi!
Voor de ontdekkingen der Friezen zullen
de heeren zich misschien interesseeren. Horn
heeft er afdoende bewijzen voor, dat de
Peruanen en Chilianen van hen afstammen:
»Men vindt soms in Chili adelaars met twee
koppen, en miraculeuze kruizen. Verder be
teekent Chili in 't Indisch koud. En eindelijk
vermeldt Alonso de Ercilla dat de door de
Spanjaarden gevangen genomen Glacica,
dochter van een Chileensch kasiek, Friezen.
onder haar voorouders telde." Er zijn over
deze Friesche quaestie twee aparte dikke
boeken geschreven. De heeren zullen ze
waarschijnlijk kunnen vinden in de
Columbusbibliotheek, die te Amsterdam zal worden
geopend, want er is aangekondigd, dat daarin
zooveel mogelijk alle boeken zullen worden
verzameld, die op de ontdekking der Nieuwe
Wereld betrekking hebben. Waarschijniijk
zal dus een afzonderlijk gebouw worden
opgericht om deze duizenden banden te ber
gen. Het is inijn plan, mijn verdere studiën
pp te schorten, totdat de verzameling gereed
is. Hoezeer met leedwezen, neem ik dus voor
loopig van de N + l Amerikaausche ontdek
kingen afscheid.
Gelijk een goed woord altijd een goede
plaats vindt, zoo een goed snuifje ook altijd
een goeden neus. Dit heb ik nu weer uit
het Dcujblad mn Z. Huil. en 's Gravenhage
gemerkt. Eenige weken geleden gaf ik mijne
teleurstelling te kennen over de oneerbiedig
heid van de redactie van dat blad, omdat
zij wel het persoonlijk voornaamwoord, vóór
eene Majesteit geplaatst, schreef met een hoofd
letter, maar het wederkeerig voornaamwoord
,zich" zulk een eerbiedsteeken onthield.Thans
echter zie ik, dat niet alleen in het weder
keerig, maar zelfs in het betrekkelijk voor
naamwoord, de vorstelijke Hoogheid tot haar
recht is gekomen. Ik lees nu: van die
sladhouder-koning Die zegepraalde, Die
Europa bevrijdde. Die wel kort regeerde''
enz. die niet een. groote D, en aangaande
het Koninginnelje, ,dat Zij Zich hulde in
de oud-Friesche kleedy".
Dat is zooals het behoort, consequent, en
daar mijn snuifje, ik ben er trotsch pp, mijn
snuifje, dat eerherstel der menschelijke ma
jesteit heeft uitgewerkt, breng ik hel Dagblad
bij deze mijne huhle.
Maar en olit spijt mij, volkomen
tevreden kan ik ook nu niet zijn. In het
bovenbedoeld artikel stuit ik nog op deze
woorden.die eenige verbetering behoeven: Ons
volk smeeke van God, (/ie aan Nederland
en Oranje een dikwerf verbeurden zegen
schonk".... Ik vraag: indien nu alle leden
van het Oranje- en Friso-IIuis een groote D
krijgen in ,.Die," gaat het dan wel aan, onze
lieve Heer aan te duiden met die" zonder
hoofdletter? God is toch altijd nog iets meer
dan de beide Willem de Derde's te samen.
met. al hun vaderen en kroost' En dan: boe kan
het Dagblad schrijven, dat God aan Neder
land en Oranje oen iiii;ir::rl' verbeurden zegen
schonk? Aan Nederland, dat is te begrijpen,
maar aan Oranje een '///;<'rr/ verbeurden
zogen? Dit is, naar mijne opvatting van de
Majesteit van ons Doorluchtig Vorstenhuis,
onmogelijk. Vooral dal dikurrf hoeft iets
iunij) liisiiuieoreüds! Jk vraag liet Haagsche
Dagblad in gvinotde, heeft het zich niet
vci.-ehreveii ? l leeft het. niet bedoeld te zog
gen: (iod. Die aan Nederland om. Oranje
een dikwerf' vurbo.iii'dcn zogen schonk?''
Nietv,aar, dan zou ;uie> in den haak, logisch,
consequent, fatsoenlijk /.ijü. Of dit mijn
H:uifie nu ook weer ecu goeden neus zal